ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ

၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲလဲၣ် ဒီးမတဂၤ ကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. (၁ ပ့းတရူး ၅:၁၀)

ပဝဲကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ အကလုာ်ကလုာ် အဃိ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပဆဲးတူၢ်တၢ် တုၤလၢအကတၢၢ် တန့ၢ်လၢၤဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤတနီၤန့ၣ် အဘၣ်တူၢ်တၢ်ဆါ ယံာ်ယံာ်ထၢထၢ. အဂၤတနီၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ်တၢ်သးအုး ခီဖျိလၢ ပှၤလၢအအဲၣ်ဝဲ တဂၤဂၤ သံသဒၣ်အီၤ. ဒီးအဂၤတနီၤန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် ပဒိၣ်အပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ အတၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါ. (မး ၁၀:၁၈, ၃၆, ၃၇) နမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒ်လဲၣ်သနာ်က့ ဒ်သိး နတူၢ်တၢ် တုၤလၢအကတၢၢ် ကန့ၢ်အဂီၢ် နာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤနၤ.—ဖး ၁ ပ့းတရူး ၅:၁၀.

၂. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတူၢ်တၢ်န့ၢ်လဲၣ်.

^၂ တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ် မ့တမ့ၢ် ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤကွၢ် သနာ်က့ ပဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးဆဲးမၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သးခု. ဒီးဒ်သိး ပတူၢ်တၢ် ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ် နာ်စ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်အိၣ်သး ကဂ့ၤထီၣ်က့ၤ. တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢအမ့ၢ် တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအံၤ တဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢ ပနီၢ်ကစၢ်ဂံၢ်ဘါဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤ “တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလီၤဆီ” အဃိ ပတူၢ်တၢ်န့ၢ်. (၂ ကရံၣ် ၄:၇) လၢတၢ်မၤလိအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်မၤစၢၤလွံၢ်မံၤလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ. ဒီးဒ်သိး ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုး လၢလၢပှဲၤပှဲၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါဘၣ်စ့ၢ်ကီး.

တၢ်ထုကဖၣ်

၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲလၢ တၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် အကဲဝဲတၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလီၤကမၢကမၣ် ဖးဒိၣ်တခါလဲၣ်.

^၃ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလီၤကမၢကမၣ် ဖးဒိၣ်တခါ. ပကဲပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိ သနာ်က့ ပတဲတၢ်ဒီးယဟိဝၤယွၤသ့ ဒီးအဒိကနၣ်ပှၤ. (ဧ့ၤ ၄:၁၆) ဆိကမိၣ်ကွၢ်, ပဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်သ့ ကိးဆၢကတီၢ်ဒဲး ဒီးပတဲဘၣ်အီၤ တၢ်ဂ့ၢ်တမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤသ့. ပအိၣ်လၢတၢ်လီၢ် ဖဲလဲၣ်ဂ့ၤ, ပအိၣ်လၢဃိာ်ပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးပတဲတၢ်လၢ ကျိာ်ဒ်လဲၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဖဲပဃ့ထုကဖၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤနၢ်ဟူဝဲ. (နါ ၂:၁, ၂; မၤတၢ် ၁၆:၂၅, ၂၆) ဖဲပသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်ဒိၣ်မး ဒီးပတဲဖျါထီၣ် ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် မ့ၢ်တဘၣ်လၢၤဘၣ် သနာ်က့ ပအဲၣ်ဒိးတဲ မနုၤလဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲ. (ရိ ၈:၂၆, ၂၇) အဃိ တၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် အကဲဝဲတၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလီၤကမၢကမၣ် ဖးဒိၣ်တခါညါ.

၄. ပမ့ၢ်ဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲလၢ အဘၣ်လိာ်သးဒီး အတၢ်ဘၣ်သးလဲၣ်.

^၄ လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပှၤလၢ “ပမ့ၢ်ဃ့တၢ် တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ ဒ်အတၢ်ဘၣ်သးအသိးန့ၣ် အဝဲဒိကနၣ်ပှၤ.” (၁ ယိၤ ၅:၁၄) အဃိ ပဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲသ့. ပမ့ၢ်ဃ့အီၤ ဒ်န့ၣ်န့ၣ် အဘၣ်လိာ်သးဒီး အတၢ်ဘၣ်သး. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်ကွၢ် မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် အကဲပှၤလၢ အဒုၣ်ဒွဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ. အဃိ ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤကွၢ်အခါ ပမ့ၢ်ဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပဟ့ၣ်ယဟိဝၤယွၤအခွဲးလၢ အကတဲဆၢက့ၤ ပှၤလၢအဒုၣ်ဒွဲၣ်အီၤ. (ကတိၤ ၂၇:၁၁) ထဲန့ၣ်တကးဒံးဘၣ် လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အသးဆူၣ်လၢ အ “ကသူအတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤစၢၤ ပှၤလၢအတီဒီးအီၤလၢ အသးဒီဖျၢၣ်.” (၂ ကွဲး ၁၆:၉) အဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သးအိၣ်မၤစၢၤပှၤ ဒီးဒ်သိး ပတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် အဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ သ့နီၢ်ကီၢ်.—ၡါ ၃၀:၁၈; ၄၁:၁၀; လူၤ ၁၁:၁၃.

၅. ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်အဂီၢ် တၢ်ထုကဖၣ် မၤစၢၤပှၤသ့ဒ်လဲၣ်. (ယၡါယၤ ၂၆:၃)

^၅ လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ ပမ့ၢ်ဃ့ထုကဖၣ်န့ၣ် “တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ အဟဲလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ် လၢအဒိၣ်န့ၢ်ယိာ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပနၢ်ပၢၢ်အီၤသ့န့ၣ် ကပၢၤ [ပ] သးဒီး [ပ] တၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်.” (ဖံလံး ၄:၇) ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ကွၢ်လၢ ပှၤလၢအတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ်န့ၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲ လၢကျဲအါဘိ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမုာ် သနာ်က့ အတဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်နီၢ်ကီၢ်လၢ အဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပဝဲန့ၣ် ဖဲပဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်အခါ လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပသန့ၤသးလၢအီၤ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ ဒီးအဟ့ၣ်ပှၤ “တၢ်သူၣ်မံသးမုာ် ထီဘိ” ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်အံၤ အဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်အဂၤ စၢၢ်တလၢၢ်. (ဖး ယၡါယၤ ၂၆:၃.) ဒီးကျဲတဘိလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ အမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်လၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပသး. လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ပှၤဒိၣ်မး ဒီးအဘၣ်သး မၤစၢၤပှၤအဃိ ပသးမုာ်ဒိၣ်မး.—စံး ၆၂:၁, ၂.

၆. ဖဲနဃ့ထုကဖၣ်အခါ နဃ့တၢ်ဂ့ၢ် မနုၤသ့လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၆ တၢ်လၢနမၤသ့. လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ “ပာ်ထီၣ် နတၢ်ဝံဃၢလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်တက့ၢ်.” (စံး ၅၅:၂၂) အဃိ ဖဲနထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ တဲဘၣ်ယဟိဝၤယွၤလၢ နတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးဃ့လၢ အကဟ့ၣ်နၤ အတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်. ဒီးဒ်သိး နလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကန့ၢ်အဂီၢ် ဃ့လၢအကဟ့ၣ်နၤ တၢ်ကူၣ်သ့. (ကတိၤ ၂:၁၀, ၁၁) ဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ အကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးတဘၣ်သးပ့ၤနီၣ် စံးဘျုးအီၤတဂ့ၤ. (ဖံလံး ၄:၆) ဒီးတနံၤဘၣ်တနံၤ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤနၤလၢ နကလဲၤခီဖျိ နတၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ထံက့ၤအီၤ ဝံၤဒီးစံးဘျုးက့ၤအီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲအါမံၤအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကတူၢ်ဘၣ်တၢ် ဘၣ်ဆၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤတ့ၢ်နၤ အါမးလံ.—စံး ၁၆:၅, ၆.

ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ

၇. ဒ်သိး ပတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ မၤစၢၤပှၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၇ ဒ်သိး ပတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ အကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံ. ဒီးလၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤ သပှၢ်တၢၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲတဘျုးဆၢညါ. အဒိ မးသဲ ၆:၈ တဲဝဲလၢ “တချုးလၢ သုဃ့တၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် သုပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ် သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲ တၢ်လၢ သုလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ.” တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ ဒီးပသ့ၣ်ညါလၢ ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပှၤဂၤ စၢၢ်တလၢၢ်. အဃိ ဖဲပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ ပလိၣ်ဘၣ် မနုၤလဲၣ်န့ၣ် ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲ ဒီးအကမၤစၢၤပှၤ. လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပသး အိၣ်ဒံးအါမး ဒီးဒ်သိး ပကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအဂီၢ် အတၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ် ကမၤဆူၣ်ထီၣ်ပသး.—စံး ၉၄:၁၉.

၈. (က) ဒ်သိး ပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကန့ၢ်အဂီၢ် လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဒ်လဲၣ်. တဲဖျါထီၣ် တၢ်အဒိ. (ခ) ဒ်သိး ပကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

^၈ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကူၣ်သ့လၢ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဆၢတဲာ်တၢ် လၢအဘၣ်. (ကတိၤ ၂:၆, ၇) အဃိ ဒ်သိး ပတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ မၤစၢၤပှၤသ့. အဒိ လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ ပတဘၣ် သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်ဘၣ်. လၢပကသးကိၢ်တၢ်အလီၢ် ပကဘၣ် သန့ၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကိးနံၤဒဲး. (မး ၆:၃၄) ပမ့ၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ ကိးနံၤဒဲး ဒီးဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်လၢပဖးန့ၣ် ဖဲပဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ်အခါ ကညီလၢ ပကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ. တကးဒံးဘၣ် ပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါထီၣ်စ့ၢ်ကီး.

၉. ဖဲပဖးတၢ်ဂ့ၢ် ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤ အခ့အပှၤအခါ ပန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးဒ်လဲၣ်.

^၉ လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် ပဖးဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလၢအတၢ်အိၣ်သး လီၤဂာ်ဒီးပှၤစ့ၢ်ကီး. ပှၤတဖၣ်အံၤ အဝဲသ့ၣ်နာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအီၤ. (ဧ့ၤ ၁၁:၃၂-၃၄; ယၤ ၅:၁၇) ဖဲပဆိကမိၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် အဂ့ၢ်အခါ ပတၢ်နာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤန့ၣ် ဟဲဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်စ့ၢ်ကီး. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဲဝဲ “ပတၢ်အိၣ်သဒၢအလီၢ် ဒီးပဂံၢ်ပဘါလီၤ. ဖဲတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ အအိၣ်သ့ထီဘိလီၤ.” (စံး ၄၆:၁) တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢညါတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်သးကီခဲ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် နာ်န့ၢ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးဆဲးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤ. ဖဲပဆိကမိၣ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်အခါ ပသးဆူၣ်ထီၣ်လၢ ပကကွၢ်လိ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်နာ် ဒီးအတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ.—ယၤ ၅:၁၀, ၁၁.

၁၀. ဒ်သိး ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ မၤစၢၤပှၤ ကသ့ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

^၁၀ တၢ်လၢနမၤသ့. ဖးလံာ်စီဆှံ ကိးနံၤဒဲး ဒီးလံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်လၢ အကဲဘျုးလၢနဂီၢ် လီၤလီၤဆီဆီန့ၣ် မၤနီၣ်ဃာ်အီၤ. အဒိ ဖဲဂီၤခီအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအါဂၤဖးဝဲ လံာ်စီဆှံအဆၢ ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဘၣ်ထွဲဒီး လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ တနံၤဘၣ်တနံၤအဂီၢ်. အဝဲသ့ၣ် မၤဝဲဒ်အံၤအဃိ လၢဒီတနံၤညါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဖးဝဲ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မရံa မၤဝဲဒ်အံၤအဃိ အထံၣ်ဝဲလၢ အကဲဘျုးလၢ အဂီၢ်စ့ၢ်ကီး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤ အမိအပါခံဂၤလၢာ် အိၣ်ဒီးခဲစၢၤတၢ်ဆါ. ဖဲအကွၢ်ထွဲ အမိအပါ တချုးလၢ အမိအပါ သံဒံးဘၣ်အခါ ဒ်သိးအတူၢ်တၢ် ကန့ၢ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်. အတဲဝဲလၢ “ကိးဂီၤဒဲးန့ၣ် ယဖး တၢ်သမံသမိးလံာ်စီဆှံအဆၢကိးနံၤဒဲး ဒီးဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်လၢယဖး. ယမၤဒ်အံၤအဃိ မၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အသိၣ်လိပှၤ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ. အဃိ ယတဆိကမိၣ်ထဲ ယတၢ်ကီတၢ်ခဲ အဂ့ၢ်ဘၣ်.”—စံး ၆၁:၂.

ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်

၁၁. ပသ့ၣ်ညါလၢ ပတတူၢ်ဘၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် ထဲတဂၤဘၣ်အဃိ အမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.

^၁၁ ဒ်သိး ပတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢကမၤစၢၤပှၤ. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် “တူၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်” အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပတအိၣ်ထဲတဂၤဘၣ်. (၁ ပ့း ၅:၉) ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် လဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်အိၣ်သးကီခဲ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် ဆဲးတီဒီးယဟိဝၤယွၤ. အဃိ ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ပဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၢ်.—မၤတၢ် ၁၄:၂၂.

၁၂. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ် ဒီးပမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် သ့ဒ်လဲၣ်. (၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄)

^၁၂ ဒ်သိး ပတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤ ခီဖျိ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်တဲဝဲ ဒီးမၤဝဲ. တၢ်မၢဖိပီလူးစ့ၢ်ကီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ မၤစၢၤအီၤဒ်န့ၣ်. ဖဲစီၤပီလူး ဘၣ်အိၣ်လၢဟံၣ်ပူၤ ဒ်ပှၤဃိာ်ဖိတဂၤအသိးအခါ အကွဲးဝဲလံာ်ပရၢ. လၢလံာ်ပရၢအပူၤန့ၣ် အကွဲးဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အမၤစၢၤအီၤတဖၣ်အမံၤ ဒီးအစံးဘျုးအဝဲသ့ၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အံၤ မၤမုာ်ထီၣ် စီၤပီလူးအသး, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ ဒီးမၤစၢၤအီၤလၢ အတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်. (ဖံလံး ၂:၂၅, ၂၉, ၃၀; ကလီး ၄:၁၀, ၁၁) ဆၢကတီၢ် ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ပသး ဒီးမၤစၢၤပှၤ. ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ ပအိၣ်လၢအကပၤ ဒီးမၤစၢၤအီၤ.—ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄.

၁၃. ဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မါယၤ တူၢ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်.

^၁၃ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ အတၢ်မၤစၢၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မါယၤ အဂီၢ်ဒိၣ်မး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤ အအိၣ်လၢကီၢ်ရၢၡါ ဒီးဖဲ ၂၀၂၀ န့ၣ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် လဲၤနုာ်လီၤလၢအဟံၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဃုကွၢ်တၢ်. တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢ အတဲပၠးပှၤဂၤ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် အဂ့ၢ်အဃိ လၢခံန့ၣ်အဘၣ်ထီၣ်ရူ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မါယၤ တဲဝဲလၢ “ဖဲန့ၣ်အခါ ယသးလီၤဘှံး, ယဘၣ်ယိၣ်တၢ် ဒီးသးအုးဒိၣ်မး. ဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ကိးယၤလၢလီတဲစိ, တနီၤန့ၣ် ဆှၢန့ၢ်ယၤမဲးစ့း ဒီးကွဲးန့ၢ်ယၤလံာ်ပရၢ. အဝဲသ့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ယၤလၢ အဝဲသ့ၣ် အဲၣ်ယၤဒိၣ်မး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ အဲၣ်ယၤ ဒီးပာ်ယၤဒ်သိး အဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ် ယသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤလံ. ဘၣ်ဆၣ် စးထီၣ်လၢ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီးယၤဖဲ ၂၀၂၀ န့ၣ် ယတူၢ်ဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ အတၢ်အဲၣ်ဒိၣ်ထီၣ်.”

၁၄. ဒ်သိး ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ အတၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၁၄ တၢ်လၢနမၤသ့. ဖဲနလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ အရ့ဒိၣ်လၢ နကတဲသကိးတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒီးရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဘူးဘူး. နကဃ့ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် တဘၣ် ဘၣ်ယိၣ်တၢ်တဂ့ၤ. အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး “တၢ်အိၣ်သဒၢကလံၤအလီၢ်, တၢ်ပူၤဖျဲး အလီၢ်ဖဲကလံၤမုၢ် ဟဲအခါ.” (ၡါ ၃၂:၂) ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် လဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲစ့ၢ်ကီး. အဃိ ဖဲနမၤစၢၤ ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤအခါ နကသးခု ဒီးနလဲၤခီဖျိ နတၢ်ကီတၢ်ခဲကန့ၢ်.—မၤတၢ် ၂၀:၃၅.

ပတၢ်မုၢ်လၢ်

၁၅. တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲန့ၣ် မၤစၢၤယ့ၣ်ၡူးဒ်လဲၣ် ဒီးပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၂)

^၁၅ ဒ်သိး ပတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် နီၢ်ကီၢ်. (ရိ ၁၅:၁၃) သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီး အကွၢ်လၢ်ဝဲ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤအီၤ အဃိ ဖဲအတၢ်အိၣ်မူလၢ အလီၢ်ခံကတၢၢ်တနံၤန့ၣ် အတူၢ်တၢ်န့ၢ်. (ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၂.) ယ့ၣ်ၡူး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမ့ၢ်ဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်တဲဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဲတၢ်လံၣ်တၢ်လီ ဒီးပှၤလၢ အကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်လၤကပီၤန့ၣ် မ့ၢ်ထဲယဟိဝၤယွၤ တဂၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူး ကွၢ်လၢ်ဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကအိၣ်ဘၣ်က့ၤဒီးအပါ, ကကဲထီၣ်စီၤပၤ ဒီးမၤသကိးတၢ်ဒီး ပှၤ ၁၄၄,၀၀၀ လၢယွၤအဘီအမုၢ်. ခဲအံၤ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢဝဲ ဒီးပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ သနာ်က့ ပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်.

၁၆. ဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ တူၢ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် တၢ်မုၢ်လၢ် မၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ် ဒီးတၢ်လၢ အတဲဝဲန့ၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်.

^၁၆ တၢ်မုၢ်လၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အိၣ်မူလၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် မၤစၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အါလၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ရၢၡါဒ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အါလၤ အဝၤန့ၣ် ပှၤဖီၣ်အီၤ ဒီးဖဲအအိၣ်ခိးလၢ ပှၤကသမံသမိး အတၢ်ဂ့ၢ်အခါ ပှၤပာ်အီၤလၢဃိာ်ပူၤ. ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သး ဒ်အံၤအခါ အါလၤ တဲဝဲလၢ “ဒ်သိး ယသးတလီၤစၢ် တဂ့ၤအဂီၢ် ယဃ့ထုကဖၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဒီးယဆိကမိၣ်ထံ ပတၢ်မုၢ်လၢ် အဂ့ၢ်ထီဘိ. ယသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပထံၣ်ဘၣ်န့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်တစိၢ်ဖိလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ကမၤနၢၤကွံာ် အဒုၣ်အဒါ ဒီးအကဆိၣ်ဂ့ၤပှၤ.”

၁၇. ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပတၢ်မုၢ်လၢ် လၢခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၁၇ တၢ်လၢနမၤသ့. ပာ်လီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ နကဆိကမိၣ်ထံ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ လၢခါဆူညါအဂီၢ်. ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ နအိၣ်ဘၣ်တပူၤဃီဒီး နဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးနသကိး လၢဟီၣ်ခိၣ်သီ ဒီးပှၤကိးဂၤဒဲး ကသးခု. တၢ်မၤကွၢ်တဖၣ်လၢ ပထံၣ်ဘၣ် ခဲအံၤန့ၣ် ကဖျါလၢ အမ့ၢ်ဝဲ “တၢ်တစဲးဖိ ဒီးမ့ၢ်ဒၣ် တၢ်တစိၢ်တလီၢ်လီၤ.” (၂ ကရံၣ် ၄:၁၇) ဆိကမိၣ်ကွၢ် ပှၤလၢ အတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ်န့ၣ် အတၢ်အိၣ်မူ ကကီထဲလဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအါမး ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ လၢခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ် အတသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. အဃိ ဂုာ်ကျဲးစၢး တဲဘၣ်ပှၤဂၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ လၢခါဆူညါအဂီၢ် ဒီးအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်. နမ့ၢ်တဲ အဝဲသ့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ထဲတစဲးဖိ သနာ်က့ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကအဲၣ်ဒိး သ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဝဲ.

၁၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤသ့လဲၣ်.

^၁၈ စီၤယိၤဘး လဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ တဘျုးမံၤ ဘၣ်ဆၣ် အဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ. အတဲ ယဟိဝၤယွၤလၢ “ခဲအံၤ ယသ့ၣ်ညါလၢ နမၤတၢ်သ့ ခဲလၢာ်လီၤ. တၢ်လၢ နဆၢတဲာ်လၢ နကမၤန့ၣ် တၢ်တြီဃာ်အီၤ တန့ၢ်နီတမံၤဘၣ်.” (ဘး ၄၂:၂) စီၤယိၤဘး သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဒ်သိး ယဟိဝၤယွၤအတၢ်တိာ်ပာ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်အဂီၢ် တၢ်မၤတံာ်တာ်အီၤ တန့ၢ်နီတမံၤဘၣ်. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဒီးကမၤလီၤမၢ်န့ၢ် ပတၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ် ပဆဲးတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်. အဒိ ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ပိာ်မုၣ်တဂၤ ဆိးက့အဃိ အသးဂံၢ်ဘါလီၤစၢ်. အထံၣ်လိာ်သးဒီး ကသံၣ်သရၣ် တဘျုးဂၤ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် မၤဘျါက့ၤအီၤ တန့ၢ်ဘၣ်. လၢခံန့ၣ် အထံၣ်လိာ်သးဒီး ကသံၣ်သရၣ်လၢ အတၢ်လဲၤခီဖျိအါတဂၤ, ကသံၣ်သရၣ်အံၤ တဲပၠးအီၤ အတၢ်ဆါအဂ့ၢ် ဒီးတဲအီၤလၢ အကကူစါအီၤ ဒ်လဲၣ်. ပိာ်မုၣ်အံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အတၢ်ဆါ ကဘျါက့ၤ အဂီၢ် အကဘၣ် အိၣ်ခိးတၢ်တစဲးဖိ သနာ်က့ အသးမုာ်ထီၣ်က့ၤ ဒီးမၤစၢၤအီၤလၢ အဆဲးတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဘၣ်ဃးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးန့ၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် နီၢ်ကီၢ်အဃိ အမၤစၢၤပှၤလၢ ပဆဲးတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်.

၁၉. ဒ်သိး ပတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ပလိၣ်ဘၣ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၉ လၢတၢ်မၤလိအံၤ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဒ်သိးပတူၢ်တၢ် ကန့ၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤခီဖျိ အဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ထုကဖၣ်, အကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံ, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒီးပတၢ်မုၢ်လၢ်. ဒ်သိး ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုး လၢလၢပှဲၤပှဲၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး သူတၢ်ဟ့ၣ်လွံၢ်မံၤအံၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ တုၤလၢ မုၣ်ကီၢ်လံၢ်အတၢ်ပၢ ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲခဲလၢာ်.—ဖံလံး ၄:၁၃.