တၢ်အိၣ်မူ တၢ်လဲၤခီဖျိအဂ့ၢ်
တၢ်လၢယကဘၣ်မၤန့ၣ် ယမၤလၢပှဲၤအီၤဝံၤလံ
လၢအနံၣ် ၃၀ ဘျဲၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် ဒီနီၤ ရ့လံၤ မၤတၢ်ဒ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး တၢ်မူးတၢ်ရၢ် အပှၤခၢၣ်စးတဂၤ အသိးလီၤ. အဝဲအိၣ်ဒီးမူဒါ လီၤလီၤဆီဆီလၢ အမၤစၢၤဘၣ်ဝဲပှၤဂၤ, ကသံၣ်သရၣ်ဒီး စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကတူၢ်လိာ်ဝဲလၢ ပှၤဆါတဖၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ် တၢ်သွီသွံၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤသကိးတၢ်ဒီး ပတၢ်ကရၢကရိလၢ တၢ်ထီၣ်တၢ်မူးတၢ်ရၢ်တဖၣ် လၢကီၢ်အမဲရကၤ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် အရူဖးဒိၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်မၤနၢၤဘၣ်ဝဲ တၢ်မူးတၢ်ရၢ်အါမးလီၤ. အသကိးတဖၣ် ကိးအီၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဒီ အမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အမၤတၢ်ဆူၣ်, တူၢ်ဆါအသးဒီး အအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ် လီၤသးလီၤ.
ဖဲ ၂၀၁၉ န့ၣ် အသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်ဆူးတၢ်ဆါလၢ အလီၤဆီတခါ လၢပှၤကူစါယါဘျါအီၤ တန့ၢ်ဘၣ်. ဒီးတၢ်ဆါအံၤနးထီၣ်အဃိ အသံဝဲဖဲ ၂၀၁၉ လါအီကူး ၁၆ သီန့ၣ်လီၤ.
ယအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢ ကီၢ်အမဲရကၤ, မံနံဆိထး ဝ့ၢ်စ့ၣ်ဖီ ဖဲ ၁၉၅၄ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲရိမ့ၤခဲးသလ့း, ပတကဲဒိၣ်ဘၣ် ဒီးပတဖှီၣ်တယာ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်အိၣ်ယဲၢ်ဂၤ ဒီးယမ့ၢ်ပှၤအဒိၣ် ခံဂၤတဂၤလီၤ. ယထီၣ်ဝဲ ခဲးသလ့းကၠိ ဒီးယမၤစၢၤဝဲ သရၣ်ဒိၣ်စီၤသီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယတသ့ၣ်ညါ လံာ်စီဆှံအဂ့ၢ် အါအါဘၣ်. ယနာ်လၢ ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဝဲ ဒီးတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ် ဘၣ်ဆၣ် ခဲးသလ့းသရိာ်န့ၣ် တမၤစၢၤယၤလၢ ယကနာ်အါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအဂီၢ်ဘၣ်.
မၤလိတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ
ဖဲယထီၣ် ဝ့လံၤယၢၤ(မ်) မံၣ်ၡဲ ပီၢ်ရီအကၠိ အဆိကတၢၢ်တနံၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး ဟဲလၢယဟံၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါဘၣ်လၢ ယဆှုၣ်တၢ်ဒီး ယတၢ်မၤအါအဃိ အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲလၢ အကဟဲက့ၤ ကဒါလၢယအိၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤအခါ ယသံကွၢ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်သံကွၢ်ခံဖျၢၣ်လၢ “ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤလၢအဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ် တဘီၣ်ထီၣ်ညီထီၣ်ဘၣ်လဲၣ်.” ဒီး “ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.” ယန့ၢ်ဘၣ်လံာ်ခံဘ့ၣ်လၢအမ့ၢ် The Truth That Leads to Eternal Life ဒီး the New World Translation of the Holy Scriptures (ဟီၣ်ခိၣ်သီတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံ) လၢအကုခိၣ်လါလီၤ. ဒီးယစးထီၣ်မၤလိ လံာ်စီဆှံ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အဃိ ယသ့ၣ်ညါထီၣ် လံာ်စီဆှံတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအါမးလီၤ. ယသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ထဲဒၣ်ယွၤအဘီအမုၢ် တခါဧိၤန့ၣ် ကပၢက့ၤဝဲဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အဃိ ယသးခုဒိၣ်မးလီၤ. မ့ၢ်လၢ ယထံၣ်ဘၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ်ပၢန့ၣ် အိၣ်ပှဲၤဝဲဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်တတီတလိၤ, တၢ်အၢတၢ်သီတဖၣ်အဃိလီၤ.
ယဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဖဲ ၁၉၈၂ ဒီးယဒိးဘျၢထံဖဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီ လၢအမ့ၢ်ဝဲ “ဘီမုၢ်အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ” လၢပှၤမၤအီၤဖဲ ဝ့ၢ်စ့ၣ်ဖီန့ၣ်လီၤ. လၢခံတနွံ ယဘၣ်လဲၤဒိးဆဲး ဒ်သိးယကကဲထီၣ် ပီၢ်ရီတဂၤလီၤ. ဖဲလါအီးကထိဘၢၣ်ထီၣ်န့ၣ် ယဖျိထီၣ်တၢ်ဒိးဆဲး ဒီးယကဲထီၣ်ဘၣ်ဝဲ ပီၢ်ရီတဂၤလီၤ.
ဖဲ “ဘီမုၢ်အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ” တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အခါန့ၣ် ယထံၣ်လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ မဲး(ခ်) ရံခၠၢၤစၢၤ လၢအမ့ၢ်ပှၤဘရိးကလ့ၣ် ဘ့ၤသ့လးဖိလီၤ. ဒီးအဝဲၡဲပၠးယၤ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မူးတၢ်ရၢ် အဝဲၤဒၢးလၢဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ယနီၣ်ဘၣ်က့ၤ ပှၤအဲၤသံအီးပးဖိ အတၢ်ကတိၤဖဲ မၤတၢ် ၈:၃၆ ဒီးယသံကွၢ်လီၤ ယသးလၢ ‘တၢ်မနုၤကတြီယၤလၢ ယကလဲၤမၤတၢ်လၢ တၢ်မူးတၢ်ရၢ်အဝဲၤဒၢးလဲၣ်.’ အဃိ ယတီၣ်ထီၣ်လံာ်လၢ ဘ့ၤသ့လးန့ၣ်လီၤ.
ယကဲထီၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးန့ၣ် ယမိၢ်ယပၢ်သးတမုာ် နီတစဲးဘၣ်. ယပၢ်သံကွၢ်ယၤလၢ နလဲၤမၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လးန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ နပီၢ်ရီတၢ်မၤအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. ဒီးယၡဲပၠးက့ၤအီၤလၢ ယအဲၣ်ဒိး မၤစၢၤမုာ်သး မၤကလီတၢ်ဖဲန့ၣ်လီၤ. ဒီးယကဒိးန့ၢ်ဘၣ်စ့ တလါ ၇၅ ဒီလၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ပှၤဘ့ၤသ့လးဖိ န့ၢ်ဘၣ်စ့တၢ်မၤစၢၤထဲ န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢ ယမၤတ့ၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤဒီး စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူအဃိ ယလဲၤမၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လး တဘျီဃီ တသ့ဒံးဘၣ်. ဖဲ ၁၉၈၄ နံၣ်န့ၣ် ယစးထီၣ်မၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လး ဘရိးကလ့ၣ်, နူယီး ဒီးယဒိးန့ၢ်ဘၣ် မူဒါလၢ တၢ်မူးတၢ်ရၢ် အဝဲၤဒၢးလီၤ. ခီဖျိလၢ ယမၤဘၣ်တၢ်လၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူ အဃိ ကဲဘျုးဝဲလၢ ယတၢ်မၤလၢ ဘ့ၤသ့လးအဂီၢ်လီၤ.
တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ စတဲလ့ၤ အတၢ်သူၣ်ထီၣ်
စတဲလ့ၤ အတၢ်သူၣ်ထီၣ် ဖဲပှၤပှ့ၤအီၤအခါ
ပတၢ်ကရၢကရိပှ့ၤဝဲ စတဲလ့ၤ အတၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖျၢၣ်အံၤဖဲ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁၉၈၃ လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဃ့ထီၣ်အခွဲးလၢ ကဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ လီမ့ၣ်အူပျံၤဒီး ထံပဲၤလိအကျိၤတဖၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး လီၢ်ကဝီၤ အပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါအခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ စတဲလ့ၤ အတၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖျၢၣ်အံၤ ပကတ့ထီၣ်က့ၤအီၤလၢ ကဝီၤဘျီၣ်ဒိၣ်အလီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ အိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဝ့ၢ်ကၠၢစံၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အလီၢ်န့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်လၢ ပှၤအိၣ်ပှၤဆိးအါအလီၢ်လီၤ. စတဲလ့ၤ အတၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖျၢၣ်အံၤ အိၣ်လၢဝ့ၢ်ပူၤ လၢပှၤမၤစံပွါယ့အလီၢ် အဃိ ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် တဟ့ၣ်ဝဲအခွဲးဘၣ်. ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဆဲးတီၣ်ထီၣ်ကဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢ အသီတဘျီ ဘၣ်ဆၣ် ပှၤတဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်အခွဲးဒံးဘၣ်.
ဖဲယမၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လးအဆိကတၢၢ်တနွံန့ၣ် တၢ်ကရၢကရိတီၣ်ထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢ စံၣ်ညီၣ်ကီၢ်အရူလီၤ. မ့ၢ်လၢယမၤတ့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူလၢ မံနံဆိထး ခံနံၣ်အဃိ တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ယသ့ၣ်ညါအီၤဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဒီးပီၢ်ရီလၢအအိၣ်လၢ ပအိၣ်တဂၤန့ၣ် အတဲဝဲလၢ စတဲလ့ၤ အတၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖျၢၣ်အံၤ ပှၤသူတ့ၢ်အီၤလၢ ပှၤမၤကမျၢၢ်အမူးပွဲ အကလုာ်ကလုာ် ဒ်သိးဒီး ပှၤကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ ဒီးတၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢ (concert) တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢ ပှၤကမၤမူးပွဲလၢ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ တန့ၢ်ဘၣ်လဲၣ်. ဝံၤဒီး စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူ သမံသမိးက့ၤဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤ ဒီးဆၢတဲာ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်ကၠၢစံၤထီဒါဝဲ ပတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢပကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်တၢ် အဂီၢ်လီၤ. အဃိ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်ဆၢတဲာ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်အပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ကဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤကဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အံၤလီၤ. ဒီးယထံၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤဆိၣ်ဂ့ၤဝဲ အတၢ်ကရၢကရိ ခီဖျိအသူဝဲ ပီၢ်ရီအဝဲၤကျိၤ ဒ်သိးအတၢ်မၤ ကဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ယပၣ်ဃုာ်ဘၣ်လၢ တၢ်မၤအံၤအဃိ ယသးခုဒိၣ်မးလီၤ.
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် စးထီၣ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်အံၤလီၤ. ဒီးတၢ်မၤအံၤ စးထီၣ်ဝဲတနံၣ်မးတအိၣ်ဒံးဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် ပှၤမၤဝဲတၢ်ဖျိထီၣ် ကံလံးဧၤကၠိအမူး ၇၉ ဘျီတဘျီဖဲ ၁၉၈၅ လါစဲးပတ့ဘၢၣ် ၈ သီ လၢတၢ်လီၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ယပၣ်ဃုာ်ဘၣ်လၢ ပီၢ်ရီအကရူၢ်ကျါန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တခါလၢ ယဆီၣ်ထွဲဘၣ် ဘီမုၢ်တၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ယသးခုဒိၣ်မးလၢ ယမၤသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ယမၤတၢ်မၤအံၤ မုာ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပီၢ်ရီတၢ်မၤလၢ ယမၤတ့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢညါန့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤကသူယၤလၢ ပီၢ်ရီတၢ်မၤတဖၣ်အပူၤန့ၣ် ယတဆိကမိၣ်ဘၣ်အီၤ နီတဘျီဘၣ်.
ဒီသဒၢတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ တၢ်ကူဆါယါဘျါလၢ တသူတၢ်သွံၣ်ဘၣ်
ဖဲ ၁၉၈၀ တုၤလၢ ၁၉၈၉ အတီၢ်ပူၤန့ၣ် ကသံၣ်သရၣ်ဒီး တၢ်ဆါဟံၣ်တဖၣ် တပာ်ကဲဝဲ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဂ့ၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်သွီသွံၣ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ. ပှၤမိၢ်ဒၢတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ခီဖျိလၢစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ် တဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ် တၢ်သွီတၢ်သွံၣ်ဘၣ် အဃိလီၤ. ဒီးစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်တဲဝဲလၢ မိၢ်တဂၤလၢ အမ့ၢ်တသွီသွံၣ်ဘၣ် ဒီးအဝဲမ့ၢ်သံန့ၣ် အဖိကကဲထီၣ်ဝဲ ဖိသၣ်တဂၤလၢ အမိၢ်တအိၣ်ဘၣ်.
ဖဲ ၁၉၈၈ လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၉ သီန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဒဲနံၣ် နံၣ်ခိလၢၣ် အိၣ်ဖျဲၣ်ဝဲ အဖိခွါဖိ ဝံၤအလီၢ်ခံ အသွံၣ်ဟးထီၣ်ဝဲ အါမးလီၤ. ဒီးအသွံၣ်ဂံၢ်လီၤဝဲတုၤ ၅.၀ အဖီလာ်ညါအဃိ အသးသမူ လီၤဘၣ်ယိၣ်ဝဲဒိၣ်မး ဒီးအကသံၣ်သရၣ်မၢ အဆဲးလီၤမံၤလၢ ကတူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်သွီသွံၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. လၢခံတဂီၤ တၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ် ဃ့ထီၣ်ဝဲ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်ဒ်သိး ကဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်အခွဲးလၢ ကသွီန့ၢ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ အသွံၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်ဟ့ၣ်ဝဲ တၢ်ဆါဟံၣ်အံၤ အခွဲးလၢကသွီန့ၢ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤအသွံၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တဒုးသ့ၣ်ညါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤ ဒီးအဝၤတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ နီတမံၤဘၣ်လီၤ.
ဖဲလါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် အသီ ၃၀ မုၢ်ယဲၢ်နံၤန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဝၤဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ် သနာ်က့ ကသံၣ်သရၣ်သွီန့ၢ်ဆူၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤအသွံၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် တြီဝဲကသံၣ်သရၣ်အဃိ တၢ်တဟါန့ၣ် ပှၤဖီၣ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ. လၢခံတနံၤ ဖဲမုၢ်ဃုနံၤဂီၤခီန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ပှၤဖီၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အဂ့ၢ်ဟဲလီၤလၢ တၢ်ကစီၣ်ပူၤလၢ ဝ့ၢ်နူယီးအပူၤ ဒီးအခိၣ်အဃၢၤဝးဝးလီၤ.
ဖံလံး ဘြၢလံၤ ဒီး ယၤ ဖဲပမၤသကိးတၢ်အခါ
ဖဲမုၢ်တနံၤဂီၤခီ ယလဲၤတဲသကိးတၢ်ဒီး စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် မ့လထၢၤ မီလဲၤ န့ၣ်လီၤ. ယတီၣ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢဘၣ်ဃးဒီး စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဂၤ ဆဲးလီၤအမံၤဒီး ဟ့ၣ်ဝဲအခွဲးလၢ ပှၤကသွီန့ၢ်ဝဲ ပှၤဆါအသွံၣ် ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတဒုးသ့ၣ်ညါဝဲပှၤဆါဒီး ပှၤဆါအဘူးအတံၢ်နီတဂၤဘၣ်. စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် မီလဲၤ မၢယဟဲက့ၤကဒါလၢ ဟါလီၤခီဒ်သိး ပကသမံသမိး တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤလီၤ. ဒီးတၢ်တဟါန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဖံလံး ဘြၢလံၤ ဟဲဒီးယၤလၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူလီၤ. ဒီးစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ကွဲမုာ်ဝဲတၢ်ဆါဟံၣ် အပီၢ်ရီတဂၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ပတၢ်ထံၣ်လိာ်သးအံၤ တဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့ဘၣ်. ဖဲန့ၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ် ဖံလံး အကွဲးလီၤလံာ် ဒီးဒုးနဲၣ်ယၤလၢ “မၤကပုာ်လီၤ နကလုၢ်တစဲးဖိ” ဒီးဖဲန့ၢ်အခါ ဘၣ်လၢယကလုၢ်ဆူၣ်ထီၣ်တစဲး အဃိ ယထံၣ်အလံာ်ဘျီ ယမၤဆံးလီၤက့ၤဝဲ ယကလုၢ်န့ၣ်လီၤ.
စးထီၣ်လၢ စုစ့ၣ်တုၤလၢစုထွဲ– ရံခၠၢၤ မီကံၤ, ကြဲကရံၤ အိ(စ်), ဖီ(လ်) ဖိလံၤဒီရိၤ, ဖံလံး ဘြၢလံၤ, ယၤ ဒီး မၤရံအိၤ မိရဲနိၤ—ပပှၤ ပီၢ်ရီဖိတဖၣ် ထီၣ်ရူလၢအမဲရကၤ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူဒိၣ်ကတၢၢ် တၢ်မူးတၢ်ရၢ်လၢအမ့ၢ် Watchtower v. Village of Stratton လီၤ.—ကွၢ် Awake! of January 8, 2003 တက့ၢ်
ပတဲသကိးတၢ် တနၣ်ရံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် မီလဲၤ တဲဝဲလၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မူးအံၤ ပကဘၣ် မၤအီၤလၢ အဆိကတၢၢ်လီၤ. ဖဲပဟးထီၣ်လၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အဒၢးအခါ အဝဲတဲဝဲလၢ တၢ်ဆါဟံၣ်အပီၢ်ရီန့ၣ် “ခဲမုၢ်ဆ့ၣ်ဒု အကထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဖးဒိၣ်” လီၤ. အခီပညီန့ၣ် တၢ်ဆါဟံၣ်အပီၢ်ရီတဖၣ် ကမၤနၢၤဝဲ တၢ်မူးတၢ်ရၢ်အဂီၢ်အံၤ တညီဘၣ်. ဖဲန့ၣ် ယထံၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤယၤ ဒီးပသ့ၣ်ညါလၢ ပတၢ်မူးအံၤ ကနၢၤဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ယကမၢကမၣ်ဒိၣ်မးလၢ ယဟိဝၤသူပှၤဒ်သိး ပကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ်လီၤ.
ပမၤတၢ်ဒီတနၤကျၢၤဒ်သိး ပကအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပသးလၢ ခဲဂီၤအဂီၢ်လီၤ. စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူန့ၣ် အိၣ်ဘူးဝဲဒီး ဘရိးကလ့ၣ် ဘ့ၤသ့လး အဃိပပှၤပီၢ်ရီတဖၣ် ပဟးလၢပခီၣ်လီၤ. ဖဲစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်လွံၢ်ဂၤနၢ်ဟူဝဲ တၢ်မူးအံၤဝံၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ဆၢတဲာ်ဝဲလၢ ပှၤတကြၢးသွီန့ၢ်ဆူၣ် ပှၤဂၤအသွံၣ်လၢၤဘၣ်. စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူ ဒုးနၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၢ် နံၣ်ခိလၢၣ် ဒီးတဲဝဲလၢ တၢ်ဆါဟံၣ်ထီဒါဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်ဒီး သွီန့ၢ်ဆူၣ်ဝဲ ပှၤဆါအသွံၣ်ဒီး ပှၤဆါအတၢ်ဘၣ်သးအိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တပာ်ကဲဝဲဘၣ်.
ဖဲန့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူဒိၣ်ကတၢၢ် လၢနူယီးအပူၤ တဲဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် နံၣ်ခိလၢၣ် အိၣ်ဝဲဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အတသွီတၢ်သွံၣ်ဘၣ်လီၤ. စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ အမဲရကၤကီၢ်စဲၣ်တနီၤအပူၤန့ၣ် ယမၤသကိးဘၣ် တၢ်မူးတၢ်ရၢ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သွံၣ်လွံၢ်ခါဒီး အဝဲအံၤမ့ၢ်ဝဲ တၢ်မူးတၢ်ရၢ်အဆိကတၢၢ်တခါလီၤ. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “တၢ်မၤနၢၤလၢ ကီၢ်စဲၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အရူဒိၣ်ကတၢၢ်.”) ယမၤသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ပီၢ်ရီအဂၤတဖၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး ဖိသၣ်အတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ, တၢ်မၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ, ဟံၣ်ဃီတၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် ဒီးဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်ကျဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ယတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး ယဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်အိၣ်မူ
ယၤဒီးယမါ ဒဲနံၤ
ဖဲယထံၣ်ဘၣ်ယမါ ဒဲနံၤ အဆိကတၢၢ်တဘျီအခါ အဖိအိၣ်ဝဲသၢဂၤ ဒီးအလီၤဖးဒီးအဝၤလီၤ. အမၤတၢ်ဆူၣ်မးဒီး အဝဲမၤစ့ၢ်ကီး ပှၤလဲၤလၢညါလီၤ. အတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် ကီခဲဝဲဘၣ်ဆၣ် ယထံၣ်အသးဆူၣ်လၢ အမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဃိ ထုးန့ၢ်ယသးဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲ ၁၉၉၂ နံၣ်န့ၣ် ပလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ အခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “လဲၤတၢ်ဒ်တၢ်ကပီၤဖိအသိး” လၢဝ့ၢ်နူယီး ဒီးယသံကွၢ်အီၤလၢ ယအဲၣ်ဒိးပာ် တၢ်အဲၣ်တီဒီးအီၤလီၤ. တနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ပဖျီပသးလီၤ. ယန့ၢ်ဘၣ်မါလၢ အပာ်ဆိယဟိဝၤယွၤလၢညါ ဒီးအအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံတဂၤအဃိ မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢအဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲပအိၣ်မူဘၣ်တပူၤဃီအခါန့ၣ် ယမါမၤန့ၢ်ယၤ တၢ်ခဲလၢာ်လၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ.—ကတိၤဒိ ၃၁:၁၂.
ဖဲပဖျီပသးအခါ ယမါအဖိသၢဂၤ အသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ ၁၁ နံၣ်, ၁၃ နံၣ်ဒီး ၁၆ နံၣ်လီၤ. ယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် ပၢ်လၢအဂ့ၤတဂၤအဃိ ယဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ကရၢကရိ လံာ်လဲၢ်တဖၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး မိယၢ်ပါယၢ်အဂ့ၢ်လီၤ. လၢနံၣ်တဖၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢခံပဖိတဖၣ် အဝဲသ့ၣ်နာ်န့ၢ်ယၤဒီး အဲၣ်ယၤဒ် အပၢ်တံၢ်နီၢ်တဂၤအသိးလီၤ. ပဖိအတံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ် ပတူၢ်လိာ်အီၤ လၢပဟံၣ်ထီဘိလီၤ. အဃိ ပဟံၣ်အိၣ်ထဲ ပှၤသးစၢ်တဖၣ်လီၤ.
ဖဲ ၂၀၁၃ န့ၣ် ယၤဒီးယမါ ယလဲၤအိၣ်က့ၤလၢ ဝဲၣ်စ်ခီစၢၤ ဒ်သိးပကကွၢ်ထွဲက့ၤ ပမိပပၢ်လၢ အသးပှၢ်တဖၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်လၢ ယတမၤဘၣ်တၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လးလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဒိးန့ၢ်ဘၣ် လံာ်ကွဲမုာ်လၢ ယကဆဲးမၤစၢၤတၢ် တစိၢ်တလီၢ်လၢ ပတၢ်ကရၢကရိအဂီၢ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး ပီၢ်ရီတကပၤလီၤ.
တၢ်ဆီတလဲဖးဒိၣ်အိၣ်ထီၣ်
ဖဲလါစဲးပတ့ဘၢၣ် ၂၀၁၈ နံၣ်န့ၣ် ယပလီၢ်ဘၣ်ယသးလၢ ယကိာ်ယူၢ်ဘိန့ၣ် ကဟးဟဲထီၣ်ဒီယုၢ် အဃိ ယလဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ကသံၣ်သရၣ် ဒ်သိးကမၤကွၢ် ယကိာ်ယူၢ်ဘိအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယကဟးဟဲထီၣ်အါလဲၣ်န့ၣ် အဝဲတသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်စံးဆၢဘၣ်. လၢခံ ကသံၣ်သရၣ်လၢအသီတဂၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ ပကလဲၤထံၣ်လိာ်သး ဒီးကသံၣ်သရၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး ခိၣ်နူာ်ထူၣ်ပျၢ်တၢ်ဆါန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၂၀၁၉ န့ၣ် ယလဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ကသံၣ်သရၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး ခိၣ်နူာ်ထူၣ်ပျၢ်တၢ်ဆါ ဒီးကသံၣ်သရၣ်တဲယၤလၢ ယအိၣ်ဒီးတၢ်ဆါလၢ အတညီနုၢ်ကဲထီၣ်အသးဘၣ် ဒီးတၢ်ဆါန့ၣ် ပှၤကိးအီၤလၢ progressive supranuclear palsy လီၤ.
ဖဲသၢသီဝံၤအလီၢ်ခံ ယလဲၤလိာ်ကွဲ စကံးအခါ ယလီၤဃံၢ် ဒီးယစုဒ့ကိာ်လၢ အထွဲတခီန့ၣ် ကၢ်ဝဲလီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲတခါအံၤ ယလိာ်ကွဲအီၤလၢ ယနီၢ်ဆံးခါလံအဃိ ယလိာ်ကွဲအီၤသ့ဂ့ၤဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယသ့ၣ်ညါလၢ ယထူၣ်ယပျၢ်တဖၣ် လီၤစၢ်ဝဲဒီး တမၤတၢ်မၤဂ့ၤဂ့ၤလၢၤဘၣ်လီၤ. ယတၢ်ဆါတခါအံၤ နးထီၣ်ဝဲချ့မးအဃိ ယကတဲတၢ်, ယကဟးထီၣ်ဟးလီၤဒီး ယကယူၢ်လီၤတၢ်အဂီၢ် တညီလၢၤဘၣ်.
ယသးခုဒိၣ်မးလၢ ယမၤစၢၤဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကရၢကရိ ဒ်ပှၤပီၢ်ရီဖိတဂၤအသိးလီၤ. ဒီးယဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ယထုးထီၣ်ဘၣ် လံာ်လဲၢ်တဖၣ်လၢ ကသံၣ်သရၣ်, ပီၢ်ရီ ဒီးစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ် ကဖးဘၣ်ဝဲအဂီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ယဟးအိၣ်ဖှိၣ်ဘၣ်ဒီး ကသံၣ်သရၣ်ဒီး ပှၤပီၢ်ရီဖိတဖၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ တၢ်ကူစါယါဘျါအကျိၤအကျဲ ဒီးတၢ်ဖှဲး(ခွဲး) သးလၢ အတပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်သွီသွံၣ်ဘၣ်လီၤ. ဒ် လူၤကၣ် ၁၇:၁၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ‘ယမ့ၢ်တၢ်အခ့အပှၤလၢ အတဂိာ်တသီၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢယကဘၣ်မၤန့ၣ် ယမၤလၢပှဲၤအီၤဝံၤလံ’ လီၤ.