Byubilo Byenu Bimweshenga’mba Mwi Bangikazhi Ba Mu Bufumu!
“Mwafwainwa kumona amba mubena kwikala bwikalo bwa mwayila mambo awama.”—FILI. 1:27.
MUSAKUKUMBULA’MBA KA?
Bañanyi bakonsha kwikala bangikazhi ba mu Bufumu?
Twafwainwa kuba byepi umvwe tukeba kuyuka mulaka wa Bufumu, kuyuka byo buji, ne mizhilo yabo?
Bangikazhi ba mu Bufumu bamwesha byepi amba batemwa mizhilo ya Lesa?
1, 2. Mambo ka byambo Paulo byo aambijile kipwilo kya mu Filipai o byanemenejile?
MUTUMWA Paulo watundaikile kipwilo kya mu Filipai “kwikala bwikalo bwa mwayila mambo awama.” (Tangai Filipai 1:27.) Byambo bya Kingiliki byaingijishe Paulo bya kuba’mba “kwikala bwikalo bwa mwayila mambo awama,” byakonsha ne kulumbulula kwikala byonka bikala bangikazhi ba mu bufumu. Bino byambo byakebewenga bingi ku kipwilo kya mu Filipai. Mambo ka? Kyamweka kampe na mambo a kuba’mba Bufumu bwa bena Loma bwaswishishe bena Filipai kwikala bangikazhi ba mu bufumu bwabo. Bano bena Filipai batemenwe bingi pa kwikala bangikazhi mu buno bufumu kabiji bebazhikijilenga ku muzhilo wa bena Loma.
2 Bena Kilishitu bajinga mu kipwilo kya mu Filipai bafwainwe kukasuluka. Paulo wibavulwilemo amba bajinga bangikazhi “ba mwiulu” mambo bajinga bena Kilishitu bashingwa. (Fili. 3:20) Kechi bajinga bangikazhi ba mu bufumu bwa bantu ne, bajinga bangikazhi ba mu Bufumu bwa Lesa. Na mambo a kino, bazhikijilwanga ne kumwenamo bingi.—Efi. 2:19-22.
3. (a) Bañanyi bakekala bangikazhi ba mu Bufumu bwa Lesa? (b) Tusakwisamba pa ka mu kino kibaba?
3 Jifunde jaambile Paulo ja kuba’mba kwikala byonka bikala bangikazhi ba mu bufumu, jingila kikatakata ku boba bakalamanga pamo ne Kilishitu mwiulu. (Fili. 3:20) Kabiji jino jifunde jingila ne ku boba bakekala pano pa ntanda ne kulamwa na Bufumu bwa Lesa. Mambo ka? Mambo bena Kilishitu bonse bepana, bengijilatu Mfumu umo Yehoba, kabiji bonse bafwainwa kulondela mizhilo imo. (Efi. 4:4-6) Lelo jino, bantu bengila na ngovu pa kuba’mba bekale bangikazhi mu kyalo kyanonka. Onkao mambo, kwikala bangikazhi ba mu Bufumu ke kintu kyo twafwainwa kunemeka bingi. Pa kuba’mba tumvwishe buneme bwa kwikala ngikazhi, twayai tumone kwipasha kujipo pakachi ka bintu bikebewa pa kwikala ngikazhi wa mu kafulumende wa bantu ne wa mu Bufumu bwa Lesa. Kepo tusakwisamba pa bintu bisatu byo twafwainwa kuba pa kuba’mba tutwajijile kwikala bangikazhi ba mu Bufumu bwa Lesa.
BINTU BIKEBEWA PA KWIKALA NGIKAZHI
4. Ñambilo yafwainwa yo ika, kabiji twiyamba byepi?
4 Kufunda mulaka. Makafulumende amo a bantu akeba kuba’mba muntu ubena kukeba kwikala ngikazhi, wafwainwa kufunda mulaka wamba bantu bavula mu kyokyo kyalo. Nangwatu panyuma ya kwikala ngikazhi, bantu bakonsha kutwajijila na kufunda yewo mulaka wa katataka. Bamo bakonsha kufunda mizhilo ya nembelo ne ñambilo, pano bino, pakonsha kupita kimye pa kuba’mba batendeke kutela byambo bulongo. Kyo kimotu, pa kuba’mba muntu ekale ngikazhi wa mu Bufumu bwa Lesa, wafwainwa kufunda kitelwa mu Baibolo amba, ‘ñambilo yafwainwa.’ (Tangai Zefwaniya 3:9.) Ino ‘ñambilo yafwainwa’ yo ika? Ñambilo yafwainwa ke bukine bwaamba pe Lesa ne bintu byo akeba biji mu Baibolo. ‘Twamba’ ñambilo yafwainwa umvwe ketulondele mizhilo ya Lesa ne mafunde anji. Bangikazhi ba mu Bufumu bwa Lesa bakonsha kufunda bukiji mafunjisho atanshi a mu Baibolo ne kubatizhiwa. Nangwa byonkabyo, panyuma ya kubatizhiwa, bafwainwa kwibikako ‘kwamba’ bulongo ñambilo yafwainwa. Mu ñanyi jishinda? Atweba bonse pa muntu pa muntu twafwainwa kubanga bintu byo tufunda mu Baibolo.
5. Mambo ka o twafwainwa kufunjila bintu byavula pa jibumba ja Yehoba?
5 Kuyuka biji kafulumende. Muntu ukeba kwikala ngikazhi mu kafulumende wa bantu wafwainwa kuyukapo bintu bimo pa yewo kafulumende. Kyo kimotu, ne boba bakeba kwikala bangikazhi ba mu Bufumu bafwainwa kufunda byavula pa Bufumu bwa Lesa. Akilangulukai pa byaubile baana ba kwa Kola baingijilanga mu Isalela wa kala. Batemenwe bingi Yelusalema ne mpunzha ya kupopwelamo kabiji bashimikizhanga bintu byavula pa yewa muzhi. Kechi batemenwe mabwe nangwa manonokela o bashimikijile mpunzha ya kupopwelamo ne, bino batemenwe bine bintu byaimenangako muzhi ne mpunzha ya kupopwelamo. Yelusalema wajinga “muzhi wa Mfumu mukatampe,” Yehoba, mambo mo mwajinga mpopwelo ya kine. Mo mo bafunjishanga Mizhilo ya Yehoba. Kabiji Yehoba waubilanga lusa bantu bo balamanga ku Mfumu wa mu Yelusalema. (Tangai Salamo 48:1, 2, 9, 12, 13.) Abya ne anweba mukeba kufunda ne kubulako bakwenu bintu byuba jibumba ja Yehoba byonka byaubanga baana ba kwa Kola nyi? Inge mwafunda byavula pa jibumba ja Lesa ne Yehoba byo abena kukwasha bantu banji, po po mukayukisha Bufumu bwa Lesa byo buji. Kabiji kizaku kyenu kya kusapwila mambo awama a Bufumu kikabayilako.—Yele. 9:24; Luka 4:43.
6. Mambo ka o kyayilamo kuba’mba Yehoba ukeba atweba kufunda ne kukokela mizhilo ya Bufumu ne mafunde?
6 Kuyuka mizhilo. Makafulumende a bantu akeba bangikazhi babo kuyuka mizhilo ya kyalo ne kwiilondela. Yehoba naye byo byo akeba kuba’mba bangikazhi ba mu Bufumu bafundenga ne kukokela mizhilo ya Bufumu ne mafunde. (Isa. 2:3; Yoa. 15:10; 1 Yoa. 5:3) Mizhilo ya bantu kechi yalumbuluka ne, kabiji yakonsha kukatazha bantu. Pakuba “buku wa mizhilo wa Yehoba walumbuluka.” (Sala. 19:7) Nanchi musekela mu mizhilo ya Lesa ne kutanga Mambo anji pa juba pa juba nyi? (Sala. 1:1, 2) Jishindatu jawama ja kufunjilamo mizhilo ya Lesa, ke kwifunjisha atweba bene. Kafwako uketufunjisha ne.
BANGIKAZHI BA MU BUFUMU BATEMWA MIZHILO YA LESA
7. Bangikazhi ba mu Bufumu balondela ñanyi mizhilo?
7 Pa kuba’mba tutwajijile kwikala bangikazhi ba mu Bufumu, twafwainwa kuyuka mizhilo ya Lesa ne kwiitemwa. Bangikazhi bavula ba mu makafulumende a bantu bamba’mba balondela mizhilo ne mafunde a kyalo kyo bekalamo. Nangwa byonkabyo, kechi beilondela inge bamona’mba ibena kwibakatazha nangwa umvwe kafwako ubena kwibamona ne. Javula bano bantu bakebatu “kutokesha bantu ku muchima.” (Kolo. 3:22) Bangikazhi ba mu Bufumu balondela mizhilo yalumbuluka. Tukokela mizhilo ya Lesa nangwa kya kuba kafwako muntu ubena kwitumona ne. Mambo ka? Mambo twatemwa Mwine ulenga mizhilo.—Isa. 33:22; tangai Luka 10:27.
8, 9. Mwakonsha kuyuka byepi inge mwatemwa mizhilo ya Lesa kya kine?
8 Mwakonsha kuyuka byepi umvwe kya kine mwatemwa mizhilo ya Lesa? Pesapesai byo muba inge bemufundako pa mambo a mvwajilo ne mwekelo yenu. Saka mukyangye kwikala ngikazhi wa mu Bufumu, kampe mwatemenwe kuvwala bivwalo byabula kufwainwa. Butemwe bwenu bwa kutemwa Lesa byo bwabayijileko, mwafunjile mvwajilo ileta munema kwi aye. (1 Timo. 2:9, 10; 1 Pe. 3:3, 4) Aluno mwakonsha kulanguluka’mba muvwala byafwainwa. Pano kyakonsha kwikala byepi inge kya kuba mukulumpe mu kipwilo wimwambila’mba mvwajilo yenu ibena kutuntwisha basapwishi mu kipwilo? Mukoba byepi? Nanchi mukekangaizha ne kukana kulondela byo bemufundako nyi? Muzhilo mukatampe wa Bufumu bwa Lesa ke wa kuba’mba bangikazhi bonse balondelenga Kilishitu. (1 Pe. 2:21) Pa kwamba pe Yesu, mutumwa Paulo wanembele’mba: “Kabiji atweba bonse tutokeshenga bakwetu ku muchima kupichila mu kwibobila byawama bya kwibakomesha. Mambo ne Kilishitu kechi witokeshenga mwine ku muchima ne.” (Loma 15:2, 3) Na mambo a kukeba kulama mutende mu kipwilo, mwina Kilishitu wakoma uchinuzhuka kuba bintu bifichisha bakwabo ku muchima.—Loma 14:19-21.
9 Akilangulukai pa bintu bikwabo bibiji byo twafwainwa kutapo muchima: byubilo byetu kutazha ku kwilaala ne masongola. Aba bakyangye kwikala bangikazhi ba mu Bufumu bwa Lesa bamona kwisongola kwa banabalume nangwa banabakazhi bonka bonka ne kutamba bya mulekese amba ke bya kisangajimbwetu. Kabiji bamona bukende ne kwikana amba bintu byafwainwa kwifuukwilapo muntu mwine. Bangikazhi ba mu Bufumu kechi bobako bino bintu byatama ne. Nangwa kya kuba bena Kilishitu bavula bajinga na bino byubilo kala, luno bamona kwilaala ne masongola amba bupe kufuma kwi Lesa. Banemeka mizhilo ya Yehoba kabiji bayuka’mba aba bonse batwajijila kuba bulalelale kechi bafwainwa kwikala bangikazhi ba mu Bufumu bwa Lesa ne. (1 Ko. 6:9-11) Nangwa byonkabyo, bayuka ne kuba’mba muchima wa muntu uji na bujimbijimbi. (Yele. 17:9) Onkao mambo, banemeka lujimuno lwibakwasha kwikala na byubilo byawama.
BANGIKAZHI BA MU BUFUMU BALONDELA LUJIMUNO
10, 11. Ñanyi lujimuno lwawama lupana Bufumu bwa Lesa, kabiji muba byepi pa luno lujimuno?
10 Makafulumende a bantu ajimunako bantu pa mambo a bikola, kajo ne michi. Ibyo kuba’mba kechi kajo konse ne michi yatama ne. Pano bino, inge kwaikala kajo kamo nangwa muchi wakonsha kubika bumi bwa bantu mu kizumba, kafulumende ujimunako bangikazhi kuba’mba bazhikijilwe. Inge kafulumende wabula kuba bino, bafwainwa kumupamo mambo a kubula kuta muchima bangikazhi. Po pamotu, Bufumu bwa Lesa nabo bujimunako bangikazhi pa mambo a byubilo byatama ne bintu byakonsha konauna bulunda bwabo na Lesa. Kyakumwenako, Intaneti ubena kukwasha bingi bantu kumvwañenamo, kufunda ne kwikala na bya kisangajimbwe. Jibumba ja Lesa jingijisha Intaneti mu mashinda awama bingi. Nangwa byonkabyo, makeyala avula a pa Intaneti atama bingi. Makeyala amwesha bya mulekese, abika bangikazhi ba mu Bufumu mu kizumba. Pa myaka yavula, jibumba ja kalume wakishinka jitujimunako bingi pa mambo a bino bintu, kabiji tusanta bingi pa luno lujimuno.
11 Myaka ya kulutwe kuno, pa Intaneti babikapo keyala mukwabo ye babena kwingijisha ku bantu bavula. Uno keyala wakonsha kwitukwasha bingi inge ketumwingijishe bulongo. Pano bino, ano makeyala atelwa’mba mashinda a kumvwañenamo a pa Intaneti, akonsha kubika muntu mu kizumba. Akonsha kulengela muntu kutendeka kupwanañana na bantu batama. (1 Ko. 15:33) O ene mambo jibumba ja Lesa o japaina lujimuno lwawama pa mambo a ano makeyala. Abya mwatanga byambo byonse bya katataka byanemba kalume wakishinka pa mambo a ano mashinda a kumvwañenamo a pa Intaneti nyi? Kyakonsha kwikala bumbulwamaana kwingijisha ano makeyala kwa kubula patanshi kukitanga bino byambo.a Kino kiji nobe kutoma muchi washinta kwa kubula kutanga mikambizho iji pa mutumwa muji yewo muchi.
12. Mambo ka o kyaikela bumbulwamaana kulengulula lujimuno?
12 Aba balengulula lujimuno lufuma kwi kalume wakishinka beletela abo bene makatazho ne balunda nabo pamo. Bamo bekala na kisela kya kutamba bya mulekese nangwa kuba bulalelale ne kwibepa kupichila mu kulanguluka’mba Yehoba kechi umona byo boba ne. Ke bumbulwamaana kulanguluka’mba Yehoba kechi wakonsha kumona bintu byo tuba ne. (Mana 15:3; tangai Bahebelu 4:13.) Lesa ukeba kukwasha bantu boba bino bintu kupichila mu bantu banji bamwimenako pano pa ntanda. (Nga. 6:1) Nangwa byonkabyo, byonkatu makafulumende a bantu byo akonsha kwangata muntu bungikazhi umvwe walenga mambo akatampe, Yehoba naye wangata bungikazhi bwa boba balala mizhilo yanji kwa kubula kulapila.b (1 Ko. 5:11-13) Pano bino, Lesa uji na lusa. Aba balapila ne kupimpula byubilo byabo bakonsha kwikala jibiji na bulunda bwawama ne Yehoba ne kutwajijila kwikala bangikazhi ba mu Bufumu. (2 Ko. 2:5-8) Ke kintu kyanema bingi kwingijila Mfumu wa uno mutundu wa butemwe.
BANGIKAZHI BA MU BUFUMU BANEMEKA KUFUNDA
13. Bangikazhi ba mu Bufumu bamwesha byepi amba banemeka kufunda?
13 Makafulumende avula a bantu engila na ngovu kufunjisha bangikazhi babo. Balenga masukulu afunjisha bantu kutanga ne kwibafunjisha mingilo yapusana pusana. Bangikazhi ba mu Bufumu banemeka ano masukulu ne kutako muchima kufunda kutanga, kunemba, ne kumona mwa kwikwashisha. Kabiji banemeka bingi bintu bibafunjisha Yehoba bibalengela kwikala bangikazhi ba mu Bufumu bwa Lesa. Kupichila mu kipwilo kya bena Kilishitu, Yehoba ufunjisha bantu kutanga. Bansemi batundaikwa kutangilanga baana babo babacheche. Pa ñondo pa ñondo, kalume wa kishinka unemba magazini a Kyamba kya Usopa ne Awake! Inge kemutange mapa kukila pa abiji pa juba pa juba, kechi mukashalangapo pa mafunjisho a Bufumu ne.
14. (a) Ñanyi bintu byo tufunda? (b) Ñanyi mashinda a Kupopwela kwa Kisemi o mubena kwingijisha?
14 Pa mulungu pa mulungu bangikazhi ba mu Bufumu bafunda bintu byavula pa kupwila kwa kipwilo. Kyakumwenako, pa myaka 60 Sukulu Wa Mwingilo Wa Lesa wakwasha baana ba sukulu kuyuka kufunjisha bulongo Mambo a Lesa. Nanchi muji mu uno sukulu nyi? Pa myaka icheche yapitapo, kalume wa kishinka watundaika bisemi kwikala na Kupopwela kwa Kisemi. Luno lunengezho lulengela kisemi kukwatankana. Abya mubena kwingijisha mashinda anembwa mu mabuku etu nyi?c
15. Ñanyi mwingilo mukatampe ye tuji nanji?
15 Bangikazhi ba mu makafulumende a bantu bashonkena na kutundaika kipanyi kya bumulwila ntanda, kabiji ne kuya ku nzubo ku nzubo na kongola bantu. Kuzhokoloka ntanda yonse, bangikazhi ba mu Bufumu bengila na ngovu kutundaika Bufumu bwa Lesa mu mikwakwa ne ku nzubo ku nzubo. Byonka byo twafunjile mu mutwe wafumako, Kyamba kya Usopa kibena kubijika Bufumu bwa Yehoba, luno ke magazini ye babena kusampanya ntanda yonse. Tuji na mwingilo mukatampe wa kubulako bakwetu pa mambo a Bufumu bwa Lesa. Nanchi ne anweba mubena kwingila na mukoyo mu mwingilo wa kusapwila nyi?—Mat. 28:19, 20.
16. Mwakonsha kumwesha byepi amba mwibangikazhi bawama ba mu Bufumu bwa Lesa?
16 Katatakatu Bufumu bwa Lesa bukalamenga ntanda yonse. Bukanengezhanga bintu byonse bikebewa pa juba pa juba, kubikapotu ne mizhilo ikalondelanga bantu. Abya mukekala bangikazhi bawama ba mu Bufumu bwa Lesa pa kyokya kimye nyi? Kino kyo kimye kyo mwafwainwa kumwesha bino. Pa bintu byo mufuukula kuba pa juba pa juba, byonse kasa mwibyubila lukumo lwa Yehoba kabiji byubilo byenu bimweshenga’mba mwi bangikazhi ba mu bufumu.—1 Ko. 10:31.
[Tubyambo twa mushi]
a Kyakumwenako, monai Loleni! wa January-March 2011, mapa 16-23, ne Awake! wa February 2012, mapa 3-9.
c Monai Kyamba kya Usopa kya August 15, 2011, mapa 6-7 ne Mwingilo Wetu wa Bufumu wa January 2011, mapa 3-6.
[Mabulañano pa peja 14]
Nanchi mumvwina lujimuno luji mu Baibolo pa mambo a Intaneti nyi?
[Kipikichala pa peja12]
Abya ne anweba mwatemwa bupopweshi bwatoka ne kubulako bakwenu byo buji, byonka byaubanga baana ba kwa Kola nyi?
[Kipikichala pa peja 15]
Kupopwela kwa Kisemi kwakonsha kwimukwasha anweba pamo ne kisemi kyenu kwikala bangikazhi bawama ba mu Bufumu