တၢးထီခိးတၢ် online လံာ်ရိဒၢး
တၢးထီခိးတၢ်
online လံာ်ရိဒၢး
ကညီ(စှီၤ)ကျိာ်
ဃုထၢ
  • ဃုကွၢ်
  • လံာ်စီဆှံ
  • လံာ်လဲၢ်တဖၣ်
  • တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်တဖၣ်
  • တၢး၁၉ လါယူၤ လံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ် ၂၆-၃၀
  • ဒီသဒၢလီၤနသးလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အပျံၤသကွီၤ

တၢ်ဂီၤမူတအိၣ်ဘၣ်.

ဝံသးစူၤ, တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်လၢ နကကွၢ်တၢ်ဂီၤမူအဂီၢ်.

  • ဒီသဒၢလီၤနသးလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အပျံၤသကွီၤ
  • တၢးထီခိးတၢ် ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤအဘီမုၢ် (လံာ်လၢတၢ်မၤလိအဂီၢ်)—၂၀၁၉
  • တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီဖိ
  • တၢ်ဂ့ၢ်လၢအလီၤဂာ်လိာ်သး
  • ပျံၤသကွီၤ လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်
  • သးဟ့အီၤ ဒ်ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့ဝဲအသိး
  • တဘၣ်ဆဲးဆိကမိၣ်​ လုၢ်လၢ်လၢ အလီၤသးဘၣ်အၢတဖၣ်​ လၢၤတဂ့ၤ
  • နမ့ၢ်ဆဲးဆိကမိၣ်ဘၣ်ဒံး တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့လၢ နထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢ အပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ်​ နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်
  • ဃ့ထုကဖၣ်ဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်​ ဒီးဒိကနၣ်​ အကလုၢ်
  • နဝၤ မ့တမ့ၢ် နမါ မ့ၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်​ နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်
    တၢးထီခိးတၢ် ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤအဘီမုၢ် (လံာ်လၢတၢ်မၤလိအဂီၢ်)—၂၀၂၃
  • ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ် တဂ့ၤဘၣ်လဲၣ်
    ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ—ကၠိဖိလံာ်တၢ်မၤလိ—၂၀၂၃
တၢးထီခိးတၢ် ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤအဘီမုၢ် (လံာ်လၢတၢ်မၤလိအဂီၢ်)—၂၀၁၉
တၢး၁၉ လါယူၤ လံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ် ၂၆-၃၀
ပှၤမိၤအးမုၣ်တဖၣ် ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် ပှၤအံၣ်စရ့လးပိာ်ခွါတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ

ဒီသဒၢလီၤနသးလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အပျံၤသကွီၤ

ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ လၢပျၢၤတဖၣ်​ ဘူးကလဲၤခီဂာ် ထံကျိယၢ်ဒ့ၣ်​ ဒ်သိးကလဲၤနုာ်ဝဲဆူ ကီၢ်တၢ်စံးပာ်အခါ ပှၤတမှံၤတနီၤ ဟဲအိၣ်သကိးအီၤလီၤ. ပှၤတမှံၤတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိ ပိာ်မုၣ်တဖၣ်​ ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ကွဲမုာ်ဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးပိာ်ခွါတဖၣ်​ လၢအဝဲသ့ၣ်အမူးပွဲလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပှၤအံၣ်စရ့လးပိာ်ခွါတဖၣ်​ ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. အါန့ၢ်အန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ တၢ်ဂဲၤကလံၣ်, တၢ်အီၣ်သကိးအီသကိး တၢ်အီၣ်ဝံၣ်ဝံၣ်ဆၢဆၢ ဒီးကန့ၢ်ဘၣ်တံၤသကိး လၢအသီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်အံၤ အလုၢ်အလၢ် ဒီးအတၢ်သကဲာ်ပဝးတဖၣ်န့ၣ်​ တလီၤပလိာ်ဒီး ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဟ့ၣ်လီၤဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ပိာ်ခွါတနီၤ ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ‘ပသ့ၣ်ညါ တၢ်အဘၣ်​ ဒီးတၢ်အကမၣ်လီၤ. ပကပလီၢ်ပသးလီၤ.’

ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပှၤဂီၢ်မုၢ် မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါဒီး မိၤအးအဖိမုၣ်တဖၣ်လီၤ.” နီၢ်နီၢ်န့ၣ်​ ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်အံၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ပိာ်ခွါတဖၣ်​ ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယွၤလၢအကမၣ်လီၤ. ဒီးပှၤပိာ်ခွါတဖၣ်အံၤ မၤဝဲဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. အဃိ “ယွၤအသးထီၣ်ကဲၤထီၣ်ဘၣ်​ အံၣ်စရ့လး” လီၤ.—၄ မိၤၡ့ ၂၅:၁-၃.

ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အံၤ မၤကမၣ်​ ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢကျဲခံဘိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ တၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ်​ ဒီးမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါလီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ တဒိကနၣ်​ ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်အဃိ ပှၤလၢအကထိတဖၣ်​ ဘၣ်သံဝဲလီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၂၀:၄, ၅, ၁၄; ၅ မိၤၡ့ ၁၃:၆-၉) ပှၤပိာ်ခွါတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တမၤကမၣ်တၢ်ဘၣ်န့ၣ်​ တယံာ်လၢၤဘၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကလဲၤခီဂာ်ဘၣ်​ ထံကျိယၢ်ဒ့ၣ်​ ဒီးကလဲၤနုာ်ဘၣ်ဆူ ကီၢ်တၢ်စံးပာ်လီၤ. အဃိ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤသးအုးဒိၣ်မးလီၤ.—၄ မိၤၡ့ ၂၅:၅, ၉.

ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်​ တၢ်မၢဖိပီလူးကွဲးဝဲလၢ “တၢ်န့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ် မၤအသးလၢ အဝဲသ့ၣ်အလိၤ, ဒီးကဲလၢတၢ်အဒိအတဲာ်, ဒီးအိၣ်ကွဲးအသးလၢ ပဝဲဒၣ်, လၢတၢ်အစိၤကတၢၢ် ဟဲဘၣ်အီၤအဂီၢ်, ဒ်သိးပကဘၣ်​ တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤန့ၣ်လီၤ.” (၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၇-၁၁) ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတနီၤ မၤကမၣ်တၢ်ဖးဒိၣ်​ ဒီးတလဲၤနုာ်ဘၣ်ဝဲဆူ ကီၢ်တၢ်စံးပာ်အခါ မုၣ်ကီၤလံၢ် ကသးခုဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ဒ်သိးပသုတလဲၤနုာ်ဘၣ်ဆူ ဟီၣ်ခိၣ်သီတဂ့ၤအဂီၢ် မုၣ်ကီၤလံၢ် လ့ပစီပှၤ မ့ၢ်န့ၢ်န့ၣ်​ အဝဲကသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အမၤကမၣ်တၢ်တဖၣ်​ အဒိအတဲာ်န့ၣ်လီၤ.

ပျံၤသကွီၤ လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်

ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး မုၣ်ကီၤလံၢ်အဲၣ်ဒိး လ့ပစီဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ်​ ဒီးအဝဲသူဝဲ ပျံၤသကွီၤလၢ အပူၤကွံာ် အသူတ့ၢ်ဝဲလၢ အကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်ပဖးဘၣ်တ့ၢ်အသိး လၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အစိၤန့ၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ်သူဝဲ တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါလီၤ. လၢပစိၤခဲအံၤစ့ၢ်ကီး မုၣ်ကီၤလံၢ် ဆဲးသူဝဲ ပျံၤသကွီၤလၢအမ့ၢ် တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါလီၤ. ဒ်သိးပကမၤဘၣ်​ တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါအဂီၢ် မုၣ်ကီၤလံၢ် လ့ပစီပှၤခီဖျိလၢ အသူဝဲ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့လီၤ.

ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤကွၢ်ခူသူၣ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ ဒ်သိးပှၤသုတသ့ၣ်ညါ နီတဂၤတဂ့ၤအဂီၢ်သ့လီၤ. လၢအပူၤကွံာ် အနံၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးကွၢ် တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ဘၣ်လဲၤကွၢ်ဝဲ တၢ်ဂီၤမူလၢ အတကြၢးတဘၣ်​ လၢတၢ်ဂီၤမူအဒၢး မ့တမ့ၢ် ဘၣ်လဲၤဝဲဆူပှၤဆါ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ အလံာ်လဲၢ်တဖၣ်​ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပှၤအါဂၤန့ၣ်​ အမဲာ်ဆှး ဒီးဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကထံၣ်အဝဲသ့ၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ တလဲၤဝဲဖဲန့ၣ်​ မ့တမ့ၢ် တလဲၤဘူးဒီး တၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ်​ ပှၤလၢအသူ အ့ထၢၣ်နဲးတဖၣ်န့ၣ်​ ကွၢ်ဝဲတၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ လၢတၢ်မၤလီၢ် မ့တမ့ၢ် လၢအကါပူၤသ့ဝဲလီၤ. ဒီးပှၤပိာ်မုၣ်ဒီးပှၤပိာ်ခွါလၢ ထံကီၢ်အါဘ့ၣ်န့ၣ်​ တလိၣ်လဲၤကွၢ် တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤဘၣ်​ ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ကွၢ်ဝဲလၢ အနီၢ်ကစၢ်အဟံၣ်သ့ဝဲလီၤ.

တကးဒံးဘၣ်​ ပှၤကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ လၢလီတဲစိ ဒီးအံၣ်လဲးထြီနံး တၢ်ပီးတၢ်လီတဖၣ်အပူၤ သ့ဝဲညီညီဖိလီၤ. ဖဲပှၤဟးလၢ ကျဲအခါမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဒိးဘၢးစ်ကါ မ့တမ့ၢ် လ့ၣ်မ့ၣ်အူအခါမ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢအတကြၢးတဘၣ်​ လၢတၢ်ပီးတၢ်လီလၢ အအိၣ်လၢအစုပူၤ သ့ဝဲလီၤ.

ပှၤကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ လၢတၢ်ခူသူၣ်အပူၤ ဒံးယံာ်ဒံးညီထီၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်​ အမၤဘၣ်ဒိပှၤဂၤ အါန့ၢ်ဒံးလၢညါလီၤ. အဒိ မၤဘၣ်ဒိ ပှၤအါဂၤ အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ, အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ဒီးအတၢ်ပာ်ကဲလီၤသးလီၤ. ဒီးတၢ်လၢ အနးဒိၣ်ကတၢၢ်တခါန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးကစၢ်ယွၤ ဟးဂီၤဝဲလီၤ. အဃိ ပမ့ၢ်ကွၢ် တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်​ ကမၤဘၣ်ဒိပှၤ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဒီးမၤဘၣ်ဒိ ပှၤဂၤအတၢ်တူၢ်ဘၣ်​ ဒီးအတၢ်ဆိကမိၣ်​ နးနးကလဲာ်လီၤ. တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ လၢခံအဘျါက့ၤဝဲ ကယီကယီဘၣ်ဆၣ်​ အလီၢ်ကအိၣ်တ့ၢ်ဝဲလီၤ.

ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီသဒၢပှၤလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အပျံၤသကွီၤအံၤလီၤ. ဒ်သိးပကန့ၢ်ဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဒီသဒၢအဂီၢ် ပတဘၣ်လီၤဂာ်ဒ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ပိာ်ခွါတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပကဘၣ်​ ‘ဒိကနၣ်​ [ကစၢ်ယွၤ] အကလုၢ်သပှၢ်တၢၢ်’ လီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၁၉:၅) ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤ သးဟ့ဝဲ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ ဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်သ့လဲၣ်.

သးဟ့အီၤ ဒ်ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့ဝဲအသိး

ဆိကမိၣ်ကွၢ်, ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ်​ လီၤဆီန့ၣ်ဒံး ကလုာ်အဂၤခဲလၢာ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်လီၤ. ဒ်တၢ်ဒူၣ်အသိး တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ ဒီသဒၢဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်​ ဒီးသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ်​ ဒ်သိးအသုတမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ် ဒ်ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိလၢ အအိၣ်ဘူးဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်​ မၤဝဲအသိးတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၄:၆-၈) တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့ဝဲ တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါန့ၣ်လီၤ.

ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိ ဖဲန့ၣ်တဖၣ်​ အတၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အလီၤရၢၢ်တဖၣ်​ ဒီးအဝဲတဲဘၣ်​ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ “မၤဒ်ပှၤကနၤဧၣ်ဖိ လၢယဒုးလဲၤနုာ်သု ဆူအကီၢ်အပူၤ အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ. . . အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤတဖၣ်အံၤ မၤဘၣ်အၢထံကီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယွၤစံၣ်ညီၣ်ထံကီၢ်” လီၤ. ပှၤကနၤဧၣ်ဖိတဖၣ်​ အတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်​ လီၤသးဘၣ်အၢဒီး လီၤရၢၢ်ဒိၣ်မးအဃိ ယွၤလၢအစီအဆှံတဂၤအံၤ ထံၣ်အဝဲသ့ၣ်​ အထံအကီၢ်ဒ် ထံကီၢ်လၢ အလီၤသးဘၣ်အၢလီၤ.—၃ မိၤၡ့ ၁၈:၃, ၂၅, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.

ယဟိဝၤယွၤ စံၣ်ညီၣ်ပှၤကနၤဧၣ်ဖိတဖၣ်​ ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ်​ ဆဲးမၤဝဲ တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါလီၤ. ဒီးဖဲအနံၣ်​ ၁,၅၀၀ ပူၤကွံာ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ်​ လၢခရံာ်ဖိအစိၤန့ၣ်​ စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်​ “အမဲာ်တဆှးလၢၤဘၣ်ဒီး, ဟ့ၣ်လီၤဒၣ်အသးလၢ အသးကတၢအပူၤ, ဒ်သိးအကဂုာ်မၤ ကယဲၢ်တၢ်အဲၣ်တလ့ၤအဲၣ်တဘီ ခဲလၢာ်လီၤ.” (အ့းဖ့းစူး ၄:၁၇-၁၉) ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤအါဂၤန့ၣ်​ အတၢ်သကဲာ်ပဝး လီၤရၢၢ်ဒိၣ်မး ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ အမဲာ်တဆှးလၢ အတၢ်မၤတဖၣ်အံၤအဃိဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်တၢ် အမ့ၢ်အတီတဖၣ်န့ၣ်​ တသ့ဖဲအသ့ ကဘၣ်ဟးဆှဲးကွၢ်ဝဲ တၢ်လၢအလီၤရၢၢ်တဖၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယွၤသးဘၣ်အၢဝဲ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲတ့လီၤပှၤ ဒ်အဂီၤဒၣ်ဝဲ အသိးဒီး ဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကသ့ၣ်ညါ တၢ်လၢအဘၣ်​ ဒီးအကမၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မံဃုာ်အိၣ်ဃုာ်န့ၣ်​ ပှဲၤဒီးတၢ်ကူၣ်သ့လီၤ. အဝဲတိာ်ပာ်ဝဲလၢ တၢ်မံဃုာ်အိၣ်ဃုာ်န့ၣ်​ ကမ့ၢ်တၢ်လၢ အမၤသးခု ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤခံဂၤ အဂီၢ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၂၆-၂၈; ကတိၤဒိ ၅:၁၈, ၁၉) ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အထုးထီၣ်​ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ မ့တမ့ၢ် အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ လၢကကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤလၢ အလုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘျၢလၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သကဲာ်ပဝး လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လီၤ. အဃိ ပှၤလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ လၢကကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤလၢ အတပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤဘၣ်. ပှၤလၢအလုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘျၢခီဖျိ အထုးထီၣ်​ မ့တမ့ၢ် အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ လၢကကွၢ်ဝဲ တၢ်လၢအလီၤရၢၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ ကစၢ်ယွၤကစံၣ်ညီၣ်​ အဝဲသ့ၣ်လီၤ.—ရိမ့ၤ ၁:၂၄-၂၇.

မ့မ့ၢ် ပှၤလၢအဃုဖး မ့တမ့ၢ် ကွၢ်ဝဲတၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့မီၤ. ပှၤတနီၤကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤမ့ၢ်ဖး မ့တမ့ၢ် ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်​ တဘၣ်ဒိပှၤ နီတမံၤဘၣ်. သနာ်က့ နီၢ်နီၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်အဝဲသ့ၣ်​ ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဝဲ ပှၤလၢအတပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘျၢတဖၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ စးထီၣ်ကွၢ် တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့အခါ တမ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်​ ကတိာ်ပာ်ဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယွၤလၢအမ့ၢ်အတီန့ၣ်​ ကြၢးသးဟ့ဝဲ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲလၢ “ပှၤလၢအအဲၣ်ယွၤသ့ၣ်ဧၢ, သးဟ့တၢ်အၢတက့ၢ်.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၉၇:၁၀.

ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိး ဟးဆှဲးကွၢ် တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ဒၣ်လဲာ် ကဟးဆှဲးဝဲအဂီၢ် တညီဘၣ်. ပမ့ၢ်ပှၤ တလၢတပှဲၤအဃိ ပကဘၣ်တြီဆၢကွံာ် ပတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီ လၢအတဂ့ၤတဖၣ်လီၤ. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပကဂုာ်ကျဲးစၢး လီလီၤပသးလၢ တၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢ အကမၣ်ဘၣ်. (ယံးရမံယၤ ၁၇:၉) ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤအါဂၤလၢအကဲထီၣ်​ ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်​ လဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ န့ၢ်ဝဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ နနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ နမၤနၢၤကွံာ်အီၤသ့လီၤ. ပကဆိမိၣ်ကွၢ် ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပဟးဆှဲး မုၣ်ကီၤလံၢ်အပျံၤသကွီၤ လၢအမ့ၢ် တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

တဘၣ်ဆဲးဆိကမိၣ်​ လုၢ်လၢ်လၢ အလီၤသးဘၣ်အၢတဖၣ်​ လၢၤတဂ့ၤ

ဒ်ပဖးဘၣ်လၢ အခီၣ်ထံးအသိး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအါဂၤန့ၣ်​ မၤဒိၣ်ထီၣ်​ အတၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်​ မၤဘၣ်တၢ်လၢ အဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီးပှၤ ဒ်န့ၣ်သ့လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခိၣ်ချၢ စီၤယၤကိာ် တဲဖျါထီၣ်​ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢ “ပှၤတဂၤဂၤအတၢ်သးကွံဒၣ်ဝဲထုးအီၤ . . . လၢခံက့ၤဒီး တၢ်သးကွံန့ၣ်ဒၢထီၣ်, ဒီးဆံးစၢ်တၢ်ဒဲးဘး” လီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၁၄, ၁၅) ပှၤတဂၤ မ့ၢ်ပျဲလၢ တၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီလၢ အတဂ့ၤဘၣ်တဖၣ်​ ကဒိၣ်ထီၣ်လၢ အသးပူၤန့ၣ်​ လၢခံန့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲကမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤ. အဃိ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ထုးထီၣ်ကွံာ် တၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အတဂ့ၤတဖၣ်​ ဒီးပတဘၣ်​ ဆိကမိၣ်အီၤလၢၤဘၣ်.

နမ့ၢ်ဆဲးဆိကမိၣ်ဒံး တၢ်လၢအလီၤရၢၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ မၤတၢ်တမံၤမံၤ ဒ်သိးနသးပ့ၤနီၣ်​ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ကန့ၢ်အဂီၢ်တက့ၢ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “နစုမ့ၢ်ဂ့ၤ, နခီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, မ့ၢ်ဒုးလီၤဃံၤနၤဒီး, ဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်အီၤ, ဒီးကွံာ်တ့ၢ်ကွံာ်အီၤလၢ နအိၣ်တက့ၢ်. . . . နမဲာ်မ့ၢ်ဒုးလီၤဃံၤနၤဒီး, အူခွဲးထီၣ်ကွံာ်အီၤ, ဒီးကွံာ်တ့ၢ်ကွံာ်အီၤလၢ နအိၣ်တက့ၢ်.” (မးသဲ ၁၈:၈, ၉) ယ့ၣ်ၡူးတအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပကဘၣ်မၤ ပနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤဒ်န့ၣ်​ အနီၢ်ကီၢ်ဘၣ်. အဝဲဟ့ၣ်ဝဲတၢ်အဒိ ဒီးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပကဘၣ်မၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်လၢအမၤလီၤဃံၢ်ပှၤတဖၣ်​ ချ့ချ့ဒီး လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်​ ပမၤထွဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ပံးကွံာ်အအံၣ်လဲးထြီနံး တၢ်ပီးတၢ်လီ, ဃၣ်ကွံာ်အမဲာ် ဒီးသးစၢၢ်ဆၢဝဲလၢ အမါဒီးအဖိအဂီၤတဖၣ်

ဖဲနထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့အခါ တဘၣ်ဆိကမိၣ်လၢ ‘ယမ့ၢ်ပလီၢ်သးန့ၣ်​ တဘၣ်နီတမံၤဘၣ်’ တဂ့ၤ. ဃၣ်ကွံာ်နမဲာ် တဘျီဃီတက့ၢ်. ပံးကွံာ်တၢ်ဂီၤမူ မ့တမ့ၢ် နခီၣ်ဖၠူထၢၣ်​ မ့တမ့ၢ် နလီတဲစိ တဘျီဃီတက့ၢ်. ဒီးသးစၢၢ်ဆၢကဒါက့ၤ တၢ်လၢအကဆှီတဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ ကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးနတၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤ သုတဒိၣ်ထီၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ.

နမ့ၢ်ဆဲးဆိကမိၣ်ဘၣ်ဒံး တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့လၢ နထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢ အပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ်​ နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်

နပတုာ်ကွၢ် တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ မ့ၢ်န့ၢ်သနာ်က့ နမ့ၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်လၢနကွၢ်တ့ၢ်အီၤ လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်​ တဘျီဘၣ်တဘျီန့ၣ်​ နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. တၢ်ဂီၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အတကဆှီဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ အိၣ်တ့ၢ်လၢ ပှၤတဂၤအခိၣ်နူာ်အပူၤ ဖးယံာ်သ့လီၤ. ဒီးလၢတၢ်တပလီၢ်သးအပူၤ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဟဲက့ၤနုာ်လီၤလၢ အတၢ်ဆိကမိၣ်အပူၤ သ့ဝဲကိးဆၢကိးကတီၢ်ဒဲးလီၤ. ဒီးတၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ အဝဲကအဲၣ်ဒိးမၤ တၢ်လၢအတကဆှီဘၣ်တဖၣ်​ ဒ်သိးဒီး တၢ်ဖူးလဲးနီၢ်ကစၢ်မုၣ်ခွါက့ၢ်ဂီၤလၢ တၢ်သးကတၢအပူၤလီၤ. တၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒ်န့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ဟဲက့ၤနုာ်လီၤဝဲသ့ ကိးဆၢကိးကတီၢ်ဒဲးအဃိ အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤနသးလၢ နကတြီဆၢကွံာ်အီၤတက့ၢ်.

ဆၢတဲာ်လီၤနသးလၢ နကဆိကမိၣ်​ ဒီးမၤတၢ်လၢ အဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသး အါန့ၢ်ဒံးလၢညါတက့ၢ်. သးအိၣ်မၤဒ် တၢ်မၢဖိပီလူးလၢအ ‘မၤနၢၤမၤဃၣ်အနီၢ်ခိ, ဒီးအမၢကဲကုၢ်’ ဝဲန့ၣ်တက့ၢ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၉:၂၇) တဘၣ်ပျဲလၢ နကကဲထီၣ်​ တၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီ လၢအတကဆှီတဖၣ်​ အကုၢ်တဂ့ၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ‘လဲလိာ် နက့ၢ်နဂီၤလၢ တၢ်မၤက့ၤနသးသီ, ဒ်သိးနကမၤကွၢ် ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးလၢ အမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၤ, ဒီးတၢ်လၢပဂ့ၤအဲၣ်ဒိး, ဒီးတၢ်လၢတၢ်ပှဲၤ မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.’ (ရိမ့ၤ ၁၂:၂) သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးမၤတၢ်လၢ အတကဆှီဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ နတဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးခုဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ်​ နမ့ၢ်အိၣ်မူဒ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအသိးန့ၣ်​ နကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးခုလီၤ.

နမ့ၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးမၤတၢ်လၢအတကဆှီဘၣ်န့ၣ် နတဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခုဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် နမ့ၢ်အိၣ်မူဒ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအသိးန့ၣ် နကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခု

ဂုာ်ကျဲးစၢး တိၢ်နီၣ်သံဃာ် လံာ်စီဆှံအဆၢဖိတဖၣ်တက့ၢ်. ဖဲတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အကမၣ်တဖၣ်​ နုာ်လီၤလၢနသးပူၤအခါ ဆိကမိၣ်ထံက့ၤ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. လံာ်စီဆှံအဆၢ ဒ်သိးဒီး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၃၇; ယၡါယၤ ၅၂:၁၁; မးသဲ ၅:၂၈: အ့းဖ့းစူး ၅:၃; ကလီးစဲ ၃:၅ ဒီး ၁ သ့းစၤလနံ ၄:၄-၈ န့ၣ်ကမၤစၢၤနၤဒ်သိ နကထံၣ်​ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့တဖၣ်​ ဒ်ယဟိဝၤယွၤအသိး ဒီးနကသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ နကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

ယ့ၣ်ၡူးမၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် ဟးထီၣ်ကွံာ်

တဘျီတခီၣ်​ နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးကွၢ် မ့တမ့ၢ် ဆိကမိၣ်​ တၢ်လၢအတကဆှီဘၣ်တဖၣ်​ တုၤဒၣ်လဲာ် နအိၣ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်​ နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးလၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. (၁ ပ့းတရူး ၂:၂၁) ဖဲယ့ၣ်ၡူးဒိးဘျၢထံ ဝံၤအလီၢ်ခံ မုၣ်ကီၤလံၢ် လ့ပစီအီၤ တဘျီဝံၤတဘျီလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ အဝဲမၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲဆဲးတြီဆၢကွံာ် မုၣ်ကီၤလံၢ်လီၤ. အဝဲတြီဆၢကွံာ် မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လ့ပစီတဖၣ်​ ခီဖျိသူဝဲ လံာ်စီဆှံ အဆၢတဆၢဝံၤတဆၢလီၤ. ဒီးအဝဲတဲဝဲလၢ “မုၣ်ကီၤလံၢ်ဧၢ, ဟးထီၣ်ကွံာ်” ဒီးမုၣ်ကီၤလံၢ် ဟးထီၣ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. ဒ်ယ့ၣ်ၡူး တဟ့ၣ်ၡူဝဲ မုၣ်ကီၤလံၢ်နီတဘျီဘၣ်အသိး နၤစ့ၢ်ကီး နတကြၢးဟ့ၣ်အၡူဘၣ်. (မးသဲ ၄:၁-၁၁) မုၣ်ကီၤလံၢ် ဒီးအပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်​ ကဆဲးဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲဒ်သိး နကဆိကမိၣ်​ တၢ်လၢအလီၤရၢၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ တဘၣ်ဟ့ၣ်ၡူတဂ့ၤ. နမၤနၢၤကွံာ် တၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့သ့လီၤ. ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအဃိ နမၤနၢၤကွံာ် နဒုၣ်နဒါသ့လီၤ.

ဃ့ထုကဖၣ်ဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်​ ဒီးဒိကနၣ်​ အကလုၢ်

ဆဲးဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်​ ဒီးဃ့အတၢ်မၤစၢၤတက့ၢ်. စီၤပီလူး တဲဝဲလၢ “ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါယွၤ လၢသုတၢ်အဲၣ်ဒိးတဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးယွၤအတၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ အဒိၣ်န့ၢ်ယိာ်န့ၢ် ကယဲၢ်ပသ့ၣ်ညါ နၢ်ပၢၢ်တၢ်န့ၣ်​ ကပၢၤသုသူၣ်သုသးဒီး သုဆိကမိၣ်တၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤလီၤ.” (ဖံလံးပံၤ ၄:၆, ၇) ယွၤအတၢ်ဃူတၢ်ဖိး ကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနတြီဆၢကွံာ် တၢ်မၤလၢအကမၣ်တဖၣ်​ ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. နမ့ၢ်သုးဘူးနသး ဆူယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ်​ အဝဲ ‘ကသုးဘူးအသးဆူနအိၣ်လီၤ.’—ယၤကိာ် ၄:၈.

ပမ့ၢ်ဆဲးမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်​ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယွၤလၢအတ့လီၤ တၢ်ခဲလၢာ်တဂၤန့ၣ်​ အဝဲကဒီသဒၢပှၤလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အပျံၤသကွီၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအပၢ ဟီၣ်ခိၣ်​ [မုၣ်ကီၤလံၢ်] တဂၤဟဲလံဝဲလံ . . . အဝဲအစိကမီၤ တအိၣ်လၢယဖီခိၣ်​ နီတမံၤဘၣ်.” (ယိၤဟၣ်​ ၁၄:၃၀, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲဒ်န့ၣ်သ့လဲၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအမၢလီၤယၤတဂၤန့ၣ်​ အိၣ်ဒီးယၤလီၤ. တဟးသဒၣ်ဘၣ်ယၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်လၢအဘၣ်​ အသးတဖၣ်န့ၣ်, ယမၤတထံၣ်ဃီလီၤ.” (ယိၤဟၣ်​ ၈:၂၉) အဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး လၢတၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲးန့ၣ်​ အဝဲတပာ်တ့ၢ်ပှၤဘၣ်. နမ့ၢ်ဟးဆှဲး တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ် ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်နၤလၢ ကျဲဒ်အံၤ တန့ၢ်လၢၤဘၣ်.

    ကညီ (စှီၤ) လံာ်လဲၢ်တဖၣ် (၂၀၀၂–၂၀၂၅)
    ဟးထီၣ်
    နုာ်လီၤ
    • ကညီ(စှီၤ)ကျိာ်
    • နီၤလီၤ
    • တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤလၢ အဘၣ်ထွဲတဖၣ်
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • တၢ်ဘျၢလၢနကသူအဂီၢ်
    • တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ် အတၢ်ဘျၢ
    • တၢ်လၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်
    • JW.ORG
    • နုာ်လီၤ
    နီၤလီၤ