ပီလူးအိၣ်လၢဝ့ၢ်ရိမ့ၤ အဂ့ၢ်

ကွၢ်ထးပျံၤလၢပီလူးအစုန့ၣ်တက့ၢ်. ကွၢ်စ့ၢ်ကီး ရိမ့ၤသုးဖိတဂၤလၢ အဘၣ်ခိးကွၢ်အီၤန့ၣ်တက့ၢ်. ပီလူးကဲထီၣ် ပှၤဃိာ်ဖိလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤန့ၣ်လီၤ. တချုးကဲစၢ်စီၤပၤဖးဒိၣ် ခါလီၤအကလုၢ်လၢ တၢ်ကဘၣ်မၤအီၤဒ်လဲၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်ပၢၤဃာ်အီၤဒ်အံၤလီၤ. ဖဲအဝဲမ့ၢ်ပှၤဃိာ်ဖိအခါ ပှၤဟဲအိၣ်သကိးအီၤသ့န့ၣ်လီၤ.

ဖဲပီလူးဟဲတုၤဆူဝ့ၢ်ရိမ့ၤ အိၣ်သၢသီအခါ ဆှၢလီၤဝဲတၢ်ကစီၢ်ဆူ ပှၤယူဒၤအခိၣ်တဖၣ်အအိၣ် ဒ်သိးအကဟဲထံၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ထဲန့ၣ်ဒီး ပှၤယူဒၤဖိလၢ အအိၣ်လၢဝ့ၢ်ရိမ့ၤအါဒ်အါဂၤ ဟဲဆူအအိၣ်လီၤ. ပီလူးတခီစံၣ်တဲၤတဲလီၤအဝဲသ့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်ဒီး ကစၢ်ယွၤအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တနီၤန့ၣ်နာ်ဝဲဒီး ဟဲကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိလီၤ. သနာ်က့ ပှၤလၢအိၣ်တ့ၢ်တဖၣ်တခီ တနာ်ဝဲသ့ၣ်ဘၣ်.

ပီလူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤစ့ၢ်ကီး ပှၤသုးဖိလၢအပၢၤအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအလီၤဘၣ်ဃိာ်ခံနံၣ်အကတီၢ်ပူၤန့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲပှၤခဲလၢာ် တသ့ဖဲအသ့န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လၢကဲစၢ်အဘူးအတံၢ်တဖၣ်ဒၣ်လဲာ် နၢ်ဟူဘၣ်ဘီမုၢ်အတၢ်သးခုကစီၣ်ဒီး တနီၤန့ၣ် ကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိလီၤ.

သနာ်က့ ပှၤကွဲးလံာ်လၢစီၤနီၤခိၣ်တဂၤတခီ မ့ၢ်မတၤလဲၣ်. သုဆိကမိၢ်ကွၢ်တဘီ. မ့ၢ်မး, တံၤမသ့းလီၤ. တံၤမသ့းစ့ၢ်ကီး လီၤဘၣ်တ့ၢ်ဝဲဆူဃိာ်ပူၤ လၢအစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ယွၤအဘီမုၢ်အဂ့ၤအဃိလီၤ. သနာ်က့ တုၤအထူၣ်ဖျဲးတခီ ဟဲဝဲဆူပီလူးအအိၣ်ဒီး မၤစၢၤအီၤလီၤ. တံၤမသ့းကွဲးမနုၤလဲၣ် သုသ့ၣ်ညါဧါ. ပကကွၢ်သကိး, မ်.

လၢလံာ်ပူ ၁၁၀ ပူၤန့ၣ် သုသ့ၣ်နီၣ် ဝ့ၢ်ဖံလံးပံၤဒီး ဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးတဖၣ်အဂ့ၢ်ဒံးဧါ. ပီလူးသူၣ်ထီၣ်သကိး ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢဝ့ၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပီလူးလီၤဃိာ်ခဲအံၤအခါ ကွဲးလံာ်ဆူ ပှၤအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်အအိၣ်လီၤ. လံာ်တဖၣ်န့ၣ်ကျဲၣ်ဃုာ်လၢ လံာ်စီဆှံပူလီၤ. ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ လံာ်အ့းဖ့းစူးဒီး လံာ်ဖံလံးပံၤန့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ ပီလူးမၢတံၤမသ့းကွဲးလံာ်ဆူ ခရံာ်ဖိတံၤသကိးတဖၣ် လၢအအိၣ်လၢဝ့ၢ်ဖံလံးပံၤန့ၣ်လီၤ.

ပှၤဖံလံးပံးဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အသးဂ့ၤလၢ ပီလူးအဖီခိၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲလီၤဃိာ်ပူၤအခါ ဆှၤလီၤန့ၢ်ဝဲသ့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဘျုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ ပီလူးကွဲးလံာ်စံးဘျုးတၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢ အဟဲစိာ်န့ၢ်အီၤတၢ်ဟ့ၣ်ဘျုးန့ၣ် အမံၤမ့ၢ် အ့းပၤဖရီးဒံတူးလီၤ. သနာ်က့ အဝဲ ဆူးဆါနာ်နာ်ကလဲာ် ဘူးကသံန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ခဲအံၤ ဂ့ၤထီၣ်က့ၤဝဲလံဒီး ကက့ၤဝဲဆူအဟံၣ်လီၤ. ဖဲအက့ၤဆူဖံလံးပံၤအခါ ကက့ၤစိာ်လံာ်လၢ ပီလူးဒီးတံၤမသ့းအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲအလီၤဃိာ်ပူၤအခါ ပီလူးကွဲးဝဲစ့ၢ်ကီးလံာ်အဂၤခံဘ့ၣ်, လၢအကျဲၣ်ဃုာ်လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ်လီၤ. တဘ့ၣ်န့ၣ် ကွဲးဆူ ဝ့ၢ်ကလီးစဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ်အအိၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤဒ်လဲၣ် သုသ့ၣ်ညါဧါ. ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ လံာ်ကလီးစဲန့ၣ်လီၤ. လၢခံတဘ့ၣ်တခီန့ၣ် ကွဲးဝဲဆူအတံၤသကိးဖံၤလ့မိၣ် လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ကလီးစဲန့ၣ်လီၤ. လံာ်န့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ဖံၤလ့မိၣ်အခ့အပှၤ အီးန့ၤစံမူးအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.

အီးန့ၤစံမူးန့ၣ် ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢ ဖံၤလ့မိၣ်အအိၣ်ဒီး ဟဲတုၤဝဲဆူဝ့ၢ်ရိမ့ၤန့ၣ်လီၤ. လၢခံ ပီလူးလီၤဃိာ်ပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လၢ ကျဲတဘိဘိဒီး ဟဲထံၣ်ဝဲအီၤလီၤ. ပီလူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ အီးန့ၤစံမူးဒီး တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲစ့ၢ်ကီး ကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိတဂၤလီၤ. ခဲအံၤ အီးန့ၤစံမူးန့ၣ် အသးတမုာ်လၢ အဃ့ၢ်ဟးထီၣ်ဘၣ်လၢအကစၢ်အအိၣ် အဃိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဖဲပီလူးကွဲးလံာ်ဆူ ဖံၤလ့မိၣ်အအိၣ်အခါ ကွဲးဒၢနုာ်ဝဲမနုၤလဲၣ်န့ၣ် သုသ့ၣ်ညါဧါ.

ပီလူးဃ့ကညးဖံၤလ့မိၣ်လၢ ကပျၢ်အီးန့ၤစံမူးအတၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ. ကွဲးလီၤဝဲလၢ ‘ယပျဲလီၤကဒါက့ၤအီၤဆူနအိၣ်လီၤ. ခဲအံၤန့ၣ် အဝဲဒၣ်တမ့ၢ်လၢၤထဲဒၣ် နခ့နပှၤဧိၤန့ၣ်ဘၣ်. အဝဲကဲထီၣ်စ့ၢ်ကီး ခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအဂ့ၤတဂၤလံလီၤ.’ ဖဲအီးန့ၤစံမူး က့ၤကဒါက့ၤဆူဝ့ၢ်ကလီးစဲအခါ က့ၤစိာ်ဝဲလံာ်ခံဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တဘ့ၣ်ခီန့ၣ် လၢကလီးစဲခရံာ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်, အဂၤတဘ့ၣ်ခီန့ၣ် လၢဖံၤလ့မိၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤသၢၣ်. ဖဲဖံၤလ့မိၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အခ့အပှၤန့ၣ် ဟဲကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိတဂၤလံအခါ အသးကခုဆံးဒိၣ်လဲၣ်.

ဖဲပီလူးကွဲးလံာ်ဆူ ဖံလံးပံၤခရံာ်ဖိတဖၣ်အအိၣ်ဒီး ဖံၤလ့မိၣ်အအိၣ်အခါ တ့ၢ်နုာ်ဝဲဒၣ် တၢ်ကစီၣ်လၢ လီၤသူၣ်ခူသးခူနီၣ်နီၣ်န့ၣ်လီၤ. စံးဝဲဒၣ်ပှၤဖံလံးပံၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢ ‘ယကဆှၢလီၤတံၤမသ့းဆူသုအိၣ် ဒီးတယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ယကဟဲဆူသုအိၣ်လီၤ.’ မ့မ့ၢ်ဆူဖံၤလ့မိၣ်အအိၣ်န့ၣ် ကွဲးလီၤဝဲလၢ ‘ကတဲာ်ကတိၤဃာ် တၢ်လီၢ်တခါ လၢယကအိၣ်ယဲအဂီၢ်တက့ၢ်’ န့ၣ်လီၤ.

ဖဲပီလူးထူၣ်ဖျဲးလၢဃိာ်ပူၤအခါ လဲၤဟးဝဲဆူတၢ်လီၢ်အါတီၤ လၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အိၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပီလူးလီၤကဒါက့ၤဆူ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအဃိာ်ပူၤ လၢခံတဘျီန့ၣ်လီၤ. နၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ မ့မ့ၢ်တဘျီအံၤ ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤန့ၣ်လီၤ. အဃိ ကွဲးလံာ်ဆူတံၤမသ့းအအိၣ် လၢအကဟဲချ့ချ့န့ၣ်လီၤ. ကွဲးလီၤဝဲဒၣ်လၢ ‘ယၤအံၤ ယသးတီတ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤအဖီခိၣ်လံ. ယွၤစ့ၢ်ကီး ကဟ့ၣ်ယၤခိၣ်ဖးလီၤ.’ ပီလူးဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤဝံၤအလီၢ်ခံ နံၣ်စှၤနံၣ်အတီၢ်ပူၤ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤကဒီးန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တဘျီညါအံၤ ဟးဂီၤဝဲလၢ ပှၤရိမ့ၤဖိတဖၣ်အစုန့ၣ်လီၤ.

သနာ်က့, လၢလံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ကျဲၣ်ဃုာ်ဒီး လံာ်အဂၤစ့ၢ်ကီးဒံးလီၤ. ယဟိဝၤကစၢ်ယွၤန့ၣ် မၢဝဲတၢ်မၢဖိယိၤဟၣ်လၢ ကကွဲးလံာ်လၢခံတဖၣ် ကျဲၣ်ဃုာ်ဒီးလံာ်လီၢ်ဖျါန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢလံာ်လီၣ်ဖျါန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ တၢ်ကမၤအသးလၢခါဆူညါန့ၣ်လီၤ. ပကကွၢ်သကိးခါဆူညါအဂ့ၢ်တက့ၢ်.