BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • kl Kitango 4 pp. 32-42
  • Yesu Kilishitu—Ye Kii wa Kuyuka Lesa

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Yesu Kilishitu—Ye Kii wa Kuyuka Lesa
  • Kuyuka Kutangijila ku Bumi Bwa Myaka
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • MESIASA WALAIWE
  • BIYUKISHO BYA KUBA’MBA YESU YE WAJINGA MESIASA
  • KWIKALAKO KWA KWA YESU SAKAAKYANGYE KWIKALA MU BUMUNTU
  • BUMI BWA KWA YESU PANOPANTANDA
  • YESU LELO JINO
  • Kusemwa Kwanji
  • Butumwa Bwanji
  • Kusololwa Ne Lufu Lwanji
  • Yesu Kilishitu ye Ñanyi?
    Nanchi Baibolo Waamba’mba Ka?
  • Yesu Klishitu ye Ñany?
    Nanchi Baibolo Kine Ufunjishaˈmba Ka?
  • Batengejilenga Mesiasa
    Kyamba kya Usopa—2011
  • Lesa Ukapulusha Bantu Kupichila mwi Mesiasa!
    Kyamba kya Usopa—2009
Monai Bikwabo
Kuyuka Kutangijila ku Bumi Bwa Myaka
kl Kitango 4 pp. 32-42

Kitango 4

Yesu Kilishitu—Ye Kii wa Kuyuka Lesa

1, 2. Bupopweshi bwa panopantanda bwalubankanya byepi kii wa kuyuka Lesa?

MWAIMANA pa kibelo kya nzubo yenu, saka mubena kulwisha kushinkula na kii wenu. Kwauba mashika ne mfishi, kabiji mwakebeshatu kutwela mu nzubo—bino kii wakankalwa kufungula. Kii ubena kumwekatu bulongo, bino loko wakana kufunguka. Byokifichishapo kumuchima! Mwakimutajisha kii wenu jibiji. Mubena kwingijisha kii ujitu bulongo nyi? Inyi paji wamonauna?

2 Kino kyo kimwesho kyafwainwa kya kumwesha kuvulaña kwa bupopweshi bwa panopantanda byo kwauba ku kuyuka Lesa. Mu bukishinka, bavula bapeezha kii witukiyulwila mana—Yesu Kilishitu. Bupopweshi bumo bwafumyapo uno kii, ne kusujishatu Yesu. Bumo bwalubankanya lubaji lwa kwa Yesu, kabiji bumupopwela nobe ye Lesa wa Bulume bonse. Mujishinda jonse, kechi twakonsha kuyuka Lesa kwakubula kumvwisha mukuluñama uno muntu wanemesha, Yesu Kilishitu ne.

3. Mambo ka Yesu o afwainwa kutelwa’mba ye kii wa kuyuka Lesa?

3 Kampe mwavuluka byaambile Yesu kuba’mba: “Kabiji buno bo bumi bwa myaka, namba bemuyuke anweba, Lesa yenka wa kine, ne Yesu Kilishitu ye mwatumine.” (Yoano 17:3) Pa kwamba bino, Yesu kechi witotelenga ne. Binembelo mukubwezha-bwezhapo byakonkomwesha pa kukeba kuyuka kwaluñama pe Kilishitu. (Efisesa 4:13; Kolose 2:2; 2 Petelo 1:8; 2:20) “I ye [Yesu Kilishitu] ye bashimuna ku bangauzhi ba Lesa bonsetu” byo byaambile mutumwa Petelo. (Byubilo 10:43) Kabiji ne mutumwa Paulo wanembele’mba: “Monka mwi aye [Yesu] mo byafyamikila bya buneme byonse bya milangwe ne bya mana.” (Kolose 2:3) Kabiji Paulo waambile ne kuba’mba milaye ya kwa Yehoba yonse ikala ya kine na mambo akwa Yesu. (2 Kolinda 1:20) Onkao mambo Yesu Kilishitu ye yewo kii wa kuyuka Lesa. Kuyuka kwetu pe Yesu kechi kwafwainwa kwikala kwa lubankana, pa mambo a bumuntu bwanji ne pa lubaji lwanji mu kunengezha kwa kwa Lesa ne. Bino mambo ka bana ba bwanga bwa kwa Yesu o bamumwena kwikala muntu wanemesha mu nkebelo ya kwa Lesa?

MESIASA WALAIWE

4, 5. Ñanyi luketekelo lwashinkamene pe Mesiasa, kabiji bana ba bwanga ba kwa Yesu bamumwene byepi?

4 Kufumatu mu moba a mwana mulume wakishinka aye Abela, bakalume ba kwa Lesa na mukoyo bapembelejilenga kusemwa kwa Lukunwa walaiwe na Yehoba Lesa mwine. (Ntendekelo 3:15; 4:1-8; Bahebelu 11:4) Kyasolwelwe kuba’mba uno Lukunwa ye ukengila nkebelo ya kwa Lesa aye Mesiasa, kulumbulula’mba “Mushingwa.” Ye ‘ukafumyapo bundengamambo,’ kabiji bya lukumo lwa Bufumu bwanji byaambiwe mu masalamo. (Danyela 9:24-26; Masalamo 72:1-20) Nanchi ñanyi wafwainwe kwikala Mesiasa?

5 Angilangulukai pa kisangajimbwe kyajinga na nsongwalume wa Kiyudea aye Andeleo kimye kyoatelekele ku mawi akwa Yesu wa ku Nazala. Andeleo wanyemejile ku mulongo wanji Shimona Petelo ne kumubula’mba: “Twatana Mesiasa.” (Yoano 1:41) Bana ba bwanga ba kwa Yesu bashiinwe kuba’mba Yesu ye wajinga Mesiasa walaiwe. (Mateo 16:16) Kabiji bena Kilishitu bakine betemwejilenga kufwila pa lwitabilo lwabo lwa kuba’mba kine kine Yesu ye wajinga Mesiasa, nangwa’mba Kilishitu waambiwepo. Ñanyi kiyukisho kyobajinga nakyo? Twayai tufunde pa mbaji isatu ya biyukisho.

BIYUKISHO BYA KUBA’MBA YESU YE WAJINGA MESIASA

6. (a) Ñanyi mundando wa kisemi mwafumine Lukunwa walaiwe, kabiji twayuka byepi mba Yesu waishile kupichila mu uno mundando wa kisemi? (b) Mambo ka byo kyabujile kufwainwa ku muntu yense waikeleko panyuma ya 70 C.E. kwitongola mwine’mba ye wajinga Mesiasa walaiwe?

6 Mundando wa kisemi mwasemekejilwe Yesu waala kitendekesho kitanshi kya kuyukilako’mba ye wajinga Mesiasa walaiwe. Yehoba wabujile kalume Wanji Abalahama kuba’mba Lukunwa walaiwa ukafuma mu kisemi kyanji. Mwana Abalahama aye Izaka, ne mwana Izaka Yakoba, ne mwana Yakoba aye Yuda bonse batambwile mulaye umotu. (Ntendekelo 22:18; 26:2-5; 28:12-15; 49:10) Mundando wakisemi mwasemekejilwe Mesiasa wakepeshiweko pa myaka bitota panyuma ya kimye Mfumu Davida kyoabujiwe kuba’amba mu mundando wa kisemi kyanji mo mukafuma Uno. (Masalamo 132:11; Isaya 11:1, 10) Bulondolozhi bwa Mambo awama akwa Mateo ne Luka bwitabizha kuba’mba Yesu waishile kupichila mu uno mundando wa kisemi. (Mateo 1:1-16; Luka 3:23-38) Nangwatu kya kuba’mba Yesu wajinga na balwanyi bashinta bavula, kafwapotu nangwa umo wamwiabo wakaine uno mundando wa kisemi moasemekejilwe wayukanyikilwe ku bonse ne. (Mateo 21:9, 15) Pano mu kumvwanyikisha, byonkabyo, mundando wakisemi kyanji kuba wazhinaukwa nangwa pachechetu ne. Nangwa kikale byonkabyo, byanembwa byonse bya kisemi kya Kiyudea byaonaikile kimye bena Loma kyo baonawine Yelusalema mu 70 C.E. Kufumatu pa kyo kyo kimye, kapajingapotu nangwa umo witongwelenga mwine’mba ye Mesiasa walaiwe ne.

7. (a) Ñanyi kiyukisho kya bubiji kyakuba’mba Yesu ye wajinga Mesiasa? (b) Nanchi Mika 5:2 wafikizhiwe byepi mwi Yesu?

7 Bungauzhi bwafikizhiwa nabo lubaji lwa kiyukisho kya bubiji. Bungauzhi bwavula bwa Binembelo bya Kihebelu bwalondolola mbaji ya pusanapusana ya bumi bwa kwa Mesiasa. Mu kitota-myaka kya bu 8 B.C.E., ngauzhi Mika waambile kuba’mba uno kalama mukatampe ukasemekelwa mu muzhi mucheche wa Betelema. Mu Isalela mwajinga mizhi ibiji yatelwanga’mba Betelema, bino buno bungauzhi bwashinkamikile mwine muzhi: Betelema Efulata, mwasemekejilwe Mfumu Davida. (Mika 5:2) Bansemi ba kwa Yesu, abo ba Yosefwa ne Maliya, baikalanga ku Nazala, kwalepa ma kilomita 150 ku buyeke bwa Betelema. Maliya byoakijinga na jiimi, nagwa kikale byonkabyo, Kaisala ndamakyalo wa kina Loma aye Augusatusa wakambizhe’mba bantu bonse bakanembewe mu mizhi yabo.a Onkao mambo Yosefwa wasendele mukazhanji wajinga na jiimi ku Betelema, kwakasemekejilwe Yesu.—Luka 2:1-7.

8. (a) Ñanyi kimye kyatendekejilemo “milungu” 69 kabiji kika kyaubiwe pa kutendeka kwayo? (b) “Milungu” 69, yalepele byepi, kabiji kika kyamwekele kumpelo yayo?

8 Mu Kitota-myaka kya bu 6 B.C.E., ngauzhi Danyela waambile mba “Mesiasa aye Ntangi,” (NW) ukamweka pakupitapo “milungu” 69 panyuma ya mukambizho wa kunengezha ne kushimukulula Yelusalema. (Danyela 9:24, 25) Kila ‘mulungu’ wa ino milungu wajinga na myaka itanu na ibiji.b Mwayila mpito ya Baibolo ne yaku kyalo, mukambizho wakushimukulula Yelusalema walupukile mu 455 B.C.E. (Nehemiya 2:1-8) Onkao mambo Mesiasa wafwainwe kumweka pakupwa kwa myaka 483 (ba 69 bimye 7) panyuma ya 455 B.C.E. Kino kitufikizha mu 29 C.E., mwine mwaka Yehoba ye ashingijilemo Yesu na mupashi wazhila. Byonkabyo Yesu waikele ke “Kilishitu” (kulumbulula “Mushingwa”), nangwa’mba Mesiasa.—Luka 3:15, 16, 21, 22.

9. (a) Nanchi Masalamo 2:2 yafikizhiwe byepi? (b) Ñanyi bungauzhi bukwabo bwafikizhiwe mwi Yesu? (Monai chati.)

9 Mu bukishinka, kechi bantu bonse batambwijile Yesu amba ye Mesiasa walaiwe ne, kabiji ne Binembelo byaambile bino. Byonka byo kyanembwa pa Salamo 2:2, Mfumu Davida watangijilwe na mupashi wazhila wa kwa Lesa kwamba kuba’mba: “Bamfumu ba pano panshi bene betanchika, Ne bandamabyalo bamumvwañena Yehoba ne mushingwa wanji.” Buno bungauzhi bwamwesheshe kuba’mba bandamabyalo bakafuma mu mapunzha avula ne kukwatankana pamo kuba’mba balukuke Mushingwa wa kwa Yehoba, nangwa’mba Mesiasa. Kabiji ne bino byo byo kyajinga. Bantangi babupopweshi bwa Kiyudea, Mfumu Heloda, ne ndamakyalo wa kina Loma aye Pontiusa Pilato bonse ba kwashisheko kwipaya Yesu. Kufumatu ponkapo Heloda ne Pilato bajinga balwanyi na balwanyi baikele ke balunda betemwa. (Mateo 27:1, 2; Luka 23:10-12; Byubilo 4:25-28) Inge mukeba biyukisho byanungwako byakuba’mba Yesu ye wajinga Mesiasa, mwane monai chati iji mukyonka kino kitango iji na mutwe wakuba’mba “Bungauzhi bumo Bukatampe bwa Bumesiasa.”

10. Mu ñanyi mashinda Yehoba moashimwijile kuba’mba Yesu ye wajinga Mushingwa wanji walaiwe?

10 Lushimuno lwa kwa Yehoba Lesa lo lubaji lukwabo lwa kiyukisho kya busatu kikwasha Bumesiasa bwa kwa Yesu. Yehoba watumine bamalaika kuya na kubula bantu’mba Yesu wajinga Mesiasa walaiwe. (Luka 2:10-14) Mu bukine, mukachi ka busapwishi bwa kwa Yesu bwa panopantanda, Yehoba mwine waambile kufuma mwiulu, kulumbulula kuba’mba Yesu ye mwananji ye atemwisha. (Mateo 3:16, 17; 17:1-5) Yehoba Lesa wapele Yesu ngovu ya kuba byakukumya. Bino byakukumya byonse byajinga byakushiina kwanungwako kwa kwa Lesa kwakuba’mba Yesu wajinga Mesiasa, mambo Lesa kechi wakonsha kupa mujimbijimbi ngovu ya kumwesha byakukumya nangwa pachechetu ne. Kabiji Yehoba waingijishe mupashi wanji wazhila kutangijila kunemba bulondolozhi bwa Mambo awama, pakuba’mba biyukisho bya Bumesiasa bwa kwa Yesu bikale lubaji lwa Baibolo, aye buku wakilamo kutuntululwa kabiji wakumbana konse konse kukila mabuku onse ajingako mu mpito.—Yoano 4:25, 26.

11. Biyukisho binga bijiko bya kuba’mba Yesu ye wajinga Mesiasa?

11 Ino mbaji yonse ya biyukisho, ivwangamo bitota ne bitota bya bishinka abyo biyukisha Yesu kwikala Mesiasa walaiwe. Mu kumvwanyikisha, bena Kilishitu bakine bamumona mukuluñama kwikala umo ‘ye bashimuna ku bangauzhi ba Lesa bonsetu’ kabiji mba ye kii wa kuyuka Lesa. (Byubilo 10:43) Bino kuji byavula bya kufunda pe Yesu Kilishitu kukilatu ne pa bukine bwa kuba’mba ye wajinga Mesiasa. Wafumine pi? Wajinga muntu wa mutunduka?

KWIKALAKO KWA KWA YESU SAKAAKYANGYE KWIKALA MU BUMUNTU

12, 13. (a) Twayuka byepi kuba’mba Yesu wakijinga mwiulu kala kene sakaakyangye kwiya panopantanda? (b) Nanchi “Mambo” ye ñanyi, kabiji kika kyoaubile sakaakyangye kwikala mu bumuntu?

12 Bumi bwa kwa Yesu bwakonsha kubikwa mu bipungu bisatu. Kipungu kitanshi kyatendekele kala kene sakaakyangye kusemwa mu bumuntu panopantanda. Mika 5:2 waambile’mba ntendekelo ya kwa Mesiasa yafumine “ku kala kene, ko kunyuma kwine.” Kabiji Yesu waambile’mba wafumine “kwiulu,” kokuba’mba, wafumine mwiulu. (Yoano 8:23; 16:28) Ñanyi bula bwa kimye boaikele mwiulu sakaakyangye kwiya panopantanda?

13 Yesu watelelwe’mba “Mwananji yenkawa umo” mambo Yehoba mwine ye wamubumbile mubuntunanwa. (Yoano 3:16) Yesu aye “Mubeji wa pa bilengwa byonse,” waingijishiwe kwi Lesa pa kulenga bintu bikwabo byonse. (Kolose 1:15; Lumwekesho 3:14) Yoano 1:1 waamba’mba “ao Mambo” (Yesu sakaakyangye kwikala mu bumuntu) ajinga na Lesa “mu ntendekelo.” Ko kuba’mba Mambo ajinga ne Yehoba kimye kyalengelwenga “bya mwiulu ne ntanda.” Lesa waambijilenga uno Mambo byoaambile’mba: “Tulenge bantu mu kipasha kyetu.” (Ntendekelo 1:1, 26) Byonkabyo, Mambo wajinga “sendwe” wa kwa Lesa yeatemwisha, walondololwa pa Byambo bya Mana 8:22-31 kwikala mana aji mu bumuntu, sa engila pamo ne Yehoba mu kulenga bintu byonse. Yehoba byoapwishishe kumulenga, uno Mambo waikele myaka ibula kubalwa pamo ne Lesa mwiulu sakaakyangye kwikala mu bumuntu panopantanda.

14. Mambo ka Yesu o atelelwa’mba “ye kipasha kya Lesa ubula kumweka”?

14 Oene mambo Kolose 1:15 o atelela Yesu amba “ye kipasha kya Lesa ubula kumweka”! Pamyaka yonse yabula kuyukanyikwa yo bapwañene pamo, uno Mwana walukokelo wapashishe Shanji, Yehoba. Ano o mambo akwabo Yesu o aikela kii wa kuyuka Lesa upana bumi. Bintu byonse Yesu byoaubile kimye kyo ajinga panopantanda byo byafwainwe kuba aye mwine Yehoba. Mujojo jishinda, kuyuka Yesu napo kulumbulula kunungulula kuyuka kwetu pe Yehoba. (Yoano 8:28; 14:8-10) Pano mu kumvwanyikisha, kyanema bingi kufunda byavula pe Yesu Kilishitu.

BUMI BWA KWA YESU PANOPANTANDA

15. Nanchi Yesu wasemekelwe byepi mu bu mwana wapwijijika?

15 Kipungu kyabubiji kya bumi bwa kwa Yesu kyajinga panopantanda. Witemwejile kukokela kimye Lesa kyo avilwile bumi bwanji kufuma mwiulu kwiya munda ya kwa kamwale wa lwitabilo wa Kiyudea aye Maliya. Mupashi wazhila wa kwa Yehoba, nangwa’mba ngovu ingila, ‘yamunyeñamijile’ Maliya, kumulengela kwimita kabiji kyapeleleko wasemene mwana wapwijijika. (Luka 1:34, 35) Yesu kechi waswainepo bumbulwakoloka ne, na mambo akuba bumi bwanji bwafumine ku Nsulo yapwijijika. Wakomejile mu kisemi kiyanji saaji mwana wakutanamo wa kwa kalipentala Yosefwa kabiji ye wajinga mubeji pa bana bonse mu kisemi.—Isaya 7:14; Mateo 1:22, 23; Mako 6:3.

16, 17. (a) Yesu wafumishe kwepi ngovu ya kuba byakukumya, kabiji byakukumya bimo byajinga bika? (b) Ñanyi byubilo bimo Yesu byoamwesheshe?

16 Kwipana kwa kwa Yesu na muchima yense kwi Yehoba Lesa kwamwekejile jimo kimye kyo ajinga na myaka ya kusemwa 12. (Luka 2:41-49) Byoakomene ne kutendeka butumwa bwanji pa kimye kya myaka ya kusemwa 30, Yesu napo wamwesheshe butemwe bwanji bukatampe ku bantu bakwabo. Kimye mupashi wazhila wa kwa Lesa kyo amupele bulume bwa kuba byakukumya, na lusa wabukile balwazhi, bilema, bamakunkunta, bampofu, bakishinka matwi, kubikapotu ne bambumba. (Mateo 8:2-4; 15:30) Yesu wajishishe bantu biumbi bajinga na nzala. (Mateo 15:35-38) Wazhindamikile kipuupu kyashi kikabike bumi bwa balunda nanji mu mapuso. (Mako 4:37-39) Mu bukishinka, wasangwile ne bafu. (Yoano 11:43, 44) Abino byakukumya byaikala bishinka mpito byoitabizha kuba’mba byaubiwe. Nangwatu balwanyi ba kwa Yesu baitabile kuba’mba ‘waubile biyukilo byavula.’—Yoano 11:47, 48.

17 Yesu wapitañene monse monse mwapela kyalo kya kwabo, saka afunjisha bantu Bufumu bwa kwa Lesa. (Mateo 4:17) Kabiji wamwesheshe kyakumwenako kyawamisha kya butekanye ne kukokamuchima. Nangwatu kimye bana banji ba bwanga kyo bamulengeshe bumvu, aye mu kwibalangulukilako waambile’mba: “Muchima kine waswa, pakuba mubiji wanekena.” (Mako 14:37, 38) Bino, Yesu wachinchikile kabiji wasanzangamo balengululanga bukine ne kuyanjisha balanda. (Mateo 23:27-33) Kyakila pa byonse, mu kupwijijika walondejile kya kumwenako kya Bashanji kya butemwe. Yesu witemwejilene kufwa pakuba’mba bantu babumbulwakoloka bekale na luketekelo lwa kimye kya kulutwe. Oene mambo o tutazhizha kwi Yesu kwikala kii wa kuyuka Lesa! Ee, aye ye kii wa bumi! Mambo ka o twaambila namba ye kii wa bumi? Kino kituleta ku kipungu kya busatu kya bumi bwanji.

YESU LELO JINO

18. Nanchi lelo jino twafwainwa kufwanyikizha Yesu Kilishitu kwikala ka?

18 Nangwatu Baibolo yamba pa lufu lwa kwa Yesu, aye pakino kimye mumi! Mu bukine, bantu bajingako mu myaka-kitota kitanshi C.E. bemwenejile bene na meso kusanguka kwanji. (1 Kolinda 15:3-8) Byonka byo kyaawilwe, panyuma ya byobyo waikele ku kilujo kya Shanji ne kupembelela kupewa ngovu ya bufumu mwiulu. (Masalamo 110:1; Bahebelu 10:12, 13) Onkao mambo nanchi Yesu twafwainwa kumufwanyikizha byepi lelo? Nanchi twakonsha kumufwanyikizha pamo nobe mwana wabula kuzhikijilwa uji mukipaka kya bañombe nyi? Nangwa twafwainwa kumufwanyikizha nobe muntu uji mu lumanamo ye babena kwipayanyi? Ine. Aye ke Mfumu wa bulume, ubena kulama! Kabiji bukumotu amweshe bukalama bwanji ku ino ntanda yetu yavulamo buyanji.

19. Ñanyi kyubilo Yesu kyoakoba mu kimye kya kulutwe kyafwenya kala pepi?

19 Pa Lumwekesho 19:11-15, Mfumu Yesu Kilishitu walondololwa mukumwekesha kasa eya mu bulume bukatampe na konauna bangubabibi. Uno Kalama wa mwiulu byoaikalapo na kizaku kya kufumyapo buyanji bubena kuyanjisha ma milyoni a bantu lelo jino! Kabiji mu jishinda jimotu wakebeshatu kukwasha bantu babena kwesekesha kulondela kya kumwenako kyapwijijika kyoamwesheshe kimye kyo ajinga panopantanda. (1 Petelo 2:21) Ukeba kwibapulusha “ku nkondo ya aja juba jikatampe ja Lesa, Wa bulume bonse” yafwenya kala pepi, itelwa’mba Amagedonyi, kuba’mba bakekale bangikazhi bapanopantanda ba Bufumu bwa kwa Lesa bwa mwiulu myaka ne myaka.—Lumwekesho 7:9, 14; 16:14, 16.

20. Ñanyi kintu Yesu kyoakobila bantu mu kimye kya Kulama kwanji kwa Myaka Kiumbi kimo?

20 Mu kimye kya Myaka Kiumbi kimo kya Bukalama bwa kwa Yesu bwamutende bwaambiwe, ukobila bantu byakukumya. (Isaya 9:6, 7; 11:1-10; Lumwekesho 20:6) Yesu ukabuka malwazhi onse poapela ne kufumyapo lufu. Ukasangula mabilyoni a bantu kuba’mba nabo bakekale na jishuko ja kwikala myaka ne myaka panopantanda. (Yoano 5:28, 29) Twasumininwa kuba’mba musakusangalala bingi pa kufunda byavula pa Bufumu bwanji bwa Bumesiasa mu kitango kikiji kulutwe. Yukai bino kuba’mba: Kechi twakonshatu nangwa kufwanyikizha bumi bwetu byo bukawama kimye kya bukalama bwa Bufumu ne. Byo kyanemapo kwipizha bulongo ne Yesu Kilishitu! Ee, kyanema kubula kulubako Yesu nangwa pachechetu ne, aye kii wa bumi wa kuyuka Lesa kutangijila ku bumi bwa myaka.

[Tubyambo twa mushi]

a Kuno kunembesha kwakwashishe Kamfulumende wa kina Loma kusonkesha bulongo misonko. Mujojo jishinda, Augusatusa kwakubula kuyuka wakwashishe kufikizha bungauzhi bwa mfumu ‘ukatuma wa kusonkesha bantu mu kyalo.’ Kabiji bonka buno bungauzhi bumotu bwaambile kuba’mba “Ntangi walulayañano,” (NW) nangwa’mba Mesiasa, “ukonaika” mu moba auno ndamakyalo ukaswanapo. Yesu waipailwe kimye kya bufumu bwa kwa Tibeliusa waswaine Augusatusa.—Danyela 11:20-22.

b Bayudea bakala javula balangulukanga pa milungu ya myaka. Ku kyakumwenako, byonka byajinga juba jonse ja butanu na bubiji bujuba ja Sabado, ne mwaka yense wa butanu na bubiji wajinga mwaka wa Sabado.—Kulupuka 20:8-11; 23:10, 11.

MONAI INGE MWAYUKA

Nanchi mundando wakisemi moasemekejilwe Yesu umwesha byepi kiyukisho kyakuba’mba ye wajinga Mesiasa?

Ñanyi bungauzhi bumo bwa Bumesiasa bwafikizhiwe mwi Yesu?

Nanchi Lesa mwine wamwesheshe byepi buntunanwa kuba’mba Yesu ye wajinga Mushingwa wanji?

Mambo ka Yesu o aikela kii wa bumi wa kuyuka Lesa?

[Kipikichala pa peja 35]

Lesa wapele Yesu ngovu ya kubuka balwazhi

[Chati pa peja 37]

Bungauzhi Bumo Bukatampe Bwa Bumesiasa

Bungauzhi Kyaawilwe Kufikizhiwa

Kusemwa Kwanji

Isaya 7:14 Kusemwa mwikamwale Mateo 1:18-23

Yelemiya 31:15 Kwipaiwa kwa bana babacheche Mateo 2:16-18

panyuma ya kusemwa kwanji

Butumwa Bwanji

Isaya 61:1, 2 Kutumwa kwanji kwi Lesa Luka 4:18-21

Isaya 9:1, 2 Mingilo yanji yalengejile bantu Mateo 4:13-16

kumona kyeya kikatampe

Salamo 69:9 Lupata lwa ku nzubo ya Yehoba Yoano 2:13-17

Isaya 53:1 Kechi bamwitabile ne Yoano 12:37, 38

Zekaliya 9:9; Kutwela mu Yelusalema saaikala Mateo 21:1-9

Salamo 118:26 pa mwana mbongolo;

sabamutotaika’mba mfumu awa

wiya mujizhina ja Yehoba

Kusololwa Ne Lufu Lwanji

Salamo 41:9; Umo wamu bana babwanga kechi Byubilo 21:15-20

109:8 wajinga wakishinka ne; wasolwele

Yesu kabiji ne aye pakifulo

kyanji bapingishapo ungi

Zekaliya 11:12 Kumusolola na ndalama ya Mateo 26:14, 15

siliva makumi asatu

Salamo 27:12 Batumonyi babubela Mateo 26:59-61

bamubukila

Salamo 22:18 Mukangyo wanji bamuteyela bubale Yoano 19:23, 24

Isaya 53:12 Kumubelengela pamo na batupondo Mateo 27:38

Salamo 22:7, 8 Kumwambila mwenga Mako 15:29-32

kimye kyo afwilenga

Salamo 69:21 Bamupa binyu byasasa Mako 15:23, 36

Isaya 53:5; Bamwashile jifumo Yoano 19:34, 37

Zekaliya 12:10

Isaya 53:9 Wazhikilwe pamo na munonshi Mateo 27:57-60

Salamo Wasangwilwe sakaakyangye

16:8-11 kubola Byubilo 2:25-32;

13:34-37

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu