-
Kilende Kyashinkukile, Kabiji Yesu Wajinga MumiYesu Ye Jishinda, Bukine Ne Bumi
-
-
KITANGO 134
Kilende Kyashinkukile, Kabiji Yesu Wajinga Mumi
MATEO 28:3-15 MAKO 16:5-8 LUKA 24:4-12 YOANO 20:2-18
YESU WASANGWILWE
BYAMWEKELE KU KILENDE KYA KWA YESU
WAMWEKELE KU BANABAKAZHI BAPUSANA PUSANA
Banabakazhi bakankamenetu byo bataaine kilende mo bazhikile Yesu kyashinkuka. Maliya Magadala wayile lubilo kwi “Shimona Petelo ne ku mwana wa bwanga mukwabo ye atemenwe Yesu,” ko kuba’mba mutumwa Yoano. (Yoano 20:2) Nangwa byonkabyo, kyamweka banabakazhi bakwabo bashajile ku kilende bamwene malaika. Kabiji mu kilende mukachi mwajinga malaika mukwabo ‘wavwajile mukunkumba utoka.’—Mako 16:5.
Malaika umo wibabuujile’mba: “Kuba moyo ne, nayuka namba mubena kukeba Yesu ye baipayijile pa kichi. Aye kechi uji kuno ne, mambo bamusangula kala, monka mo aambijile. Iyai, monai po alaajile. Pelawizhai kabuulai baana banji ba bwanga amba bamusangula kala mu bafu, kabiji watangilako kala ku Ngalilea.” (Mateo 28:5-7) Onkao mambo, “banyemeneko saka baji na moyo” kabiji bayile na kubuula baana ba bwanga.—Mako 16:8.
Maliya wataaine Petelo ne Yoano. Saka aakamwa wibabuujile’mba: “Nkambo bamufumyamo mu kilende, kabiji kechi twayuka ko bamubika ne.” (Yoano 20:2) Ba Petelo ne Yoano bayile lubilo. Yoano wajinga bingi na lubilo kabiji ye wafikile bukiji ku kilende. Wasumbijile mu kilende kabiji wamwene bisapi, bino kechi watwelelemo ne.
Petelo byo afikile, wafikenejiletu kutwela mukachi. Wamwene bisapi bya linenyi ne kisapi kyo bapombele ku mutwe wa kwa Yesu. Yoano naye watwelele mu kilende kabiji waswile byaambile Maliya. Nangwa kya kuba Yesu wibabuujile’mba ukasangulwa, bino ba Petelo ne Yoano kechi bakwatakenye’mba Yesu wasanguka ne. (Mateo 16:21) Bakankamenetu kabiji babwelele ku nzubo. Bino Maliya wabwelele jibiji ku kilende, kabiji waikele konka.
Pa kikye kimye, banabakazhi bakwabo bayile na kubuula baana ba bwanga amba Yesu wasanguka. Byo bayilenga lubilo, Yesu wibasambakene ne kwibemuna’mba: “Mutende mwane!” Abo baponejile ku maulu ne “kumulambila.” Kepo Yesu ebambijile’mba: “Kwakamwa ne! Yainga mukabuule balongo bami kuba’mba baye ku Ngalilea kabiji bakammona konkakwa.”—Mateo 28:9, 10.
Byo kwaubiwe kitentanshi ne bamalaika byo bamwekele, bashilikale basopelenga kilende “baumvwine bingi moyo ne kwikala nobe bafwa.” Byo bapupulukile, bayile mu muzhi ne “kubuula bañanga bakatampe bintu byonse byamwekele.” Kepo bañanga besambilepo na bakulumpe ba Bayudea. Kabiji bafuukwilepo kupa bashilikale mazhikakanwa kuba’mba bafye kino kintu kyamwekele ne kwibabuula kuya na kwamba’mba: “Baana banji ba bwanga baji kwiya bufuku ne kumwibamo mubiji saka twalaala.”—Mateo 28:4, 11, 13.
Bashilikale bena Loma bafwainwe kwibepaya na mambo a kulaala pa nkito, onkao mambo, bañanga bakatampe bebalayile’mba: “Umvwe kitumbafumu omvwe kino [bubela bwa kuba’mba balaajile], atweba tusakwisamba nanji, kabiji anweba kange mwakamwe ne.” (Mateo 28:14) Bashilikale batambwile mazhikakanwa o bebapele kabiji baubile byonka bibabuujile bañanga. Na mambo a kino, sawakya wa bubela wa kuba’mba mubiji wa kwa Yesu bamwibamo wakumbene ku Bayudea bonse.
Maliya Magadala wakijinga ku kilende saka ajila. Byo abandamine’mba asumbile mu kilende, wamwene bamalaika babiji saka bavwala bivwalo bitoka. Umo waikele ku mitwe ne mukwabo waikele ku maulu po babikile mubiji wa kwa Yesu. Bamwipwizhe’mba: “Inetu, mubena kujila ka?” Maliya wakumbwile’mba: “Bamufumyamo Nkambo yami, kabiji kechi nayuka ko bamubika ne.” Maliya byo aalulukile, wamwene muntu umo. Waipwizhe bwipuzho bonka bo bamwipwizhepo bamalaika bwa kuba’mba: “Ñanyi ye mubena kukeba?” Maliya byo alangulukilenga’mba ye wa mwingilo wa mu bujimi, wamwambijile’mba: “Mwane, umvwe yenu mwamusenda, mbuulai ko mwamubika kuba’mba ngye nkamusende.”—Yoano 20:13-15.
Maliya wisambilenga ne Yesu, bino pa kikye kimye kechi wamuyukile ne. Nangwa byonkabyo, byo amwichile pa jizhina amba, “Maliya!” po po ayukile’mba Yesu, mambo wayukile jishinda Yesu jo amwichilangamo. Maliya wabijikile na lusekelo amba: “Laboni!” (kulumbulula’mba “Mufunjishi!”). Bino byo aakaminwe’mba katatakatu aye mwiulu, wamukwachile. Onkao mambo, Yesu wamwambijile’mba: “Kileke kunkwata, mambo nkyangye kuya kwi Batata. Bino yanga ku balongo bami ne kwibabuula’mba, ‘Amiwa mbena kuya kwi Batata kabiji Bashenu, ne kwi Lesa wami kabiji Lesa wenu.’”—Yoano 20:16, 17.
Maliya wayile lubilo kwakonkenejile batumwa ne baana ba bwanga bakwabo. Wibabuujile’mba: “Namumona Nkambo!” kununga pa sawakya waambile banabakazhi bakwabo. (Yoano 20:18) Pano bino, abo “bino byambo bebimwenenga nobe byatutu.”—Luka 24:11.
-
-
Yesu Wasangwilwe Kabiji Wamwekele Ku Bantu BavulaYesu Ye Jishinda, Bukine Ne Bumi
-
-
KITANGO 135
Yesu Wasangwilwe Kabiji Wamwekele Ku Bantu Bavula
YESU WAMWEKELE MU MUKWAKWA WAYA KU EMASA
WALUMBULWIJILE BAANA BANJI BA BWANGA BINEMBELO
TOMASE WALEKELE KUZHINAUKA
Pa Mulungu, pa Nisanyi 16, baana ba bwanga bakijinga na bulanda. Kechi bakwatakenye kyalengejile kilende kushala kyashi ne. (Mateo 28:9, 10; Luka 24:11) Pa jonkaje juba mute, Kileopasa ne mukwabo mwana wa bwanga bafumine mu Yelusalema ne kuya ku Emasa palepele makilomita 11.
Byo bayilenga, besambilenga pa bintu byamwekele. Muntu ye babujile kuyuka wibataaine ne kutendeka kuyila nabo pamo. Wibepwizhe’mba: “Nanchi ñanyi bintu byo mubena kuya na kwisambapo?” Kileopasa wamukumbwile’mba: “Nanchi wi mwenyi wikala bunke mu Yelusalema wabula kuyuka bintu byamwekamo ano moba nyi?” Aye wibepwizhe’mba: “Ñanyi bintu?”—Luka 24:17-19.
Abo bamukumbwile’mba: “Bintu byamwekela Yesu mwina Nazala. . . . Twaketekejile kuba’mba uno muntu ye ukapokolola bena Isalela.”—Luka 24:19-21.
Kileopasa ne mulunda nanji balumbulwile bintu byamwekele joja juba. Baambile’mba banabakazhi bamo baji kuya ku kilende ko bazhikile Yesu bataana kilende kyashinkuka ne kuba’mba bano banabakazhi bakumona kya kukumya, ko kuba’mba kumweka kwa bamalaika baji kwibabuula’mba Yesu wasanguka. Baambile’mba banabakazhi bakwabo nabo baji kuyako ku kilende kabiji “nabo baji kutaana kintutu kimo, monka mwaji kwambila banabakazhi.”—Luka 24:24.
Bano baana ba bwanga babiji kechi bakwatakenye mwatajile kintu kyamwekele ne. Muntu ye babujile kuyuka wakumbwile na luusa pa kwibolola ndangulukilo yabo. Waambile’mba: “Anweba bantu babula maana kabiji babanda kwitabila bintu byonse byaambile bangauzhi! Nanchi Kilishitu kechi wafwainwe kumanama ku bino bintu ne kutwela mu lukumo lwanji nenyi?” (Luka 24:25, 26) Watwajijile kwibalumbulwila Binembelo byavula bingi byaambile pe Kilishitu.
Ponkapo bafikile kwipi na muzhi wa Emasa. Bano baana ba bwanga babiji batengejilenga kumvwinapo bintu bikwabo byavula. Onkao mambo, bamusashijile’mba: “Ikalai ne atweba, mambo ano ke mabanga kabiji juba jazhika kala.” Aye waswile kwikala nabo ne kuja nabo kajo. Byo alombele, watebawile shinkwa ne kwibapa, po po bamuyukile, bino wazhimañene. (Luka 24:29-31) Pano bashiinwe’mba Yesu wasanguka.
Bano baana ba bwanga babiji baambile na lusekelo pa kibamwekejile’mba: “Nanchi michima yetu kechi ibalukutenga kimye kyo aji kwisambanga ne atweba mu jishinda, ne byo aji kwitulumbulwilanga Binembelo nenyi?” (Luka 24:32) Kwa kubula ne kutaya kimye ne, baimene ne kubwela ku Yelusalema ko bataaine batumwa ne boba mo bakonkenejile pamo. Kileopasa ne mulunda nanji saka bakyangye kwamba kintu nangwa kimo ne, bakwabo bebabuujile na lusekelo amba: “Kwambatu kine, Nkambo wasanguka kabiji waji kumweka kwi Shimona!” (Luke 24:34) Kepo bano babiji balumbulwile Yesu byo amwekele kwi abo. Kya kine, ne abo nabo bamumwene.
Ponkapo Yesu wamwekele mu kibamba mo bajinga. Bakuminye bingi mambo nangwa kya kuba binzhilo byajinga bya kukiya na mambo a kuba baana ba bwanga bachiinenga Bayudea, watwelele ne kwimana pakachi kabo ne kwibambila’mba: “Mutende ekale ne anweba.” Bino abo baumvwine bingi moyo. Byonka byo baubile kimye kikwabo, “balangulukilenga’mba bamona kilengwa kya mupashi.”—Luka 24:36, 37; Mateo 14:25-27.
Pa kuba’mba ebamweshe’mba kechi kimonwamonwa ne, bino amba uji na mubiji wa bumuntu, Yesu wibamwesheshe maboko ne maulu anji ne kwibambila’mba: “Mambo ka o mwaumvwina moyo, kabiji mambo ka o mubena kuzhinaukila mu michima yenu? Akitalai maboko ami ne maulu ami, pa kuba’mba muyuke’mba yami iye; nkwatai ne kumona, mambo kilengwa kya mupashi kechi kiji na nyama ne bikupa byonka byo nji ne.” (Luka 24:36-39) Baikele na lusekelo lukatampe kabiji bakuminye bingi, pano bino, bakizhinaukilenga.
Pa kuba’mba ebakwashe kuyuka’mba ye iye, Yesu wibashikishe’mba: “Nanchi muji na kajo kuno nyi?” Bamupele jisabi jakosha, ne aye wijitolele ne kuja. Kepo ebambijile’mba: “Bino byo byambo byami byo nemwambijile kimye kyo najinga [saka nkyangye kufwa] nenu kuba’mba bintu byonse byanembelwe pe amiwa mu Mizhilo ya Mosesa, mu byambo bya Bangauzhi ne mu Masalamo, byafwainwa kufika.”—Luka 24:41-44.
Yesu wakwashishe Kileopasa ne mulunda nanji kumvwisha Binembelo, kabiji byo byo aubile ne ku boba bakonkene. Wibambijile’mba: “Kino kyo kyanembwa’mba: Kilishitu ukamanama kabiji ukasanguka pa juba ja busatu, kabiji na mambo a jizhina janji, bantu bakasapwila lulapilo ku bisaka byonse bya bantu kuba’mba Lesa ukebalekelako mambo abo—kutendekela mu Yelusalema. Kabiji mukekala bakamonyi pa bino bintu.”—Luka 24:46-48.
Pa jije juba Tomase kechi wajingapo ne. Moba alondejilepo, bakwabo bamubuujile na lusekelo amba: “Twamumona Nkambo!” Pakuba Tomase wibambijile’mba: “Amiwa nsakwitabatu kana mmone bito mwapichile misomali mu maboko anji ne kukulamo munwe wami ne kumukwata mu mbavu yanji.”—Yoano 20:25.
Byo papichile moba atanu na asatu, baana ba bwanga bapwijile jibiji mu nzubo bakiya ne binzhilo. Pa kikye kimye Tomase naye wajingapo. Yesu watwelele monka ne kwimana mukachi kabo ne kwibambila’mba: “Mutende ekale ne anweba.” Kepo Yesu aalulukijile kwi Tomase ne kumwambila’mba: “Kula munwe wobe papo, umone maboko ami kabiji unkwate ne mu mbavu, uleke kuzhinauka, witabile.” Tomase wamwambijile’mba: “Nkambo yami kabiji Lesa wami!” (Yoano 20:26-28) Kya kine, pano walekele kuzhinauka kuba’mba Yesu wasangukile kwikala lesa waimenejilengako Yehoba Lesa.
Yesu wamwipwizhe’mba: “Nanchi waitabila na mambo a kuba’mba wammona nyi? Batokwa aba betabila nangwa kya kuba kechi bamona ne.”—Yoano 20:29.
-