BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w16 April pp. 27-30
  • Bajinga Basisita Bafunjile Bukine

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Bajinga Basisita Bafunjile Bukine
  • Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2016
  • Tangilai pa Kyamba (Kya Kufundamo)
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • BUKU WITULENGEJILE KWABENAMO
  • BAIBOLO WITULENGEJILE KUKWATANKANA
  • Baibolo Upimpula Bwikalo bwa Bantu
    Kyamba kya Usopa—2014
  • Baibolo Upimpula Bwikalo bwa Bantu
    Kyamba kya Usopa: Baibolo Upimpula Bwikalo bwa Bantu
  • Lelo I Ki Ka Kyo Nakonsha Kumupa Yehoba?
    Kyamba kya Usopa—2009
Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2016
w16 April pp. 27-30

Jishimikila Ja Bwikalo

Bajinga Basisita Bafunjile Bukine

BYASHIMIKIZHA BA FELISA NE BA ARACELI FERNÁNDEZ

NAVULUKA kyamwekele kala, kimye nkasami aye Araceli kyo azhingijile ne kumpaachila amba: “Kilekai kuñambila byobyo. Kechi mbena kukeba kumvwa bya bupopweshi bwenu ne. Bimfichisha ku muchima. Nemushikwa bingi.” Byambo byaambile nkasami byankolele bingi ku muchima. Luno, nji na myaka 91, bino nkivuluka bino byambo. Nangwa byonkabyo, luno kijitu byonka byaamba Musapwishi 7:8, amba: “Mpelo ya kintu yawama kukila ntendekelo yakyo.”—Ba Felisa.

Ba Felisa: Nakomejile mu Spain, kabiji kisemi kyetu kechi kyajinga na mali avula ne. Bonse mu kisemi twajinga Bakatolika, kabiji twatemenwe bingi kuya ku chechi. Pa balongo 13 mu kisemi kyetu, bamo bajinga bapulishiti, bakwabo bajinga ba mingilo pa chechi. Bavyala ba bamama bajinga bapulishiti kabiji bafunjishanga pa sukulu wa Bakatolika. Kimye kyo bafwile, Papa John Paul II wibanemekele kupichila mu kwamba’mba bebapa kifulo kikatampe mwiulu. Batata bajinga basendwe ba byela, kabiji bamama baingijilanga mu mafwamu. Yami najinga mubeji pa baana batanu na basatu.

Byo nafikizhe myaka 12, mu Spain mwabuukile nkondo. Nkondo byo yapwile, batata bebatayile mu kaleya mambo kafulumende kechi watemenwe byo baambilenga pa kafulumende ne. Kibakatezhe bingi bamama kwitukebela kajo. Onkao mambo, batwajile bankasami basatu, abo ba Araceli, Lauri, ne Ramoni, ku muzhi wa Bilbao, kuya na kwikala na basisita ba Bakatolika. Akwa, bankasami kechi bakajilwanga kajo ne.

Ba Araceli: Pa kyokya kimye, najinga na myaka 14, Lauri wajinga na myaka 12, kabiji Ramoni wajinga na myaka 10. Twavulukanga bingi kisemi kyetu. Mwingilo wetu wajinga wa kuwamisha pa nzubo ya basisita ne kwiilama ya butooto. Byo papichile myaka ibiji, basisita betutwajile ku nzubo ikwabo ya basisita ikatampe yajinga mu muzhi wa Zaragoza ko balaminanga bakikulumpe. Twaingilanga mwingilo wakosa wa kuwamisha mu kibamba mwa kutekela kabiji twakookanga bingi.

Ba Felisa: Kimye bankasami kyo bayile ku nzubo ya basisita ku Zaragoza, bamama ne bamwisho yami bajinga bapulishiti bafuukwilepo kuntwala konkakwa ne amiwa. Bakebelenga amba mbulenga kumonañana na nsongwalume wafwalamine. Nakebeshe bingi kwikala pa nzubo ya basisita mambo natemenwe bingi Lesa. Nayanga ku chechi moba onse, kabiji nakebelenga kwikala mishonale wa Bakatolika byonka byajinga muvyala wami wajinga mu Africa.

Pano bino, byo naikalanga pa nzubo ya basisita, kechi naingijilenga mingilo yo nakebelenga ne. Nakebeshe kwingijila Lesa mu kyalo kikwabo, bino basisita kechi bantundaikanga kuba bino ne. Onkao mambo, panyuma ya mwaka umo, nabwelele ku nzubo na kulama bamwisho bapulishiti. Nebengijilanga mingilo ya pa nzubo, kabiji mabanga twalombelanga pamo lulombelo lwa kwingijisha malungo. Natemenwe ne kutanchika maluba mu chechi ne kuvwika bipashañano bya kwa Maliya ne bya bantu bafwile kala batelwa’mba “bazhijikwa.”

Ba Araceli: Kimye kyo najinga mu Zaragoza, nachipile luchipo lutanshi lukebewa pa kwikala sisita. Kepo basisita bafuukwilepo kumfumya kwajinga bankasami. Bantwajile ku nzubo ya basisita ku Madrid bino Lauri bamutwajile ku Valencia. Ramoni washajile mu Zaragoza. Ku Madrid ko ko nachipijile luchipo lwa bubiji lwa kwikala sisita. Bantu bavula nabiji baana basukulu ne bakikulumpe baiyanga na kwikala pa nzubo ya basisita. Onkao mambo, twaikalanga na mingilo yavula. Amiwa naingijilanga mu kipatela kyajinga pa ino nzubo ya basisita.

Nakebeshe bingi kwikala sisita. Nalangulukanga’mba tukatanganga ne kufunda Baibolo kimye kyonse. Bino kechi byo byo kyajinga ne. Kafwako waingijishenga Baibolo nangwa kwamba pe Lesa nangwa pe Yesu ne. Nafunjile Kilatini, kufunda pa bwikalo bwa Bakatolika “bazhijikwa” , ne kupopwela Maliya. Bino kimye kyabaya, twaingilangatu mingilo yakosa.

Natendekele kukooka ne kwikala na bijikila. Natendekele kulanguluka’mba kyawama kutwela nkito ya kufola mali ne kukwasha kisemi kyami kukila kwingijila pa nzubo ya basisita ne kulengela bantu bangi kunonka. Onkao mambo, nesambile na mukulumpe wa basisita ne kumubuula’mba nkeba kwikileka ne kuya ku nzubo. Pano bino, aye wanshinkijile mu kakibamba kakacheche. Walangulukile’mba kampe kino kisakundengela kukeba kwikala.

Basisita bandupwilemo mu kakibamba, bino byo bamwene’mba nkikeba kuya, banshinkijile jikwabo mu kakibamba. Panyuma ya kunshinkilamo bimye bisatu, bañambijile’mba nakonsha kuya inge nanemba byambo bya kuba’mba: “Naya mambo nkeba kwingijila Satana, kechi Lesa ne.” Kyampezhezhe maana. Nakebelenga kuya, pano bino kechi nakebelenga kunemba bino byambo ne. Kepo naambile’mba nkeba kwisambako ne bapulishiti, kabiji nebabuujile byonse byamwekele. Bapulishiti batambwile luusa ku ba bishopu ne kumbwezha ku nzubo ya basisita ku Zaragoza. Panyuma ya kwikalako bañondo bacheche, banswishishe kuleka busisita. Papichiletu kimye kicheche, Lauri ne Ramoni nabo balekele busisita.

BUKU WITULENGEJILE KWABENAMO

Ba Felisa: Byo papichile kimye, nasongwelwe ne kuvilukila ku kibunji kya Cantabria, kiji mu Spain. Bino natwajijile kuya ku cheche kimye kyonse. Juba jimo pa Mulungu, bapulishiti bazhingijile bingi ne kubijika’mba, “Monai uno buku!” Betumwesheshe buku wa kuba’mba Icine Icitungulula ku Bumi bwa Ciyayaya wa mu Kizungu. Kepo baambile’mba, “Inge paji wimupelepo uno buku, mumpe yewo buku nangwa mumutaye!”

Kechi najinga na uno buku ne, bino natendekele kumukeba. Byo papichile moba acheche, banabakazhi babiji baishile pa nzubo. Bajinga Bakamonyi ba kwa Yehoba, kabiji bampele yenka uno buku. Namutangile jonkaja juba bufuku. Kimye bano banabakazhi kyo babwela na kummona, bangipwizhe inge nakebelenga kufunda Baibolo, kabiji naswile.

Nakebanga kusangajika Lesa kimye kyonse. Kepo nafunjile bukine pe Yehoba, kabiji natendekele kumutemwa bingi. Nakebelenga kubuula bantu bonse pe aye. Mu 1973, nabatizhiwe. Ponse pamwekapo kakimye, naesekanga kwisamba na ba mu kisemi kyami pa bukine. Bino ba mu kisemi kyami, kikatakata nkasami aye Araceli, baambanga’mba bintu byo naitabijilemo bya bubela.

Ba Araceli: Na mambo a kuba bandamine kutama pa nzubo ya basisita, nazhingijile bingi ne kushikwa cheche wetu. Bino natwajijile kuya ku chechi pa Mulungu, kabiji moba onse nalombanga lulombelo lwa kwingijisha malungo. Nakebeshe kuyuka Baibolo, kabiji nalombele Lesa amba ankwashe. Kepo ba Felisa bambuujileko bintu byo bafunjile. Batemenwe bingi bintu byo baitabijilemo kya kuba natendekele kulanguluka’mba kampe bavulañana. Kechi naswile bintu byo bambujilenga ne.

Palutwe kacheche, nabwelele ku Madrid na kutwela nkito, kabiji nasongwelwe. Pa myaka yavula, namwene kuba’mba bavula bayanga ku chechi kechi balondelanga mafunjisho a kwa Yesu mu bwikalo bwabo ne. Onkao mambo, nalekele kuya ku chechi. Nalekele kwitabila mu mafunjisho a kunemeka bafu amba “bazhijikwa,” a mujilo wa helo, ne a kuba’mba bapulishiti bakonsha kulekelako mambo bantu. Natayile ne bipashañano byonse byo twaingijishanga pa kupopwela. Nazhinaukilenga inge naubilenga kyawama nangwa ne. Nalefwilwe bingi, bino nalombele kwi Lesa amba: “Mbena kukeba kwimuyuka. Nkwashai!” Mvuluka kuba’mba Bakamonyi ba kwa Yehoba baiyanga pa nzubo bimye byavula, bino nakananga kwisamba nabo. Kafwako bupopweshi bo naketekejile ne.

Nkasami Lauri waikelenga mu France, kabiji Ramoni waikelenga mu Spain. Mu 1980, batendekele kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba. Nashiinwe’mba byonka byajinga ba Felisa, ne abo kechi bayukile amba babena kufunda bya bubela ne. Palutwe kacheche, nasambakene Angelines, waikalanga kwipi na kwetu, kabiji twaikele balunda. Naye wajinga Kamonyi wa kwa Yehoba. Angelines ne bamwatawanji bangipuzhanga bimye byavula inge nakonsha kutemwa kufunda Baibolo ne abo. Bamwene’mba nangwa nalengulwile bya bupopweshi, bino nakebanga kufunda Baibolo. Mu kuya kwa moba, nebabuujile’mba: “Kijitu bulongo. Bino nkaswatu kufunda nenu inge mwanswisha kwingijisha Baibolo wami.” Najinga na Baibolo wa Nácar-Colunga.

BAIBOLO WITULENGEJILE KUKWATANKANA

Ba Felisa: Kimye kyo nabatizhiwe mu 1973, mwajinga Bakamonyi 70 mu Santander, muzhi mukatampe mu kibunji kya Cantabria. Twaendanga misinso yalepa pa kuba’mba tusapwile ku bantu bonse mu mizhi yavula ya mu kino kibunji. Onkao mambo, twaendanga mu masakya ne myotoka icheche kuya mu mizhi yonse.

Pa myaka yapitapo, nafunjisha bantu bavula Baibolo, kabiji pa bano bonse, bantu 11 babatizhiwa. Bavula bo nafunjishanga bajinga Bakatolika. Nebatekenyanga bingi. Byonka byo kyajinga kwi amiwa, nabo bakebewenga kwibapa kimye kya kuyuka’mba byo baitabijilemo byajinga bya bubela. Nayukile’mba Baibolo ne mupashi wazhila wa Yehoba byo byonkatu byakonsha kukwasha muntu kupimpula ndangulukilo yanji ne kuyuka bukine. (Bahebelu 4:12) Bamwatawami ba Bienvenido bajinga bakapokola kala, bino babatizhiwe mu 1979, kabiji bamama batendekele kufunda Baibolo, bino kechi pabanjile ne, bafwile.

Ba Araceli: Kimye kyo natendekele kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba, kechi nebaketekejile ne. Bino pa kupitapo kimye, natendekele kwibaketekela. Bakamonyi bafunjishanga Baibolo ne kulondela byanembwamo. Lwitabilo lwami mwi Yehoba ne mu Baibolo lwatendekele kubayilako, kabiji natendekele kwikala na lusekelo. Bakinkalankulo bamo bamwene byo napimpwile byubilo ne kuñambila’mba, “Ba Araceli, mutwajijile kwikala bwikalo bwawama bo mwasalapo.”

Mvuluka kimye kyo nalombele’mba: “Nemusanchila anweba Yehoba pa kuntekenya ne kumpa kimye kyabaya kya kuba’mba mfunde bukine bwa mu Baibolo bo nakebelenga.” Kabiji nalombele lulekelo lwa mambo ku bakolojami ba Felisa pa byambo byatama byo nebambijile. Kufumatu kyokya kimye, twalekele kwipachika ne kutendeka kwiyowa misambo ya mu Baibolo. Nabatizhiwe mu 1989, kimye kyo najinga na myaka 61.

Ba Felisa: Luno nji na myaka 91. Bamwatawami bafwa, kabiji luno kechi ñingila byonka byo naingilanga kala ne. Pano bino, ntanga Baibolo pa juba pa juba kabiji ngya na kupwila ne kuya mu mwingilo po kyakonsheka.

Ba Araceli: Natemwa bingi kwisamba pe Yehoba na bapulishiti ne basisita bonse bo nsambakana, na mambo a kuba najinga sisita. Nesamba nabo misambo yawama, kabiji bavula baswa kutambula mabuku ne magazini. Mvuluka bamo bapulishiti bo nesambile nabo. Panyuma ya kwisamba nabo bimye bicheche, baswile byo nebabuujilenga. Kepo banshikishe’mba: “Pano nkoba ka mambo nakoma kala? Nga bantu baji mu chechi wami ne balongo bami bakammona byepi?” Amiwa nebakumbwile’mba: “Nga Lesa ukemumona byepi?” Ponkapo, bamwene’mba nebabuujilenga bya kine, kabiji namwene amba baumvwine bingi bulanda. Pano bino, bakankelwe kupimpula ndangulukilo yabo.

Kechi nkalubamo juba bamwatawami jo bambuujile’mba bakeba kuya ne amiwa mu kupwila ne. Kimye kitanshi kyo baishile na kupwila, bajinga na myaka kukila pa 80, kabiji kufumatu kyokya kimye kechi bashalanga ku kupwila ne. Bafunjile Baibolo ne kutendeka kusapwila. Mvuluka bimye byawama byo twaingijilanga pamo mu mwingilo. Bafwile byo kwashajiletu bañondo babiji kubatizhiwa.

Ba Felisa: Kimye kyo natendekele kwingijila Yehoba, bankasami basatu bankainyenga. Bino kulutwe na lwendo, nabo bafunjile bukine. Kino kyo kintu kyawama bingi kyammwekela mu bwikalo bwami. Byo bafunjile bukine, twaikalangapo na bimye byawama bya kwisamba pe Yehoba Lesa ne pa Mambo anji. Bonse twatendekele kupopwela Yehoba.a

a Ba Araceli baji na myaka 87, ba Felisa na myaka 91, ne ba Ramoni na myaka 83. Ne luno, bonse bakingijila Yehoba mu bukishinka. Ba Lauri bafwile mu 1990, saka baji ba kishinka kwi Yehoba.

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu