“သုသးသမူ တလီၤမၢ်နီတဂၤဘၣ်”

၁, ၂. စီၤပီလူး အတၢ်လဲၤတဘျီအံၤ ကမၤသးဒ်လဲၣ်​ ဒီးအကဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဒ်လဲၣ်.

စီၤဖ့စတူးတဲဝဲ စီၤပီလူးလၢ “နကဘၣ်လဲၤလၢ ကဲစၢ်အအိၣ်.” ဖဲစီၤပီလူးနၢ်ဟူဝဲ တၢ်ကတိၤအံၤအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အကဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ အဝဲမ့ၢ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ကဲစၢ်န့ၣ်​ တၢ်ကမၤသးဒီးအီၤဒ်လဲၣ်. ခဲအံၤန့ၣ်​ စီၤပီလူးလီၤဘၣ်လၢဃိာ်ပူၤ န့ၢ်ဝဲခံနံၣ်လံ ဒီးအမ့ၢ်လဲၤလၢဝ့ၢ်ရိမ့ၤန့ၣ်​ အကဘၣ်လဲၤဝဲဖးယံၤညါ. (မၤတၢ် ၂၅:၁၂) တချုးလၢအလဲၤဒိး ကဘီတဘျီအံၤဒံးဘၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ အတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤ လၢအပူၤကွံာ် ဖဲအကဘီဟးဂီၤ အဆၢကတီၢ်. ဒီးအကလဲၤတၢ် တဘျီအံၤစ့ၢ်ကီး မ့ၢ်လၢ အကဘၣ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ကဲစၢ်အဃိ အကဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဒိၣ်မး.

^၂ စီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်ဒီး “တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်လၢ . . . ပီၣ်လဲၣ်ပူၤ” တဘျုးဘျီညါ. အဒိ အကဘီဟးဂီၤဝဲ လၢကျဲသၢဘျီ ဒီးအဘၣ်အိၣ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်ပူၤ တနံၤဒီးတနၤညါ. (၂ ကရံၣ်​ ၁၁:၂၅, ၂၆) ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤပီလူး အတၢ်လဲၤတဘျီအံၤ တလီၤဂာ်ဒ်သိး အမံၤၡၢၤနရံၤ အတၢ်လဲၤ ဒ်လၢညါအသိးဘၣ်. ခဲအံၤ အကဘၣ်လဲၤတၢ် ဒ်ပှၤဃိာ်ဖိတဂၤအသိး ဒီးတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤအံၤ ယံၤဝဲဒိၣ်မး. အဝဲကဘၣ်​ စးထီၣ်လဲၤတၢ်လၢ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤ ဒီးကလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအဂီၢ် တၢ်ဒ့ၣ်စၢၤအိၣ်ဝဲ အမံးလာ် ၂,၀၀၀ ဃၣ်ဃၣ်​ (၃,၀၀၀ ကံလိမံထၢၣ်ဘျဲၣ်) ညါ. ဖဲအလဲၤဒိးကဘီအခါ အကဘၣ်​ တၢ်တမံၤမံၤဧါ. အမ့ၢ်လဲၤတုၤလၢရိမ့ၤ ပူၤပူၤဖျဲးဖျဲးဘၣ်ဆၣ်​ အလဲၤမ့ၢ်တုၤန့ၣ်​ အကဘၣ်​ တၢ်စံၣ်ညီၣ်သံအီၤဧါ. ပမ့ၢ်ကွၢ် ပှၤလၢကစံၣ်ညီၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ စီၤပီလူးအဂီၢ်တဂၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲပှၤလၢ အစိကမီၤဒိၣ်ကတၢၢ် လၢစိၤဖဲန့ၣ်.

၃. စီၤပီလူးပာ်လီၤအသးလၢ အကဆဲးမၤ မနုၤလဲၣ်​ ဒီးလၢတၢ်မၤလိတခါအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၃ ဖဲစီၤပီလူးဆိကမိၣ်ထီၣ်​ အတၢ်လဲၤတဘျီအံၤအခါ မ့ၢ်အဝဲ ကသးအုး ဒီးအတၢ်မုၢ်လၢ်လၢာ်ဝဲဧါ. အတၢ်မုၢ်လၢ်တလၢာ်ဘၣ်. အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်​ ဘၣ်ဆၣ်​ အကထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ကီတၢ်ခဲ မနုၤလဲၣ်န့ၣ်​ အတသ့ၣ်ညါဝဲလီၤတံၢ်ဘၣ်. ဒီးစီၤပီလူးန့ၣ်​ အတသးကိၢ်တၢ် ဒိၣ်တလၢဘၣ်. တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အကထံၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ အဟးဆှဲးဝဲတသ့ဘၣ်အဃိ အမ့ၢ်သးကိၢ်တၢ်ဒိၣ်တလၢသနာ်က့ အဘျုးတအိၣ်ဘၣ်. ဒီးအသ့ၣ်ညါလၢ အမ့ၢ်သးကိၢ်တၢ် ဒိၣ်တလၢန့ၣ်​ အတၢ်သးခုလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ ကလီၤမၢ်ဝဲ. (မး ၆:၂၇, ၃၄) စီၤပီလူး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ အကဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ ပှၤကိးကလုာ်ဒဲး ဒီးအကဘၣ်​ စံၣ်တဲၤတဲလီၤစ့ၢ်ကီး ပဒိၣ်ဒီးစီၤပၤတဖၣ်. (မၤတၢ် ၉:၁၅) စီၤပီလူး မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ အပာ်လီၤသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ အကဆဲးမၤဝဲအမူဒါ တုၤလၢအဝံၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်​ ဒ်စီၤပီလူးအသိး တမ့ၢ်ဧီၤ. ခဲအံၤ ပကမၤလိသကိးစီၤပီလူး အတၢ်လဲၤတဘျီအံၤအဂ့ၢ် ဒီးပကွၢ်လိ အဒိအတဲာ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

“ကလံၤအူတၢ် အကျိၤတလိၤဘၣ်” (မၤတၢ် ၂၇:၁-၇)

၄. စီၤပီလူးဒိးဝဲကဘီ ဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်​ ဒီးမတဂၤသ့ၣ်တဖၣ်​ လဲၤဃုာ်တၢ်ဒီး စီၤပီလူးလဲၣ်.

^၄ ရိမ့ၤသုးခိၣ်​ စီၤယူၤလံန့ၣ်​ ပှၤဟ့ၣ်လီၤအီၤမူဒါလၢ အကကွၢ်ထွဲဝဲ စီၤပီလူးဒီးပှၤဃိာ်ဖိ အဂၤတဖၣ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်​ ကဘီလၢ အတီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဘ့ၣ်​ ဟဲပတုာ်ဝဲဖဲ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ဒိးထီၣ်ဝဲ ကဘီတဘ့ၣ်အံၤ. ကဘီလၢ အတီၣ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဘ့ၣ်အံၤ အအိၣ်ဟဲလၢ အဒြၤမူးတ့ၣ်အကဘီသန့ လၢအအိၣ်လၢ အၤစံအကီၢ်ရ့ၣ်​ အမုၢ်နုာ်တခီ. ဒီးဖဲန့ၣ်ကဘီအံၤ ကဟဲခီဂာ်ဘၣ်ဝဲ ဝ့ၢ်မ့ၤတိၤလ့ လၢအအိၣ်လၢ ကီးလဲစဘီ. ဒီးကဘီအံၤ ကလဲၤတၢ်လၢကလံၤစိးတခီ ဒီးက့ၤလီၤလၢမုၢ်နုာ်တကပၤ ဒ်သိးကပာ်လီၤ တၢ်ဖိတၢ်လံၤ ဒီးတီၣ်ထီၣ်​ တၢ်ဖိတၢ်လံၤအသီအဂီၢ်. ပမ့ၢ်ကွၢ် ကဘီအံၤ တမ့ၢ်ကဘီတဘ့ၣ်လၢ ပှၤလဲၤတၢ်က့ၤတၢ်ဖိ ကဒိးဝဲအဂီၢ်ဘၣ်. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤဃိာ်ဖိ ကဒိးဝဲကဘီအံၤအဂီၢ် တညီဘၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်​ လၢအမ့ၢ် “တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤ ဒီးစံပွါယ့လၢ ပီၣ်လဲၣ်တခီ.”) လၢကဘီအပူၤန့ၣ်​ ခရံာ်ဖိ တအိၣ်ထဲ စီၤပီလူးတဂၤဘၣ်. စီၤအရံစတၢ်ဃူး ဒီးစီၤလူၤကၣ်​ လဲၤပိာ်အခံစ့ၢ်ကီး. တၢ်ကဲထီၣ်သးလၢ တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤတဘျီအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်​ စီၤလူၤကၣ်​ မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အကွဲးဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ. စီၤအရံစတၢ်ဃူး ဒီးစီၤလူၤကၣ်န့ၣ်​ မၤစၢၤဝဲ စီၤပီလူးအဃိ မ့ၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်ကဘီအလဲဧါ တဘၣ်ဟ့ၣ်ဘၣ်ဧါန့ၣ်​ ပတသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်ဘၣ်.—မၤတၢ် ၂၇:၁, ၂.

၅. လၢဝ့ၢ်စံဒိၣ်အပူၤန့ၣ်​ စီၤပီလူးထံၣ်ဘၣ်ဒီး မတဂၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်​ ဒီးပဟံန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်အအိၣ်​ သ့ဒ်လဲၣ်.

^၅ ကဘီလဲၤတၢ်လၢ ကလံၤစိးတခီ ယံာ်ဝဲတနံၤ ဒီးတၢ်ဒ့ၣ်စၢၤကအိၣ်ဝဲ အမံးလာ် ၇၀ (၁၁၀ ကံလိမံထၢၣ်) ဒီးဖဲန့ၣ်အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ပတုာ်ဝဲဖဲ ဝ့ၢ်စံဒိၣ်​ လၢအအိၣ်လၢ စူၤရံ ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤတခီ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ရိမ့ၤသုးခိၣ်စီၤယူၤလံန့ၣ်​ အတရ့ဝဲစီၤပီလူး ဒ်ပှၤတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဝဲတဂၤ အသိးဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကမ့ၢ်လၢ စီၤပီလူးန့ၣ်အမ့ၢ်ဝဲ ပှၤရိမ့ၤဖိအထံဖိကီၢ်ဖိ ဒီးအထီၣ်ဝဲ တၢ်မူးတၢ်ရၢ် တဝံၤဒံးဘၣ်အဃိ. (မၤတၢ် ၂၂:၂၇, ၂၈; ၂၆:၃၁, ၃၂) အဃိ စီၤယူၤလံဟ့ၣ်အခွဲးလၢ စီၤပီလူး ကလဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အအိၣ်ဖဲတၢ်လီၢ်ဝဲန့ၣ်. ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်​ စီၤပီလူးအခါ အဝဲသ့ၣ်​ ကသူၣ်ခုသးခု, ကကွၢ်ထွဲအီၤ ဒီးဒုးအီၣ်ဒုးအီအီၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်က့ၤဆိကမိၣ်ထီၣ်​ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲ ပတူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢဘၣ်​ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အခါ ပသးခု ဒီးပဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါစ့ၢ်ကီး.—မၤတၢ် ၂၇:၃.

၆-၈. စီၤပီလူး အိၣ်လၢဝ့ၢ်စံဒိၣ်​ ဒီးလဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ကနံဒူးအခါ လၢကျဲန့ၣ်​ တၢ်မၤအသးဒ်လဲၣ်​ ဒီးစီၤပီလူး ဃုဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ မတဂၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်.

^၆ လၢခံအဝဲသ့ၣ်​ ဟးထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်စံဒိၣ်​ ဒီးဆဲးလဲၤတၢ် ဒီးကလဲၤခီဂာ်ဘၣ်ဝဲ ဝ့ၢ်ကံၤလံၤကံ. ဝ့ၢ်အံၤအိၣ်ဘူးဒီး ဝ့ၢ်တၢ်စူး လၢအမ့ၢ် စီၤပီလူးအိၣ်တၢ်လီၢ်. ဖဲအံၤ စီၤလူၤကၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ကလံၤအူတၢ် အကျိၤတလိၤဘၣ်” အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ အိၣ်ပတုာ်လၢ တၢ်လီၢ်တတီၤတီၤဧါန့ၣ်​ တပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဘၣ်. (မၤတၢ် ၂၇:၄, ၅) စီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်သးလၢ အကီအခဲဘၣ်ဆၣ်​ ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ စီၤပီလူး ကဃုတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲပှၤဂၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ စီၤပီလူး ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤဃိာ်ဖိတဖၣ်, ပှၤဒိးကဘီလၢအဂၤတဖၣ်, ပှၤနီကဘီဖိတဖၣ်, ပှၤသုးဖိတဖၣ်​ ဒီးကယဲၢ်ပှၤလၢ အထံၣ်ဝဲလၢ ကဘီသန့တဖၣ်. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ စ့ၢ်ကီး ပဃုတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ပှၤလၢပထံၣ်အီၤတဖၣ်.

^၇ လၢခံ အဝဲသ့ၣ်​ လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်မူရၤ အကဘီသန့လၢ အအိၣ်လၢ အၤစံအကီၢ်ရ့ၣ်​ ကလံၤထံးတခီ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ်​ စီၤပီလူး ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ်​ ကဒိးထီၣ်ဝဲကဘီအသီတဘ့ၣ်ဒ်သိး ကလဲၤလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအပူၤ. (မၤတၢ် ၂၇:၆) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ဝ့ၢ်ရိမ့ၤန့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ဘုဧိၤဟုဧိၤလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤ. ဒီးအဲၤကူပတူး အကဘီလၢ အတီၣ်ဝဲဘုဧိၤဟုဧိၤန့ၣ်​ ဟဲပတုာ်ဝဲဖဲ ဝ့ၢ်မူရၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်မူရၤအခါ စီၤယူၤလံ ထံၣ်ဝဲကဘီတဘ့ၣ်​ လၢကလဲၤလၢဝ့ၢ်ရိမ့ၤ အဃိ အီၤဒီးစီၤပီလူး ဒီးပှၤဃိာ်ဖိလၢအဂၤတဖၣ်​ ဒိးထီၣ်ဝဲကဘီတဘ့ၣ်န့ၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကဘီတဘ့ၣ်အံၤန့ၣ်​ ကဒိၣ်န့ၢ်ကဘီလၢ အခီၣ်ထံးတဘ့ၣ်န့ၣ်ဒံး. ကဘီတဘ့ၣ်အံၤ တီၣ်ဝဲဘုဧိၤဟုဧိၤ ဒီးပှၤအဂၤ ၂၇၆ ဂၤလၢအမ့ၢ် ပှၤနီကဘီဖိ, ပှၤသုးဖိတဖၣ်, ပှၤဃိာ်ဖိတဖၣ်​ ဒီးပှၤအဂၤလၢ ကလဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤ. ပသ့ၣ်ညါလၢ ကဘီတဘ့ၣ်အံၤဒိၣ်ဝဲ ဒီးပှၤအိၣ်အါအဃိ စီၤပီလူး ကကျဲးစၢး စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ အဝဲသ့ၣ်.

^၈ ဝ့ၢ်လၢခံတဖျၢၣ်​ လၢအဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်လဲၤပတုာ်ဝဲန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲဝ့ၢ်ကနံဒူး. ဝ့ၢ်အံၤအိၣ်လၢ အၤစံအကီၢ်ရ့ၣ်​ ကလံၤထံးမုၢ်နုာ်တခီ. ကလံၤအူတၢ်အကျိၤမ့ၢ်လိၤန့ၣ်​ ပှၤကလဲၤလၢဝ့ၢ်အံၤအဂီၢ် ညီနုၢ်ကယံာ်ဝဲထဲ တသီကျဲ. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပလဲၤတၢ် ကယီကယီ တဘျုးသီဝံၤ ပလဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ကနံဒူး ကီကီခဲခဲ.” (မၤတၢ် ၂၇:၇) ခီဖျိလၢ ကလံၤသီၣ်ဂီၤတဂ့ၤဘၣ်အဃိ တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤကီထီၣ်ဝဲ. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်​ လၢအမ့ၢ် “ကလံၤအူတၢ်အကျိၤအကျဲလၢ မဲးဒံးထၢၣ်ရ့နယၢၣ်​ အပီၣ်လဲၣ်ပူၤ.”) ဖဲကလံၤအူတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်​ ဒီးကဘီလဲၤတၢ်လၢ လပီအကျါအခါ ထံၣ်တမှံကွၢ် လၢပှၤဒိးကဘီဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်​ ကကီဝဲဒိၣ်မး.

“ကဘီဟူးဝဲ ဆူၣ်မး” (မၤတၢ် ၂၇:၇-၂၆)

၉, ၁၀. ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ လဲၤဘူးထီၣ်ဒီး ကီးကြ့တ့ၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲမနုၤလဲၣ်.

^၉ ပှၤနီကဘီဖိအခိၣ်တဂၤ ရဲၣ်ကျဲၤဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဟးထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်ကနံဒူး ဝံၤဒီးကလဲၤဝဲလၢ မုၢ်နုာ်တခီ. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤလူၤကၣ်​ လၢအထံၣ်ဝဲတၢ်ကဲထီၣ်သးန့ၣ်​ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “မ့ၢ်လၢ ကလံၤအဃိ ပလဲၤဆူညါလၢ ကျဲအဝဲန့ၣ်​ တန့ၢ်လၢၤဘၣ်.” (မၤတၢ် ၂၇:၇) ဖဲကဘီဟးထီၣ်အခါ ကလံၤလၢအအိၣ်လၢ ကလံၤစိးမုၢ်နုာ်တခီန့ၣ်​ ဆီၣ်ဖျိးကွံာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ မုၢ်ထီၣ်တခီချ့မး. လၢအပူၤကွံာ်တဘျီ ကလံၤအူတၢ်ဆူၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်သဒၢ အသးလၢ ကီးကူပြူး မ့မ့ၢ်အခဲအံၤတဘျီန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ လဲၤအိၣ်သဒၢအသးလၢ ကီးကြ့တ့ၤ. ဒီးဖဲန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ လဲၤခီဂာ်ဘၣ်ဝဲ စၤလမိၣ်​ လၢအိၣ်လၢ ကြ့တ့ၤအမုၢ်ထီၣ်တခီ ဒီးတၢ်အိၣ်သးန့ၣ်​ ကိညၢ်ထီၣ်ဝဲတစဲး. ဘၣ်မနုၤအဃိ ကဘီအံၤလဲၤဝဲလၢ ကီးအံၤအကလံၤထံးတခီလဲၣ်. မ့ၢ်ဒ်သိး ကဟးဆှဲးဝဲ ကလံၤလၢ အအူတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်အဂီၢ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ အိၣ်သဒၢအသးအခါ အဝဲသ့ၣ်​ အသးကမုာ်ထီၣ်ဝဲ ဖးဒိၣ်ညါ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤနီကဘီဖိတဖၣ်​ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တယံာ်လၢၤဘၣ်​ တၢ်ဂိၢ်ခါကတုၤဝဲအဃိ ကလံၤသီၣ်ဂီၤ ကနးန့ၢ်ဒံးအလီၢ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ ကဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဒံး.

^၁၀ စီၤလူၤကၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ “ပဘၣ်လဲၤတၢ် ကီကီခဲခဲအဃိ ပလဲၤဘူးဘူးဒီး [ကြ့တ့ၤ] ထံကၢၢ်နံၤ ဒီးတုၤဃီၤလၢ တၢ်လီၢ်တတီၤ လၢပှၤကိးအီၤလၢ သန့လၢအဂ့ၤ.” ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ လဲၤဝဲဖဲန့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဒီသဒၢ ဘၣ်ဆၣ်​ ကမၤဂၢၢ်ဃာ်အကဘီအဂီၢ်ကီတစဲး. လၢခံအဝဲသ့ၣ်​ ထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ပီၣ်လဲၣ်က့ၣ်ကျီၤတတီၤလၢ ကပာ်လီၤဝဲ ကဘီအနီၣ်သက့ၤ. ဒီးပီၣ်လဲၣ်က့ၣ်ကျီၤအံၤ အက့ၣ်ထီၣ်လၢ ကလံၤစိးတခီ. အဝဲသ့ၣ်​ အိၣ်ဖဲန့ၣ်ယံာ်ထဲလဲၣ်. စီၤလူၤကၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်​ အိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်​ “အါနံၤအါသီ.” အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဖဲန့ၣ်​ အသီဒံးအါ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဒံးဒိၣ်ထီၣ်​ မ့ၢ်လၢ လါစဲးပတ့ဘၢၣ်​ ဒီးလါအီးကထိဘၢၣ်န့ၣ်​ ပှၤကလဲၤတၢ်လၢ ကဘီအဂီၢ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်​ အိၣ်ဝဲဒိၣ်မးအဃိ.—မၤတၢ် ၂၇:၈, ၉.

၁၁. စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤဒ်လဲၣ်​ ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤဆၢတဲာ်တၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၁ မ့ၢ်လၢ စီၤပီလူး အိၣ်ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ အလဲၤတၢ်က့ၤတၢ်လၢ မဲးဒံးထၢၣ်ရ့နယၢၣ်​ အပီၣ်လဲၣ်ပူၤအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပှၤလဲၤတၢ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ်​ ကဃ့အီၤတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်. ဖဲန့ၣ်​ စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲလၢ ကဘီတဘၣ်ဆဲးလဲၤတၢ်ဘၣ်. ဒီးစီၤပီလူး တဲဝဲလၢ ကဘီမ့ၢ်ဆဲးလဲၤတၢ်န့ၣ်​ “တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒီးတၢ်လီၤမူၤလီၤမၢ် ကအိၣ်ဝဲအါမး” တကးဒံးဘၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပှၤသးသမူ ကဟးဂီၤသ့. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤနီကဘီဖိ ဒီးကဘီကစၢ်န့ၣ်​ အဲၣ်ဒိးဆဲးလဲၤတၢ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်ဆဲးလဲၤတၢ် ဒီးထံၣ်န့ၢ်တၢ်လီၢ်တတီၤလၢ အဒိၣ်န့ၢ်အံၤန့ၣ်​ ကဂ့ၤဒိၣ်တစဲး. အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ စီၤယူၤလံ ဒီးပှၤအါတက့ၢ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်​ တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်​ မ့ၢ်ဆဲးလဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ဖံၤနံက့ၤန့ၣ်ကဂ့ၤ. ဝ့ၢ်ဖံၤနံက့ၤန့ၣ်​ အိၣ်ဒီးကဘီသန့လၢအဒိၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ ကအိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်​ တုၤလၢတၢ်ဂိၢ်ခါ. ဒီးဖဲကလံၤလၢ ကလံၤထံးတခီန့ၣ်​ ဟဲအူထီၣ်ဝဲ ကဖီလီဖိဒီး ကဘီန့ၣ်​ ဟးထီၣ်ဝဲ.—မၤတၢ် ၂၇:၁၀-၁၃.

၁၂. ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ ဟးထီၣ်လၢ ကီးကြ့တ့ၤဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲမနုၤလဲၣ်​ ဒီးဒ်သိး ကဘီတဟးဂီၤတဂ့ၤအဂီၢ် ပှၤနီကဘီဖိတဖၣ်​ ကျဲးစၢးမၤဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၂ ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ လဲၤတၢ်အခါ “ကလံၤမုၢ်လၢ အဆူၣ်” လၢအဟဲလၢ မုၢ်ထီၣ်ကလံၤစိးတခီန့ၣ်​ အူတၢ်ဆူၣ်မးအဃိ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်လဲၤလၢ “ကီးဆံးဆံးဖိလၢ ပှၤကိးအီၤလၢ ကျီဒ့ၤ” လၢအအိၣ်ယံၤဒီး သန့လၢအဂ့ၤ အမံးလာ် ၄၀ (၆၅ ကံလိမံထၢၣ်) ဘၣ်ဆၣ်မ့ၢ်လၢ ကလံၤအူတၢ်ဆူၣ်အဃိ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်ဝဲလၢ ကဘီန့ၣ်​ ကလဲၤဖျိးဝဲလၢ အၤဖြံၤကၤ အပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ. ဒီးဒ်သိး အတကဲထီၣ်ဒ်န့ၣ်တဂ့ၤအဂီၢ် ပှၤနီကဘီဖိတဖၣ်​ ကျဲးစၢးဝဲဆူၣ်ဆူၣ်​ ဒ်သိးကထုးထီၣ်ဝဲ ချံဖိတဘ့ၣ်လၢကဘီပူၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကဘီအချံဖိတဘ့ၣ်န့ၣ်​ အိၣ်ဝဲထဲထံအဃိ အဝဲသ့ၣ်​ ကထုးထီၣ်ဝဲအဂီၢ် ကီဝဲဖးဒိၣ်ညါ. လၢခံအဝဲသ့ၣ်​ ထုးထီၣ်ဝဲချံဖိ တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲသ့ၣ်စၢထီၣ်ဝဲ ကဘီမိၢ်ပှၢ်လၢ ပျံၤဃံးဃံးဒ်သိး ကဘီတဟးဂီၤတဂ့ၤအဂီၢ်. အဝဲသ့ၣ်​ ထုးလီၤဝဲကဘီယၢ်လၣ်​ ဒ်သိး ကလံၤမုၢ်တဆီၣ်ဖျိးအဝဲသ့ၣ်​ ဒီးကဘီတဟးဂီၤတဂ့ၤအဂီၢ်. ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ တၢ်အိၣ်သးအံၤန့ၣ်​ ကလီၤပျံၤလီၤဖုးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ထဲလဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ ကျဲးစၢးဝဲဒ်န့ၣ်လံ ဘၣ်ဆၣ်​ “ခီဖျိလၢ ကလံၤမုၢ်အဃိ ကဘီဟူးဝဲ ဆူၣ်မး.” ဒီးလၢသၢသီတသီန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကွံာ်လီၤဝဲ တၢ်ဖိတၢ်လံၤတနီၤ ဒ်သိး ကဘီကထီၣ်ဖီအဂီၢ်.—မၤတၢ် ၂၇:၁၄-၁၉.

၁၃. ကဘီလၢစီၤပီလူး ဒိးဝဲတဘ့ၣ်န့ၣ်​ ဖဲကလံၤမုၢ်ဟဲအခါ တၢ်အိၣ်သးမၤသးဒ်လဲၣ်.

^၁၃ ပှၤအိၣ်လၢ ကဘီပူၤတဖၣ်န့ၣ်​ ပျံၤတၢ်ဖးဒိၣ်ညါ. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤပီလူးဒီးအသကိးတဖၣ်န့ၣ်​ နာ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကပူၤဖျဲး. အဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်​ ကစၢ်အၢၣ်လီၤ စီၤပီလူးလၢ အကလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤ ဒီးလၢခံ မူခိၣ်ကလူးတဂၤစ့ၢ်ကီး တဲအီၤဒ်န့ၣ်. (မၤတၢ် ၁၉:၂၁; ၂၃:၁၁) ကလံၤမုၢ်အံၤ ဆဲးအူတၢ်ဒီနံၤဒီနၤ န့ၢ်ဝဲခံနွံလံ. ဒီးခီဖျိလၢ တၢ်အၢၣ်အုး ဒီးတၢ်စူၤဒိၣ်မးအဃိ ကဘီလဲၤတုၤဖဲလဲၣ်​ ဒီးအကဘၣ်လဲၤလၢ တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ်​ ပှၤနီကဘီဖိ တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ကအီၣ်တၢ်အီတၢ်အဂီၢ် ကီဝဲစ့ၢ်ကီး. ခီဖျိလၢ မူခိၣ်စူၤ, တၢ်ဂိၢ်, အဝဲသ့ၣ်မူၤကဘီ ဒီးပျံၤတၢ်ဖုးတၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ အီၣ်တၢ်ကဝံၣ်ဒ်လဲၣ်.

၁၄, ၁၅. (က) စီၤပီလူး ဆၢထၢၣ်​ ဒီးတဲဘၣ်ပှၤဒိးကဘီဖိတဖၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်ကစီၣ်လၢ စီၤပီလူး တဲဘၣ်ပှၤဒိးကဘီဖိတဖၣ်န့ၣ်​ ပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိလၢ အအိၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၄ စီၤပီလူး ဆၢထၢၣ်​ ဒီးတဲဘၣ်ပှၤဒိးကဘီဖိတဖၣ်ဒ်လဲၣ်. အတဲဘၣ်​ အဝဲသ့ၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ဒိကနၣ်​ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အတဲဝဲလၢ အပူၤကွံာ်တခါန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်တထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်အိၣ်သးဒ်အံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤပီလူး တပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. စီၤပီလူး တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ “ယကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါသုလၢ ပာ်ဆူၣ်ထီၣ်​ သုသးတက့ၢ်, သုသးသမူ တလီၤမၢ်နီတဂၤဘၣ်. ကဟးဂီၤဒၣ်ထဲ ကဘီတဘ့ၣ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၂၇:၂၁, ၂၂) ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ဖဲပှၤဒိးကဘီဖိတဖၣ်​ နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ တၢ်လၢစီၤပီလူးတဲဝဲအခါ အဝဲသ့ၣ်​ အသးကဆူၣ်ထီၣ်ဖးဒိၣ်ညါ. စီၤပီလူး အနီၢ်ကစၢ်စ့ၢ်ကီး ကသးခုဝဲဒိၣ်မးမ့ၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အီၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အကဒုးသ့ၣ်ညါဝဲ ပှၤဒိးကဘီဖိလၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ. ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်တခါလၢအမ့ၢ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ သးအိၣ်ဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ဒီးအဲၣ်ဝဲပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤ. တၢ်မၢဖိ ပ့းတရူးစ့ၢ်ကီး ကွဲးဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤ . . . တအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကတုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤ နီတဂၤဘၣ်. ဒီးအအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤခဲလၢာ် ကပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး.” (၂ ပ့း ၃:၉) ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအသးသမူန့ၣ်​ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်ဒိၣ်မးအဃိ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပဂုာ်ကျဲးစၢး လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်​ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်​ ကနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲအဂီၢ်.

^၁၅ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ စီၤပီလူး ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ်ဝဲ ပှၤဒိးကဘီဖိအါဂၤ ဘၣ်ဃးဒီး “တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤ အၢၣ်လီၤတ့ၢ်ဝဲ.” (မၤတၢ် ၂၆:၆; ကလီး ၁:၅) ဒီးတယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်လၢကဘီကဟးဂီၤအဃိ စီၤပီလူး ဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်​ တသံနီတဂၤဘၣ်. စီၤပီလူး တဲဝဲလၢ “ဖဲမနၤကၢာ်, ကစၢ်ယွၤလၢ ယဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ဒီးမၤအတၢ်တဂၤန့ၣ်​ အမူခိၣ်ကလူး ဆၢထၢၣ်လၢ ယကပၤ ဒီးတဲဝဲလၢ ‘စီၤပီလူးဧၢ, တဘၣ်ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ, နကဘၣ်​ လဲၤဆၢထၢၣ်လၢ ကဲစၢ်အမဲာ်ညါလီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤ ကမၤပူၤဖျဲး ပှၤလၢအဒိးကဘီ ဒီးနၤကိးဂၤဒဲးလီၤ.’” အဃိ စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်လၢ “သကိးသ့ၣ်ဧၢ, ပာ်ဆူၣ်ထီၣ်​ သုသးတက့ၢ်, ယနာ်လၢ ကစၢ်ယွၤ ကမၤဝဲဒ် တၢ်လၢ အတဲဘၣ်ယၤအသိး လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပကဘီ ကဟးဂီၤဝဲဘူးဒီး ကီးတဖျၢၣ်ဖျၢၣ်လီၤ.”—မၤတၢ် ၂၇:၂၃-၂၆.

“ပှၤခဲလၢာ် လဲၤတုၤဝဲလၢ ထံကၢၢ်နံၤ ပူၤပူၤဖျဲးဖျဲး” (မၤတၢ် ၂၇:၁၇-၄၄)

၁၆, ၁၇. (က) စီၤပီလူး အတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်န့ၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ပှၤကဘီဖိတဖၣ်​ အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) စီၤပီလူး အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်န့ၣ်​ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၆ လၢတၢ်အိၣ်သး ကီကီခဲခဲ ခံနွံအတီၢ်ပူၤန့ၣ်​ ကလံၤဆီၣ်ဖျိးဝဲ ကဘီအံၤကယံၤဝဲ အမံးလာ် ၅၄၀ (၈၇၀ ကံလိမံထၢၣ်) ဒီးဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပှၤနီကဘီဖိတဖၣ်​ နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ လပီဆီၣ်ဝဲ ထံကၢၢ်နံၤအသီၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်​ ဟဲဘူးကတုၤလၢ ထံကၢၢ်နံၤလံ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်စဲၤလီၤဝဲ နီၣ်သက့ၤ ဒ်သိး ကဘီတလီၤထွံတဂ့ၤအဂီၢ်. တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကျဲးစၢးထိၣ်လိၤဝဲ ကဘီအခိၣ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်​ လဲၤပတုာ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ ကသ့အဂီၢ်. ဖဲန့ၣ်အခါ ပှၤဒိးကဘီဖိတဖၣ်​ ကျဲးစၢးဝဲဒ်သိး ကဟးထီၣ်ဝဲလၢကဘီပူၤ ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤသုးဖိတဖၣ်​ တြီအဝဲသ့ၣ်. ခီဖျိလၢ စီၤပီလူး ထံၣ်ဝဲတၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်န့ၣ်အဃိ အဝဲတဲဘၣ်​ သုးခိၣ်ဒီးပှၤသုးဖိတဖၣ်လၢ “ပှၤတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တအိၣ်လၢ ကဘီအပူၤလၢၤဘၣ်န့ၣ်​ သုပူၤဖျဲး တသ့ဘၣ်.” ဒီးဖဲန့ၣ်​ ကဘီဂၢၢ်ထီၣ်က့ၤတစဲးဖိအဃိ စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဝဲသ့ၣ်လၢ ကအီၣ်တၢ်အီတၢ် ဒီးတဲဝဲလၢ ပကပူၤဖျဲးကိးဂၤဒဲးလီၤ. ဖဲန့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤပီလူး “စံးဘျုးစံးဖှိၣ်​ ကစၢ်ယွၤလၢ အဝဲသ့ၣ်​ ခဲလၢာ်အမဲာ်ညါ.” (မၤတၢ် ၂၇:၃၁, ၃၅) စီၤပီလူး ဃ့ထုကဖၣ်တၢ် ဒီးစံးဘျုးစံးဖှိၣ်​ ကစၢ်ယွၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်ဒိတၢ်တဲာ်အဂ့ၤလၢ စီၤလူၤကၣ်, စီၤအရံစတၢ်ဃူး ဒီးခရံာ်ဖိလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤအဂီၢ်စ့ၢ်ကီး. မ့မ့ၢ်နၤမီၤ နတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်လၢ ကမျၢၢ်မဲာ်ညါန့ၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ကမျၢၢ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးဧါ.

^၁၇ ဖဲစီၤပီလူး ဃ့ထုကဖၣ်တၢ် ဝံၤအလီၢ်ခံ “အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ် ပာ်ဆူၣ်ထီၣ်အသးဒီး စးထီၣ်အီၣ်တၢ်.” (မၤတၢ် ၂၇:၃၆) ဝံၤဘျီ အဝဲသ့ၣ်ကလဲၤတုၤလၢ ထံကၢၢ်နံၤချ့ချ့အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်တၢၤလီၤဝဲ ဘုဧိၤဟုဧိၤလၢ ပီၣ်လဲၣ်ပူၤဒ်သိး ကဘီကဖှံထီၣ်​ ဒီးလဲၤဘူးထီၣ်ဒီး ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤချ့ချ့အဂီၢ်. အဃိ ဖဲမုၢ်ဝါထီၣ်​ အဆၢကတီၢ် ပှၤနီကဘီဖိတဖၣ်​ ကူးတဲာ်ကွံာ်ဝဲ နီၣ်သက့ၤတဖၣ်အပျံၤ, ဃဲၣ်လီၤဝဲ ပျံၤလၢပှၤစၢဃာ် နီၣ်ဝၢ်တဖၣ်​ ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ထုးထီၣ်ဝဲ ကဘီအယၢ်လၣ်​ ဒ်သိး ကဘီကလဲၤတုၤလၢ ထံကၢၢ်နံၤ ဒီးအိၣ်ကတာ်ဝဲအဂီၢ်. ဖဲန့ၣ်န့ၣ်​ ကဘီအခိၣ်​ တကပၤန့ၣ်​ ကတာ်ဝဲဒီးမဲး မ့တမ့ၢ် ကပံာ် ဒီးခီဖျိလၢ လပီဆီၣ်ဝဲ ကဘီဆူၣ်မးအဃိ ကဘီအခံ တကပၤန့ၣ်​ သ့ၣ်ဖးဝဲ. ဒီးပှၤသုးဖိတနီၤန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကမၤသံဝဲ ပှၤဃိာ်ဖိမ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်​ ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ပှၤဃိာ်ဖိ ကစံၣ်ဖျိးဝဲအဃိ. ဘၣ်ဆၣ်​ သုးခိၣ်စီၤယူၤလံ တြီအဝဲသ့ၣ်​ ဒီးအမၢဝဲ ပှၤခဲလၢာ်ဖုလီၤလၢထံကျါ ဒီးကပီၢ်ဃီၤထံ တုၤလၢထံကၢၢ်နံၤ. ဒ်စီၤပီလူး တဲဆိပာ်စၢၤဝဲအသိး ပှၤ ၂၇၆ ဂၤန့ၣ်​ တသံနီတဂၤဘၣ်. ဒီး “ပှၤခဲလၢာ် လဲၤတုၤဝဲလၢ ထံကၢၢ်နံၤ ပူၤပူၤဖျဲးဖျဲး.” ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ လဲၤတုၤလၢ တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်.—မၤတၢ် ၂၇:၄၄.

အဝဲသ့ၣ်​ “သးဂ့ၤလၢ ပဖီခိၣ်ဒိၣ်မး” (မၤတၢ် ၂၈:၁-၁၀)

၁၈-၂၀. ပှၤမ့းလံတ့ၤဖိတဖၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါလၢ ပှၤလၢအပူၤဖျဲးတဖၣ်​ အဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ်​ ဒီးတၢ်လီၤလး မနုၤကဲထီၣ်လဲၣ်.

^၁၈ ခဲအံၤ ပှၤလၢအပူၤဖျဲးတဖၣ်န့ၣ်​ လဲၤတုၤလၢ ကီးမ့းလံတ့ၤ စံးစလံၣ်အကလံၤထံးတခီ. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်​ လၢအမ့ၢ် “ကီးမ့းလံတ့ၤန့ၣ်​ အိၣ်လၢတၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်”) စီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤမ့းလံတ့ၤဖိတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ “သးဂ့ၤလၢ ပဖီခိၣ်ဒိၣ်မး.” (မၤတၢ် ၂၈:၂) ခီဖျိလၢ ပှၤလၢအပူၤဖျဲးတဖၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်စီၣ်​ ဒီးတၢ်ဂိၢ်အဝဲသ့ၣ်သး ဒိၣ်မးအဃိ ပှၤမ့းလံတ့ၤဖိတဖၣ်​ ကုၢ်ထီၣ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်မ့ၣ်အူ. တၢ်ဂိၢ်ဒီးတၢ်စူၤသနာ်က့ မ့ၣ်အူအံၤ ကမၤကလၢၤထီၣ်​ အဝဲသ့ၣ်သပှၢ်တၢၢ်. ဒီးဖဲန့ၣ်​ တၢ်လီၤလး ကဲထီၣ်ဝဲတခါ.

^၁၉ စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤတၢ်အဃိ အဝဲဟးဃုသ့ၣ်မုၣ်လၢ မ့ၣ်အူအဂီၢ်. ဖဲအထၢသ့ၣ်မုၣ်​ ဒီးပာ်လီၤဝဲလၢ မ့ၣ်အူပူၤအခါ ဂုၢ်ဘၣ်အၢတဘိ ဟဲထီၣ်အ့ၣ်အီၤ ဒီးလီၤစဲၤလၢအစုလိၤ. ဖဲပှၤမ့းလံတ့ၤဖိတဖၣ်​ ထံၣ်ဝဲအခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤစံၣ်ညီၣ်​ စီၤပီလူး.a

^၂၀ ဖဲပှၤမ့းလံတ့ၤဖိတဖၣ်​ ထံၣ်ဝဲ ဂုၢ်ဘၣ်အၢအ့ၣ်ဝဲ စီၤပီလူးအခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ စီၤပီလူး အစုက “ညိးထီၣ်.” တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်လၢ အမ့ၢ်ဝဲ “ညိးထီၣ်” န့ၣ်ပှၤသူဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တကပၤ. “ကသံၣ်သရၣ်​ စီၤလူၤကၣ်​ လၢအဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤ” တဂၤ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤန့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤကမၢကမၣ်ဘၣ်. (မၤတၢ် ၂၈:၆; ကလီး ၄:၁၄) ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ စီၤပီလူး တဆ့လီၤကွံာ် ဂုၢ်လၢမ့ၣ်အူအပူၤ ဒီးစီၤပီလူးတဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်.

၂၁. (က) တၢ်ဂ့ၢ်လၢစီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဝဲတဖၣ်​ အဘၣ်ဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တဲဖျါထီၣ်တၢ်အဒိတနီၤ. (ခ) စီၤပီလူး မၤတၢ်လီၤလး မနုၤလဲၣ်​ ဒီးဖဲပှၤမ့းလံတ့ၤဖိတဖၣ်​ ထံၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်​ မၤမနုၤလဲၣ်.

^၂၁ စီၤပီးပျံၤန့ၣ်​ အမ့ၢ်ဝဲပှၤထူးပှၤတီၤ တဂၤလၢ အအိၣ်ဖဲတၢ်လီၢ်အဝဲန့ၣ်. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ရိမ့ၤအသုးခိၣ်လၢ ကီးမ့းလံတ့ၤအပူၤ. စီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤပီးပျံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ “ကီးအခိၣ်အနၢ်” တဂၤ. လၢခံပှၤထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ပှၤမ့းလံတ့ၤဖိ အတၢ်ကွဲးခံခါ လၢဘၣ်ဃးဒီး လီၢ်လၤအဝဲန့ၣ်အဂ့ၢ် အဃိ စီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤပီးပျံၤ အလီၢ်အလၤန့ၣ်​ ဘၣ်ဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲး. စီၤပီးပျံၤ တူၢ်လိာ်မုာ်ဝဲ စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်​ ဖဲန့ၣ်သၢသီ. ဖဲန့ၣ်ဆၢကတီၢ် ဘၣ်လၢ စီၤပီးပျံၤ အပါန့ၣ်အိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်. ဒီးစီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤပီးပျံၤအပါန့ၣ်​ “တၢ်ကိၢ်ထီၣ်အီၤဒီး အဟၢဖၢ ဝံာ်တကံဝဲအဃိ အအိၣ်လၢလီၢ်မံခိၣ်.” ဖဲအံၤတဘျီစ့ၢ်ကီး ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါအဂ့ၢ် ဘၣ်ဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ဖဲန့ၣ်​ စီၤပီလူး ဃ့ထုကဖၣ်​ ဒီးပာ်ထီၣ်အစုလၢ ပှၤဆိးက့တဂၤန့ၣ်အလိၤ ဒီးအဘျါက့ၤဝဲ. ပှၤဖဲန့ၣ်တဖၣ်​ ထံၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ ကမၢကမၣ်ဒိၣ်မး ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ဟဲကိးဝဲ ပှၤဆိးက့မံနီၤတဖၣ်​ ဒ်သိး စီၤပီလူး ကမၤဘျါန့ၢ်အဝဲသ့ၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ဟဲစိာ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်လၢ စီၤပီလူး ဒီးအသကိးတဖၣ်​ လိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤအဂီၢ်.—မၤတၢ် ၂၈:၇-၁၀.

၂၂. (က) ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တဂၤ ပတြၢၤဝဲ စီၤလူၤကၣ်​ အတၢ်ကွဲးဖဲ အလဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအခါဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ်​ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၂၂ စီၤပီလူး အတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤ တဘျီအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်​ စီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. အဃိ ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဂၤ တဲဝဲလၢ “စီၤလူၤကၣ်​ ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤပီလူး အတၢ်လဲၤတဘျီအံၤအဂ့ၢ် တဆီဘၣ်တဆီ ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အကဆူးကတ့ၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. အဃိ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ်​ ပှၤလၢအကကွဲးဖျါထီၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်အကဆူးကတ့ၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒ်စီၤလူၤကၣ်အသိးန့ၣ်​ တအိၣ်ဘၣ်. ဒီးစီၤလူၤကၣ်န့ၣ်​ အကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလဲၤတၢ်က့ၤတၢ်လၢ တၢ်မၢဖိအစိၤ လၢကဘီတပၤ ဒီးအပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ကလံၤသီၣ်ဂီၤ ဒီးတၢ်အိၣ်သးလၢ မဲးဒံးထၢၣ်ရ့နယၢၣ်​ ပီၣ်လဲၣ်အမုၢ်ထီၣ်တခီန့ၣ်​ ဘၣ်ဝဲလီၤတံၢ်ဆဲး. အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အကကွဲးနီၣ်ဃာ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်​ ဖဲအလဲၤတၢ်ဒီး စီၤပီလူးအခါ. ဒီးအကဘၣ်ဆဲးလဲၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်​ အကကွဲးဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ဒီဒူၣ်ညါ. စီၤပီလူး မ့ၢ်လဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤန့ၣ်​ တၢ်ကမၤအသးဒီးအီၤဒ်လဲၣ်. ပကကွၢ်သကိး.