BYAMBAPO BAIBOLO
Maalwa
Nanchi kyatama kutoma maalwa nyi?
“Binyu bisangajika muchima wa muntu, ne manyi a kuwamisha kilungi kyanji, ne kajo ka kukosesha muchima wanji muntu.”
BYAMBA BANTU Bisemi byavula binengezhapo ne maalwa pa kuja kajo. Pano bino, mu bisemi bikwabo kechi baswisha kutoma maalwa ne. Mambo ka o kwaikela luno lupusano? Kuji bintu byavula bilengela, nabiji bisho, bikola ne bupopweshi.
BYAMBA BAIBOLO Baibolo wakanya kupendwa ne kukizhamo kutoma binyu, pano bino, kechi wakanya kutoma binyu mu kwesakanya ne. (1 Kolinda 6:9, 10) Kufumatu kala kene, banabalume ne banabakazhi bapopwelanga Lesa, batomanga binyu, kabiji byatongolwa bimye 200 mu Baibolo. (Ntendekelo 27:25) Musapwishi 9:7 waamba’mba: “Yainga mukaje kajo kenu na lusekelo; ne kutoma binyu byenu na muchima wasangalala.” Mambo a kuba binyu bilengela muchima kusangalala, bebingijishanga kikatakata pa bijiilo, nabiji pa bijiilo bya masongola. Pa kijiilo kya masongola, Yesu Kilishitu popo aubile kya kukumya kitanshi, ko kuba’mba kwalula mema ke “binyu byawama.” (Yoano 2:1-11) Binyu bebingijishanga ne mu bumuchi.—Luka 10:34; 1 Timoti 5:23.
Nanchi Baibolo watongola pa kupelela pa kutoma maalwa nyi?
“Kunonkwa buzha ku binyu ne.”—Titusa 2:3.
MAMBO KA O KYANEMENA? Pa mwaka pa mwaka, bisemi byavula biyanda na mambo a kuba’mba bansemi bonse babiji nangwa umo ukizhamo kutoma maalwa. Kukizhamo kutoma maalwa kulengela muntu konauna mali, kabiji ne kutanwa mu mapuso, kubikapo ne mapuso a na myotoka. Kabiji mu kuya kwa kimye, kukizhamo kutoma maalwa kwakonsha konauna bongo, muchima, machima ne kifu.
BYAMBA BAIBOLO Kutoma ne kuja mu kwesakanya kyo kikebewa kwi Lesa. (Byambo bya Mana 23:20; 1 Timoti 3:2, 3, 8) Kubula kwikanya kulengela muntu kutalwa bibi kwi Lesa. Baibolo waamba’mba: “Binyu bikosamika, maalwa alengela kuba byubilo byatama, yense uya mungi na mambo a binyu ne maalwa kechi uji na maana ne.”—Byambo bya Mana 20:1, NW.
Jishinda jimo binyu mo bitwajila bantu mungi ke kupichila mu konauna milanguluko. Hoseya 4:11 waamba’mba: “Binyu byabila ne binyu bya bintonto bivulañanya mana.” Mwanamulume wa jizhina ja John wafunjijile kino mu kitoba.a Kimye kyo apwishishe kutoboka na mukazhanji, wayile ku hotela, ne kutoma maalwa kya mama nafwa, kabiji waubile ne bukende, bino byubilo byamulengejile kwilangulusha kabiji wafuukwilepo kubula kubwezhapo jibiji. Kukizhamo kutoma maalwa kwakonsha konauna mubiji, kwitulengela kwikala na byubilo byatama ne konauna bulunda bwetu ne Lesa, kabiji Baibolo waamba’mba bapendwapendwa kechi bakekala na bumi bwa myaka ne.—1 Kolinda 6:9, 10.
Ñanyi kimye muntu kyo afwainwa kubula kutoma maalwa?
“Bajimuka inge bamona bileta makatazho bibena kwiya bebichinuzhuka, pakuba muntu wabula maana uyatu kabiji kulutwe wilangulusha.”
—Byambo bya Mana 22:3, Good News Translation.
MAMBO KA O KYANEMENA? Buku umo waamba’mba: “Maalwa ke kizhima kyashinta bingi.” (World Book Encyclopedia) Onkao mambo, kuji bintu bimo nangwa bimye bimo bya kuba kechi kikebewa kutomapotu nangwa tucheche ne.
BYAMBA BAIBOLO Javula bantu “beletelela bene makatazho” na mambo a kutoma maalwa pa kimye kyabula kufwainwa. Baibolo waamba’mba: “Bintu byonse biji na kimye kyabyo,” kubikapo ne kimye kya kubula kutoma maalwa. (Musapwishi 3:1, NW) Kya kumwenako, kwesakana na mizhilo kampe muntu kechi wafikizha myaka ya kutomenapo malwa ne, nangwa kampe ubena kukeba kuleka kutoma maalwa, nangwa kampe ubena kutoma muchi ubula kuswañana na malwa. Kabiji bantu bavula, ‘kimye’ kya kubula kutoma ke kimye kyo bakyangye kuya ku nkito ne kimye kyo babena kwingila nkito, kikatakata inge bengila na minkinyi yakonsha kuleta mapuso. Kya kine, bantu ba maana bamona bumi ne butuntulu bwa mubiji kuba’mba bupe bwafuma kwi Lesa. (Salamo 36:9) Tumwesha’mba twanemeka buno bupe inge ketulondele mafunde a mu Baibolo aamba pa kutoma maalwa.
[Tubyambo twa mushi]
a Jizhina japimpulwa.
[Kipikichala 15]