Jino jishimikila jiji mu mabuku ana a Mambo Awama aji mu Binembelo bya Kingiliki bya Bwina Kilishitu bitelwa’mba Lulayañano Lupya. Nanchi bino bintu kine byamwekele nyi? Buno ke bwipuzho bwanema bingi. Inge kechi byamwekele ne, ko kuba’mba lwitabilo lwa bena Kilishitu ke lwatutu, kabiji luketekelo lwa kwikala mu paladisa myaka ne myaka pano pa ntanda ke kilototu. (1 Kolinda 15:14) Pano bino, inge kya kuba bino bintu kine byamwekele, ko kuba’mba atweba bonse tuji na luketekelo lwa bwikalo bwawama kulutwe lo twafwainwa kubuulako ne bakwetu. Nanchi mashimikila a Mambo Awama a kine nyi, inyi a bubela?

BISHINKA BIMWESHAPO KA?

Kupusanako na mashimikila a kala a kusombatu, Mambo Awama aamba pa bintu bine byamwekele. Muji mashimikila alumbulula mazhina a mapunzha a kine ajingako, kabiji ajiko ne kino kimye. Aamba pa bantu bajingako bo baambapo ne ku bashayuka ba bintu byamwekele kala.—Luka 3:1, 2.

Yesu bamutongola ne ku bantu banembanga mabuku bajingako kala mu myaka kitota kitanshi ne kya bubiji.a Jishinda jo afwijilemo kwesakana na byaamba mabuku a Mambo Awama jakwatankana na mashinda bena Loma o baipayilangamo bantu pa kyo kya kimye. Mabuku a Mambo Awama akwatankana kabiji aamba ne pa bintu baana ba bwanga ba kwa Yesu byo balubankanyanga. (Mateo 26:56; Luka 22:24-26; Yoano 18:10, 11) Bino byonse bimwesha kuba’mba banembi ba Mambo Awama bajinga ba kishinka kabiji banembele bya kine pe Yesu.

NANCHI YESU WASANGWILWE NYI?

Nangwa kya kuba bantu bavula bayuka’mba Yesu wajingako kabiji wafwile, bamo bazhinauka lusanguko lwanji. Nangwatu batumwa banji kechi baitabijile sawakya mutanshi wa kuba’mba wasanguka ne. (Luka 24:11) Nangwa byonkabyo, bekilekele kuzhinauka kimye bano batumwa ne baana ba bwanga bakwabo kyo bamwene Yesu saka asanguka. Juba jimo kwajinga bantu bavula kukila pa 500 bamumwene.—1 Kolinda 15:6.

Baana ba bwanga babikile ne bumi bwabo mu kizumba pa kusapwila pa lusanguko lwa kwa Yesu ne ku bantu bonka bamwipayile. (Byubilo 4:1-3, 10, 19, 20; 5:27-32) Nanchi baana ba bwanga bafwainwe kusapwila na kuchinchika inge kya kuba kechi bashiinwe’mba Yesu wasanguka nenyi? Lusanguko lwa kwa Yesu lo lwalengejile bena Kilishitu ba kala ne ba mu ano moba kusapwila na mukoyo.

Mashimikila a mu Mambo a Awama aamba pa lufu lwa kwa Yesu ne lusanguko o mashimikila a kine pa mashimikila onse anemba bantu. Kutanga ano mabuku kukemukwasha kushiinwa kuba’mba bino bintu kine byamwekele. Kuyuka ene mambo bino bintu o byamwekejile kukakosesha lwitabilo lwenu. Kibaba kyalondelapo kisakulumbulula bino.

Mwakonsha kukumbula’mba ka inge bemushikisha’mba, “Nanchi mukeba kwikala myaka ne myaka nyi?” Bavula bakonsha kwamba’mba bakeba, bino balanguluka’mba kechi kyanema kulanguluka bino ne. Kabiji bamba’mba muntu inge wasemwa kushalatu kufwa.

Pano mwakonsha kukumbula’mba ka inge bemushikisha’mba, “Mwinengezha kufwa nyi?” Kwambatu kine, bavula bafwainwa kukana. Kino kimweshapo ka? Nangwa kya kuba tupita mu makatazho, kyo tukeba ke kutwajijila kwikala na bumi. Baibolo umwesha’mba Lesa walengele bantu na muchima wa kukeba kwikala myaka ne myaka. Waamba’mba Lesa “wabika ne mulanguluko wa kwikala myaka ne myaka mu michima ya bantu.”—Musapwishi 3:11.

Pano bino, kishinka ke kya kuba’mba bantu kechi bekala myaka ne myaka ne. Ñanyi kintu kyalengejile? Nanchi Lesa waubapo bimo pa kuba’mba apwishe luno lukatazho nyi? Mikumbu ya mu Baibolo itundaika bingi, kabiji imwesha ne kyalengejile Yesu kumanama ne kufwa.

BINTU BYAYILE BYEPI MUNSUNYA?

Bitango bitanshi bisatu bya buku wa Ntendekelo bitubuula kuba’mba Lesa walayile bamulume ne mukazhi batanshi, ba Adama ne Evwa kwikala na bumi bwa myaka ne myaka, kabiji wibabuujile ne byo bafwainwe kuba pa kwikala na bumi. Kabiji jishimikila jitubuula’mba kechi bakookejile mukambizho wa Lesa ne. Jino jishimikila janembwa mu jishinda japeela kabiji kino kyalengela bantu kulanguluka’mba ke mañambilatu. Byonka biji mabuku a Mambo Awama, mu buku wa Ntendekelo muji bishiino bimwesha’mba byambo bijimo bya kine.a

Ñanyi bintu byafuma mu kubula lukookelo kwa kwa Adama? Baibolo wakumbula’mba: “Byonkatu bundengamambo byo bwatwelele pano pa ntanda mu muntu umo [Adama], ne lufu nalo lwaishijile mu bundengamambo, byonkabyo lufu lwakumbene ku bantu bonse mambo bonse balengele mambo.” (Loma 5:12) Na mambo a kubula kukookela Lesa, Adama walengele mambo. Onkao mambo, luketekelo lwa kwikala myaka ne myaka lwapwile kabiji wafwile. Na mambo a kuba’mba twi baana banji twaswana bundengamambo bwanji. O ene mambo o tukolelwa, kukota ne kufwa. Kino kilengela’mba tufwenga kyakwatankana na kilengela baana kupasha bansemi babo. Nanchi Lesa waubapo ka pa kino?

BYAUBA LESA

Lesa wanengezhe jishinda ja kukuujilamo bantu nangwa kubwezha kyokya kyaelele Adama, ko kuba’mba bumi bwa myaka ne myaka. Pano Lesa waubile byepi?

Baibolo pa Loma 6:23 waamba’mba: “Mfweto ya bundengamambo lo lufu.” Kino kilumbulula’mba mu bundengamambo mo mufuma lufu. Adama wafwile mambo walengele mambo. Kyo kimotu ne atweba tufwa mambo twibandengamambo. Buno bundengamambo tusemwatu nabo, kechi bwa kwikebela atweba bene ne. Na mambo a butemwe bwanji, Lesa watumine mwananji, Yesu, kwiya na kwitufwila. Pano muntu umo wafwainwa kufwila byepi bantu bavula?

Na mambo a kuba’mba mwanamulume umo walumbuluka Adama wituletejile bundengamambo ne lufu na mambo a kubula kukookela, kwa kebewenga mwanamulume walumbuluka wafwainwe kwitupokolola ku bundengamambo bwaletele bansemi betu batanshi. Baibolo walumbulula’mba: “Mambo byonkatu kubula kukookela kwa muntu umo byo kwalengela bavula kwikala bandengamambo, ne mu lukookelo lwa muntu umo bavula bakekala baoloka.” (Loma 5:19) Yesu ye uno “muntu umo.” Wafumine mwiulu, waishile kwikala walumbuluka,b ne kwitufwila. Kyafuminemo, twitabilwa kwi Lesa ne kwikala na luketekelo lwa kwikala na bumi bwa myaka ne myaka.

ENE MAMBO YESU O AMANAMIJILE NE KUFWA

Mambo ka Yesu o afwijile pa kuba’mba afikizhe bino? Nanchi Lesa wa Bulume Bonse kechi wafwainwetu kwamba’mba baana ba kwa Adama bafwainwa kwikala na bumi bwa myaka ne myaka nenyi? Kya kine, wajinga na luusa lwa kuba byobyo. Inge waubile byobyo, inge kechi wanemekele muzhilo wa kuba’mba mfweto ya bundengamambo lo lufu ne. Uno muzhilo kechi ke muzhilo ye mwafwainwa kupimpula pa kuba’mba bintu bimuwamine ne. Kabiji uno muzhilo po paimena bunchibamambo bwaoloka.—Salamo 37:28.

Inge Lesa kechi wamwesheshe bunchibamambo bwaoloka mu ano mambo ne, bantu inge bazhinaukilenga Lesa kumwesha bunchibamambo bwaoloka mu bintu bikwabo. Nanchi mu kuba bino inge wayukile baana ba kwa Adama bafwainwe kwikala na bumi bwa myaka nyi? Nanchi inge bantu bamuketekejile kuba’mba ufikizha milaye yanji nyi? Lesa byo alondejile bunchibamambo bwanji bwaoloka pa kupana lupulukilo kitumwesha kuba’mba wafwainwa kuba bintu byaoloka.

Lufu lwa kwa Yesu lwalengejile Lesa kushinkula jishinda ja kwikala na bumi bwa myaka ne myaka mu Paladisa pano pa ntanda. Yesu pa Yoano 3:16 waambile’mba: “Mambo Lesa watemenwe bingi ba pano pa ntanda kya kuba wapaine Mwananji yenkawa umotu, kuba’mba bonse bamwitabila kechi bakonaike ne, poso bakekale na bumi bwa myaka ne myaka.” Lufu lwa kwa Yesu kechi lumwesha kuba’mba Lesa ujitu na bunchibamambo bwaoloka ne, bino lumwesha ne kuba’mba watemwa bingi bantu.

Pano mambo ka Yesu o amanamijile ne kufwa lufu lwatama byonka byo balumbulula mu Mambo Awama? Byo atwajijile kwikala wa kishinka nangwa kya kuba wapichilenga mu meseko, Yesu wamwesheshe Diabola kuba’mba bantu bakonsha kutwajijila kwikala ba kishinka kwi Lesa nangwa babena kupita mu meseko. (Yoba 2:4, 5) Luno luzhinauko kampe lwamwekele’mba lwa kine Satana byo alengejile Adama waoloka kulenga mambo. Bino Yesu watwajijile kukookela nangwa kya kuba wapichilenga mu meseko. (1 Kolinda 15:45) Onkao mambo, Yesu wamwesheshe kuba’mba Adama naye wafwainwe kukookela Lesa inge wakebelenga kuba byobyo. Kupichila mu kuchinchika meseko, Yesu witushijile mwa kulondela. (1 Petelo 2:21) Lesa wafwetele Mwananji na mambo a kukookela, ne kumupa bumi bwa kubula kufwa mwiulu.

BYO MWAFWAINWA KUMWENAMO

Yesu kine wafwile. Luno lufu lwashinkula jishinda ja kwikala na bumi bwa myaka ne myaka. Nanchi mukeba kwikala na bumi bwa myaka ne myaka nyi? Yesu witubuula byo twafwainwa kuba byo aambile’mba: “Pa kuba’mba bakekale na bumi bwa myaka ne myaka, bafwainwa kwimuyuka anweba Lesa yenka wa kine, ne Yesu Kilishitu ye mwatumine.”—Yoano 17:3.

Banembi ba uno magazini bemutundaika kuyukilapo bikwabo pe Yehoba, Lesa wa kine ne Mwananji, Yesu Kilishitu. Bakamonyi ba kwa Yehoba bekala ku mpunzha kwenu bakonsha kwimukwasha. Mwakonsha ne kuyukilapo bikwabo kupichila mu kuya pa keyala wetu wa www.pr2711.com/kqn.