ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ ကၠိဖိလံာ်တၢ်မၤလိ အတၢ်ဂ့ၢ်ဘျးစဲ
လါအီးကထိဘၢၣ် ၃–၉
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ကတိၤဒိ ၁–၆
“သန့ၤနသးလၢ ယဟိဝၤယွၤလၢ နသးဒီဖျၢၣ်ညါတက့ၢ်”
(ကတိၤဒိ ၃:၁-၄) ယဖိခွါဧၢ, သးပ့ၤနီၣ်ယသိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်တဂ့ၤ. မ်နသးတိၢ်န့ၢ် ယတၢ်မၤလိာ်တက့ၢ်. ၂ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကပာ်ဖှိၣ်မုၢ်နံၤအါနံၤ, ဒီးသးသမူအနံၣ်, ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ နဂီၢ်လီၤ. ၃ ဒုးလဲၤသဒၣ်တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်, ဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢနၤတဂ့ၤ, စၢထီၣ်အီၤလၢနကိာ်လိၤ, ကွဲးအီၤလၢ နသးအဘ့ၣ်ဘၣ်လိၤန့ၣ်တက့ၢ်. ၄ မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဒီး နကဘၣ် တၢ်အသး, ဒီးဘီၣ်ထီၣ်ညီထီၣ်လၢ ယွၤဒီးပှၤကညီ အမဲာ်ညါလီၤ.
တၢး၀၀ ၁/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၃-၂၄
မၤဂ့ၤထီၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤတက့ၢ်
တၢ်မၢဖိယၤကိာ် ကွဲးဝဲလၢ “သုးဘူးသုသးဆူယွၤအအိၣ်တက့ၢ်, ဒီးကသုးဘူးအသးဆူသုအိၣ်လီၤ.” (ယၤကိာ် ၄:၈) ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ စီၤဒၤဝံးသးဝံၣ် စံးထီၣ်ပတြၢၤဝဲလၢ– “ယွၤအတၢ်ကူၣ်တၢ်ဖးန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးပှၤလၢအပျံၤအီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၅:၁၄) ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤ ဒီးဒိကနၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်န့ၣ် တတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဘူးဒီးယွၤဘၣ်.
မ့မ့ၢ်နၤမီၣ်. မ့ၢ်နအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်ဧါ. ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ နကအဲၣ်ဒိးသုးဘူးနသးဆူ အအိၣ်လီၤ. တၢ်အံၤအခီပညီအိၣ်လၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. ကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ်သၢ ပာ်ဖျါဝဲ တၢ်စံးဆၢတဖၣ်လီၤ.
ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤဒီး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ
လၢပျၢၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ အစီၤပၤစီၤၡလိၤမိၤ စးထီၣ်ဝဲ ကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ်သၢလၢ တၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ– “ယဖိခွါဧၢ, သးပ့ၤနီၣ်ယသိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်တဂ့ၤ. မ်နသးတိၢ်န့ၢ်ယတၢ်မၤလိာ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကပာ်ဖှိၣ်မုၢ်နံၤအါနံၤ, ဒီးသးသမူအနံၣ်, ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢနဂီၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၃:၁, ၂) ခီဖျိလၢ သးစီဆှံ ထိးဘၣ်အီၤအဃိ စီၤၡလိၤမိၤကွဲးဝဲ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤလီၤ. နီၢ်နီၢ် တၢ်ကတိၤလၢ အလီၤဂာ်ဒ် ပၢ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤန့ၣ် ဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤလီၤ. ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ပကဘၣ်မၤထွဲ ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်, တၢ်ဘျၢ မ့တမ့ၢ် တၢ်သိၣ်လိ ဒီးအတၢ်မၤလိာ်တဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်ဒီး “ကပာ်ဖှိၣ်မုၢ်နံၤအါနံၤ, ဒီးသးသမူအနံၣ်, ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိး” လၢပဂီၢ်လီၤ. အခဲအံၤဒၣ်လဲာ် ပအိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်မူလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးပဟးဆှဲး တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢ ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်သိးဒီး တၢ်ဘၣ်သံဘၣ်ပှၢ်လၢ တကြၢးသံဒံးဘၣ်အကတီၢ် သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ. အါန့ၢ်အန့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးမုၢ်လၢ် တၢ်မူအထူအယိာ်လၢ အပှဲၤဒီးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်သ့ဝဲလီၤ.—ကတိၤဒိ ၁:၂၄-၃၁; ၂:၂၁, ၂၂.
စီၤၡလိၤမိၤ စံးကဒီးဝဲ– “ဒုးလဲၤသဒၣ်တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ် [တၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤ, nwt], ဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢနၤတဂ့ၤ, စၢထီၣ်အီၤလၢနကိာ်လိၤ, ကွဲးအီၤလၢ နသးအဘ့ၣ်ဘၣ်လိၤန့ၣ်တက့ၢ်. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဒီး နကဘၣ်တၢ်အသး, ဒီးဘီၣ်ထီၣ်ညီထီၣ်လၢ ယွၤဒီးပှၤကညီအမဲာ်ညါလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၃:၃, ၄.
တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤန့ၣ် အခီပညီလၢအဂၤတမံၤမ့ၢ်ဝဲ “တၢ်အဲၣ်လၢအတီ” အဃိကမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်လၢ အဂၢၢ်ကျၢၤ ဒီးတၢ်သးတီလီၤ. ပကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သး ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ မ့ၢ်ပဆၢတဲာ်လီၤပသးလၢ ပကပၢၤဃာ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်ဧါ. မ့ၢ်ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤလၢ ခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဖီခိၣ် စ့ၢ်ကီးဧါ. မ့ၢ်ပဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးပကဆဲး အိၣ်ဘူးဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်ဧါ. လၢတၢ်အိၣ်သးကီခဲအပူၤဒၣ်လဲာ် တနံၤဘၣ်တနံၤ ဖဲပရ့ဒီး အဝဲသ့ၣ်အခါ မ့ၢ်ပဂုာ်ကျဲးစၢးတဲ ‘တၢ်ကတိၤလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤ’ န့ၣ်ဧါ.—ကတိၤဒိ ၃၁:၂၆.
ယဟိဝၤယွၤ ပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ် တၢ်သးကညီၤအဃိ အဝဲ “ပျၢ်ကွံာ်တၢ်ညီ” လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၆:၅) ပမ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသး လၢပတၢ်ဒဲးဘး ဒီးအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပသးလၢ ပကလဲၤတၢ်လၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအကျဲပူၤန့ၣ် ပနာ်သ့လၢ “တၢ်ခုၣ်တၢ်မုာ်” အကတီၢ် ကဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၃:၁၉) ပကြၢးကွၢ်လိမၤဒိး ပကစၢ်ယွၤခီဖျိ ပပျၢ်ပှၤဂၤ အတၢ်ကမၣ်တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.—မးသဲ ၆:၁၄, ၁၅.
ယဟိဝၤမ့ၢ် “တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအကစၢ်” ဒီးအဝဲအဲၣ်ဒိး လၢပှၤလၢအရ့ဒီးအီၤတဖၣ်ကအဲၣ် “တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ” လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၁:၅) ပမ့ၢ်အိၣ်မူလၢ တၢ်အိၣ်မူခံမၠိ, ပမ့ၢ်အိၣ်မူလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အမဲာ်ညါတမၠိ အလီၢ်ခံတမၠိဒ် “ပှၤလီတၢ်” လၢအပာ်ခူသူၣ်အသးအသိးန့ၣ် ပမုၢ်လၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဲထီၣ်ပတံၤသကိးကသ့ဧါ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၆:၄) “ကယဲၢ်တၢ်တမံၤလၢ်လၢ် အိၣ်ဘ့ၣ်ဆ့, ဒီးအိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲ” လၢယဟိဝၤယွၤအမဲာ်ညါအဃိ ပမ့ၢ်အိၣ်မူတၢ်အိၣ်မူ ခံမၠိန့ၣ်ပကလီၤဂာ်ဒ် ပှၤအမၢးလီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၃.
ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ‘ယွၤဒီးပှၤကညီအတၢ်ဘၣ်သး’ အဃိ ပကြၢးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤ ဒ်ဖဲလၢ ‘ပလံာ်အီၤလၢ ပကိာ်လိၤ’ လီၤ. တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤ ပတကြၢးပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ ထဲလၢခိဘၣ်, ပကြၢးကွဲးလီၤအီၤလၢ ‘ပသးအလၢၢ်ဘ့ၣ်ဘၣ်အလိၤ’ ဒီးမၤကဲထီၣ်အီၤလၢ ပနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါန့ၣ်လီၤ.
မၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ် တၢ်နာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ
စီၤပၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့ စံးဝဲဒ်အံၤ– “သန့ၤနသးလၢယွၤလၢ နသးဒီဖျၢၣ်ညါတက့ၢ်. ဒီးသုတသန့ၤနသးလၢ နတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးဒၣ်နဲတဂ့ၤ. သ့ၣ်ညါယွၤလၢနကျဲခဲလၢာ်အပူၤတက့ၢ်. ဒီးအဝဲဒၣ်ကမၤလိၤနကျဲလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၃:၅, ၆.
ယဟိဝၤယွၤ ကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ် ပတၢ်နာ်န့ၢ်အီၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤ. ဒ်တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အသိး အဝဲ “အစိဒိၣ်အကမီၤထီ” ဒီးမ့ၢ်ဝဲတၢ် “အဂံၢ်အဘါ” အဂံၢ်ခိၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၄၀:၂၆, ၂၉) အဝဲမၤကဲထီၣ်ဝဲ တၢ်လၢအတိာ်ပာ်ဝဲခဲလၢာ်သ့ဝဲလီၤ. မ့ၢ်လၢအမံၤ အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ယကကဲထီၣ် တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်” ဒီးတၢ်အံၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနာ်န့ၢ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ်လီၤ. “ယွၤကတိၤ ကဘျံးကဘျၣ်တသ့ဘၣ်အဃိ” ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ် အဒိအတဲာ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၁၈) အဝဲအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ လၢအဒိၣ်ကတၢၢ်တမံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၄:၈) အဝဲ “တီဝဲလိၤဝဲလၢ အကျဲခဲလၢာ်အပူၤ, ဒီးစီဆှံဝဲလၢ လၢအမၤတၢ်အပူၤခဲလၢာ်လီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၅:၁၇) ပမ့ၢ်တနာ် ကစၢ်ယွၤဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်နာ် မတၤတဂၤလဲၣ်. ပကမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ် ပတၢ်နာ်န့ၢ်အီၤအဂီၢ် ပကဘၣ် “လ့ၢ်ကွၢ်ဒီးထံၣ်လၢ ယွၤမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၤ” ခီဖျိပမၤထွဲ တၢ်လၢပမၤလိဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤဒီး ဆိကမိၣ်ထီၣ်အဘျုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၄:၈.
ပ ‘သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤလၢ ပကျဲခဲလၢာ်အပူၤ’ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ စံးဝဲလၢ– “ယကဆိကမိၣ်လၢ နတၢ်မၤခဲလၢာ်အဂ့ၢ်, ဒီးလၢနမၤတၢ်ဖံးတၢ်တဖၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ်ယကဆိကမိၣ်လီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၇:၁၂) ယွၤန့ၣ်ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်တသ့ဘၣ်အဃိ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ပကဆိကမိၣ်ထံ အတၢ်မၤတဖၣ်ဒီး အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး အပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂ့ၢ် ဒ်သိးပကမၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ အဂီၢ်လီၤ.
တၢ်ထုကဖၣ် မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ကျဲအရ့ဒိၣ်တဘိလၢ ပကသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. စီၤပၤဒၤဝံး ကိးထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ “ကိးမုၢ်နံၤမုၢ်နၤဒဲး” လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၆:၃) ဖဲစီၤဒၤဝံး ဘၣ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးလၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢပူၤအခါ လၢမုၢ်နၤခီန့ၣ် အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ် ခဲအံၤခဲအံၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၃:၆, ၇) တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ “ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ ကယဲၢ်တၢ်ဘါထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်ဃ့ကညးကိးအကတီၢ်ဒဲး” တက့ၢ်. (အ့းဖ့းစူး ၆:၁၈) ပဝဲစ့ၢ်ကီး မ့ၢ်ပဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ် ပှဲၤဘျီလဲၣ်. မ့ၢ်ပအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခုလၢ တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤန့ၣ်ဧါ. ဖဲပကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးကီခဲအခါ မ့ၢ်ပဃ့ယွၤအတၢ်မၤစၢၤဧါ. တချုးပမၤတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အရ့ဒိၣ်အခါ ပဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒ်သိး ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤအဂီၢ်ဧါ. တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ သးဒီဖျၢၣ်န့ၣ် မၤဘူးထီၣ်ပှၤဒီးအီၤလီၤ. ဒီးပနာ်သ့လၢ အဝဲကဒိကနၣ် ပတၢ်ထုကဖၣ် ဒီး ‘မၤလိၤပကျဲ’ လီၤ.
ပသန့ၤပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤသ့ ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်သန့ၤပသးလၢ ပတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆး မ့တမ့ၢ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အမံၤဟူသၣ်ဖျါန့ၣ် ပမ့ၢ်ပှၤလၢအတအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့လီၤ. စီၤၡလိၤမိၤစံးဝဲလၢ “ကဲထီၣ်ပှၤလၢ အကူၣ်တၢ်သ့လၢ နမဲာ်ညါဒၣ်နဲအပူၤတဂ့ၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ– “ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ တၢ်အၢအအိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ကကဲထီၣ်တၢ်အဆးလၢနဒ့အဂီၢ်, ဒီးတၢ်နူာ်ကံၢ်လၢနဃံအဂီၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၃:၇, ၈) ပမ့ၢ်ပျံၤယွၤဒီး ဘၣ်ယိၣ်လၢ ကမၤဘၣ်ဒိ အသးန့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ပကပၢၤဃာ် ပတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ, တၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးသးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပျံၤယွၤဒ်သိးအံၤန့ၣ် ကဒီသဒၢပှၤလၢ ပကမၤဘၣ်တၢ်အၢ ဒီးမၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး မၤဆူၣ်ထီၣ် ပနီၢ်သးအဂံၢ်အဘါလီၤ.
ဟ့ၣ်ယဟိဝၤယွၤ တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်
ပသုးဘူးပသးဆူယွၤအအိၣ်လၢ ကျဲအဂၤကသ့ဒ်လဲၣ်. စီၤပၤစံးဝဲလၢ “မၤလၤကပီၤယွၤလၢ နစုလီၢ်နခီၣ်ခိၣ်, ဒီးလၢနတၢ်အါထီၣ်ခဲလၢာ်အတၤသၣ်ဆိတက့ၢ်.” (ကတိၤဒိ ၃:၉) တၢ်မၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ နယူးယီၣ်ပာ်ကဲဒီး စံးထီၣ်ပတြၢၤအီၤ ခီဖျိနစံၣ်တဲၤတဲလီၤ အမံၤလၢ ပှၤဂၤအမဲာ်ညါလီၤ. တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ပကမၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် ပသူပတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ် ဒ်အမ့ၢ် ပတၢ်ဆၢကတီၢ်, တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်, တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒီး တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ် တၤသၣ်ဆိ, တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ပသူတၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤတဖၣ်လၢကျဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကြၢးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပ “ဃုဆိယွၤအဘီအမုၢ်, ဒီးအတၢ်တီတၢ်လိၤ” အဂီၢ်လီၤ.—မးသဲ ၆:၃၃.
(ကတိၤဒိ ၃:၅-၈) သန့ၤနသးလၢယွၤလၢ နသးဒီဖျၢၣ်ညါတက့ၢ်. ဒီးသုတသန့ၤနသးလၢ နတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးဒၣ်နဲတဂ့ၤ. ၆ သ့ၣ်ညါယွၤလၢနကျဲခဲလၢာ်အပူၤတက့ၢ်. ဒီးအဝဲဒၣ်ကမၤလိၤနကျဲလီၤ. ၇ ကဲထီၣ်ပှၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့လၢ နမဲာ်ညါဒၣ်နဲအပူၤတဂ့ၤ. ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ တၢ်အၢအအိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ၈ ကကဲထီၣ်တၢ်အဆးလၢနဒ့အဂီၢ်, ဒီးတၢ်နူာ်ကံၢ်လၢနဃံအဂီၢ်လီၤ.
တၢး၀၀ ၁/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၄
မၤဂ့ၤထီၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤတက့ၢ်
ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ‘ယွၤဒီးပှၤကညီအတၢ်ဘၣ်သး’ အဃိ ပကြၢးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤ ဒ်ဖဲလၢ ‘ပလံာ်အီၤလၢ ပကိာ်လိၤ’ လီၤ. တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤ ပတကြၢးပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ ထဲလၢခိဘၣ်, ပကြၢးကွဲးလီၤအီၤလၢ ‘ပသးအလၢၢ်ဘ့ၣ်ဘၣ်အလိၤ’ ဒီးမၤကဲထီၣ်အီၤလၢ ပနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါန့ၣ်လီၤ.
မၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ် တၢ်နာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ
စီၤပၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့ စံးဝဲဒ်အံၤ– “သန့ၤနသးလၢယွၤလၢ နသးဒီဖျၢၣ်ညါတက့ၢ်. ဒီးသုတသန့ၤနသးလၢ နတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးဒၣ်နဲတဂ့ၤ. သ့ၣ်ညါယွၤလၢနကျဲခဲလၢာ်အပူၤတက့ၢ်. ဒီးအဝဲဒၣ်ကမၤလိၤနကျဲလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၃:၅, ၆.
ယဟိဝၤယွၤ ကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ် ပတၢ်နာ်န့ၢ်အီၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤ. ဒ်တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အသိး အဝဲ “အစိဒိၣ်အကမီၤထီ” ဒီးမ့ၢ်ဝဲတၢ် “အဂံၢ်အဘါ” အဂံၢ်ခိၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၄၀:၂၆, ၂၉) အဝဲမၤကဲထီၣ်ဝဲ တၢ်လၢအတိာ်ပာ်ဝဲခဲလၢာ်သ့ဝဲလီၤ. မ့ၢ်လၢအမံၤ အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ယကကဲထီၣ် တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်” ဒီးတၢ်အံၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနာ်န့ၢ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ်လီၤ. “ယွၤကတိၤ ကဘျံးကဘျၣ်တသ့ဘၣ်အဃိ” ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ် အဒိအတဲာ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၁၈) အဝဲအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ လၢအဒိၣ်ကတၢၢ်တမံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၄:၈) အဝဲ “တီဝဲလိၤဝဲလၢ အကျဲခဲလၢာ်အပူၤ, ဒီးစီဆှံဝဲလၢ လၢအမၤတၢ်အပူၤခဲလၢာ်လီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၅:၁၇) ပမ့ၢ်တနာ် ကစၢ်ယွၤဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်နာ် မတၤတဂၤလဲၣ်. ပကမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ် ပတၢ်နာ်န့ၢ်အီၤအဂီၢ် ပကဘၣ် “လ့ၢ်ကွၢ်ဒီးထံၣ်လၢ ယွၤမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၤ” ခီဖျိပမၤထွဲ တၢ်လၢပမၤလိဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤဒီး ဆိကမိၣ်ထီၣ်အဘျုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၄:၈.
ပ ‘သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤလၢ ပကျဲခဲလၢာ်အပူၤ’ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ စံးဝဲလၢ– “ယကဆိကမိၣ်လၢ နတၢ်မၤခဲလၢာ်အဂ့ၢ်, ဒီးလၢနမၤတၢ်ဖံးတၢ်တဖၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ်ယကဆိကမိၣ်လီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၇:၁၂) ယွၤန့ၣ်ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်တသ့ဘၣ်အဃိ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ပကဆိကမိၣ်ထံ အတၢ်မၤတဖၣ်ဒီး အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး အပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂ့ၢ် ဒ်သိးပကမၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ အဂီၢ်လီၤ.
တၢ်ထုကဖၣ် မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ကျဲအရ့ဒိၣ်တဘိလၢ ပကသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. စီၤပၤဒၤဝံး ကိးထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ “ကိးမုၢ်နံၤမုၢ်နၤဒဲး” လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၆:၃) ဖဲစီၤဒၤဝံး ဘၣ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးလၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢပူၤအခါ လၢမုၢ်နၤခီန့ၣ် အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ် ခဲအံၤခဲအံၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၃:၆, ၇) တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ “ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ ကယဲၢ်တၢ်ဘါထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်ဃ့ကညးကိးအကတီၢ်ဒဲး” တက့ၢ်. (အ့းဖ့းစူး ၆:၁၈) ပဝဲစ့ၢ်ကီး မ့ၢ်ပဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ် ပှဲၤဘျီလဲၣ်. မ့ၢ်ပအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခုလၢ တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤန့ၣ်ဧါ. ဖဲပကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးကီခဲအခါ မ့ၢ်ပဃ့ယွၤအတၢ်မၤစၢၤဧါ. တချုးပမၤတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အရ့ဒိၣ်အခါ ပဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒ်သိး ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤအဂီၢ်ဧါ. တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ သးဒီဖျၢၣ်န့ၣ် မၤဘူးထီၣ်ပှၤဒီးအီၤလီၤ. ဒီးပနာ်သ့လၢ အဝဲကဒိကနၣ် ပတၢ်ထုကဖၣ် ဒီး ‘မၤလိၤပကျဲ’ လီၤ.
ပသန့ၤပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤသ့ ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်သန့ၤပသးလၢ ပတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆး မ့တမ့ၢ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အမံၤဟူသၣ်ဖျါန့ၣ် ပမ့ၢ်ပှၤလၢအတအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့လီၤ. စီၤၡလိၤမိၤစံးဝဲလၢ “ကဲထီၣ်ပှၤလၢ အကူၣ်တၢ်သ့လၢ နမဲာ်ညါဒၣ်နဲအပူၤတဂ့ၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ– “ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ တၢ်အၢအအိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ကကဲထီၣ်တၢ်အဆးလၢနဒ့အဂီၢ်, ဒီးတၢ်နူာ်ကံၢ်လၢနဃံအဂီၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၃:၇, ၈) ပမ့ၢ်ပျံၤယွၤဒီး ဘၣ်ယိၣ်လၢ ကမၤဘၣ်ဒိ အသးန့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ပကပၢၤဃာ် ပတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ, တၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးသးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပျံၤယွၤဒ်သိးအံၤန့ၣ် ကဒီသဒၢပှၤလၢ ပကမၤဘၣ်တၢ်အၢ ဒီးမၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး မၤဆူၣ်ထီၣ် ပနီၢ်သးအဂံၢ်အဘါလီၤ.
ဟ့ၣ်ယဟိဝၤယွၤ တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်
ပသုးဘူးပသးဆူယွၤအအိၣ်လၢ ကျဲအဂၤကသ့ဒ်လဲၣ်. စီၤပၤစံးဝဲလၢ “မၤလၤကပီၤယွၤလၢ နစုလီၢ်နခီၣ်ခိၣ်, ဒီးလၢနတၢ်အါထီၣ်ခဲလၢာ်အတၤသၣ်ဆိတက့ၢ်.” (ကတိၤဒိ ၃:၉) တၢ်မၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ နယူးယီၣ်ပာ်ကဲဒီး စံးထီၣ်ပတြၢၤအီၤ ခီဖျိနစံၣ်တဲၤတဲလီၤ အမံၤလၢ ပှၤဂၤအမဲာ်ညါလီၤ. တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ပကမၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် ပသူပတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ် ဒ်အမ့ၢ် ပတၢ်ဆၢကတီၢ်, တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်, တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒီး တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ် တၤသၣ်ဆိ, တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ပသူတၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤတဖၣ်လၢကျဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကြၢးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပ “ဃုဆိယွၤအဘီအမုၢ်, ဒီးအတၢ်တီတၢ်လိၤ” အဂီၢ်လီၤ.—မးသဲ ၆:၃၃.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ကတိၤဒိ ၁:၇) တၢ်ပျံၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါ အခီၣ်ထံးလီၤ. တၢ်ကူၣ်သ့ဒီးတၢ်သိၣ်လိန့ၣ် ပှၤဟးဂီၤဖိတပးကဲဘၣ်လီၤ.
တၢး၀၆ ၉/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၇ အဆၢ ၁
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်တၢ်ကတိၤဒိ
လံာ်စီဆှံ အတၢ်သံကွၢ်စံးဆၢ–
၁:၇; ၉:၁၀—တၢ်ပျံၤယဟိဝၤယွၤန့ၣ် “မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါအခီၣ်ထံး” လၢကျဲဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်တအိၣ်ဒီး တၢ်ပျံၤယဟိဝၤယွၤဘၣ်န့ၣ် ပတအိၣ်ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲမ့ၢ် ပှၤလၢအတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ်ဒီး ဒုးအိၣ်ထီၣ်လံာ်စီဆှံအဃိလီၤ. (ရိမ့ၤ ၁:၂၀; ၂ တံၤမသ့း ၃:၁၆, ၁၇) အဝဲမ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်ညါခဲလၢာ် အဂံၢ်ခီၣ်ထံးလီၤ. အဃိ တၢ်ပျံၤယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါ အဂံၢ်ခီၣ်ထံးလီၤ. တၢ်ပျံၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့အခီၣ်ထံးစ့ၢ်ကီးလီၤ. မ့ၢ်လၢ တၢ်သ့ၣ်ညါမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်ကူၣ်သ့တအိၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ. ပှၤလၢအတသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤဘၣ်န့ၣ် တသူအတၢ်သ့ၣ်ညါလၢ ကမၤလၤကပီၤ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဂီၢ်ဘၣ်.
it-2 ကဘျံးပၤ ၁၈၀
တၢ်သ့ၣ်ညါ
တၢ်သ့ၣ်ညါ အဂံၢ်ခီၣ်ထံး. ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါခဲလၢာ် အဂံၢ်ခီၣ်ထံးလီၤ. သးသမူန့ၣ် ဟဲလၢယွၤအအိၣ် ဒီးသးသမူအံၤ အရ့ဒိၣ်လၢ ကအိၣ်ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၆:၉; မၤတၢ် ၁၇:၂၅, ၂၈) တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ တ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ်အဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါ ခီဖျိမၤလိဝဲ ကစၢ်ယွၤ အစုတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၁, ၂) ခီဖျိလၢ အကလုၢ်ကထါလၢ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ သးစီဆှံအဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် မၤလိအတၢ်ဘၣ်သး ဒီးအတၢ်တိာ်ပာ်သ့ဝဲလီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁၆, ၁၇) တၢ်သ့ၣ်ညါခဲလၢာ်န့ၣ် ဟဲလၢယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်လီၤ. ဒီးပှၤလၢအဃု တၢ်သ့ၣ်ညါအံၤ ဒီးပျံၤယွၤန့ၣ် တအဲၣ်ဒိးမၤဝဲ တၢ်လၢအတဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအသးဘၣ်. တၢ်ပျံၤယွၤ ဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါယွၤ အခီၣ်ထံးလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁:၇) တၢ်ပျံၤယွၤ ဒ်အံၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢတဆိကမိၣ်ထံ ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ် ကဆၢတဲာ်တၢ်လၢအကမၣ်လီၤ.
(ကတိၤဒိ ၆:၁-၅) ယဖိခွါဧၢ. နမ့ၢ်အုၣ်ကီၤနသးလၢနတံၤနသကိးအဂီၢ်, နမ့ၢ်ဟံးန့ၢ်ပှၤအစုလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်ဒီး, ၂ နမ့ၢ်ဘၣ်တ့ၢ်တၢ်လၢပျံၤသကွီၤလၢ နထးခိၣ်အတၢ်ကတိၤ, နမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ် နၤလၢနထးခိၣ်အကလုၢ်ဒီး, ၃ ယဖိခွါဧၢ, မၤတၢ်အံၤ, ဒီးမၤပူၤမၤဖျဲးနသးတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နလီၤဘၣ်လံလၢနတံၤနသကိးအစုပူၤလံ, ဒီးလဲၤဆီၣ်လီၤနသး, ဒီးသဆၣ်ထီၣ် နတံၤနသကိးအခံတက့ၢ်. ၄ ဟ့ၣ်မံနမဲာ်တဂ့ၤ, ဟ့ၣ်မံခ့နမဲာ်ဖံးတဂ့ၤ. ၅ မၤပူၤမၤဖျဲးနသးဒ်တၤဟိစဘံလၢ ပှၤအစုပူၤအသိးန့ၣ်, ဒီးဒ်ထိၣ်တဘ့ၣ်လၢ ပှၤဖီၣ်န့ၢ်ထိၣ်အစုပူၤအသိးန့ၣ်တက့ၢ်.
တၢး၀၀ ၉/၁၅ ကဘျံးပၤ၂၅-၂၆
ပၢၤဃာ်နမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ
ပှၤတဂၤလၢ အတ့ထီၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ် ဃံလၤတဖၣ်န့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲအမံၤလၢ ပှၤတ့တၢ်လၢ အဖၠဲးတဂၤလီၤ. ပိာ်မုၣ်သးစၢ်တဂၤလၢ မၤလံာ်ဘၣ်ဂ့ၤဂ့ၤတဂၤန့ၣ် ပှၤကသ့ၣ်ညါအီၤလၢ ကၠိဖိလၢအဖၠဲးလီၤ. ပှၤတဂၤလၢ အတမၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်ဒၣ်လဲာ် ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ ပှၤကၢၣ်ပှၤကျူလီၤ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်မံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ အလုၢ်အပှ့ၤဒ်အံၤလီၤ– “ပှၤဃုထၢအမံၤဂ့ၤအသၣ်ဂ့ၤန့ၣ် အလီၢ်အိၣ်ဒိၣ်န့ၢ် တၢ်ထူးဒိၣ်တၢ်တီၤအါတက့ၢ်လီၤ. ဒီးတၢ်အဲၣ်ဂ့ၤန့ၢ်ကျိၣ်ဧိၤစ့ဧိၤ ဒီးထူဧိၤလွဲဧိၤတက့ၢ်လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၂၂:၁.
ဒ်သိးနကဒိးန့ၢ်ဘၣ် မံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ကယံာ်ဝဲ ဒီးနကဘၣ် ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် နမ့ၢ်မၤဘၣ် တၢ်တဂ့ၤထဲတခါန့ၣ် မၤဟးဂီၤနမံၤသ့လီၤ. အဒိ ထဲတၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါတမံၤဧိၤန့ၣ် မၤဟးဂီၤပှၤမံၤသ့လီၤ. ဖဲကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ်ဃုအပူၤန့ၣ် စီၤပၤၡလိၤမိၤဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒီး တၢ်မၤလၢ အမၤဟးဂီၤပမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ ဒီးပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်အကျါ ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤသးဟ့တဖၣ် လၢအမ့ၢ် တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတၢ်ချ့သဒံး, တၢ်ကၢၣ်တၢ်ကျူ, တၢ်လံၣ်အီၣ်လီအီၣ်တၢ် ဒီးတၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒိကနၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤန့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ပကပၢၤဃာ် ပမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ.
ဒ်သိး နတအၢၣ်လီၤအီလီၤတၢ် ချ့သဒံးတဂ့ၤအဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်
ကတိၤဒိအဆၢဒိၣ်ဃု ဘၣ်တၢ်စးထီၣ်အီၤလၢ တၢ်ကတိၤဒ်အံၤ– “ယဖိခွါဧၢ. နမ့ၢ်အုၣ်ကီၤနသးလၢ နတံၤနသကိးအဂီၢ်, နမ့ၢ်ဟံးန့ၢ်ပှၤအစုလၢပှၤဂၤအဂီၢ်ဒီး, နမ့ၢ်ဘၣ်တ့ၢ်တၢ်လၢပျံၤသကွီၤလၢ နထးခိၣ်အတၢ်ကတိၤ, နမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ် နၤလၢနထးခိၣ်အကလုၢ်ဒီး, ယဖိခွါဧၢ, မၤတၢ်အံၤ, ဒီးမၤပူၤမၤဖျဲးနသးတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နလီၤဘၣ်လံလၢ နတံၤနသကိးအစုပူၤလံ, ဒီးလဲၤဆီၣ်လီၤနသး, ဒီးသဆၣ်ထီၣ် နတံၤနသကိးအခံတက့ၢ်.”—ကတိၤဒိ ၆:၁-၃.
လံာ်ကတိၤဒိတဆၢအံၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ ပတဘၣ် မၤဘၣ်ဃးလိာ်ပသးဒီး ပှၤဂၤအတၢ်ပနံာ်တၢ်ကၤတၢ်မၤ, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလၢပတသ့ၣ်ညါအီၤဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ် အမူဒါအိၣ်လၢ ‘ကဘၣ်ဒုးဆူၣ်ထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအဖှီၣ် ဒီးအစုလီၤစၢ်တဖၣ်’ လီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၂၅:၃၅-၃၈) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတနီၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤဂဲၤတၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤ ဒီးဒ်သိးကမၤန့ၢ် ကျိၣ်စ့တၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် မၤလီၤနာ်အသးဒီး မၢပှၤ ‘အုၣ်ကီၤ’ န့ၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤလၢအုၣ်ကီၤတၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ကဘၣ်လိးဝဲစ့လီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤစ့ၢ်ကီး တၢ်အိၣ်သးဒ်သိးန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲသ့လီၤ. အဒိ ကျိၣ်စ့တၢ်ကရၢကရိတဖၣ်န့ၣ် တချုးလၢ အဝဲသ့ၣ်ဒုးလိၢ်စ့အါအါဒံးဘၣ်န့ၣ် ကမၢပှၤဆဲးလီၤပှၤမံၤခံဂၤ ဒ်သိးအစ့ သုတၡူတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်လဲၤအုၣ်ကီၤတၢ်လၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ် လီၤဘၣ်ယိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ပကကဲထီၣ် ပှၤလၢတအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢပကထံၣ်ဘၣ် ကျိၣ်စ့အတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးပမံၤကဟးဂီၤလၢ စ့တၢးဒီး ပှၤလၢအဒုးလိၢ်ကျိၣ်စ့တဖၣ်အကျါလီၤ.
ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ် နမ့ၢ်မၤဘၣ် တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ အတအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးနမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ နကဘၣ်ကီဘၣ်ခဲန့ၣ် နကြၢးမၤဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲလၢ နကဘၣ်ဆီၣ်လီၤနသး ဒီး “သဆၣ်ထီၣ်နတံၤသကိးအခံ” ဒီးလဲၤကျဲၤတၢ်ဒီးအီၤလၢ တၢ်သးဆူၣ်အပူၤန့ၣ်တက့ၢ်. တသ့ဖဲအသ့ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ ဒ်သိးတၢ်ကလဲၤအသးလၢ အဂ့ၢ်အဝီအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်တဘ့ၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ– “လၢနမၤလံာ်အုၣ်ကီၤအဃိ ဒ်သိးနၤဒီး နဟံၣ်ဖိဃီဖိသုတဘၣ်ဒိတဂ့ၤအဂီၢ် နကဘၣ်လဲၤကျဲၤဃူကျဲၤဖိးတၢ်ဒီး ပှၤလၢနမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီးအီၤတဂၤန့ၣ် တုၤအသးလီၤပလိာ်ဒီးနၤတစုလီၤ.” ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ပကြၢးမၤအဆိအချ့န့ၣ် စီၤပၤၡလိၤမိၤစံးဝဲလၢ– “ဟ့ၣ်မံနမဲာ်တဂ့ၤ, ဟ့ၣ်မံခ့နမဲာ်ဖံးတဂ့ၤ. မၤပူၤမၤဖျဲးနသးဒ်တၤဟိစဘံလၢ ပှၤအစုပူၤအသိးန့ၣ်, ဒီးဒ်ထိၣ်တဘ့ၣ်လၢ ပှၤဖီၣ်န့ၢ်ထိၣ်အစုပူၤအသိးန့ၣ်တက့ၢ်.” (ကတိၤဒိ ၆:၄, ၅) တချုး နဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ဒံးဘၣ်န့ၣ် နမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤပတုာ်ကွံာ် နတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ တအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ လၢအဆိအချ့န့ၣ် ကဂ့ၤဝဲလီၤ.
ခုဖံးခုမၤဒ် တၢၢ်ဧိၤတြၢၤဧိၤအသိး
“ပှၤကၢၣ်ဖိဧၢ, လဲၤဆူတၢၢ်ဧိၤတြၤဧိၤအအိၣ်, ကွၢ်ဆိအကမိၣ်အကျဲဒီး ကူၣ်တၢ်သ့တက့ၢ်. အဝဲဒၣ်န့ၣ် အပဒိၣ်တအိၣ်, အပှၤကွၢ်အီၤတအိၣ်, အပှၤပၢၤအီၤတအိၣ်ဘၣ်လီၤ. လၢတၢ်ကိၢ်အကတီၢ်န့ၣ် ကတဲာ်ကတီၤအတၢ်အီၣ်, ဒီးလၢကူးဘုအကတီၢ်န့ၣ် ထၢဖှိၣ်အတၢ်အီၣ်တၢ်အီလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၆:၆-၈.
တၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ကရၢကရိထီၣ်အသးန့ၣ် လီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်မး ဒီးအဝဲသ့ၣ် မၤသကိးတၢ် ဃူဃူဖိးဖိးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး အနီၢ်ကစၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါဒီး ပာ်ဖှိၣ်တၢ်အီၣ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် “အပဒိၣ်တအိၣ်, အပှၤကွၢ်အီၤတအိၣ်” ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး အနီၢ်ပၤမုၣ်သနာ်က့ အိၣ်ဒၣ်အဝဲ ဒံၣ်လီၤဒီး ကဲဒၣ်ထဲ မၤအါထီၣ် အဖိအလံၤလီၤ. အဝဲတတီခိၣ်ရိၤမဲလၢ တၢၢ်တဖၣ်အဖီခိၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်မၤအခိၣ်ဒီး မူဒါခိၣ်လၢ ကမၢဆူၣ်အီၤသနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်မၤတၢ် ဆူၣ်မးလီၤ.
ပကြၢးခုဖံးခုမၤဒ် တၢၢ်အသိးတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်မၤခိၣ် အိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တအိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်ပတၢ်မၤန့ၣ် အဘျုးကအိၣ်လၢပဂီၢ်လီၤ. လၢကၠိမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်မၤလီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ပကြၢးမၤအီၤအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ဒ်တၢၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးလၢ အတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးပူၤအသိး ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ‘ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အဘျုးလၢ ပတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးအပူၤလီၤ.’ (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၁၃, ၂၂; ၅:၁၈) သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်လၢ အကဆှီဒီး တၢ်သူၣ်မံသးမံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤဟဲခီဖျိလၢ တၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးအဃိလီၤ.—စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၅:၁၂.
စီၤၡလိၤမိၤသူဝဲ တၢ်သံကွၢ်ခံဖျၢၣ် ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢး မၤပၢၢ်ထီၣ်ဝဲ ပှၤကၢၣ်လၢ အစူၣ်လဲာ်ဘျးထီအသးလီၤ. ဒီးစံးဝဲလၢ– “ပှၤကၢၣ်ဖိဧၢ, နကမံဆံးယံာ်လဲၣ်, နကဖုသံနီၣ်လၢ နမံန့ၣ်အကတီၢ်ဖဲလဲၣ်. မံတစဲးစဲး, မံခ့တစဲးစဲး, ချံးလီၤစုတစဲးစဲးဒ်သိးနကမံလီၤလီၤ. နတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်ကဟဲဒ် တမျိၤတမျာ်လၢကျဲပူၤအသိး, ဒီးနတၢ်ဖှီၣ်တၢ်နး ဒ်ပှၤအိၣ်ဒီးအစုကဝဲၤအသိးန့ၣ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၆:၉-၁၁) ဖဲပှၤကၢၣ်ဖိစူၣ်လဲာ်အသးအခါ တၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ် ဟဲချုးန့ၢ်အီၤဒ် တမျာ်အသိးဒီး တၢ်တကူတလၢ ဟဲဒုးအီၤဒ် ပှၤဂံၢ်ဆူၣ်အသိးလီၤ. ပှၤကၢၣ်အစံာ်ပှဲၤဒီး တၢ်ဆှုၣ်တၢ်မဲဒီး နီၣ်ဧိၤမံၤဧိၤလီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၄:၃၀, ၃၁) အဝဲအတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ် ဟးဂီၤကွံာ်လၢ တစိၢ်ဖိအတီၢ်ပူၤလီၤ. တၢ်မၤကစၢ် ကဝံသးစူၤဝဲ ပှၤတဂၤအံၤ ဆံးယံာ်လဲၣ်. ကၠိဖိလၢအကၢၣ်တဂၤန့ၣ် ကဲထီၣ်ပှၤလၢ အဖၠဲးကသ့ဧါ.
အိၣ်တီတီလိၤလိၤတက့ၢ်
ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဂၤတမံၤလၢ အမၤဟးဂီၤပှၤမံၤလၢ လီၢ်ကဝီၤပူၤဒီး မၤဟးဂီၤ တၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယွၤန့ၣ် စီၤၡလိၤမိၤစံးဝဲဒ်အံၤ– “ပှၤတဂိာ်တသီၣ်ဘၣ် ပှၤအၢပှၤသီန့ၣ် လဲၤဝဲဒီးထးခိၣ်လီတၢ်လီၤ. ဖျးအမဲာ်, ကတိၤတၢ်လၢအခီၣ်, ဒုးနဲၣ်တၢ်လၢ အစုမုၢ်စုနၢလီၤ. လီတၢ်ဝ့ၤတၢ်အိၣ်ဝဲလၢ အသးကံၢ်ပူၤ, ကူၣ်ဝဲလၢတၢ်မၤအၢတထံၣ်ဃီ, ထိၣ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့လိာ်တၢ်လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၆:၁၂-၁၄.
တၢ်ကတိၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤလံၣ်အီၣ်လီအီၣ်တၢ်တဂၤ အဂ့ၢ်လီၤ. ပှၤလံၣ်အီၣ်လီအီၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ် ပၣ်ခူသူၣ် အတၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢကျဲဒ်လဲၣ်. တမ့ၢ်ထဲလၢ အ “ထးခိၣ်လီတၢ်” တခါဧိၤဘၣ်, ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဂၤစံးဝဲလၢ– “ပှၤလၢအလံၣ်အီၣ်လီအီၣ်တၢ်သ့ ကသူဝဲ တၢ်နဲၣ်စုနဲၣ်ခီၣ်, ကလုၢ်အထီၣ်အလီၤ ဒီးတၢ်ပာ်မဲာ်ပာ်နါတဖၣ်ဒၣ်လဲာ်လီၤ. အဝဲပာ်မၤအသးဒ် ပှၤတီပှၤလိၤဘၣ်ဆၣ် နီၢ်နီၢ်လၢအသးပူၤ အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါလီၤ.” ပှၤလၢအတဂိာ်တသီၣ်ဘၣ်န့ၣ် ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤတၢ်လၢအတဂ့ၤဒီး ဃုတၢ်အ့ၣ်လိာ်ထီဘိလီၤ. တၢ်ကမၤအသးဒီးအီၤ ဒ်လဲၣ်.
လါအီးကထိဘၢၣ် ၁၀–၁၆
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ကတိၤဒိ ၇-၁၁
“ဒုးလဲၤလီၤနသး . . . တဂ့ၤ”
(ကတိၤဒိ ၇:၆-၁၂) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဖဲယဟံၣ်အတၢ်ထူၣ်ဖျိ, တၢ်ထူၣ်ဖျိအကဘျံးန့ၣ်, ၇ ယကွၢ်တၢ်လၢပှၤလၢ အတမၤလိဘၣ်တၢ်ဘၣ်အကျါ, ယကွၢ်ထံပှၤလၢအသးဆး တအိၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤဖိၣ်သၣ်ခွါ အကျါတဂၤလီၤ. ၈ လဲၤပိာ်ကျဲဘူးဒီး အသနၢၣ်, ဒီးလဲၤဝဲဆူအဟံၣ်ပူၤ, ၉ လၢသံယီၢ်ယာ် ဖဲမုၢ်ဟါလီၤ, လၢဖးဖီမုၢ်, ဒီးတၢ်ခံးသူလီၤ. ၁၀ ဒီးကွၢ်ကွၢ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤဟဲသဂၢၢ်အီၤလၢ အကူအသိးဝဲဒီးပှၤဃဲသဲမုၣ်အကူအသိး, ဒီးတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအိၣ်လၢအသး, ၁၁ ကလာ်တၢ်ဒီး တဒိကနၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်, အခီၣ်တအိၣ်တဆိး ဘၣ်လၢ အဟံၣ်ဒၣ်ဝဲအပူၤဘၣ်. ၁၂ တစိၢ်အိၣ်ဝဲလၢခိ, တစိၢ်အိၣ်ဝဲလၢ ကျဲဖးလဲၢ်အပူၤ, ဒီးခိးတၢ်ဖဲတၢ်အသနၢၣ်တပူၤလၢ်လၢ်လီၤ.
တၢး၀၀ ၁၁/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၉-၃၀
“တိၢ်န့ၢ်ယတၢ်မၤလိာ်တက့ၢ်, ဒီးနကမူလီၤ”
စီၤၡလိၤမိၤစံးဝဲလၢ “စၢထီၣ်အီၤ [ယတၢ်မၤလိာ်တဖၣ်] လၢနစုမုၢ်အလိၤ,” ဒီးစံးကဒီးဝဲလၢ “ကွဲးအီၤလၢ နသးဘ့ၣ်ဘၣ်အလိၤတက့ၢ်.” (ကတိၤဒိ ၇:၃) ပစုမုၢ်တဖၣ်န့ၣ် ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤဒီး အရ့ဒိၣ်လၢပကမၤလၢပှဲၤထီၣ် ပတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ်လီၤ. ဒ်စုမုၢ်အသိး တၢ်မၤလိလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤတဖၣ်န့ၣ် ကြၢးမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢပဂီၢ် ဒီးတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ပတၢ်အိၣ်မူ ကိးနံၤဒဲးအပူၤလီၤ. ပကဘၣ်ကွဲးလီၤအီၤလၢ ပသးအဘ့ၣ်ဘၣ်လိၤ ဒီးမၤကဲထီၣ်အီၤလၢ ပလုၢ်ပလၢ်တခါလီၤ.
စီၤပၤ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် အရ့ဒိၣ်အဂ့ၢ်ဒီး စံးဝဲလၢ– “စံးလၢတၢ်ကူၣ်သ့, နမ့ၢ်ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးကိးန့ၢ်တၢ်သူၣ်ဆးသးဆးလၢ နဘူးနတံၢ်တက့ၢ်.” (ကတိၤဒိ ၇:၄) တၢ်ကူၣ်သ့ မ့ၢ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကသူတၢ်သ့ၣ်ညါ လၢကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ပှၤအံၤ လၢအလီၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. ပကြၢးအဲၣ် တၢ်ကူၣ်သ့ဒ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအသိးလီၤ. တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တခါလၢ အပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤ ခီဖျိနၢ်ပၢၢ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဒီတခါ ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိ ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ဒီတခါ ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်နၢ်ပၢၢ်န့ၣ် ကဘၣ်ဘူးဒီးပှၤ ဒ်တံၤသကိးလၢ ပရ့ဒီးအီၤဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်တဂၤအသိးလီၤ.
ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးအိၣ်မူပိာ်ထွဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိဒီး ကြၢးပမၤအါထီၣ် တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်န့ၣ်လဲၣ်. ‘ဒ်သိးကတြီပှၤလၢ ပိာ်မုၣ်ဟးဂီၤ, ပှၤတမှံၤပိာ်မုၣ်လၢ အလွဲတၢ်လၢ အတၢ်ကတိၤလီၤ.’ (ကတိၤဒိ ၇:၅) ပမ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဒီသဒၢလၢ ပှၤတမှံၤပိာ်မုၣ်လၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအသကဲာ်ပဝးတဂ့ၤ အတၢ်ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပိာ်ခွါသးစၢ်တဂၤ ထံၣ်လိာ်အသးဒီး ‘ပိာ်မုၣ်လၢအလွဲတၢ်’
အံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တခါလၢ အထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အနီၢ်ကစၢ်န့ၣ်လီၤ– “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဖဲယဟံၣ်အတၢ်ထူၣ်ဖျိ, တၢ်ထူၣ်ဖျိအကဘျံးန့ၣ်, ယကွၢ်တၢ်လၢပှၤလၢ အတမၤလိၤဘၣ်တၢ်ဘၣ်အကျါ, ယကွၢ်ထံပှၤလၢအသးဆး တအိၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤဖိၣ်သၣ်ခွါအကျါတဂၤလီၤ. လဲၤပိာ်ကျဲဘူးဒီး အသနၢၣ်, ဒီးလဲၤဝဲဆူအဟံၣ်ပူၤ, လၢသံယီၢ်ယာ် ဖဲမုၢ်ဟါလီၤ, လၢဖးဖီမုၢ်, ဒီးတၢ်ခံးသူလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၇:၆-၉.
ပဲတြီလၢ စီၤပၤစီၤၡလိၤမိၤ ကွၢ်လီၤတၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကမ့ၢ် ပဲတြီလၢ ဘၣ်တၢ်မၤဃံမၤလၤအီၤဒီး သ့ၣ်လၢ ပှၤစိးပျၤအီၤဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဒ်မုၢ်အတၢ်ကပီၤ ခံးလီၤဝဲ ကယီကယီအသိး တၢ်ခံးလုၢ်ဘၢကွံာ်ဝဲ ကျဲဒီဘိညါလီၤ. အဝဲထံၣ်ဘၣ် သးစၢ်လၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဂၤလီၤ. သးစၢ်အံၤ တအိၣ်ဒီး တၢ်သ့ပဲာ်ဖးနီၤဖးတၢ် မ့တမ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်, အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢ တၢ်သးဆး တအိၣ်ဘၣ်တဂၤလီၤ. အဝဲဟဲတုၤလၢ တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ် ဒီးတၢ်ကကဲထီၣ်အသးဒီးအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဖျါလၢသ့ၣ်ညါပာ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲလဲၤဝဲဆူ ကျဲ “အသနၢၣ်”လၢ အအိၣ်ဘူးဒီး ပိာ်မုၣ်အဟံၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်အံၤ မ့ၢ်မတၤလဲၣ်. အဝဲမၤတၢ်မၤမနုၤလဲၣ်.
စီၤပၤတဂၤအံၤ တဲကဒီးဝဲဒ်အံၤ– “ဒီးကွၢ်ကွၢ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤဟဲသဂၢၢ်အီၤလၢ အကူသိးဝဲဒီး ပှၤဃဲသဲမုၣ် အကူအသိး, ဒီးတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအိၣ်လၢအသး, ကလာ်တၢ်ဒီး တဒိကနၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်, အခီၣ်တအိၣ်တဆိးဘၣ်လၢ အဟံၣ်ဒၣ်ဝဲအပူၤဘၣ်. တစိၢ်အိၣ်ဝဲလၢခိ, တစိၢ်အိၣ်ဝဲလၢ ကျဲဖးလဲၢ်အပူၤ, ဒီးခိးတၢ်ဖဲ တၢ်အသနၢၣ် တပူၤလၢ်လၢ်လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၇:၁၀-၁၂.
ပိာ်မုၣ်အံၤ အတၢ်ကူတၢ်သိးန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲမ့ၢ်ပိာ်မုၣ်လၢ ဟးဂီၤတဂၤလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၈:၁၄, ၁၅) ဒ်ဃဲသဲမုၣ်တဂၤအသိး အဝဲအကူအကၤန့ၣ် ဖျါလီၤမဲာ်ဆှးဒိၣ်မးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲမ့ၢ် ပိာ်မုၣ်လၢအသးတဆး ဒီးပိာ်မုၣ်လၢ အလဲၣ်, ဒီးပိာ်မုၣ်လၢ အလီတၢ်သ့န့ၣ်လီၤ. (An American Translation; New International Version) အဝဲမ့ၢ် ပိာ်မုၣ်လၢ ကလုၢ်ဆူၣ်, ထိၣ်တယူၤအနၢ်, အကလုၢ်ကထါအါ, အခိၣ်ကိၤ, အကလုၢ်ဒိၣ်, အဲၣ်လီၤထဲအသး, အမဲာ်ကဲၤ ဒီးထီဒါတၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဟးပိာ်ကျဲ မုာ်န့ၢ်ဒံး အိၣ်လၢဟံၣ်လီၤ. ဒီးအိၣ်ခူသူၣ်ဝဲလၢ ကျဲအသနၢၣ် ဒ်သိးကလွဲန့ၢ် ပှၤတဂၤဂၤအဂီၢ်လီၤ. အဝဲအိၣ်ခိးဝဲ ပှၤတဂၤဂၤလၢ ဒ်သိးဒီး သးစၢ်အံၤလီၤ.
‘အတၢ်ကတိၤန့ၣ် ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် ပှၤဂၤသ့’
သးစၢ်အံၤထံၣ်လိာ်အသးဒီး ပိာ်မုၣ်လၢ အလီတၢ်သ့တဂၤအံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ စီၤၡလိၤမိၤ ကကွၢ်ထံကွၢ်ဆးဝဲထဲလဲၣ်. ဒီးစံးဝဲဒ်အံၤ– “ဒီးဟံးဃာ်အီၤ, ဒီးနၢမူအီၤလီၤ. အမဲာ်ကဲၤ, ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, တၢ်လုၢ်မၤဃူမၤဖိး ဘၣ်ယၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ, ယမၤလၢပှဲၤယဆိၣ်တၢ်လီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယဟဲထီၣ်သဂၢၢ်နၤဒ်သိး ယကဃုနမဲာ်, ဒီးယထံၣ်န့ၢ်လံနၤလံ.”—ကတိၤဒိ ၇:၁၃-၁၅.
ပိာ်မုၣ်အံၤ အထးခိၣ်သ့ဒိၣ်မး, အမဲာ်ကဲၤဒီး ကတိၤလီၤနာ်အသး သ့မးလီၤ. ဒ်သိးကကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် သးစၢ်အံၤအဂီၢ် ဆိကမိၣ်ပာ်ဝဲ အတၢ်ကတိၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. အဝဲတလီၤတူာ်လီၤကာ်လၢ နီၢ်သးတခီဘၣ်, ဒီးမ့ၢ်ပှၤတီပှၤလိၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ခီဖျိတဲဝဲလၢ အမၤဝဲ တၢ်လုၢ်မၤဃူမၤဖိးတၢ် ဒီးမၤလၢပှဲၤဝဲ အဆိၣ်တၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လုၢ်မၤဃူမၤဖိးတၢ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ညၣ်, ကိၣ်ကမူၣ်, သိဒီး စပံးထံလီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၁၉:၅, ၆; ၂၂:၂၁; ၄ မိၤၡ့ ၁၅:၈-၁၀) ပှၤလၢအလုၢ်ထီၣ်တၢ်တဂၤအံၤ ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်လုၢ်မၤဃူမၤဖိးလၢ အဝဲဒီးအဟံၣ်ဖိအဃီဖိအဂီၢ်န့ၢ်ဝဲအဃိ ပာ်ဖျါဝဲလၢ အဟံၣ်န့ၣ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီအိၣ်အါမးလီၤ. ဖျါလၢသးစၢ်ပိာ်ခွါအံၤ မၤမုာ်မၤဖှံအသးဖဲန့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ ဟဲဟးထီၣ်လၢအဟံၣ် ဒ်သိးကဃုထံၣ်န့ၢ် ပိာ်ခွါအံၤအဂီၢ်လီၤ. ပှၤတဂၤ မ့ၢ်လဲၤမၤဃုာ်ဒီးအီၤန့ၣ် ကလီၤသးအုးဆံးဒိၣ်လဲၣ်. ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဂၤ စံးဝဲလၢ– “အဝဲဟးထီၣ်ဃု ပှၤတဂၤဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ကစီဒီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်အဝဲ ဟးထီၣ်ဃုဝဲထဲ သးစၢ်အံၤန့ၣ်ဧါ. ပှၤလၢအနာ်အီၤန့ၣ် ကမ့ၢ်ပှၤအမၢးလီၤ.”
ပိာ်မုၣ်အံၤ ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်ပှၤ ခီဖျိလၢ အတၢ်ကူတၢ်ကၤ, အကလုၢ်ကထါ, အတၢ်ဖိးဟုနၢမူ ဒီးသူဝဲ တၢ်နၢမူနၢဆှီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးစံးဝဲလၢ– “ယဒါလီၤယလီၢ်မံလၢယၣ်လုး, လၢယၣ်ကံၣ်ဃ့, တၢ်ဖှီဝါလၢ အဲၤကူပတူးလီၤ. ယဒုးနၢမူယလီၢ်မံလၢမူရၣ်, ဒီးအကၠီၣ်, ဒီးကဒါရါလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၇:၁၆, ၁၇) အဝဲကတဲာ်ကတီၤအလီၢ်မံဒီး ယၣ်ကံၣ်ဃ့ ဒီးတၢ်ဖှီဝါလၢ ဟဲလၢကီၢ်အဲၤကူပတူးဒီး မၤနၢမူဝဲလၢ မူရၣ်, အကၠီၣ် ဒီးကဒါရါ ဒ်သိးကထုးန့ၢ်ပှၤအသးအဂီၢ်လီၤ.
“ဟဲ, ဘျဲးအီၣ်သကိးဒီးတၢ်အဲၣ် တုၤလီၤလၢ မုၢ်ဂီၤတက့ၢ်. မုာ်လၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤတက့ၢ်.” တၢ်ကွဲမုာ်အံၤ တမ့ၢ်ထဲအဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ ကအီၣ်သကိးတၢ်ဘၣ်, ကအါန့ၢ်အန့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်အံၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ ကမံဃုာ်ဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ. လၢပှၤသးစၢ်အံၤအဂီၢ် တၢ်ကွဲမုာ်အံၤ ကလီၤသူၣ်ပိာ်သးဝးဒီး ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အသးလီၤ. ဒီးစံးကဒီးဝဲလၢ– “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဟံၣ်အကစၢ် တအိၣ်ဘၣ်လၢဟံၣ်ဘၣ်. လဲၤတၢ်ကျဲအယံၤ, ဟံးန့ၢ်စ့အထၢၣ်ဒီးအီၤ, ကဟဲက့ၤဆူအဟံၣ်လၢ လါပှဲၤအနံၤလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၇:၁၈-၂၀) ပိာ်မုၣ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်ညါဝဲ သးစၢ်လၢ အဝဲဘၣ်ယိၣ်တၢ်အလီၢ်တအိၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢ အဝၤလဲၤမၤတၢ်လၢ အယံၤဒီး တမ့ၢ်လၢ ကဟဲက့ၤတုၤဒံးဘၣ်အဃိလီၤ. အဝဲကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် ပှၤသးစၢ်တဂၤအံၤန့ၢ်အဃိ ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ ကဖၠဲးဆံးဒိၣ်လဲၣ်. အဝဲ “လွဲကဒံလွဲကဒါအီၤလၢ အတၢ်ကတိၤအါထံၣ်, ကလံာ်အီၤလၢ အပျုၤအလွဲတၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၇:၂၁) ဒ်သိးပကတြီဆၢ တၢ်ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်ဒ်အံၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မ့ၢ် ပှၤလၢအသကဲာ်ပဝးဂ့ၤ ဒ်စီၤယိၤသးအသိးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၉:၉, ၁၂) မ့ၢ်သးစၢ်အံၤ မၤဝဲဒ်န့ၣ် ကန့ၢ်ဧါ.
(ကတိၤဒိ ၇:၁၃-၂၃) ဒီးဟံးဃာ်အီၤ, ဒီးနၢမူအီၤလီၤ. အမဲာ်ကဲၤ, ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ၁၄ တၢ်လုၢ်မၤဃူမၤဖိး ဘၣ်ယၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ, ယမၤလၢပှဲၤယဆိၣ်တၢ်လီၤ. ၁၅ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယဟဲထီၣ်သဂၢၢ်နၤဒ်သိး ယကဃုနမဲာ်, ဒီးယထံၣ်န့ၢ်လံနၤလံ. ၁၆ ယဒါလီၤယလီၢ်မံလၢယၣ်လုး, လၢယၣ်ကံၣ်ဃ့, တၢ်ဖှီဝါလၢအဲၤကူပတူးလီၤ. ၁၇ ယဒုးနၢမူယလီၢ်မံလၢမူရၣ်, ဒီးအကၠီၣ်, ဒီးကဒါရါလီၤ. ၁၈ ဟဲ, ဘျဲးအီၣ်သကိးဒီးတၢ်အဲၣ်တုၤလီၤလၢမုၢ်ဂီၤတက့ၢ်. မုာ်လၤသကိးတၢ်လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤတက့ၢ်. ၁၉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဟံၣ်အကစၢ် တအိၣ်ဘၣ်လၢဟံၣ်ဘၣ်. လဲၤတၢ်ကျဲအယံၤ, ဟံးန့ၢ်စ့အထၢၣ်ဒီးအီၤ, ၂၀ ကဟဲက့ၤဆူအဟံၣ်လၢ လါပှဲၤအနံၤလီၤ. ၂၁ လွဲကဒံလွဲကဒါအီၤလၢ အတၢ်ကတိၤအါထံၣ်, ကလံာ်အီၤလၢ အပျုၤအလွဲတၢ်လီၤ. ၂၂ အဝဲဒၣ်လဲၤပိာ်အခံတကီၢ်ခါ, ဒ်ဂီၤဖံးလဲၤဆူ တၢ်မၤသံအီၤအသိးန့ၣ်, ဒီးဒ်ပှၤဟးဂီၤဖိတဂၤ ဆူနီၣ်စ့ၤထးအပူၤလၢ တၢ်သိၣ်ဃီၣ်အဂီၢ်အသိးန့ၣ်, ၂၃ တုၤပျၢ်တဘ့ၣ်ဆဲးထူၣ်ဖျိအသူၣ်, ဒ်ထိၣ်ဧိၤလံၣ်ဧိၤလဲၤတၢ်ချ့ချ့ ဆူပျံၤသကွီၤအပူၤ, ဒီးတသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အမ့ၢ်လၢအသးသမူအဂီၢ်အသိးန့ၣ်ဘၣ်လီၤ.
တၢး၀၀ ၁၁/၁၅ ကဘျံးပၤ ၃၀-၃၁
“တိၢ်န့ၢ်ယတၢ်မၤလိာ်တက့ၢ်, ဒီးနကမူလီၤ”
စီၤပၤတဂၤအံၤ တဲကဒီးဝဲဒ်အံၤ– “ဒီးကွၢ်ကွၢ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤဟဲသဂၢၢ်အီၤလၢ အကူသိးဝဲဒီး ပှၤဃဲသဲမုၣ်အကူအသိး, ဒီးတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအိၣ်လၢအသး, ကလာ်တၢ်ဒီးတဒိကနၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်, အခီၣ်တအိၣ်တဆိးဘၣ်လၢ အဟံၣ်ဒၣ်ဝဲအပူၤဘၣ်. တစိၢ်အိၣ်ဝဲလၢခိ, တစိၢ်အိၣ်ဝဲလၢကျဲဖးလဲၢ်အပူၤ, ဒီးခိးတၢ်ဖဲတၢ်အသနၢၣ်တပူၤလၢ်လၢ်လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၇:၁၀-၁၂.
ပိာ်မုၣ်အံၤ အတၢ်ကူတၢ်သိးန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲမ့ၢ်ပိာ်မုၣ်လၢ ဟးဂီၤတဂၤလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၈:၁၄, ၁၅) ဒ်ဃဲသဲမုၣ်တဂၤအသိး အဝဲအကူအကၤန့ၣ် ဖျါလီၤမဲာ်ဆှးဒိၣ်မးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲမ့ၢ် ပိာ်မုၣ်လၢအသးတဆး ဒီးပိာ်မုၣ်လၢ အလဲၣ်, ဒီးပိာ်မုၣ်လၢ အလီတၢ်သ့န့ၣ်လီၤ. (An American Translation; New International Version) အဝဲမ့ၢ် ပိာ်မုၣ်လၢ ကလုၢ်ဆူၣ်, ထိၣ်တယူၤအနၢ်, အကလုၢ်ကထါအါ, အခိၣ်ကိၤ, အကလုၢ်ဒိၣ်, အဲၣ်လီၤထဲအသး, အမဲာ်ကဲၤ ဒီးထီဒါတၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဟးပိာ်ကျဲ မုာ်န့ၢ်ဒံး အိၣ်လၢဟံၣ်လီၤ. ဒီးအိၣ်ခူသူၣ်ဝဲလၢ ကျဲအသနၢၣ် ဒ်သိးကလွဲန့ၢ် ပှၤတဂၤဂၤအဂီၢ်လီၤ. အဝဲအိၣ်ခိးဝဲ ပှၤတဂၤဂၤလၢ ဒ်သိးဒီး သးစၢ်အံၤလီၤ.
‘အတၢ်ကတိၤန့ၣ် ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် ပှၤဂၤသ့’
သးစၢ်အံၤထံၣ်လိာ်အသးဒီး ပိာ်မုၣ်လၢအလီတၢ်သ့တဂၤအံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ စီၤၡလိၤမိၤ ကကွၢ်ထံကွၢ်ဆးဝဲ ထဲလဲၣ်. ဒီးစံးဝဲဒ်အံၤ– “ဒီးဟံးဃာ်အီၤ, ဒီးနၢမူအီၤလီၤ. အမဲာ်ကဲၤ, ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, တၢ်လုၢ်မၤဃူမၤဖိး ဘၣ်ယၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ, ယမၤလၢပှဲၤယဆိၣ်တၢ်လီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယဟဲထီၣ်သဂၢၢ်နၤဒ်သိး ယကဃုနမဲာ်, ဒီးယထံၣ်န့ၢ်လံနၤလံ.”—ကတိၤဒိ ၇:၁၃-၁၅.
ပိာ်မုၣ်အံၤ အထးခိၣ်သ့ဒိၣ်မး, အမဲာ်ကဲၤဒီး ကတိၤလီၤနာ်အသး သ့မးလီၤ. ဒ်သိးကကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်သးစၢ်အံၤအဂီၢ် ဆိကမိၣ်ပာ်ဝဲ အတၢ်ကတိၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. အဝဲတလီၤတူာ်လီၤကာ်လၢ နီၢ်သးတခီဘၣ်, ဒီးမ့ၢ်ပှၤတီပှၤလိၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ခီဖျိတဲဝဲလၢ အမၤဝဲ တၢ်လုၢ်မၤဃူမၤဖိးတၢ် ဒီးမၤလၢပှဲၤဝဲ အဆိၣ်တၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လုၢ်မၤဃူမၤဖိးတၢ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ညၣ်, ကိၣ်ကမူၣ်, သိဒီး စပံးထံလီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၁၉:၅, ၆; ၂၂:၂၁; ၄ မိၤၡ့ ၁၅:၈-၁၀) ပှၤလၢအလုၢ်ထီၣ်တၢ်တဂၤအံၤ ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်လုၢ်မၤဃူမၤဖိးလၢ အဝဲဒီးအဟံၣ်ဖိအဃီဖိအဂီၢ်န့ၢ်ဝဲအဃိ ပာ်ဖျါဝဲလၢ အဟံၣ်န့ၣ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီအိၣ်အါမးလီၤ. ဖျါလၢသးစၢ်ပိာ်ခွါအံၤ မၤမုာ်မၤဖှံအသးဖဲန့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ ဟဲဟးထီၣ်လၢအဟံၣ် ဒ်သိးကဃုထံၣ်န့ၢ် ပိာ်ခွါအံၤအဂီၢ်လီၤ. ပှၤတဂၤ မ့ၢ်လဲၤမၤဃုာ်ဒီးအီၤန့ၣ် ကလီၤသးအုးဆံးဒိၣ်လဲၣ်. ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဂၤ စံးဝဲလၢ– “အဝဲဟးထီၣ်ဃု ပှၤတဂၤဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ကစီဒီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်အဝဲ ဟးထီၣ်ဃုဝဲထဲ သးစၢ်အံၤန့ၣ်ဧါ. ပှၤလၢအနာ်အီၤန့ၣ် ကမ့ၢ်ပှၤအမၢးလီၤ.”
ပိာ်မုၣ်အံၤ ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်ပှၤ ခီဖျိလၢ အတၢ်ကူတၢ်ကၤ, အကလုၢ်ကထါ, အတၢ်ဖိးဟုနၢမူ ဒီးသူဝဲတၢ်နၢမူနၢဆှီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးစံးဝဲလၢ– “ယဒါလီၤယလီၢ်မံလၢယၣ်လုး, လၢယၣ်ကံၣ်ဃ့, တၢ်ဖှီဝါလၢအဲၤကူပတူးလီၤ. ယဒုးနၢမူယလီၢ်မံလၢမူရၣ်, ဒီးအကၠီၣ်, ဒီးကဒါရါလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၇:၁၆, ၁၇) အဝဲကတဲာ်ကတီၤအလီၢ်မံဒီး ယၣ်ကံၣ်ဃ့ ဒီးတၢ်ဖှီဝါလၢ ဟဲလၢကီၢ်အဲၤကူပတူးဒီး မၤနၢမူဝဲလၢ မူရၣ်, အကၠီၣ် ဒီးကဒါရါ ဒ်သိးကထုးန့ၢ်ပှၤအသးအဂီၢ်လီၤ.
“ဟဲ, ဘျဲးအီၣ်သကိးဒီးတၢ်အဲၣ် တုၤလီၤလၢ မုၢ်ဂီၤတက့ၢ်. မုာ်လၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤတက့ၢ်.” တၢ်ကွဲမုာ်အံၤ တမ့ၢ်ထဲအဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ ကအီၣ်သကိးတၢ်ဘၣ်, ကအါန့ၢ်အန့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်အံၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ ကမံဃုာ်ဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ. လၢပှၤသးစၢ်အံၤအဂီၢ် တၢ်ကွဲမုာ်အံၤ ကလီၤသူၣ်ပိာ်သးဝးဒီး ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အသးလီၤ. ဒီးစံးကဒီးဝဲလၢ– “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဟံၣ်အကစၢ်တအိၣ်ဘၣ်လၢဟံၣ်ဘၣ်. လဲၤတၢ်ကျဲအယံၤ, ဟံးန့ၢ်စ့အထၢၣ်ဒီးအီၤ, ကဟဲက့ၤဆူအဟံၣ်လၢ လါပှဲၤအနံၤလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၇:၁၈-၂၀) ပိာ်မုၣ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်ညါဝဲ သးစၢ်လၢ အဝဲဘၣ်ယိၣ်တၢ်အလီၢ်တအိၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢအဝၤလဲၤမၤတၢ်လၢ အယံၤဒီး တမ့ၢ်လၢကဟဲက့ၤတုၤဒံးဘၣ်အဃိလီၤ. အဝဲကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် ပှၤသးစၢ်တဂၤအံၤန့ၢ်အဃိ ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ ကဖၠဲးဆံးဒိၣ်လဲၣ်. အဝဲ “လွဲကဒံလွဲကဒါအီၤလၢ အတၢ်ကတိၤအါထံၣ်, ကလံာ်အီၤလၢ အပျုၤအလွဲတၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၇:၂၁) ဒ်သိးပကတြီဆၢ တၢ်ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်ဒ်အံၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မ့ၢ် ပှၤလၢအသကဲာ်ပဝးဂ့ၤ ဒ်စီၤယိၤသးအသိးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၉:၉, ၁၂) မ့ၢ်သးစၢ်အံၤ မၤဝဲဒ်န့ၣ် ကန့ၢ်ဧါ.
“ဒ်ဂီၤဖံးလဲၤဆူ တၢ်မၤသံအီၤအသိး”
“အဝဲဒၣ်လဲၤပိာ်အခံတကီၢ်ခါ, ဒ်ဂီၤဖံးလဲၤဆူ တၢ်မၤသံအီၤအသိးန့ၣ်, ဒီးဒ်ပှၤဟးဂီၤဖိတဂၤ ဆူနီၣ်စ့ၤထးအပူၤလၢ တၢ်သိၣ်ဃီၣ်အဂီၢ်အသိးန့ၣ်, တုၤပျၢ်တဘ့ၣ်ဆဲးထူၣ်ဖျိအသူၣ်, ဒ်ထိၣ်ဧိၤလံၣ်ဧိၤလဲၤတၢ်ချ့ချ့ပျံၤသကွီၤအပူၤ, ဒီးတသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အမ့ၢ်လၢအသးသမူအဂီၢ်အသိးန့ၣ်ဘၣ်လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၇:၂၂, ၂၃.
ပှၤသးစၢ်အံၤ တအိၣ်ဒီးဂံၢ်ဘါလၢ ကတြီဆၢဝဲ တၢ်ကွဲမုာ်အံၤဘၣ်. ပိာ်ခွါသးစၢ်အံၤ တဆိကမိၣ်ထံတၢ်လၢၤဘၣ်. ဒီးလဲၤပိာ်ဝဲ ပိာ်မုၣ်န့ၣ်အခံ ‘ဒ်ဂီၤဖံးလဲၤဆူ တၢ်မၤသံအီၤအသိး’ လီၤ. ဒ်ပှၤတဂၤလၢ ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤ ဒီးတၢ်စၢဃာ်အီၤလၢ ထးသွဲဒီး ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးတသ့ဘၣ်အသိး သးစၢ်အံၤ လဲၤနုာ်ဆူတၢ်လ့ပစီအပူၤဒီး မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤ. အဝဲတထံၣ်ဝဲ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်လၢ ‘ပျၢ်တဘ့ၣ် ကဆဲးထူၣ်ဖျိအသူၣ်’ ဒီးကဘၣ်သံန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်သံအံၤ ကမ့ၢ်တၢ်သံလၢနီၢ်ခိတခီ မ့ၢ်လၢ အဝဲမၤဝဲဒ်သိး ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ဃဲသဲတၢ်ဆါန့ၣ်လီၤ. ဒီးမၤသံအီၤလၢ နီၢ်သးတခီစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဒီးဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး သးသမူန့ၣ်လီၤ. အဝဲအတၢ်အိၣ်မူခဲအံၤဒီး ခါဆူညါ ဘၣ်ဒိဝဲတကးဘၣ် မ့ၢ်အမၤဘၣ်ဝဲ တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်လၢ အထီဒါကစၢ်ယွၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်ထိၣ်တဘ့ၣ်လၢ အလီၤဘၣ်လၢ ပျံၤသကွီၤအသိး အဝဲလဲၤနုာ်လီၤဘၣ်ဆူ တၢ်သံအပျံၤသကွီၤအပူၤလီၤ.
“ဒုးလဲၤလီၤနသးဆူအကျဲပူၤတဂ့ၤ”
စီၤပၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့အံၤ ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ တၢ်လၢအထံၣ်ဝဲဒီး ဆီၣ်ထွဲဝဲဒ်အံၤ– “ဒီးခဲကနံၣ်အံၤဖိသၣ်သ့ၣ်ဧၢ, ကနၣ်ယကလုၢ်, ဒီးဒိကနၣ်ယထးခိၣ်အတၢ်ကတိၤတက့ၢ်. ဒုးလဲၤလီၤနသးဆူအကျဲပူၤတဂ့ၤ. ဟးဖျိးတၢ်ဆူ အကျဲဧိၤကပူၤဧိၤတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤဘၣ်ဆဲးအသးလၢ အဝဲဒၣ်မၤလီၤဃံၤအီၤန့ၣ်အိၣ်အါဂၤ, ပှၤလၢအဝဲဒၣ် မၤသံအီၤခဲလၢာ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်လီၤ. အဟံၣ်မ့ၢ်ပျုၤပူၤအကျဲ, လဲၤလီၤဝဲဆူ တၢ်သံအဒၢးပူၤလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၇:၂၄-၂၇.
စီၤၡလိၤမိၤဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအတဂ့ၤ လၢကဆှၢပှၤဆူတၢ်သံ ဒီးပ “ကမူ” အဂီၢ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၇:၂) တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤ ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ပကဘၣ်ဟးဆှဲးတၢ်လီၢ်လၢ ပှၤလၢအအိၣ်ခိးဖီၣ်န့ၢ်တၢ်တဖၣ် အိၣ်ဝဲအလီၢ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤလၢ နအဲၣ်ဒိးလဲၤနုာ်လၢ အပျံၤသကွီၤအပူၤ ခီဖျိနလဲၤဖဲန့ၣ်လဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ နဘၣ်ကဲထီၣ် ပှၤလၢ “အသးဆးတအိၣ်” ဒီးလဲၤဆူ “ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိ” အကျဲန့ၣ်လဲၣ်.
“ပှၤတမှံၤပိာ်မုၣ်” လၢစီၤပၤထံၣ်ဝဲန့ၣ် ကလံာ်န့ၢ်ပိာ်ခွါသးစၢ်အသး လၢအတၢ်ကတိၤလၢ “မုာ်လၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ” လီၤ. ပှၤသးစၢ်အါဂၤ လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပိာ်မုၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်အီၤလၢ ကျဲဒ်အံၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ– ဖဲပှၤတဂၤဂၤ ဂုာ်ကျဲးစၢးကွဲန့ၢ်နၤဒ်သိး နကမံဃုာ်ဒီးအီၤအခါ တၢ်န့ၣ်ကမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်အနီၢ်ကီၢ်ဧါ မ့တမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်လီၤထဲအသးဧါ. ပိာ်ခွါလၢအအဲၣ်ဝဲ ပိာ်မုၣ်တဂၤ အနီၢ်ကီၢ်န့ၣ် တမၢဆူၣ်ပိာ်မုၣ်အံၤလၢ ကလုၣ်သ့ၣ်ခါပတာ် ခရံာ်ဖိတၢ်သိၣ်လိ လၢအသ့ၣ်ညါပာ်ဝဲဒီး အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်ဘၣ်. စီၤၡလိၤမိၤ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲလၢ “ဒုးလဲၤလီၤနသး” ဆူကျဲဒ်သိးအံၤအပူၤတဂ့ၤ.
ပှၤကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်တၢ်တဂၤန့ၣ် အါတက့ၢ် အထးခိၣ်သ့ဒီး ရဲၣ်ကျဲၤပာ်ဝဲ ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကထံၣ်နုာ်အဝဲသ့ၣ်အသးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလိာ်တဖၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဒီသဒၢလၢပဂီၢ်န့ၣ် တဘၣ်သးပ့ၤနီၣ်တဂ့ၤ. မ်ပကဂုာ်ကျဲးစၢး ‘တိၢ်န့ၢ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ်တဖၣ် ဒီးဆဲးအိၣ်မူ’ လီၤထူလီၤယိာ်တက့ၢ်.—၁ ယိၤဟၣ် ၂:၁၇.
(ကတိၤဒိ ၇:၄, ၅) စံးလၢတၢ်ကူၣ်သ့, နမ့ၢ်ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးကိးန့ၢ်တၢ်သူၣ်ဆးသးဆးလၢ နဘူးနတံၢ်တက့ၢ်. ၅ ဒ်သိးကတြီနၤလၢပိာ်မုၣ်ဟးဂီၤ, ပှၤတမှံၤပိာ်မုၣ်လၢ အလွဲတၢ်လၢအတၢ်ကတိၤလီၤ.
(ကတိၤဒိ ၇:၂၄-၂၇) ဒီးခဲကနံၣ်အံၤဖိသၣ်သ့ၣ်ဧၢ, ကနၣ်ယကလုၢ်, ဒီးဒိကနၣ်ယထးခိၣ်အတၢ်ကတိၤတက့ၢ်. ၂၅ ဒုးလဲၤလီၤနသးဆူအကျဲပူၤတဂ့ၤ. ဟးဖျိးတၢ်ဆူ အကျဲဧိၤကပူၤဧိၤ တဂ့ၤ. ၂၆ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤဘၣ်ဆဲးအသးလၢ အဝဲဒၣ်မၤလီၤဃံၤအီၤန့ၣ်အိၣ်အါဂၤ, ပှၤလၢအဝဲဒၣ်မၤသံအီၤခဲလၢာ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်လီၤ. ၂၇ အဟံၣ်မ့ၢ်ပျုၤပူၤအကျဲ, လဲၤလီၤဝဲဆူတၢ်သံအဒၢးပူၤလီၤ.
တၢး၀၀ ၁၁/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၉
“တိၢ်န့ၢ်ယတၢ်မၤလိာ်တက့ၢ်, ဒီးနကမူလီၤ”
စီၤၡလိၤမိၤစံးဝဲလၢ “စၢထီၣ်အီၤ [ယတၢ်မၤလိာ်တဖၣ်] လၢနစုမုၢ်အလိၤ,” ဒီးစံးကဒီးဝဲလၢ “ကွဲးအီၤလၢ နသးဘ့ၣ်ဘၣ်အလိၤတက့ၢ်.” (ကတိၤဒိ ၇:၃) ပစုမုၢ်တဖၣ်န့ၣ် ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤဒီး အရ့ဒိၣ်လၢပကမၤလၢပှဲၤထီၣ် ပတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ်လီၤ. ဒ်စုမုၢ်အသိး တၢ်မၤလိလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤတဖၣ်န့ၣ် ကြၢးမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢပဂီၢ် ဒီးတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ပတၢ်အိၣ်မူ ကိးနံၤဒဲးအပူၤလီၤ. ပကဘၣ်ကွဲးလီၤအီၤလၢ ပသးအဘ့ၣ်ဘၣ်လိၤ ဒီးမၤကဲထီၣ်အီၤလၢ ပလုၢ်ပလၢ်တခါလီၤ.
စီၤပၤ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် အရ့ဒိၣ်အဂ့ၢ်ဒီး စံးဝဲလၢ– “စံးလၢတၢ်ကူၣ်သ့, နမ့ၢ်ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးကိးန့ၢ်တၢ်သူၣ်ဆးသးဆးလၢ နဘူးနတံၢ်တက့ၢ်.” (ကတိၤဒိ ၇:၄) တၢ်ကူၣ်သ့ မ့ၢ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကသူတၢ်သ့ၣ်ညါ လၢကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ပှၤအံၤ လၢအလီၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. ပကြၢးအဲၣ် တၢ်ကူၣ်သ့ဒ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအသိးလီၤ. တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တခါလၢ အပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤ ခီဖျိနၢ်ပၢၢ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဒီတခါ ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိ ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ဒီတခါ ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်နၢ်ပၢၢ်န့ၣ် ကဘၣ်ဘူးဒီးပှၤ ဒ်တံၤသကိးလၢ ပရ့ဒီးအီၤဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်တဂၤအသိးလီၤ.
ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးအိၣ်မူပိာ်ထွဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိဒီး ကြၢးပမၤအါထီၣ် တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်န့ၣ်လဲၣ်. ‘ဒ်သိးကတြီပှၤလၢ ပိာ်မုၣ်ဟးဂီၤ, ပှၤတမှံၤပိာ်မုၣ်လၢ အလွဲတၢ်လၢ အတၢ်ကတိၤလီၤ.’ (ကတိၤဒိ ၇:၅) ပမ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဒီသဒၢလၢ ပှၤတမှံၤပိာ်မုၣ်လၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအသကဲာ်ပဝးတဂ့ၤ အတၢ်ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပိာ်ခွါသးစၢ်တဂၤ ထံၣ်လိာ်အသးဒီး ‘ပိာ်မုၣ်လၢအလွဲတၢ်’
အံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တခါလၢ အထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အနီၢ်ကစၢ်န့ၣ်လီၤ– “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဖဲယဟံၣ်အတၢ်ထူၣ်ဖျိ, တၢ်ထူၣ်ဖျိအကဘျံးန့ၣ်, ယကွၢ်တၢ်လၢပှၤလၢ အတမၤလိၤဘၣ်တၢ်ဘၣ်အကျါ, ယကွၢ်ထံပှၤလၢအသးဆး တအိၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤဖိၣ်သၣ်ခွါအကျါတဂၤလီၤ. လဲၤပိာ်ကျဲဘူးဒီး အသနၢၣ်, ဒီးလဲၤဝဲဆူအဟံၣ်ပူၤ, လၢသံယီၢ်ယာ် ဖဲမုၢ်ဟါလီၤ, လၢဖးဖီမုၢ်, ဒီးတၢ်ခံးသူလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၇:၆-၉.
ပဲတြီလၢ စီၤပၤစီၤၡလိၤမိၤ ကွၢ်လီၤတၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကမ့ၢ် ပဲတြီလၢ ဘၣ်တၢ်မၤဃံမၤလၤအီၤဒီး သ့ၣ်လၢ ပှၤစိးပျၤအီၤဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဒ်မုၢ်အတၢ်ကပီၤ ခံးလီၤဝဲ ကယီကယီအသိး တၢ်ခံးလုၢ်ဘၢကွံာ်ဝဲ ကျဲဒီဘိညါလီၤ. အဝဲထံၣ်ဘၣ် သးစၢ်လၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဂၤလီၤ. သးစၢ်အံၤ တအိၣ်ဒီး တၢ်သ့ပဲာ်ဖးနီၤဖးတၢ် မ့တမ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်, အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢ တၢ်သးဆး တအိၣ်ဘၣ်တဂၤလီၤ. အဝဲဟဲတုၤလၢ တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ် ဒီးတၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီးအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဖျါလၢသ့ၣ်ညါပာ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲလဲၤဝဲဆူ ကျဲ “အသနၢၣ်”လၢ အအိၣ်ဘူးဒီး ပိာ်မုၣ်အဟံၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်အံၤ မ့ၢ်မတၤလဲၣ်. အဝဲမၤတၢ်မၤမနုၤလဲၣ်.
တၢး၀၀ ၁၁/၁၅ ကဘျံးပၤ ၃၁
“တိၢ်န့ၢ်ယတၢ်မၤလိာ်တက့ၢ်, ဒီးနကမူလီၤ”
‘ဒ်ဂီၤဖံးလဲၤဆူ တၢ်မၤသံအီၤအသိး’
“အဝဲဒၣ်လဲၤပိာ်အခံတကီၢ်ခါ, ဒ်ဂီၤဖံးလဲၤဆူ တၢ်မၤသံအီၤအသိးန့ၣ်, ဒီးဒ်ပှၤဟးဂီၤဖိတဂၤ ဆူနီၣ်စ့ၤထးအပူၤလၢ တၢ်သိၣ်ဃီၣ်အဂီၢ်အသိးန့ၣ်, တုၤပျၢ်တဘ့ၣ်ဆဲးထူၣ်ဖျိအသူၣ်, ဒ်ထိၣ်ဧိၤလံၣ်ဧိၤလဲၤတၢ်ချ့ချ့ပျံၤသကွီၤအပူၤ, ဒီးတသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အမ့ၢ်လၢအသးသမူအဂီၢ်အသိးန့ၣ်ဘၣ်လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၇:၂၂, ၂၃.
ပှၤသးစၢ်အံၤ တအိၣ်ဒီးဂံၢ်ဘါလၢ ကတြီဆၢဝဲ တၢ်ကွဲမုာ်အံၤဘၣ်. ပိာ်ခွါသးစၢ်အံၤ တဆိကမိၣ်ထံတၢ်လၢၤဘၣ်. ဒီးလဲၤပိာ်ဝဲ ပိာ်မုၣ်န့ၣ်အခံ ‘ဒ်ဂီၤဖံးလဲၤဆူ တၢ်မၤသံအီၤအသိး’ လီၤ. ဒ်ပှၤတဂၤလၢ ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤ ဒီးတၢ်စၢဃာ်အီၤလၢ ထးသွဲဒီး ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးတသ့ဘၣ်အသိး သးစၢ်အံၤ လဲၤနုာ်ဆူတၢ်လ့ပစီအပူၤဒီး မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤ. အဝဲတထံၣ်ဝဲ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်လၢ ‘ပျၢ်တဘ့ၣ်ကဆဲးထူၣ်ဖျိအသူၣ်’ ဒီးကဘၣ်သံန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်သံအံၤ ကမ့ၢ်တၢ်သံလၢနီၢ်ခိတခီ မ့ၢ်လၢ အဝဲမၤဝဲဒ်သိး ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ဃဲသဲတၢ်ဆါန့ၣ်လီၤ. ဒီးမၤသံအီၤလၢ နီၢ်သးတခီစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဒီးဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး သးသမူန့ၣ်လီၤ. အဝဲအတၢ်အိၣ်မူခဲအံၤဒီး ခါဆူညါ ဘၣ်ဒိဝဲတကးဘၣ် မ့ၢ်အမၤဘၣ်ဝဲ တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်လၢ အထီဒါကစၢ်ယွၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်ထိၣ်တဘ့ၣ်လၢ အလီၤဘၣ်လၢ ပျံၤသကွီၤအသိး အဝဲလဲၤနုာ်လီၤဘၣ်ဆူ တၢ်သံအပျံၤသကွီၤအပူၤလီၤ.
“ဒုးလဲၤလီၤနသးဆူအကျဲပူၤတဂ့ၤ”
စီၤပၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့အံၤ ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ တၢ်လၢအထံၣ်ဝဲဒီး ဆီၣ်ထွဲဝဲဒ်အံၤ– “ဒီးခဲကနံၣ်အံၤဖိသၣ်သ့ၣ်ဧၢ, ကနၣ်ယကလုၢ်, ဒီးဒိကနၣ်ယထးခိၣ်အတၢ်ကတိၤတက့ၢ်. ဒုးလဲၤလီၤနသးဆူအကျဲပူၤတဂ့ၤ. ဟးဖျိးတၢ်ဆူ အကျဲဧိၤကပူၤဧိၤတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤဘၣ်ဆဲးအသးလၢ အဝဲဒၣ်မၤလီၤဃံၤအီၤန့ၣ်အိၣ်အါဂၤ, ပှၤလၢအဝဲဒၣ်မၤသံအီၤခဲလၢာ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်လီၤ. အဟံၣ်မ့ၢ်ပျုၤပူၤအကျဲ, လဲၤလီၤဝဲဆူ တၢ်သံအဒၢးပူၤလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၇:၂၄-၂၇.
စီၤၡလိၤမိၤဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအတဂ့ၤ လၢကဆှၢပှၤဆူတၢ်သံ ဒီးပ “ကမူ” အဂီၢ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၇:၂) တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤ ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ပကဘၣ်ဟးဆှဲးတၢ်လီၢ်လၢ ပှၤလၢအအိၣ်ခိးဖီၣ်န့ၢ်တၢ်တဖၣ် အိၣ်ဝဲအလီၢ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤလၢ နအဲၣ်ဒိးလဲၤနုာ်လၢ အပျံၤသကွီၤအပူၤ ခီဖျိနလဲၤဖဲန့ၣ်လဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ နဘၣ်ကဲထီၣ် ပှၤလၢ “အသးဆးတအိၣ်” ဒီးလဲၤဆူ “ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိ” အကျဲန့ၣ်လဲၣ်.
“ပှၤတမှံၤပိာ်မုၣ်” လၢစီၤပၤထံၣ်ဝဲန့ၣ် ကလံာ်န့ၢ်ပိာ်ခွါသးစၢ်အသး လၢအတၢ်ကတိၤလၢ “မုာ်လၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ” လီၤ. ပှၤသးစၢ်အါဂၤ လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပိာ်မုၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်အီၤလၢ ကျဲဒံးအံၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ– ဖဲပှၤတဂၤဂၤ ဂုာ်ကျဲးစၢးကွဲန့ၢ်နၤဒ်သိး နကမံဃုာ်ဒီးအီၤအခါ တၢ်န့ၣ်ကမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်အနီၢ်ကီၢ်ဧါ မ့တမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်လီၤထဲအသးဧါ. ပိာ်ခွါလၢအအဲၣ်ဝဲ ပိာ်မုၣ်တဂၤ အနီၢ်ကီၢ်န့ၣ် တမၢဆူၣ်ပိာ်မုၣ်အံၤလၢ ကလုၣ်သ့ၣ်ခါပတာ် ခရံာ်ဖိတၢ်သိၣ်လိ လၢအသ့ၣ်ညါပာ်ဝဲဒီး အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်ဘၣ်. စီၤၡလိၤမိၤ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲလၢ “ဒုးလဲၤလီၤနသး” ဆူကျဲဒ်သိးအံၤအပူၤတဂ့ၤ.
ပှၤကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်တၢ်တဂၤန့ၣ် အါတက့ၢ် အထးခိၣ်သ့ဒီး ရဲၣ်ကျဲၤပာ်ဝဲ ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကထံၣ်နုာ်အဝဲသ့ၣ်အသးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလိာ်တဖၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဒီသဒၢလၢပဂီၢ်န့ၣ် တဘၣ်သးပ့ၤနီၣ်တဂ့ၤ. မ်ပကဂုာ်ကျဲးစၢး ‘တိၢ်န့ၢ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ်တဖၣ် ဒီးဆဲးအိၣ်မူ’ လီၤထူလီၤယိာ်တက့ၢ်.—၁ ယိၤဟၣ် ၂:၁၇.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ကတိၤဒိ ၉:၇-၉) ပှၤလၢအသိၣ်က့ၤသီက့ၤ ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်န့ၣ်, န့ၢ်ဘၣ်တၢ်မဲာ်ဆှးလၢ အဂီၢ်ဒၣ်ဝဲ, ဒီးပှၤလၢအသိၣ်ဃီၣ် ပှၤတတီတလိၤဘၣ်န့ၣ်, ကဒိးအုးဒိးဃးလၢ အလိၤဒၣ်ဝဲလီၤ. သိၣ်ဃီၣ်ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်တဂ့ၤ, ကသးဟ့ဘၣ်ဖုးနၤလီၤ. သိၣ်ဃီၣ် ပှၤကူၣ်တၢ်သ့တက့ၢ်, ဒီးကအဲၣ်နၤလီၤ. ဟ့ၣ်တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ပှၤကူၣ်တၢ်သ့တက့ၢ်, ဒီးကကူၣ်တၢ်သ့ ဒိၣ်ထီၣ်လီၤ. ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ ပှၤတီပှၤလိၤလၢ တၢ်တက့ၢ်, ဒီးကန့ၢ်တၢ်အါထီၣ်လီၤ.
တၢး၀၁ ၅/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၉-၃၀
‘ခီဖျိ တၢ်ကူၣ်သ့အဃိ ပမုၢ်နံၤမုၢ်သီ ကအါထီၣ်ဝဲ’
ခရံာ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်တူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်ကူၣ်သ့ အတၢ်သိၣ်ဃီၣ်လၢ တၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤလီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤသးစၢ်တဖၣ်ဒီး ပှၤလၢစးထီၣ်မၤလိသီ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤအကျဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အတၢ်လဲၤခီဖျိ တအိၣ်အါအါဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကမ့ၢ် ပှၤလၢ “အသးဆးတအိၣ်” ဘၣ်. ကယဲၢ် အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်န့ၣ် ပတဲလၢတဂ့ၤခဲလၢာ်တသ့ဘၣ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး တၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးကလိၣ်ဝဲလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆိကမိၣ်, တၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီ, တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးဖီတၢၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အရ့ဒိၣ်မးလၢ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးသးလၢ “ဆၢန့ၢ်တၢ်နုၢ်ထံ နီၢ်စၢ် ဘၣ်ဃးဒီးသူၣ်ဒီးသး” န့ၣ်လီၤ.—၁ ပ့းတရူး ၂:၂.
ပဝဲခဲလၢာ် ပကြၢးမၤအါန့ၢ်ဒံး “အကလုၢ်ကထါ အခီၣ်ထံး” တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ပကဘၣ် သးစၢၢ်ဆၢအါထီၣ် “တၢ်ယိာ်ဘၣ်ဃးဒီးယွၤ” ဒီးဟံးန့ၢ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ တၢ်အီၣ်အသံးအကာ်လၢ ပှၤဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၂–၆:၁; ၁ ကရံၣ်သူး ၂:၁၀) “အကုၢ်အပှၤလၢအကလုၢ်တီ, ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့” လၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ် ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအီၤတဖၣ်န့ၣ် လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ ပဝဲကိးဂၤဒဲးလၢ နီၢ်သးတၢ်အီၣ် ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၄၅-၄၇) မ်ပကဟံးန့ၢ်တၢ်အီၣ်လၢ တၢ်ကူၣ်သ့အစီၢ်နီၤခိၣ် ခီဖျိပမၤလိ ယွၤအကလုၢ်ကထါ ဒီးလံာ်လဲၢ်လၢဘၣ်တၢ်ဒိးသန့ၤထီၣ်အီၤလၢ လံာ်စီဆှံလၢ ကုၢ်ပှၤလၢအကလုၢ်တီ ကတဲာ်ကတီၤဝဲဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်တက့ၢ်.
“သိၣ်ဃီၣ် ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်တဂ့ၤ”
တၢ်ကူၣ်သ့ အတၢ်သိၣ်လိန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဒီးတၢ်သိၣ်ဃီၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူၣ်သ့ အတၢ်သိၣ်ဃီၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢပှၤကဘၣ်သးအီၤ ကိးဂၤဒဲးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ကတိၤဒိ အဆိကတၢၢ်တကူာ် အကတၢၢ်န့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အိၣ်ဝဲလၢ– “ပှၤလၢအသိၣ်က့ၤသီက့ၤ ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်န့ၣ်, န့ၢ်ဘၣ်တၢ်မဲာ်ဆှးလၢအဂီၢ်ဒၣ်ဝဲ, ဒီးပှၤလၢအသိၣ်ဃီၣ် ပှၤတတီတလိၤဘၣ်န့ၣ်, ကဒိးအုးဒိးဃးလၢအလိၤဒၣ်ဝဲလီၤ. သိၣ်ဃီၣ်ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်တဂ့ၤ. ကသးဟ့ဘၣ်ဖုးနၤလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၉:၇, ၈က.
ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ် ကသူၣ်ဒိၣ်သးဖျိး ဒီးသးဟ့ဝဲ ပှၤလၢအဂုာ်ကျဲးစၢး မၤလိၤအကျဲတဂၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤအၢပှၤသီတဂၤန့ၣ် တပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ တၢ်သိၣ်ဃီၣ် အလုၢ်အပှ့ၤဘၣ်. ပှၤတဂၤလၢ အသးဟ့ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ မ့တမ့ၢ် ဟးဃုတၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်အလီၢ်န့ၣ် နမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး သိၣ်လိအီၤ ယွၤအကလုၢ်ကထါ အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ သနာ်က့ ကကဲထီၣ် တၢ်ကလီကလီလီၤ. ဖဲတၢ်မၢဖိပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဖဲဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီၤအခါ ဘၣ်သဂၢၢ်လိာ်အသးဒီး ပှၤယူဒၤဖိတဒူၣ်လၢ တအဲၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး ကတိၤထီဒါအီၤ ဒီးဃုတၢ်အ့ၣ်လိာ်ဘၣ်ဆၣ် စီၤပီလူး စံးဆၢက့ၤ အဝဲသ့ၣ်လၢ– “ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤဆိသုလၢ ယွၤအကလုၢ်အကထါအလီၢ်အိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး မ့ၢ်သုပာ်ကွံာ်အီၤ, ဒီးသုစံၣ်ညီၣ်လီၤသုသးလၢ သုတကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူအထူအယိာ်သတးဒီး, ကွၢ်ကွၢ်, ပဃၣ်ဃီၤပသးဆူ ပှၤကလုာ်တဖၣ်အအိၣ်လီၤ.”—မၤတၢ် ၁၃:၄၅, ၄၆.
ဖဲပဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် ကလဲၤတုၤဆူ ပှၤလၢအသူၣ်တီသးလိၤတဖၣ် အအိၣ်အခါ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဒ်သိးပသုတကတိၤအါတၢ်ဒီး ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ်တဂ့ၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် သိၣ်လိနဲၣ်လိ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ– “ဒီးတုၤသုလဲၤနုာ်လၢဟံၣ်ပူၤဒီး, ဆိၣ်ဂ့ၤအီၤတက့ၢ်. ဒီးတၢ်လၢဟံၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်ကြၢးဒီး, မ်သုတၢ်ဃူတၢ်ဖိးကဘၣ်အီၤတက့ၢ်. မ့မ့ၢ်, မ့ၢ်တကြၢးဘၣ်ဒီး, မ်သုတၢ်ဃူတၢ်ဖိးဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူသုအိၣ်တက့ၢ်. ဒီးဖဲဒၣ်ပှၤလၢအတတူၢ်လိာ်ဘၣ်သု, ဒီးတကနၣ်ဘၣ်သုကလုၢ် တဂၤဂၤန့ၣ်, တုၢ်သုဟးထီၣ်ကွံာ်လၢအဟံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အဝ့ၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တြူၤလီၤကွံာ်တၢ်ကမူၣ်လၢ သုခီၣ်လၣ်တက့ၢ်.”—မးသဲ ၁၀:၁၂-၁၄.
ပှၤလၢအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့တဂၤန့ၣ် ဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်သိၣ်ဃီၣ် ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ် တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. စီၤၡလိၤမိၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ- “သိၣ်ဃီၣ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့တက့ၢ်, ဒီးကအဲၣ်နၤလီၤ. ဟ့ၣ်တၢ်ကူၣ်သ့လၢပှၤကူၣ်တၢ်သ့တက့ၢ်, ဒီးကကူၣ်တၢ်သ့ဒိၣ်ထီၣ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၉:၈ ခ, ၉ က) ပှၤကူၣ်သ့တဂၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ “တလီၤဂာ်ဘၣ်တၢ်သးခုနီတမံၤဘၣ်, မ့မ့ၢ်တၢ်သးအုးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီးလၢခံက့ၤန့ၣ် ပှၤလၢအဒိးအသးညီနုၢ်တဖၣ်န့ၣ်, သၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်တီတၢ်လိၤအတၤသၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မုာ်တၢ်ဖိးလီၤ.” (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁၁) တၢ်သိၣ်ဃီၣ်န့ၣ် ဘၣ်ပှၤဆါ သနာ်က့ ပမ့ၢ်တူၢ်လိာ်အီၤန့ၣ် ပကကဲထီၣ် ပှၤကူၣ်သ့အဃိ ပတကြၢးဂ့ၢ်လိာ်အီၤဘၣ်.
စီၤပၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့ စံးကဒီးဝဲ “ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ ပှၤတီပှၤလိၤလၢတၢ်တက့ၢ်, ဒီးကန့ၢ်တၢ်အါထီၣ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၉:၉ ခ) ပှၤလၢအသးပှၢ်တလၢ မ့တမ့ၢ် အကူၣ်တၢ်သ့တလၢ တုၤဒၣ်လဲာ် တလိၣ်မၤလိအါထီၣ်တၢ်ဘၣ်န့ၣ် တအိၣ်ဘၣ်. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤသးပှၢ်တဖၣ်ဒၣ်လဲာ် တူၢ်လိာ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒီးဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အဃိ လီၤသးခုထဲလဲၣ်. မ်ပဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးပကသးအိၣ်မၤလိတၢ်ဒီး ဆဲးသူပခိၣ်နုာ်န့ၣ်တက့ၢ်.
“နသးသမူအနံၣ်န့ၣ် ကအါထီၣ်”
စီၤၡလိၤမိၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ ပမၤလိအီၤတဖၣ်တကးဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲ လၢတၢ်ကူၣ်သ့ မ့ၢ်တၢ်လၢ ပလိၣ်ဘၣ်နီၢ်နီၢ်လီၤ. ဒီးအဝဲကွဲးဝဲဒ်အံၤ– “တၢ်ပျံၤယွၤမ့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့အခီၣ်ထံး, ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်စီဆှံတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၉:၁၀) ပမ့ၢ်တယူးယီၣ်ပာ်ကဲယွၤဘၣ်န့ၣ် ပတဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ဟဲလၢယွၤအိၣ်ဘၣ်. ပှၤတဂၤမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါသနာ်က့ မ့ၢ်တပျံၤကစၢ်ယွၤဘၣ်န့ၣ် သူဝဲအတၢ်သ့ၣ်ညါလၢ ကျဲလၢအမၤလၤကပီၤယွၤ တသ့ဘၣ်. တၢ်ဂ့ၢ်လၢအသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် ကဟံးန့ၢ်ကမၣ်ဝဲ အခီပညီဒီး ကကဲထီၣ်ပှၤလၢအမၢးတဂၤလီၤ. အါန့ၢ်အန့ၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါလၢ ဟဲလၢယဟိဝၤယွၤ လၢအစီဆှံတဂၤအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်တမံၤလၢ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်လၢ အမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ကူၣ်သ့အတၢ်ပနီၣ်လီၤဆီန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကူၣ်သ့ ကဲဘျုးကဲဖှိၣ်ဒ်လဲၣ်. (ကတိၤဒိ ၈:၁၂-၂၁, ၃၅) အံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ စံးဝဲလၢ– “မ့ၢ်မးနမုၢ်နံၤကအါထီၣ် လၢယၤ, ဒီးနသးသမူအနံၣ်န့ၣ်ကအါထီၣ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၉:၁၁) ပမ့ၢ်ဆဲးပၢၤဃာ် တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ပသးသမူအနံၣ်အလါ ကအါထီၣ်ဝဲလီၤ. “တၢ်ကူၣ်သ့ဟ့ၣ်လီၤ တၢ်သးသမူလၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဝဲဒီးအီၤလီၤ.”—စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၁၂.
ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပမူဒါအိၣ်လၢ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်သိး ပကဒိးန့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့အဂီၢ်လီၤ. စီၤၡလိၤမိၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢ– “နမ့ၢ်ကူၣ်တၢ်သ့ဒီး, နကကူၣ်တၢ်သ့လၢ နဂီၢ်ဒၣ်နဲ, ဒီးနမ့ၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်ဒီး, နကဘၣ်တၢ်တဂၤဃီလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၉:၁၂) ပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် အနီၢ်ကစၢ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးဒီး ပှၤလၢအဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်န့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ် ဒ်ပဖှံအသိး ပကူးဘၣ်တၢ်လီၤ. မ်ပက ‘ဒိးပနၢ်လၢ တၢ်ကူၣ်သ့’ န့ၣ်တက့ၢ်.—ကတိၤဒိ ၂:၂.
“ပိာ်မုၣ်ဟးဂီၤန့ၣ် ကလာ်ထီၣ်”
စီၤၡလိၤမိၤ စံးကဒီးဝဲလၢ– “ပိာ်မုၣ်ဟးဂီၤန့ၣ် ကလာ်ထီၣ်, အသးတဖးဘၣ်, ဒီးတသ့ၣ်ညါဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်. ဒီးဆ့ၣ်နီၤဝဲဖဲအဟံၣ်အကျဲစၢၤ, လၢလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤအဖီခိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အလီၢ်ထီၣ်ထီန့ၣ်, ဒ်သိးအကကိးန့ၢ်ပှၤလဲၤပူၤဝဲလၢကျဲ, လၢအပိာ်ကျဲစၢၢ်ဆၢပံၢ်ကလာ်လီၤ. ပှၤလၢအတမၤလိဘၣ်တၢ်ဘၣ်န့ၣ် မ်အဃၣ်ဃီၤ အသးဖဲအံၤတက့ၢ်.”—ကတိၤဒိ ၉:၁၃-၁၆က.
တၢ်သးတဆးန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤ ဒ်ပိာ်မုၣ်လၢ အကလုၢ်ဒိၣ်, မၤနါစိၤတၢ် ဒီးတသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်တဂၤလီၤ. ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ တ့ထီၣ်ဝဲ ဟံၣ်တဖျၢၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကွဲမုာ်ဝဲပှၤလၢ တၢ်လဲၤခီဖျိတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ ပှၤလၢအလ့ၢ်ထီၣ်လ့ၢ်လိၤဖဲန့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဃုထၢဝဲလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤဝဲ တၢ်ဆၢတဲာ်လၢ ကတူၢ်လိာ်ဝဲ အတၢ်ကွဲမုာ်ဧါ တတူၢ်လိာ်ဧါန့ၣ်လီၤ.
“ထံလၢပဟုၣ်အီၤန့ၣ် မ့ၢ်အဆၢလီၤ”
တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်သးဆးခံမံၤလၢာ် ကွဲမုာ်ဝဲပှၤလၢ “မ်အဃၣ်ဃီၤအသးဆူအံၤတက့ၢ်.” ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်ဃ့ကညးန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးလီၤ. တၢ်ကူၣ်သ့ကွဲမုာ်ပှၤလၢ ကဒုးအီၣ်ဒုးအီပှၤ စပံးထံ, တၢ်ညၣ်ဒီး ကိၣ်လီၤ. တၢ်သးတဆး အတၢ်ကွဲမုာ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ပှၤ ပိာ်မုၣ်လၢအသကဲာ်ပဝးတဂ့ၤ အကျဲတဖၣ်လီၤ. စီၤၡလိၤမိၤစံးဝဲလၢ– “ဒီးပှၤလၢအသးဆးတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲဒၣ်စံးဘၣ်အီၤ, ထံလၢပဟုၣ်အီၤန့ၣ် မ့ၢ်အဆၢလီၤ. ဒီးကိၣ်လၢပအီၣ်ခူသူၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အဝံၣ်လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၉:၁၆ခ, ၁၇.
(ကတိၤဒိ ၁၀:၂၂) ယွၤအတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤန့ၣ် ဒုးထူးဒုးတီၤပှၤ, ဒီးတပာ်ဖှိၣ်ထီၣ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုးဒီးအီၤဘၣ်.
တၢး၀၆ ၅/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၆-၃၀ အဆၢ ၃-၁၆
တၢ်လဲၤလၢ တၢ်တီတၢ်လိၤအကျဲန့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သူၣ်ခုသးခု
၃ ကတိၤဒိ ၁၀:၂၂ စံးဝဲ “ယွၤအတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤန့ၣ် ဒုးထူးဒုးတီၤပှၤ, ဒီးတပာ်ဖှိၣ်ထီၣ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုးဒီးအီၤဘၣ်.” ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤလၢ စိၤခဲအံၤတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ နီၣ်သးတၢ်အီၣ်ကုးအီပှဲၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတခါလၢ အမၤသးခုပှၤလီၤ. ပကဆိကမိၣ်ကွၢ် နီၢ်သးတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတနီၤဒီး သမံသမိးကွၢ်လၢ အဘျုးအိၣ်လၢ ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ပမ့ၢ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပှၤတီပှၤလိၤလၢ အလဲၤတၢ်လၢ အတၢ်လၢတၢ်ပှဲၤအပူၤ” န့ၣ်ကမၤဂၢၢ်ကျၢၤပတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ ပကဆဲးမၤ ပပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ် အတၢ်မၤလၢ တၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤန့ၣ်လီၤ.—ကတိၤဒိ ၂၀:၇.
‘တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ အဒုးထူးဒုးတီၤပှၤ’ ခဲအံၤ
၄ တၢ်သ့ၣ်ညါလံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်လိ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ပှၤခရံာ်ဖိတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဂၤတဖၣ် အါတက့ၢ် စံးဝဲလၢ အနာ်လံာ်စီဆှံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တတူၢ်လိာ်ဝဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိလၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ တခါဃီအပူၤဒၣ်လဲာ် အတၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဃးဒီး လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိန့ၣ် တဒ်သိးလိာ်အသးဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် အတၢ်အိၣ်သးလီၤဆီဒီး ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤတဖၣ်လီၤ. ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ပထံပကီၢ်, ပတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ ဒီးကလုာ်ဒူၣ်လီၤဆီလိာ်သး သနာ်က့ ပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယွၤလၢပသ့ၣ်ညါအမံၤတဂၤလီၤ. အဝဲတမ့ၢ် ကစၢ်သၢဂၤတဂၤဃီလၢ ပနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အီၤ ကီန့ၣ်ဘၣ်. (၅ မိၤၡ့ ၆:၄; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၃:၁၈; မၢ်ကူး ၁၂:၂၉) ပသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်ဂ့ၢ်သဘံၣ်သဘုၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤအတၢ်ပၢအခွဲးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ ကဘှါဆှဲကွံာ်ဝဲ ဒီးပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤခီဖျိ ပပၢၤဃာ်ပတၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ်လီၤ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သံဒီး ပပူၤဖျဲးလၢ တၢ်ပျံၤကစၢ်ယွၤလၢ ပှၤစံးလၢ အမၤအၢမၤနးပှၤလၢ လရာ်န့ၣ်လီၤ.—စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၅, ၁၀.
၅ တကးဒံးဘၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပတဟဲကဲထီၣ် ခီဖျိလၢသးသမူအတၢ်လဲလိာ်အသး တဆီဘၣ်တဆီ (evolution) အဃိ လီၤသးခုဒိၣ်မးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ကစၢ်ယွၤတ့လီၤပှၤဒ် အက့ၢ်အဂီၤဒၣ်ဝဲအသိးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၂၆; မၤလကံ ၂:၁၀) ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤဒ်အံၤ– “တၢ်တ့လီၤယၤ အိၣ်ဒီးပျံၤတၢ်အလီၢ်, ဒီးကမၢကမၣ်တၢ်အလီၢ်လီၤ.” “နတၢ်မၤတဖၣ်လီၤလးဝဲန့ၣ် ယသ့ၣ်ညါသပှၢ်ပှၢ်လီၤ.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၉:၁၄.
၆ ပထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ လုၢ်လၢ်လၢအတဂ့ၤဒီး တၢ်မၤလၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်. မံဒံယါတဖၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အီမိာ်, တၢ်အီသံး, တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ အတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အဂ့ၢ် ဘၣ်ဆၣ် အါတက့ၢ်န့ၣ် ပှၤတဒိကနၣ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပှၤလၢအသူၣ်တီသးလိၤတဂၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤတဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်အခါ တၢ်မၤအသးဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် ပတုာ်ကွံာ် လုၢ်လၢ်လၢအတဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၆၃:၁၀; ၁ ကရံၣ်သူး ၆:၉, ၁၀; ၂ ကရံၣ်သူး ၇:၁; အ့းဖ့းစူး ၄:၃၀) အဝဲမၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိးကမၤမုာ် ယဟိဝၤယွၤအသးသနာ်က့ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲအဘျုးလၢ အမ့ၢ်တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့လၢအဂ့ၤလီၤ.
၇ ပှၤအါဂၤန့ၣ် ကပတုာ်ကွံာ်ဝဲ လုၢ်လၢ်လၢအတဂ့ၤအဂီၢ် ကီခဲဝဲလၢအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ကိးနံၣ်ဒဲး ပှၤလၢအကလးတဖၣ်န့ၣ် မၤဝဲတၢ်ဆီတလဲလီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝဲ အလုၢ်လၢ်လၢ ယွၤတဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးတဖၣ် ခီဖျိဒိးဘျၢထံလၢ ကမျၢၢ်အမဲာ်ညါလီၤ. တၢ်အံၤကဲထီၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ပဂီၢ်အါမးလီၤ. ပတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ ပကမၤပူၤဖျဲးထီၣ်ပသးလၢ တၢ်ဒဲးဘးဒီး လုၢ်လၢ်လၢအတဂ့ၤတဖၣ်အကုၢ်န့ၣ် ဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ.
၈ အိၣ်ဒီးဟံၣ်မုာ်ဃီပၢၤ. လၢထံကီၢ်အါဘ့ၣ်န့ၣ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဘၣ်. ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤတဖၣ် မၤလီၤဖးအသးအဃိ မၤဘၣ်ဒိ ဖိသၣ်လၢ အတၢ်ကမၣ်တအိၣ်တဖၣ်အသးလီၤ. လၢယူရပၤ ထံကီၢ်တနီၤန့ၣ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ မိၢ်တကူပၢ်တလၢတဖၣ် အိၣ်ဝဲအမျးကယၤ ၂၀ ဃၣ်ဃၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ကလဲၤတၢ်လၢ တၢ်တီတၢ်လိၤပူၤအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. ဝံသးစူၤဖးကွၢ် အ့းဖ့းစူး ၅:၂၂–၆:၄ ဒီးပာ်သူၣ်ပာ်သး ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ မါ, ဝၤဒီး ဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. တၢ်မၤထွဲတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဒီး တၢ်နဲၣ်လိအဂၤလၢ အိၣ်လၢလံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ကမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ တကးဘၣ် မၤစၢၤမိၢ်ပၢ်တဖၣ်လၢ အံးထွဲကွၢ်ထွဲ အဖိကသ့အဂီၢ်ဒီး ကအိၣ်ဒီးဟံၣ်မုာ်ဃီပၢၤအဂီၢ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ အလီၤသူၣ်ခုသးခုတမံၤလီၤ.
၉ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ တယံာ်တမီၢ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်တဖၣ် ကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ. စဲအ့ၣ်ဒီး စဲးဖီကဟၣ် အတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီဒီး ခိၣ်နၢ်လၢအသူၣ်တီသးလိၤတဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဂ့ၤထီၣ်တၢ် သနာ်က့ တၢ်ကီတၢ်ခဲဖးဒိၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒံးဝဲလီၤ. ချီ(စ်)စွၤ လၢအမ့ၢ် ပှၤဒုးအိၣ်ထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ် တၢ်ကရၢကရိ တဂၤစံးဝဲလၢ “ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ကီတၢ်ခဲ အါထီၣ်သနာ်က့ မ့မ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤကသုးကျဲၤတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အဂီၢ်တခီ စှၤလီၤဝဲလီၤ.” ချီ(စ်)စွၤ တဲဝဲ “ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢအမၤဘၣ်ဒိ ထံကီၢ်ခဲလၢာ် ဒ်သိးဒီးတၢ်မၤဆူၣ်မၤစိး, န့ဆၢၣ်ခိၣ်ဃၢၤ တၢ်ဟးဂီၤနးထီၣ်ဒီး ကျိၣ်စ့တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အဂ့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ကတိၤကျၢၢ်တံၢ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ– “တၢ်မၤအသးနီၢ်နီၢ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲ တဖၣ်န့ၣ် ခဲအံၤလိၣ်လၢ ပှၤကသုးကျဲၤသကိးအီၤလၢ အဆိအချ့လီၤ.” ဒ် ၂၁ ယၤဖှိၣ်အပူၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲ တဆီဘၣ်တဆီအသိး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အတၢ်အိၣ်မူ ခါဆူညါအဂီၢ်စ့ၢ်ကီး လီၤဘၣ်ယိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ.
၁၀ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤသူၣ်ထီၣ်ဝဲ မ့းၡံအၤအဘီအမုၢ်လၢ ကမၤဟါမၢ်ကွံာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အဃိ မ့ၢ်တၢ်သးခုဖးဒိၣ်တခါလီၤ. ခီဖျိလၢဘီမုၢ်အံၤအဃိ ကစၢ်ယွၤက “ဒုးအိၣ်ကတီၢ် တၢ်ဒုးတၢ်ယၤတဖၣ်” ဒီးကဒုးအိၣ်ထီၣ် “တၢ်ဃူအါတၢ်ဖိးဒိၣ်” လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄၆:၉; ၇၂:၇) စီၤပၤယ့ၣ်ၡူးခရံာ်လၢ ဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤန့ၣ် ‘ကမၤပူၤမၤဖျဲး ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိ, ပှၤဘၣ်နးဘၣ်ဖှီၣ်, ဒီးပှၤလၢ တၢ်မၤစၢၤအီၤတအိၣ်ဘၣ်’ န့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၂:၁၂-၁၄) လၢဘီမုၢ်အတၢ်ပၢအဖီလာ်န့ၣ် တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ တအိၣ်လၢၤဘၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၂:၁၆) ယဟိဝၤယွၤ “ကထွါကွံာ်အမဲာ်ထံခဲလၢာ်လၢအမဲာ်, ဒီးတၢ်သံတအိၣ်လၢၤဘၣ်, ဒီးတၢ်သူၣ်အုးသးအုးတအိၣ်လၢၤဘၣ်, ဒီးတၢ်ဟီၣ်တၢ်ယၢၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်, ဒီးတၢ်ဘှံးသူၣ်ဘှံးသးတအိၣ်လၢၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်အိၣ်လၢအခီၣ်ထံးတဖၣ် ပူၤကွံာ်လံ.” (လီၣ်ဖျါ ၂၁:၄) ဘီမုၢ်အံၤ သူၣ်ထီၣ်အသးလၢ မူခိၣ်လံ ဒီးတယံာ်လၢၤဘၣ် ကမၤဟါမၢ်ကွံာ်ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ကီတၢ်ခဲ ခဲလၢာ်လီၤ.—ဒၤနံးယ့လး ၂:၄၄; လီၣ်ဖျါ ၁၁:၁၅.
၁၁ ပသ့ၣ်ညါ တၢ်လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုနီၢ်နီၢ်. တၢ်သူၣ်ခုသးခုနီၢ်နီၢ်န့ၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ကသံၣ်သရၣ်တဂၤစံးဝဲလၢ တၢ်သူၣ်ခုသးခုန့ၣ် အိၣ်ဝဲသၢမံၤ လၢအမ့ၢ် တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်, တၢ်မၤသကိးတၢ် (ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်မၤ မ့တမ့ၢ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အမူဒါအပူၤ) ဒီးတၢ်တိာ်ပာ် (ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤတၢ်လၢ ပှၤဂၤအဂီၢ် အါန့ၢ်အနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်) လီၤ. လၢတၢ်သၢခါအကျါန့ၣ် အဝဲပာ်ဝဲ တၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်လၢ တၢ်လၢအရ့တဒိၣ်တခါ ဒီးစံးဝဲလၢ– “ပှၤအါဂၤန့ၣ် လၢအတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ပာ်ဝဲတၢ်မုာ်တၢ်ပၠီၣ်လၢ တၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ.” ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံ စံးဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၂ လၢပျၢၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ ၡလိၤမိၤစံးဝဲလၢ– “ယစံးလၢ ယသးကံၢ်ပူၤ, ဟဲ, ယကမၤကွၢ်နၤလၢ တၢ်နံၤတၢ်အ့လီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, မုာ်လၤတၢ်လၢတၢ်ဂ့ၤတက့ၢ်. ဒီးကွၢ်ကွၢ်, အဝဲန့ၣ်မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ကလီကလီလီၤ. ယစံးလၢ တၢ်နံၤတၢ်အ့အဂ့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ပျုၢ်, ဒီးလၢတၢ်သးခုအဂ့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်အဂိာ်မနုၤလဲၣ်.” (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၂:၁, ၂) လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ တၢ်သူၣ်ခုသးခုလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤခီဖျိ တၢ်မုၣ်တၢ်ပၠီၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒၣ်တစိၢ်တလီၢ်ဖိလီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤတခီလဲၣ်. ပအိၣ်ဒီးတၢ်မၤလၢ အပှဲၤဒီးအခီပညီလၢအမ့ၢ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးတၢ်ဒုးကဲထီၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တၢ်မၤလီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄; ၂၈:၁၉, ၂၀) ခီဖျိပတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအကစီၣ်လၢ အိၣ်လၢလံာ်စီဆှံပူၤအဃိန့ၣ် မ့ၢ်ပပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်မၤလၢ ကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပဝဲ ဒီးပှၤလၢအဒိကနၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၄:၁၆) ဒ်ပမ့ၢ် “ယွၤအပှၤမၤသကိးတၢ်တဖၣ်” အသိး ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ “ဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါန့ၢ်ဒိးန့ၢ် တၢ်တက့ၢ်လီၤ.” (၁ ကရံၣ်သူး ၃:၉; မၤတၢ် ၂၀:၃၅) ခီဖျိပမၤတၢ်မၤအံၤအဃိ ပတၢ်အိၣ်မူပှဲၤဒီး အခီပညီဒီး မ့ၢ်ပစံးဆၢက့ၤ စၤတၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်လၢ အဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်န့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၇:၁၁) ယဟိဝၤယွၤ ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ပမၤအတၢ်မၤန့ၣ် ကဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သူၣ်ခုသးခုနီၢ်နီၢ်လီၤ.—၁ တံၤမသ့း ၄:၈.
၁၃ တၢ်သိၣ်လိ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ အရ့ဒိၣ်ဒီးအဘျုးအိၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ကဟးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤလီၤ. အဝဲတဲပၠးက့ၤဝဲ အသးစၢ်ခါအဂ့ၢ် ဒ်အံၤလီၤ. စံးဝဲလၢ– “ဖဲယသးစၢ်အခါ ယတဲတၢ်တဘူၣ် အါအါဘၣ်. ယမ့ၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤန့ၣ် ယတဲတၢ်တဘၣ်လၢၤဘၣ် ဒီးယတၢ်ကတိၤ အုးထုးအးထးလၢာ်စီလီၤ. ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယတဂိာ်တသီၣ်ဘၣ် ဒီးယသးဆံးလီၤ. ယမိယပါ မၢယလဲၤထီၣ် တၢ်မၤလိလၢ ပှၤကတိၤတၢ် ကသ့ဂ့ၤဂ့ၤ အဂီၢ်ဘၣ်ဆၣ် အဘျုးတအိၣ်လၢယဂီၢ်ဘၣ်. ယတၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ် တမ့ၢ်လၢနီၢ်ခိ က့ကွဲၣ်အဃိဘၣ်. မ့ၢ်လၢ ယသးကနိး အဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကတဲာ်ကတီၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ အိၣ်ဝဲလီၤ. ယထီၣ်ကၠိအံၤအဃိ ယသးဒူထီၣ်လီၤ. ယဂုာ်ကျဲးစၢး မၤထွဲတၢ်လၢ ယမၤလိဘၣ်တဖၣ်အဃိ ကဲဘျုးလၢယဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. ယတဲတၢ် တအုးထုးအးထးလၢၤဘၣ်, ယသးတဆံးလၢၤဘၣ် ဒီးယအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤလီၤ. ခဲအံၤ ယဟ့ၣ်ကမျၢၢ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒၣ်လဲာ်သ့ဝဲလီၤ. ယသးခုးစံးဘျုးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ အကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ယၤကၠိလၢ မၤဂ့ၤထီၣ်ယတၢ်အိၣ်မူအဃိန့ၣ်လီၤ.
၁၄ တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ် တၢ်ကရၢကရိ အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအဃိ. ခထြံ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ကၠၢမနံၣ်တဂၤ ဖဲနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဟူး ဒီးစူၣ်နၣ်မံး ကဲထီၣ်အသးလၢ အ့ၡၢၣ်မုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးအခါ ဖုးဘၣ်အသးဖးဒိၣ်ညါ, မ့ၢ်လၢအဖိမုၣ် လဲၤဟးလၢ ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. လၢ ၃၂ နၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤ အဝဲတနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ အဖိမုၣ် အတၢ်ကစီၣ် နီတမံၤဘၣ်. မ့ၢ်အဖိမုၣ် အိၣ်မူဒံးဧါ မ့တမ့ၢ် ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဧါ, သံဃုာ်လၢပှၤကျါဧါ တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. လၢခံအဝဲ အသးမုာ်ထီၣ်က့ၤ မ့ၢ်လၢပှၤတဲအီၤလၢ လီတဲစိ လၢအဖိမုၣ် တဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်အဃိလီၤ.
၁၅ ဖဲ ခထြံ အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤအခါ အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤဒ်လဲၣ်. အဝဲကွဲးဝဲဒ်အံၤ– “မ့မ့ၢ်လၢတၢ်ကိးမံၤဒဲးန့ၣ် လၢတၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးလၢတၢ်ဃ့ကညးအိၣ်ဒီး တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤတၢ်အဘျုးအဖှိၣ်အပူၤန့ၣ်, ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါယွၤလၢ သုတၢ်အဲၣ်ဒိးတဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.” (ဖံလံးပံၤ ၄:၆, ၇) ဖဲတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ဘၣ်အီၤဒီကတီၢ်ပူၤ အဝဲမ့ၢ်တဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးမ့ၢ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါန့ၣ် အတၢ်အိၣ်သး ကကီခဲထဲလဲၣ်. ပတၢ်ရ့လိာ်သး ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဒီးအဖိခွါဘူးဘူးတံၢ်တံၢ် ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ ပထိၣ်သတြီၤအီၤတသ့ဘၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အဃိ ကြၢးလၢပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤလီၤ.
၁၆ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကက့ၤထံၣ်လိာ်ဘၣ်က့ၤ ဒီးပှၤသံတ့ၢ်လၢ ပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်. (ယိၤဟၣ် ၅:၂၈, ၂၉) သးစၢ်တဂၤလၢ အမံၤမ့ၢ် မးထံးယး န့ၣ်ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲဒ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤအသိးလီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲ တနၢ်ပၢၢ် အတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်အဃိ ယံၤထီၣ်ဒီး ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဖဲအလိၣ်ဘိထီၣ်သီ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးဝဲလၢ– “ယတတဲတၢ်ဒီး ယပၢ်မူာ်မူာ်နီၢ်နီၢ်နီတဘျီဘၣ်. ယတဲအါတၢ်ဒီးယပၢ်လၢ အနံၣ်တဖၣ်အနံၣ် လၢတၢ်ဂ့ၢ်အါမံၤအဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယပၢ်အဲၣ်ဒိး တၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ယဂီၢ်ထီဘိလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ယပၢ်အဲၣ်ယၤဒိၣ်မးန့ၣ် ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ဖဲ ၁၉၉၆ နံၣ်န့ၣ် ယဆ့ၣ်နီၤလၢ ယပၢ်အကပၤ ဒီးယဖီၣ်ဃာ်အစုဒီး ယဟီၣ်ဖးဒိၣ်ညါလီၤ. ယတဲအီၤလၢ ယအဲၣ်အီၤဒိၣ်မးဒီး ယသးအုးလၢ တၢ်လၢယမၤတ့ၢ်တဖၣ်အဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်ဒီး သးပ့ၤနီၣ်အသးအဃိ တနၢ်ဟူဝဲ ယတၢ်ကတိၤလၢၤဘၣ်. တယံာ်ဘၣ်ဒီး ယပါစူးကွံာ်အသးလီၤ. ဖဲယပၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအခါ ယကက့ၤဃ့ကညးက့ၤအီၤ တၢ်လၢယမၤတ့ၢ်တဖၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ခဲအံၤယကဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ဒီး ပဒီမါဝၤခံဂၤလၢာ် ပမၤပှၤလဲၤလၢညါန့ၣ် အဝဲကသးခုဝဲနီၢ်နီၢ်လီၤ.” တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ တၢ်မုၢ်လၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတခါလီၤ.
လါအီးကထိဘၢၣ် ၁၇–၂၃
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ကတိၤဒိ ၁၂-၁၆
“တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ဂ့ၤန့ၢ်ထူစီ”
(ကတိၤဒိ ၁၆:၁၆, ၁၇) တၢ်န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ဂ့ၤန့ၢ်ထူစီတက့ၢ်ဆံးဒိၣ်လဲၣ်. ဒီးတၢ်န့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးန့ၣ် ဂ့ၤပှၤဃုထၢအီၤ အါန့ၢ်စ့တက့ၢ်လီၤ. ၁၇ ပှၤအသးစၢၢ်ဆၢ အကျဲမုၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိး ကဟးဖးဒီး တၢ်အၢလီၤ. ပှၤလၢအကွၢ်အကျဲန့ၣ် ကွၢ်အသးလီၤ.
တၢး၀၇ ၇/၁၅ ကဘျံးပၤ ၈
“တၢ်ကူၣ်သ့မ့ၢ်တၢ်တဒီတၢ်”
ကတိၤဒိ ၁၆:၁၆ စံးဝဲလၢ “တၢ်န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ဂ့ၤန့ၢ်ထူစီတက့ၢ်ဆံးဒိၣ်လဲၣ်. ဒီးတၢ်န့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးန့ၣ် ဂ့ၤပှၤဃုထၢအီၤ အါန့ၢ်စ့တက့ၢ်လီၤ.” ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် အလုၢ်အပှ့ၤအိၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢ “တၢ်ကူၣ်သ့မ့ၢ်တၢ်တဒီတၢ်, ဒီးစ့မ့ၢ်တၢ်တဒီတၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါ မ့ၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်ကူၣ်သ့ဟ့ၣ်လီၤ တၢ်သးသမူလၢပှၤလၢအအိၣ်ဝဲဒီးအီၤလီၤ.” (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၁၂) မ့ၢ်စံးဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်ကူၣ်သ့ဟ့ၣ်လီၤန့ၣ် မၤပူၤဖျဲး ပှၤသးသမူသ့ဧါ.
တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ဟဲလၢယွၤအအိၣ်, ပမ့ၢ်တဲကဒီးတမံၤ တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးအိၣ်မူဒ်တၢ်လၢ အသ့ၣ်ညါဝဲအသိးန့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ ပကလဲၤတၢ်လၢ ကျဲလၢယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲလီၤ. (ကတိၤဒိ ၂:၁၀-၁၂) စီၤပၤ စီၤၡလိၤမိၤစံးဝဲလၢ– “ပှၤအသးစၢၢ်ဆၢ အကျဲမုၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိး ကဟးဖးဒီး တၢ်အၢလီၤ. ပှၤလၢအကွၢ်အကျဲန့ၣ် ကွၢ်အသးလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၁၇) ပှၤလၢအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ပူၤဖျဲးလၢ တၢ်အၢတၢ်သီအကျဲ ဒီးကမူဝဲလီၤ. ကတိၤဒိ ၁၆:၁၆-၃၃ ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ဟဲလၢယွၤအအိၣ်န့ၣ် အဘျုးအိၣ်လၢ ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး, ပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤ ဒီးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
‘အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတက့ၢ်’
တၢ်ကူၣ်သ့လၢ အဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤဒ် ပှၤကညီန့ၣ် စံးဝဲလၢ– “တၢ်ပာ်သးထီၣ်ထီ, ဒီးတၢ်ပာ်ကဖိအသး, . . . ယသးဟ့လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၈:၁၃) တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒ် ထံဒီးသိအသိးလီၤ. ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ပမၤတၢ်ကိးမံၤဒဲးအပူၤ ဒီးပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဒ်သိးပသုတပာ်ထီၣ်ထီပသး ဒီးပာ်ကဖၢလၢပသးတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပကြၢးပလီၢ်ပသး ဖဲပမၤန့ၢ်အီၣ်ကဲ အဆၢကတီၢ် မ့တမ့ၢ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တမံၤမံၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤအခါန့ၣ်လီၤ.
လံာ်ကတိၤဒိ ၁၆:၁၈ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ “တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီအသးန့ၣ် ဟဲဝဲလၢတၢ်ဟးဂီၤအမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်ပာ်ကဖိအသးန့ၣ် ဟဲဝဲလၢတၢ်လီၤဃံၤအမဲာ်ညါလီၤ.” ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်လီၤဃံၤ အဒိၣ်ကတၢၢ်တခါလၢ မူဟီၣ်ကယၢပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ကစၢ်ယွၤအဖိခွါ မူခိၣ်ကလူးလၢ အလၢပှဲၤတဂၤန့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ဒုးကဲထီၣ်အသးလၢ စၤတၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်အဃိ ဘၣ်တၢ်တ့ၢ်လီၤအီၤဆူ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃:၁-၅; လီၣ်ဖျါ ၁၂:၉) တချုးလၢဘၣ်တၢ်တ့ၢ်လီၤအီၤဒံးဘၣ်အခါ အဝဲပာ်ထီၣ်ထီအသးလီၤ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိသီသီတဂၤန့ၣ် ဒ်သိး “အသုတပာ်ထီၣ်ထီအသး, ဒီးလီၤတဲာ်ဆူ မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်လီၤကမၣ်အပူၤတဂ့ၤ” အဂီၢ် တကြၢးဟ့ၣ်အီၤမူဒါလၢ ပှၤကွၢ်တၢ်န့ၣ်ဘၣ်. (၁ တံၤမသ့း ၃:၁, ၂, ၆) အဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပသုတဆီၣ်ထွဲပှၤဂၤ ဒ်သိးကပာ်ထီၣ်ထီအသး ဒီးပနီၢ်ကစၢ်စ့ၢ်ကီး ပသုတပာ်ထီၣ်ထီပသး တဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.
(ကတိၤဒိ ၁၆:၁၈, ၁၉) တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီအသးန့ၣ် ဟဲဝဲလၢတၢ်ဟးဂီၤအမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်ပာ်ကဖိအသးန့ၣ် ဟဲဝဲလၢတၢ်လီၤဃံၤအမဲာ်ညါလီၤ. ၁၉ ပှၤဆီၣ်လီၤအသးလၢ ပှၤသးစူၤအကျါန့ၣ်ဂ့ၤန့ၢ်အနီၤဖးတၢ်ဂုာ်န့ၢ် အိၣ်ဒီးပှၤပာ်ထီၣ်ထီအသးတက့ၢ်လီၤ.
တၢး၀၇ ၇/၁၅ ကဘျံးပၤ ၈-၉
“တၢ်ကူၣ်သ့မ့ၢ်တၢ်တဒီတၢ်”
ကတိၤဒိ ၁၆:၁၆ စံးဝဲလၢ “တၢ်န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ဂ့ၤန့ၢ်ထူစီတက့ၢ်ဆံးဒိၣ်လဲၣ်. ဒီးတၢ်န့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးန့ၣ် ဂ့ၤပှၤဃုထၢအီၤ အါန့ၢ်စ့တက့ၢ်လီၤ.” ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် အလုၢ်အပှ့ၤအိၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢ “တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်တဒီတၢ်, ဒီးစ့မ့ၢ်တၢ်တဒီတၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါ မ့ၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်ကူၣ်သ့ဟ့ၣ်လီၤ တၢ်သးသမူလၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဝဲဒီးအီၤလီၤ.” (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၁၂) မ့ၢ်စံးဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်ကူၣ်သ့ဟ့ၣ်လီၤ တၢ်သးသမူလၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဝဲဒီးအီၤဒ်လဲၣ်.
တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ဟဲလၢယွၤအအိၣ်, ပမ့ၢ်တဲကဒီးတမံၤ တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးအိၣ်မူဒ်တၢ်လၢ အသ့ၣ်ညါဝဲအသိးန့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ ပကလဲၤတၢ်လၢ ကျဲလၢယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲလီၤ. (ကတိၤဒိ ၂:၁၀-၁၂) စီၤပၤ စီၤၡလိၤမိၤစံးဝဲလၢ– “ပှၤအသးစၢၢ်ဆၢ အကျဲမုၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိး ကဟးဖးဒီး တၢ်အၢလီၤ. ပှၤလၢအကွၢ်အကျဲန့ၣ် ကွၢ်အသးလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၁၇) ပှၤလၢအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ပူၤဖျဲးလၢ တၢ်အၢတၢ်သီအကျဲ ဒီးကမူဝဲလီၤ. ကတိၤဒိ ၁၆:၁၆-၃၃ ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ဟဲလၢယွၤအအိၣ်န့ၣ် အဘျုးအိၣ်လၢ ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး, ပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤ ဒီးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
‘အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတက့ၢ်’
တၢ်ကူၣ်သ့ တဲလီၤအသးဒ် ပှၤတဂၤအသိးန့ၣ် စံးဝဲလၢ– “တၢ်ပာ်သးထီၣ်ထီ, ဒီးတၢ်ပာ်ကဖိအသး, . . . ယသးဟ့လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၈:၁၃) တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် ထံဒီးသိလီၤ. ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ပမၤတၢ်ကိးမံၤဒဲးအပူၤ ဒီးပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဒ်သိးပသုတပာ်ထီၣ်ထီပသး ဒီးပာ်ကဖၢလၢပသးတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပကြၢးပလီၢ်ပသး ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ် အိၣ်ဝဲလၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ မ့တမ့ၢ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တမံၤမံၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤအခါန့ၣ်လီၤ.
လံာ်ကတိၤဒိ ၁၆:၁၈ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ “တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီအသးန့ၣ် ဟဲဝဲလၢတၢ်ဟးဂီၤအမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်ပာ်ကဖိအသးန့ၣ် ဟဲဝဲလၢတၢ်လီၤဃံၤအမဲာ်ညါလီၤ.” ဆိကမိၣ်ကွၢ် လၢမူဟီၣ်ကယၢအပူၤ တၢ်လီၤသးအုးအဒိၣ်ကတၢၢ် ကဲထီၣ်အသးအခါ မ့ၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဖိခွါ မူခိၣ်ကလူးလၢ အလၢပှဲၤတဂၤန့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ဒုးကဲထီၣ်အသးလၢ စၤတၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်အဃိ ဘၣ်တၢ်တ့ၢ်လီၤအီၤဆူ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃:၁-၅; လီၣ်ဖျါ ၁၂:၉) တချုးလၢဘၣ်တၢ်တ့ၢ်လီၤအီၤဒံးဘၣ်အခါ အဝဲပာ်ထီၣ်ထီအသးလီၤ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိသီသီတဂၤန့ၣ် ဒ်သိး “အသုတပာ်ထီၣ်ထီအသး, ဒီးလီၤတဲာ်ဆူ မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်လီၤကမၣ်အပူၤတဂ့ၤ” အဂီၢ် တကြၢးဟ့ၣ်အီၤမူဒါလၢ ပှၤကွၢ်တၢ်န့ၣ်ဘၣ်. (၁ တံၤမသ့း ၃:၁, ၂, ၆) အဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပသုတဆီၣ်ထွဲပှၤဂၤ ဒ်သိးကပာ်ထီၣ်ထီအသး ဒီးပနီၢ်ကစၢ်စ့ၢ်ကီး ပသုတပာ်ထီၣ်ထီပသး တဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.
ကတိၤဒိ ၁၆:၁၉ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပှၤဆီၣ်လီၤအသးလၢ ပှၤသးစူၤအကျါန့ၣ် ဂ့ၤန့ၢ်အနီၤဖးတၢ်ဂုာ်န့ၢ် အိၣ်ဒီးပှၤပာ်ထီၣ်ထီအသးတက့ၢ်လီၤ.” ပမ့ၢ်ကွၢ်တၢ်မၤသးဒီး စီၤပၤနဘူၤကးန့စၢ်န့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ ဘၣ်ဝဲလီၤ. အဝဲပာ်ကဖၢလၢအသးဒီး တ့ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်တခါ ဒီးပာ်ဝဲဖဲ ဒူရၤလီၤ. တၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်အံၤ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကခၢၣ်စးအီၤလီၤ. တၢ်ဂီၤအံၤ အထီအပျၢ်အိၣ်ဝဲ ဃုဆံ (ပ့ၣ် ၉၀) အဃိ ကဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤလၢ လၢၢ်ဒါဖးဒိၣ်တခါအဖီခိၣ်လီၤ. (ဒၤနံးယ့လး ၃:၁) တၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ နဘူၤကးန့စၢ် အဘီမုၢ် ဒိၣ်ဝဲဒီးလီၤကဟုကညီၣ် ထဲလဲၣ်လီၤ. တၢ်လၢအကစီၤထီဒ်သိးဒီး တၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်အံၤ ဒီးတၢ်အဂၤဒ်သိးဒီး လၢၢ်ထူၣ်ဖးထီ, ပျိာ်ဖးထီ ဒီးတၢးဖးထီတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကထုးန့ၢ်ပှၤကညီအသး သနာ်က့ မ့မ့ၢ်လၢယွၤအတၢ်ထံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တၢ် ကလီကလီလီၤ. ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ သးဝံၣ်ဝဲလၢ– “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤအိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ထီၣ်ထီဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ကွၢ်လီၤပှၤလၢအဆီၣ်လီၤအသး, ဒီးပှၤပာ်အသးထီၣ်ထီန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢအယံၤလီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၈:၆) အဃိ “တၢ်လၢပှၤကညီပာ်လၢ တၢ်သးကွံန့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်သးဘၣ်အၢလၢ ယွၤအမဲာ်ညါလီၤ.” (လူၤကၣ် ၁၆:၁၅) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ‘တၢ်ဆီၣ်လီၤသး’ န့ၣ်ဂ့ၤန့ၢ် ‘တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသး’ လီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၂:၁၆.
ကတိၤတၢ်လၢ ‘တၢ်သးဆး’ အပူၤ ဒီးသူ ‘တၢ်ကတိၤလၢအမုာ်’ တက့ၢ်
ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ ပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤအဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ်. စီၤပၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့တဂၤ စံးဘၣ်ပှၤလၢ– “ပှၤလၢအတိၢ်န့ၢ်တၢ် အကလုၢ်အကထါန့ၣ် ကထံၣ်န့ၢ်တၢ်ဂ့ၤလီၤ. ဒီးပှၤလၢအသန့ၤအသးလၢယွၤန့ၣ် ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ. ပှၤလၢအသးကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ပှၤကကိးအီၤလၢ ပှၤကူၣ်ပှၤဆး, ဒီးတၢ်ကတိၤမုာ်န့ၣ် မၤအါထီၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်တၢ်သိၣ်လိန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မူအထံထီၣ်ပၢၢ်လၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအီၤအဂီၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိအတၢ်သိၣ်လိန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိအတၢ်လီၤ. ပှၤကူၣ်တၢ်သ့အသးန့ၣ် ကဒုးမၤသ့အထးခိၣ်, ဒီးပာ်ဖှိၣ်တၢ်သိၣ်လိလၢအပျုၤလိၤလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၁၆:၂၀-၂၃.
တၢ်ကူၣ်သ့ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကကတိၤတၢ်လၢ တၢ်သးဆးအပူၤဒီး သူတၢ်ကတိၤလၢအမုာ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢ ပှၤကူၣ်သ့တဂၤန့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးကွၢ်ပှၤဂၤအ “တၢ်ဂ့ၤ” ဒီး ‘သန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ’ လီၤ. ဖဲပဃုပှၤဂၤအတၢ်ဂ့ၤအခါ ပကတဲတၢ်ဒီးပှၤဂၤ မုာ်မုာ်လီၤ. ပတတဲတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤ မ့တမ့ၢ် ပတသူတၢ်ကတိၤလၢ အမၤဘၣ်ဒိ ပှၤသးဘၣ်. ပကတဲတၢ် ကပုာ်လုာ် ဒီးသ့သ့ဘၣ်ဘၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါပှၤဂၤအတၢ်အိၣ်သးန့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီး လဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ် န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကတိၤလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် အရ့ဒိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီး ဒုးကဲထီၣ် ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ် တၢ်မၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပသိၣ်လိပှၤဂၤလၢ ယွၤအကလုၢ်ကထါအခါ ပတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ပကဒုးသ့ၣ်ညါပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်စီဆှံပူၤဘၣ်. ပတၢ်တိာ်ပာ်မ့ၢ်ဒ်သိး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ကဘၣ်နုာ်လီၤတုၤ ပှၤသးပူၤအဂီၢ်လီၤ. ပမၤဒ်အံၤကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်တဲတၢ် သ့သ့ဘၣ်ဘၣ်လီၤ. တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ဝဲ စီၤတံၤမသ့း ဒ်သိးကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ တၢ်လၢအ “အသ့ၣ်ညါလၢ အမ့ၢ်အတီတဖၣ်အပူၤ” လီၤ.—၂ တံၤမသ့း ၃:၁၄, ၁၅.
(ကတိၤဒိ ၁၆:၂၀-၂၄) ပှၤလၢအတိၢ်န့ၢ်တၢ် အကလုၢ်အကထါန့ၣ် ကထံၣ်န့ၢ်တၢ်ဂ့ၤလီၤ. ဒီးပှၤလၢအသန့ၤအသးလၢယွၤန့ၣ် ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ. ၂၁ ပှၤလၢအသးကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ပှၤကကိးအီၤလၢ ပှၤကူၣ်ပှၤဆး, ဒီးတၢ်ကတိၤမုာ်န့ၣ် မၤအါထီၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်တၢ်သိၣ်လိန့ၣ်လီၤ. ၂၂ တၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မူအထံထီၣ်ပၢၢ်လၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအီၤအဂီၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိအတၢ်သိၣ်လိန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိအတၢ်လီၤ. ၂၃ ပှၤကူၣ်တၢ်သ့အသးန့ၣ် ကဒုးမၤသ့အထးခိၣ်, ဒီးပာ်ဖှိၣ်တၢ်သိၣ်လိလၢအပျုၤလိၤလီၤ. ၂၄ တၢ်ကတိၤမုာ်မ့ၢ် ကနဲအခိၣ်ထံလီၤ. ဆၢဝဲလၢပသးအဂီၢ်, ဒီးမၤဘျါက့ၤတၢ်လၢ ပဃံပကွဲအဂီၢ်လီၤ.
တၢး၀၇ ၇/၁၅ ကဘျံးပၤ ၉-၁၀
“တၢ်ကူၣ်သ့မ့ၢ်တၢ်တဒီတၢ်”
ကတိၤဒိ ၁၆:၁၉ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပှၤဆီၣ်လီၤအသးလၢ ပှၤသးစူၤအကျါန့ၣ် ဂ့ၤန့ၢ်အနီၤဖးတၢ်ဂုာ်န့ၢ် အိၣ်ဒီးပှၤပာ်ထီၣ်ထီအသးတက့ၢ်လီၤ.” ပမ့ၢ်ကွၢ်တၢ်မၤသးဒီး စီၤပၤနဘူၤကးန့စၢ်န့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ ဘၣ်ဝဲလီၤ. အဝဲပာ်ကဖၢလၢအသးဒီး တ့ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်တခါ ဒီးပာ်ဝဲဖဲ ဒူရၤလီၤ. တၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်အံၤ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကခၢၣ်စးအီၤလီၤ. တၢ်ဂီၤအံၤ အထီအပျၢ်အိၣ်ဝဲ ဃုဆံ (ပ့ၣ် ၉၀) အဃိ ကဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤလၢ လၢၢ်ဒါဖးဒိၣ်တခါအဖီခိၣ်လီၤ. (ဒၤနံးယ့လး ၃:၁) တၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ နဘူၤကးန့စၢ် အဘီမုၢ် ဒိၣ်ဝဲဒီးလီၤကဟုကညီၣ် ထဲလဲၣ်လီၤ. တၢ်လၢအကစီၤထီဒ်သိးဒီး တၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်အံၤ ဒီးတၢ်အဂၤဒ်သိးဒီး လၢၢ်ထူၣ်ဖးထီ, ပျိာ်ဖးထီ ဒီးတၢးဖးထီတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကထုးန့ၢ်ပှၤကညီအသး သနာ်က့ မ့မ့ၢ်လၢယွၤအတၢ်ထံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တၢ် ကလီကလီလီၤ. ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ သးဝံၣ်ဝဲလၢ– “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤအိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ထီၣ်ထီဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ကွၢ်လီၤပှၤလၢအဆီၣ်လီၤအသး, ဒီးပှၤပာ်အသးထီၣ်ထီန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢအယံၤလီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၈:၆) အဃိ “တၢ်လၢပှၤကညီပာ်လၢ တၢ်သးကွံန့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်သးဘၣ်အၢလၢ ယွၤအမဲာ်ညါလီၤ.” (လူၤကၣ် ၁၆:၁၅) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ‘တၢ်ဆီၣ်လီၤသး’ န့ၣ်ဂ့ၤန့ၢ် ‘တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသး’ လီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၂:၁၆.
ကတိၤတၢ်လၢ ‘တၢ်သးဆး’ အပူၤ ဒီးသူ ‘တၢ်ကတိၤလၢအမုာ်’ တက့ၢ်
ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ ပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤအဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ်. စီၤပၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့တဂၤ စံးဘၣ်ပှၤလၢ– “ပှၤလၢအတိၢ်န့ၢ်တၢ် အကလုၢ်အကထါန့ၣ် ကထံၣ်န့ၢ်တၢ်ဂ့ၤလီၤ. ဒီးပှၤလၢအသန့ၤအသးလၢယွၤန့ၣ် ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ. ပှၤလၢအသးကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ပှၤကကိးအီၤလၢ ပှၤကူၣ်ပှၤဆး, ဒီးတၢ်ကတိၤမုာ်န့ၣ် မၤအါထီၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်တၢ်သိၣ်လိန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မူအထံထီၣ်ပၢၢ်လၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအီၤအဂီၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိအတၢ်သိၣ်လိန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိအတၢ်လီၤ. ပှၤကူၣ်တၢ်သ့အသးန့ၣ် ကဒုးမၤသ့အထးခိၣ်, ဒီးပာ်ဖှိၣ်တၢ်သိၣ်လိလၢအပျုၤလိၤလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၁၆:၂၀-၂၃.
တၢ်ကူၣ်သ့ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကကတိၤတၢ်လၢ တၢ်သးဆးအပူၤဒီး သူတၢ်ကတိၤလၢအမုာ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢ ပှၤကူၣ်သ့တဂၤန့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးကွၢ်ပှၤဂၤအ “တၢ်ဂ့ၤ” ဒီး ‘သန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ’ လီၤ. ဖဲပဃုပှၤဂၤအတၢ်ဂ့ၤအခါ ပကတဲတၢ်ဒီးပှၤဂၤ မုာ်မုာ်လီၤ. ပတတဲတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤ မ့တမ့ၢ် ပတသူတၢ်ကတိၤလၢ အမၤဘၣ်ဒိ ပှၤသးဘၣ်. ပကတဲတၢ် ကပုာ်လုာ် ဒီးသ့သ့ဘၣ်ဘၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါပှၤဂၤအတၢ်အိၣ်သးန့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီး လဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ် န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကတိၤလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် အရ့ဒိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီး ဒုးကဲထီၣ် ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ် တၢ်မၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပသိၣ်လိပှၤဂၤလၢ ယွၤအကလုၢ်ကထါအခါ ပတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ပကဒုးသ့ၣ်ညါပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်စီဆှံပူၤဘၣ်. ပတၢ်တိာ်ပာ်မ့ၢ်ဒ်သိး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ကဘၣ်နုာ်လီၤတုၤ ပှၤသးပူၤအဂီၢ်လီၤ. ပမၤဒ်အံၤကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်တဲတၢ် သ့သ့ဘၣ်ဘၣ်လီၤ. တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ဝဲ စီၤတံၤမသ့း ဒ်သိးကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ တၢ်လၢအ “အသ့ၣ်ညါလၢ အမ့ၢ်အတီတဖၣ်အပူၤ” လီၤ.—၂ တံၤမသ့း ၃:၁၄, ၁၅.
စီၤပီလူးစံးဝဲ ကြံးအတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ်န “သ့ၣ်ညါ” န့ၣ် An Expository Dictionary of New Testament Words, by W. E. Vine ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အခီပညီလၢ “နဆီတလဲပှၤဂၤအသး ခီဖျိနဒုးသ့ၣ်ညါအီၤ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ထံထံဆးဆးအဃိလီၤ.” ဖဲပတဲသကိးတၢ်ဒီးပှၤဂၤအခါ ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါ ပှၤဂၤအတၢ်ဆိကမိၣ်, အတၢ်သးစဲ ဒီးအတၢ်အိၣ်သးလီၤ. ထဲန့ၣ်မး ပတဲသကိးတၢ်န့ၣ် အဘျုးကအိၣ် ဒီးပှၤအတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ကဆီတလဲအသးလီၤ. ပကထံၣ်နုာ်ပှၤသးဒီး နၢ်ပၢၢ်ပှၤအတၢ်အိၣ်သးအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. တၢ်မၢဖိယၤကိာ်စံးဆၢဝဲလၢ– “ပှၤကိးဂၤဒဲး ကဘၣ်ချ့လၢတၢ်နၢ်ဟူတၢ်, ဒီးဃၢဝဲလၢ တၢ်ကတိၤ” လီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၁၉, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ပမ့ၢ်ဘုးကွၢ်ပှၤတၢ်ကတိၤ ဒီးဒိကနၣ်အတၢ်ကတိၤလၢ တၢ်သးစၢၢ်ဆၢအပူၤန့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်အိၣ်လၢ ပှၤသးပူၤလီၤ.
တၢ်မၢဖိပီလူး မ့ၢ်ပှၤအဖၠဲးလၢ အဒုးသ့ၣ်ညါပှၤဂၤ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ထံထံဆးဆးသ့လီၤ. (မၤတၢ် ၁၈:၄) ပှၤလၢအထီဒါအီၤ ပှၤပိာ်စ့ စီၤဒ့ၤမ့ၤတြံ ဒၣ်လဲာ် တူၢ်လိာ်အတၢ်ကတိၤ ဒီးစံးဝဲလၢ– “စီၤပီလူးတဂၤအံၤ, သဆၣ်ထီၣ်ပှၤအခံ, ဒီးဒုးဃၣ်ကဒါပှၤအါဂၤ, တမ့ၢ်ဘၣ်ထဲအ့းဖ့းစူးအပူၤဧိၤဘၣ်.” (မၤတၢ် ၁၉:၂၆) စီၤပီလူးန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖၠဲးအဃိ အဝဲပတြၢၤလီၤအသးဧါ. တပတြၢၤလီၤအသးဘၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်သ့ ခီဖျိလၢ “အိၣ်ဒီးသးန့ၣ် အတၢ်လီၣ်ဖျါဒီး အစိအကမီၤ” လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၂:၄, ၅) ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအသးစီဆှံ အတၢ်မၤစၢၤသ့လီၤ. မ့ၢ်လၢ ပသန့ၤပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအဃိ ပနာ်လၢအဝဲကမၤစၢၤပှၤ ဖဲပဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးပကကတိၤတၢ်လၢ တၢ်သးဆးဒီး သူတၢ်ကတိၤလၢအမုာ်လၢ တၢ်သးခုကစီၣ်တၢ်မၤအပူၤ အခါန့ၣ်လီၤ.
‘ပှၤကူၣ်တၢ်သ့’ န့ၣ် ပှၤကိးအီၤလၢ “ပှၤကူၣ်ပှၤဆး”န့ၣ် တလီၤကမၢကမၣ်ဘၣ်. (ကတိၤဒိ ၁၆:၂၁, An American Translation; New International Version) ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်သးဆးန့ၣ် “တၢ်မူအထံထီၣ်ပၢၢ်” အိၣ်ဒီးအီၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိတဖၣ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် ‘တပာ်ကဲ တၢ်ကူၣ်သ့ အတၢ်သိၣ်လိဘၣ်.’ (ကတိၤဒိ ၁:၇) မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ဂ့ၢ်လိာ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်လိအဃိ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. ဒ်ပထံၣ်ဘၣ်လၢထးအသိး စီၤၡလိၤမိၤစံးဝဲ– “မ့မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိအတၢ်သိၣ်လိန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိအတၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၂၂) လၢခံအဝဲသ့ၣ် ဘၣ်တၢ်သိၣ်ဃီၣ်အီၤ ဆူၣ်ဆူၣ်လီၤ. ပှၤဟးဂီၤဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် အတၢ်မၢးအဃိ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်မဲာ်ဆှး, တၢ်ဆူးတၢ်ဆါဒီး ဘၣ်သံလၢအခါတဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကူၣ်သ့ အဘျုးအိၣ်လၢ ပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤအဖီခိၣ်န့ၣ် အံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ စံးဝဲဒ်အံၤ– “တၢ်ကတိၤမုာ်မ့ၢ် ကနဲအခိၣ်ထံလီၤ. ဆၢဝဲလၢပသးအဂီၢ်, ဒီးမၤဘျါက့ၤတၢ်လၢ ပဃံပကွဲအဂီၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၂၄) ဒ်ကနဲစီ ဆၢဝဲဒီး မၤတံၤသူၣ်တံၤသး ပှၤလၢတၢ်သၣ်ဝံၤအသးတဂၤအသိး တၢ်ကတိၤလၢ အမုာ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒီး မၤသးဖှံပှၤလီၤ. ကနဲစီဂ့ၤစ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်ဒီး မၤဘျါတၢ်ဆါလီၤ. အဃိ တၢ်ကတိၤလၢအမုာ်န့ၣ် အဘျုးအိၣ်လၢ နီၢ်သးတခီစ့ၢ်ကီးလီၤ.—ကတိၤဒိ ၂၄:၁၃, ၁၄.
ပလီၢ်နသးလၢ “ကျဲလၢအလိၤဝဲလၢ ပှၤကညီအမဲာ်ညါ”
စီၤၡလိၤမိၤ စံးဝဲလၢ “ကျဲလၢအလိၤဝဲလၢ ပှၤကညီအမဲာ်ညါ, ဒီးအကတၢၢ် မ့ၢ်တၢ်သံအကျဲန့ၣ်အိၣ်ဝဲတဘိလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၂၅) ဖဲပှၤတဂၤ ဘၣ်တၢ်လ့ပစီအခါ မ့ၢ်ကတိၤပူၤဖျဲးအသးဒီး မၤတၢ်လၢ အထီဒါလိာ်သးဒီး ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢ အဂီၢ်လီၤ. ကျဲတဘိ မ့ၢ်လိၤဝဲလၢ ပှၤကညီအတၢ်ထံၣ်သနာ်က့ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကထီဒါလိာ်အသးဒီး ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အတီအလိၤန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤဝဲဒ်သိး ပှၤကဆိကမိၣ်လၢ တၢ်ထံၣ်ဒ်သိးန့ၣ် ဘၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်လၢခံ ဆှၢပှၤဆူ တၢ်သံအကျဲလီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ကတိၤဒိ ၁၅:၁၅) ပှၤလၢအဘၣ်နးဘၣ်ဖှီၣ်အမုၢ်နံၤန့ၣ် မ့ၢ်အအၢကိးနံၤဒဲးလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အသးမုာ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီး အပွဲဧိၤလီဧိၤတထံၣ်ဃီလီၤ.
g ၁၁/၁၃ ကဘျံးပၤ ၁၆
မ့ၢ်နအိၣ်ဒီး “ပွဲဧိၤလီဧိၤတထံၣ်ဃီ” ဧါ
“ပှၤလၢအဘၣ်နးဘၣ်ဖှီၣ်အမုၢ်နံၤန့ၣ် မ့ၢ်အအၢကိးနံၤဒဲးလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အသးမုာ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီး အပွဲဧိၤလီဧိၤတထံၣ်ဃီလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၁၅:၁၅.
တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. မ့ၢ်ဒၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤတဂၤ အသးတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. “ပှၤလၢအဘၣ်နးဘၣ်ဖှီၣ်” တဂၤန့ၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲထဲ တၢ်လၢအတဂ့ၤအဃိ အမုၢ်နံၤတဖၣ် ကမ့ၢ်မုၢ်နံၤ “အအၢ” မ့တမ့ၢ် လီၤသးအုးဝဲလီၤ. “မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအသးမုာ်” တဂၤန့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲဒ်သိး ကသးစၢၢ်ဆၢထဲ တၢ်ဂ့ၤအဃိ အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးမၤသးဒ် “အိၣ်ဝဲဒီး အပွဲဧိၤလီဧိၤ” ထီဘိလီၤ.
ပဝဲခဲလၢာ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲအဃိ တဘျီတခီၣ် ပကသူၣ်အုးသးအုးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲသနာ်က့ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခုအဂီၢ် တၢ်လၢပမၤသ့န့ၣ် အိၣ်ဝဲတနီၤလီၤ. ဆိၣ်ကမိၣ်ကွၢ် တၢ်လၢလံာ်စီဆှံ စံးဝဲန့ၣ်တက့ၢ်.
• တဘၣ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ် တလၢကွံာ်အခၢးလၢ ခဲဂီၤအဂီၢ်တဂ့ၤ. ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်စံးဝဲလၢ– “မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ ခဲဂီၤအဂီၢ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ခဲဂီၤန့ၣ် ကဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ အဂီၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. မုၢ်တနံၤအတၢ်အၢတၢ်နးန့ၣ် အါလံလၢအဂီၢ်လံ.”—မးသဲ ၆:၃၄.
• ဂုာ်ကျဲးစၢး ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်အဂ့ၤလၢ အအိၣ်ဒီးနၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဖဲနသးဟးဂီၤအခါ ကွဲးလီၤတၢ်အဂ့ၤလၢ နဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်ဒီး ဆိကမိၣ်ထံအီၤတက့ၢ်. တဘၣ်ဆိကမိၣ် တၢ်ကမၣ်လၢ အပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ. ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ နတၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ်န့ၣ်ဒီး မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤနသးတက့ၢ်. ပှၤနီကါတဂၤန့ၣ် ကွၢ်လီၤအလီၢ်ခံလၢ မဲာ်ထံကလၤအပူၤ တဘျီတဘျီလီၤ. တကွၢ်ဝဲ ထီဘိဘၣ်. မၤဒ်န့ၣ်အသိးတက့ၢ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ ကစၢ်ယွၤ “ပျၢ်တၢ်ကမၣ်” သ့န့ၣ်တက့ၢ်.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၀:၄, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.
• ဖဲနသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤအခါ တဲဖျါထီၣ်နတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ပှၤလၢနနာ်န့ၢ်အီၤ တဂၤအအိၣ်တက့ၢ်. ကတိၤဒိ ၁၂:၂၅ စံးဝဲလၢ “တၢ်မၤကိၢ်မၤဂီၤ” မၤဘၣ်ဒိပသးဒီး မၤ “သကူး” ပှၤဘၣ်ဆၣ် “တၢ်ကတိၤမုာ်တထံၣ်န့ၣ် ဒုးသးခု” ပှၤလီၤ. “တၢ်ကတိၤမုာ်” ကဟဲလၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤအအိၣ် မ့တမ့ၢ် တံၤသကိးလၢ ပနာ်န့ၢ်အီၤလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤဒီး “အဲၣ်တၢ်ကိးအဆၢကတီၢ်ဒဲး” တဂၤအအိၣ်လီၤ.—ကတိၤဒိ ၁၇:၁၇.
တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤဖဲ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤအါဂၤလၢ ကအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခုလၢ ဆၢကတီၢ်ကီခဲအခါဒၣ်လဲာ်လီၤ. မ်တၢ်ကတိၤလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်အံၤ မၤစၢၤစ့ၢ်ကီးနၤတက့ၢ်.
(ကတိၤဒိ ၁၆:၄) ယွၤမၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ အလီၢ်ဒၣ်ဝဲအဂီၢ်လီၤ. ပှၤတတီတလိၤဒၣ်လဲာ် လၢမုၢ်နံၤအၢတနံၤအဂီၢ်လီၤ.
တၢး၀၇ ၅/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၈-၁၉
“နကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤတၢ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်လီၤ”
ပမ့ၢ်အဲၣ်လီၤထဲပသးန့ၣ် ပကတဲပူၤဖျဲးပသး, ပကကျၢၢ်ဘၢပတၢ်ကမၣ်ဒီး ပတထံၣ်လီၤပတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်လၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပလီအီၣ်ယဟိဝၤယွၤတန့ၢ်ဘၣ်. ကစၢ်ယွၤထံၣ် တၢ်အိၣ်လၢပသးပူၤလီၤ. ပှၤတဂၤအသးန့ၣ် ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးအတၢ်ဆိကမိၣ်လီၤ. ပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒီး ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလီၤ. ကစၢ်ယွၤမ့ၢ်ပှၤလၢ “မၤကွၢ်ပှၤသး” အဃိအဝဲကစံၣ်ညီၣ်တၢ်တီတီဒီး တကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤတၢ်ဘၣ်. အဃိ ပကဘၣ်ပၢၤဃာ်ပသးလီၤ.
“တလ့ၣ်နမၤတၢ်တဖၣ် လၢယွၤအလိၤတက့ၢ်”
ပတၢ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤန့ၣ် ဟဲထီၣ်လၢပသးပူၤလီၤ. ဒ်ပကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤအသိး ပမၤထွဲအီၤလီၤ. ပတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးန့ၣ် မ့ၢ်ကကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဧါ. စီၤၡလိၤမိၤစံးဝဲလၢ “တလ့ၣ်နမၤတၢ်တဖၣ် လၢယွၤအလိၤတက့ၢ်. ဒီးနကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤတၢ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၃) တလ့ၣ်ပတၢ်မၤတဖၣ်လၢ ယွၤအလိၤန့ၣ်အခီပညီမ့ၢ် ပကဘၣ်နာ်န့ၢ်အီၤ ပကဘၣ်သန့ၤပသးလၢအီၤ ပကဘၣ်တီဒီးအီၤဒီး ပာ်လီၤပတၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢအလိၤလီၤ. ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ သးဝံၣ်ဝဲလၢ– “တလ့ၣ်နကျဲနကပူၤလၢ ယွၤအလိၤတက့ၢ်. သန့ၤစ့ၢ်ကီးနသးလၢအီၤတက့ၢ်. ဒီးကမၤကဲထီၣ်အီၤလီၤ.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၅.
ပတၢ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤ ကကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် ကဘၣ်လီၤပလိာ်လိာ်အသးဒီး ယွၤအကလုၢ်ကထါဒီး ကဘၣ်မ့ၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢအပူၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပကြၢးဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဒီး ပကြၢးမၤအဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ပကမၤထွဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲပကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤကွၢ်အခါ ပကဘၣ် ‘ပာ်ထီၣ်ပတၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢ ယွၤအလိၤ’ မ့ၢ်လၢ ‘အဝဲကမၤစၢၤပှၤ’ ဒီး “တဟ့ၣ်ဟူးဝး ပှၤတီပှၤလိၤန့ၣ် နီတစုဘၣ်.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၅:၂၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.
‘ယွၤမၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ်’
ပမ့ၢ်တလ့ၣ် ပမၤတၢ်တဖၣ်လၢယွၤအလိၤန့ၣ် အဘျုးကအိၣ်ဒ်လဲၣ်. စီၤပၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့တဂၤ စံးဝဲလၢ “ယွၤမၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ အလီၢ်ဒၣ်ဝဲအဂီၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၄က) တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်မ့ၢ်ဝဲ ယွၤလၢအအိၣ်ဒီး အတၢ်တိာ်ပာ်လီၤ. ဖဲပတလ့ၣ်ပမၤတၢ်တဖၣ်လၢ ယွၤအလိၤအခါ ပတၢ်အိၣ်မူပှဲၤဒီး တၢ်တိာ်ပာ်, ပှဲၤဒီးအခီပညီ ဒီးပဟးဆှဲးတၢ်လၢ အဘျုးတအိၣ်တဖၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤတိာ်ပာ်ဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ကအိၣ်ဝဲ အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်ဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲလၢ အပူၤလီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၃:၁၁) အဝဲတ့လီၤဟီၣ်ခိၣ် “ဒ်သိးအကအိၣ်ဒီး ပှၤအိၣ်ဝဲဆိးဝဲ” အဂီၢ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၄၅:၁၈) အါန့ၢ်အန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်အခီၣ်ထံး လၢဘၣ်ဃးဒီးဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ကဟဲကဲထီၣ်အနီၢ်ကီၢ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၂၈) ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်လီၤပသးလၢ ယွၤအမ့ၢ်အတီအဂီၢ်န့ၣ် ပတၢ်အိၣ်မူကပှဲၤဒီးအခီပညီ ဒီးအကတၢၢ်တအိၣ်ဘၣ်.
ယဟိဝၤယွၤမၤဝဲ “ပှၤတတီတလိၤဒၣ်လဲာ်လၢ မုၢ်နံၤအၢတနံၤအဂီၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၄ခ) အဝဲတတ့လီၤဝဲ တၢ်အၢတၢ်သီဘၣ်, မ့ၢ်လၢ “အတၢ်မၤလၢဝဲပှဲၤဝဲ” အဃိလီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၃၂:၄) ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ပျဲဝဲပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်မူဒီး ကထံၣ်ဘၣ်ဝဲအတၢ်စံၣ်ညီၣ်အမုၢ်နံၤန့ၣ်လီၤ. အဒိ ယဟိဝၤယွၤစံးဘၣ် ကီၢ်အဲၤကူပတူးအစီၤပၤဖၤရိၤလၢ “ဒီးမ့ၢ်မးယဒုးဆၢထၢၣ်နၤလၢ တၢ်အဂ့ၢ်အံၤ, ဒ်သိးယကဒုးနဲၣ်ယစိယကမီၤလၢနၤ, ဒီးဒ်သိးတၢ်ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤယမံၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢဒီဘ့ၣ်ညါအဂ့ၢ်လီၤ.” (၂ မိၤၡ့ ၉:၁၆) တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အခါတဆံဒီး တၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ် စီၤပၤဖၤရိၤဒီး အသုးမုၢ်တဖၣ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်ပူၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲယွၤအစိအကမီၤဖးဒိၣ်လီၤ.
လၢတၢ်အိၣ်အသးအဖီခိၣ် တဘျီတခီၣ် ကစၢ်ယွၤသူဝဲ ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် ဒ်သိးကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ်လီၤ. ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤစံးဝဲ “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤကညီအတၢ်သးထီၣ်န့ၣ် ကစံးထီၣ်ပတြၢၤနၤ, ဒီးနကကံၢ်တူာ် နယီၢ်ဒ့ဒီးတၢ်သးထီၣ်လၢ အအိၣ်လီၤတဲာ်န့ၣ်လီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၆:၁၀) ယဟိဝၤယွၤ ပျဲဝဲအဒုၣ်အဒါတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢကသိၣ်ဃီၣ်အခ့အပှၤတဖၣ် ဒီးကသိၣ်နဲၣ်လိဝဲအဂီၢ်လီၤ. တၢ်အဂၤလၢ အလိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ ကမၤစၢၤပှၤလီၤ.
ယဟိဝၤယွၤ ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဝဲ အခ့အပှၤတဖၣ် လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဖၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤပာ်ထီၣ်ထီအသးဒီး ပှၤပာ်ကဖၢလၢအသးတခီလဲၣ်. အံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ စံးဝဲလၢ “ယွၤအသးဟ့ ပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ အပာ်ထီၣ်ထီအသးဒီး တပျဲပူၤကွံာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်စံၣ်ညီၣ်နီတစုဘၣ်.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၅, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ပှၤ “ပာ်ထီၣ်ထီအသး” တဖၣ်မ့ၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလိာ်အသး သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် တပူၤဖျဲးလၢ တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ထဲလဲၣ်ဂ့ၤ ထဲလဲၣ်ဂ့ၤ, ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဒ်သိးပကကဲထီၣ် ပှၤကူၣ်တၢ်သ့အဂီၢ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးလီၤ.
“တၢ်ပျံၤယွၤ”
ပမ့ၢ်ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိအဃိ ပမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်ညီလီၤ. (ရိမ့ၤ ၃:၂၃; ၅:၁၂) ပကဟးဆှဲး တၢ်လၢအဆှၢပှၤဆူတၢ်အၢအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. ကတိၤဒိ ၁၆:၆ ပာ်ဖျါဝဲလၢ– “တၢ်မၤပူၤဖျဲးတၢ်ဒဲးဘးလၢ တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်, ဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလီၤ. ဒီးပှၤဟးဖးဒီး တၢ်အၢလၢ တၢ်ပျံၤယွၤလီၤ.” ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဘျုးအဖှိၣ် မ့တမ့ၢ် အတၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤဒီး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဃိ ပှ့ၤက့ၤပှၤလၢ တၢ်ဒဲးဘးလီၤ. ဒီးပပျံၤယဟိဝၤယွၤဒီး ပတမၤတၢ်ဒဲးဘးဘၣ်. မ့ၢ်လၢပအဲၣ်ယွၤဒီး ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အတၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤအဃိ ပတအဲၣ်ဒိးမၤဘၣ်ဒိအသးဘၣ်.
တၢ်ပျံၤယွၤန့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲ ကစၢ်ယွၤအစိအကမီၤလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် အစိအကမီၤလၢ အအိၣ်ဖျါလၢ စုအတၢ်ဘၣ်တ့အဂၤန့ၣ်တက့ၢ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ကစၢ်ယွၤအစိအကမီၤလၢ အအိၣ်ဖျါလၢ အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်န့ၣ် မၤစၢၤစီၤယိၤဘးလၢ ကမၤလိၤထီၣ်က့ၤ အတၢ်ဆိကမိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. (ယိၤဘး ၄၂:၁-၆) ဖဲပဖးဒီး ဆိကမိၣ်ထီၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး အခ့အပှၤအဂ့ၢ် လၢလံာ်စီဆှံပူၤအခါ အဘျုးအိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢပဂီၢ် တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ စံးဝဲလၢ– “ဟဲ, ကွၢ်ယွၤအမၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. အမၤတၢ်အိၣ်ဝဲဒီး တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအလီၢ်လၢ ပှၤကညီဖိအဂီၢ်လီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၆:၅) ပကဘၣ် ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤလီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ‘ပူထီၣ်တၢ်ဒီး မၤထီၣ်အသးစီဆှံအသးအခါ ယဟိဝၤယွၤ ကဲထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ် အဒုၣ်အဒါဒီး အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ထီဒါအီၤလီၤ.’ (ယၡါယၤ ၆၃:၁၀) ပမ့ၢ်စံးကဒီးတမံၤန့ၣ် “တုၤပှၤကညီအကျဲဘၣ်ယွၤအသးဒီး, ဒုးဃူဒုးဖိးအဒုၣ်အဒါဒၣ်လဲာ်ဒီးအီၤလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၇) တၢ်ပျံၤယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဒီသဒၢတခါလီၤ.
စီၤပၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ စံးဝဲ “တၢ်တစဲးဖိအိၣ်ဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ် ဂ့ၤန့ၢ်တၢ်အါအိၣ်ဒီး တၢ်စံၣ်ညီၣ်တတီဘၣ်န့ၣ်တက့ၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၈) ကတိၤဒိ ၁၅:၁၆ စံးဝဲဒ်အံၤ– “တၢ်တစဲးဖိအိၣ်ဒီး တၢ်ပျံၤယွၤန့ၣ် ဂ့ၤန့ၢ် တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အိၣ်ဝဲဒီး တၢ်မၤကိၢ်မၤဂီၤလီၤ.” တၢ်ပျံၤယွၤဒီး တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲအီၤန့ၣ် အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဒ် တၢ်တီတၢ်လိၤကျဲအသိးလီၤ.
“ပှၤကညီအသးကူၣ်ဝဲအကျဲလီၤ”
ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်တ့လီၤအီၤလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့လၢ အမၤတၢ်လၢ အသးဒၣ်ဝဲသ့အဃိ ဃုထၢဝဲ တၢ်အဘၣ်ဒီး တၢ်ကမၣ်သ့ဝဲလီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၃၀:၁၉, ၂၀) ပသးန့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကဆိကမိၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်ဒီး ဃုထၢအီၤတခါ မ့တမ့ၢ် အါန့ၢ်ဒံးတခါသ့လီၤ. တၢ်ဃုထၢန့ၣ် မ့ၢ်ပမူဒါလီၤ. စီၤၡလိၤမိၤ စံးဝဲလၢ– “ပှၤကညီအသးကူၣ်ဝဲအကျဲလီၤ. မ့မ့ၢ်ယွၤ ဆှၢအထွဲတၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၆:၉) မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤသ့အဃိ ပမ့ၢ်ဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢအအိၣ်န့ၣ်ပ “ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤတၢ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်လီၤ.”
လါအီးကထိဘၢၣ် ၂၄–၃၀
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ကတိၤဒိ ၁၇-၂၁
“ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဃူမၤဖိးတၢ်ဒီး ပှၤဂၤတက့ၢ်”
(ကတိၤဒိ ၁၉:၁၁) ပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ်သးထီၣ်ကီ, ဒီးလဲၤကပာ်တၢ်ကမၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အလၤကပီၤလီၤ.
တၢး၁၄ ၁၂/၁ ကဘျံးပၤ ၁၂-၁၃
‘တၢ်သးဆးန့ၣ် ကမၤခုၣ်လီၤ ပတၢ်သးဒိၣ်’
ခီလ့ၣ်ကၠိသရၣ်လၢ အသိၣ်လိ basketball တဂၤ အသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဆူၣ်အဃိ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ဘှံးအီၤလၢ အတၢ်မၤလီၤ.
ဖိသၣ်ဖိတဂၤ တန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ အဃ့ဝဲအဃိ ဝံအသးဒိၣ်မးလီၤ.
မိၢ်တဂၤ ကိးဃါလိာ်အသးဒီး အဖိခွါ မ့ၢ်လၢအဖိခွါ တမၤကဆှီအလီၢ်မံဒၢးအဃိလီၤ.
ပဝဲကိးဂၤဒဲး ပထံၣ်ဘၣ် ပှၤသးထီၣ်တၢ်လီၤ. ဘၣ်တဘျီဘျီ ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပသးထီၣ်လီၤ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်သးထီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအတဂ့ၤ ဒီးပကြၢးပၢၤပသးသနာ်က့ ပကတဲပူၤဖျဲးပသးလၢ ဖဲပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်မၤပှၤတတီတလိၤအခါ ပသးထီၣ်သ့ဝဲလီၤ. American Psychological တၢ်ကရၢကရိ အတၢ်ကွဲးတခါပာ်ဖျါဝဲလၢ “ပှၤလၢအအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တဂၤ အသးမ့ၢ်ထီၣ်တၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်လၢ ညီနုၢ်ကဲထီၣ်အသးန့ၣ်လီၤ.”
တၢ်ထံၣ်ဒ်အံၤ ဖျါလီၤပလိာ်လိာ်အသးဒီး စီၤပီလူးပာ်ဖျါဝဲလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. စီၤပီလူး အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲလၢ အဆၢအကတီၢ်လၢ ပှၤကသးထီၣ်တၢ်န့ၣ် ကအိၣ်ဝဲဒီး စံးဝဲလၢ– “သးဒိၣ်ထီၣ်ဒီး, မၤကမၣ်တၢ်တဂ့ၤ. လၢသုတၢ်သးဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ် သုတဒုးလီၤနုာ်မုၢ်တဂ့ၤ” န့ၣ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၄:၂၆) လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ပကြၢးသးထီၣ်တၢ်ဧါ မ့တမ့ၢ် ဒ်သိးပပၢၤပသးကန့ၢ်အဂီၢ် ပကြၢးမၤတၢ်တမံၤမံၤဧါ.
နကြၢးသးထီၣ်တၢ်ဧါ
ဖဲစီၤပီလူးကွဲးဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ အတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ်– “ကနိးကစုာ်လၢ တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး ဒီးမၤတၢ်ဒဲးဘးလၢၤတဂ့ၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄:၄, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဘၣ်ဃးဒီး စီၤပီလူးအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအံၤန့ၣ် အတၢ်တိာ်ပာ် ကမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. အဝဲဆဲးတဲဝဲဒ်အံၤ– “ကယဲၢ်တၢ်အခၣ်, ဒီးတၢ်သးဒိၣ်, ဒီးတၢ်သးဟ့, ဒီးတၢ်ကလာ်တၢ်, ဒီးဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်, ဒီးကယဲၢ် တၢ်အအၢအသီခဲလၢာ်န့ၣ်, ကွံာ်တ့ၢ်ကွံာ်တက့ၢ်.” (အ့းဖ့းစူး ၄:၃၁) နီၢ်နီၢ်န့ၣ် စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ အသုတသးထီၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. American Psychological တၢ်ကရၢကရိ အတၢ်ကွဲးတခါပာ်ဖျါဝဲလၢ– “ဒ်ပှၤဃုသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲအသိး တၢ်သးထီၣ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့ ဒီးတကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ပှၤကဘှါဆှဲတၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်အဂီၢ်ဘၣ်.”
ပ “ကွံာ်တ့ၢ်ကွံာ်” တၢ်သးထီၣ်တၢ်ဒီး တၢ်လၢအဟဲကဲထီၣ်အသးတဖၣ် ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်. လၢပျၢၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ စီၤၡလိၤမိၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့တဂၤ ကွဲးဝဲဒ်အံၤ– “ပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် သးထီၣ်ကီ, ဒီးလဲၤကပာ်တၢ်ကမၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အလၤကပီၤလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၉:၁၁) ‘တၢ်သးဆး’ န့ၣ်ကမၤစၢၤပှၤလၢ အသးထီၣ်လၢ ကျဲဒ်လဲၣ်.
တၢ်သးဆးန့ၣ် မၤခုၣ်လီၤတၢ်သးထီၣ် လၢကျဲဒ်လဲၣ်
တၢ်သးဆးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်အိၣ်သးဂ့ၤဂ့ၤတခါလီၤ. ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်သးဆးန့ၣ် တကွၢ်ထဲ တၢ်အိၣ်လၢခိဘၣ် ဒီးကွၢ်တၢ်လၢ အအိၣ်လၢပှၤသးပူၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဖဲပှၤသးထီၣ်တၢ်အခါ တၢ်သးဆးန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်.
ဖဲနထံၣ်ဘၣ် တၢ်တတီတလိၤအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နသးကထီၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်လူၤပသးဒီး ပမ့ၢ်မၤဆၢက့ၤတၢ်န့ၣ် ကမၤဘၣ်ဒိ ပနီၢ်ကစၢ်ဒီး ပှၤဂၤသ့လီၤ. ဒ်ဟံၣ်လၢ မ့ၣ်အူအီၣ်အီၤတဖျၢၣ်န့ၣ် ပှၤမၤပံာ်အီၤ တညီဘၣ်အသိး တၢ်သးထီၣ်န့ၣ် ကမၤဟးဂီၤ ပမံၤပသၣ်, ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယွၤ ဒီးပှၤဂၤလီၤ. အဃိ ဖဲပသးထီၣ်အခါ ပကဘၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး ဆိကမိၣ်ထံက့ၤ တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပပၢၤပသးကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ.
စီၤၡလိၤမိၤအပၢ် စီၤပၤဒၤဝံး သ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဃိ ပူၤဖျဲးဒီးတၢ်သွံၣ်လၢ ကမၤသံ စီၤနၤဘလးန့ၣ်လီၤ. စီၤဒၤဝံးဒီး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဒီသဒၢန့ၢ်ဝဲ စီၤနၤဘလးအသိတဖၣ်လၢ ယူဒၤအပှၢ်မုၢ်ကနၢအပူၤလီၤ. အဃိ ဖဲပှၤတံာ်သိအဆူၣ် အဆၢကတီၢ် စီၤဒၤဝံးဃ့ဝဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ စီၤနၤဘလးအအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤနၤဘလး စံးဆၢက့ၤဝဲလၢ– “ယကဟံးန့ၢ်ယကိၣ်, ဒီးယထံ, ဒီးယတၢ်ညၣ်လၢ ယမၤသံအီၤလၢ ယပှၤတံာ်တၢ်ဖိအဂီၢ်န့ၣ်, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအီၤလၢ ပှၤလၢအဟဲလၢလဲၣ်န့ၣ် ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်ဧါ.” စီၤနၤဘလး အတၢ်စံးဆၢန့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်ကဲဘၣ်. ဖဲစီၤဒၤဝံး နၢ်ဟူက့ၤဝဲ တၢ်ကတိၤအံၤအခါ အဝဲဒီးအပှၤ ၄၀၀ လဲၤလၢစီၤနၤဘလးအအိၣ် ဒ်သိးကလဲၤမၤသံ စီၤနၤဘလးဒီး အပှၤပိာ်ခွါလၢ အအိၣ်လၢအဟံၣ်ခဲလၢာ်အဂီၢ်လီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၂၅:၄-၁၃.
စီၤနၤဘလးအမါ နီၢ်အဘံၤကါယံးလး နၢ်ဟူဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအခါ အဝဲလဲၤထံၣ်လိာ်အသးဒီး စီၤဒၤဝံးလီၤ. ဖဲအထံၣ်ဘၣ် စီၤဒၤဝံးဒီးအပှၤတဖၣ်အခါ အဝဲထိၣ်လီၤပှီၤအသးလၢ အခီၣ်ထံး ဒီးစံးဝဲ– “ဒုးကတိၤလၢ် နကုၣ်ပိာ်မုၣ်လၢ နနၢ်ပူၤ, ဒီးကနၣ်နကုၢ်ပိာ်မုၣ် အတၢ်ကတိၤတက့ၢ်.” အဝဲတဲနၢ်ပၢၢ် စီၤဒၤဝံးလၢ ခီဖျိအဝၤမ့ၢ်ပှၤလၢ တအိၣ်ဒီးတၢ်သးဆးဘၣ်အဃိ စီၤဒၤဝံးမ့ၢ်မၤသံအီၤန့ၣ် အစုကပှဲၤဒီး တၢ်သွံၣ်လီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၂၅:၂၄-၃၁.
ဖဲစီၤဒၤဝံး နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ နီၢ်အဘံၤကါယံးလး အတၢ်ကတိၤအံၤအခါ ဒ်သိးပၢၤဃာ် အတၢ်သးထီၣ်ကန့ၢ်အဂီၢ် တၢ်သးဆး မၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ်. တၢတထံၣ်, စီၤဒၤဝံးသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲ စီၤနၤဘလးမ့ၢ်ပှၤလၢ အခိၣ်ကိၤတဂၤလီၤ. ခံထံၣ်တထံၣ်, စီၤဒၤဝံးသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲမ့ၢ်ဟ့ၣ်ကၣ်တၢ်လၢ တၢ်အၢန့ၣ် ကမၤသံဘၣ်ပှၤဂၤလီၤ. ဒ်စီၤဒၤဝံးအသိး ခီဖျိလၢတၢ်ဂ့ၢ်တမံၤမံၤအဃိ နဲစ့ၢ်ကီးနသးကထီၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ နကြၢးမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. Mayo Clinic အတၢ်ကွဲးအပူၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲလၢ ဖဲနသးထီၣ်အခါ “ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး ကသါထီၣ်ဆူၣ်ဆူၣ်ဒီး ဂံၢ်ထီၣ် တၢ တုၤလၢ တဆံတက့ၢ်” လီၤ. အဃိ တၢ်ဂ့ၢ်ဟဲကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ် ဒီးပမ့ၢ်ဟးမၤကြီတၢ်န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ကီ ကဟဲအိၣ်ထီၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အိၣ်ပတုာ်ဒီး ဆိကမိၣ်ထံအီၤ ထံထံဆးဆးတက့ၢ်. မ်တၢ်သးဆးန့ၣ် မၤခုၣ်လီၤ နတၢ်သးထီၣ် ဒီးမၤလီၤမၢ်ကွံာ်အီၤန့ၣ်တက့ၢ်.—၁ ၡမူၤအ့လး ၂၅:၃၂-၃၅.
ဒ်န့ၣ်အသိး မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤတနီၤနီၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မၤစၢၤလၢ ကပၢၤဃာ် အတၢ်သးထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. စဘၤစတံယၤ စံးဝဲလၢ ဖဲအသးအိၣ် ၂၃ နံၣ်ဒီး အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤအခါ အဝဲမၤလိ လံာ်စီဆှံဝံၤအလီၢ်ခံ သ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်ပၢၤဃာ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. “အဆိကတၢၢ် ယဆိကမိၣ်က့ၤ တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ် ဟဲကဲထီၣ်အဂ့ၢ်, ဝံၤဒီးယဂုာ်ကျဲးစၢး မၤပိာ်ထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံန့ၣ် မ့ၢ်လံာ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ တၢ်နဲၣ်လိအဂီၢ်လီၤ.”
စဲးဆူၣ်အိၣ် စ့ၢ်ကီး မၤထွဲဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဒ်အံၤလီၤ. အဝဲစံးဝဲလၢ– “လၢယတၢ်မၤအပူၤ ယသးမ့ၢ်ထီၣ်န့ၣ် ယကိးဃါပှၤဂၤတဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤ ယမၤလိလံာ်စီဆှံအဃိ ယတကိးဃါ အဝဲသ့ၣ်လၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ယသံကွၢ်လီၤယသးလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် မတၤအတၢ်ကမၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်ယတၢ်ကမၣ်အဃိဧါ.” တၢ်ဆိကမိၣ်ထံ တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် မၤခုၣ်လီၤ ပတၢ်သးထီၣ် ဒီးပဆဲးပၢၤဃာ် ပသးကန့ၢ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤလီၤ.
တၢ်သးထီၣ် အသဟီၣ်န့ၣ် ဆူၣ်ဒိၣ်မး, ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် အသဟီၣ်ဆူၣ်န့ၢ်ဒံးအီၤလီၤ. နမ့ၢ်မၤထွဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဒီး ဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ယွၤအအိၣ်န့ၣ် နတၢ်သးဆး ကမၤခုၣ်လီၤ နတၢ်သးထီၣ် ဒီးနပၢၤဃာ် နတၢ်သးထီၣ်ကန့ၢ်ဝဲလီၤ.
(ကတိၤဒိ ၁၈:၁၃) ပှၤလၢအစံးဆၢ တၢ်တမံၤလၢ အတချုးနၢ်ဟူဒံးဘၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိအတၢ်ဒီး တၢ်မဲာ်ဆှးလၢအဂီၢ်လီၤ.
(ကတိၤဒိ ၁၈:၁၇) ပှၤလၢအလိာ်ကွီၢ်ဆိန့ၣ် ဖျါတီဖျါလိၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအဃၢၤဟဲဝဲ, ဒီးဃုကွၢ်အီၤလီၤ.
(ကတိၤဒိ ၂၁:၁၃) ပှၤလၢအဆွံတံာ်အနၢ် လၢပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိ အတၢ်ကိးတဂၤန့ၣ် ကကိးစ့ၢ်ကီးအဝဲဒၣ်, ဒီးတၢ်တစံးဆၢအီၤဘၣ်.
တၢး၁၁ ၈/၁၅ ကဘျံးပၤ ၃၀ အဆၢ ၁၁-၁၄
ဃုတၢ်ဃူတၢ်ဖိး ဒီးလူၤအီၤတက့ၢ်
ဖဲပလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤအခါ
၁၁ ခရံာ်ဖိတဂၤ ဖဲတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ် အိၣ်ထီၣ်ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤဂၤ မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤဂၤအခါ အဝဲမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး ကတိၤတၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် ကြၢးမၤဝဲဒ်လဲၣ်. ကတိၤဒိ ၂၁:၁၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ– “ပှၤလၢအဆွံတံာ်အနၢ် လၢပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိ အတၢ်ကိးတဂၤန့ၣ် ကကိးစ့ၢ်ကီးအဝဲဒၣ်, ဒီးတၢ်တစံးဆၢအီၤဘၣ်.” ပသ့ၣ်ညါသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ ‘ကပံးဃာ် အနၢ်ဘၣ်’ လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်ကတိၤဒိ စံးကဒီးဝဲလၢ– “ပှၤလၢအလိာ်ကွီၢ်ဆိန့ၣ် ဖျါတီဖျါလိၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအဃၢၤဟဲဝဲ, ဒီးဃုကွၢ်အီၤလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၈:၁၇) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် ကြၢးဒိကနၣ်တၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲကဘၣ်ပလီၢ်အသးလၢ သုတအိၣ်ပှိၤ ပှၤတဂၤဂၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဖဲအဒိကနၣ်တၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲကဘၣ်သံကွၢ်အီၤလၢ မ့ၢ်နလဲၤတဲတၢ်ဒီး ပှၤလၢအမၤသးထီၣ်နၤန့ၣ် ဝံၤလံဧါ. ဒ်သိးပမၤဃူမၤဖိးတၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကွၢ်ကဒါက့ၤ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်ဒီးအီၤ ဒ်သိးသိးသ့ဝဲလီၤ.
၁၂ ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤမ့ၢ်ဒိကနၣ်တၢ် တခီပၤ ဒီးဆၢတဲာ်တၢ် တဘျီဃီန့ၣ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်ဝဲအဂ့ၢ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အဒိသၢခါလီၤ. စီၤပိၤတံၤဖၢ် နာ်ဝဲအမါအတၢ်ကတိၤလၢ အစံးဝဲ စီၤယိၤသး ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤတရီတပါအီၤန့ၣ်လီၤ. အဃိ စီၤပိၤတံၤဖၢ် အသးဒိၣ်ထီၣ်ဒီး တ့ၢ်လီၤစီၤယိၤသးလၢ ဃိာ်ပူၤလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၉:၁၉, ၂၀) စီၤပၤဒၤဝံး နာ်ဝဲ စီၤစံဘၤအတၢ်ကတိၤလၢ စီၤမဖံဘိၡ့း လဲၤမၤဃူမၤဖိးတၢ်ဒီး ဒုၣ်ဒါလံန့ၣ်လီၤ. အဃိ စီၤပၤဒၤဝံး ကွၢ်ဝဲထဲ တၢ်ထံၣ်တခီပၤ ဒီးစံးဝဲ “ကွၢ်ကွၢ်, ကယဲၢ်စီၤမဖံဘိၤၡ့းအတၢ်မ့ၢ် နတၢ်ခဲလၢာ်လီၤ.” (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၆:၄; ၁၉:၂၅-၂၇) စီၤပၤအၢ်တၤၡါၡတၤ နာ်ဝဲတၢ်ကစီၣ်အကမၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် သူၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိး ကထီဒါက့ၤ ပၤရၣ်အဘီမုၢ်အဂီၢ်လီၤ. အဃိ စီၤပၤထုးထီၣ်လံာ်လၢ ကမၤပတုာ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိ တၢ်ဟဲကဲထီၣ်အသးဒ်အံၤအဃိ တၢ်ဘှီထီၣ်က့ၤ ယွၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ် ဘၣ်အိၣ်ကတီၢ်ဝဲလီၤ. (ဧ့စြၤ ၄:၁၁-၁၃, ၂၃, ၂၄) ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်မၤပိာ်ထွဲ စီၤပီလူးအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ စီၤတံၤမသ့းအဂီၢ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဒ်သိး အဝဲဟးဆှဲး တၢ်စံၣ်ညီၣ်ကြီတၢ် ကသ့အဂီၢ်လီၤ.—ဖး ၁ တံၤမသ့း ၅:၂၁ တက့ၢ်.
၁၃ ပှၤတဂၤ မ့ၢ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ် ခံခီယာ်ခီဒၣ်လဲာ် ကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ တၢ်ကတိၤလၢ “ပှၤတဂၤဂၤမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အသ့ၣ်ညါ တၢ်တမံၤမံၤဒီး, ဒ်အကြၢးသ့ၣ်ညါဝဲအသိးန့ၣ်, တသ့ၣ်ညါဒံးဘၣ် တၢ်နီတမံၤဘၣ်” လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၈:၂) တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ် ဟဲကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လီၤဆဲး နီၢ်နီၢ်ဧါ. ပှၤတဂၤစုာ်စုာ် အတၢ်အိၣ်သးန့ၣ် မ့ၢ်ပနၢ်ပၢၢ်ဂ့ၤဂ့ၤလံဧါ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဖဲကဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ်အခါ အရ့ဒိၣ်လၢ ကဘၣ်ပလီၢ်အသး ဒ်သိးအသုတဘၣ် တၢ်လံၣ်တၢ်လီ ဒီးအသုတဟးနာ်ကြီ တၢ်ကစီၣ်လၢ အဟူထီၣ်သါလီၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်လၢ ကစၢ်ယွၤပာ်လီၤအီၤန့ၣ် စံၣ်ညီၣ်တၢ် တီတီလိၤလိၤလီၤ. အဝဲ “တစံၣ်ညီၣ်ဘၣ်တၢ်ဒ် တၢ်လၢအထံၣ်လၢအမဲာ်အသိးဘၣ်န့ၣ်, ဒီးတစံၣ်ညီၣ်တဲာ်ဘၣ်တၢ်ဒ် တၢ်လၢအနၢ်ဟူလၢ အနၢ်အသိးဘၣ်.” (ယၡါယၤ ၁၁:၃, ၄) တကးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးပျဲ ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ ကနဲၣ်လိအီၤလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ပျဲဝဲယွၤအသးစီဆှံ အတၢ်နဲၣ်လိအီၤအဃိ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ အဘျုးဒိၣ်မးလီၤ.
၁၄ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် တချုးဆၢတဲာ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂ့ၢ်အခါ ကဘၣ်ဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအသးစီဆှံ ကမၤစၢၤအီၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ် ပျဲဝဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ခီဖျိ ဃုသ့ၣ်ညါ ယွၤအကလုၢ်ကထါ ဒီးလံာ်လဲၢ်တဖၣ်လၢ အကုၢ်အပှၤလၢ အကလုၢ်တီ ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့ ထုးထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.—မးသဲ ၂၄:၄၅.
(ကတိၤဒိ ၁၇:၉) ပှၤလၢ အကျၢၢ်ဘၢတၢ်ကမၣ်န့ၣ် ဃုတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အစံးဘၣ်က့ၤတၢ်တမံၤန့ၣ် မၤလီၤဖးပှၤဒီတံၤဒီသကိးလီၤ.
တၢး၁၁ ၈/၁၅ ကဘျံးပၤ ၃၁ အဆၢ ၁၇
ဃုတၢ်ဃူတၢ်ဖိး ဒီးလူၤအီၤတက့ၢ်
၁၇ တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အကျါ အါတက့ၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ကမၣ် ဖးဒိၣ်ဘၣ်အဃိ တလိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်သုးကျဲၤဝဲဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်ကျၢၢ်ဘၢ ပှၤတၢ်ကမၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် ကဂ့ၤထဲလဲၣ်. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ– “ပှၤလၢ အကျၢၢ်ဘၢတၢ်ကမၣ်န့ၣ် ဃုတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အစံးဘၣ်က့ၤတၢ်တမံၤန့ၣ် မၤလီၤဖးပှၤဒီတံၤဒီသကိးလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၇:၉) ပမ့ၢ်မၤထွဲ တၢ်ကတိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပဝဲခဲလၢာ် ဒ်သိးပကပၢၤဃာ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ.—မးသဲ ၆:၁၄, ၁၅.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ကတိၤဒိ ၁၇:၅) ပှၤလၢ အမၤတရီတပါ ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိန့ၣ် ဒုၣ်ဒွဲၣ်ပှၤလၢအတ့အီၤလီၤ. ပှၤလၢအသးခုလၢ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အဃိန့ၣ် ကဘၣ်အတၢ်ဒဲးဘးလီၤ.
တၢး၁၀ ၁၁/၁၅ ကဘျံးပၤ ၆ အဆၢ ၁၇
သးစၢ်သ့ၣ်ဧၢ—ပျဲကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲသုတက့ၢ်
၁၇ ဖဲပအိၣ်တဂၤအခါ ပတီဒီးကစၢ်ယွၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်သ့ၣ်ညါ “နီၤဖး တၢ်ဂ့ၤဒီး တၢ်အၢအဆၢ” ဒီးပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤလိပသး ခီဖျိပမၤတၢ်လၢအဘၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄) အဒိ ဖဲနဃုထၢတၢ်သးဝံၣ်, တၢ်ဂီၤမူ, အ့ထၢၣ်နဲးပှာ်ယဲၤသန့အခါ ဒ်သိးနကဃုထၢ တၢ်လၢအဂ့ၤ ဒီးဟးဆှဲးတၢ်လၢအအၢအဂီၢ် တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ ကမၤစၢၤနၤလီၤ. သံကွၢ်လီၤက့ၤနသးလၢ– “တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကမၤစၢၤယၤ ဒ်သိးယကကဲထီၣ် ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးကညီၤတဂၤဧါ မ့တမ့ၢ် ကဒုးကဲထီၣ်ယၤလၢ ပှၤတဂၤလၢ အသးခုဖဲ ‘ပှၤဘၣ်နးဘၣ်ဖှီၣ်’ အခါန့ၣ်ဧါ” (ကတိၤဒိ ၁၇:၅) တၢ်အံၤကမၤစၢၤယၤ ဒ်သိးယက “အဲၣ်တၢ်ဂ့ၤ” မ့တမ့ၢ် ကက “သးဟ့တၢ်အၢ” ကကီထီၣ် အဂီၢ်န့ၣ်ဧါ. (ဧၤမိၣ် ၅:၁၅) ဖဲနအိၣ်ထဲတဂၤအခါ တၢ်လၢနမၤတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်လၢနပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤ နီၢ်နီၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—လူၤကၣ် ၆:၄၅.
တၢး၁၀ ၁၁/၁၅ ကဘျံးပၤ ၃၁ အဆၢ ၁၅
လဲၤတၢ်လၢ တၢ်တီတၢ်လိၤအပူၤန့ၣ်တက့ၢ်
၁၅ ပှၤလၢအသးဟ့အီၤ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအခါ စီၤယိၤဘး တသးခုဝဲနီတဘျီဘၣ်. လံာ်ကတိၤဒိ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ– “တုၤနဒုၣ်နဒါလီၤဃံၤဒီး, သးခုတၢ်တဂ့ၤ. ဒီးတုၤအခီၣ်ဘၣ်တိၢ်ဒီး, သူၣ်ဖှံသးညီတဂ့ၤ. ယွၤကထံၣ်ဘၣ်ဖုး, ဒီးတဘၣ်အသးဘၣ်, ဒီးကဃၣ်ကဒါက့ၤ အသးထီၣ်လၢအအိၣ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၂၄:၁၇, ၁၈) မ့ၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်တၢ်အိၣ်လၢ ပသးပူၤအဃိ ဖဲပှၤတဂၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအခါ ပမ့ၢ်သးခု ခူသူၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲဒီး တမ့ၢ်အဝဲကဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်အံၤဘၣ်. (ကတိၤဒိ ၁၇:၅) ကစၢ်ယွၤ ကစံၣ်ညီၣ်ပှၤဒ် အစံးဝဲလၢ– “တၢ်မၤဆၢတၢ်အၢအိၣ်ဒီးယၤ” အသိးလီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၃၂:၃၅.
(ကတိၤဒိ ၂၀:၂၅) ပှၤလၢအဆိၣ်လီၤအသးချ့ ဒီးသံကွၢ်က့ၤ တၢ်လၢအဆိၣ်တၢ် အလီၢ်ခံန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ပျံၤသကွီၤလၢအဂီၢ်လီၤ.
တၢး၀၉ ၅/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၅-၁၆ အဆၢ ၁၂-၁၃
သးစၢ်သ့ၣ်ဧၢ—ပာ်ဖျါထီၣ် သုတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီတက့ၢ်
နကအိၣ်ဒီး ဟံၣ်မုာ်ဃီပၢၤအဂီၢ် ကတဲာ်ကတီၤပာ်အီၤတက့ၢ်
၁၂ ပှၤသးစၢ်တနီၤ နာ်ဝဲလၢ မ့ၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခု, ကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတမ့ၢ်တၢ်ကကၢၣ်အသးလၢၤဘၣ်အဃိ ဆီဟံၣ်ဆီဃီလၢ အဆိအချ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ပှၤဆီဟံၣ်ဆီဃီအခါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ပှၤတနီၤလၢ လံာ်စီဆှံအစိၤန့ၣ် မၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီး ယဟိဝၤယွၤညီညီဖိ ဒီးလၢအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအံၤအပူၤ တၢ်မနုၤပၣ်ဃုာ်လဲၣ်န့ၣ် တဆိကမိၣ်ထံဝဲဘၣ်. (ဖး ကတိၤဒိ ၂၀:၂၅ တက့ၢ်.) တဘျီတခီၣ် ပှၤသးစၢ်တဖၣ်န့ၣ် တဆိကမိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ အမူဒါတဖၣ်ဘၣ်. လၢခံ အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်အါန့ၣ်ဒံး အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲန့ၣ်လီၤ.
၁၃ အဃိ တချုးလၢနပာ်တၢ်အဲၣ်တီဒံးဘၣ်န့ၣ် သံကွၢ်လီၤနသးလၢ– ‘ဘၣ်မနုၤအဃိ ယအဲၣ်ဒိးဆီဟံၣ်ဆီဃီလဲၣ်. ပှၤမုၢ်လၢ်တၢ်လၢ ယအိၣ်ကသ့မနုၤလဲၣ်. အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလၢ ယဂီၢ်ဧါ. ယမၤလၢပှဲၤတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ မူဒါကန့ၢ်ဧါ.’ နဆိကမိၣ်တၢ် ထံထံဆးဆးကသ့အဂီၢ် “အကုၢ်အပှၤလၢအကလုၢ်တီ, ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့” ထုးထီၣ်ဝဲ လံာ်လဲၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ နဂီၢ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၄၅-၄၇) တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ထံၣ်အီၤဒ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်နၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဒီး မၤထွဲအီၤတက့ၢ်. တဘၣ်မၤနသး “ဒ်ကသ့ၣ်လၤလၢ အတၢ်ကူၣ်တအိၣ်ဘၣ်အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၂:၈, ၉) ကဲထီၣ်ပှၤဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ တၢ်နၢ်ပၢၢ် တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ အမူဒါတဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လီၤနသးလၢ နပာ်တၢ်အဲၣ်တီသ့လံန့ၣ် ထီဘိသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ နကဘၣ်ကဲတၢ် “အဒိအတဲာ်လၢ . . . တၢ်စီဆှံအပူၤ” န့ၣ်တက့ၢ်.—၁ တံၤ. ၄:၁၂.
လါအီးကထိဘၢၣ် ၃၁–လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၆
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ကတိၤဒိ ၂၂-၂၆
“ဆှၢဖိဒံဖိသၣ်လၢ အကျဲဧိၤကပူၤဧိၤန့ၣ်တက့ၢ်”
(ကတိၤဒိ ၂၂:၆) ဆှၢဖိဒံဖိသၣ်လၢ အကျဲဧိၤကပူၤဧိၤန့ၣ်တက့ၢ်, ဒီးတုၤအသးပှၢ်ဒီး, တဟးဖးဒီးအီၤဘၣ်.
(ကတိၤဒိ ၂၃:၂၄, ၂၅) ပှၤအတီအလိၤတဂၤအပၢ်န့ၣ် ကသူၣ်ဖှံသးညီဒိၣ်နီၢ်မးလီၤ. ဒီးပှၤလၢအထီၣ်ဖိ ပှၤကူၣ်သ့န့ၣ် ကသးခုလၢအဃိလီၤ. ၂၅ မ်နမိၢ်ဒီးနပၢ်သးခု, ဒီးပှၤလၢအဆံးစၢ်နၤန့ၣ် သူၣ်ဖှံသးညီတက့ၢ်.
တၢး၀၈ ၄/၁ ကဘျံးပၤ ၁၆
ကွၢ်ဒိၣ်ထီၣ်နဖိတဖၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်လၢအပှဲၤဒီး ပှၤလၢအလူၤဘၣ်အသးအကျါ
နဲၣ်လိၤ ပျၢ်ဧိၤစၤဧိၤတက့ၢ်
ပာ်သူၣ်ပာ်သးဖဲ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၂၇:၄, ၅ အပူၤတက့ၢ်. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤဒ် “ပှၤအဆူၣ်” အသိးလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ မူဒါအိၣ်ဒၣ်ထဲလၢ ပၢ်တဂၤဧိၤဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် တၢ်အဒိလၢ ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး မိၢ်ပၢ်ခံဂၤလၢာ် ဒီးမိၢ်ပၢ်လၢ အိၣ်ထဲတဂၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁:၈) တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ပှၤအဆူၣ်” န့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဒ်သိးကခးချံၣ်အဂီၢ် ကဘၣ်ထုးထီၣ်ဝဲ အဂံၢ်အဘါလီၤ. လၢပျၢၤန့ၣ်, တဘျီတခီၣ် ချံၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ တိၢ်ဂီၤဒီး ပှၤသုးဖိတဂၤ ဘၣ်တၢ်နဲၣ်လိအီၤလၢ ကဘၣ် ‘ယီၢ်တံၢ်ဃာ်ဝဲချံၣ်’ ဒ်သိးဖ့ၣ်ထီၣ်ဝဲ ချံၣ်အပျံၤကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. (ယံးရမံယၤ ၅၀:၁၄, ၂၉) ဖျါတြၢၢ်ကလာ်လၢ နဖ့ၣ်ထီၣ် ချံၣ်အပျံၤကန့ၢ်အဂီၢ် နကဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ ဒ်သိးနခးပျၢ်တဖၣ် ဆူတၢ်လီၢ်လၢ နအဲၣ်ဒိးခးအလီၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိး ပကကွၢ်ဒိၣ်ထီၣ် ပဖိတဖၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ် ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဒ်ပျၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ် ကလဲၤဒၣ်အတၢ်ဆူ တၢ်လီၢ်လၢ နအဲၣ်ဒိးခးအလီၢ် တသ့ဘၣ်အသိး နဖိတဖၣ် ဟဲဒိၣ်ထီၣ် အတၢ်ဒၣ်ဝဲတသ့ဘၣ်. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ လီၤသးအုးဒိၣ်မးလၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ် တထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ ကအံးထွဲကွၢ်ထွဲအဖိလၢၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ဃုကျဲလၢ အညီတဖၣ်လီၤ. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ပျဲအဖိတဖၣ်လၢ တၢ်ဂီၤမူ, ကၠိဒီး အတံၤသကိးတဖၣ် ကသိၣ်လိ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဘၣ်, အကမၣ်, လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးဒီး ဘၣ်ဃးဒီး ပိာ်မုၣ်ပိာ်ခွါ တၢ်အိၣ်သးအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် လူၤဘၣ်အဖိအသးလီၤ. ကတဲအဖိတဖၣ်လၢ “တဘၣ်မၤတဂ့ၤ” န့ၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ကီခဲဝဲအဃိ ပျဲအဖိတဖၣ်လၢ ကမၤဖဲအသးန့ၣ်လီၤ. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် တဲပူၤဖျဲးအသးလၢ အဝဲသ့ၣ် မၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ အဖိတဖၣ် အသးကဘၣ်ဒိအဃိန့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ် အဝဲသ့ၣ် လူၤဘၣ်အဖိအသးဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်မၤဟးဂီၤ အဖိတဖၣ်လီၤ.
တၢ်ကွၢ်ဒိၣ်ထီၣ် ဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလၢ အကီအခဲတခါလီၤ. ဒ်ကစၢ်ယွၤအတၢ်နဲၣ်လိ အိၣ်ဝဲအသိး ကဘၣ်ကွၢ်ဒိၣ်ထီၣ် အဖိတဖၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢ အညီဘၣ်သနာ်က့ အဘျုးအိၣ်ဝဲအါမးလီၤ. မဲးကစံတဘ့ၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီးမိၢ်ပၢ်တဖၣ် စံးဝဲ– “ပှၤဃုသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်လၢ အသိၣ်လိနဲၣ်လိအဖိဂ့ၤဂ့ၤဒီး သိၣ်ဃီၣ်အဖိလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤန့ၣ် အဖိတဖၣ် ဖၠဲး, လဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢ တၢ်ရ့တံၤရ့သကိး, အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမံ ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်သးခု အါန့ၢ်ဒံး မိၢ်ပၢ်လၢ အလူၤဘၣ်အဖိအသးန့ၣ်လီၤ.”
တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ အဂ့ၤန့ၢ်တၢ်အံၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲလီၤ. ဒ်ပသမံသမိးတ့ၢ် လံာ်ကတိၤဒိ ၂၂:၆ အခီၣ်ထံးတကျိၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး “ဆှၢဖိဒံဖိသၣ်လၢ အကျဲဧိၤကပူၤဧိၤန့ၣ်တက့ၢ်.” လံာ်စီဆှံအဆၢအံၤ ဆဲးတဲကဒီးဝဲလၢ– “ဒီးတုၤအသးပှၢ်ဒီး, တဟးဖးဒီးအီၤဘၣ်.” လံာ်ကတိၤဒိလၢ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ သးစီဆှံန့ၣ် ဟ့ၣ်ဝဲ တၢ်အုၣ်ကီၤလၢ တၢ်ကကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်ဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်. နဖိတဖၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့အဃိ ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်အခါ ကဃုထၢတၢ်လၢ အသးဒၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဆၢဖိအပူၤ အိၣ်ဒီး တၢ်အုၣ်ကီၤ လၢမိၢ်ပၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ကမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
နမ့ၢ်သိၣ်လိနဖိတဖၣ် ဒ်လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအသိးန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်နမၤဒ်သိး နကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးနကထံၣ်ဘၣ် နဖိတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်ခုသးခု, တၢ်သူၣ်မံသးမုာ် ဒီးကမ့ၢ်ပှၤလၢ အဟံးန့ၢ်မူဒါသ့လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၃:၂၄) အဃိ ကတဲာ်ကတီၤ န “ပျၢ်” လၢအလုၢ်ဒိၣ်အပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်, ဒီသဒၢအီၤ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးနဲၣ်လိအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. နမၤဒ်အံၤအဃိ နသးတအုးဘၣ် နီတဘျီဘၣ်လီၤ.
တၢး၀၇ ၆/၁ ကဘျံးပၤ ၃၁
ပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်သံကွၢ်
ခရံာ်ဖိအဖိတဖၣ် မ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် လံာ်ကတိၤဒိ ၂၂:၆ အုၣ်ကီၤဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် တဟးဖးဒီး ယဟိဝၤယွၤ လၢၤဘၣ်ဧါ.
လံာ်စီဆှံအဆၢ စံးဝဲဒ်အံၤ– “ဆှၢဖိဒံဖိသၣ်လၢ အကျဲဧိၤကပူၤဧိၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးတုၤအသးပှၢ်ဒီး, တဟးဖးဒီးအီၤဘၣ်.” ဒ်သ့ၣ်ဒ့ဖိတဒ့ ကဒိၣ်ထီၣ်ဘျၢဘျၢအဂီၢ် ပကဘၣ်တိၢ်ထီၣ်အီၤအသိး ဖိသၣ်တဂၤ ဖဲအဒိၣ်ထီၣ်အခါ ဒ်သိးကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ် သိၣ်လိနဲၣ်လိအီၤ ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဒ်သိးမိၢ်ပၢ်တဖၣ်ကသိၣ်လိနဲၣ်လိအဖိဒ်အံၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကဘၣ်ဟံးန့ၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး ကဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကကဲထီၣ် ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်အဂီၢ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကြၢးပာ်လီၤ ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်ဒီး ကဘၣ်သိၣ်လိနဲၣ်လိအီၤဂ့ၤဂ့ၤ, ဟ့ၣ်ပလီၢ်အီၤ, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤဒီး ကဘၣ်သိၣ်ဃီၣ်အီၤလီၤ. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ဆဲးသိၣ်လိဝဲအဖိဒ်အံၤ အနံၣ်တဖၣ်အနံၣ် ဒီးကဘၣ်မၤဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ.
ဖိတဂၤ မ့ၢ်တအဲၣ်ဒိးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢၤဘၣ်န့ၣ် ပကစံးလၢ အမိၢ်အပၢ် အတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိ ကမၣ်အဃိဧါ. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး သိၣ်လိနဲၣ်လိဝဲ အဖိတဖၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်အသးအသိး သနာ်က့ တၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ် ကအိၣ်ဝဲတနီၤလီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၆:၄) လံာ်ကတိၤဒိ တအုၣ်ကီၤဝဲလၢ တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိလၢ အဂ့ၤအံၤန့ၣ် ကဒုးကဲထီၣ်ဖိသၣ်တဖၣ်လၢ အကတီဒီး ကစၢ်ယွၤန့ၣ်ဘၣ်. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် မၢဆူၣ်အဖိတဖၣ်လၢ ကကဲထီၣ်ပှၤဒ် အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးဝဲအသိး တသ့ဘၣ်. ဒ်ပှၤဖးဒိၣ်အသိး ဖိသၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့အဃိ လၢခံအဝဲသ့ၣ် ကဃုထၢတၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၃၀:၁၅, ၁၆, ၁၉) မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးသိၣ်လိနဲၣ်လိဝဲ အဖိတဖၣ် အဂ့ၤကတၢၢ်သနာ်က့ တနီၤကဲထီၣ်ပှၤလၢ တအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ဒ်ပှၤကွဲးလံာ် စီၤၡလိၤမိၤအသိး သ့ဝဲလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အဖိခွါတဖၣ်ဒၣ်လဲၣ် တတီဒီးအီၤအိၣ်ဝဲလီၤ.
လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ တအဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ဖိသၣ်ကိးဂၤဒဲး “တဟးဖးဒီး” မိၢ်ပၢ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အါတက့ၢ်န့ၣ် ဖိသၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲဒ်အမိၢ်အပၢ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအသိးလီၤ. အဃိ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်အဂီၢ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒိၣ်မးလီၤ. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး သိၣ်လိနဲၣ်လိ အဖိတဖၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအသိး ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤ ကဆိၣ်ဂ့ၤ အတၢ်မၤဂ့ၤတဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အမူဒါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်အဃိ မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤလၢ ကမၤလၢပှဲၤအမူဒါလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၆:၆, ၇.
ဖိသၣ်တဖၣ် မ့ၢ်တမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢၤဒၣ်လဲာ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ်လၢ အမၤလၢပှဲၤအမူဒါတဖၣ်န့ၣ် မုၢ်လၢ်ဝဲလၢ အဖိတဖၣ် ကဟဲက့ၤပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးန့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အစိအကမီၤန့ၣ် ဒိၣ်ဝဲအဃိ မိၢ်ပၢ်အတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိအီၤန့ၣ် တမ့ၢ်လၢ ကဟါမၢ်ကွံာ်ဝဲ ချ့ချ့န့ၣ်ဘၣ်.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၇.
(ကတိၤဒိ ၂၂:၁၅) ပှၤဟးဂီၤဖိ အတၢ်ဘိၣ်အသးလၢ ဖိသၣ်အသးကံၢ်ပူၤလီၤ. တၢ်သိၣ်ဃီၣ်အနီၣ်တီၢ်န့ၣ် ကဟီထီၣ်ကွံာ်ဝဲယံၤဒီးအီၤလီၤ.
(ကတိၤဒိ ၂၃:၁၃, ၁၄) တြီတၢ်သိၣ်ဃီၣ်လၢ ဖိသၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နမ့ၢ်တီၢ်အီၤလၢ နီၣ်တီၢ်န့ၣ် ဘၣ်ဆၣ်ဒီး, တသံဘၣ်ဝဲဘၣ်. ၁၄ တီၢ်အီၤလၢနီၣ်တီၢ်တက့ၢ်, ဒီးနကမၤပူၤဖျဲးအသးလၢ ပျုၤပူၤလီၤ.
တၢး၉၇ ၁၀/၁၅ ကဘျံးပၤ ၃၂
တၢ်ကွၢ်ဒိၣ်ထီၣ် ဖိသၣ်လၢ အသကဲာ်ပဝးဂ့ၤ–တၢ်န့ၣ်ကဲထီၣ်ကသ့ဧါ
ရီဘၢၤ ကလီးစီး လၢအမၤတၢ်လၢ Vanier Institute for the Family in Ottawa, Canada စံးဝဲလၢ “ခဲအံၤပအိၣ်မူဘၣ်လၢ စိၤလၢ အပှဲၤဒီး တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်, တၢ်ဆဲးတၢ်လၤအါမံၤ ဒီးတၢ်ဘျၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သကဲာ်ပဝး တအိၣ်ဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲး အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.” တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်. The Toronto Star လံာ်တၢ်ကစီၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “မုၣ်လိၤဘိလၢ အအိၣ်ဒီးအဟုးအသး, သးစၢ်အတၢ်မၤဆူၣ်မၤစိး ဒီးသးစၢ် တၢ်မၤသံလီၤက့ၤအသးတဖၣ်န့ၣ် ဟဲအါထီၣ်ဂီၢ်ထီၣ်ဝဲလီၤ.
တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤ တအိၣ်ထဲ ကီၢ်အမဲရကၤ ကလံၤစိး တဘ့ၣ်ဧိၤဘၣ်. Center for Human Development at Brown University in Rhode Island, U.S.A အပှၤနဲၣ်တၢ် ဘ့(လ်)ဒံၤမိၤ စံးဝဲလၢ ကီၢ်ဘြံးတၢၣ်, ကီၢ်ယူရပၤ, ကီၢ်အီးစထြ့လံယါ, ကီၢ်အံၣ်စရ့ ဒီးကီၢ်ယပၣ် စ့ၢ်ကီးအိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်အံၤတဖၣ်လီၤ. အဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး သရိၣ်, ကၠိဒီး တၢ်ကရၢကရိအဂၤတဖၣ် အတၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ်လၢ ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲနာ်ဝဲလၢ ပတၢ်ဆဲးတၢ်လၤန့ၣ် “တသိၣ်လိ ဖိသၣ်တဖၣ်လၢ အသကဲာ်ပဝးကဂ့ၤ ဒီးအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် ကအိၣ်အဂီၢ်ဘၣ်.” အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဟ့ၣ်ကူၣ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ် အတၢ်ကတိၤလၢ အမ့ၢ်ဝဲ “တၢ်သိၣ်ဃီၣ်န့ၣ် မၤဘၣ်ဒိ ဖိသၣ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဒီး တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ” ဒီးစံးကဒီးဝဲလၢ တၢ်ထံၣ်အံၤ “မ့ၢ်ကျဲတဘိလၢ ဒုးကဲထီၣ် ဖိသၣ်လၢ အနၢ်တယူၤဒီး တၢ်ဒိကနၣ်တအိၣ်တဖၣ်လီၤ.”
ပှၤသးစၢ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ လိၣ်ဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်သိၣ်လိလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ လၢကမၤဂ့ၤထီၣ် အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်ဒီး အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးန့ၣ်လီၤ. တၢ်သိၣ်ဃီၣ်တၢ် ခီဖျိတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအဃိန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်သိၣ်လိလၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ကတိၤဒိ ၈:၃၃ စံးဝဲလၢ “ကနၣ်တၢ်သိၣ်လိ” တက့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတနီၤန့ၣ် တၢ်သိၣ်ဃီၣ်အီၤထဲ “တၢ်ကတိၤ” ဧိၤန့ၣ်တန့ၢ်ဘၣ်. ပှၤဖိသၣ်လၢ တၢ်ဒိကနၣ်တအိၣ်ဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ အကြၢးဝဲအဘၣ်ဝဲန့ၣ် လိၣ်ဝဲလီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၇:၁၀; ၂၃:၁၃, ၁၄; ၂၉:၁၉) သနာ်က့ လံာ်စီဆှံ တဆီၣ်ထွဲဝဲ တၢ်ဖျ့ဖိသၣ်လၢ တၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးအပူၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်တီၢ်အီၤဆါဆါကလဲာ် တုၤအဖံးအညၣ် လုးထီၣ်လါထီၣ်န့ၣ်ဘၣ်. (ကတိၤဒိ ၁၆:၃၂) လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ဖိသၣ်တဂၤ ကြၢးနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲဘၣ်တၢ်သိၣ်ဃီၣ်အီၤလဲၣ် ဒီးကဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမိၢ်အပၢ်တဖၣ် အိၣ်လၢအအိၣ်တခီန့ၣ်လီၤ.—ထိၣ်သတြီၤဒီး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၆, ၁၁ တက့ၢ်.
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အဘျုးအိၣ်တဖၣ်န့ၣ် နထံၣ်ဘၣ်အီၤသ့ဖဲ လံာ်လၢအမ့ၢ် မိသားစုပျော်ၡွင်မှု၏လျှို့ဝှက်ချက် (The Secret of Family Happiness) အပူၤသ့လီၤ.
it-2 ကဘျံးပၤ ၈၁၈ အဆၢ ၄
နီၣ်တီၢ်, နီၣ်ထိးဘိ
မိၢ်ပၢ်တဖၣ် အတၢ်န့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤ. တၢ်လၢ “နီၣ်တီၢ်” န့ၣ်ညီနုၢ်ဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤလၢ မိၢ်ပၢ် အတၢ်န့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤလၢ အဖိတဖၣ် အဖီခိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်န့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤန့ၣ် လံာ်ကတိၤဒိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်သူနီၣ်တီၢ်လၢ တၢ်သိၣ်ဃီၣ်အဂီၢ်လၢ ကျဲအါဘိလီၤ. လၢကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါ မိၢ်ပၢ်တဖၣ် မူဒါအိၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်သူဝဲ နီၣ်တီၢ်ဒီး သိၣ်ဃီၣ်အဖိတဖၣ်လီၤ. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် မ့ၢ်တမၤလၢပှဲၤမူဒါအံၤဘၣ်န့ၣ် အဖိတဖၣ် အတၢ်အိၣ်မူ ကဟးဂီၤ, ကထံၣ်ဘၣ် တၢ်မဲာ်ဆှးဒီး တၢ်သံသ့ဝဲ တကးဘၣ် မိၢ်ပၢ်စ့ၢ်ကီး တဒိးန့ၢ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးလၢၤဘၣ်. (ကတိၤဒိ ၁၀:၁; ၁၅:၂၀; ၁၇:၂၅; ၁၉:၁၃) “ပှၤဟးဂီၤဖိ အတၢ်ဘိၣ်အသးလၢ ဖိသၣ်အသးကံၢ်ပူၤလီၤ. တၢ်သိၣ်ဃီၣ်အနီၣ်တီၢ်န့ၣ် ကဟီထီၣ်ကွံာ်ဝဲ ယံၤဒီးအီၤလီၤ.” “တြီတၢ်သိၣ်ဃီၣ်လၢ ဖိသၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နမ့ၢ်တီၢ်အီၤလၢ နီၣ်တီၢ်န့ၣ် ဘၣ်ဆၣ်ဒီး, တသံဘၣ်ဝဲဘၣ်. တီၢ်အီၤလၢ နီၣ်တီၢ်တက့ၢ်, ဒီးနကမၤပူၤဖျဲးအသးလၢ ပျုၤပူၤလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၂၂:၁၅; ၂၃:၁၃, ၁၄) အဃိ “ပှၤလၢအတမၤဘၣ်ဒီး နီၣ်တီၢ်န့ၣ် သးဟ့အဖိခွါလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အအဲၣ်အီၤန့ၣ် သိၣ်ဃီၣ်အီၤသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၁၃:၂၄; ၁၉:၁၈; ၂၉:၁၅; ၁ ၡမူၤအ့လး ၂:၂၇-၃၆.
(ကတိၤဒိ ၂၃:၂၂) ကနၣ်နပၢ်လၢ အထီၣ်ဖိနၤ အကလုၢ်တက့ၢ်. ဒီးတုၤနမိၢ်သးပှၢ်ဒီး, မၤတရီတပါအီၤတဂ့ၤ.
တၢး၀၄ ၆/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၄ အဆၢ ၁-၃
ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ သးသမူလၢအမ့ၢ် ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်န့ၣ်တက့ၢ်
ပှၤမ့ၢ်သံကွၢ်နၤလၢ နပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤသးသမူထဲလဲၣ်န့ၣ် နကစံးဆၢဒ်လဲၣ်. ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပသးသမူဒီး ပှၤဂၤအသးသမူလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲပဆူးပဆါအခါ ပလဲၤဆူ ကသံၣ်သရၣ်အအိၣ် ဒီးပကူစါယါဘျါပသး မ့တမ့ၢ် ပလဲၤဒိးပၠးပသး တဘျီတဘျီလီၤ. ပအဲၣ်ဒိးအိၣ်မူဒီး ပအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့လီၤ. ပှၤသးပှၢ်ဒီး ပှၤလၢအနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤ ဟးဂီၤတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် အဲၣ်ဒိးအိၣ်မူဝဲလီၤ.
၂ နတၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤသးသမူန့ၣ် အဘျုးအိၣ်လၢ နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပှၤဂၤအဖီခိၣ် စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိ, ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ နဲၣ်လိဝဲဒ်အံၤ– “ကနၣ်နပၢ်လၢ အထီၣ်ဖိနၤအကလုၢ်တက့ၢ်. ဒီးတုၤနမိၢ်သးပှၢ်ဒီး, မၤတရီတပါအီၤတဂ့ၤ.” (ကတိၤဒိ ၂၃:၂၂) တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ကနၣ်” န့ၣ်အခီပညီအိၣ်အါန့ၢ်ဒံး တၢ်နၢ်ဟူ တၢ်ကလုၢ်န့ၣ်လီၤ. အခီပညီ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ နနၢ်ဟူဒီး နဒိကနၣ်န့ၣ်လီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၁၅:၂၆; ၅ မိၤၡ့ ၇:၁၂; ၁၃:၁၈; ၁၅:၅; ယိၤၡူ ၂၂:၂; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၁:၁၃) လံာ်စီဆှံ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပကဘၣ်ဒိကနၣ်တၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တမ့ၢ်ထဲလၢ နမိၢ်နပၢ်အသးပှၢ်န့ၢ်နၤ ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိ အါန့ၢ်နၤအဃိဘၣ်. မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် “ထီၣ်ဖိနၤ” အဃိလီၤ. လံာ်စီဆှံအဂၤ ကွဲးကျိာ်ထံဝဲ လံာ်စီဆှံ တဆၢအံၤလၢ– “ဒိကနၣ် နပၢ်လၢ အဟ့ၣ်နၤသးသမူ အကလုၢ်တက့ၢ်.” နမ့ၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ နသးသမူန့ၣ် နတူၢ်ဘၣ်လၢ နအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ နကဘၣ်ဟ့ၣ်ဆၢက့ၤ သးသမူအဂံၢ်ခီၣ်ထံးန့ၣ်လီၤ.
၃ နမ့မ့ၢ် ခရံာ်ဖိနီၢ်နီၢ်တဂၤန့ၣ် နကတူၢ်လိာ် ယဟိဝၤယွၤဒ် သးသမူအဂံၢ်ခီၣ်ထံးအသိးန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ကစၢ်ယွၤအဃိ နမူနဂဲၤဒီးနအိၣ် ဒီးနဆိကမိၣ်တၢ်သ့လီၤ. တကးဒံးဘၣ် နသုးကျဲၤတၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ် ဒီးနဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူအထူအယိာ်သ့ စ့ၢ်ကီးလီၤ. (မၤတၢ် ၁၇:၂၈; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၆:၉; စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၁၁) ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤန့ၣ် ပတတူၢ်လိာ် ပှၤဂၤအတၢ်ထံၣ်ဘၣ်, လၢတၢ်န့ၢ်အလီၢ် ပအဲၣ်ဒိးအိၣ်မူဒ် တၢ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးအသိးအဃိ ဒ်ကတိၤဒိ ၂၃:၂၂ ပာ်ဖျါဝဲအသိးပ “ဒိကနၣ်” ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်လီၤ.
တၢး၀၀ ၆/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၁ အဆၢ ၁၃
“သုဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်အံၤ, သုမ့ၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လီၤ”
၁၃ တၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ဟံၣ်ဖိဃီဖိစံးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ တၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ မါဒီး ဖိတဖၣ်ဘၣ်. ယပၣ် အတၢ်ကတိၤဒိ အိၣ်ဝဲတခါလၢ “ဖဲနသးပှၢ်ထီၣ်အခါ ဒိကနၣ်နဖိအကလုၢ်တက့ၢ်.” တၢ်ကတိၤဒိအံၤ အခီပညီ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ မိၢ်ပၢ်လၢ အသးပှၢ်တဖၣ် တကြၢးသူအတၢ်န့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤ အါတလၢအခၢးဘၣ် ဒီးကြၢးဒိကနၣ် အဖိလၢ အနီၢ်ဒိၣ်ထီၣ်တဖၣ် အကလုၢ်န့ၣ်လီၤ. မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ဒိကနၣ်န့ၢ်ဝဲ အဖိကလုၢ်န့ၣ် လီၤပလိာ်လိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံသနာ်က့ ဖိတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကဘၣ်ရ့ဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢသးပှၢ်တဖၣ်လၢ တၢ်ယူးယီၢ်ပာ်ကဲအပူၤလီၤ. ကတိၤဒိ ၂၃:၂၂ စံးဝဲလၢ “ကနၣ်နပၢ်လၢ အထီၣ်ဖိနၤ အကလုၢ်တက့ၢ်. ဒီးတုၤနမိၢ်သးပှၢ်ဒီး, မၤတရီတပါအီၤတဂ့ၤ.” စီၤပၤစီၤၡလိၤမိၤ အိၣ်မူဝဲဒ်တၢ်ကတိၤအံၤအသိး ဒီးမၤလၤကပီၤဝဲအမိၢ် ဖဲအဟဲဃ့အီၤတၢ်တမံၤမံၤအခါန့ၣ်လီၤ. စီၤၡလိၤမိၤ မၢပှၤပာ်လီၤ လီၢ်ပစိာ်တဖျၢၣ်လၢ အစုထွဲတခီ ဒီးဒိကနၣ်န့ၢ်ဝဲ အမိၢ်နီၢ်ဘၤသၡ့ဘၤ အတၢ်ကတိၤလီၤ.—၁ စီၤပၤ ၂:၁၉, ၂၀.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ကတိၤဒိ ၂၄:၁၆) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤတီပှၤလိၤ လီၤဃံၤနွံဘျီဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤတတီတလိၤဘၣ်န့ၣ် အခီၣ်ဘၣ်တိၢ်ဒီး လီၤဃံၤလၢတၢ်ဟးဂီၤအပူၤလီၤ.
တၢး၁၃ ၃/၁၅ ကဘျံးပၤ ၄-၅ အဆၢ ၅-၈
ပှၤလၢအအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အခီၣ်ဘၣ်တိၢ်ဘၣ်ဆၣ် “တလီၤဃံၤ” ဝဲဘၣ်
နမ့ၢ်လီၤဃံၤသနာ်က့ ဂဲၤဆၢထၢၣ်တက့ၢ်
၅ ဖဲနလီၤဃံၤအခါ နတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နမ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ် တကလုာ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ တဆၢအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤတနီၤလီၤဃံၤဘၣ်ဆၣ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တနီၤတမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. အဒိ ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဖဲကတိၤဒိ ၂၄:၁၆ စံးဝဲ– “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤတီပှၤလိၤ လီၤဃံၤနွံဘျီဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤတတီတလိၤဘၣ်န့ၣ် အခီၣ်ဘၣ်တိၢ်ဒီး လီၤဃံၤလၢတၢ်ဟးဂီၤအပူၤလီၤ.”
၆ ယဟိဝၤယွၤ တဟ့ၣ်ဝဲအခွဲးလၢ ပှၤလၢအသန့ၤအသးလၢအီၤတဖၣ် ကလီၤဃံၤဝဲလၢ တၢ်လၢကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ် တုၤဒၣ်လဲာ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤတကဲဘၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပနာ်သ့ သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိးပ “ဂဲၤဆၢထၢၣ်” က့ၤကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤန့ၣ် ပဆဲးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤကသ့န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ အသးဒီဖျၢၣ်တဖၣ်အဂီၢ် လီၤသူၣ်မံသးမုာ် ဆံးဒိၣ်လဲၣ်. ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် အသးတအိၣ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် တဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ ဒီးအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်အအိၣ်ဘၣ်, ဒီးဂ့ၢ်လိာ်စ့ၢ်ကီးဝဲ တၢ်မၤစၢၤလၢ ပှၤဟ့ၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ‘ပှၤလၢအအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်’ န့ၣ်ပှၤမၤလီၤဃံၤအီၤလၢ သးသမူအတၢ်ဃ့ၢ်ပြၢတန့ၢ်ဘၣ်.—ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၁၆၅ တက့ၢ်.
၇ ပှၤတနီၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ အတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်အဃိ မၤကမၣ်ဘၣ် တၢ်ဒဲးဘး ဆံးဆံးဖိ အဘျီတဖၣ်အဘျီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် လီၤဃံၤအခါ ဂုာ်ကျဲးစၢး “ဂဲၤဆၢထၢၣ်” က့ၤဝဲအဃိ လၢယဟိဝၤယွၤ အမဲာ်ညါန့ၣ် မ့ၢ်ဒံးဒၣ် ပှၤတီပှၤလိၤလီၤ. တၢ်အံၤအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ပှၤလၢအသူၣ်ဘျၢသးဘျၢတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးနီၢ်နီၢ် ဒီးအဲၣ်ဒိးမၤ ယွၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤန့ၣ်လီၤ. ပသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၄၁:၉, ၁၀) ကတိၤဒိ ၂၄:၁၆ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အဆိကတၢၢ်တကျိၤန့ၣ် တမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး ပာ်ဖျါဝဲထဲတၢ် “လီၤဃံၤ” အဂ့ၢ်ဘၣ်. အဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ “ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤ” အဂီၢ်ကစၢ်ယွၤ ကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ယၡါယၤ ၅၅:၇ တက့ၢ်.) ယဟိဝၤယွၤဒီး ယ့ၣ်ၡူး နာ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ပကဂုာ်ကျဲးစၢးအဂ့ၤကတၢၢ် ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢပ “ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤ” အဂီၢ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၆:၅; ယိၤဟၣ် ၅:၁၉.
၈ ဖဲပှၤတဂၤဃ့ၢ်ပြၢတၢ်အခါ မ့ၢ်လီၤဃံၤဘၣ်ဆၣ် အဝဲမ့ၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလၢအချ့န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ် ကအိၣ်ဒံးဝဲလၢ ကတုၤဆူအဖီတၢၣ်အဂီၢ်လီၤ. လၢပသးသမူ အတၢ်ဃ့ၢ်ပြၢတၢ်အပူၤ တၢ်ဃ့ၢ်ပြၢ ‘အမုၢ်နံၤဒီးနၣ်ရံၣ်’ ကကတၢၢ်ဝဲ အခါဖဲလဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်. (မးသဲ ၂၄:၃၆) အဃိ ပသုတလီၤဃံၤတဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပဃ့ၢ်အီၤ တုၤအကတၢၢ်ကန့ၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပသုတလီၤဃံၤတဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
(ကတိၤဒိ ၂၄:၂၇) ကတဲာ်ကတီၤ နတၢ်မၤလၢခိ, ဒီးမၤတၢ်လၢ စံာ်ဧိၤပှဲၤဧိၤအပူၤတက့ၢ်. လၢခံက့ၤဒီး သူၣ်ထီၣ်နဟံၣ်တက့ၢ်.
တၢး၀၉ ၁၀/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၂ အဆၢ ၁၁
ပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်သံကွၢ်
ပှၤကွဲး လံာ်ကတိၤဒိ ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ ပှၤသးစၢ်တဂၤဒ်အံၤ– “ကတဲာ်ကတီၤ နတၢ်မၤလၢခိ, ဒီးမၤတၢ်လၢ စံာ်ဧိၤပှဲၤဧိၤအပူၤတက့ၢ်. လၢခံက့ၤဒီး သူၣ်ထီၣ်နဟံၣ်တက့ၢ်.” လံာ်ကတိၤဒိလၢ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ သးစီဆှံန့ၣ် အဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်မနုၤလဲၣ်. ပှၤတဂၤတချုးဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး သူၣ်ထီၣ်ဟံၣ်ဃီဒံးဘၣ်န့ၣ် ကဘၣ်သ့ၣ်ညါအမူဒါလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ ဒီးကတဲာ်ကတီၤဆိပာ်အသးလီၤ.