BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w06 2/1 pp. 8-12
  • Mukanai Satana, Ne Aye Ukemunyema!

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Mukanai Satana, Ne Aye Ukemunyema!
  • Kyamba kya Usopa—2006
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Nanchi Twafwainwa Kumuchina Diabola Nyi?
  • Mambo ka Satana o Etumanyikila?
  • “Mwitupokolole kwi Yewa Mubi”
  • Kange Muleke Diabola Emujimukile Ne
  • Kuzhikijilwa na bya Nkondo bya Lesa
  • Diabola Mukanai, ne Aye Ukemunyema
  • ‘Mukanai Diabola’ Byonka Yesu Byo Amukaine
    Kyamba kya Usopa—2008
  • Diabola—Kechi Kingelekezhatu Ne
    Kyamba kya Usopa—2001
  • ‘Diabola Mukanai’
    Kyamba kya Usopa—2002
  • Nanchi Baibolo Waambapo’mba Ka?
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba (Kya bena kengi)—2016
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2006
w06 2/1 pp. 8-12

Mukanai Satana, Ne Aye Ukemunyema!

‘Nekenenai Lesa; pakuba Diabola, mukanai, ne aye ukemunyema.’ —Yakoba 4:7.

1, 2. (a) Kyubilo ka kya kwa Diabola kyaambiwapo mu byambo biji mu kitango 14 kya buku wa Isaya? (b) Ñanyi mepuzho o twaya twisambepo?

DIABOLA witota bingi. Bwitote bwanji bwaambiwapo mu byambo byanembele Isaya ngauzhi wa Lesa. Pa myaka kukila kitota kimo Babilona saka akyangye kwikala bufumu bwa ntanda yonse ne, bantu ba Yehoba kiji nobe bo baambilenga bino byambo kwi “mfumu wa Babilona” amba: “Obewa walangulukile mu muchima wobe amba: ‘Amiwa nkakanjila mwiulu; kabiji nkekajika jitanda jami mwiulu mwine kukila paji tubangabanga twa Lesa [Bamfumu ba mu bufumu bwa Davida] . . . Amiwa nkealula ne kwesakana nanji pamo aye Mwine Wakila.’” (Isaya 14:3, 4, 12-15; Kubala 24:17) Bwitote bwa “mfumu wa Babilona” bwajingatu nobe bwa kwa Satana, “lesa wa panopantanda.” (2 Kolinda 4:4) Pano bino mu bwitote bwa kwa Satana mukafuma kalulu kuvimba meso, byonka byo kyaubiwe ku bufumu bwa Babilona.

2 Nangwa byonkabyo, Satana ne ano moba poaji. Onkao mambo twakonsha kushikisha mepuzho nabiji a kuba’mba: Nanchi twafwainwa kumuchina Satana nyi? Mambo ka o aletela luyanjisho pa bena Kilishitu? Kabiji twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba Diabola abule kwitujimukila?

Nanchi Twafwainwa Kumuchina Diabola Nyi?

3, 4. Mambo ka bena Kilishitu bashingwa ne balunda nabo kyo babujila kumuchiina Diabola?

3 Bena Kilishitu bashingwa batundaikwa bingi na byambo bya kwa Yesu Kilishitu bya kuba’mba: “Kechi wakamwe byo waya umaname ne: talai, aye Diabola waya emutaye anweba bamo mu kaleya, mwesekwe; kabiji mukamona bya malwa moba jikumi. Kasa ukosa mu lwitabilo kufika ne ku lufu ne amiwa nkakupa munchinya wa bumi.” (Lumwekesho 2:10) Bena Kilishitu bashingwa ne balunda nabo baji na luketekelo lwa kwikala panopantanda kechi bamuchina Diabola ne. Buno bulume bwa kubula kuchina Diabola kechi basemwatu nabo ne. Baji nabo mambo a kuba’mba bakamwa Lesa kabiji ‘bafyama mu kimvule kya byapi byanji.’—Masalamo 34:9; 36:7.

4 Baana ba bwanga batanshi ba kwa Yesu Kilishitu bajinga bakishinka kufikatu ne ku lufu nangwa kya kuba bapichilenga mu makatazho. Kechi bajinga na moyo wa kuchina makatazho aletelenga Satana Diabola ne, mambo bayukile amba Yehoba kechi wakonsha kulekelela bakalume banji bakishinka ne. Mu jishinda jimotu, bena Kilishitu bashingwa ne balunda nabo ba mu ano moba nangwa bapitetu mu makatazho a mutundu ka, batwajijilatu kwikala bakishinka kwi Lesa. Pano bino, mutumwa Paulo waambiletu patoka amba Diabola wakonsha kwipayañana. Nanchi kino kechi kyakonsha kwitulengela moyo nenyi?

5. Mu Bahebelu 2:14, 15 tufundamo ka?

5 Paulo waambile’mba Yesu watambwile mubiji wa mashi amba “monka mu lufu amuvulañanye ke watu awa wajinga na bulume bwa lufu, ko kuba’mba Diabola; ne kwibapokolola bonse bajinga mu buzha moba onse a bumi bwabo na mambo a kuchina lufu.” (Bahebelu 2:14, 15) Byo ‘aji na bulume bwa lufu,’ Satana ye wamutangijile Yudasa Isakaliota kabiji waingijishe bantangi ba Bayudea ne bena Loma kwipaya Yesu. (Luka 22:3; Yoano 13:26, 27) Nangwa byonkabyo, kupichila mu lufu lwanji lwa bukitapisho, Yesu witupokolola ku bundengamambo bwa kwa Satana kabiji kino kyalengela kuba’mba tukekale na bumi bwa myaka ne myaka.—Yoano 3:16.

6, 7. Nanchi Satana uji na bulume bwa kwipaya bantu bonse nyi?

6 Diabola ulengela byepi lufu? Kufumatu kimye Satana kyo atendekele byubilo byanji byatama, bubela ne bukalama bwanji byo bibena kulengela lufu mu bantu. Kiji bino mambo a kuba’mba Adama walengele mambo kabiji bantu bonse baikele ke bandengamambo ne lufu byo byo lwatendekele. (Loma 5:12) Kabiji bakalume ba kwa Satana panopantanda babena kumanyika bingi bapopweshi ba Yehoba, kimye kimo ne kwibepayatu byonka byo baipaile Yesu Kilishitu.

7 Pano bino, kechi twafwainwa kulangulukanga’mba Diabola wakonsha kwipaya muntu ujitu yense ye akeba ne. Lesa ulama ba kwanji kabiji kechi wakonsha kuba saka atalapotu meso onka amba Satana avizhe bapopweshi banji bakine panopantanda ne. (Loma 14:8) Kimye kimo Yehoba uswisha bakalume banji bonse kumanama, kabiji uswisha bamo bamwiatweba kufwa umvwe Satana ke etumanyike. Pano bino, Binembelo byaambatu patoka’mba kukekala lusanguko lwa boba baji mu “buku wa kwibavulukilako” wa Lesa. Diabola kechi wakonsha kulengela lusanguko kubula kwikalako ne!—Malakai 3:16; Yoano 5:28, 29; Byubilo 24:15.

Mambo ka Satana o Etumanyikila?

8. Mambo ka Diabola kyo amanyikila bakalume ba Lesa?

8 Satana umanyika bakalume ba Lesa bakishinka mambo paji kintu kimo kyo akeba kwi atweba. Ukeba’mba tusankilepo lwitabilo lwetu. Bulunda bwetu na Shetu wa mwiulu bwawama bingi, o ene mambo Satana kyo akebela kwibonauna. Kechi twafwainwa kukumya na mambo a kino ne. Mu Edena, Yehoba waambile’mba “mwanamukazhi” wakifwanyikizho ne ‘muloolo’ bakekala balwanyi na balwanyi ne ‘nkunwa’ yabo pamo. (Ntendekelo 3:14, 15) Binembelo bimutela Diabola amba ‘muloolo wa kala’ kabiji bimweshatu patoka’mba uji na bukaji bukatampe mambo kimye kyanji kyakepa. (Lumwekesho 12:9, 12) Bulwanyi buji pakachi ka ino nkunwa byo bwa kitwajijila, aba bonse babena kwingijila Yehoba mu bukishinka bafwainwa kuketekela amba bakebapata. (2 Timoti 3:12) Nanchi mwayuka Satana kyo etumanyikila nyi?

9, 10. Diabola uzhinauka’mba ka, kabiji kino kyavwangamo byepi ne bantu?

9 Diabola uzhinauka bumfumu bwa Lesa. Kabiji uzhinauka bingi bukishinka bwa bantu bwa kukokela Mulenga wabo. Satana wamanyikilenga Yoba muntu wakishinka. Mambo ka? Wakebelenga konauna bukishinka bwa kwa Yoba kwi Yehoba. Muka Yoba ne balunda nanji basatu “ba kutekenesha balengela mukose” baubilenga kyaswa muchima wa Diabola pa kyokya kimye. Byonka byo kyaambiwa mu buku wa Yoba, Diabola umuzhinauka Lesa amba kafwako muntu wakonsha kwikala wakishinka kwi Lesa ne, umvwe Satana bamupa lūsa lwa kweseka yewo muntu. Pano bino Yoba watwajijile kwikala wakishinka, kabiji kino kyamwesheshetu patoka’mba Satana wa bubela. (Yoba 1:8–2:9; 16:2; 27:5; 31:6) Diabola ubena kumanyika Bakamonyi ba kwa Yehoba ano moba mu kukeba konauna bukishinka bwabo kuba’mba byambo byanji bya bubela bikale bya kine.

10 Byo twayuka kuba’mba Diabola witumanyika mu kukeba konauna bukishinka bwetu kwi Lesa, twafwainwa kwikala bakosa ne kuchinchika. (Mpitulukilo ya mu mizhilo 31:6) Lesa wetu ye Nkambo walengele bintu byonse, onkao mambo wakonsha kwitukwasha kwikala bakishinka. Mwane kine twayai tusangajikenga muchima wa Yehoba mu kwikala bakishinka, kuba’mba amukumbulenga awa umwendeleka aye Satana Diabola.—Byambo bya Mana 27:11.

“Mwitupokolole kwi Yewa Mubi”

11. Nga kulomba’mba, “kechi mwitutwale mu lweseko ne” kulumbulula ka?

11 Kwikala wakishinka kechi kintu kyapela ne, kikebewa kimye kyonse kulombapo. Mu lulombelo lwa kumwenako muji byambo byawama bingi. Byambo bimo byaambilepo Yesu ke bya kuba’mba: “Kechi mwitutwale mu lweseko ne, mwitupokolole kwi yewa mubi.” (Mateo 6:13) Yehoba kechi ye witulengela’mba tulenge mambo ne. (Yakoba 1:13) Pano bino, kimye kimo Binembelo byamba uba nobe ye ulengela bintu kubiwa bino saka kiji kuba’mba aye wibiswishatu. (Luta 1:20, 21) Umvwe ke tulombe byonka byaambile Yesu, ko kuba’mba tubena kulomba’mba Yehoba etulame kuchina twakalenga mambo. Ee, Yehoba ukumbula milombelo yetu mambo Binembelo byaamba’mba: “Lesa ye wakishinka, kechi akemuleke’mba, mumone lweseko lwakila pa bulume bwenu ne: bino mu lweseko ukemumwena ne jishinda ja kupulukilamo, amba mumone mwa kwilukonshesha.”—1 Kolinda 10:13.

12. Mambo ka o tulombela’mba: “Mwitupokolole kwi yewa mubi”?

12 Panyuma ya kwamba pa lweseko mu lulombelo lwa kumwenako, Yesu waambile’mba: “Mwitupokolole kwi yewa mubi.” Ma Baibolo amo aamba’mba: “Mwitupokolole ku bubi” (King James Version; Revised Standard Version) nangwa amba “Mwituzhikijile ku bubi.” (Contemporary English Version) Pano bino, mu Binembelo, byambo bya kuba’mba ‘mwitupokolole kwi,’ bingijishiwa ku bantu, kabiji Mambo awama a kwa Mateo amusanzamotu Diabola amba ‘Wesekañana.’ (Mateo 4:3, 11) Onkao mambo kyanema bingi kulomba’mba mwitupokolole kwi “yewa mubi,” Satana Diabola. Ye witulengela’mba tulengenga mambo kwi Lesa. (1 Tesalonika 3:5) Byo tulomba’mba, “Mwitupokolole kwi yewa mubi,” tulomba Shetu wa mwiulu kwitulamawizha ne kwitukwasha kuchina kwitujimukila kwi Diabola.

Kange Muleke Diabola Emujimukile Ne

13, 14. Mambo ka bena Kolinda o bafwainwe kupimpula jishinda jo baingijilengamo na muntu wajinga na byubilo byatama mu kipwilo?

13 Paulo byo akambizhe bena Kilishitu mu Kolinda kwikala ba kwilekelako mambo, wanembele’mba: “Mambo kwi yewa ye mwalekela mambo, ne amiwa namulekelao pamo: pakuba o nalekela amiwa, umvwe nalekela mambo, nealekela mambo a anweba ku meso a Kilishitu; kuchina’mba, Satana waketujimukila: mambo kechi twaluba bya bujimuku bwanji ne.” (2 Kolinda 2:10, 11) Diabola wakonsha kwitujimukila mu mashinda avula bingi, pano nga mambo ka Paulo o aambijile byambo byanembwa peulu po?

14 Paulo wakajipijile bena Kolinda mambo balekele muntu wajinga na byubilo byatama mu kipwilo. Satana wafwainwa waumvwine bingi bulongo na kino, mambo kipwilo bekinenenenga mwenga byo kyatajilengapotu pa “bulalelale bwa musango wabulwa mu Bagentila.” Kyapeleleko uno ngubabibi bamupangile mu kipwilo. (1 Kolinda 5:1-5, 11-13) Mu kuya kwa moba uno muntu walapijile. Umvwe bena Kolinda bakaine kumulekelako mambo ne kumubwezha mu kipwilo uno muntu, ko kuba’mba Diabola napo inge wibajimukijile mu jishinda jikwabo. Mu ñanyi jishinda? Mambo kuba bino kwakonsheshe kumwesha’mba bashinta kabiji lusa bafwalo byonka biji Satana. Umvwe muntu walapila ‘wafwijijila na bulanda bwavula’ mambo a kuba kafwapo kyaubiwapo ne, kabiji waleka kupopwela Lesa, bakulumpe mu kipwilo baketotolwela na mambo a kino kwi Yehoba, Lesa wa lusa. (2 Kolinda 2:7; Yakoba 2:13; 3:1) Pano bino, kafwako mwina Kilishitu wakonsha kutemwa kulonda Satana kupichila mu kwikala wakanama, washinta, kabiji wabula lusa ne.

Kuzhikijilwa na bya Nkondo bya Lesa

15. Nkondo yetu tulwa na bañanyi, kabiji pa kuba’mba tushinde twafwainwa kuba ka?

15 Pa kuba’mba tupokololwe kwi Diabola, twafwainwa kulwanga nkondo ya ku mupashi na bapashi babipa. Umvwe twavwala “byonse bya nkondo bya Lesa” po po twakonsha kushinda bano bapashi babipa. (Efisesa 6:11-18) Pa bino bya nkondo paji “kyela kya pa kyaji kya bololoke.” (Efisesa 6:14) Saulo Mfumu wa bena Isalela kechi wakokejile Lesa ne, kino kyalengejile mupashi wazhila kumuzomboka. (1 Samwela 15:22, 23) Umvwe saka tuba byaoloka ne kuvwala byonse bya nkondo bya ku mupashi, mupashi wa Lesa ukekala ne atweba kabiji uketuzhikijilanga kuchina kulukukwa na Satana ne bamalaika banji babipa.—Byambo bya Mana 18:10.

16. Twakonsha kuzhikijilwanga byepi kuchina kwitulukuka ku bapashi babipa?

16 Pa kuba’mba tuzhikijilwenga kuchina kwitulukuka ku bapashi babipa, twafwainwa kutanganga ne kufunda Mambo a Lesa kimye kyonse, ne kwingijisha mabuku anembwa na “kalama wakishinka.” (Luka 12:42) Umvwe ke tube bino, ko kuba’mba mu milangwe yetu mukekala bintu bya ku mupashi kwesakana na byaambile Paulo amba: “Anwebakwetu, langulukai byonse bya kine, ne byonse byashiñama, ne byonse byaoloka ne byonse byawamisha, ne byonse bya buya, ne byonse bya lusa; kabiji umvwe ko buji buwame, kabiji umvwe ko luji lutotelo, langulukai bino bintu.”—Filipai 4:8.

17. Ki ka kyakonsha kwitulengela kusapwilanga bulongo mambo awama?

17 Yehoba witulengela ‘kuvwala ku maulu etu makwabilo a kutengelela jimo kwa mambo awama a mutende.’ (Efisesa 6:15) Kutanwa kimye kyonse ku kupwila kwa bwina Kilishitu kwitulengela kwikala basapwishi ba mambo awama a Bufumu bwa Lesa. Byo kiletapo lusekelo umvwe twakwasha bantu kufunda bukine bwa Lesa bakasuluka ne kwikala na bwana bwa bene bwa ku mupashi! (Yoano 8:32) ‘Mpoko ya kwa aye mupashi, o mambo a Lesa,’ ituzhikijila ku mafunjisho a bubela ne “kukundula masakwa akosa.” (Efisesa 6:17; 2 Kolinda 10:4, 5) Kwingijisha bulongo Baibolo, Mambo a Lesa kwitulengela kufunjisha bukine ne kwitulamawizha ku bya bujimuku bya kwa Diabola.

18. Twakonsha kwimana byepi ‘saka twakosa ku bya bujimuku bya Diabola’?

18 Paulo watendekele kwamba pa bya nkondo byetu bya ku mupashi amba: “Ikoseshainga mwi Nkambo, ne mu bulume bwa ngovu yanji. Vwalai byonse bya nkondo bya Lesa, namba mukonshe kwimana saka mwakosa ku bya bujimuku bya Diabola.” (Efisesa 6:10, 11) Kyambo kya mu Kingiliki kyatuntululwa’mba “kwimana saka mwakosa” kyaamba pa mushilikale wimana pa mpunzha pamo saka akosa. Netuwa mu nkondo yetu ya ku mupashi twimanatu saka twakosa, nangwa kya kuba Satana wingijisha tukose twapusana pusana mu kukeba konauna mutende wetu, mafunjisho, ne bukishinka bwetu kwi Lesa. Diabola wakankalwa kabiji kafwako kyo akoba ne!a

Diabola Mukanai, ne Aye Ukemunyema

19. Ñanyi jishinda jimo jo twafwainwa kukainamo Diabola?

19 Mu nkondo yetu ya ku mupashi Lesa wakonsha kwitukwasha kumushinda Diabola ne bapashi banji babipa. Kechi twafwainwa kumuchina Satana ne, mambo mwana wa bwanga Yakoba wanembele’mba: ‘Nekenenai Lesa; pakuba Diabola, mukanai, ne aye ukemunyema.’ (Yakoba 4:7) Jishinda jimo jo twafwainwa kukainamo Satana ne bapashi banji babipa ke kubula kuba bingelekezha ne bya mipashi ne kubula kupwanañena pamo na boba bebyuba. Binembelo byaambatu patoka kuba’mba bakalume ba Yehoba kechi bafwainwa kuya ku bañanga nangwa kwisamba na bapashi ne. Umvwe twakosa ku mupashi kitulengela kubula kuchina balozhi amba baketwipaya.—Kubala 23:23; Mpitulukilo ya mu mizhilo 18:10-12; Isaya 47:12-15; Byubilo 19:18-20.

20. Twakonsha kumukana byepi Diabola?

20 ‘Tumukana Diabola’ kupichila mu kumvwina mafunde ne bukine bwa mu Baibolo ne kumwimena kasa twakosa. Ino ntanda iji mu maboko a kwa Satana mambo ye lesa wa panopantanda. (2 Kolinda 4:4) Onkao mambo kechi twikala na byubilo bya ino ntanda nabiji bwitote, kichima, byubilo byatama, bukapondo, ne kutemwa bintu bya ku mubiji ne. Kimye Yesu kyo bamwesekelenga kwi Satana mungye, waingijishe Binembelo ne kumukana, kabiji Satana wamulekele. (Mateo 4:4, 7, 10, 11) Netuwa umvwe twaketekela mwi Yehoba ne kulomba bukwasho bwanji, Satana ‘uketunyema.’ (Efisesa 6:18) Kupichila mu bukwasho bwa Yehoba Lesa ne Mwananji, kafwako wakonsha kwituba kibi ne, nangwatu Diabola kechi wakonsha kwikyuba ne!—Masalamo 91:9-11.

[Tubyambo twa mushi]

a Byambo bikwabo byaamba pa bya nkondo bya Lesa, monai Kyamba kya Usopa kya October 1, 2004, mapeja 17-22.

Musa Kukumbula’mba Ka?

• Nanchi twafwainwa kumuchina Satana Diabola nyi?

• Mambo ka Satana o amanyikila bena Kilishitu?

• Mambo ka o tulombela’mba mwitupokolole kwi “yewa mubi”?

• Ki ka kyakonsha kwitulengela kushinda mu nkondo ya ku mupashi?

[Kipikichala pa peja 8]

Baana ba bwanga batanshi ba kwa Yesu bajinga bakishinka kufikatu ne ku lufu

[Kipikichala pa peja 9]

Diabola kechi wakonsha kulengela aba bo avuluka Yehoba kubula kusangulwa ne

[Kipikichala pa peja 10]

Nanchi mulomba’mba mupokololwe kwi “yewa mubi” nyi?

[Kipikichala pa peja 11]

Abya mubena kuvwala “byonse bya nkondo bya Lesa” nyi?

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu