BYA KULUMBULULA
Byaamba Baibolo pa Mambo a Kwikana ne Kwabana
Yehoba ukeba boba besongola kutwajijila kwikala ba kishinka ku luchipo lwabo lwa masongola. Byo asambakenye ba mulume ne mukazhi batanshi mu masongola, Yehoba waambile’mba: ‘Mwanamulume ukalamachila ku mukazhanji, ne abo bakekala ke mubiji umo.’ Palutwe kacheche, Yesu Kilishitu naye waambile bino byambo bintutu bimo ne kunungapo’mba: “Onkao mambo, akya kyasambakanya Lesa, muntu kechi ekyabanye ne.” (Ntendekelo 2:24; Mateo 19:3-6) Mu jino jishinda, Yehoba ne Yesu bamona masongola amba afwainwa kwikala a myaka yonse ya bumi bwa muntu, afwainwa kupwatu umvwe umo mu masongola wafwa. (1 Kolinda 7:39) Byo kiji kuba’mba masongola ke lunengezho lwazhila, kwikana kechi twafwainwa kwikumona’mba kintu kyapela ne. Kwambatu kine, Yehoba washikwa bingi kwikana ko babula kuswisha mu Binembelo.—Malakai 2:15, 16.
Ñanyi mambo Binembelo o byaswishatu kwikainapo? Yehoba washikwa bantu boba bukende ne bulalelale. (Ntendekelo 39:9; 2 Samwela 11:26, 27; Salamo 51:4) Ibyo, bulalelale o mambo Lesa o aswishatu kwikainapo. (Pa mambo a byavwangwamo mu bulalelale monai Kitango 9, jifuka 7, mo balumbulula bulalelale.) Yehoba waswisha awa wabula mambo kusalapo kana wakonsha kutwajijila kwikala na mukwabo wa mu masongola walenga mambo nangwa ne. (Mateo 19:9) Onkao mambo, umvwe wabula mambo wafuukulapo kuba’mba bekane, kechi kilumbulula’mba wauba kintu Yehoba kyo ashikwa ne. Kabiji kipwilo kya bena Kilishitu kechi kitundaika muntu kukana mwina kwanji ne. Bimye bimo, wabula mambo wakonsha kusalapo kutwajijila kwikala nanji, kikatakata umvwe awa walenga mambo wamwesha’mba walapila kya kine. Bonse bakeba kwikana kwesakana na byaamba Binembelo, bafwainwa kwifuukwilapo abo bene ne kuswa byonse byakonsha kufuma mu kuba bino.—Ngalatiya 6:5.
Na mambo a bintu bimo bikatazha, bena Kilishitu bamo bafuukulapo kwabana nangwa kwikana na mukwabo wa mu masongola nangwatu kya kuba kechi walenga mambo a bulalelale ne. Mu bintu bya uno mutundu, Baibolo wakambizha’mba awa wafuukulapo kwabana, “wafwainwa kwikala kwa kubula kusongolwa, inge ne, abwele jibiji ku mwatawanji.” (1 Kolinda 7:11) Mwina Kilishitu wafuukulapo kuba bino, kechi wafwainwa kusongola nangwa kusongolwa jibiji ne. (Mateo 5:32) Akimonai bintu bimo byakonsha kulengela kwabana.
Umvwe wakana kukwasha kisemi kyanji na bintu bya ku mubiji. Kampe kisemi kibena kuyandakanatu na kukeba bintu bya ku mubiji na mambo a kuba mwanamulume wakankalwa kwibamwena bintu byo bakeba, bino saka aji na bulume bwa kuba byobyo. Baibolo waamba’mba: “Umvwe muntu kechi wibakebela bintu . . . ba mu nzubo yanji mwine ne, wilukana lwitabilo kabiji watama kukila yewa wabula kwitabila.” (1 Timoti 5:8) Umvwe mwanamulume wa uno mutundu wakankalwa kupimpula byubilo byanji, mwanamukazhi wakonsha kusalapo kwabana na mwina kwanji kwesakana na mizhilo pa kuba’mba ezhikijile aye mwine ne baana banji pamo. Bakulumpe bena Kilishitu mu kipwilo bafwainwa kuteshako bingi muchima kumona umvwe byo bebabuula kuba’mba mwina Kilishitu wakanatu nsalansala kukwasha ba mu kisemi kyanji, bya kine nangwa ne. Kukana kumwena bintu ba mu kisemi kyanji, kwakonsha ne kulengela muntu kumupanga mu kipwilo.
Umvwe washinta bingi. Muntu washinta wakonsha kuba bintu bya bumbanzhi ne kubika bumi bwa mwina kwanji mu kizumba. Inge muntu wa uno mutundu mwina Kilishitu, bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kukeba bishinka ne kumona kana kino kya kine nangwa ne. Bukaji ne bumbanzhi byakonsha kulengela muntu kumupanga mu kipwilo.—Ngalatiya 5:19-21.
Umvwe keamukanye kwingijila Yehoba. Umo wakonsha kutwajijila kukanya mwina kwanji kwingijila Lesa nangwa kumukanjikizhatu kuba’mba alale mizhilo ya Lesa. Umvwe kyaikala bino, awa uji mu kizumba wafwainwa kusalapo kwabana na mwina kwanji inge jo jonka jishinda jo akonsha kumwesheshamo amba “Lesa ye kalama ye twafwainwa kukookela kechi bantu ne.”—Byubilo 5:29.
Mu byonse byaambiwapo kala, kafwako muntu wafwainwa kukanjikizha yewa wabula mambo kuba’mba babane nangwa kutwajijila kwikala pamo ne. Nangwa kya kuba bena Kilishitu bakosa mu lwitabilo ne bakulumpe mu kipwilo bakonsha kupana bukwasho ne lujimuno kwingijisha Baibolo, kechi bakonsha kuyuka bintu byonse bipitamo ba mulume ne mukazhi mu masongola ne. Yehoba ye yenkatu wakonsha kuyuka bino kwapwa. Mwanamukazhi mwina Kilishitu nangwa mwanamulume kechi ukanemeka Lesa nangwa lunengezho lwa masongola umvwe waabana na mwina kwanji na mambo a kubepa amba mu kisemi kyanji muji makatazho akatampe ne. Yehoba umona byonse bilengela ba mulume ne mukazhi kwabana, nangwatu kya kuba umo wakonsha kufya kine kintu kyalengela’mba babane. Ibyo, “bintu byonse bijitu patoka kabiji byasololwa kwi yewa ye tukatotololako.” (Bahebelu 4:13) Pano bino, umvwe lukatazho lukatampe lwatwajijila pa kimye kyabaya, kafwako wafwainwa kukanya mwina Kilishitu mukwabo wasalapo kuba’mba babane ne. Twafwainwa kuyuka’mba “atweba bonse pa muntu pa muntu tuketotolwela kwi Lesa.”—Loma 14:10-12.