Bulume bwa Kwaluka Misombelo Buji na Jisabi Jitelwa’mba Cuttlefish

JISABI jitelwa’mba Cuttlefish jakonsha kwaluka musombelo pa kuba’mba jifyame ku bantu. Kwesakana na sawakya umo, jino jisabi “jiji na misombelo yapusana pusana kabiji jakonsha kupimpula kufuma mu musombelo umo kuya mu mukwabo nobe mu kukopatu kwa jiso.” Pano juba byepi bino?

Langulukai pa kino: Mu kikoba kya jino jisabi muji maselo alenga ino misombelo. Ano maselo aji na tubintu muji misombelo yapusana pusana tobazhokoloka ku misunyi. Inge jino jisabi jikeba kufyama, bongo bwajo bubuula misunyi yazhokoloka ku tubintu tuji na misombelo kuba’mba ivimbe. Inge ino misunyi yavimba, jino jisabi popo jalukila mu musombelo mukwabo. Jino jisabi jingijisha buno busendwe pa kufyama ne pa kongola masabi akazhi kabiji kampe ne pa kumvwañana na akwabo.

Basendwe ba bya kulengalenga pa Sukulu Mukatampe wa Bristol mu England, balengele kikoba kya jino jisabi kwingijisha bintu byapusana pusana. Pa kuba bino, bano basendwe babikile tubintu twanekena tuji nobe maselechi tubiji pakachi ka biñambañamba bibiji bingila nobe misunyi ya jino jisabi. Inge babika malaichi ku kino kikoba kya kulenga, bino biñambañamba bipapakana ne kulengela tuno tubintu tuji nobe maselechi kuvimba ne kufita ne kulengela kino kikoba kya kulenga kwalukila mu musombelo mukwabo.

Shayuka aye Jonathan Rossiter waambile’mba kufunda pa misunyi ya jino jisabi, ko kuba’mba “bintu byanekena bingi byawama byalengwa bulongo” kwakonsha kulengela basendwe kulenga bivwalo byaluka misombelo mu kimyetu kicheche. Rossiter wanungilepo kuba’mba bantu bakonsha kuvwala bivwalo byo balenga byonka biji jino jisabi inge bakeba kufyama nangwa kwibivwajilatu kipale.

Mwalangulukapo’mba ka? Nanchi bulume bwa kwaluka misombelo buji na jisabi jitelwa’mba cuttlefish bwaishilekotu bwine nyi, inyi bwalengelwe?