တၢ်မၤလိ ၄၆
ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်ပှၤလၢ အမၤစၢၤနၤအဃိ အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူတက့ၢ်
“ယတညိကွံာ်ဘၣ်နၤဘၣ်, ယတလဲၤသဒၣ်ဘၣ်နၤဘၣ်.”—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၅.
တၢ်သးဝံၣ် ၅၅ ပျံၤအဝဲသ့ၣ်တဂ့ၤ
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ်a
၁. ဖဲပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤ ဒီးလဲၤခီဖျိတၢ်ကီတၢ်ခဲတန့ၢ်ဘၣ်အခါ တၢ်မနုၤကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပသးလဲၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၈:၅-၇)
ဖဲနထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်လၢ နအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤ ဒီးပှၤမၤစၢၤနၤတသ့ဘၣ် အိၣ်တဘျီဘျီဧါ. ပှၤအါဂၤဃုာ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤ လၢအသးတီတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ. (၁ စီၤပၤ ၁၉:၁၄) တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အသး ဒီးနၤဒ်အံၤန့ၣ် နီၣ်ထီၣ်ဘၣ်က့ၤ ယဟိဝၤယွၤအၢၣ်လီၤဝဲလၢ “ယတညိကွံာ်ဘၣ်နၤဘၣ်, ယတလဲၤသဒၣ်ဘၣ်နၤဘၣ်.” အဃိပတဲသ့လၢ “ယွၤမ့ၢ်ပှၤမၤစၢၤယၤ, . . . ယတပျံၤဘၣ်” တၢ်ဘၣ်. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၅, ၆) ဖဲ ခ.န ၆၁ န့ၣ် တၢ်မၢဖိပီလူး ကွဲးလံာ်ပရၢအံၤဆူ ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢကီၢ်ယူဒၤအပူၤလီၤ. စီၤပီလူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤ ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ အတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဖဲ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၈:၅-၇ လီၤ.—ဖးတက့ၢ်.
၂. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၂ ဒ်ပှၤကွဲးထါ စံးထီၣ်ပတြၢၤအသိး စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ပှၤမၤစၢၤတၢ် ခီဖျိလၢယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤတ့ၢ်အီၤအါဘျီအဃိလီၤ. အဒိ ပူၤကွံာ်ခံနံၣ် တချုးဖဲ စီၤပီလူး ကွဲးလံာ်ပရၢဆူ ဧ့ၤဘြံၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် အဝဲဘၣ်လဲၤခီဖျိဝဲ ကလံၤမုၢ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်ပူၤလီၤ. (မၤတၢ် ၂၇:၄, ၁၅, ၂၀) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤစီၤပီလူးလၢ ကျဲအါဘိလီၤ. ပကကွၢ်သကိး တၢ်ဂ့ၢ်သၢခါလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤစီၤပီလူး ခီဖျိ ယ့ၣ်ၡူး, မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်, ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး အစိကမီၤ ဒီးခရံာ်ဖိတဖၣ်လီၤ. ဖဲပကွၢ်သကိး စီၤပီလူးအတၢ်လဲၤခီဖျိအခါ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ် လၢကစၢ်ယွၤကစံးဆၢ ပတၢ်ဘါထုကဖၣ်လီၤ.
တၢ်မၤစၢၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးဒီး မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်အအိၣ်
၃. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤပီလူးကဆိကမိၣ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၃ စီၤပီလူးလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤလီၤ. ဖဲ ခ.န ၅၆ န့ၣ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်တွံၢ်ထီၣ် စီၤပီလူး လၢယရူၤၡလ့ၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အချၢ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢး မၤသံအီၤလီၤ. လၢခံတနံၤ ဖဲပှၤလဲၤကိး စီၤပီလူးလၢ ပှၤယူဒၤဖိအကွီၢ်ဘျီၣ် လၢအဒိၣ်ကတၢၢ်အခါ အဒုၣ်အဒါတဖၣ် ဘူးကမၤသံအီၤလီၤ. (မၤတၢ် ၂၁:၃၀-၃၂; ၂၂:၃၀; ၂၃:၆-၁၀) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤပီလူးကဆိမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ‘ယလဲၤခီဖျိ တၢ်မၤအၢမၤနးအံၤ ဘၣ်ကန့ၢ်ဧါ.’
၄. ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲယ့ၣ်ၡူးလၢ ကမၤစၢၤစီၤပီလူးဒ်လဲၣ်.
၄ ယ့ၣ်ၡူးမၤစၢၤ စီၤပီလူးဒ်လဲၣ်. ဖဲပှၤဖီၣ်စီၤပီလူးဝံၤ အလီၢ်ခံတနၤန့ၣ် “ကစၢ်” ယ့ၣ်ၡူးဆၢထၢၣ်လၢ အကပၤဒီးတဲအီၤလၢ “ပာ်နသးခူတလ့ၢ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဒ်နအုၣ်နသးလၢယဂီၢ် လၢယရူၤၡလ့ၣ် အပူၤအသိးန့ၣ်, နဘၣ်အုၣ်နသးလၢ ရိမ့ၤအပူၤ ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ.” (မၤတၢ် ၂၃:၁၁) တၢ်ကတိၤအံၤ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ စီၤပီလူးထဲလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစံးပတြၢၤ စီၤပီလူး ခီဖျိလၢ အအုၣ်အသးလၢ ယ့ၣ်ၡူးအဂီၢ် လၢယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤအဃိလီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤ စီၤပီလူးလၢ အကကွၢ်ထွဲအီၤတုၤလၢ အလဲၤအုၣ်အသးလၢ ရိမ့ၤပူၤအခါလီၤ. ဖဲစီၤပီလူးနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်ကတိၤဒ်အံၤအခါ အဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်သိး ဖိသၣ်လၢ အပၢ်ဖိးဟုအီၤလီၤ.
ဖဲကလံၤမုၢ်လီၤဖးဒိၣ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်ပူၤအခါ မူခိၣ်ကလူးတဂၤ တဲဘၣ်စီၤပီလူးလၢ ပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ အအိၣ်လၢကဘီပူၤန့ၣ် အသးသမူ ကပူၤဖျဲးဝဲလီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၅)
၅. ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤ စီၤပီလူးခီဖျိလၢ မူခိၣ်ကလူးဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ လံာ်ကုခိၣ်တက့ၢ်.)
၅ စီၤပီလူးထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲမနုၤဒံးလဲၣ်. တၢ်ကဲထီၣ်အသးလၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ ခံနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤပီလူးဒိးထီၣ်ကဘီ ဒီးလဲၤလၢ ကီၢ်အံၤတလံလီၤ. ဖဲအလဲၤတၢ်လၢကျဲအခါ ကလံၤမုၢ်လီၤဖးဒိၣ် အဃိပှၤနီကဘီ ဒီးပှၤဒိးကဘီဖိတဖၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကသံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤပီလူးတပျံၤတၢ်ဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. စီၤပီလူးတဲဘၣ် ပှၤအိၣ်လၢကဘီပူၤတဖၣ်လၢ “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤလၢယမ့ၢ်အတၢ်, ဒီးယမၤအတၢ်, အကလူးတဂၤဆၢထၢၣ် လၢယဃၢၤလၢမုၢ်နၤအံၤ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, စီၤပီလူးဧၢ, ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ, နဘၣ်ဆၢထၢၣ်လၢ စီၤပၤကဲစၢ်အမဲာ်ညါလီၤ. ဒီးယွၤဟ့ၣ်လီၤနၤလၢ ပှၤလၢအဒိးဃုာ် ကဘီဒီးနၤအံၤ ခဲလၢာ်လီၤ.” ယဟိဝၤယွၤသူ မူခိၣ်ကလူးလၢ ကဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလီၤ. ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤအတၢ်မၤစၢၤအဃိ စီၤပီလူးလဲၤတုၤဝဲလၢ ရိမ့ၤ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤပာ်စၢၤအီၤအသိးလီၤ.—မၤတၢ် ၂၇:၂၀-၂၅; ၂၈:၁၆.
၆. ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤပှၤဒ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၆ ယ့ၣ်ၡူးမၤစၢၤ ပှၤဒ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးမၤစၢၤပှၤဒ် အမၤစၢၤစီၤပီလူးအသိးလီၤ. အဒိ ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤဝဲ ပှၤလၢအပိာ်အခံ ခဲလၢာ်လၢ “ယအိၣ်ဒီးသု ကိးမုၢ်နံၤမုၢ်နၤဒဲး, တုၤတၢ်အစိၤကတၢၢ်လီၤ.” (မးသဲ ၂၈:၂၀) ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် မၤဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ ပဂံၢ်ပဘါလီၤ. လၢကျဲဒ်လဲၣ်. တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပကလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ အဂီၢ်တညီဘၣ်. အဒိ ဖဲပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤ သံအခါ တမ့ၢ်ထဲပသးကဘၣ်ဒိ တသီခံသီဘၣ် လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပသးကဘၣ်ဒိၣ်လၢ အနံၣ်တဖၣ်ညါလီၤ. ပှၤတနီၤ အသးပှၢ်ထီၣ်အဃိ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. ဒီးအဂၤတနီၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကိးနံၤဒဲးအဃိ အဝဲသ့ၣ်သးဟးဂီၤဝဲလီၤ. ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်န့ၣ် သနာ်က့ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါသ့ ခီဖျိ ပသ့ၣ်ညါလၢ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီးပှၤ “ကိးမုၢ်နံၤမုၢ်နၤဒဲး” အဃိလီၤ.—မးသဲ ၁၁:၂၈-၃၀.
ဖဲပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ မူခိၣ်ကလူးတဖၣ် မၤစၢၤပှၤဒီး ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤလီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၇)
၇. ဒ် လီၣ်ဖျါ ၁၄:၆ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.
၇ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်လၢ ကမၤစၢၤပှၤလီၤ. ( ဧ့ၤဘြံၤ ၁:၇, ၁၄) အဒိ မူခိၣ်ကလူး ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤပှၤဒီး ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤ ဖဲပစံၣ်တဲၤတဲလီၤ “ဘီမုၢ်အတၢ်သးခုအကစီၣ်” လၢ “ကယဲၢ်ပှၤကလုာ်, ဒီးပှၤအဒူၣ်, ဒီးပှၤကတိၤတၢ်အကျိာ်” ခဲလၢာ်လီၤ.—မးသဲ ၂၄:၁၃, ၁၄; ဖး လီၣ်ဖျါ ၁၄:၆ တက့ၢ်.
တၢ်မၤစၢၤလၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး အစိကမီၤ
၈. ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ သုးခိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ ကမၤစၢၤစီၤပီလူးဒ်လဲၣ်.
၈ စီၤပီလူး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤဒ်လဲၣ်. စီၤပီလူးကလဲၤဘၣ်လၢ ရိမ့ၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤတ့ၢ်ပာ်စၢၤအီၤဖဲ ခ.န ၅၆ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤယူဒၤဖိတနီၤလၢ ယရူၤၡလ့ၣ် ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤဝဲလၢ ကဖီၣ်န့ၢ်ဝဲစီၤပီလူး ဒီးမၤသံအီၤလီၤ. ဖဲရိမ့ၤသုးခိၣ်ဖးဒိၣ် စီၤကျီၤဒံ လူၤစံ သ့ၣ်ညါဝဲတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအခါ အဝဲလဲၤမၤစၢၤ စီၤပီလူးလီၤ. စီၤကျီၤဒံ မၢလီၤဝဲသုးဖိတဒူၣ်လၢက ဒီသဒၢစီၤပီလူး ဒီးလဲၤဆှၢအီၤဆူ ကဲၤစါရံၤ လၢအအိၣ်ယံာ်ဝဲဒီး ယရူၤၡလ့ၣ် အမံလၤ ၆၅ (၁၀၅ ကံလိမံထၢၣ်) လီၤ. ဖဲန့ၣ်ပဒိၣ်ဖးဒိၣ် စီၤဖ့လံး မၤလိာ်ဝဲလၢပှၤကပၢၤ စီၤပီလူးလၢ “စီၤဟ့ၤရိာ်အဟံၣ်ပူၤလီၤ.” ဖဲန့ၣ်န့ၣ် ပှၤလူၤမၤသံ စီၤပီလူးတန့ၢ်လၢၤဘၣ်.—မၤတၢ် ၂၃:၁၂-၃၄.
၉. ပဒိၣ်ဖးဒိၣ် စီၤဖ့စတူး မၤစၢၤစီၤပီလူးဒ်လဲၣ်.
၉ ခံနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤပီလူးအိၣ်ဒံးလၢဃိာ်ပူၤလၢ ကဲၤစါရံၤလီၤ. စီၤဖ့လံးမ့ၢ်ဒံးပဒိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ စီၤဖ့စတူးပာ်ထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ဃ့ကညးဝဲစီၤဖ့စတူးလၢ ကဆှၢက့ၤစီၤပီလူးဆူ ယရူၤၡလ့ၣ် ဒီးထီၣ်စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်ရူဖဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤဖ့စတူး ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပဒိၣ်ဖးဒိၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်က “ခိးခူသူၣ်ဒ်သိး အကမၤသံ” စီၤပီလူး လၢကျဲလီၤ.—မၤတၢ် ၂၄:၂၇–၂၅:၅.
၁၀. ဖဲစီၤပီလူး ပာ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ကဲစၢ်အမဲာ်ညါအခါ ပဒိၣ်ဖးဒိၣ် စီၤဖ့စတူး မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၀ လၢခံ စီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ကဲၤစါရံၤလီၤ. မ့ၢ်လၢစီၤဖ့စတူး အဲၣ်ဒိး “ဘၣ်ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ်အသးလၢ ပှၤယူဒၤဖိအမဲာ်ညါ” အဃိ အဝဲသံကွၢ်စီၤပီလူးလၢ “မ့ၢ်နကလဲၤထီၣ် ဆူယရူၤၡလ့ၣ် ဒီးဘၣ်စံၣ်ညီၣ်လၢ တၢ်တဖၣ်အံၤအဂ့ၢ်အကျိၤလၢ ယမဲာ်ညါန့ၣ်ဧါ.” စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမ့ၢ်က့ၤလၢ ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် ဘၣ်တဘၣ်ပှၤကမၤသံအီၤလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ဒ်သိးအသးသမူကပူၤဖျဲးအဂီၢ် အကဘၣ်လဲၤအိၣ်လၢရိမ့ၤဒီး ဆဲးမၤလၢပှဲၤ အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤဖဲန့ၣ်လီၤ. စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “ယကိးထီၣ်ကဲစၢ်လီၤ.” ဒီးဖဲစီၤဖ့စတူးတၢၣ်ပီၣ်တၢၣ်ပီတၢ် ဒီးအပှၤဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးတၢ် ဝံၤအလီၢ်ခံ အတဲဘၣ် စီၤပီလူးလၢ “နကိးထီၣ်ကဲစၢ်, နကလဲၤဆူကဲစၢ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.” စီၤဖ့စတူး အတၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ် မၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်စီၤပီလူးလၢ အဒုၣ်အဒါအစုပူၤလီၤ. လၢခံ မ့ၢ်လၢစီၤပီလူး လဲၤအိၣ်လၢ ရိမ့ၤအပူၤ အဃိ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အဲၣ်ဒိးမၤသံအီၤတဖၣ်န့ၣ် မၤသံအီၤတသ့လၢၤဘၣ်.—မၤတၢ် ၂၅:၆-၁၂.
၁၁. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤပီလူးဆိကမိၣ်ထံ ဝံယၡါယၤအတၢ်ကွဲး အဃိ အကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒ်လဲၣ်.
၁၁ ဖဲစီၤပီလူးအိၣ်ခိးဝဲ အတၢ်လဲၤလၢ ကီၢ်အံၤတလံအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကဆိကမိၣ်ထံ ဝံယၡါယၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဘၣ်ဃး ပှၤလၢအထီဒါ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤမၢ ဝံယၡါယၤကွဲးဝဲလၢ “ကူၣ်လိာ်တၢ်တက့ၢ်. ဒီးကကဲထီၣ် တၢ်ကလီကလီလီၤ. ကတိၤတၢ်ကတိၤတက့ၢ်. ဒီးတအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤအိၣ်ဒီးပှၤလီၤ.” (ယၡါယၤ ၈:၁၀) စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤကမၤစၢၤအီၤ ဒီးကဟ့ၣ်အီၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒ်သိးအဝဲလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အကထံၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ.
ဒ်ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲပှၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကဒီသဒၢအခ့အပှၤလၢညါအသိး မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး အဝဲမၤဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၂)
၁၂. စီၤယူၤလံ ရ့ဒီးစီၤပီလူးဒ်လဲၣ် ဒီးစီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၂ ဖဲ ခ.န ၅၈ န့ၣ်စီၤပီလူးစးထီၣ်အတၢ်လဲၤလၢ ကီၢ်အံၤတလံလီၤ. ခီဖျိလၢ စီၤပီလူး မ့ၢ်ပှၤဃိာ်ဖိအဃိ ရိမ့ၤသုးခိၣ်လၢအမံၤမ့ၢ် စီၤယူၤလံ န့ၣ်ဘၣ်ကွၢ်ထွဲအီၤလီၤ. အဃိ စီၤယူၤလံန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကမၤကီမၤခဲ မ့တမ့ၢ် ရ့ဒီးစီၤပီလူးဂ့ၤဂ့ၤသ့လီၤ. စီၤယူၤလံကသူဝဲ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤအံၤဒ်လဲၣ်. လၢခံတနံၤ ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤလၢ ကဘီသန့အခါ “စီၤယူၤလံ မၤစီၤပီလူး လၢတၢ်အဘျုး, ဒီးဒုးလဲၤအီၤဆူ တံၤသကိးတဖၣ်အအိၣ်” လီၤ. တကးဒံးဘၣ် လၢခံ စီၤယူၤလံမၤပူၤဖျဲးဝဲ စီၤပီလူးအသးသမူလီၤ. အမၤဝဲလၢကျဲဒ်လဲၣ်. ပှၤသုးဖိတဖၣ်အဲၣ်ဒိးမၤသံ ပှၤဃိာ်ဖိလၢအအိၣ်လၢ ကဘီအပူၤခဲလၢာ် ဘၣ်ဆၣ် စီၤယူၤလံတဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်အခွဲးဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲ “မိၣ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ အသးလၢစီၤပီလူး” အဃိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ သုးခိၣ်လၢအသးဂ့ၤတဂၤအံၤ ဒ်သိးကဒီသဒၢအီၤ အဂီၢ်လီၤ.—မၤတၢ် ၂၇:၁-၃, ၄၂-၄၄.
ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၃
၁၃. ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ်လၢ ကျဲဒ်လဲၣ်.
၁၃ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤဒ်လဲၣ်. ဖဲပမၤတၢ်လၢ အလီၤပလိာ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ်အခါ ယဟိဝၤယွၤကသူဝဲ အသးစီဆှံ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒ်သိးပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ် ကမၤလၢပှဲၤဝဲ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ်လီၤ. စီၤပၤၡလိၤမိၤ ကွဲးဝဲလၢ “စီၤပၤအသးအိၣ်ဝဲလၢ ယွၤအစုပူၤ ဒ်ထံကျိအသိးန့ၣ်လီၤ. ဘိးဃၣ်အီၤ ဖဲအဘၣ်အသးလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၂၁:၁) လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ အခီပညီဒ်လဲၣ်. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ခူၣ်ဝဲထံကျိၤ ဒီးဒုးယွၤလီၤဝဲထံဒ်အဝဲသ့ၣ် အဲၣ်ဒိးဒုးလဲၤဝဲ အသိးသ့ဝဲလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ယဟိဝၤယွၤ စ့ၢ်ကီး အဝဲသူဝဲ အသးစီဆှံ လၢကဟံးစုနဲၣ်ကျဲဝဲ ပဒိၣ်တဖၣ် ဒ်သိးအတၢ်တိာ်ပာ် ကလၢပှဲၤထီၣ်အဂီၢ် သ့ဝဲလီၤ. ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးတမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤအခါ ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီးအစိအကမီၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလၢ ကမၤတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ ကကဲဘျုးလၢ ယွၤအခ့အပှၤအဂီၢ်လီၤ.—ထိၣ်သတြီၤဒီး ဧ့စြၤ ၇:၂၁, ၂၅, ၂၆ တက့ၢ်.
၁၄. လၢ မၤတၢ် ၁၂:၅ အပူၤန့ၣ် ပဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ မတဂၤအဂီၢ်သ့လဲၣ်.
၁၄ ပမၤတၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. ပဃ့ဘါထုကဖၣ် “လၢစီၤပၤ, ဒီးကယဲၢ်ပှၤအိၣ်လၢပဒိၣ်အလီၢ်အဂီၢ်” သ့ဝဲလီၤ. ဖဲပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ် ကဘၣ်ဆၢတဲာ်ဝဲလၢ အကဟ့ၣ်ပှၤအခွဲး မ့တမ့ၢ် တဟ့ၣ်ပှၤအခွဲးလၢ ပကထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒီး ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါန့ၣ် ပဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၂:၁, ၂; နဃ့မယၤ ၁:၁၁) ဒ်ခရံာ်ဖိလၢ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤအသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢဃိာ်ပူၤအဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. (ဖး မၤတၢ် ၁၂:၅ တက့ၢ်; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၃) တကးဒံးဘၣ် ပှၤခိးဃိာ်ဖိတဖၣ် လၢအဘၣ်ကွၢ်ထွဲ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် ပဃ့န့ၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် အဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. ပဃ့ကညးယဟိဝၤယွၤလၢ ကမၤစၢၤဝဲ ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ် စီၤယူလံအသိး ဒီးကရ့ဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အအိၣ်လၢဃိာ်ပူၤတဖၣ် ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ.—မၤတၢ် ၂၇:၃.
တၢ်မၤစၢၤလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အအိၣ်
၁၅-၁၆. ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ စီၤလူၤကၣ်ဒီး စီၤအရံစတၢ်ဃူး လၢကမၤစၢၤ စီၤပီလူးဒ်လဲၣ်.
၁၅ စီၤပီလူး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤဒ်လဲၣ်. ဖဲစီၤပီလူးလဲၤလၢ ရိမ့ၤအခါ ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ ကမၤစၢၤအီၤလီၤ. ပကကွၢ်သကိး တၢ်အဒိတနီၤလီၤ.
၁၆ စီၤပီလူးအတံၤသကိး လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီခံဂၤ လၢအမ့ၢ် စီၤအရံစတၢ်ဃူးဒီး စီၤလူၤကၣ်န့ၣ် လဲၤပိာ်အခံလၢ ရိမ့ၤလီၤ.b လံာ်စီဆှံတပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤဝဲ စီၤအရံစတၢ်ဃူးဒီး စီၤလူၤကၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကလဲၤတုၤဘၣ်လၢ ရိမ့ၤအပူၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ်အသးသမူ အိၣ်လၢတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ဒၣ်လဲာ် ဒ်သိးကမၤစၢၤဘၣ် စီၤပီလူးအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်လဲၤတၢ်ဒီး စီၤပီလူးလီၤ. လၢခံ ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါထီၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အသးသမူန့ၣ် အိၣ်လၢတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲစီၤအရံစတၢ်ဃူး ဒီးစီၤလူၤကၣ် ဒိးထီၣ်ကဘီလၢ ကဲၤစါရံၤအခါ စီၤပီလူးဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လၢ အသးဒီဖျၢၣ် ဒီးစံးဘျုးစံးဖှိၣ် ယဟိဝၤယွၤ ခီဖျိအဟ့ၣ်လီၤအီၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢအသူၣ်ဒူသးဒူ ခံဂၤအံၤအဃိလီၤ.—မၤတၢ် ၂၇:၁, ၂, ၂၀-၂၅.
၁၇. ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် လၢကမၤစၢၤ စီၤပီလူးဒ်လဲၣ်.
၁၇ ဖဲစီၤပီလူးအတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ မၤစၢၤအီၤအါဘျီလီၤ. အဒိ ဖဲအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ပတုာ်လၢ ဝ့ၢ်စံဒိၣ်အခါ စီၤယူၤလံဟ့ၣ်ဝဲ စီၤပီလူးအခွဲးလၢ ကလဲၤလၢအ “တံၤသကိးတဖၣ်အအိၣ်, ဒ်သိးအကဒိးန့ၢ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အံးတၢ်ကွၢ်န့ၣ်လီၤ.” ဒီးလၢခံ ဖဲဝ့ၢ်ပီးတံၤလူးန့ၣ် စီၤပီလူးဒီး အတံၤသကိးတဖၣ် ‘ထံၣ်န့ၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အဃ့ကညးအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးအကအိၣ်ဒီး အီၤနွံသီလီၤ.’ ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ကဟုကယာ်ဝဲ စီၤပီလူးဒီးအတံၤသကိးတဖၣ်အခါ စီၤပီလူးတဲပၠးအဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်လဲၤခီဖျိလၢအကဲထီၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါတဖၣ်လီၤ. (ထိၣ်သတြီၤဒီး မၤတၢ် ၁၅:၂, ၃) ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ် ဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤပီလူးဒီး အတံၤသကိးတဖၣ် ဆဲးလဲၤကဒီးတၢ်လီၤ.—မၤတၢ် ၂၇:၃, ၂၈:၁၃, ၁၄.
ဒ်စီၤပီလူးအသိး ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ် ခီဖျိလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ် မုၣ်ခွါတဖၣ်လီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၈)
၁၈. စီၤပီလူး စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးအအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒူန့ၣ် လၢတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၁၈ ဖဲစီၤပီလူးလဲၤလၢ ရိမ့ၤအခါ အကဆိကမိၣ်ထီၣ်ဘၣ်ဝဲ အကွဲးတ့ၢ်ဝဲလံာ်ပရၢလၢ ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်အံၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢအပူၤကွံာ်သၢနံၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “တၢ်မိၣ်လဲၤအိၣ်သကိး တ့ၢ်ယသးဒီးသု အါနံၣ်အါလါ” လံ. (ရိမ့ၤ ၁၅:၂၃) ဘၣ်ဆၣ် အတမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ အကဟဲတုၤလၢ ရိမ့ၤဒ်ပှၤဃိာ်ဖိတဂၤ အသိးဘၣ်. ဖဲစီၤပီလူးထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤဟဲသဂၢၢ်အီၤအခါ အဝဲကသးခုဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. “အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်, စီၤပီလူးထံၣ်ဝဲဒီး, စံးထီၣ်ပတြၢၤ ယွၤအဘျုးအဖှိၣ်, ဒီးပာ်အသးခူတလ့ၢ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၂၈:၁၅) စီၤပီလူးစံးဘျုးစံးဖှိၣ် ကစၢ်ယွၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အံၤ ဟဲအိၣ်ခိးသဂၢၢ်အီၤအဃိလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤအီၤ ခီဖျိလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အံၤ အဃိလီၤ.
ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၉
၁၉. ဒ် ၁ ပ့းတရူး ၄:၁၀ တဲဝဲအသိး ယဟိဝၤယွၤသူပှၤ ဒ်သိးပကမၤစၢၤ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၉ ပမၤတၢ်မနုၤသ့လဲၣ်. မ့ၢ်နသ့ၣ်ညါဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤ ခီဖျိလၢ အအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ် မ့တမ့ၢ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ အဂၤတဖၣ်အဃိဧါ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲ သံသဒၣ်အီၤအဃိဧါ. နမ့ၢ်သ့ၣ်ညါဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ် ပဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကတဲဒီးမၤန့ၢ်တၢ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်အဂီၢ် လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အပူၤသ့ဝဲလီၤ. ပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤဒီး ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ အလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်အဂီၢ်သ့လီၤ. (ဖး ၁ ပ့းတရူး ၄:၁၀ တက့ၢ်.)c ပမ့ၢ်မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကနာ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ “ယတညိကွံာ်ဘၣ်နၤဘၣ်, ယတလဲၤသဒၣ်ဘၣ်နၤဘၣ်.” နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် နၤစ့ၢ်ကီး နကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခုလီၤ.
၂၀. လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ပှၤမၤစၢၤယၤလဲၣ်.
၂၀ ဒ်စီၤပီလူးဒီး အတံၤသကိးတဖၣ်အသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လီၤ. တကတီၢ်ဃီန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီးပှၤ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအဂီၢ်လီၤ. အဝဲမၤစၢၤပှၤ ခီဖျိယ့ၣ်ၡူးဒီး မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်လီၤ. ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ် ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ် အဝဲကသူဝဲ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ်လၢ ကမၤစၢၤ အခ့အပှၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပဝဲအါဂၤ ပထံၣ်ဘၣ်ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲအသးစီဆှံလၢ ကမၤစၢၤအခ့အပှၤ ခီဖျိဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လီၤ. ဒ်စီၤပီလူးအသိး လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤ ပတဲသ့လၢ “ယွၤမ့ၢ်ပှၤမၤစၢၤယၤ, ဒီးဖဲဒၣ်ပှၤ ကညီကမၤဘၣ်ယၤန့ၣ်, ယတပျံၤဘၣ်.”—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၆.
တၢ်သးဝံၣ် ၃၈ ကစၢ်ကမၤဆူၣ်ထီၣ် နဂံၢ်ဘါ
a လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးကျဲသၢဘိလၢ ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤ တၢ်မၢဖိပီလူးလၢ ကလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လီၤ. ပကကွၢ်သကိး ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤတ့ၢ် အခ့အပှၤလၢပျၢၤတဖၣ် ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. အဃိ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အခါ ပနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤလီၤ.
b စီၤအရံစတၢ်ဃူးဒီး စီၤလူၤကၣ်န့ၣ် လဲၤသကိးတ့ၢ်တၢ်ဒီး စီၤပီလူးလီၤ. ဖဲစီၤပီလူးအိၣ်လၢဃိာ်ပူၤအခါ ပိာ်ခွါလၢအသးတီခံဂၤအံၤ အိၣ်ဒီးအီၤလၢ ရိမ့ၤအပူၤလီၤ.—မၤတၢ် ၁၆:၁၀-၁၂; ၂၀:၄; ကလီးစဲ ၄:၁၀, ၁၄.