Mwakonsha Kwikala Babula Kavulamya
YEHOBA LESA walengele bongo bwa muntu na bulume bwa kuvuluka bintu. Wibulengele kwikala butala bwa kukonsha kuleyamo kwa kubula kutaya bintu byanema byo mwabikamo. Ndengelo ya bongo yaswañana na nkebelo ya Lesa ya kuba’mba bantu bafwainwa kwikala myaka ne myaka.—Sala. 139:14; Yoa. 17:3.
Pano bino mwakonsha kwiumvwa’mba byambo byavula byo mubika mu milanguluko yenu kechi bikalamo ne. Kimweka nobe kechi mobiji umvwe kemwibikebe ne. Mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba mubulenga kuvulama?
Ikalai na Lusekelo mu Bintu
Kwikala na lusekelo mu bintu kwanema bingi pa kuba’mba mwikale babula kulubamo. Umvwe waikala muteeto wetu wa kutesha muchima ku bintu, kumwesha lusekelo mu bantu ne mu bintu bituzhokoloka, milanguluko yetu ikala na kizaku. Kepo kiketupelela kwikala na lusekelo lumotu umvwe twatanga nangwa kumvwa kintu kileta mfweto ya kikupu.
Kechi kyenyi muntu kwikala na lukatazho lwa kuvuluka mazhina a bantu ne. Bino byo tuji bena Kilishitu, twayuka namba bantu banema bingi kikatakata bena Kilishitu bakwetu, bantu bo tusapwilako, kabiji ne bakwabotu bo twingila nabo bintu bikebewa mu bwikalo. Ki ka kyakonsha kwitukwasha kuvuluka mazhina o twafwainwa kuvuluka? Mutumwa Paulo watongawile bantu 26 pa mazhina bajinga mu kipwilo kyo anembejile nkalata. Lusekelo lwanji mwi abo kechi lwamwekatu na mambo a kuba’mba wibayukile mazhina ne, bino lwamwekela ne mu byo atongawile bine bintu byo baubilenga bavula ba mwi abo. (Loma 16:3-16) Bakalama bamo benda ba Bakamonyi ba kwa Yehoba ba mu ano moba, bavuluka bingi mazhina nangwa kya kuba pa mulungu pa mulungu baviluka pa kipwilo kimo kuya pa kikwabo. Ki ka kibakwasha? Besekesha kumutongola javula awo muntu pa jizhina kimye kitanshi kyo babena kwisamba nanji. Bebikishako kupalakanya jizhina ja yewo muntu na kilungi kyanji. Kabiji bekalako ne na kimye kya kwingila na bantu bapusana pusana mu mwingilo wa mu bujimi ne kujiila nabo pamo kajo. Umvwe mwatana muntu, nanchi mukamuvuluka jizhina janji nyi? Patanshi ikalai na ene mambo a kuvulukilanga jojo jizhina; apa bino mweseke kwingijisha ano mashinda aambiwapo.
Kuvuluka bintu byo mutanga nako kwanema bingi. Ki ka kyakonsha kwimukwasha kubula kulubamo? Lusekelo ne kukwatakanya bintu kukwasha bingi. Mwafwainwa kutemwisha bintu byo mubena kutanga pa kuba’mba mutesheko muchima. Umvwe milanguluko yenu iji kungi, kechi mukalama byambo byo mubena kutanga ne. Mwakonsha kukwatakanya bulongo bintu umvwe kemwesakanye byobyo byambo ku bintu byo mwayukila jimo. Ishikishai anwe bene’mba: ‘Nakonsha kwibingijisha byepi bino byambo mu bwikalo bwami kabiji kimye ka kyo nakonsha kwibingijisha? Nakonsha kwibingijisha byepi kukwashako muntu ungi?’ Kabiji mwakonsha kukwatakanya bintu umvwe pa kutanga kemutange byambo byavula mu kifulo kya kutelaulatu kyambo kimo kimo. Kino kikemulengela kukwatakanya bishinka ne kuyuka milanguluko ine ikatampe kuba’mba ikemupelele kwiivuluka.
Ikalai na Kimye kya Kupitulukamo
Bashayuka ba bya lufunjisho baambishapo bingi pa buneme bwa kupitulukamo. Mu kupesapesa kumo, mufunjishi-kata umo wa pa sukulu mukatampe walondolwele’mba umvwe waikalako na miniti umo wa kupitulukamo mu byo waji kutanga ponkapotu, kikalengela kubula kwibilubamo bukiji. Onkao mambo, aku mupwishatu kutanga—nangwatu inge mwatanga kipungu kikatampe, pitulukaimo mu bishinka bikatampe kuba’mba bikale mu milanguluko yenu. Langulukai pa byo mwakonsha kwibilumbulula mu byambo byenu bishinka bipya byonse byo mwafunda. Umvwe aku mupwishatu kutanga mwabwela mwapitulukamo mu byobyo byo mubatangenga, pakapita kimye kyabaya bingi saka mwibivulukatu.
Panyuma ya moba acheche, monaipo kimye kya kupituluka mu byo mwatangile kupichila mu kubulako mukwenu. Mwakonsha kubulako wa mu kisemi, wa mu kipwilo, mukwenu mo mwingijila nkito, mukwenu wa pa sukulu, wa kinkalankulo, nangwa ye mwatana mu mwingilo wa mu bujimi. Kange mwambetu bishinka byonka ne, ambai ne pa mulanguluko wa mu Binembelo ubena kwibikosesha. Mukamwenamo bingi mu kuba kino kabiji kikemukwasha kulama bintu byanema mu milanguluko; kabiji ne bakwenu nabo bakamwenamo.
Languluka Langulukainga pa Bintu Byanema
Kununga pa kupitulukamo mu byo mwatanga kabiji ne kubulako bakwenu, mukatana kuba’mba kulanguluka langulukapo pa bintu byanema byo mwafunda kukwasha bingi. Banembi ba Baibolo ba Asafwa ne Davida byo byo baubile. Asafwa waambile’mba: “Amiwa nkatelanga byubilo bya Yehoba; mambo nkavulukanga byakukumya byenu bya kala. Kabiji nkalanguluka-langulukanga mingilo yenu yonse ne kupitululukamo mu byubilo byenu byonse.” (Sala. 77:11, 12) Davida naye wanembele’mba: ‘Ne mulangulukalanguluka mu bilo bya bufuku’ kabiji “mbenakuvuluka moba a ku kala; ndangulukalanguluka byubilo byenu byonse.” (Sala. 63:6; 143:5) Nanchi muba bino nyi?
Kulangulukisha pa mingilo ya Yehoba, byubilo byanji, ne byo amwesha kyaswa muchima wanji kechi kwimukwashatu kuvuluka bishinka byonka ne, kwimubila byavula bingi. Umvwe waikala muteeto wenu wa kulanguluka bibye, kikemulengela kulama bintu byanema bingi mu muchima wenu. Kikemukwasha kubumba bumuntu bwenu bwa mukachi. Bintu byo muvulukanga bikamweshanga milanguluko yenu byo iji.—Sala. 119:16.
Mwingilo wa Mupashi wa Lesa
Pa kukeba kuvuluka bukine bwa pa mambo a mingilo ya Yehoba ne bintu byaambile Yesu Kilishitu, kechi twikalatu bunke bwetu ne. Bufuku bwa juba ja lufu lwanji, Yesu wabujile baana banji ba bwanga amba: ‘Bino bintu nemwambila byo nkiji nenu. Pakuba nkwasho, ye mupashi wazhila, ye bakatuma Batata mu jizhina jami, aye ukemufunjisha bintu byonsetu, ye ukemuvulula byonse byo naambile nenu.’ (Yoa. 14:25, 26) Ba Mateo ne Yoano nabo bajinga ponka. Nanchi mupashi wazhila waikele ke nkwasho kwi abo nyi? Ee! Panyuma ya myaka nobe itanu na isatu, Mateo wapwishishe kunemba jishimikila jitanshi ja bwikalo bwa Kilishitu kutonkaulatu tonse tonko tonko, kubikapo ne bintu byanema nabiji Jashi ja pa Mutumba kabiji ne byonse bibena kwamba pa kiyukilo kya kwikalapo kwa Kilishitu pa bufumu ne mpelo ya bwikalo. Byo papichile myaka 65 panyuma ya lufu lwa Yesu, mutumwa Yoano wanembele Mambo awama, kuvwangamo ne bishinka byaambile Yesu bufuku bwa juba japeleleko jo ajinga na batumwa saka akyangye kufwa. Kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne, bonse babiji ba Mateo ne Yoano bavulukilenga kya kine kine bintu Yesu byo aambile ne kuba kimye kyo ajinga nabo, bino mupashi wazhila waingijile mwingilo mukatampe bingi wa kumona’mba kechi balubileko bishinka byanema Yehoba byo akebelenga’mba bikale mu Mambo anji anembwa ne.
Nanchi ne lelo jino mupashi wazhila wingila nobe nkwasho ku bakalume ba Lesa nyi? Ee wingila! Bino, mupashi wazhila kechi ubika mu milanguluko yetu bintu byo twabujile kufundapo kala ne. Wingila nobe nkwasho kwituvululako bintu byanema byo twafunjilepo kala. (Luka 11:13; 1 Yoa. 5:14) Apa bino umvwe abyo bintu ketwibikebe, milanguluko yetu ‘ivuluka byambo byaambiwe kala na bangauzhi bazhila, ne mukambizho wa Nkambo Mupulushi.’—2 Pe. 3:1, 2.
‘Kechi Mwafwainwa Kuvulama Ne’
Yehoba wabwezhezhepo javula bingi kusopesha bena Isalela amba: ‘Kechi mwafwainwa kuvulama ne.’ Kino kechi kibena kulumbulula kuba’mba wakebelenga’mba bavulukengatu byonse kwa kubula kulubamo nangwa kamo ne. Pano bino, kechi bafwainwe kutwezhamo ne mutwe mu bya kusakasaka byabo kya kuba bavulamako ne bintu byaubile Yehoba ne. Bafwainwe kuvulukanga Yehoba byo ebapokolwele kimye malaika wanji kyo atapile babeji bonse babena Ijipita kabiji ne Yehoba byo aabenye Kalunga Kachila baabuka ne kwabuka, kabiji ne byo ekabwezhezhe walobesha Felo ne nzhita yanji. Bena Isalela bafwainwe kuvulukanga’mba Lesa wibapele Mizhilo yanji pa Mutumba wa Sinai kabiji ne kuba’mba wibatangijilenga mu kiselebwa shoo ne mu Ntanda ya Mulaye. Bafwainwe kubula kuvulama kwikitazha mu kuba’mba bino bintu byonse byafwainwe kutwajijila kwibalengela kwikala na byubilo byawama mu bwikalo bwabo bwa moba onse.—Mpitu. 4:9, 10; 8:10-18; Lupu. 12:24-27; Sala. 136:15.
Ne atweba twafwainwa kujimuka kuchina kuvulama. Byo tubena kupita mu makatazho a mu bwikalo, twafwainwa kumuvulukanga Yehoba, kuvuluka byo aji ne butemwe bo amwesheshe mu bupe bwa Mwananji, wapaine bukuzhi bwa kwitukuula ku bundengamambo bwetu kuba’mba tukakonshe kwikala na bumi bwalumbuluka bwa myaka ne myaka. (Sala. 103:2, 8; 106:7, 13; Yoa. 3:16; Loma 6:23) Kutanga Baibolo kimye kyonse ne kukumbulapo pa kupwila kwa kipwilo kabiji ne kuya mu mwingilo wa mu bujimi kukalengela buno bukine kwikala mwi atweba.
Umvwe kemukebe kufuukulapo bintu bimo bya kuba, kana bikatampe nyi nangwa bicheche, vulukai bobo bukine bwanema, kabiji bulekai bwimutangijile mu ndangulukilo yenu. Kuvulame ne. Ketekelai Yehoba kwimutangijila. Mu kifulo kya kumwena bintu mu ndangulukilo ya buntunshi, nangwa kuketekela mu bya kusakasakatu bya muchima wa bumbulwakoloka, ishikishai anwe bene’mba, ‘Ñanyi lujimuno nangwa mafunde a mu Mambo a Lesa afwainwa kwingila pa kino kyo mbena kukeba kuba?’ (Mana. 3:5-7; 28:26) Kechi mwakonsha kuvuluka bintu byo mwabujile kutangapo nangwa kumvwapo ne. Bino byo muya na kukomenako mu maana a lumbuluka a kuyuka bintu ne mu butemwe bwa kutemwa Yehoba, butala bwa bintu byo mwayuka bukabaya, kabiji mupashi wa Lesa ukemukwashanga kwibivuluka. Butemwe bwenu pe Yehoba bubena kukomenako bukemulengela kubila bintu monka mo bwayila.