ပမၤလိလံာ်စီဆှံန့ၣ် အကဲဘျုးဒိၣ်မး. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တညီဝဲထီဘိဘၣ်. တဘျီတခီၣ် နကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ နဆဲးမၤလိ လံာ်စီဆှံ ကကဲဒံးဧါ. ဘၣ်မနုၤအဃိ နကြၢးဂုာ်ကျဲးစၢး လၢနကဆဲးမၤလိ လံာ်စီဆှံလဲၣ်. တၢ်ကီတၢ်ခဲ မ့ၢ်အိၣ်သနာ်က့ ဒ်သိး နကဆဲးမၤလိ လံာ်စီဆှံအဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤနၤလဲၣ်.

၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံန့ၣ် အရ့ဒိၣ်လဲၣ်.

‘ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါန့ၣ်မူဝဲ ဒီးအိၣ်ဒီးအစိကမီၤ.’ (ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၂) လံာ်စီဆှံန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တခါ ခီဖျိလၢ အပာ်ဖျါထီၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးအတၢ်တူၢ်ဘၣ် လၢနဖီခိၣ်. ဖဲနမၤလိလံာ်စီဆှံအခါ နတၢ်သ့ၣ်ညါကအါထီၣ် တကးဒံးဘၣ် နတၢ်ကူၣ်သ့ကအါထီၣ် ဒီးနကအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်. ဒီးတၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တမံၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကကဲထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသကိး. အဃိ နမ့ၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံန့ၣ် နကသးခုဒိၣ်ထီၣ်.

၂. ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါလၢ လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ မ့ၢ်တၢ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လဲၣ်.

တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢအအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်. အဃိန့ၣ် လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ “ပှ့ၤတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ . . . ဒီးတဘၣ်ဆါကွံာ်အီၤ နီတဘျီတဂ့ၤ.” (ကတိၤဒိ ၂၃:၂၃) ဖဲနသ့ၣ်ညါထီၣ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ မ့ၢ်တၢ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အခါ နမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲသနာ်က့ နကဆဲး ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤလိလံာ်စီဆှံ.​—ဖး ကတိၤဒိ ၂:​၄, ၅.

၃. ဒ်သိး နကဆဲးမၤလိ လံာ်စီဆှံအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤနၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

ယဟိဝၤယွၤ လၢအမ့ၢ် နတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် ဒီးနသကိးန့ၣ် အအဲၣ်ဒိးမၤစၢၤနၤ လၢနကမၤလိ ဘၣ်ဃးဒီးအဂ့ၢ်. တကးဒံးဘၣ် အဝဲကဟ့ၣ်လီၤနၤ ‘တၢ်သးအိၣ် ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ နကမၤတၢ် အဂီၢ်လီၤ.’ (ဖး ဖံလံးပံၤ ၂:၁၃.) အဃိ ဒ်သိး နကသးအိၣ်မၤလိ ကစၢ်ယွၤကလုၢ်ကထါ ဒီးမၤထွဲတၢ်လၢ နမၤလိဘၣ်အီၤအဂီၢ် ကစၢ်ယွၤ မၤစၢၤနၤသ့. တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိး နလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတၢ်တြီမၤတံာ်တာ် ကန့ၢ်အဂီၢ် နမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်အါထီၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ ဟ့ၣ်လီၤနၤသ့. အဃိ ဖဲနဃ့ထုကဖၣ်အခါ ထီဘိန့ၣ် ဃ့ယဟိဝၤယွၤ လၢအကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိး နကဆဲးမၤလိ လံာ်စီဆှံအဂီၢ်တက့ၢ်.​—၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၇.

ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်

၄. နတၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ပာ်အီၤဒ်အမ့ၢ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်

တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပတၢ်မၤအါတလၢ အဃိ ပကဆိကမိၣ်လၢ ပမၤလိလံာ်စီဆှံ တချုးဘၣ်. နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ဘၣ် ဒ်န့ၣ်န့ၣ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဖး ဖံလံးပံၤ ၁:၁၀ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• လၢနတၢ်အိၣ်မူအပူၤ “တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်” လၢနဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

• နတၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံန့ၣ် နပာ်အီၤဒ်အမ့ၢ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

1. ၁. ဒ်တၢ်ဂီၤပာ်ဖျါဝဲအသိး နမ့ၢ်ပၢနုာ်လီၤ မဲးကမူၣ်လၢ တၢ်ဒၢပူၤဝံၤမၣ် ပၢနုာ်က့ၤလၢၢ်တဖၣ်န့ၣ် လၢၢ်တတြီၢ်ခဲလၢာ်ဘၣ်

2. ၂. နမ့ၢ်ပၢနုာ်လီၤဆိ လၢၢ်တဖၣ်န့ၣ် နကပၢနုာ်လီၤမဲးကမူၣ်အဂီၢ် တၢ်လီၢ်ကတြီၢ်ဒံး. ဒ်န့ၣ်အသိး လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ပမ့ၢ်ပာ်ဆိ “တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်” န့ၣ်ပကမၤဝံၤ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ် တကးဒံးဘၣ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢပကမၤတၢ်လၢအဂၤတဖၣ်ဒံး

ပလိၣ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးပကဘၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤ. အဃိ ပမ့ၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤလၢပှဲၤ ပတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်အံၤ. ဖး မးသဲ ၅:၃ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• ပမ့ၢ်ပာ် ပတၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ ဒ်အမ့ၢ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် ကကဲဘျုး လၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

၅. နမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်တြီမၤတံာ်တာ် သနာ်က့ တဘၣ်ဟ့ၣ်အၡူတဂ့ၤ

တၢ်ဂီၤမူ– ခီဖျိလၢ တဟ့ၣ်ၡူဘၣ်အဃိ န့ၢ်ဘၣ်က့ၤအဘျုး (၅:၂၂)

• လၢတၢ်ဂီၤမူအပူၤန့ၣ် ဖဲဖြဲၤဆံစကိၤ တဲဘၣ်အသကိး ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ တၢ်လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲအခါ အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

• ခီဖျိလၢ ဖြဲၤဆံစကိၤ တဟ့ၣ်အၡူဘၣ်အဃိ အန့ၢ်ဘၣ်က့ၤ အဘျုးဒ်လဲၣ်.

ဖး ၂ တံၤမသ့း ၂:​၂၄, ၂၅ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• နမၤလိ လံာ်စီဆှံန့ၣ် နဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးနသကိးတဖၣ် ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

• ဒ်လံာ်စီဆှံ အဆၢတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါဝဲအသိး ပှၤမ့ၢ်တအဲၣ် နမၤလိလံာ်စီဆှံဘၣ်န့ၣ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

၆. သန့ၤနသး လၢယဟိဝၤယွၤ ဒ်သိးအကမၤစၢၤနၤ

တၢ်ဂီၤမူ– ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဆီတလဲ ပတၢ်အိၣ်မူ (၃:၅၆)

• လၢတၢ်ဂီၤမူအပူၤန့ၣ် ဒ်သိး ကၠ့(မ်) ကမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် အဘၣ်ဆီတလဲ အတၢ်အိၣ်မူဒ်လဲၣ်.

• ဘၣ်ဃးဒီး ကၠ့(မ်) အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် နဘၣ်သူဘၣ်သး မနုၤလဲၣ်.

ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၆ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• ပှၤလၢ အဂုာ်ကျဲးစၢး ဃုသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢး ဃုသ့ၣ်ညါ အတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.

• ဖဲယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ နဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးကမၤလိဘၣ် လံာ်စီဆှံအခါ အကသးခုဧါ.

တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်

နမၤလိ လံာ်စီဆှံ မ့ၢ်တညီထီဘိဘၣ် သနာ်က့ နမ့ၢ်ဆဲးမၤလိအီၤန့ၣ် အကမၤစၢၤနၤဒ်သိး ခါဆူညါန့ၣ် နကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ် ပှဲၤဒီးတၢ်သးခု. သန့ၤနသး လၢယဟိဝၤယွၤထီဘိ ဒီးအဝဲကဆိၣ်ဂ့ၤက့ၤနၤ.

တၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤ

• တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢအအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢနဂီၢ်လဲၣ်.

• နပာ်ဆိ “တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်” ကသ့ဒ်လဲၣ်.

• ဒ်သိး နဆဲးမၤလိ လံာ်စီဆှံကသ့အဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ နကြၢးဃ့တၢ်မၤစၢၤ လၢယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်လဲၣ်.

ဃုသ့ၣ်ညါ

ဖးကွၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လွံၢ်မံၤ လၢအမၤစၢၤပှၤအါဂၤ ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကသူအတၢ်ဆၢကတီၢ် ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်.

“နသူနတၢ်ဆၢကတီၢ် ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်” (ပၢၢ်ထီၣ်! လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၀၁၄)

ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ လၢအပာ်ဖျါထီၣ် ပိာ်မုၣ်တဂၤ အဝၤထီဒါအီၤ ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးအကဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ်.

ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ပယိးပတၢ်ဝံတၢ်ယိးကန့ၢ်အဂီၢ် (၅:၀၅)

ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ လၢအပာ်ဖျါထီၣ် ပိာ်ခွါတဂၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိ. မ့ၢ်လၢ အမါတပတုာ်မၤလိ လံာ်စီဆှံဘၣ်အဃိ ကဲဘျုးလၢ ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

ယမၤကွၢ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ (၆:၃၀)

တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပှၤထံၣ်ကမၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ဟးမၤလီၤဖး ပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိ. ဘၣ်ဆၣ် အမ့ၢ်အနီၢ်ကီၢ်ဧါ.

“ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၤလီၤဖးဟံၣ်ဖိဃီဖိဧါ မ့တမ့ၢ် မၤဂ့ၤထီၣ်ဝဲဧါ” (တၢ်မၤလိလၢ အအိၣ်လၢ online အဖီခိၣ်)

ပဝဲခဲလၢာ် ပဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ် ဒီးပတၢ်ဆၢတဲာ်တဖၣ်အံၤ အမၤဘၣ်ဒိ မ့တမ့ၢ် အကဲဘျုးလၢ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤသ့. အဒိ ပကဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီး ပကအိၣ် တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်, ပကဆီဟံၣ်ဆီဃီဧါ ဒီးပကလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ ပသးသမူဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်ဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ်န့ၣ် အကမၤသးခုပှၤ တကးဒံးဘၣ် အကမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသး.

၁. ဒ်သိး ပဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ် ကသ့အဂီၢ် လံာ်စီဆှံ မၤစၢၤပှၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

တချုးလၢ ပဆၢတဲာ်တၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ပကြၢးဃ့တၢ်မၤစၢၤ လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဃုကွၢ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ထံၣ် လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၂:​၃-၆.) တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. အဃိ ပမ့ၢ်မၤထွဲ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် အကဲ တၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်မီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ကဆဲးဟံးစုနဲၣ်ကျဲဒံးပှၤ ‘လၢကျဲလၢ ပကြၢးလဲၤ.’ (ယၡါယၤ ၄၈:၁၇) အဝဲကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤ ဒ်လဲၣ်. ခီဖျိ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ. ဒီးလံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတဖၣ်လၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်လီၤ. ညီနုၢ်န့ၣ် ဖဲပဖးဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တခါခါလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤအခါ ပသ့ၣ်ညါဘၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်တူၢ်ဘၣ်. ဒီးပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အဘၣ်အသးသ့.

၂. တချုးလၢ ပဆၢတဲာ်တၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ပဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ဆိကမိၣ်ထံ အခီၣ်ခါ ကိးခါဒဲး.” (ကတိၤဒိ ၁၄:၁၅) အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တချုးလၢ ပဆၢတဲာ်တၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ် ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢပကဆိကမိၣ်ထံဆိ ပတၢ်ဃုထၢတဖၣ်အဂ့ၢ်. ဖဲပဆိကမိၣ်ထံ ပတၢ်ဃုထၢ တခါဘၣ်တခါ အဂ့ၢ်အဆၢကတီၢ် ပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသးလၢ ‘လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢအဘၣ်ထွဲဒီး ယတၢ်ဃုထၢအံၤ အိၣ်ဧါ. တၢ်ဃုထၢလၢ အကဟ့ၣ်ယၤ တၢ်သးမံန့ၣ် ကမ့ၢ်ဖဲလဲၣ်တခါလဲၣ်. ယတၢ်ဃုထၢအံၤ အကမၤဘၣ်ဒိပှၤဂၤဧါ. ဒီးတၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ ကသးခုလၢ ယတၢ်ဃုထၢအံၤအဃိဧါ.’​—၅ မိၤၡ့ ၃၂:၂၉.

ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အကပာ်ပနီၣ်ဝဲ တၢ်လၢအဂ့ၤ ဒီးတၢ်လၢအအၢ. ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဂ့ၤဂ့ၤ တကးဒံးဘၣ် ပမ့ၢ်ပာ်လီၤပသးလၢ ပကမၤထွဲအီၤန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် လၢအကဆှီလီၤ. သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်န့ၣ် အကဲဝဲ သးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်တခါလၢ အဒုးသ့ၣ်ညါပှၤ တၢ်လၢအဘၣ် ဒီးတၢ်လၢအကမၣ်. (ရိမ့ၤ ၂:​၁၄, ၁၅) ဒီးပမ့ၢ် သိၣ်လိ ပသးလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်န့ၣ် အကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိး ပကဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ်.

ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်

၃. ပျဲလံာ်စီဆှံ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲနၤ

တၢ်ဂီၤမူ– ပျဲလံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ် မၤစၢၤနၤ (၅:၅၄)

• ပအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကဃုထၢတၢ် လၢပနီၢ်ကစၢ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အခီပညီဒ်လဲၣ်.

• ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကဃုထၢတၢ် လၢပနီၢ်ကစၢ်လဲၣ်.

• ဒ်သိး ပကဆၢတဲာ်တၢ် လၢအဂ့ၤကတၢၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

ဖးကွၢ် လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ တခါဖဲ အ့းဖ့းစူး ၅:​၁၅, ၁၆. ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ.

• “တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးနၤန့ၣ် နသူအီၤလၢအဂ့ၤကတၢၢ်” လၢတၢ်ဖးလံာ်စီဆှံအဂီၢ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.

• “တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးနၤန့ၣ် နသူအီၤလၢအဂ့ၤကတၢၢ်” လၢနကကဲထီၣ် မါ မ့တမ့ၢ် ဝၤ, ဖိမုၣ် ဒီးဖိခွါလၢအဂ့ၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

• “တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးနၤန့ၣ် နသူအီၤလၢအဂ့ၤကတၢၢ်” လၢတၢ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.

၄. သိၣ်လိ နသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ဒ်သိး နကဆၢတဲာ် တၢ်လၢအဘၣ်

တၢ်ဂီၤမူ– “ပၢၤဃာ် သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် လၢအကဆှီ” (၅:၁၃)

• လၢတၢ်ဂီၤမူအပူၤန့ၣ် ဒ်သိးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ကသိၣ်လိ အသးလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ဒီးဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အဘၣ်ယဟိဝၤယွၤ အသးအဂီၢ် အမၤဝဲဒ်လဲၣ်.

တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပကဘၣ်ဆၢတဲာ်အီၤလၢ ပနီၢ်ကစၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတကြၢးမၢပှၤဂၤ ဆၢတဲာ်န့ၢ်ပှၤဘၣ်လဲၣ်. ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• ပမ့ၢ်မၢပှၤဂၤ ဆၢတဲာ်န့ၢ်တၢ်လၢပဂီၢ်န့ၣ် အကညီဝဲ. ဘၣ်ဆၣ် ပနီၢ်ကစၢ် ဘၣ်သ့ၣ်ညါနီၤဖး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

• ဒ်သိး နသိၣ်လိ နသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ဒီးနဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ်ကသ့အဂီၢ် တၢ်လၢ အမၤစၢၤနၤသ့န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.

၅. ပာ်ကဲ ပှၤဂၤ အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်

ပှၤတဂၤဒီးတဂၤန့ၣ် အဆၢတဲာ်တၢ် တဒ်သိးလိာ်အသးဘၣ်. အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲပှၤဂၤ အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကကွၢ်သကိး တၢ်အဒိခံခါ–

၁– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အပာ်အခိၣ်ဆူၣ်ဖုၣ်ဖုၣ် ထီဘိတဂၤ ဆီတလဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အသီတဖျၢၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ တကၠဲးပှၤပိာ်မုၣ် ပာ်ခိၣ်ဆူၣ်ဖုၣ်ဖုၣ်ဖိဘၣ်.

ဖး ရိမ့ၤ ၁၅:၁ ဒီး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:​၂၃, ၂၄ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• ဒ်လံာ်စီဆှံ အဆၢတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါဝဲအသိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အခိၣ်ဆူၣ်ဖုၣ်တဂၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ အကမၤဝဲမနုၤလဲၣ်. နသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် မ့ၢ်ပျဲနၤလၢ နကမၤတၢ်တမံၤမံၤ ဘၣ်ဆၣ် နမ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်ဒီး ပှၤလၢ အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် တပျဲအီၤလၢ အကမၤဝဲ ဒ်သိးဒီးနၤဘၣ်န့ၣ် နကမၤဒ်လဲၣ်.

၂– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပမ့ၢ်အီသံးဖဲအကြၢးန့ၣ် လံာ်စီဆှံတတြီဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤအံၤ ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ အတအီသံး နီတစဲးဘၣ်. ပှၤကွဲမုာ်အီၤလၢ အကလဲၤအီၣ်သကိး အီသကိးတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်အဂၤတဖၣ် ဒီးအထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ် တဖၣ်န့ၣ် အီသံး.

ဖး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၁၆ ဒီး ရိမ့ၤ ၁၄:​၁, ၁၀ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• ဒ်လံာ်စီဆှံ အဆၢတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါဝဲအသိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ အတအီသံး နီတစဲးဘၣ်တဂၤန့ၣ် အကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်ဒ်လဲၣ်. နမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤတဂၤဂၤ မၤတၢ်လၢ အမၤတံာ်တာ် နသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်န့ၣ် နကမၤဒ်လဲၣ်.

တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဆၢတဲာ်တၢ် လၢအဘၣ်

၁. တချုးလၢ နဆၢတဲာ်တၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်.​—ယၤကိာ် ၁:၅.

၂. ဃုကွၢ် လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ, လံာ်လဲၢ်တဖၣ်လၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ လံာ်စီဆှံ ဒီးဃ့တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုၤခိၣ်ပှဲၤတဖၣ်အအိၣ်.

၃. ဆိကမိၣ်ထံပာ်စၢၤလၢ နတၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ် အကကဲဘျုး မ့တမ့ၢ် အကမၤဘၣ်ဒိ နသးလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ဒီးပှၤဂၤ အသးလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ဒ်လဲၣ်.

တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်

ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ထံၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တခါခါ ဒီးပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံလၢ ပတၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ် အကမၤစၢၤပှၤဂၤဧါ မ့တမ့ၢ် အကမၤဘၣ်ဒိ ပှၤဂၤဧါန့ၣ် ပဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အဘၣ်ကသ့.

တၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤ

• ပဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအသး ကသ့ဒ်လဲၣ်.

• ပသိၣ်လိ ပသးလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

• ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲ ပှၤဂၤအသးလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

ဃုသ့ၣ်ညါ

နတၢ်ဆၢတဲာ်တဖၣ် မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

“မၤတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အမၤလၤကပီၤ ကစၢ်ယွၤ” (တၢးထီခိးတၢ်, လါအ့ဖြ့ၣ် ၁၅, ၂၀၁၁)

ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ.

ယဟိဝၤယွၤ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ် (၉:၅၀)

ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ လၢအပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပိာ်ခွါတဂၤ ကမၤတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အကီတခါအဂီၢ် တၢ်မၤနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်.

ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ အကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်လၢအဂ့ၤခဲလၢာ် (၅:၄၆)

ဖးကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ် သနာ်က့ ပဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအသး ကသ့ဒ်လဲၣ်.

“လၢနကမၤ တၢ်တမံၤမံၤအဂီၢ် နလိၣ်ဘၣ် လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ထီဘိဧါ” (တၢးထီခိးတၢ်, လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၁, ၂၀၀၃)