Mepuzho Afuma ku Batanga
Nanchi twakonsha kuyuka kine kimye kyapopelwe Yesu Kilishitu pa Juba jo bamupopele nyi?
Buno bwipuzho bwiya na mambo a lupusano lumweka pakachi ka jishimikila ja mu Mambo Awama jaamba pa lufu lwa kwa Yesu janembele mutumwa Yoano ne janembele Mako. Mako wanembele’mba: “Juba byo jakomene, [bashilikale] bamupopele pa kichi.” (Mako 15:25) Kwesakana na byaambile Yoano, Pilato wapaine Yesu mu maboko a Bayudea kuba’mba bamupope “pa kushinkimana juba.” (Yoa. 19:14-16) Bashayuka ba Baibolo baeseka kulumbulula luno lupusano lumweka nobe luji pakachi ka ano mashimikila. Pano bino Binembelo kechi byaambishapo bulongo pa luno lupusano ne. Bino kumona bantu byo babalanga kimye mu oa moba kwakonsha kwitukwasha.
Mu myaka yajingako bena Kilishitu batanshi, juba jimo jajinga na maola 12 kabiji jatendekanga pa kusela juba kwesakana na byabalanga Bayudea kimye. (Yoa. 11:9) “Juba byo jakomene” ko kuba’mba kimye kya 8 koloko kufika ku 9 koloko wa lukelo kabiji “pa kushinkimana juba,” ko kuba’mba kutendeka 11 koloka kifika ne juba byo jifika pa mutwe. Pano bino juba jaselanga ne kuzhika pa bimye byapusana pusana pa bimye bimo mu mwaka. Onkao mambo, moba amo alepanga kukila akwabo kwesakana na kimye mu yewo mwaka. Kabiji bantu pa kuyuka kimye batalangatu ku juba. Onkao mambo pa kutongola kimye basopelelangatu. Binembelo bya Kingiliki bya bwina Kilishitu pa kutongola bimye byamwekelepo bintu byaambatu’mba juba byo jakomene, pa kushinkimana juba ne pa kulemba juba. (Mat. 20:3, 5; Byu. 10:3, 9, 30) Kabiji binembelo byaamba ne kuba’mba “pa kwaluka juba,” kumwesha kimye pamwekele bintu bimo.—Yoa. 4:52.
Mashimikila a Mambo Awama aswañana pa kwamba pa bintu byamwekele pa juba japeleleko mu bwikalo bwa kwa Yesu pano pa ntanda. Onse mabuku ana aamba’mba bañanga ne bakulumpe bapwijile pamo kabiji byo jaubile ke mabanga Yesu bamutwajile kwi Kitumbafumu mwina Loma aye Pontiusa Pilato. (Mat. 27:1; Mako 15:1; Luka 22:66; Yoa. 18:28) Mateo, Mako, ne Luka bonse banembele’mba pa kushinkimana juba, Yesu saka bamupopa kala pa kichi kwaishile mfishi kufikatu ne pa “kulemba juba.”—Mat. 27:45, 46; Mako 15:33, 34; Luka 23:44.
Kishinka kikwabo kilengela kumweka nobe paji lupusano pa bimye byatongolwa pa juba japopelwe Yesu ke kino: Kimye kyo bamupuminenga ne kumuzhipaula nakyo kyabajijilwe ku kimye kya kumupopa pa kichi. Mambo kimye kimo bipumo byabayanga kya kuba muntu wafwa ne kufwa. Ne Yesu bafwainwa bamupumine bingi byo akankelwe kusenda kichi kya lumanamo kya kuba bapa mwanamulume mukwabo kuba’mba amusendeleko. (Luka 23:26; Yoa. 19:17) Inge kya kuba kimye kyo bamupuminenga bekimwene’mba ntatwilo ya kimye kya kupopwa, ko kuba’mba pafwainwa papichile kimye kyabaya pa kuba’mba Yesu bamupope pa kichi kya lumanamo. Onkao mambo, bantu batambileko bakonsheshe kupana bimye byapusana, kwesakana na po bamwenejileko.
Mutumwa Yoano wanembele jishimikila janji saka papita kala myaka yavula kufuma panembejile banembi bakwabo Mambo Awama. Kibena kulumbulula kuba’mba wayukile byanembele bakwabo pa kunemba jishimikila janji. Ibyo kuba’mba Yoano waambile pa kimye kimweka kupusanako na kyaambilepo Mako. Nangwa byonkabyo, kino kimwesha patoka kuba’mba Yoano kechi wanembulwiletu jishimikila janembele Mako ne. Yoano ne Mako bonse bebatangijile ku mupashi wa Lesa pa kunemba. Nangwa kya kuba Binembelo kechi byatokeshapo bulongo pa luno lupusano ne, bino twakonsha kuketekela mashimikila a mu Mambo Awama.