Ilamai Monka mu Butemwe bwa Lesa

1, 2. Kwepi ko twakonsha kutana kya kufyamamo kyakosa lelo jino?

IFWANYIKIZHAI kuba’mba ajo juba mubena kwenda mu mukwakwa saka kuji mwela watama. Jiulu jibena kuyatu na kufinjilako. Kubesha ne kutatauka byatendeka apa bino ne mvula wa mikwe watendeka kunoka. Mwakumpauka ne kukumpauka saka mwaakamwa mwenda mususuta na kukeba mwakweyama. Olo, namba mutale byobya ke ku kimpampa kiji kunsa ya mukwakwa. Kino kimpampa kyakosatu bulongo kabiji mwauma mwakufwainwa kwikala. Ino mpunzha kine byo mwiinemekapo!

² Tubena kwikala mu bimye bya malwa. Byubilo panopantanda bibena kuyatu na kutaminako. Pano bino kuji kya kufyamamo kyakosa, kyakonsha kwituzhikijila kikupu ku bya malwa. Ñanyi kino kya kufyamamo? Monai Baibolo byo afunjisha: “Amiwa nkamutela Yehoba, namba, kyo kyami kya kufyamamo, yo nsakwa yami; ye Lesa wami, mwi aye mo naketekela.”—Masalamo 91:2.

3. Twakonsha kulengela byepi Yehoba kwikala kyetu kya kufyamamo?

³ Akikilangulukai kino! Yehoba, Mulenga kabiji Nkambo walengele bintu byonse, wakonsha kwikala kyetu kya kufyamamo. Wakonsha kwituzhikijila, mambo uji na bulume bukatampe kukila muntu uji yense nangwa kintu kiji kyonse kyakonsha kwituletela lukatazho. Nangwatu twaikala mu lukatazho, Yehoba wakonsha kwilufumyapo. Twakonsha kulengela byepi Yehoba kwikala kyetu kya kufyamamo? Twafwainwa kuketekela mwi aye. Kabiji Mambo a Lesa etukambizha’mba: ‘Ilamai monka mu butemwe bwa Lesa.’ (Yuda 21) Ee, twafwainwa kwilama monka mu butemwe bwa Lesa, ne kukosesha mfungwa yetu ya butemwe na Shetu wa mwiulu. Umvwe twauba bino, popo tukaketekela’mba ye kyetu kya kufyamamo. Pano twakonsha kulenga byepi ino mfungwa?

YUKAI NE KUBA MWAYILA BUTEMWE BWA LESA

4, 5. Ñanyi mashinda amo Yehoba o amwesheshamo butemwe bwanji kwi atweba?

⁴ Pa kuba’mba twilame monka mu butemwe bwa Lesa, twafwainwa kuyuka Yehoba byo amwesha butemwe bwanji kwi atweba. Akilangulukai pa mafunjisho amo a mu Baibolo o mwafunda na bukwasho bwa uno buku. Byo aji Mulenga, Yehoba witupa ntanda kwikala muzhi wetu wawama. Wabikapo kajo, mema, bilengwa, banyama, ne mapunzha a kitambo. Byo aji Mwine mwina Baibolo, Lesa witubula jizhina janji ne byubilo byanji. Kabiji Mambo anji etubula’mba watumine Mwananji ye atemwisha aye Yesu kwiya panopantanda na kuyanda ne kwitufwila. (Yoano 3:16) Nga buno bupe bulumbulula ka kwi atweba? Bwitupa luketekelo lwa kimye kyawama kya kulutwe na lwendo.

⁵ Kabiji luketekelo lwetu lwa kimye kya kulutwe lwaimena pa kintu kikwabo Lesa kyo auba. Yehoba waikajika kafulumende wa mwiulu, Bufumu bwa Bumesiasa. Katatakatu bukafumyepo buyanji bonse ne kwalula ino ntanda ke paladisa. Akikilangulukaipotu amwai! Twakonsha kwikala mutende ne lusekelo myaka ne myaka mu uno paladisa. (Masalamo 37:29) Bino pa kino kimye, Lesa witupa lutangijilo lwa byo twafwainwa kwikala bulongo luno lonka. Kabiji witupa ne jishuko ja lulombelo, jishinda ja kwisambilamo ne aye kimye kiji kyonse sa twakasuluka. Ano ke mashindatu acheche pa mashinda onse Yehoba o amwesheshamo butemwe ku bantu bonse ne kwi anweba pa bunke bwenu.

6. Mwakonsha kubapo byepi pa butemwe bwa Yehoba bo emumwesha?

⁶ Bwipuzho bwanema bo mwafwainwa kulangulukapo ke buno: Nsa kubapo ka pa butemwe bwa Yehoba? Bavula bakonsha kwamba’mba, “Ne amiwa nafwainwa kumutemwa Yehoba.” Nanchi bino byobyo mulanguluka nyi? Yesu waambile’mba uno ye mukambizho wakila yonse wa kuba’mba: ‘Ukamutemwa Nkambo Lesa wobe na muchima wobe yense, ne na mweo wobe yense, ne na maana obe onse.’ (Mateo 22:37) Kine muji na bishinka byavula bingi byakonsha kwimulengela kumutemwa Yehoba Lesa. Bino nanchi kulangulukatu amba muji na buno butemwe kyo kyonkatu kikebewa pakuba’mba mwambe’mba mwamutemwa Yehoba na muchima wenu yense, na mweo wenu yense, ne na maana enu onse nyi?

7. Nanchi kulangulukatu amba mwamutemwa Lesa kyo kyonka kikebewa nyi? Londololai.

⁷ Byonka byo kyalumbululwa mu Baibolo, kutemwa Lesa kwalumbulula byavula kechi kulangulukatu’mba na mutemwa ne. Nangwa kya kuba kyanema kulanguluka’mba mwamutemwa Yehoba, uno mulanguluko yo ntendekelotu ya butemwe bwa kine bwa kumutemwa. Lutetele wa kipangwa ye ulengela kichi kipanga bipangwa kumena. Pano bino, umvwe mukeba kipangwa, nanchi mwakonsha kusekelatu inge muntu wimupa lutetele wa kipangwa nyi? Ine kwalepeshatu! Byonkabyo, ne mulanguluko wa kutemwa Yehoba Lesa naye ke ntendekelotu. Baibolo ufunjisha’mba: “Kutemwa Lesa ko ko kuno, amba, tulame mikambizho yanji: kabiji mikambizho yanji kechi yakatazha ne.” (1 Yoano 5:3) Pa kuba’mba butemwe bwa kutemwa Lesa bwikale bwa kine, bwafwainwa kupanga bipangwa byawama. Bwafwainwa kumwekela mu byubilo.—Mateo 7:16-20.

8, 9. Twakonsha kumwesha byepi butemwe ne lusanchilo lwetu kwi Lesa?

⁸ Tumwesha’mba twamutemwa Lesa umvwe ke tulondele mikambizho yanji ne kwingijisha mafunde anji. Kwiilondela kechi kwakatazha ne. Mu kifulo kya kukatazha, mizhilo ya Yehoba yanengezhewa’mba itukwashe kwikala bwikalo bwawama bwa lusekelo. (Isaya 48:17, 18) Umvwe ke tulondele mizhilo ya Yehoba mu bwikalo bwetu, tumwesha kwi Shetu wa mwiulu amba kine tumusanchila bingi pa bintu byonse byo etubila. Kya bulandatu ke kya kuba’mba, bantu bachechetu mu ino ntanda bo basanta. Kechi tukeba kwikala bantu babula kusanta byonka byajinga bantu bamo bajingako kimye Yesu kyo ajinga panopantanda ne. Yesu wabukile bambumba jikumi, bino umotu ye wabwelele na kumusanchila. (Luka 17:12-17) Kine tukeba kwikala byonka byajinga yewa umo wasanchile, kechi nabiji boba batanu na bana babujile kusanta ne!

⁹ Pano ñanyi mikambizho ya Yehoba yo twafwainwa kulondela? Twisambapo mikambizho yavula bingi mu uno buku, pano twayai tupitulukemo mu icheche. Kulama mikambizho ya Lesa kuketukwasha kwilama monka mu butemwe bwa Lesa.

TWAJIJILAI KUFWENYA KWIPI NE YEHOBA

10. Lumbululai ene mambo o kyanemena kutwajijila na kufunda maana a kumuyuka Yehoba Lesa.

¹⁰ Kufunda pe Yehoba jo jishinda janema ja kufwenyenyamo kwi aye. Ke jishinda jo twafwainwa kubula kuleka. Umvwe mwaikala pangye paji mashika na kota mujilo, nanchi mwakonsha kuleka mujilo sa aya na kuzhima pauba ne puchi nyi? Ine. Mubatu sa musonselapo kuba’mba mujilo atemenga. Bumi bwenu bwaimena pa kutwajijila na kusonsela nkunyi kuba’mba mujilo atwajijile na kutema! Byonkatu nkunyi byo itemesha mujilo, ne ‘maana a kumuyuka Lesa’ nao atwajijila na kukosesha butemwe bwetu pe Yehoba.—Byambo bya Mana 2:1-5.

11. Yesu byo afunjishe baana banji ba bwanga, ki ka kyafuminemo?

¹¹ Yesu wakebelenga baana banji ba bwanga kukosesha butemwe bwabo bwa kutemwa Yehoba ne Mambo anji a bukine. Panyuma ya lusanguko lwanji, Yesu wafunjishepo baana banji ba bwanga babiji bungauzhi bumo bwa mu Binembelo bya Kihebelu bwafikizhiwe mwi aye. Ki ka kyafuminemo? Baambile’mba: “Michima yetu ke ibatemenga bulongo munda byo ajikwisambanga ne atweba pa jishinda, ne byo ajikwitulumbulwilanga binembelo nenyi?”—Luka 24:32.

12, 13. (a) Mu bantu bavula lelo jino, ki ka kyaubiwa ku butemwe bwa kutemwa Lesa ne Baibolo? (b) Twakonsha kuzhikijila byepi butemwe bwetu kubula kukepa?

¹² Kimye kitanshi kyo mwafunjile Baibolo kine byo afunjisha, nanchi kechi mwaumvwine muchima wenu byo atendekele kwikala na lusekelo, kizaku, ne butemwe bwa kutemwa Lesa ne nyi? Kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne, byobyo mwaumvwine. Bavula byobyo bomvwa byonkabye. Pano kishupakotu ke kusunga buno butemwe ne kutwajijila na kwibubayisha. Kechi tukeba kulondela kisela kya bantu ba ino ntanda ne. Yesu waambijile jimo amba: “Butemwe bwa bavula bukayanga na kukepa.” (Mateo 24:12) Mwakonsha kuzhikijila byepi butemwe bwenu bwa kutemwa Yehoba ne bukine bwa mu Baibolo kubula kukepa?

¹³ Twajijilai na kufunda maana a kumuyuka Yehoba Lesa ne Yesu Kilishitu. (Yoano 17:3) Langulukishaingapo pa byo mufunda mu Mambo a Lesa, ne kwiipuzha’mba: ‘Kino kimfunjishapo ka pe Yehoba Lesa? Kimpa ñanyi bishinka bikwabo bya kumutemwa na muchima, maana, ne mweo wami yense?’ (1 Timoti 4:15) Ndangulukilo ya uno mutundu ikalengela butemwe bwenu bwa kutemwa Yehoba kubaya.

14. Lulombelo lwakonsha kwitukwasha byepi kusunga butemwe bwetu bwa kutemwa Yehoba?

¹⁴ Jishinda jikwabo ja kubayishishamo butemwe bwenu bwa kutemwa Yehoba ke kulomba kimye kyonse. (1 Tesalonika 5:17) Mu kitango 17 kya uno buku, twafunjile’mba lulombelo ke bupe bwanema bingi kufuma kwi Lesa. Byonkatu bulunda bwa bantu byo bukosa inge ke besambe kimye kyonse sa bakasuluka, ne bulunda bwetu na Yehoba bukosa ne kwikala butuntulu umvwe ke tulombe kwi aye kimye kyonse. Kyanema bingi kumona’mba milombelo yetu kechi twiilombatu’mba kikulu twalomba, sa tubwezhabwezhapotu byambo bimotu byabula ne mo byatala ne. Twafwainwa kwamba kwi Yehoba byonkatu mwana mucheche byo akonsha kwamba kwi shanji wa butemwe. Twafwainwa kwamba na mushingi, bino sa twakasuluka, kwamba mu bukishinka kabiji ne kufuma panshi ya muchima wetu. (Masalamo 62:8) Ee kine, lufunjisho lwa Baibolo lwa pa bunke ne lulombelo lwa kufuma panshi ya muchima ke mbaji yanema bingi ku mpopwelo yetu, kabiji bitukwasha kwilama monka mu butemwe bwa Lesa.

TANAI LUSEKELO MU MPOPWELO YENU

15, 16. Mambo ka o twafwainwa kumwenanga mwingilo wa kusapwila Bufumu amba jishuko kabiji kya buneme?

¹⁵ Lufunjisho lwa Baibolo lwa pa bunke ne lulombelo ke byubilo bya mpopwelo byo twakonsha kuba kumbaji. Nangwa byonkabyo, pano twayai twisambe pa lubaji lumo lwa mpopwelo lo tuba ku bantu: kubulako bantu lwitabilo lwetu. Nanchi mwabulapo kala bantu bukine bwa mu Baibolo nyi? Umvwe ibyo, kimuwamijile bingi. (Luka 1:74) Umvwe ke tubuleko bantu bukine bo twafunda pe Yehoba Lesa, ko kuba’mba tubena kwingila mwingilo wakilamo kunema wapewa ku bena Kilishitu bakine bonse—wa kusapwila mambo awama a Bufumu bwa Lesa.—Mateo 24:14; 28:19, 20.

¹⁶ Mutumwa Paulo wanemekele bingi mwingilo wanji kya kuba wamutelele’mba kya buneme. (2 Kolinda 4:7) Kubulako bantu pe Yehoba Lesa ne nkebelo yanji ye mwingilo wakilamo kuwama ye mwakonsha kwingila. Ke mwingilo wa kwingijila Nkambo wakila bonse, kabiji mufuma mfweto yakila mfweto yonse. Umvwe ke mwingile uno mwingilo, mubena kukwasha bantu bamichima ya kishinka kufwenya kwipi ne Shetu wa mwiulu ne kutendeka kwenda mu jishinda jaya ku bumi bwa myaka! Ñanyi mwingilo uleta lusekelo kukila uno? Kabiji kusapwila bukine pe Yehoba ne pa Mambo anji kubayisha lwitabilo lwenu ne kukosesha butemwe bwenu pe aye. Kabiji Yehoba unemeka bingi mingilo yenu. (Bahebelu 6:10) Kupayankana mu uno mwingilo kwimukwasha kwilama monka mu butemwe bwa Lesa.—1 Kolinda 15:58.

17. Mambo ka mwingilo wa bwina Kilishitu o abena kukebewa kwingijiwa bukiji bukiji lelo jino?

¹⁷ Kyanema bingi kuvulukanga’mba mwingilo wa kusapwila Bufumu ubena kukebewa kwingijiwa bukiji bukiji. Baibolo waamba’mba: “Sapwila mambo; kasa utengelela jimo.” (2 Timoti 4:2) Mambo ka kubila kino o kubena kukebewa bukiji bukiji lelo jino? Mambo a Lesa etubula’mba: “Juba jikatampe ja Yehoba jijitu pepi, jiji pepi kabiji jibenakupelawizha’mba: Mfike.” (Zefwaniya 1:14) Ee, kimye kibena kwenda bingi lubilo Yehoba kyo akonawinamo buno bwikalo. Bantu bafwainwa kujimunwa! Bafwainwa kuyuka’mba kino kyo kimye kya kusalapo Yehoba kwikala Nkambo yabo. Mpelo ‘kechi ikabanda ne.’—Habakuka 2:3.

18. Mambo ka o twafwainwa kupopwelanga Yehoba na bena Kilishitu bakine?

¹⁸ Yehoba ukeba’mba tumupopwelenga pamo na bakwetu bena Kilishitu bakine. O ene mambo, Mambo anji o aambila’mba: “Twilanguluke atwe bene na bene mu kwiubisha butemwe ne mingilo yawama; ne kuleka kupwila pamo, byo boba bamo, ne, poso kwifunda, ne kwibikishakotu byo mumona aja juba kasa jibenakufwenya pepi.” (Bahebelu 10:24, 25) Umvwe twapwila pamo na bapopweshi bakwetu pa kupwila kwa bwina Kilishitu, twikala na jishuko ja kutota ne kupopwela Lesa wetu ye twatemwa. Kabiji twikosesha ne kwitundaika atwe bene na bene.

19. Twakonsha kukosesha byepi mfungwa ya butemwe mu kipwilo kya bwina Kilishitu?

¹⁹ Byo tupwanañena pamo na bapopweshi bakwetu ba Yehoba, tukosesha mfungwa ya butemwe ne bulunda bwetu mu kipwilo. Kyanema bingi kumona’mba tumonenga byubilo byawama mu bakwetu, byonka Yehoba byo amonako byawama mwi atweba. Kange muketekele kumona bulumbuluke mu bakwenu ba mu lwitabilo ne. Vulukai kuba’mba bonse baenda kupusana pusana mu nkomeno ya ku mupashi, kabiji ne kuba’mba atweba bonse tuba bilubo. (Kolose 3:13) Kebeshai kukosesha bulunda bwa pa muchima na boba batemwisha Yehoba, kabiji mukatana kuba’mba ne anweba mubena kukoma ku mupashi. Ee, kupopwela Yehoba pamo na balongo ne banyenga yenu ba ku mupashi kukemukwasha kwilama monka mu butemwe bwa Lesa. Nga Yehoba ufweta byepi aba bamupopwela mu bukishinka ne kwilama monka mu butemwe bwanji?

KANAMINAI “BUMI, BONKABWA BWA KINE KINE”

20, 21. “Bumi, bonkabwa bwa kine kine” bo bu ka, kabiji mambo ka o bwaikela luketekelo lwawama?

²⁰ Yehoba ufweta bakalume banji bakishinka na bumi, pano bumi bwa ñanyi mutundu? Nanchi mwi bomi lelo jino nyi? Atweba bavula twakonsha kwamba’mba ee twi bomi. Mambo tupema, kuja, ne kutoma. Ee kine twi bomi. Kabiji kimye kyo twaikala bulongo, twakonsha ne kwamba’mba, “Buno ee kine bo bwikalo bwine!” Nangwa byonkabyo, Baibolo waamba’mba, kafwako muntu nangwa umo ubena kwikala bwikalo bwa kine lelo jino ne.

²¹ Mambo a Lesa etukambizha ‘kukwachisha ku bumi, bonkabwa bwa kine kine.’ (1 Timoti 6:19) Bino byambo bimwesha’mba “bumi, bonkabwa bwa kine kine” ke kintu kyo tukeba kukekala nakyo kulutwe na lwendo. Ee, kimye kyo tukekala balumbuluka, popo tukekala bomi bene bene, mambo tukekalanga byonka Lesa byo akebelenga ku ntendekelo. Kimye kyo tukekalanga mu paladisa panopantanda mu butuntulu bwa mubiji bwawama, mu mutende, kabiji balusekelo, popo tukeyowanga “bumi, bonkabwa bwa kine kine”—bumi bwa myaka ne myaka. (1 Timoti 6:12) Nanchi luno kechi luketekelo lwawama ne nyi?

22. Mwakonsha ‘kukwachisha byepi ku bumi, bonkabwa bwa kine kine’?

²² Twakonsha ‘kukwachisha byepi ku bumi, bonkabwa bwa kine kine’? Mu byambo bintutu bimo, Paulo wakambizhe bena Kilishitu “amba, bobe byawama” ne “kwikala banonshi ba mu mingilo yawama.” (1 Timoti 6:18) Onkao mambo, byavula byaimena pa byo twingijisha bukine bo twafunda mu Baibolo. Nanchi Paulo wikitazhizhe mu kuba’mba tukekala na ‘bumi bonkabwa bwa kine kine’ kupichila mu kwingila mingilo yawama nyi? Ine, mambo luno luketekelo lwaimena pa kutambwila “bupe” kufuma kwi Lesa. (Loma 5:15) Pano bino, Yehoba ufweta boba bamwingijila mu bukishinka. Ukeba anweba kwikala na ‘bumi bwa kine kine.’ Aba belama monka mu butemwe bwa Lesa bo bakekala na buno bumi bwa lusekelo, mutende, kabiji bwa myaka ne myaka.

23. Mambo ka o kyanemena kwilama monka mu butemwe bwa Lesa?

²³ Atweba bonse twafwainwa kwishikishanga’mba, ‘Nanchi mbena kupopwela Lesa mu jishinda jo aamba mu Baibolo nyi?’ Umvwe sa twipima moba onse ne kumona’mba byobyo tubena kuba, ko kuba’mba tubena kuba bulongo. Twakonsha kuketekela’mba Yehoba ye kyetu kya kufyamamo. Ukazhikijila bantu banji bakishinka mu moba akatazha apelako a mu buno bwikalo bukote. Kabiji Yehoba uketufikizha mu bwikalo bupya bwa lusekelo bujitu pepi kufika. Byo tukasangalalapo pa kwikala mu kyokyo kimye! Kabiji byo tukasangalalapo kuba’mba twasajile kuba kintu kyawama kimye kya ano moba apelako! Umvwe mwafuukula kuba bino bintu luno lonka, mukeyowa “bumi, bonkabwa bwa kine kine,” byonka byo ebukebele Yehoba Lesa amba bwikale myaka yonsetu!