BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w05 3/1 pp. 12-17
  • Bena Kilishitu—sekelai Na Mambo A Byo Muji!

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Bena Kilishitu—sekelai Na Mambo A Byo Muji!
  • Kyamba kya Usopa—2005
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Kwiyuka Atweba Bene byo Tuji
  • Lukatazho lwa Kubula Milangwe Yawama
  • Ne Atweba Tupita mu Makatazho
  • Beyukile Bulongo Abo Bene byo Bajinga
  • Sekelai na Mambo a byo Muji
  • Kulama Bulongo Bwina Kilishitu Bwetu
    Kyamba kya Usopa—2005
  • 9 Kwiyuka byo Uji
    Labainga!—2018
Kyamba kya Usopa—2005
w05 3/1 pp. 12-17

Bena Kilishitu—sekelai Na Mambo A Byo Muji!

“Aye witota, etotele mwi Nkambo”— 1 KOLINDA 1:31.

1. Kyubilo ka kibena kumwekana mu bantu kutazha ku bupopweshi?

“KUBULA lwitabilo mwi Lesa.” Mwanamulume wamba pa mambo a bya bupopweshi, waingijishe bino byambo kulumbulula kumona bantu bavula po baimena mu lwitabilo lwabo. Walondolwele’mba: “Kintu kikatampe kibena kumwekana mu bupopweshi bwa ano moba kechi kimwesha bupopweshi bwine byo buji ne,—ke kyubilo kyalumbululwa bulongo amba ‘kubula lwitabilo mwi Lesa.’” Mu kwikilumbulula bulongo, walondolwele byambo bya kubula lwitabilo mwi Lesa kwikala “kubula kutako muchima kwa muntu mwine ku bupopweshi bwanji.” Waambilepo’mba: “Bantu bavula, baitabila mwi Lesa . . . ; kechi bamutesha muchima ne.”

2. (a) Mambo ka o kyabujila kwikala kyenyi kuba’mba bantu kechi bata muchima ku bya ku mupashi ne? (b) Kintu ka kyatama kyakonsha kuponena bena Kilishitu umvwe babula kuta muchima ku bya ku mupashi?

2 Kino kyubilo kya misula kechi kyenyi ku bantu bafunda Baibolo ne. (Luka 18:8) Kabiji mu bupopweshi bwavula, misula ya uno mutundu itanwa monka. Bupopweshi bwa bubela bwatwala mungi bantu ne kwibabepa pa kimye kyabaya bingi. (Lumwekesho 17:15, 16) Nangwa byonkabyo, ku bena Kilishitu ba kine, kwikala na michima ibiji ne kubula kutako muchima bekimona kwikala kintu kyatama. Atweba kechi twakonsha kubula kutako muchima ku lwitabilo lwetu ne kutaya kizaku kyetu kya kwingijila Lesa ne kya bukine bwa mu Baibolo ne. Yesu waambilepo pa kubula kutako muchima kwa uno musango kimye kyo ajimwineko bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi ba mu Laodikea kuba’mba: ‘Byo mwabula kuba munyango nangwa kuba kyuya: nasaka namba inge waji kuba munyango nangwa kuba kyuya. . . . Mwaubatu kyambazhi.’—Lumwekesho 3:15-18.

Kwiyuka Atweba Bene byo Tuji

3. Mu ñanyi mbaji ya kuyukanyikwa kwabo bena Kilishitu mo bakonsha kusekela?

3 Pa kupwisha misula ya bya ku mupashi, bena Kilishitu bafwainwa kwiyuka bulongo abo bene byo baji, kabiji bafwainwa kusekela na mambo a byo baji. Byo tuji bakalume ba Yehoba ne baana ba bwanga ba kwa Kilishitu, twakonsha kutana byambo byaamba pe atweba byo tuji mu Baibolo. Atweba twi ‘bakamonyi’ ba kwa Yehoba, “ba mu mwingilo umo ne Lesa,” mambo tusapwila na mukoyo “mambo awama” ku bakwetu. (Isaya 43:10; 1 Kolinda 3:9; Mateo 24:14) Twi bantu ‘betemwa atweba bene na bene.’ (Yoano 13:34) Bena Kilishitu ba kine ke boba bantu ‘baji na maana alumbuluka a kupima ne kuyuka byawama ne byatama mambo a kupijila nabyo.’ (Bahebelu 5:14) Twi “byeya panopantanda.” (Filipai 2:15) Tweseka bingi na ngovu amba “bwikalo [bwetu] bwikale bwafwainwatu mu bagentila.”—1 Petelo 2:12; 2 Petelo 3:11, 14.

4. Mupopweshi wa kwa Yehoba wakonsha kuyuka byepi byo afwainwa kubula kwikala?

4 Kabiji bapopweshi ba kine ba kwa Yehoba bayuka ne byo bafwainwa kubula kwikala. “Abo kechi bo ba panopantanda ne,” byonkatu Mukulumpe wabo, Yesu Kilishitu byo ajinga wabula wa panopantanda ne. (Yoano 17:16) Bepatulako ku ‘bagentila’ baji na ‘maana abo aaluka ke a mfishi, kabiji bebabanya ku bumi bwa Lesa.’ (Efisesa 4:17, 18) Kyafumamo, baana ba bwanga ba kwa Yesu, ‘bakana bumbulwa kwakamwa Lesa ne bya lwiso lwa panopantanda, kwikala batekanya, ne baoloka, ne ba kunemeka Lesa panopantanda.’—Titusa 2:12.

5. Lufunjisho lwaamba pa ‘kwitota mwi Nkambo’ lulumbulula ka?

5 Kuyukanyikwa kwetu bulongo ne kwikala na bulunda bwetu ne Kalama Mwine wa bilengwa byonse kwitulengela ‘kwitota mwi Nkambo.’ (1 Kolinda 1:31) Buno bwitote bwa ñanyi mutundu? Byo tuji bena Kilishitu ba kine, tusekela bingi na mambo a kuba tuji na Yehoba, Lesa wetu. Tulondela lufunjisho lwaamba’mba: “Awa witota etotele mu bino bintu kya kwikala na milangwe ne kya kungyuka amiwa’mba: Ye Yehoba uba bya lusa, ne kuchiba mambo monka mo aolokela ne kuba byaoloka pano pa ntanda.” (Yelemiya 9:24) ‘Twitota’ kupichila mu kwikala na munema wa kuyuka Lesa ne kwitwingijisha kwi aye mu kukwasha bantu.

Lukatazho lwa Kubula Milangwe Yawama

6. Mambo ka bamo o kibakatezha kwikala na milangwe yawama ya kwibayukilako amba bena Kilishitu?

6 Kya kine, kwikala na milangwe ya kwituyukilako kwikala bena Kilishitu bapusanako kimye kyonse kechi kwapela ne. Mwanamulume umo wa kyanyike wakomejile mu bwina Kilishitu wavulukile’mba pa kimye kimo wakokele ku mupashi. Aye waambile’mba: “Pa bimye bimo, naumvwanga kwikala muntu wabula kuyuka ene mambo o naikejile Kamonyi wa kwa Yehoba. Nafunjile bukine kufumatu ku bwanyike bwami. Kimye kimo, namonanga’mba buno bupopweshi bwajingatu bukwabo bwa katataka bo balengele.” Bakwabo bakonsha balekele kwikala byonka byo baji ne kusendwa na bya kisangajimbwe bya ino ntanda, byambo bya pa mwela, ne bya mu bwikalo bifichisha Lesa ku muchima. (Efisesa 2:2, 3) Bena Kilishitu kimye kimo bakonsha kuba ke bezhinauke abo bene ne kutendeka kupitulukamo jikwabo mu bintu byanema ne bikonkwanyi byo bebikijile.

7. (a) Kwipesapesa kwa musango ka kwafwainwa bakalume ba kwa Lesa? (b) Kwepi kwakonsha kufumina lukatazho?

7 Nanchi kyatama atweba bene kwipesapesa pa kimye ne pa kimye nyi? Ine. Mwakonsha kuvuluka’mba mutumwa Paulo watundaikile bena Kilishitu kutwajijila kwipesapesa abo bene kimye kyo aambile’mba: “Iesekai anwe bene, mumone kana muji monka mu lwitabilo; ipimai anwe bene.” (2 Kolinda 13:5) Mutumwa pano watundaikilenga bena Kilishitu kwibikishako na ngovu kulabijila bilubo byonse mukachi kabo ne kumona mashinda mwa kwingijila pa byobyo bilubo. Kwieseka kwa mwina Kilishitu kana uji monka mu lwitabilo, kwafwainwa kumwesha inge kya kine byambo ne byubilo byanji byaesakana na lwitabilo lwanji nangwa ne. Bino nangwa byonkabyo, umvwe ne kutako maana ne, kwipesapesa kwetu kwa bukiji bukiji, kukebakeba mashinda angi abula kukwatankena pamo na bulunda bwetu ne Yehoba nangwa kubula kuta maana ku kipwilo kya bwina Kilishitu, kwakonsha kwitulengela kufwa ku mupashi.a Kechi tukeba nangwa pachechetu ‘kulobesha lwitabilo lwetu nobe bwato’ ne!—1 Timoti 1:19.

Ne Atweba Tupita mu Makatazho

8, 9. (a) Mosesa wamwesheshe byepi kuba’mba wizhinaukilenga mwine? (b) Yehoba wamukumbwile byepi Mosesa pa kwimona kwanji kwikala wabula kufwainwa? (c) Nga anweba kukoseshañana kwa Yehoba kwimukwasha byepi?

8 Nanchi aba bena Kilishitu bezhinauka abo bene pa bimye bimo bafwainwa kulanguluka’mba kyapwa bakankalwa nyi? Ine mwane ne! Bakonsha kutana lutekenesho mu kuyuka’mba luzhinauko lwa yenka uno mutundu kechi lwaiya lelo jino ne. Bakamonyi ba kwa Lesa ba kishinka ba kala nabo bapichilemo. Monai kya kumwenako kibena kwamba pe Mosesa wamwesheshe lwitabilo lwakosa, bukishinka ne kwipana. Byo bamupele mwingilo wamwekelenga kukosa, mu kwizhinauka mwine waipwizhe’mba: “Yami ñanyi?” (Kulupuka 3:11) Mukumbu Mosesa ye ajinga nanji wajinga wa kuba’mba, ‘Ne muntutu!’ nangwa’mba ‘Kuba nakonsha ne!’ Nkomeno yanji ne bintu byo apichilengamo byakonsha byamulengejile kwimona’mba kechi wafwainwa ne: Wafumine mu kisemi kya bazha. Bamukaine ku bena Isalela. Kechi wajinga wapela pa kanwa ne. (Kulupuka 1:13, 14; 2:11-14; 4:10) Wajinga kafunga, mwingilo ye basujile bingi bena Ijipita. (Ntendekelo 46:34) O ene mambo o emwenejile kwikala wabula kufwainwa kupokolola bantu ba kwa Lesa bajinga mu buzha!

9 Yehoba wamukoseshe Mosesa kupichila mu kumupa milaye ikatampe ibiji amba: “Nkekala nobe, kabiji kino kyo kiyukilo kyo usakukayukilako’mba yami nakutuma: byo ukafumya bantu mu Ijipita mukampopwela amiwa Lesa pa ye uno mutumba.” (Kulupuka 3:12) Lesa waambijilenga kalume wanji wizhinaukilenga’mba Aye ukatwajijila kwikala nanji. Kunungapo, Yehoba wamwesheshenga’mba kechi ukakankalwa kupokolola bantu banji ne. Kufumatu kyokyo kimye ne lelo jino, Lesa walaya’mba ukebakwasha bantu. Kya kumwenako, kupichila mwi Mosesa Lesa waambijile mukoka wa bena Isalela kimye kyo bajinga pepi kutwela mu Ntanda ya Mulaye amba: “Kosai ne kuchinchika. . . . Yehoba Lesa wenu i ye ye muya nanji, kechi ukemusha bunke bwenu ne, nangwa kwimuleka ne.” (Mpitulukilo ya mu mizhilo 31:6) Kabiji Yehoba wakoseshe Yoshua amba: “Kafwako muntu, nangwa umo, ukakonsha kukwimena moba onse a bumi bobe ne. . . . Byo byo nkekala ne obewa; kechi nkakusha nangwa kukulekelela ne.” (Yoshua 1:5) Kabiji walaya bena Kilishitu amba: ‘Kechi nkemushe nangwa kachechetu ne, ne kwimulekelela nangwa kachechetu ne.’ (Bahebelu 13:5) Kwikala na kukoseshañana kwa yenka uno mutundu kwafwainwa kwitulengela kusekela na mambo a kwikala bena Kilishitu!

10, 11. Asafwa mwina Levi wakwashiwe byepi kutwajijila kwikala na milanguluko yawama ya buneme bwa kwingijila Yehoba?

10 Byo papichile myaka 500 panyuma ya kwa Mosesa, mwina Levi wa kishinka aye Asafwa wanembele mu bukishinka kuzhinauka kwanji buneme bwa kulondela jishinda ja bololoke. Byo ebikishengako mu kwingijila Lesa kechi na mambo a meseko ne, Asafwa wamwene bamo baubilenga byatama ku meso a Lesa byo bashukilwenga mu bintu byavula. Asafwa waubile byepi? Aye waitabizhe’mba: “Pakuba amiwa, nashi nkasenduke; ne maulu ami ashi akatezhimuke. Mambo amiwa nebobijile kichima betota, byo namwene kushukwa kwa babi.” Watendekele kuzhinauka buneme bwa kwikala mupopweshi wa Yehoba. Asafwa walangulukile’mba: “Kine kyo kyatu kyo natokesha muchima wami; ne kovwa maboko ami mu bololoke; mambo juba jonse namanyikilwe, ne kufundwa lukelo lonse, mo bukila, mo bukila.”—Masalamo 73:2, 3, 13, 14.

11 Asafwa waubile byepi na bino bintu byamukatezhenga? Abya wibilubilekotu nyi? Ine. Wibyambile mu lulombelo kwi Lesa, byonka byo tutanga mu Salamo 73. Asafwa wapimpwile milanguluko yanji kimye kyo atwelele mu nzubo yazhila. Byo akijinga monka mwazhila, waishile pano kumona’mba kwipana kwi Lesa ko konka kwajinga jishinda ja bololoke. Byo abwezhezhemo milanguluko yanji ya kwingijila Yehoba, wayukile amba Yehoba washikilwe bubi kabiji amba mu ka kimye kachechetu bangubabibi bakonsheshe kukambulwa. (Masalamo 73:17-19) Na mambo a kwikala na ino milanguluko yawama, Asafwa wakoseshe byubilo byanji kwikala kalume wa Yehoba wanemekwa. Waambijile Yehoba amba: ‘Nji nenu moba onse: mwankwachilenga ku kuboko kwami kwa kilujo. Mukantangijilanga na maana enu, kabiji ne kulutwe mukantambula mu lukumo.’ (Masalamo 73:23, 24) Asafwa watendekele kusekela mwi Lesa jikwabo.—Masalamo 34:2.

Beyukile Bulongo Abo Bene byo Bajinga

12, 13. Ambai bya kumwenako mu Baibolo bya bantu basekejile mu kwikala balunda na Lesa.

12 Jishinda jimo ja kukoseshamo bwina Kilishitu bwetu ke ja kwipesapesa ne kulonda lwitabilo lwa bapopweshi ba kishinka, basekejile bingi mu kwikala balunda na Lesa kechi na mambo a makatazho ne. Langulukai pe Yosefwa, mwana Yakoba. Byo akijingatu mwanyike, mu bujimbijimbi bamupoteshe kwikala muzha ne kumutwala ku Ijipita, kwalepele bingi kufuma kwajinga bashanji baakamwanga Lesa kabiji kumufumya mu muzhi wanji mwajinga bantu bawama ne kuya ku ntanda ingi. Mu Ijipita, Yosefwa kechi wajinga na muntu wa kumukwashako kubila bintu mwayila maana a Lesa ne, kabiji wapichilenga mu makatazho aesekelenga byubilo ne luketekelo lwanji mwi Lesa. Bino nangwa byonkabyo, waesekele na ngovu kwiyuka aye mwine byonka byo ajinga kwikala kalume wa kwa Lesa, kabiji watwajijile kwikala wa bukishinka mu bintu byo ayukile’mba byaoloka. Wasekejile kwikala mupopweshi wa Yehoba nangwatu mu ntanda ya bulwanyi, kabiji kechi wajinga na bumvu bwa kwamba aye mwine byo akebelenga ne.—Ntendekelo 39:7-10.

13 Panyuma ya kupitapo myaka 800, kamwale mwina Isalela ye bakwachile kwikala muzha ku mukulumpe wa nzhita ya bena Silya, kechi wilubilemo aye mwine byo ajinga kwikala mupopweshi wa kwa Yehoba ne. Byo aikele na jishuko, kwa kubula moyo, wasapwijile bingi bulongo pe Yehoba kimye ayukanyikishe Elisha ku mukulumpe amba wajinga ngauzhi wa kwa Lesa wa kine. (2 Bamfumu 5:1-19) Myaka ikwabo kufuma pa kyokyo kimye, Mfumu mwanyike, aye Yosiya, nangwa kya kuba waikelenga mu ntanda yatama, wapimpwile bupopweshi kwikala bwatoka, walungishe ne kuwamisha nzubo ya Lesa, kabiji walengeshe bena Isalela kutendeka kupopwela jibiji Yehoba. Wasekejilenga mu lwitabilo ne mu mpopwelo yanji. (2 Byambo bya Moba, kyapitala 34, 35) Danyela ne Bahebelu basatu balunda nanji mu Babilona kechi belubile abo bene byo bajinga bakalume ba kwa Yehoba ne, kabiji nangwatu kimye kya makatazho ne meseko, batwajijile kwikala ba bukishinka. Kya kine, basekejile mu kwikala bakalume ba kwa Yehoba.—Danyela 1:8-20.

Sekelai na Mambo a byo Muji

14, 15. Ki ka kyavwangiwamo mu kwitotela mu bwina Kilishitu bwetu?

14 Bano bakalume ba kwa Lesa baingijile bulongo mambo bayukile bintu byo basekejilengamo mu kwikala baitabilwa ku meso a Lesa. Nga atweba kiji byepi lelo jino? Ki ka kyavwangiwamo mu kwitotela mu bwina Kilishitu bwetu?

15 Kitanshitu, kino kivwangamo lusanchilo lwa kwikala muntu utelwa pa jizhina ja Yehoba, kwikala na bibusa byanji kabiji ne kwikala waitabilwa kwi aye. Lesa kechi uzhinauka boba banji ne. Mutumwa waikele mu kimye kyajingako makatazho mu bupopweshi, aye Paulo, wanembele’mba: “Aye Nkambo wayuka banji.” (2 Timoti 2:19; Kubala 16:5) Yehoba usekela mu bantu “banji.” Aye waambile’mba: “Awa wimukozha anweba wauba nobe wamukozha Yehoba pa kantu ka pa jiso janji.” (Zekaliya 2:8) Kya kine, Yehoba witutemwa. Onkao mambo, ne atweba, bulunda bwetu ne aye bwafwainwa kwimena pa butemwe bo twamutemwisha. Paulo waambilepo’mba: “Umvwe muntu watemwa Lesa, awa wayukanyikwa kwi Lesa.”—1 Kolinda 8:3.

16, 17. Mambo ka bena Kilishitu, banyike ne bakulumpe o bakonshesha kusekela mu buswanyi bwabo bwa ku mupashi?

16 Bakyanyike bafunjishiwa kwikala Bakamonyi ba kwa Yehoba mu bwanyike bwabo, bafwainwa kwipesapesa ne kumona umvwe bwina Kilishitu bwabo bubena kukomenako mu bulunda bwabo ne Lesa. Kechi bafwainwa kukoselatu mu lwitabilo lwa bansemi babo ne. Kwamba kutazha ku wa mwingilo wa kwa Lesa yense, Paulo wanembele’mba: ‘Mambo a nkambo yanji mwine nangwa waimana, nangwa wapona.’ Onkao mambo, Paulo watwajijile’mba: “Atweba bonsetu umo umo tukeambila mambo kwi Lesa.” (Loma 14:4, 12) Kupopwela Yehoba na mambotu a kuba’mba bansemi yenu bamupopwela, kechi kwakonsha kwimulengela kwikala na bulunda bwa myaka ne Yehoba ne.

17 Mu bwikalo bwa bantu bonse, kwaikalako munongo wa bakamonyi ba kwa Yehoba bavula bingi. Buno bwikalo bwatendekejiletu kufuma ku muntu wa kishinka Abela—myaka yafika ku 6,000 yapitapo, kwiya kufika ne ku “jibumba jikatampe” ja Bakamonyi ba ano moba kabiji ne jibumba ja bapopweshi ba Yehoba abo bakeyowa bwikalo bwa myaka ne myaka. (Lumwekesho 7:9; Bahebelu 11:4) Pa kino kimye, yetu tujimo mu uno munongo walepa wa bapopweshi ba kishinka. Kine kine, tuji na kya buswanyi bwawama bingi!

18. Mafunde ne mizhilo bitupatula byepi kufuma ku bya panopantanda?

18 Bwina Kilishitu bwetu bwavwangamo ne mafunde, byubilo, mizhilo ne miteeto ituyukanyikisha kwikala bena Kilishitu. Ke “Jishinda,” jonka jawama ja bumi kabiji jitokesha Lesa pa muchima. (Byubilo 9:2; Efisesa 4:22-24) Bena Kilishitu ‘beseka bintu byonse’ ne ‘kukakachila akya kyalumbuluka.’ (1 Tesalonika 5:21, 22) Twayukishatu bulongo kupusana kukatampe kujipo pakachi ka bwina Kilishitu ne ntanda ipatula kwi Lesa. Yehoba kechi washatu kwa kubula kumwesha lupusano lujipo pakachi ka bupopweshi bwa kine ne bwa bubela ne. Kupichila mwi ngauzhi wanji Malakai, aye waambile’mba: “Mukayuka jibiji mo bapusena baoloka ne babi, ne aye umwingijila Lesa, ne yewa ubula kumwingijila.”—Malakai 3:18.

19. Ki ka bena Kilishitu ba kine kyo bakabula kwikala nangwa pachechetu ne?

19 Byo kiji kuba’mba kwitotela mwi Yehoba kwanema bingi mu ino ntanda yaluwankana, ki ka kyakonsha kwitukwasha kutwajijila na kusekela mwi Lesa ne kuyuka bulongo bwina Kilishitu bwetu? Mashinda akwashañana mwa kubila bino aji mu mutwe walondelapo. Kufunda bino, mwakonsha kushiinwa kino kwikala kya kine amba: Bena Kilishitu ba kine kechi bakekala kwa “kubula lwitabilo mwi Lesa” nangwa pachechetu ne.

[Tubyambo twa mushi]

a Abye byambo pano bibena kwamba kikatakata pa byo tuji ku mupashi. Ku bantu bamo bacheche, baji na makatazho a mu milanguluko, bakonsha kukeba muchi wafwainwa.

Mukivuluka Nyi?

• Bena Kilishitu bakonsha byepi ‘kwitotela mwi Nkambo’?

• Bi ka byo mwafunjilako kwi ba Mosesa ne Asafwa?

• Mu Baibolo, ba ñanyi bantu basekejile mu kumwingijila Lesa?

• Ki ka kyavwangiwamo mu kwitotela mu bwina Kilishitu bwetu?

[Kipikichala pa peja 14]

Pa kimye kimo, Mosesa wizhinaukilenga aye mwine

[Bipikichala pa peja 15]

Bakalume ba kwa Yehoba ba kala bavula basekejile mu byo bajinga abo bene

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu