Kitango 97

Bamingilo Bakwingila mu Bujimi bwa Miñanzañanza

YESU po po afuminetu na kwamba’mba: “Bavula batanshi bakapelako, kabiji bapelako bakekala batanshi.” Kepo alumbulwile kino kupichila mu kwibashimikizha jishimikila amba: “Bufumu bwa mwiulu buji nobe mwina nzubo wakelejile lukelo na kukeba bamingilo ba kwingila mu bujimi bwanji bwa miñanzañanza.”

Yesu watwajijile kwamba’mba: “[Mwina nzubo] byo aumvwañene nabo kwibafweta ndenali umo pa juba, wibatumine kuya mu bujimi bwanji bwa miñanzañanza. Kabiji pa kukoma juba, wamwene bakwabo saka baimanatu pa kisankanyi kwa kubula mingilo, wibambijile amba, ‘Ne anweba yainga mu bujimi bwa miñanzañanza kabiji nsakwimupa kimufwainwa.’ Ponkapo ne abo bayile. Ne aye, pa kushinkimana juba ne pa kulemba juba wayile na kuba kintutu kimo. Juba byo jaubile ke jifike pa bichi, wayile ne kutana bakwabo baimana imanatu kabiji wibashikishe amba, ‘Mambo ka o mwaimenatu juba jonse kwa kubula mingilo?’ Abo bamukumbwile amba, ‘Mambo kafwako witupapo mingilo ne.’ Aye wibambijile amba, ‘Ne anweba yainga mu bujimi bwa miñanzañanza.’”

Mwina nzubo nangwa amba mwine mwina bujimi ke Yehoba Lesa kabiji bujimi bwa miñanzañanza ke kisaka kya bena Isalela. Bamingilo ba kwingijila mu bujimi ke bantu bo baletele mu lulayañano lwa Mizhilo; bajinga Bayudea bajingako mu moba a batumwa. Bamingilo baingijile juba jonse bo bonka bo babujile kwibafweta mali o baingijile juba jonse. Bebafwetele ndenali umo pa juba. Byo kiji kuba’mba “pa kukoma juba” ke 9 koloko wa lukelo, aba bo baichile pa kukoma juba, pa kushinkimana juba, pa kulemba juba ne juba byo jafikile pa bichi, bamo baingijile maola 9, bakwabo maola 6, bakwabo maola 3 ne bakwabo nabo jiola jimo.

Bamingilo baingijile maola 12 nangwa amba juba jonse, bemenako bantangi ba Bayudea baingijilenga pa kimye kyabaya mingilo ya bupopweshi. Kechi bajinga nobe baana ba bwanga ba kwa Yesu abo pa myaka yavula baingilanga mwingilo wa kukwata masabi nangwa mingilotu ikwabo ya ku mubiji ne. Mu 29 C.E. “mwina nzubo” po po atumine Yesu Kilishitu na kukonkanya pamo aba baana banji ba bwanga. Baishile kwikala “bapelako,” nangwa amba bamingilo ba mu bujimi bwa miñanzañanza batatwile kwingila juba byo jafikile pa bichi.

Juba ja kwingijilamo mwingilo ja kifwanyikizho japwile kimye Yesu kyo afwile, kabiji kimye kyafikile kya kufweta bamingilo. Bapeleleko bo bajinga batanshi kufweta, byonka byo kyalumbululwa amba: “Byo kyafikile ke mabanga, mwina bujimi bwa miñanzañanza waambijile kalama wanji amba, ‘Ita bonse bamingilo ne kwibapa mfweto yabo, kutatwila na waji kupelako kufika ku mutanshi.’ Aba banabalume batatwile kwingila pa kufika juba pa bichi, baishile ne kutambula ndenali umo umo. Batanshi byo baishile, balangulukile amba abo basakutambula avula, bino nabo batambwile ndenali umo umo pa muntu pa muntu. Panyuma ya kutambula, batatwile kwijizhañanya ku mwina bujimi amba, ‘Bano baji kwingilatu jiola jimo; bino mwitufwetelatu pamo ne abo, atweba saka twaingila juba jonse mu mute wazonga!’ Bino aye wamwambijile umo amba, ‘Obewa mukwetu, kafwako kyatama kyo nakuba ne. Nanchi kechi twaji kumvwañana amba nsakukufweta ndenali umo nenyi? Tambula wobe uyenga. Mbena kukeba kupa wapelako yonka yo watambulapo. Nanchi kechi nji na lūsa lwa kuba kyo mbena kukeba na bintu byami nenyi? Inyi wauba kichima na mambo a kuba ne bobila kyawama?’” Pa kupezhako, Yesu wabwezhezhepo kishinka kyo aambile patanshi amba: “Byonkabyo, bapelako bakekala batanshi, ne batanshi bakapelako.”

Kutambula ndenali kechi kwaubiwe pa lufu lwa kwa Yesu ne, bino kwaubiwe pa Pentekosita mu 33 C.E., kimye Kilishitu aye “kalama” kyo aitulwijile mupashi wazhila pa baana banji ba bwanga. Aba baana ba bwanga ba kwa Yesu bajinga nobe bamingilo ‘bapeleleko’ nangwa amba batatwile kwingila juba byo jafikile pa bichi. Jali ja ndenali kechi jimenako bupe bwa mupashi wazhila ne. Jali ja ndenali ke kintu baana ba bwanga kyo bengijisha pano pa ntanda. Ke kintu kimenako bwikalo bwabo, bumi bwabo bwa myaka ne myaka. Kabiji jimenako mwingilo ye baji nanji wa kwikala bena Isalela ba ku mupashi bashingwa ba kusapwila pa Bufumu bwa Lesa.

Aba bajinga batanshi kwita bamwene amba baana ba bwanga ba kwa Yesu bebafweta kala kabiji bebamwene saka bengijisha ndenali wa kifwanyikizho. Bino bakebelenga byakijile pa mupashi wazhila ne mingilo yanji ya Bufumu. Kunyinyita kwabo ne kukana kwajinga kwa kumanyika baana ba bwanga ba kwa Kilishitu, bamingilo bakwingijila mu bujimi bwa miñanzañanza ‘bapeleleko.’

Nanchi kino kishimpi kya kwa Yesu kyafikiletu mu kimye kyatatwile bwina Kilishitu nyi? Ine, bantangi ba bupopweshi ba mu ano moba, na mambo a bifulo ne mwingilo wabo, bo bajinga “batanshi” kwita kwikala bamingilo mu bujimi bwa Lesa bwa miñanzañanza bwa kifwanyikizho. Bamonanga basapwishi bepana baingijilanga pamo na jibumba ja bena Kilishitu ja Bakamonyi ba kwa Yehoba kwikala “bapelako” kwikala na mwingilo wanema mu mwingilo wa Lesa. Abano bonka bo balengulwile ku bantangi ba bupopweshi bo batambwile ndenali, ko kuba’mba munema wa kwikala bantomesha bashingwa ba Bufumu bwa Lesa bwa mwiulu. Mateo 19:30–20:16.

▪ Bujimi bwa miñanzañanza bwimenako ka? Bañanyi bemenwako na mwine mwina bujimi bwa miñanzañanza, bamingilo baingijile maola 12 ne jiola jimo?

▪ Ñanyi kimye kyapwile juba ja kwingijilamo mwingilo ja kifwanyikizho, kabiji kimye ka bamingilo kyo bafwetelwe?

▪ Kufwetwa ndenali umo kwimenako ka?

Kitango 98

Baana ba bwanga Bepachikilenga Yesu byo Ajinga Pepi Kufwa

YESU ne baana banji ba bwanga bajinga kwipi na Mukola wa Yodano, ko baabukijile kufuma mu kibunji kya Pelia kuya mu Yudea. Bavula bayijilenga nabo pamo ku Kijiilo kya Lupitailo mu 33 C.E., kabiji kwashajiletu mulungu umo nangwa kukilapo.

Yesu watangijileko kabiji baana banji ba bwanga bamulondejilenga. Ne abo bakuminye bingi byo akebeshetu kuya ku kijiilo. Vulukai amba kimye Lazalasa kyo afwile ne Yesu byo akebele kuya ku Yudea kufuma ku Pelia, Tomase watundaikile bakwabo amba: “Ne atweba twayai tuyeko, kuba amba tukafwile nanji pamo.” Kabiji vulukai amba Yesu byo asangwile Lazalasa, Kije Kikatampe kyakebele kwipaya Yesu. O ene mambo baana banji ba bwanga o baubijile moyo pa kutwela jibiji mu Yudea.

Pa kwibakwasha kwinengezhezha jimo pa mambo a bintu byajinga kulutwe, Yesu watwajile batumwa banji 12 ku mbaji ne kutatula kwibabula amba: “Tubena kuya ku Yelusalema, ne Mwana muntu bakamupana ku bañanga bakatampe ne banembeshi. Ne abo bakamuzhachisha amba bamwipaye ne kumupana ku bantu ba mu bisaka bikwabo, ne bano bakamuba mwenga, kumushipila mate, kumututaula ne kumwipaya, bino pa juba ja busatu ukasanguka.”

Kino kyajinga kimye kya busatu Yesu kyo abujile baana banji ba bwanga pa mambo a lufu ne lusanguko lwanji. Kabiji nangwa kya kuba bamutelekelenga, bakankelwe kukwatakanya. Kampe na mambo a kuba baitabijile mu kubwezha bufumu bwa bena Isalela pano pa ntanda kabiji batengejilenga kutumbijikwa ne kunemekelwa pamo na Kilishitu mu bufumu pano pa ntanda.

Pa boba bayilenga ku Kijiilo kya Lupitailo pajinga ne Salome inanja batumwa ba Yakoba ne Yoano. Yesu wibatelele bano banabalume amba “Baana batatauka nobe mvula,” kampe na mambo a muchima wabo wa lupata. Pa kimye kyabaya bano babiji bakebeshenga bingi bifulo mu Bufumu bwa kwa Kilishitu kabiji babujileko ne inabo. Onkao mambo, inabo wasolomokele Yesu ne kufukama ne kwibambilako.

Yesu wamushikishe amba: “Ñanyi kintu kyo mubena kukeba?”

Aye wakumbwile amba: “Ambilai bano baana bami babalume babiji bakekale umo ku kilujo kyenu, mukwabo ku kipiko kyenu mu Bufumu bwenu.”

Yesu byo ayukile bakebelenga kino, waambijile ba Yakoba ne Yoano amba: “Anweba kechi mwayuka kyo mubena kulomba ne. Nanchi mwakonsha kutoma katomeno ko nsakutoma nyi?”

Abo bamukumbwile amba: “Ee twakonsha.” Nangwa kya kuba Yesu wafuminetu na kwibabula amba ukapita mu lumanamo lwatama bingi ne kumwipaya, kyamweka kechi bakwatakenye kuba’mba kyo kine kintu kyalengejile amba ambe’mba “katomeno” ko ajinga pepi kutoma ne.

Nangwa byonkabyo, Yesu wibabujile amba: “Kine katomeno kami musakukatomamo, bino kwikala ku kilujo nangwa ku kipiko kyami kechi yami mpana ne, bino kya boba bo banengezhezhakyo jimo kwi Batata.”

Mu kupita kwa kimye bakwabo batumwa bayukile kyalombele ba Yakoba ne Yoano kabiji bazhingijile bingi. Kampe ba Yakoba ne Yoano bo babushishe mapata pakachi ka batumwa pa mambo a wajinga mukulumpe. Byo balombele pa kikye kimye byamwesheshe amba kechi balondejile bibafunjishe Yesu pa mambo a wajinga mukulumpe ne. Kine kukeba kwabo kwa bifulo bya peulu kwabayile bingi.

Pa kuba’mba ebakwashe pa byo bepachikilenga ja bubiji, Yesu waichile batumwa 12. Mu butemwe wibafunjileko amba: “Mwayuka amba bamfumu ba bisaka bikwabo bobila bunkambo bantu babo kabiji bebalama bibi ku babinemanga. Bino anweba kange mwikale bino ne, yense ukeba kwikala mukulumpe mukachi kenu, wafwainwa kwikala wamwingilo wenu, kabiji yense ukeba kwikala mutanshi mwi anweba wafwainwa kwikala muzha wenu.”

Yesu wibashijile kyakumwenako kya kulondela byonka byo alumbulwile amba: “Byonkatu Mwana muntu byo aishile kechi amba bamwingijile ne, poso amba ebengijile ne kupana mweo wanji ke kya kukuula bavula.” Yesu kechi waingijiletu bantu ne, bino wibafwijile ne kwibafwila. Baana ba bwanga bafwainwe kwikala na muchima wajingapo ne Kilishitu wa kwingijila bakwabo mu kifulo kya kwibengijila ne kwikala mucheche kukila kukeba bifulo bikatampe. Mateo 20:17-28; Mako 3:17; 9:33-37; 10:32-45; Luka 18:31-34; Yoano 11:16.

▪ Mambo ka baana ba bwanga o baikajile na moyo?

▪ Yesu wakwashishe byepi baana banji ba bwanga kwinengezhezha jimo ku bintu byajinga kulutwe?

▪ Ñanyi kintu Yesu kyo bamulombele, kabiji batumwa bakwabo baumvwine byepi ku muchima?

▪ Yesu waubile byepi na lukatazho lwajinga na batumwa banji?