Mwenaimo Mwi Mfumu Ubena Kutangijilwa na Mupashi wa Lesa!
“Mupashi wa Yehoba ukekala pe aye.”—ISA. 11:2.
1. Bamo baambapo’mba ka pa mambo a makatazho aji mu ntanda?
MU 2006, Stephen Hawking mfunji wa tubangabanga waambile amba: “Mu ntanda muji luvulañano lwa bya bumulwila ntanda, bwikalo, ne bilengwa na Lesa, bantu bakonsha kwikala byepi myaka ikwabo 100?” Kibaba kya mu pepala wa byambo kyaambile amba: “Kechi twafumyapo bipowe ne kuleta mutende mu ntanda ne. Pakuba twaletatu malwa. Kechi na mambo a kuba’mba twakankalwa kweseka ne. Twaeseka kupimpula bintu byonse kutatwilatu ku bya bumulwila ntanda kufika ne ku bya bukomo. Twalwa ‘makondo’ avula ‘pa kuba amba twiashinde’ ne kumona inge twakonsha kupwisha makondo.”
2. Yehoba katataka akamweshe byepi bumfumu bwanji bwaoloka pano pa ntanda?
2 Bakalume ba Yehoba kechi bakumya pa kumvwa bino byambo ne. Baibolo witubula kuba amba bantu kechi balengelwe amba baketangijilenga abo bene ne. (Yele. 10:23) Yehoba bunke ye Mfumu wetu wafwainwa. Onkao mambo, ye uji na lūsa lwa kwitubikilako bipimo bya kulondela pa kuba’mba bwikalo bwetu bulumbuluke, ne kutangijilwa kwesakana na nkebelo yanji. Kununga pa bino, katatakatu akengijishe lūsa lwanji kufumyapo makatazho akankalwa kufumyapo makafulumende ajipo. Kabiji pa kimye kimo ukonauna bonse bakana bumfumu bwanji bwawama kabiji ne balengela bantu kutwajijila kuba bubi, baji mu buno bwikalo bwatama bwa aye “lesa wa panopantanda” Satana Diabola.
3. Isaya waambijile jimo amba ka pa mambo a Mesiasa?
3 Mu ntanda ipya ya paladisa, Yehoba ukamwesha bumfumu bwanji bwa butemwe ku bantu banji kupichila mu Bufumu bwa Bumesiasa. (Da. 7:13, 14) Pa mambo a buno bumfumu, ngauzhi Isaya wanembele kuba amba: ‘Musele ukalupuka ku kishina kya Yese ye musampi ufuma ku mizhazhi yanji ne kupanga bipangwa. Kabiji mupashi wa Yehoba ukekala pe aye, ye mupashi wa maana ne wa milangwe, ye mupashi wa bukwasho ne wa bulume, ye mupashi wa maana a kuyuka ne wa moyo wa kwakamwa Yehoba.’ (Isa. 11:1, 2) Mu ñanyi mashinda Lesa mo aingijishe mupashi wanji wazhila kukwashishamo ‘musele kulupuka ku kishina kya Yese’ nangwa amba Yesu Kilishitu kulama bantu? Ñanyi mapesho akafuma mu bukalama bwanji? Kabiji twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba tukekale na mapesho?
Lesa Wapa Yesu Bulume bwa Kulama
4-6. Bintu ka byanema byo ayuka Yesu bikamulengela kwikala Mfumu wa maana kabiji wa lusa, Ñanga Mukatampe kabiji Mutonyi?
4 Yehoba ukeba bangikazhi banji kukekala balumbuluka kupichila mu kwingijisha lutangijilo lwa Mfumu wa maana kabiji wa lusa, Ñanga Mukatampe kabiji Mutonyi. O ene mambo Lesa o asajijile Yesu Kilishitu, ne kumukwasha na mupashi wanji wazhila pa kuba amba afikilemo kwingila ino mingilo yanema. Akimonai bishinka bimo bikalengela Yesu kwingila bulongo ino mingilo yamupa Lesa.
5 Yesu wayukisha maana a Lesa. Uno mwana ye atemwisha wamuyuka bulongo Shanji pa myaka yavula kukila muntu yense. Pa kyokya kimye Yesu wamuyukile bulongo Yehoba kya kuba utelwa ne kuba amba “kipasha kya Lesa ubula kumweka.” (Kolo. 1:15) Yesu waambile amba: “Awa wammona amiwa wamona ne Batata.”—Yoa. 14:9.
6 Byo aji wa kibiji kwi Yehoba, Yesu wayukisha bilengwa byonse byo biji kubikakotu ne bantu. Mu Kolose 1:16, 17 tutangamo amba: “Mwi aye [Mwana Lesa] mo mwalengelwe byonse, ne bya mwiulu ne bya panopantanda, ne bimweka ne bibula kumweka, . . . kabiji bintu byonse byo byaji bikyangye kulengwa aye kasa ajipo, kabiji mwi aye mo mo byaikela byonse.” Akilangulukaipotu pa kino! Yesu byo aji “sendwe mwine” wa Lesa, wakwashisheko mwingilo wa kulenga bintu byonse. Onkao mambo, wayuka bingi byavula pa ndengelo ya bilengwa byonse kutatwilatu ku tubintu tuchuchu tubula kumweka na meso kufika ne ku biji bongo bwa muntu. Kya kine, Kilishitu ye wa maana!—Mana 8:12, 22, 30, 31.
7, 8. Mupashi wa Lesa wakwashishe byepi Yesu mu mwingilo wanji wa mu bujimi?
7 Yesu washingilwe na mupashi wazhila wa Lesa. Yesu waambile amba: “Mupashi wa Nkambo uji pe amiwa, mambo wanshinga manyi amba, usapwile mambo awama ku balanda: Wantuma mu kusapwila mambo a bupokolweshi ku bo bakasa, ne a kumona meso ku bampofu, ne kwibakasulula bo banyantaula, nsapwile mambo a mwaka ye aitabila Nkambo.” (Luka 4:18, 19) Yesu byo abatizwe, mupashi wazhila wamukwashishe kuvuluka bintu byo afunjile saka akyangye kwiya pano pa ntanda kubikakotu ne Lesa byo akebelenga kuba’mba engile kimye kyo aingijilenga mwingilo wanji byo ajinga Mesiasa pano pa ntanda.—Tangai Isaya 42:1; Luka 3:21, 22; Yoano 12:50.
8 Na mambo a kuba wayujilwe na mupashi wazhila kabiji walumbulukile ku mubiji ne mu milanguluko, Yesu kechi wajinga muntu wayukanyikilwetu ne, bino wajinga ne Mufunjishi wayukisha pano pa ntanda. Aba bantu bamutelekelenga ‘bakuminye mo afunjishenga.’ (Mat. 7:28) Yesu waambanga pa bintu byalengelanga kuba’mba bantu bapitenga mu makatazho, ko kuba’mba bundengamambo, bumbulwa kulumbuluka ne kubula kuyuka bulongo Lesa. Kabiji wayukile byajinga mu michima ya bantu ne kuyuka mwa kwibakwashisha.—Mat. 9:4; Yoa. 1:47.
9. Luketekelo lwenu mwi Yesu kuba’mba ye Kalama lubayilako byepi byo mulanguluka pa bintu byo aubile pano pa ntanda?
9 Yesu waikele pano pa ntanda mu bumuntu. Bintu byo apichilemo pano pa ntanda ne kwikala pamo na bantu bambulwa kulumbuluka byamukwashishe bingi Yesu kwikala Mfumu wafikilamo. Mutumwa Paulo wanembele amba: “Kyamufwainwe aye [Yesu] apashañane ne balongo banji mu byonse, akekale ke ñanga mukatampe wa lusa ne wa kishinka mu bintu bya kwa Lesa, akafuchile mambo a bantu. Mambo byo amanamine mwine pa kwesekwa, aye wakonsha kwibakwasha baesekwa.” (Hebe. 2:17, 18) Yesu byo ‘aesekelwe,’ wakonsha kumvwa kunekena kwa boba bapita mu meseko. Yesu wamwesheshe lusa mu mwingilo wanji pano pa ntanda. Bantu bakolelwe, balemene, bo bamanyikilenga ne baana ba bacheche bakasulukile kwiya kwi aye. (Mako 5:22-24, 38-42; 10:14-16) Kabiji bakimote ne boba bajinga na michima ya kukeba kuyuka Lesa bayilenga kwi aye. Pano bantu ba bwitote, bejantulanga kabiji ne boba ‘babujile butemwe bwa Lesa’ bamukaine, kumushikwa ne kumulengulula.—Yoa. 5:40-42; 11:47-53.
10. Jishinda ka jikatampe Yesu jo amwesheshamo butemwe bwanji kwi atweba?
10 Yesu wapaine bumi bwanji mambo a atweba. Kintu kikatampe kimwesha kuba’mba Yesu wafikilamo kwikala Kalama ke kwipana kwanji kwitufwila. (Tangai Salamo 40:6-10.) Kilishitu waambile amba: “Ka paji muntu uji na butemwe bwakila bo buno ne, amba muntu elele balunda nanji mweo wanji.” (Yoa. 15:13) Kya kine, kupusanako na bakalama ba bantu bambulwa kulumbuluka batemwa javula kwikala bwikalo bwa ntentente na mambo a mali o batambula ku bangikazhi babo, Yesu aye wapaine bumi bwanji pa mambo a bantu.—Mat. 20:28.
Yesu Bamupa Bulume bwa Kupana Mfweto ya Bukuzhi
11. Mambo ka o twafwainwa kuketekela kya kine mwi Yesu kuba’mba ye Mukuzhi wetu?
11 Kyayilamo bingi kuba’mba Yesu byo aji Ñanga Mukatampe, ye uji na mwingilo wa kutangijila mu kupana mfweto ya kitapisho kya bukuzhi. Byo aingijilenga mwingilo wanji pano pa ntanda, Yesu, aye Mukuzhi wetu witumwesheshe byo akoba mu Myaka Kiumbi Kimo biketulengela kumwenamo inge twaikala bakishinka. Wabukile balwazhi ne bilema, kusangula bafu, kujisha mabumba a bantu ne kwikalatu na bulume pa bintu. (Mat. 8:26; 14:14-21; Luka 7:14, 15) Kunungapo, kechi waingijishenga lusa ne bulume bwanji ku kwimwesheshamo ne, bino wibingijishenga kubilamo lusa ne butemwe. Waambijile muntu wa mbumba wamusashijile kuba amba amubuke amba: “Naswa.” (Mako 1:40, 41) Yesu ukamwesha luno lusa mu Bukalama bwanji bwa Myaka Kiumbi Kimo, ko kuba amba ku bonse mu ntanda.
12. Byambo biji mu Isaya 11:9 bikafikizhiwa byepi?
12 Kilishitu ne bo akalama nabo bakatwajijila kwingila mwingilo watendekele Yesu myaka nobe 2,000 yapitapo wa kufunjisha bantu kuyuka Lesa. Kino kikalengela byambo biji mu Isaya 11:9 kufikizhiwa bya kuba amba: ‘Pano pa ntanda pakakumbana maana a kumuyuka Yehoba byonka byakumbana mema mu kalunga ka mema.’ Luno lufunjisho lwa Lesa lukavwangamo ne mikambizho ikamba pa bya kulama ntanda ne bilengwa byavula, byonka Adama byo bamukambizhe kuba ku ntendekelo. Pa kupwa myaka 1,000, nkebelo ine ya Lesa yanembwa mu Ntendekelo 1:28 ikafikizhiwa kabiji ne nkebelo ya kitapisho kya bukuzhi po po ikengila bulongo.
Yesu Bamupa Bulume bwa Kulama
13. Yesu wamwesheshe byepi amba watemenwe bololoke?
13 Kilishitu ‘ye mwine ye atongola Lesa amba, akekale wa kwibachibila mambo bomi ne bafu.’ (Byu. 10:42) Byo kitusangajikapo kuyuka amba Yesu wakishinka, kabiji bololoke ne bukishinka kwi aye biji nobe mushipi ye bakashila mu kifuka kyanji! (Isa. 11:5) Wamwesheshe amba washikilwe lunkumbwa, bukamfutumfutu, ne bubitu bukwabo kabiji ne kusanzamo boba bayanjishanga bayanji. (Mat. 23:1-8, 25-28; Mako 3:5) Kunungapo, Yesu wamwesheshe kuba amba kechi watalanga ku bilungi bya bantu ne, “mambo mwine wayukile jimo biji mu muntu.”—Yoa. 2:25.
14. Mu ñanyi jishinda Yesu mo amweshesha amba watemwa bololoke ne buchibamambo kino kimye, kabiji twafwainwa kwishikisha amba ka?
14 Mwapita bwikalo bwa bantu, Yesu watwajijile kumwesha amba watemenwe bololoke ne buchibamambo kupichila mu kutangijila mwingilo mukatampe wa kusapwila ne kufunjisha. Kafwako muntu, kafulumende nangwa mipashi yatama yakonsha kulengela uno mwingilo kubula kwingilwa kwesakana na nkebelo ya Lesa ne. Onkao mambo, twakonsha kuketekela kya kine kuba amba panyuma ya Amagedonyi, buchibamambo bwa Lesa bukobiwa. (Tangai Isaya 11:4; Mateo 16:27.) Ishikishai anweba bene amba: ‘Nanchi mmwesha muchima wa kwa Yesu ku bantu mu mwingilo nyi? Nanchi ñingijila Yehoba na muchima wami yense nangwa kya kuba kubela nangwa bwikalo bwami bindengela kubula kwingilako pakatampe nyi?
15. Twafwainwa kuvulukanga ka pa kuba’mba twingijilenga Lesa bulongo?
15 Kiketukwasha kwingijila Lesa na mweo wetu yense inge ketuvuluke kuba amba mwingilo wa kusapwila ke wanji. Ye wakambizhe kupichila mu Mwananji kuba amba atangijilenga uno mwingilo kabiji ne kupana mupashi wanji wazhila ku boba bengila uno mwingilo. Nanchi mwanemeka jishuko jo muji najo ja kwingijila pamo na Lesa ne Mwananji utangijilwa na uno mupashi nyi? Nanchi kujipo muntu mukwabo wakila Yehoba wakonsha kutundaika bantu bakila pa 7 milyonyi, babena kusapwila mambo awama a Bufumu mu byalo 236 nangwa kya kuba bavula babena kwingila uno mwingilo ‘kechi bafunda ne, bantutu’ nyi?—Byu. 4:13.
Mwenaimo mwi Kilishitu
16. Ntendekelo 22:18 waambapo amba ka pa mambo a mapesho a Lesa?
16 Yehoba waambijile Abalahama amba: “Monka mu ba mu kisemi kyobe mo mo bakashukilwa ba mu mikoka yonse ya pano pa ntanda, mambo obewa wakokela jiwi jami.” (Nte. 22:18) Kino kilumbulula amba aba banemeka mwingilo ye bengijila Lesa ne Mwananji bakonsha kuketekela kukatambwila mapesho akaleta Lukunwa wa Bumesiasa. Kabiji baswikwa na mwingilo byo bayuka amba bakatambwila ano mapesho.
17, 18. Mulaye ka wa Yehoba ye tutanga mu Mpitulukilo ya mu mizhilo 28:2, kabiji kilumbulula ka kwi atweba?
17 Lesa waambijile mukoka wa bena Isalela wajinga lukunwa wa kwa Abalahama wa ku mubiji amba: “Bino bibusa byonse [byanembwa mu lulayañano lwa Mizhilo] bikemumwekela ne kwimubilwa umvwe mwakokela jiwi ja Yehoba Lesa wenu.” (Mpitu. 28:2) Abino byo byo kyakonsha ne kwambiwa ku bakalume ba Lesa lelo jino. Pa kuba’mba Yehoba emubile bibusa, ‘kokelainga’ jiwi janji.’ Bino bibusa byanji po po “bikemumwekela ne kwimubilwa.” Pano nga ‘kukokela’ kwavwangamo ka?
18 Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, kukokela kwavwangamo kulondela bintu byaambiwa mu Mambo a Lesa ne kuja kajo ka ku mupashi ko etupa. (Mat. 24:45) Kabiji kwavwangamo kuba bikeba Lesa ne Mwananji. Yesu waambile amba: ‘Kechi bonse bañambila’mba, Nkambo! Nkambo! Bakatwela mu bufumu bwa mwiulu ne; poso awa uba kyaswa muchima wa Tata wa mwiulu.’ (Mat. 7:21) Kabiji kukokela Lesa kulumbulula kwipana kunekenena kipwilo kya bena Kilishitu muji bakulumpe batongolwa, ko kuba’mba “byabupetu ku bantu.”—Efi. 4:8.
19. Twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba tukatambwile mapesho?
19 Pa bino “byabupetu ku bantu” paji ne ba mu Jibumba Jitangijila bemenako kipwilo kyonse kya bena Kilishitu. (Byu. 15:2, 6) Pano bino, byubilo byo tumwesha ku bano balongo ba kwa Kilishitu ba ku mupashi kyo kintu kikatampe pakemena buchibamambo bwetu kimye kya malwa akatampe akeya. (Mat. 25:34-40) Onkao mambo, jishinda jimo jo twakonsha kutambwilamo mapesho ke kutundaika mu bukishinka bashingwa ba Lesa.
20. (a) Mwingilo ka wanema wingila “byabupetu ku bantu”? (b) Twakonsha kumwesha byepi amba twanemeka bano balongo?
20 “Byabupetu ku bantu” byavwangamo ne ba mu Kavoto ka Musampi, bakalama benda, bakulumpe mu kipwilo, mambo bonse bano batongolwa na mupashi wazhila. (Byu. 20:28) Mwingilo mukatampe wingila bano balongo ke wa kukosesha bantu ba Lesa, ‘poso byo bakalumbuluka pamo ne mu lwitabilo ne mu maana a kuyukisha Mwana Lesa, ke muntu wakoma, wafika ku kipimo kya kimino kya kufikila kwa Kilishitu.’ (Efi. 4:13) Pano bino, bano balongo nabo bambulwa kulumbuluka byonkatu byo tuji. Nangwa byonkabyo, tumwenamo umvwe ketulondele lutangijilo lwabo lwawama lwa bukafunga.—Hebe. 13:7, 17.
21. Mambo ka o kibena kukebewa atweba kupelawizha kukokela Mwana Lesa?
21 Katatakatu Kilishitu akafumyepo bwikalo bwatama bwa kwa Satana. Umvwe kino kyaubiwa, bwikalo bwetu bukemena pa buchibamambo bwa kwa Yesu, mambo ye ye bapa lūsa kwi Lesa lwa kutangijila “jibumba jikatampe” jaambijilwe jimo ku “masulo atupauka a mema a bumi.” (Lum. 7:9, 16, 17) Onkao mambo, twayai twingilenga papelela bulume bwetu kupichila mu kwipana kunekenena Mfumu utangijilwa na mupashi wa Yehoba.
Mwafundamo ka mu . . .
• Isaya 11:1-5?
[Kipikichala pa peja 17]
Yesu wamwesheshe lusa byo asangwile mwana wamukazhi wa kwa Yelusa
[Bipikichala pa peja 18]
Yesu Kilishitu ye ubena kutangijila mwingilo mukatampe wa kusapwila waingijiwa mwapita bwikalo bwa bantu