BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w05 1/1 pp. 8-13
  • Yehoba Ye Nkwasho Wetu

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Yehoba Ye Nkwasho Wetu
  • Kyamba kya Usopa—2005
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Nsulo ya Bukwasho Bubula Kukankalwa
  • Bukwasho Bufuma ku Bamalaika
  • Kukwashiwa na Mupashi Wazhila
  • Bukwasho Bufuma mu Byambo bya Lesa
  • Bukwasho Bufuma ku Bakwetu ba mu Lwitabilo
  • Nanchi Muswa Bukwasho Bwa Yehoba Nyi?
    Kyamba kya Usopa—2005
  • Bamalaika Ba Lesa Betukwasha
    Fundai ku Mufunjishi Wayukisha
  • Bamalaika byo Bakonsha Kwimukwasha
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba (Kya bena kengi)—2017
  • Chinchikai, Mambo Yehoba ye Nkwasho Wenu
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2020
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2005
w05 1/1 pp. 8-13

Yehoba Ye Nkwasho Wetu

“Bukwasho bwami bufuma kwi Yehoba, yenka walengele jiulu ne ntanda.”—MASALAMO 121:2.

1, 2. (a) Mambo ka o kyakonsheka kwambiwa’mba atweba bonse pa bimye bimo tukeba bukwasho? (b) Yehoba ye Nkwasho wa musango ka?

ÑANYI mwi atweba bonse ubula kukeba bukwasho? Kishinka ke kya kuba’mba, atweba bonse pa bimye bimo tukeba bukwasho—kuchinchika ku makatazho akatampe, binyenge ne ku meseko akatazha. Kimye bantu kyo bakeba bukwasho, javula baya ku muntu wibata muchima. Kubula muntu wa uno musango lukatazho lwetu, kwakonsha kwitulengela kuchinchika. Bino mukwenu uji na po akonsha kupelela kwimukwasha. Kunungapo, bakwabo nabo kechi kimye kyonse kyo bakonsha kwimukwasha umvwe mwakajilwa ne.

2 Bino nangwa byonkabyo, ko aji Nkwasho uji na bulume bukatampe ne bintu byavula. Kabiji witulaya’mba kechi uketutaya ne. Ye Iye nyimbi wa masalamo ye aambilepo na luketekelo lukatampe kuba’mba: “Bukwasho bwami bufuma kwi Yehoba.” (Masalamo 121:2) Mambo ka uno nyimbi wa masalamo o ashiinwe kuba’mba Yehoba ukamukwasha? Pa kukumbula buno bwipuzho, twayai tubalaule Masalamo 121. Kuba kino kuketukwasha kumona ene mambo ne atweba o twakonsha kumuketekela Yehoba amba ye Nkwasho wetu.

Nsulo ya Bukwasho Bubula Kukankalwa

3. Ku ñanyi mitumba nyimbi wa masalamo ko akonsha wainwine meso anji, kabiji mambo ka?

3 Nyimbi wa masalamo watendekele kwamba pa bumulenga bwa Yehoba amba kyo kishina kya luketekelo kuba’mba: “Ñinwine meso ami ku mitumba nyi? Bukwasho bwami bukafuma kwepi? Bukwasho bwami bufuma kwi Yehoba, yenka walengele jiulu ne ntanda.” (Masalamo 121:1, 2) Nyimbi wa masalamo kechi wainwine meso anji ku mutumba uji yensetu ne. Kimye bino byambo kyo byanembelwe, nzubo ya Yehoba yajinga mu Yelusalema. Uno muzhi wajinga peulu ku mitumba ya Yuda, wajinga muzhi wa kifwanyikizho mwaikalanga Yehoba. (Masalamo 135:21) Nyimbi wa masalamo wakonsha wainwine meso anji kutala ku mitumba ya Yelusalema ko bashimikile nzubo ya Yehoba, na luketekelo saka atala kwi Yehoba amba amukwashe. Mambo ka nyimbi wa masalamo o aikajile na luketekelo lwa kuba’mba Yehoba ukamukwasha? Mambo Aye ye “yenka walengele jiulu ne ntanda.” Ko kuba’mba pano nyimbi wa masalamo waambilenga’mba, ‘Kya kine kafwako kintu nangwa kimo kyakonsha kulengela Mulenga wa bulume bonse kukankalwa kunkwasha ne!’—Isaya 40:26.

4. Nyimbi wa masalamo wamwesheshe byepi kuba’mba Yehoba kimye kyonse uta muchima ku bintu bikeba bantu banji, kabiji mambo ka kino o kyaikela mulanguluko utekenesha?

4 Kulondelapo, nyimbi wa masalamo walondolwele’mba Yehoba kimye kyonse uta muchima ku bintu bikeba bakalume banji, kwamba’mba: “Aye kechi ukaleka kulu kobe kutezhimuke ne: Aye ukulama kechi ukakunuka ne. Talai, aye ulama Isalela kechi ukakunuka nangwa kulala tulo ne.” (Masalamo 121:3, 4) Yehoba kechi ukaleka boba bamuketekela ‘kutezhimuka’ nangwa kupona kya kuba bakankalwa kubuka jibiji ne. (Byambo bya Mana 24:16) Mambo ka? Mambo Yehoba uji nobe kafunga ubula kukunuka ubena kufunga mikooko yanji. Nanchi uno kechi mulanguluko utekenesha nenyi? Kafwako kimye kicheche nangwa kimo kyo akakonsha kuzhika pa meso anji ku bintu byo bakeba bantu banji ne. Aye wibata muchima mute ne bufuku kwa kubula kukunuka ne.

5. Mambo ka Yehoba o aambiwa kwikala ku “kilujo”?

5 Sa aji na luketekelo lwa kuba’mba Yehoba ye Kalama wa bukishinka wa bantu banji, nyimbi wa masalamo wanembele’mba: “Yehoba ye ukulama: Yehoba ye kimfute kyobe kya ku kilujo kyobe. Juba kechi jikakukozha mu kimye kya mute ne, nangwa ñondo bufuku ne.” (Masalamo 121:5, 6) Muntu ubena kwenda panshi ku Middle East, mpunzha iji na kimfutele yakonsha kumuzhikijila bingi ku mute wazonga. Yehoba uji nobe kimfute ku bantu banji, kwibazhikijila ku bya malwa biji nobe kyuya kipayañana. Monai Yehoba byo aambiwa kwikala ku “kilujo.” Mu nkondo ya kala, kuboko kwa kilujo kwa mushilikale javula kechi kwazhikijilwanga na jikebo, jo bakwatanga mu kuboko kwa ku kipiko ne. Mulunda wakishinka wakonsha kumuzhikijila mushilikale mukwabo ne kumulwilako ku kilujo kyanji. Byonka biji mulunda wa uno mutundu, Yehoba mu bukishinka wimana ku bapopweshi banji, kimye kyonse kukeba kwibakwasha.

6, 7. (a) Nyimbi wa masalamo witubula byepi kuba’mba Yehoba kechi ukaleka kukwasha bantu banji ne? (b) Mambo ka o twakonshesha kwikala na luketekelo lwajingapo na nyimbi wa masalamo?

6 Abya Yehoba ukaleka kukwasha bantu banji nyi? Kino kechi kikobiwa nangwa pachechetu ne. Nyimbi wa masalamo wapezhezheko kuba’mba: “Yehoba ukakulamwina ku bibi byonse: Ukalama mweo wobe. Yehoba ukakulama ne mu kulupuka kobe ne mu kutwela kobe, kufuma ku ja lelo kufika ne ku myaka yonse.” (Masalamo 121:7, 8) Monai pano, nembi wapimpwile mo aambijile bino byambo kwibifumya pa kyokyo kimye ne kwibitwala ku kimye kya kulutwe. Patanshi, mu vesi 5, nyimbi wa masalamo waambile’mba: ‘Yehoba ye ukulama.’ Bino mu ano mavesi, nyimbi wa masalamo wanembele’mba: ‘Yehoba [aye mwine] ukakulama.’ Onkao mambo bapopweshi ba kine balaiwa kuba’mba Yehoba ukebakwasha ne ku kimye kya kulutwe. Nangwa bakaye kwa byepi ne byepi, nangwa kutana makatazho a mutundu ka, aye kechi ukakankalwa kwibakwasha nangwa pachechetu ne.—Byambo bya Mana 12:21.

7 Ee kine, nembi wa salamo 121 wajinga na luketekelo lwa kuba’mba Yehoba wa bulume bonse ulama bakalume banji kwibatekenya nobe kafunga wa butemwe kabiji ne kulaba saka akenkenta nobe muota. Tuji na bishinka bya kwikala na luketekelo lwajingapo na nyimbi wa masalamo, mambo Yehoba kechi waluka ne. (Malakai 3:6) Nanchi kino kilumbulula’mba kimye kyonse tukazhikijilwa ku mubiji nyi? Ine, bino umvwe saka tumumona’mba Nkwasho wetu, uketuzhikijila ku bintu byonse byakonsha kwitonauna ku mupashi. Ke kintu kyafwainwatu kwipuzha’mba, ‘Nanchi Yehoba witukwasha byepi?’ Twayai tumone mashinda ana mo etukwashisha. Mu uno mutwe, tusakwisamba pa byo akwashishe bakalume banji mu kimye kyanembejilwengamo Baibolo. Mu mutwe walondelapo, tukesamba pa byo akwasha bantu banji lelo jino.

Bukwasho Bufuma ku Bamalaika

8. Mambo ka o kyaikela kuba’mba, bamalaika bata bingi muchima bwikalo bwa bakalume ba Lesa panopantanda?

8 Yehoba uji na bamalaika banji ba mwingilo bavula bingi. (Danyela 7:9, 10) Bano baana ba ku mupashi na bukishinka boba kyaswa muchima wanji. (Masalamo 103:20) Bayuka’mba Yehoba wibatemwa bingi bantu banji bamupopwela kabiji amba ukeba kwibakwasha. O ene mambo, bamalaika bata bingi muchima bwikalo bwa bakalume ba Lesa panopantanda. (Luka 15:10) Ee kine, ko kuba’mba, bamalaika bafwainwa batemwa bingi kwibengijisha kwi Yehoba mu kukwasha bantu. Mu ñanyi mashinda Yehoba mo aingijishe bamalaika kukwasha bantu banji mu bimye bya kala?

9. Ambai kya kumwenako kya bamalaika byo bebapele bulume kwi Lesa bwa kuzhikijila bantu bakishinka.

9 Bamalaika bapelwe lūsa ne bulume kwi Lesa bwa kuzhikijila ne kupokolola bantu bakishinka. Bamalaika babiji bakwashishe Lota ne baana banji kunyema kuchina konaunwa kwa Sodoma ne Gomola. (Ntendekelo 19:1, 15-17) Malaika umo waipayile bashilikale bena Asilya bachiinyenga Yelusalema. (2 Bamfumu 19:35) Danyela byo bamutayile mu jiyengo ja mabokwe, Yehoba ‘watumine malaika wanji ne kushinka tunwa twa mabokwe.’ (Danyela 6:21, 22) Malaika wafumishe mutumwa Petelo mu kaleya. (Byubilo 12:6-11) Baibolo wamba bya kumwenako bikwabo byavula byamba pa kuzhikijila kwa bamalaika, kukosesha byamba Masalamo 34:7 amba: “Malaika wa Yehoba, nobe nsakwa, wibazhokoloka bamwakamwa, ne kwibapokolola.”

10. Yehoba waingijishe byepi malaika kumukosesha ngauzhi Danyela?

10 Pa bimye bimo, Yehoba waingijishe bamalaika kutundaika ne kukosesha bantu bakishinka. Kya kumwenako kyawama kitanwa mu Danyela kyapitala 10. Pa kyokya kimye, Danyela wajinga nobe na myaka ya kusemwa pepi na 100. Uno ngauzhi walefwilwe bingi, na mambo a konaunwa kwa Yelusalema kabiji ne kubanda kwa kushimukulula jibiji nzubo ya Lesa. Kabiji wapopomenwe bingi byo amwene kimwesho kya kuchinya. (Danyela 10:2, 3, 8) Mu butemwe Lesa watumine malaika na kumukosesha. Javula, malaika wamuvulwilengako Danyela kuba’mba ‘bamutemenwe bingi’ kwi Lesa. Ki ka kyafuminemo? Uno ngauzhi mukote waambijile malaika amba: “Mwankosesha.”—Danyela 10:11, 19.

11. Kya kumwenako ka kimo kimwesha bamalaika byo baingijishiwe mu kutangijila mwingilo wa kusapwila mambo awama?

11 Kabiji Yehoba waingijishe bamalaika kutangijila mwingilo wa kusapwila mambo awama. Malaika watangijile Filipa kusapwila ntungu mwina Etiopya pe Kilishitu, kabiji wabatizwe. (Byubilo 8:26, 27, 36, 38) Palutwe kacheche, kyaswa muchima wa Lesa kyajinga kya kuba’mba mambo awama asapwilwe ku Bagentila babujile kutwela mu mukanda. Mu kimwesho, malaika waishile kwi Koneleusa, Mugentila waakamwanga Lesa, ne kumubula’mba atume mulaye amba Petelo eye ko aji. Bantu batumine Koneleusa byo bamutaine Petelo, bamwambijile’mba: “Koneleusa . . . bamujimwine ku malaika wazhila wa Lesa, kwimulonda anweba ne kwimutwala ku nzubo yanji, omvwe byambo kwi anweba.” Petelo wayile nabo, kabiji ne na onkao mambo, Bagentila batanshi babujile kutwela mu mukanda baikele ke ba mu kipwilo kya bwina Kilishitu. (Byubilo 10:22, 44-48) Akilangulukai byo mwakonsha kumvwa kuyuka’mba malaika wimukwashishe kutana muntu ukeba bukine!

Kukwashiwa na Mupashi Wazhila

12, 13. (a) Mambo ka batumwa ba kwa Yesu o baketekele’mba mupashi wazhila ukebakwasha? (b) Mu ñanyi jishinda mupashi wazhila mo akonsheshe kukwasha bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi?

12 Moba acheche saka akyangye kufwa ne, Yesu walayile batumwa banji amba kechi ukebasha kwa kubula nkwasho ne. Shanji wakonsheshe kwibapa ‘nkwasho, ye mupashi wazhila.’ (Yoano 14:26) Batumwa baketekele bingi kuba’mba mupashi wazhila ukebakwasha. Mambo ne mu Binembelo byanembeshiwa na mupashi muji bya kumwenako bimwesha Yehoba byo aingijishe mupashi wazhila, bulume bwakilamo, kukwasha bantu banji.

13 Pa bimye byavula, mupashi wazhila waingijishiwanga mu kupa lūsa ne bulume bantu bwa kuba kyaswa muchima wa Yehoba. Mupashi wazhila wakwashishe Bamitonyi kupokolola bena Isalela. (Mitonyi 3:9, 10; 6:34) Yenka uno mupashi wakwashishe bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi kutwajijila kusapwila na kuchinchika kechi na mambo a kukanya kuji konse ne. (Byubilo 1:8; 4:31) Kwingila bulongo ne kutwajijila na mwingilo wabo kwamwesheshenga’mba kine mupashi wazhila waingijilenga. Ki ka kikwabo kyakonsha kulondolola bantu ‘babujile kufunda ne, bantutu’ byo bakonsheshe kusampanya mambo a Bufumu mu ntanda yonse pa kyokyo kimye?—Byubilo 4:13; Kolose 1:23.

14. Yehoba waingijisha byepi mupashi wanji wazhila kufunjisha bantu banji?

14 Kabiji Yehoba waingijishe mupashi wanji wazhila kufunjisha bantu banji. Kukwashiwa na mupashi wa Lesa, Yosefwa wakonsheshe kulumbulula biloto bya bungauzhi bya kwa Felo. (Ntendekelo 41:16, 38, 39) Kupichila mu mupashi wanji, Yehoba wasolwele nkebelo yanji ku bantu bekepesha ne kwiifya ku boba betota. (Mateo 11:25) Onkao mambo, kwesakana na bintu Yehoba byo apana ku “bantu bamutemwa,” mutumwa Paulo waambile’mba: ‘Kwi atweba Lesa wibimwesha na mupashi.’ (1 Kolinda 2:7-10) Muntu wakonsha kuyukisha kyaswa muchima wa Lesa kanatu kukwashiwa na mupashi wazhila.

Bukwasho Bufuma mu Byambo bya Lesa

15, 16. Ki ka Yoshua kyo bamwambijile kuba pa kuba’mba amonenga byawama?

15 Byambo bya Yehoba byanembeshiwa na mupashi byo “byawamina mu kwibafunjisha,” kabiji ne kwibakwasha bakalume ba Lesa ‘kwikala balumbuluka, bawaina byonse bya kwingilako mingilo yonse yawama.’ (2 Timoti 3:16, 17) Baibolo uji na bya kumwenako byavula bya bantu ba Lesa byo bakwashiwe na byambo byanji bimo byanembejilwe jimo kala.

16 Binembelo byakwashishe bapopweshi ba Lesa mu kwibatangijila bulongo. Yoshua byo bamupele mwingilo wa kutangijila bena Isalela, bamwambijile’mba: “Byambo bya mu ye uno buku wa mizhilo [wanembelwe na Mosesa] kechi ukebileke bikafume mu kanwa kobe ne; kabiji ukebilangulukenga mute ne bufuku, namba ukateshekotu muchima mu kuba monka mwayila byonse byanembwamo; pa kuba bino, ukalengesha jishinda jobe kushukwa, kabiji ukamonanga byawama.” Monai, pano Lesa kechi walaile Yoshua kumupa maana mu jishinda ja kukumya ne. Kanatu kya kuba’mba Yoshua umvwe watangile ne kulanguluka langulukapo pa byambo mu “buku wa mizhilo,” inge popo akonsheshe kumonanga byawama.—Yoshua 1:8; Masalamo 1:1-3.

17. Ba Danyela ne Mfumu Yosiya bakwashiwe byepi na Binembelo bimo byajingako mu kimye kyabo?

17 Kabiji Byambo bya Lesa byanembelwe, byakwashishe kusolola kyaswa muchima ne nkebelo yanji. Kya kumwenako, Danyela waumvwishishe mu buku wa Yelemiya kuvula kwa myaka Yelusalema yo akonsheshe kwikala masalatu. (Yelemiya 25:11; Danyela 9:2) Kabiji langulukai, kyamwekele kimye kya bukalama bwa Mfumu wa Yuda Yosiya. Pa kyokya kimye, mukoka wa bena Isalela walubileko Yehoba, ne mafumu akankelwe kwinembela ene mizhilo ne kwiilondela. (Mpitulukilo ya mu mizhilo 17:18-20) Bino byo bashimikilenga jibiji nzubo ya Lesa, “buku wa mizhilo,” wanembelwe na Mosesa, bamutaine. Ino kampe yajinga mizhilo ine yanembelwe myaka 800 kunyuma kino kimye saka kikyangye kufika ne. Panyuma ya kutanga ne kumvwa byajingamo, Yosiya waishile kuyuka myaka yapichilepo kimye mukoka wa bena Isalela kyo alekele kuba kyaswa muchima wa Yehoba, kabiji mfumu wafuukwile kuba bintu byanembelwe mu buku. (2 Bamfumu 22:8; 23:1-7) Nanchi kechi kya kine kuba’mba bantu ba Lesa kala bakwashiwe na Binembelo byazhila bimo byajingako mu kimye kyabo nenyi?

Bukwasho Bufuma ku Bakwetu ba mu Lwitabilo

18. Mambo ka o twafwainwa kwambila’mba Yehoba ye ulengela mupopweshi wa kine kukwasha mukwabo?

18 Bukwasho Yehoba bo apana javula wibupana kupichila mu bakwetu ba mu lwitabilo. Kine, Lesa ye mwine ulengela mupopweshi wa kine kukwasha mukwabo. Mambo ka o twakonsha kwambila byobyo? Ke na mambo a bishinka bibiji. Kitanshi ke kya kuba’mba mupashi wa Lesa wingila. Uno mupashi upanga bipangwa, nabiji butemwe ne buwame, mu boba bakeba kutangijilwa nanji. (Ngalatiya 5:22, 23) Onkao mambo, inge kalume wa Lesa wakwasha mukwabo, ko kuba’mba mupashi wa Yehoba ye waingila. Kya bubiji ke kya kuba’mba, twalengwa mu kipasha kya Lesa. (Ntendekelo 1:26) Kino kilumbulula’mba tuji na bulume bwa kumwesha byubilo byanji, byavwangamo lusa. Onkao mambo, umvwe kalume wa Yehoba wakwasha mukwabo, ko kuba’mba nsulo ine ya buno bukwasho ke aye mwine mwina byubilo byo tubena kumwesha.

19. Kwesakana na byaamba Baibolo, Yehoba wakwashanga byepi bantu kupichila mu bakwabo ba mu lwitabilo?

19 Mu kimye kyanembejilwengamo Baibolo, Yehoba wakwashanga byepi bantu kupichila mu bakwabo ba mu lwitabilo? Yehoba javula waingijishanga bakalume banji kololako bakwabo, nobe byonka Yelemiya byo afunjileko Baluka ku bya malwa. (Yelemiya 45:1-5) Pa kimye ne pa kimye, bapopweshi ba kine bapainenga bintu bya ku mubiji ku bakwabo ba mu lwitabilo, nobe byonka bena Kilishitu ba mu Makedonya ne Akaya byo bepaine kukwasha balongo babo bakajiilwe mu Yelusalema. Mutumwa Paulo waambilepo’mba bumpanyi bwa uno mutundu kine ‘bwavujishe sante kwi Lesa.’—2 Kolinda 9:11.

20, 21. Balongo bafumine ku Loma bepaine byepi kumukosesha mutumwa Paulo?

20 Mashimikila afika pa muchima kikatakata ke oa amwesha bakalume ba Yehoba byo baesekanga na mukoyo kukosesha ne kutundaika bakwabo. Monai kya kumwenako kya mutumwa Paulo. Byo bayilenga ku Loma saka aji kaili, Paulo waendele mu mukwakwa mukatampe wa mu Loma utelwa’mba Appian Way. Byo bajinga pepi na kufika ko bayilenga, lwendo lwabo kechi lwawamine ne, mambo ino mpunzha yonse yajinga ya musanza.a Balongo mu kipwilo kya mu Loma bayukile’mba Paulo wajinga mu jishinda. Ki ka kyo bakonsheshe kuba? Nanchi bakonsheshe kupembelela mu mazubo abo mu muzhi saka baikalatu chaka kufikilatu ne kimye kya kufika Paulo apa bino baiya na kumwimuna nyi?

21 Nembi wa Baibolo aye Luka, wajinga pamo na Paulo pa lwendo, witubula byamwekele amba: “Balongo ba konka [ku Loma], byo betumvwine, ke beye na kwitutundaila kufika ne ku kisankane kya Apiusa, ne ku Mazubo a benyi Asatu.” Mwakonsha kufwanyikizha kino kyaubiwenga nyi? Byo bayukile’mba Paulo ubena kwiya, jibumba jo basajile ja balongo jayile kufuma mu Loma kuya na kumutundaila. Jibumba jikwabo japembejilenga pa kisankane kya Apiusa, kilata kyayukanyikilwe bingi pakokolokelanga bakañenda palepele makilomita 74 kufuma ku Loma. Balongo bashajilepo bapembelejilenga pa Mazubo a benyi Asatu, pakokolokelanga bantu palepele makilomita 58 kufuma mu muzhi. Paulo waubile byepi? Luka ushimuna’mba: “Aye Paulo, byo ebamwene, wamutotele Lesa, ne muchima wakosa ne kukosa.” (Byubilo 28:15) Akikilangulukaipotu, kumonatu boba balongo bepaine abo bene kwenda museke walepa kumutundaila, byo kwamukoseshe ne kumutekenesha Paulo! Kabiji ñanyi Paulo ye atotele pa buno bukwasho bwawama? Watotele mwine, Yehoba Lesa.

22. Ñanyi kinembelo kyetu kya mwaka wa 2005, kabiji ki ka kikafunjiwa mu mutwe walondelapo?

22 Kya kine, mashimikila anembwa aamba pe Lesa byo engila na bantu, amwesha’mba Yehoba ye nkwasho. Aye ye Nkwasho wakilamo. Onkao mambo, Bakamonyi ba kwa Yehoba bakekala na kinembelo kyabo kya mwaka wa 2005 kiji na byambo bya mu Masalamo 121:2 byaamba’mba: “Bukwasho bwami bufuma kwi Yehoba.” Nga, Yehoba witukwasha byepi lelo jino? Kino kikafunjiwa mu mutwe walondelapo.

[Tubyambo twa mushi]

a Mwina Loma unemba bya nsansawilo aye Horace (65—68 B.C.E.), waendele lwendo luntutu lumo, waambilepo pa byo bayanjile pa ino mpunzha mu lwendo lwabo. Horace walondolwele Kisankane kya Apiusa amba yajinga “mpunzha patanwanga bendesha mato ne bantu bantanyi bapoteshanga maalwa.” Wijizhañenye na mambo a “kuyanjishiwa na tubwibwi ne babombwe” kabiji ne “mema atamine.”

Mukivuluka Nyi?

Mu ñanyi mashinda Yehoba mo akwashishenga bantu—

• kupichila mu bamalaika?

• kwingijisha mupashi wanji wazhila?

• kwingijisha Byambo byanji byanembeshiwa na mupashi?

• kupichila mu bakwabo ba mu lwitabilo?

[Mabulañano pa peja 15]

Kinembelo kya mwaka wa 2005 kyo kino: “Bukwasho bwami bufuma kwi Yehoba.”—Masalamo 121:2.

[Kipikichala pa peja 12]

Paulo watotele Lesa pa bukwasho bo bamukwashishe balongo ba mu Loma

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu