BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w10 2/15 pp. 14-18
  • “Mupashi ne aye Musongwa Amba, Iyai”

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • “Mupashi ne aye Musongwa Amba, Iyai”
  • Kyamba kya Usopa—2010
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Bonse Baitwa!
  • “Musongwa” Waamba’mba, “Iyai”
  • “Ne aye Waumvwa Naye, Ambe’mba, Iyai.”
  • “Ne aye Mupashi” Waamba’mba “Iyai”
  • ‘Batwajijila Kwamba’mba, Iyai’
  • Twajijilai Kwamba’mba “Iyai”
  • Endainga mu Mupashi ne Kwikala Monka Mwayila Kwipana Kwenu
    Kyamba kya Usopa—2010
  • Mukwekele Wiikajila wa Kuyukanyikisha Kivuluko!
    Mwingilo Wetu wa Bufumu—2009
  • Yesu Watazhizhe Mwepi Byo Aambile’mba ‘Ndondelainga’?
    ‘Iyai Mundondelenga’
  • Sangalalai na Mambo a Masongola a Mwana Mukooko!
    Kyamba kya Usopa—2014
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2010
w10 2/15 pp. 14-18

“Mupashi ne aye Musongwa Amba, Iyai”

“Mupashi ne aye musongwa amba, Iyai. . . Waumvwa kilaka, naye eye: ne aye wasaka naye atambule mema a bumi a bupetu.”—LUM. 22:17.

1, 2. Bintu bya Bufumu twafwainwa kwibibika pepi mu bwikalo bwetu, kabiji mambo ka?

BINTU bya Bufumu twafwainwa kwibibika pepi mu bwikalo bwetu? Yesu watundaikile baana banji ba bwanga ‘kusambila kukebesha bufumu bwanji,’ ne kwibalaya kuba’mba umvwe bauba bino, Lesa ukebapa byo bakajilwa. (Mat. 6:25-33) Waesakenye Bufumu bwa Lesa ku mangalite wawamisha kabiji mupoteshi pa kumutana “wakapotolola byonse byo aji nabyo, ne kumupota.” (Mat. 13:45, 46) Nanchi ne atweba kechi twafwainwa kuta muchima ku mwingilo wa kusapwila ne kulenga baana ba bwanga nenyi?

2 Byonka byo twafunjile mu mitwe ibiji yafumako, byo twamba na kuchinchika ne kwingijisha bulongo Mambo a Lesa mu mwingilo tumwesha amba tubena kutangijilwa na mupashi wa Lesa. Uno mupashi witukwasha bingi mu mwingilo wetu wa kusapwila Bufumu kimye kyonse. Twayai tumone byo etukwasha.

Bonse Baitwa!

3. Bantu bonse baitwa ‘kwiya’ na kutoma ñanyi mema?

3 Bantu bonse baitwa kupichila mu mupashi wazhila. (Tangai Lumwekesho 22:17.) Luno lwito ke lwa ‘kwiya’ na kutoma mema awama a kupwisha kilaka. Kechi ke mematu onkae o tutoma ne. Nangwa kya kuba mema o tutoma anema ku bumi bwa muntu panopantanda, Yesu walangulukilenga pa mema akwabo byo aambilenga na mwanamukazhi mwina Samaliya pa mushima amba: “Pakuba awa ukatoma mema o nkamupa amiwa, kechi ukomvwa kilaka myaka ne myaka ne; kabiji aa mema o nkamupa akaluka munda mwanji ke nsulo ya mema, kasa atupauka ne ku bumi bwa myaka.” (Yoa. 4:14) Ano mema akwabo bantu o baitwa kutoma apana bumi bwa myaka.

4. Mambo ka mema a bumi kyo akebewenga, kabiji ano mema emenako ka?

4 Kukebesha kutoma ano mema kwatendekele kimye muntu mutanshi Adama kyo aumvwijile mukazhanji Evwa ne kusatukila mwine wibalengele, Yehoba Lesa. (Nte. 2:16, 17; 3:1-6) Bamulume ne mukazhi batanshi bebapangile mu bujimi “kuchina’mba [Adama] wakatanyika kuboko kwanji ne kwapa ku kichi kya bumi nakyo, ne kujako ne kwikala myaka ne myaka.” (Nte. 3:22) Mushakulu wa bantu bonse aye Adama, waletejile bantu bonse lufu. (Loma 5:12) Mema a bumi emenako lunengezho lonse lwa Lesa lwa kukuula bantu ku bundengamambo ne lufu kabiji ne kwibapa bumi bwa myaka mu Paladisa panopantanda. Luno lunengezho lwaubiwe kupichila mu kitapisho kya bukuzhi bwa kwa Yesu Kilishitu.—Mat. 20:28; Yoa. 3:16; 1 Yoa. 4:9, 10.

5. Lwito lwa kwiya na ‘kutambula mema a bumi a bupetu’ lwafuma kwi ñanyi? Londololai.

5 Lwito lwa kwiya na ‘kutambula mema a bumi a bupetu’ lwafuma kwi ñanyi? Umvwe lunengezho lonse lwa bumi kupichila mwi Yesu lwaubiwa ku bantu mu Bukalama bwa Myaka Kiumbi bwa kwa Kilishitu, bukamweka nobe “mukola wa mema a bumi, a kilola nobe kilishitala.” Uno mukola ukamweka ‘kasa afuma mu jitanda ja Lesa ne ja Mwana mukooko.’ (Lum. 22:1) Onkao mambo, Yehoba Mpanyi wa Bumi, ye Nsulo ya mema a bumi. (Sala. 36:9) Ye ulengela kuba’mba ano mema ekaleko kupichila mu ‘Mwana mukooko,’ Yesu Kilishitu. (Yoa. 1:29) Uno mukola wa kifwanyikizho wimenako jishinda Yehoba jo akafumishishamo bintu byonse byatama byaishileko na mambo a milengulwila ya kwa Adama. Ee, Yehoba Lesa ye Mwine waitañana amba “iyai.”

6. “Mukola wa mema a bumi” watendekele kupita kimye ka?

6 Nangwa kya kuba “mukola wa mema a bumi” ukapitanga mu Bukalama bwa Myaka Kiumbi bwa kwa Kilishitu, bino watendeka kupita “mu juba ja Nkambo,” ajo jatendekele kimye kya kwikajikwa kwa ‘Mwana mukooko’ pa bufumu mwiulu mu 1914. (Lum. 1:10) Onkao mambo, lunengezho lukwabo lwa bumi lwaubiwe panyuma ya kino. Luno lunengezho lwavwangamo Mambo a Lesa, Baibolo, na mambo a kuba byambo bijimo bebyesakanya ku “mema.” (Efi. 5:26) Lwito lwa kutambula mema a bumi kupichila mu kumvwa ne kutambwila mambo awama a Bufumu lwapanwa ku bonse. Pano ñanyi ubena kwitañana mu juba ja Nkambo?

“Musongwa” Waamba’mba, “Iyai”

7. Mu “juba ja Nkambo,” bañanyi batendekejilepo kupana lwito lwa kuba’mba “iyai,” kabiji baichile bañanyi?

7 Ba mu jibumba ja musongwa, ko kuba’mba bena Kilishitu bashingwa na mupashi, bo batanshi kupana luno lwito lwa kuba’mba “iyai.” Babena kwita bañanyi? Uno musongwa kechi ubena kwiita aye mwine amba “iyai” ne. Ubena kwita boba baji na luketekelo lwa kwikala na bumi panopantanda panyuma ya ‘nkondo ya aja juba jikatampe ja Lesa, wa Bulume Bonse.’—Tangai Lumwekesho 16:14, 16.

8. Ki ka kimwesha kuba’mba kufumatu mu 1918, bena Kilishitu bashingwa batwajijila kupana lwito lwa Yehoba?

8 Kufumatu mu mwaka wa 1918, baana ba bwanga ba kwa Kilishitu bashingwa na mupashi babena kwita bantu. Mu yewa mwaka, jashi ja mvula bantu jajinga na mutwe wa kuba’mba “Bantu Bavula Bajiko Lelo Jino Kechi Bakafwa Ne” japaine luketekelo lwa kuba’mba bavula bakekala na bumi mu paladisa panopantanda panyuma ya nkondo ya Amagedonyi. Kushonkena kwa nkambi kwa Bafunda Baibolo kwajingako mu mwaka wa 1922, mu Cedar Point Ohio, ku U.S.A., kwatundaikile banteleki kuba’mba: ‘Tayai mbila ya Mfumu ne bufumu bwanji.’ Luno lutundaiko lwakwashishe bashalapo ba mu jibumba ja musongwa kwita bantu bavula. Mu 1929, Kyamba kya Usopa kya March 15 kyajinga na mutwe wa kuba’mba “Lwito Lwawama,” kabiji Lumwekesho 22:17 kyo kyajinga kishina. Byambo bimo mu uno mutwe byaambile amba: “Jibumba ja bashalapo bakishinka pamo ne [Mwine Wakila] bapana lwito lwawama lwa kuba’mba ‘iyai.’ Bino byambo byafwainwa kwambiwa ku boba bakeba bololoke ne bukine. Byafwainwa kushimunwa lonka luno.” Kufikatu ne lelo jino, jibumba ja musongwa jatwajijila kwitañana.

“Ne aye Waumvwa Naye, Ambe’mba, Iyai.”

9, 10. Aba bomvwa luno lwito ne abo bebambila byepi kwamba’mba “Iyai”?

9 Pano ibyepi ku boba bomvwa lwito lwa kuba’mba “iyai”? Ne abo batundaikwa kwamba amba, “iyai.” Kyakumwenako, mu Kyamba kya Usopa kya August 1, 1932, peja 232 muji byambo byaamba amba: “Bashingwa batundaike bonse bakeba kusapwila mambo awama a bufumu. Kechi bakebewatu kwikala bashingwa pa kuba’mba basapwile mambo a Nkambo ne. Ke lutekenesho lwawama bingi ku Bakamonyi ba kwa Yehoba kuyuka amba bebaswisha kutwala mema a bumi ku bantu bakakonsha kupuluka pa Amagedonyi ne kwibapa bumi bwa myaka panopantanda.”

10 Kwamba pa mwingilo wa boba bomvwa lwito lwa kuba’mba “Iyai,” Kyamba kya Usopa kya August 15, 1934, peja 249, kyaambile’mba: “Aba ba mu jibumba ja bu Yonadaba nangwa kya kuba kechi bakamonyi bashinga ba Yehoba ne, bafwainwa kwendela pamo na boba ba mu jibumba ja bu Yehu, ko kuba’mba bashingwa, mu kubijika mambo a bufumu.” Mu 1935, “jibumba jikatampe” jatongolwa pa Lumwekesho 7:9-17 jayukanyikilwe bulongo. Kino kyalengejile mwingilo wa lwito lwa Lesa kuya palutwe. Kufumatu pa kyokya kimye, kibelengelo kya ba mu jibumba jikatampe ja bapopweshi bakine kukila pa mamilyonyi atana na abiji batambwila kala luno lwito. Panyuma ya kutambwila bino byambo na lusanchilo, bepana kwi Lesa, kubatizwa mu mema, ne kwivwanga ku jibumba ja musongwa mu kwingila na ngovu kwita bantu ‘kwiya na kutoma mema a bumi a bupetu.’

“Ne aye Mupashi” Waamba’mba “Iyai”

11. Mu myaka kitota kitanshi C.E., mupashi wazhila wakwashañene byepi mu mwingilo wa kusapwila?

11 Byo asapwijilenga mu nshinagoga wa ku Nazala, Yesu wavungulwile muvungilo wa ngauzhi Isaya ne kutanga amba: “Mupashi wa Nkambo uji pe amiwa, Mambo wanshinga manyi amba, Usapwile mambo awama ku balanda: Wantuma mu kusapwila mambo a bupokolweshi ku bo bakasa, Ne a kumona meso ku bampofu, Ne kwibakasulula bo banyantaula, Nsapwile mambo a mwaka ye aitabila Nkambo.” Kepo Yesu aambile bino byambo kutazha kwi aye mwine amba: “Lelo kino kinembelo kyafikila ne anweba kasa mumvwa.” (Luka 4:17-21) Saka akyangye kuya mwiulu, Yesu waambijile baana banji ba bwanga amba: ‘Anweba mukatambula bulume, byo akemwikijila mupashi wazhila: kepo mukekala batumonyi bami ba kunshimuna ne ... monse mwapela ntanda.’ (Byu. 1:8) Mu myaka kitota kitanshi, mupashi wazhila waingijile mwingilo wanema bingi pa mambo a mwingilo wa kusapwila.

12. Mupashi wa Lesa witukwasha byepi mu kwitako bantu bakwabo lelo jino?

12 Nga lelo jino mupashi wazhila wa Lesa ukwashañana byepi mu kwita bantu? Yehoba ye Mwine mwina uno mupashi wazhila. Wingijisha mupashi kushinkula michima ne milanguluko ya ba mu jibumba ja musongwa kuba’mba bomvwishe Mambo anji Baibolo. Mupashi wibatundaika kupana lwito ne kulondolola bukine bwa mu Binembelo ku boba baji na luketekelo lwa kwikala myaka ne myaka mu Paladisa panopantanda. Pano ibyepi ku boba batambwila luno lwito, kwikala baana ba bwanga ba kwa Yesu Kilishitu ne kwitako bakwabo? Ne abo nabo mupashi wibakwasha. Byo babatizwa ‘mu jizhina ja mupashi wazhila,’ bakwatankena pamo na mupashi ne kuketekela uno yenka mupashi kwibakwasha. (Mat. 28:19) Kabiji langulukai ne pa byambo bisapwila bashingwa ne jibumba jikatampe jibena kubayilakotu. Bino byambo bifuma mu Baibolo, buku wanembwa na lutangijilo lwa mupashi wa Lesa. Ne mu jino jishinda, luno lwito lubiwa na bukwasho bwa mupashi wazhila. Uno yenka mupashi ye witutangijila. Kino kyakonsha kwitukwasha kwingijisha byepi kimye kyo twingijilamo uno mwingilo wa kwita bantu?

‘Batwajijila Kwamba’mba, Iyai’

13. Byambo bya kuba’mba “mupashi ne aye musongwa batwajijila kwamba’mba, iyai” bimwesha ka?

13 “Mupashi ne aye musongwa,” kechi bambatu amba, “Iyai” ne. Kyambo kya mu mulaka mwine mutanshi kyo baingijisha pano kilumbulula kutwajijila. Pa mambo a kino kishinka, Baibolo wa New World Translation waamba’mba: “Mupashi ne aye musongwa batwajijila kwamba’mba, Iyai.” Kino kimwesha kuba’mba lwito lwa Lesa lubiwa kimye kyonse. Pano ibyepi pa mambo a boba bomvwa ne kutambwila luno lwito? Ne abo bamba’mba, “Iyai.” Jibumba jikatampe ja bapopweshi bakine bejambapo amba ‘jingila mute ne bufuku mwingilo wazhila monka mu nzubo ya Yehoba.’ (Lum. 7:9, 15) ‘Kwingila mute ne bufuku’ kwatala mwepi? (Tangai Luka 2:36, 37; Byubilo 20:31; 2 Tesalonika 3:8.) Kyakumwenako kya ngauzhi wamukazhi wa kikulumpe Ana ne mutumwa Paulo kimwesha amba ‘kwingila mute ne bufuku’ kulumbulula kutwajijila ne kwibikishako kwingila mwingilo.

14, 15. Danyela wamwesheshe byepi buneme bwa kupopwela kimye kyonse?

14 Ngauzhi Danyela naye wamwesheshe buneme bwa kupopwela kimye kyonse. (Tangai Danyela 6:4-10, 16.) Kechi wapimpwile kikonkwanyi kyanji kya ku mupashi kya kulomba kwi Lesa “jisatu pa juba pa juba, ... byonka byo akelelwenga kuba” pa ñondo umo nangwa kino kyalumbulwilenga kumutaya mu jiyengo ja mabokwe ne. Byubilo byanji byamwesheshetu patoka ku bantu bamumwenenga amba kafwako nangwa kimo kyanemene kukila kupopwela Yehoba kimye kyonse ne.—Mat. 5:16

15 Panyuma ya kuba Danyela wakiisha bufuku bonse mu jiyengo ja mabokwe, mfumu wayile ko aji ne kubijika amba: ‘Anweba Danyela, kalume wa Lesa mumi, aye Lesa wenu ye mwingijila moba onse wajikukonsha kwimupokolola ku mabokwe nyi?’ Kumvwa Danyela amba: “Anweba mfumu, mwikale myaka ne myaka! Lesa wami wajikutuma malaika wanji ne kushinka tunwa twa mabokwe, ne abo ne kunkozha ne, mambo najikubula mambo ku meso anji, kabiji kechi nauba kyatama ku meso enu anweba mfumu ne.” Yehoba wamupesheshe Danyela pa kumwingijila “moba onse.”—Da. 6:19-22.

16. Kyakumwenako kya kwa Danyela kya kupopwela kimye kyonse kyafwainwa kwitulengela kwipuzha mepuzho ka pa mambo a kwingilako mu mwingilo?

16 Danyela wasajilepo kufwa kukila kuleka mutanchi wanji wa kuba bintu bya ku mupashi. Nga atweba tufunjilako ka ku kino? Bitapisho ka byo tupana nangwa byo tufuukulapo kupana pa kuba’mba tusapwilenga mambo awama a Bufumu bwa Lesa moba onse? Kechi twafwainwa kulekatu ñondo wapwa kwa kubula kwambapo pe Yehoba ku bantu ne. Umvwe kyakonsheka, nanchi kechi twafwainwa kwibikako kwingilangako mu mwingilo mulungu ne mulungu nenyi? Nangwa kya kuba tubelabela kabiji twakonshatu kusapwila maminiti 15 pa ñondo, twafwainwa kupananga uno sawakya. Mambo ka? Mambo atweba pamo ne mupashi ne musongwa, tukebesha kutwajijila kwamba’mba “Iyai.” Ee, tukeba kwingila papelela bulume bwetu pa kuba’mba tutwajijile kwikala basapwishi ba Bufumu ba kimye kyonse.

17. Mashuko ka a kutwajilamo lwito lwa Yehoba o twafwainwa kubula kupusumuna?

17 Twafwainwa kukebesha kutwala lwito lwa Yehoba kimyetu kyonse, kechi kimyetu kyonka kyo twanengezha kuya mu mwingilo ne. Ke jishuko bingi kwitako bantu baji na kilaka ‘kwiya kutambula mema a bumi a bupetu’ pa bimye byapusana pusana, nabiji pa kuya ku mashitolo, pa lwendo, kimye kya kukokoloka, pa nkito nangwa pa kuya ku sukulu. Nangwa kya kuba makafulumende akanya mwingilo wa kusapwila, tutwajijila na kusapwila saka twajimuka kampe kupichila mu kubula kusapwilatu ku mazubo onse pa kimyetu kimo nangwa kupichila mu kwingilako pakatampe busapwishi bwa kushukilwa.

Twajijilai Kwamba’mba “Iyai”

18, 19. Mumwesha byepi amba mwanemeka jishuko ja kwikala ba mu mwingilo umo ne Lesa?

18 Kukila pa myaka 90 yapitapo, mupashi ne musongwa batwajijila kwambila bonse baji na kilaka kya mema a bumi amba “Iyai.” Nanchi mwakyumvwapo kala luno lwito lwabo lwawama nyi? Inge mwilumvwapo kala ko kuba’mba ne anweba mwatundaikwa kwitako bantu bakwabo.

19 Kechi twayuka kimye kikapwa luno lwito lwa Yehoba lwa butemwe ne, pano umvwe twilulondela kupichila mu kwamba’mba “Iyai,” kitulengela kwikala ba mu mwingilo umo ne Lesa. (1 Ko. 3:6, 9) Jino byo jaikalapo jishuko! Twayai tumweshenga amba twanemeka jino jishuko kabiji “tuletenga kitapisho kya kutota Lesa moba onse” kupichila mu kusapwila kimye kyonse. (Hebe. 13:15) Lekai atweba tuji na luketekelo lwa kwikala panopantanda pamo ne jibumba ja musongwa tutwajijile kwamba’mba, “Iyai.” Kabiji lekai ne bantu bavula batambule mema a bumi a bupetu!

Mwafundamo Ka?

•Bañanyi bo baita amba “iyai”?

•Mambo ka o twakonsha kwambila amba lwito lwa kuba’mba “iyai” lufuma kwi Yehoba?

•Mupashi wazhila wingila mwingilo ka mu kwita bantu amba “iyai”?

•Mambo ka o twafwainwa kwingijilanga na ngovu mu mwingilo kimye kyonse?

[Chati/Bipikichala pa peja 16]

Twajijilai Kwamba’mba, “Iyai”

1914

Basapwishi 5,100

1918

Bavula bakekala na bumi mu Paladisa panopantanda

1922

‘Tayai mbila, tayai mbila, tayai mbila ya Mfumu ne bufumu bwanji’

1929

Bakishinka bashalapo baamba’mba, “Iyai”

1932

Lwito lwa kuba’mba “Iyai,” kechi lwa kwitatu bashingwa bonka ne

1934

Aba ba mu jibumba ja bu Yonadaba baitwa kwiya kusapwila

1935

“Jibumba jikatampe” jayukanyikwa

2009

Basapwishi 7,313,173

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu