Kishimpi Kya Ba Mingilo Ba Kwingila Mu Bujimi Bwa Miñanzañanza

Yesu po po afuminetu na kubuula banteleki banji mu Pelia amba: “Bavula batanshi bo bakapelako, kabiji bapelako bo bakekala batanshi.” (Mateo 19:30) Kepo alumbulwile kino kupichila mu kwingijisha kishimpi.

Waambile’mba: “Bufumu bwa mwiulu buji nobe mwina nzubo wakelejile lukelo na kukeba ba mingilo ba kwingila mu bujimi bwanji bwa miñanzañanza. Byo aumvwañene nabo kwibafweta ndenali umo pa juba, wibatumine kuya mu bujimi bwanji bwa miñanzañanza. Kabiji byo ayile pa jiola ja busatu, wamwene bakwabo saka baimanatu pa kisankanyi kwa kubula mingilo; wibambijile’mba, ‘Ne anweba yainga mu bujimi bwa miñanzañanza kabiji nsakwimupa kimufwainwa.’ Ponkapo ne abo bayile. Kabiji wayile jikwabo pa jiola ja butanu na bumo ne pa jiola ja butanu na buna ne kuba kintutu kimo. Jiola ja bu 11 byo jafikile, aye wayile ne kutaana bakwabo baimana imanatu kabiji wibashikishe’mba, ‘Mambo ka o mwaimenatu juba jonse kwa kubula mingilo?’ Abo bamukumbwile’mba, ‘Mambo kafwako witupapo mingilo ne.’ Aye wibambijile’mba, ‘Ne anweba yainga mu bujimi bwa miñanzañanza.’”—Mateo 20:1-7.

Banteleki ba kwa Yesu kampe batendekele kulanguluka pe Yehoba Lesa kimye kyo baumvwine waamba pa “Bufumu bwa mwiulu” ne pa “mwina nzubo.” Binembelo bimwesha’mba Yehoba ye mwine mwina bujimi bwa miñanzañanza, kabiji bujimi ke kisaka kya bena Isalela. (Salamo 80:8, 9; Isaya 5:3, 4) Bantu bajinga mu lulayañano lwa Mizhilo bajinga nobe bantu ba mu bujimi. Bino, Yesu kechi waambilenga pa bintu byamwekelenga kala ne, waambilenga pa byamwekele mu kimye kyanji.

Byonka byajinga Bafaliseo, bantangi ba bupopweshi nabo baesekele Yesu pa mambo a kwikana. Kyajingatu nobe baingijile pa kimye kyabaya mwingilo wa Lesa. Bajinga nobe ba mingilo ba mu bujimi bwa miñanzañanza batambulanga mali panyuma ya kwingila juba jimo. Mali o batambulanga pa juba jimo afikanga ku ndenali umo.

Bañanga ne bakwabo bajinga mu jibumba bamonanga’mba Bayudea babujile bifulo kechi baingijilanga Lesa kya kine ne, bebamonangatu nobe ba mingilo ba mu bujimi bwa Lesa bwa miñanzañanza. Mu kishimpi kyaambile Yesu, bano bantu ke boba batwelele nkito pa “jiola ja busatu” (ku ma 9 koloko lukelo) nangwa aba batwelele pa jiola ja butanu na bumo, pa jiola ja butanu na buna ne pa jiola ja bu 11 (ku ma 5 koloko mabanga).

Banabalume ne banabakazhi balondelanga Yesu bebamonanga’mba “bantu bafingwa.” (Yoano 7:49) Pa myaka yavula bano bantu baingilanga mwingilo wa kukwata masabi nangwa mingilotu ikwabo ya ku mubiji. Mu 29 C.E., “mwina bujimi bwa miñanzañanza” watumine Yesu na kwita bano bantu bepelula kwikala baana ba bwanga ba kwa Kilishitu ba kwingijila Lesa. Baikele “bapelako,” baambilepo Yesu amba bamingilo ba mu bujimi bwa miñanzañanza batatwile kwingila pa jiola ja bu 11.

Pa kupwisha kwamba kino kishimpi, Yesu walumbulwile kyamwekele kimye kyo bapwishishe mingilo. Waambile’mba: “Byo kyafikile ke mabanga, mwina bujimi bwa miñanzañanza waambijile kalama wanji amba, ‘Ita bonse ba mingilo ne kwibapa mfweto yabo, kutatwila na waji kupelako kufika ku mutanshi.’ Aba banabalume batatwile kwingila pa jiola ja bu 11 byo baishile, batambwile ndenali umo umo. Batanshi byo baishile, balangulukile’mba abo basakutambula avula, bino nabo batambwile ndenali umo umo. Byo batambwile, batatwile kwijizhanya ku mwina nzubo amba, ‘Bano banabalume baji kwingilatu jiola jimo; bino mwitupatu mfweto yaesakana pamo ne abo, atweba saka twaingila juba jonse mu mute wazonga!’ Bino aye wamwambijile umo amba, ‘Obewa mukwetu, kafwako kyatama kyo nakuba ne. Nanchi kechi twaji kumvwañana’mba nsakukufweta ndenali umo nenyi? Tambula wobe uyenga. Mbena kukeba kupa wapelako yonka yo watambulapo. Nanchi kechi nji na luusa lwa kuba kyo mbena kukeba na bintu byami nenyi? Inyi jiso jobe jauba lwiso na mambo a kuba nawama?’ Byonkabyo, bapelako bakekala batanshi, ne batanshi bakapelako.”—Mateo 20:8-16.

Baana ba bwanga kechi bayukile mwatajile byambo byapeleleko mu kishimpi kya kwa Yesu ne. Batendekele kwiipuzha’mba, pano bantangi ba bupopweshi bwa Bayudea “bakapelako” byepi saka bemona’mba “batanshi”? Kabiji baana ba bwanga ba kwa Yesu bakekala byepi “batanshi”?

Baana ba bwanga ba kwa Yesu bo bamonanga ku Bafaliseo ne ku bantu bakwabo amba ‘bapelako’ bo bakekala “batanshi” kutambula mfweto. Kimye kyafwile Yesu, muzhi wa Yelusalema bamonawine, bino Lesa wasajile kisaka kya katataka kya “bena Isalela ba Lesa.” (Ngalatiya 6:16; Mateo 23:38) Yoano Mubatizhi waambilenga pa bano bantu amba bakabatizhiwa na mupashi wazhila. ‘Bapeleleko’ bo baikele batanshi kubatizhiwa na uno mupashi kabiji bo basapwijile pe Yesu “monse mwapela ntanda.” (Byubilo 1:5, 8; Mateo 3:11) Baana ba bwanga byo baumvwine lupimpu lwaambilengapo Yesu, baketekejile’mba bantangi ba bupopweshi bakebashikwa na mambo a kwikala ‘bapelako.’