Kitango 76
Wajiijile Pamo na Mufaliseo
YESU byo akumbwile aba bamulengulwilenga ko afumishe bulume bwa kubuka muntu wabulanga kwamba, Mufaliseo umo wamwambijile amba aje nanji. Bafaliseo saka bakyangye kutatula kuja, baowanga ku maboko kufika ne mu nkokola monka mwayijile kisho kyabo. Baubanga kino saka bakyangye ne panyuma ya kuja ne kimyetu kyo bajanga. Nangwa kya kuba kino kisho kechi kyazhilululanga mizhilo ya Lesa ne, pano bino kyakijile pa byakebelenga Lesa pa mambo a kwitokesha.
Yesu byo abujile kulondela kino kisho, awa Mufaliseo wamwichile wakuminye bingi. Nangwa kya kuba kechi wamwesheshe patoka byo akuminye ne, Yesu wayukile kino kabiji waambile’mba: “Anweba Bafaliseo, movwa pangye ya katomeno ne ya muchiba, bino mukachi kenu mwayula lwiso ne bubi. Anweba bilubi! Nanchi aye walengele pangye kechi ye walengele ne mukachi nenyi?”
Yesu wasolwele bujimbijimbi bwa Bafaliseo baowanga ku maboko monka mwayijile kisho kyabo bino bakankelwe kufumya bubi mu michima yabo. Wibakambizhe’mba: “Panainga bya bupe biji mu michima yenu ne bintu byonse bikekala byatoka kwi anweba.” Muchima wa butemwe ye wafwainwe kwibatundaika kupana, kechi kupana na mulanguluko wa kukeba’mba bantu bebatote pa kwibepekezha kwabo kwa koloka ne.
Yesu watwajijile kwamba’mba: “Malwa enu anweba Bafaliseo, mambo mupana bya bujikumi bya minti ne anisi ne bishu bikwabo, bino anweba mwalengulula bunchibamambo bwaoloka ne kutemwa Lesa! Bemukambizhe kuba bino bintu, bino kechi kulengulula bololoke, lusa ne bukishinka ne.” Mizhilo ya Lesa yaambile’mba mwina Isalela wafwainwe kupana bya bujikumi bya kajo konse ka mu majimi. Minti ne anisi ke tubijimwa tucheche bantu to babika mu bya kuja kuba’mba binunkile bulongo. Bafaliseo bapananga ne tuno tubintu tucheche twabujile kunema. Bino Yesu wibazhachishe na mambo a kulengulula mikambizho yanema imwesha butemwe, lusa ne kwipelula.
Yesu byo ebazhachishe jikwabo, wanungilepo amba: “Malwa enu anweba Bafaliseo, mambo mwatemwa bingi kwikala pa bipona bya kulutwe mu mashinagoga kabiji mukeba bingi kwimwimuna mu bisankanyi! Malwa enu, mambo muji nobe bilende bibula kumweka ne bantu bapitapo kwa kubula kuyuka!” Kubula kutoka kwabo kechi kwakisolokele ne. Bupopweshi bwa Bafaliseo bwajingatu bwa pa kanwa, kechi bwa mu muchima ne! Buno bupopweshi bwaimenejile pa bukamfutumfutu.
Shabyambo umo wayukile Mizhilo ya Lesa byo aumvwine Yesu na kwibazhachisha, wijizhañenye amba: “Mufunjishi, pa kwamba bino bintu, mubena kwitunena mwenga ne atweba.”
Yesu wazhachishe ne bano bayukile Mizhilo byo ebambijile’mba: “Malwa enu ne anweba mwayuka Mizhilo, mambo mutwika bantu bisendwa byo bakankalwa kusenda, bino anweba kechi mukwatako nangwa na munwe wenu umo ku bisendwa ne! Malwa enu, mambo mushimika bilende bya bangauzhi, bino bashakulu benu bo bebepayile!”
Bisendwa Yesu byo aambilengapo byajinga mizhilo ya bantu, bino aba bashabyambo kechi bapeezhangako ino mizhilo kuba’mba bantu ibapelele kwiilondela ne. Kabiji Yesu wasolwele amba baswile’mba bo baipayile bangauzhi, wibajimwine’mba: “Kino kisemi bakekizhachishe pa mambo a mashi a bangauzhi bonse bo baipayile kufumatu ku ntendekelo ya kulengwa kwa bantu, kutatwilatu ku mashi a kwa Abela kufika ne ku mashi a kwa Zekaliya ye baipayile pakachi ka kya kusokelapo ne nzubo ya Lesa.’ Kine nemwambila namba: Kino kisemi bakekizhachisha.”
Kukuulwa kwa bantu ba pano pa ntanda kwatatwijile pa kusemwa kwa baana ba kwa Adama ne Evwa; onkao mambo Abela waikeleko “kufumatu ku ntendekelo ya kulengwa kwa bantu.” Kufumatu kimye Zekaliya kyo bamwipayile, nzhita ya bena Silya yaonawine kyalo kya Yuda. Bino Yesu waambijile jimo pa konaunwa kwa kisemi kyanji na mambo a bubi bwakyo bukatampe. Kuno konaunwa kwafikile panyuma ya kupitamo myaka pepi 38, mu 70 C.E.
Yesu byo atwajijile na kwibazhachisha, waambile’mba: “Malwa enu anweba mwayuka Mizhilo, mambo mwashinkila bantu bibelo bya kuyuka Lesa, anwe bene kechi mutwelamo ne, kabiji mwibakanya ne bonse bakeba kutwelamo!” Bashayuka ba Mizhilo bo bajinga na mwingilo wa kulumbulwila bantu Mambo a Lesa mo ayila. Bino abo bakankelwe kuba kino, kabiji kechi bakwashishenga bantu kwiakwatakanya ne.
Bafaliseo ne boba bashayuka ba mizhilo bazhingijile Yesu na mambo a kwibasolola byo bajinga. Byo alupukilemo mu nzubo, batatwile kumukatazha bingi ne kumushikisha mepuzho. Bakebelenga kumukwata kuba’mba ambe kintu kisakumulengela amba bamukase. Luka 11:37-54; Mpitulukilo ya mu Mizhilo 14:22; Mika 6:8; 2 Byambo bya Moba 24:20-25.
▪ Mambo ka Yesu o azhachishishe Bafaliseo ne bashayuka ba Mizhilo?
▪ Ñanyi bisendwa bashabyambo byo batwikilenga bantu?
▪ Kimye ka kyajingako “ntendekelo ya kulengwa kwa bantu?”