ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ ကၠိဖိလံာ်တၢ်မၤလိ အတၢ်ဂ့ၢ်ဘျးစဲ
လါယူၤလံ ၃–၉
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ယဃ့းစက့လး ၁၁–၁၄
“မ့ၢ်နအိၣ်ဒီးသးလၢ အကပုာ်ဒ်တၢ်ညၣ်အသိးဧါ”
(ယဃ့းစက့လး ၁၁:၁၇, ၁၈) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီးစံး, ယွၤစံးဒ်အံၤ, ယကထၢဖှိၣ်သု လၢပှၤဂီၢ်မုၢ်အကျါ, ဒီးဒုးအိၣ်ဖှိၣ်သုလၢကီၢ်တဖၣ် ဖဲသုအိၣ်ပြံအိၣ်ပြါလၢအပူၤ, ဒီးယကဟ့ၣ်လီၤသု လၢကီၢ်အံၣ်စရ့လးလီၤ. ၁၈ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကဟဲဖဲန့ၣ်, ဒီးကဟံးထီၣ်ကွံာ် ကယဲၢ်အတၢ်သးဟ့အလီၢ်, ဒီးကယဲၢ်တၢ်သးဘၣ်အၢအလီၢ် ဖဲန့ၣ်ခဲလၢာ်လီၤ.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၁ အဆၢ ၄
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
ဖဲ ချ.ခ.န ၆၁၂ န့ၣ်ဝံယဃ့းစက့လး ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ထံၣ်လၢ ညါခီလၢဘၣ်ဃးဒီး ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤအသးလၢ အလီၤသးဘၣ်အၢတဖၣ် လၢကစၢ်ယွၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲကစၢ်ယွၤပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်သးထီၣ်လၢ ပှၤလၢအသးတတီဘၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ် ခီဖျိဆှၢလီၤဝဲ အပှၤလၢမူခိၣ် (ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤလၢ “ပှၤဃုဂၤ”) အခါ ပှၤကပူၤဖျဲးထဲဒၣ် “ပှၤလၢတၢ်ပနီၣ်အိၣ်ဝဲလၢအလိၤ” လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၉:၂-၆) ဘၣ်ဆၣ် အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ပှၤကဘၣ်ဖှံလီၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်သးထီၣ် တၢ်မၤဟးဂီၤအကစီၣ်, “မ့ၣ်ကဖး” လၢဝ့ၢ်ပူၤလီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၁၀:၂) ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အလီၤပြံလီၤပြါတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ “ဟ့ၣ်ကၣ်အကျဲလၢ အခိၣ်ဒၣ်ဝဲအဖီခိၣ်” ဘၣ်ဆၣ် အဝဲအၢၣ်လီၤအီလီၤဝဲလၢ ကပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်လီၤ.—ယဃ့းစက့လး ၁၁:၁၇-၂၁.
(ယဃ့းစက့လး ၁၁:၁၉) ဒီးယကဟ့ၣ်လီၤအီၤလၢ အသးတဖျၢၣ်ဃီ, ဒီးယကဒၢနုာ် အသူၣ်သီအသးသီလၢအပူၤ, ဒီးယကထုးထီၣ်ကွံာ် အသးလၢၢ်လၢအပူၤ, ဒီးယကဟ့ၣ်လီၤအီၤလၢ အသးညၣ်,
နမၤနနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ဆၢတဲာ်ဒ်လဲၣ်
၉ ဖဲပမၤတၢ်ဆၢတဲာ်အခါ ပမ့ၢ်သန့ၤပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲအသိးန့ၣ် ပဆၢတဲာ်တၢ်လၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤကသ့ဝဲလီၤ. ပကဘၣ်မၤထွဲတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် လၢအမ့ၢ် “သန့ၤနသးလၢယွၤလၢ နသးဒီဖျၢၣ်ညါတက့ၢ်. ဒီးသုတသန့ၤနသးလၢ နတၢ်ကူၣ်တၢ်ဆးဒၣ်နဲတဂ့ၤ. သ့ၣ်ညါယွၤလၢနကျဲခဲလၢာ်အပူၤတက့ၢ်. ဒီးအဝဲဒၣ်ကမၤလိၤနကျဲလီၤ. ကဲထီၣ်ပှၤလၢအကူၣ်တၢ်သ့ လၢနမဲာ်ညါဒၣ်နဲအပူၤတဂ့ၤ. ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ တၢ်အၢအအိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.” (ကတိၤဒိ ၃:၅-၇) ဖဲပဖးလံာ်စီဆှံဒီး သ့ၣ်ညါအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဆိကမိၣ်အခါ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကထံၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢပမၤ ဖဲတၢ်အိၣ်သးတခါဂ့ၤ တခါဂ့ၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. ပဆိကမိၣ်တၢ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ဒံးယံာ်ဒံးအါထီၣ်ဝဲအသိး ပတၢ်ဆၢတဲာ်စ့ၢ်ကီး ကမ့ၢ်ဒ်အတၢ်ဘၣ်သးအသိး ဒံးယံာ်ဒံးအါထီၣ်ဝဲလီၤ. ကညီလၢ ပကမၤထွဲ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲစ့ၢ်ကီးလီၤ.—ယဃ့းစက့လး ၁၁:၁၉.
(ယဃ့းစက့လး ၁၁:၂၀) ဒ်သိးအကလဲၤတၢ်လၢ ယတၢ်သိၣ်တၢ်သီအပူၤ, ဒီးတိၢ်န့ၢ်ယတၢ်စံၣ်ညီၣ်, ဒီးမၤအီၤ, ဒီးကကဲထီၣ်ယပှၤဂီၢ်မုၢ်, ဒီးယကကဲထီၣ် အကစၢ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ယဃ့းစက့လး ၁၂:၂၆-၂၈) ဒီးယွၤအကလုၢ်ဘၣ်ယၤဒီးစံးဝဲဒၣ်, ၂၇ ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ကွၢ်ကွၢ်, ပှၤအံၣ်စရ့လး အပှၤဟံၣ်ဖိစံးဝဲဒၣ်, တၢ်လၢအထံၣ်ဝဲလၢညါခီတမံၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲလၢ အါနံၤအါသီခဲကိာ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးကတိၤတၢ်လၢဝံအကျိာ်လၢ အဆၢအကတီၢ်လၢ အယံာ်အဂ့ၢ်အကျိၤလီၤ. ၂၈ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, ယတၢ်ကတိၤ တသုးယံၤထီၣ်အသးလၢၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢ ယကတိၤတ့ၢ်န့ၣ် ကမၤအသးလီၤ, ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒၣ်.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၃ အဆၢ ၈
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
၁၂:၂၆-၂၈. ပှၤလၢအဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ အတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ဝံယဃ့းစက့လးစံးအီၤလၢ “ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, ယတၢ်ကတိၤ တသုးယံၤထီၣ်အသးလၢၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢ ယကတိၤတ့ၢ်န့ၣ် ကမၤအသးလီၤ.” တချုးလၢယဟိဝၤယွၤ မၤကတၢၢ်ကွံာ်ဟီၣ်ခိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢအီၤဒံးဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤစၢၤပှၤဂၤ ဒ်သိးကနာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ.
(ယဃ့းစက့လး ၁၄:၁၃, ၁၄) ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, တုၤကီၢ်တဘ့ၣ်မၤတၢ်ဒဲးဘး, ဒီးမၤကမၣ်ဘၣ်ယၤနးမး, ဒီးယယူာ်ထီၣ်ယစုလၢအဖီခိၣ်, ဒီးမၤကၢ်အကိၣ်အနီၣ်ထိးဘိ, ဒီးမၢလီၤတၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိဆူအအိၣ်, ဒီးဒီၣ်တဲာ်ကွံာ် ပှၤကညီဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢအပူၤဒီး, ၁၄ စီၤနိအၤ, စီၤဒၤနံးယ့လး, ဒီးစီၤယိၤဘးသၢဂၤန့ၣ် မ့ၢ်အိၣ်လၢအပူၤဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ကမၤပူၤမၤဖျဲးထဲအသးဒၣ်ဝဲလၢ အတၢ်တီတၢ်လိၤလီၤ. ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒၣ်.
ဟံးန့ၢ်တၢ်အဘျုးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤ
၁၃ အဒိ ဖဲယဃ့းစက့လး ၁၄:၁၃, ၁၄ န့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, တုၤကီၢ်တဘ့ၣ်မၤတၢ်ဒဲးဘး, ဒီးမၤကမၣ်ဘၣ်ယၤနးမး, ဒီးယယူာ်ထီၣ်ယစုလၢအဖီခိၣ်, ဒီးမၤကၢ်အကိၣ် အနီၣ်ထိးဘိ, ဒီးမၢလီၤတၢ်သၣ်ဝံၤလီဒိဆူအအိၣ်, ဒီးဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်ပှၤကညီဒီး ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢအပူၤဒီး, စီၤနိအၤ, စီၤဒၤနံးယ့လး, ဒီးစီၤယိၤဘးသၢဂၤန့ၣ် မ့ၢ်အိၣ်လၢအပူၤဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ကမၤပူၤမၤဖျဲးထဲအသးဒၣ်ဝဲလၢ အတၢ်တီတၢ်လိၤလီၤ. ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒၣ်.” ပမ့ၢ်ဃုသ့ၣ်ညါ လံာ်စီဆှံအဆၢအံၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဝံယဃ့းစက့လးကွဲးဝဲ တၢ်ကတိၤအံၤဖဲ ချ.ခ.န ၆၁၂ ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤနိအၤဒီး စီၤယိၤဘးန့ၣ် သံတ့ၢ်ဖးယံာ်လံ ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်သးတီလီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် စီၤဒၤနံးယ့လး အိၣ်မူဒံးဝဲလီၤ. ဖဲယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ် စီၤဒၤနံးယ့လးလၢ အမ့ၢ်ပှၤတီပှၤလိၤဒ် စီၤနိအၤ ဒီးစီၤယိၤဘးအခါန့ၣ် အဝဲအသးကအိၣ်အနံၣ် ၂၀ လီၤ. ပမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အခ့အပှၤလၢ အသးတီတဖၣ် ဃုာ်ဒီးပှၤသးစၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၈:၁၂-၁၄.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၃ အဆၢ ၉
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
၁၄:၁၂-၂၃. ဒ်သိးပကဒိးန့ၢ် တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂီၢ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ်အဖီခိၣ်လီၤ. ပှၤဂၤမၤစၢၤပှၤတသ့ဘၣ်.—ရိမ့ၤ ၁၄:၁၂.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(ယဃ့းစက့လး ၁၂:၁-၁၀) ဒီးယွၤအကလုၢ်ဘၣ်ယၤ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ၂ ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, နအိၣ်နဆိးလၢ ပှၤဟံၣ်ဖိလၢအပူထီၣ်ဒၣ်တၢ်, ပှၤလၢအမဲာ်အိၣ်ဒ်သိးအကထံၣ်တၢ်, ဒီးတထံၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်. အိၣ်ဒီးအနၢ်ဒ်သိးအကနၢ်ဟူတၢ်, ဒီးတနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့ၢ်ပှၤဟံၣ်ဖိလၢ အပူထီၣ်ဒၣ်တၢ်လီၤ. ၃ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး နဲဒၣ်ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ကတဲာ်ကတီၤ နတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ နကဟးထီၣ်လၢကီၢ်ပူၤအဂီၢ်, ဒီးဟးထီၣ်လၢမုၢ်ဆါခီ လၢအမဲာ်ညါတက့ၢ်. ဒီးနဘၣ်ဟးလၢနလီၢ် ဆူအလီၢ်တပူၤဒၣ်လၢအမဲာ်ညါလီၤ. မ့ၢ်ပှၤဟံၣ်ဖိလၢ အပူထီၣ်ဒၣ်တၢ်နာ်သက့ဒီး, ဘၣ်တဘၣ် ကကွၢ်ဆိကမိၣ်တၢ်လီၤ. ၄ ဒီးစိာ်ထီၣ် နတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ မုၢ်ဆါခီလၢအမဲာ်ညါ, ဒ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ ပှၤကဟးဝဲအဂီၢ်သိးန့ၣ်, ဒီးဟးထီၣ်လၢမုၢ်ဟါလၢအမဲာ်ညါ, ဒ်ပှၤလၢအလဲၤကဲကုၢ်အသိးန့ၣ်တက့ၢ်. ၅ မၤဘၢၣ်ဖျိ ဟံၣ်အဒူၣ်လၢအမဲာ်ညါ, ဒီးစိာ်ထီၣ်ကွံာ်တၢ်ဖဲန့ၣ်တက့ၢ်. ၆ စိာ်တၢ်လၢ နဖံဘၣ်ခိၣ်လၢအမဲာ်ညါ, ဒီးစိာ်တၢ်လၢမုၢ်ဟါတက့ၢ်. ကျၢၢ်ဘၢနမဲာ် ဒ်သိးနသုတထံၣ်ဘၣ် ဟီၣ်ခိၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယပာ်လံနၤလၢ တၢ်ပနီၣ်တမံၤလၢ အံၣ်စရ့လးအပှၤဟံၣ်ဖိအဂီၢ်လီၤ. ၇ ဒီးယမၤတၢ်ဒ် တၢ်မၤလိာ်ယၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ယဟဲစိာ် ယတၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢမုၢ်ဆါခီ, ဒ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ ပှၤဟးထီၣ်ကွံာ်လၢကီၢ်ပူၤ စိာ်ထီၣ်ကွံာ်သိးန့ၣ်, ဒီးလၢမုၢ်ဟါန့ၣ် ယဘၢၣ်ဖျိဟံၣ်အဒူၣ်လၢယစု, ဒီးယစိာ်တၢ်လၢမုၢ်ဟါလီၤ. ယစိာ်တၢ်လၢ ယဖံဘၣ်ခိၣ်လၢ အမဲာ်ညါလီၤ. ၈ ဒီးလၢမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်န့ၣ် ယွၤအကလုၢ်ဘၣ်ယၤ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ၉ ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, အံၣ်စရ့လးအပှၤဟံၣ်ဖိ, ပှၤဟံၣ်ဖိလၢ အပူထီၣ်ဒၣ်တၢ်စံးနၤ, နမၤမနုၤလဲၣ်န့ၣ်တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ၁၀ စံးဘၣ်အီၤ, ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, တၢ်ဝံတၢ်ယိးအံၤ ဘၣ်ဃးဒီး ပဒိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ, ဒီးအံၣ်စရ့လး အပှၤဟံၣ်ဖိခဲလၢာ်လၢ အအိၣ်ဝဲလၢအပူၤလီၤ.
လါယူၤလံ ၁၀–၁၆
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ယဃ့းစက့လး ၁၅–၁၇
“မ့ၢ်နတီဒီး နတၢ်အၢၣ်လီၤဧါ”
(ယဃ့းစက့လး ၁၇:၁-၄) ဒီးယွၤအကလုၢ်ဘၣ်ယၤဒီးစံးဝဲဒၣ်, ၂ ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ပှိၢ်ပှီၤတၢ်, ဒီးကတိၤဒိတၢ်ဒီး အံၣ်စရ့လးအပှၤဟံၣ်ဖိ, ၃ ဒီးစံး, ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, လံာ်ကြီကြာ်ဖးဒိၣ်, အိၣ်ဒီးအဒံးဆ့ဖးလဲၢ်, ဒီးအဒံးဖးထီ, ဒီးပှဲၤဝဲဒီးအဒံးလၢအကံၣ်ဃ့တဘ့ၣ် ဟဲဝဲဆူလဘၤနိၣ်, ဒီးဟံးန့ၢ်သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့တဒ့လၢအထီကတၢၢ်လီၤ. ၄ ဒ့ဝဲလၢအဒ့ဖိအစိးနါ, ဒီးစိာ်ထီၣ်ဝဲဆူကီၢ်ကၤတၢ်အပူၤ, ဒီးပာ်ဝဲလၢပှၤကၤတၢ်ဖိအဝ့ၢ်ပူၤလီၤ.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၂ အဆၢ ၆
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
၁၇:၁-၂၄— လံာ်ကြီကြာ် ဖးဒိၣ်ခံဘ့ၣ်န့ၣ်ဒိလီၤဝဲ မတၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်, သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့ဘီၣ်န့ၣ် တၢ်ထဲးထီၣ်ကွံာ်အီၤဒ်လဲၣ်, ဒီး “တၢ်အဒိး” လၢယဟိဝၤယွၤ သူၣ်လီၤဝဲန့ၣ် မ့ၢ်မတၤလဲၣ်. လံာ်ကြီကြာ် ဖးဒိၣ်ခံဘ့ၣ်န့ၣ် ဒိလီၤဝဲ ဘၤဘူၤလိၣ်ဒီးအဲၤကူပတူး အတၢ်ပၢလီၤ. လံာ်ကြီကြာ် အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ်လၢ အဟဲထီၣ်လၢ သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့ခိၣ်စိး န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ အဝဲဟဲဆူ စီၤပၤလၢအဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢ စီၤဒၤဝံးအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်ကြီကြာ် တဘ့ၣ်အံၤ ထဲးထီၣ်ကွံာ်ဝဲ သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့ခိၣ်စိးတဒ့ ခီဖျိပာ်ထီၣ်ဝဲ စီၤစံးဒကံယၤလၢ စီၤယဟိယါကံၣ်အလီၢ်လီၤ. လၢကဘၣ်တီဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤ အလီၢ်န့ၣ် စီၤစံးဒကံယၤ ဃုတၢ်မၤစၢၤလၢ လံာ်ကြီကြာ်အဂၤ လၢအမ့ၢ် ကီၢ်အဲၤကူပတူးအအိၣ်, ဘၣ်ဆၣ်တဒိးန့ၢ်တၢ်အဘျုးဘၣ်. အဝဲဘၣ် တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤ ဒီးဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အပူၤလီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤဒ့ကွံာ်စ့ၢ်ကီး “တၢ်အဒိး” လၢအမ့ၢ် စီၤပၤမ့းၡံအၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲကသူၣ်လီၤက့ၤ တၢ်အဒိးအံၤလၢ “ကစၢၢ်ထီဒီး ဖးထီလီၤဆီဒၣ်တၢ်တဖျၢၣ်အလိၤ” လၢမူခိၣ်အကစၢၢ်စံယိၣ်အဖီခိၣ် ဒီးကကဲထီၣ် “သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့းအဂ့ၤတထံး” လၢအကဟဲစိာ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤနီၢ်နီၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်လီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၁၄:၁.
(ယဃ့းစက့လး ၁၇:၇) ဒီးလံာ်ကြီကြာ်ဖးဒိၣ်အဂၤတဘ့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးအဒံးဆ့ဖးလဲၢ်, ဒီးအဒံးအါအါကလဲာ်လီၤ. ဒီးကွၢ်ကွၢ်, စပံးမုၢ်တမုၢ်န့ၣ် စဲၤလီၤအဂံၢ်ဆူအအိၣ်, ဒီးယူာ်လီၤအဒ့ဆူအအိၣ် ဒ်သိးအကဖှိၣ်ထံလၢအီၤလၢ ထံကျိဖဲတၢ်အလီၢ်လၢ အသူၣ်အသးလၢအပူၤန့ၣ်လီၤ.
(ယဃ့းစက့လး ၁၇:၁၅) ဘၣ်ဆၣ်ဒီး မ့ၢ်အမၢလီၤအကလူးတဖၣ်ဆူ အဲၤကူပတူး ဒ်သိးအကဟ့ၣ်အီၤလၢကသ့ၣ်, ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်အါဂၤသတးဒီး, ပူထီၣ်ဝဲလီၤ. ကဘီၣ်ထီၣ်ညီထီၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ဒီးကမၤဟးဂီၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ, ဒီးတၢ်ကမၤပူၤဖျဲးအီၤစ့ၢ်ကီးဧါ.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၂ အဆၢ ၆
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
၁၇:၁-၂၄— လံာ်ကြီကြာ် ဖးဒိၣ်ခံဘ့ၣ်န့ၣ်ဒိလီၤဝဲ မတၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်, သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့ဘီၣ်န့ၣ် တၢ်ထဲးထီၣ်ကွံာ်အီၤဒ်လဲၣ်, ဒီး “တၢ်အဒိး” လၢယဟိဝၤယွၤ သူၣ်လီၤဝဲန့ၣ် မ့ၢ်မတၤလဲၣ်. လံာ်ကြီကြာ် ဖးဒိၣ်ခံဘ့ၣ်န့ၣ် ဒိလီၤဝဲ ဘၤဘူၤလိၣ်ဒီးအဲၤကူပတူး အတၢ်ပၢလီၤ. လံာ်ကြီကြာ် အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ်လၢ အဟဲထီၣ်လၢ သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့ခိၣ်စိး န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ အဝဲဟဲဆူ စီၤပၤလၢအဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢ စီၤဒၤဝံးအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်ကြီကြာ် တဘ့ၣ်အံၤ ထဲးထီၣ်ကွံာ်ဝဲ သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့ခိၣ်စိးတဒ့ ခီဖျိပာ်ထီၣ်ဝဲ စီၤစံးဒကံယၤလၢ စီၤယဟိယါကံၣ်အလီၢ်လီၤ. လၢကဘၣ်တီဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤ အလီၢ်န့ၣ် စီၤစံးဒကံယၤ ဃုတၢ်မၤစၢၤလၢ လံာ်ကြီကြာ်အဂၤ လၢအမ့ၢ် ကီၢ်အဲၤကူပတူးအအိၣ်, ဘၣ်ဆၣ်တဒိးန့ၢ်တၢ်အဘျုးဘၣ်. အဝဲဘၣ် တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤ ဒီးဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အပူၤလီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤဒ့ကွံာ်စ့ၢ်ကီး “တၢ်အဒိး” လၢအမ့ၢ် စီၤပၤမ့းၡံအၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲကသူၣ်လီၤက့ၤ တၢ်အဒိးအံၤလၢ “ကစၢၢ်ထီဒီး ဖးထီလီၤဆီဒၣ်တၢ်တဖျၢၣ်အလိၤ” လၢမူခိၣ်အကစၢၢ်စံယိၣ်အဖီခိၣ် ဒီးကကဲထီၣ် “သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့းအဂ့ၤတထံး” လၢအကဟဲစိာ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤနီၢ်နီၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်လီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၁၄:၁.
(ယဃ့းစက့လး ၁၇:၁၈, ၁၉) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တပးကဲဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဘၣ်, ဒီးမၤဟးဂီၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလီၤ. ဒီးကွၢ်ကွၢ်, ဟ့ၣ်တ့ၢ်အစုဘၣ်ဆၣ်ဒီး မၤတၢ်ခဲလၢာ်အံၤလီၤ. တပူၤတဖျဲးဘၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်. ၁၉ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, ယမူယဲ, မ့ၢ်မးယတၢ်ဆိၣ်လၢအတပးကဲဘၣ်, ဒီးယတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ လၢအမၤဟးဂီၤန့ၣ် ယကဟ့ၣ်ကၣ်အီၤလၢ အခိၣ်ဒၣ်ဝဲအဖီခိၣ်လီၤ.
တၢး၁၂ ၁၀/၁၅ ၃၀ အဆၢ ၁၁
နတၢ်ကတိၤမ့ၢ် မ်အမ့ၢ်တက့ၢ်
၁၁ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ကွဲးနီၣ်ပာ်ဝဲ တၢ်အဒိအတဲာ်တဖၣ်အံၤလၢ အကလုၢ်ကထါအပူၤလဲၣ်. ပတၢ်ကတိၤမ့ၢ် မ်အမ့ၢ်န့ၣ် အရ့ဒိၣ်လၢကျဲဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲလၢ ပှၤတဂၤဂၤလၢ “တမၤတီဘၣ်အကလုၢ်ဘၣ်” န့ၣ် “ဂ့ၤသံဝဲလီၤ” (ရိမ့ၤ ၁:၃၁, ၃၂) ဘၣ်ဃးဒီး အဲၤကူပတူးအစီၤပၤဖၤရိၤ, ယူဒၤအစီၤပၤ စံးဒကံယၤ, စီၤအနၤနံ ဒီးနီၢ်စးဖံးရး တဖၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တဂၤစုာ်စုာ်အဒိအတဲာ်တဂ့ၤဘၣ်, မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်တတီဒီးအတၢ်အၢၣ်အဃိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ်လၢ အတဂ့ၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢပဂီၢ်လီၤ.—၂ မိၤၡ့ ၉:၂၇, ၂၈, ၃၄, ၃၅; ယဃ့းစက့လး ၁၇:၁၃-၁၅, ၁၉, ၂၀; မၤတၢ် ၅:၁-၁၀.
တၢး၈၈ ၉/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၇ အဆၢ ၈
ယဟိဝၤယွၤ တဖျီၣ်နုာ်အနးလၢအတြိးပူၤဘၣ်
၈ လၢခံ, ထိၣ်သတြီၤဝဲ ဘၤဘူၤလိၣ်ဒီးအဲၤကူပတူး အတၢ်ပၢလၢ လံာ်ကြီကြာ် ဖးဒိၣ်ခံဘ့ၣ်လီၤ. တဘ့ၣ်န့ၣ် မၤဟးဂီၤကွံာ် သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့ခိၣ်စိး ခီဖျိ သုးကွံာ်ဝဲ စီၤပၤယဟိၤယါခံၣ် ဒီးပာ်က့ၤဝဲ စီၤစံးဒကံယၤလၢအလီၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤစံးဒကံယၤ မၤတၢ်အၢၣ်လီၤဒီး နဘူၤကးန့စၢ် ဘၣ်ဆၣ်အဝဲမၤဟးဂီၤဝဲ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဒီးဟံးန့ၢ်ဝဲ အဲၤကူပတူး လၢအမ့ၢ် လံာ်ကြီကြၣ်အဂၤတဘ့ၣ် အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိ အတၢ်မၤစၢၤ လီၤ. စီၤစံးဒကံယၤ မ့ၢ်မၤဘၣ်ဖုး တၢ်အၢၣ်လီၤအီၤလၢ ကစၢ်ယွၤအမံၤဒီး မ့ၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ် အတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ် ကမၤဘၣ်ဒိ ယဟိဝၤယွၤ အလၤကပီၤလီၤ. ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်လၢကမၤဘၣ်ဒိ ယဟိဝၤယွၤ အလၤကပီၤန့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢ ပသုတမၤဟးဂီၤ ပတၢ်အၢၣ်လီၤတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် ပမံၤလၢအမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးန့ၣ် မ့ၢ်မးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဖးဒိၣ်တခါလီၤ.—ယဃ့းစက့လး ၁၇:၁-၂၁.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ယဃ့းစက့လး ၁၆:၆၀) ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ယကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ယအၢၣ်လီၤအီလီၤတၢ်ဒီးနၤလၢ နဖိသၣ်ဒံးအမုၢ်နံၤတဖၣ်န့ၣ်, ဒီးယကဒုးအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤဒီးနၤလၢ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ အထူအယိာ်လီၤ.
တၢး၈၈ ၉/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၇ အဆၢ ၇
ယဟိဝၤယွၤ တဖျီၣ်နုာ်အနးလၢအတြိးပူၤဘၣ်
၂ ခီဖျိလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တတီဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤဘၣ်အဃိ ယူဒၤန့ၣ်လီၤဂာ်ဒ် စပံးမုၢ်အဒ့တဖၣ်လၢ တသၣ်ထီၣ်တၤသၣ်အဂ့ၤဘၣ်ဒီး ဂ့ၤလၢသ့ၣ်မုၢ်အဂီၢ်လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၁၅:၁-၈) အဝဲဘၣ်တၢ်ထိၣ်သတြီၤအီၤ ဒ်ဖိသၣ်လၢ ပှၤထၢန့ၢ်အီၤတဂၤလၢ ဘၣ်တၢ်မၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်အီၤလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူး ဒီးဒုးကဲထီၣ်အီၤလၢပိာ်မုၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤဟံးန့ၢ်အီၤဒ်အမါအသိး, ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဃၣ်ဃီၤအသး ဆူယွၤအကမၣ်တဖၣ်ဒီး မၤဟးဂီၤနီၢ်ဒီမါဝၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအဃိ ကြၢးဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အသးတီတဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ ကမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ အထူအယိာ်ဒီးအီၤလီၤ. တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအသီလၢ ဘၣ်တၢ်မၤအီၤဒီးနီၣ်သးအံၣ်စရ့လးလီၤ.—ယဃ့းစက့လး ၁၆:၁-၆၃; ယံးရမံယၤ ၃၁:၃၁-၃၄; ကလၤတံ ၆:၁၆.
(ယဃ့းစက့လး ၁၇:၂၂, ၂၃) ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, ယကဟံးန့ၢ်စ့ၢ်ကီး သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့းထီတထံးအဒ့, ဒီးယကသူၣ်အီၤ, ဒီးယကဒ့ကွံာ် တၢ်အဒိးလၢအဒ့ထီကတၢၢ်အခံ, ဒီးယကသူၣ်အီၤလၢ ကစၢၢ်ထီဒီးဖးထီ လီၤဆီဒၣ်တၢ်တဖျၢၣ်အလိၤလီၤ. ၂၃ လၢအံၣ်စရ့လး အကစၢၢ်ဖးထီအလိၤန့ၣ် ယကသူၣ်အီၤ, ဒီးကဖးဒ့ထီၣ်, ဒီးသၣ်ထီၣ်, ဒီးကဲထီၣ်သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့းအဂ့ၤတထံး, ဒီးထိၣ်ဧိၤလံၣ်ဧိၤကိးကလုာ်ဒဲး ကအိၣ်ကဆိးလၢအဖီလာ်, ဒီးလၢအဒ့တဖၣ်အကဒုကျါန့ၣ် ကအိၣ်ကဆိးဝဲလီၤ.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၂ အဆၢ ၆
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
၁၇:၁-၂၄— လံာ်ကြီကြာ် ဖးဒိၣ်ခံဘ့ၣ်န့ၣ် ဒိလီၤဝဲမတၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်, သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့ဘီၣ်န့ၣ် တၢ်ထဲးထီၣ်ကွံာ်အီၤဒ်လဲၣ်, ဒီး “တၢ်အဒိး” လၢယဟိဝၤယွၤ သူၣ်လီၤဝဲန့ၣ် မ့ၢ်မတၤလဲၣ်. လံာ်ကြီကြာ် ဖးဒိၣ်ခံဘ့ၣ်န့ၣ် ဒိလီၤဝဲ ဘၤဘူၤလိၣ်ဒီးအဲၤကူပတူး အတၢ်ပၢလီၤ. လံာ်ကြီကြာ် အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ်လၢ အဟဲထီၣ်လၢ သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့ခိၣ်စိး န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ အဝဲဟဲဆူ စီၤပၤလၢအဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢ စီၤဒၤဝံးအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်ကြီကြာ် တဘ့ၣ်အံၤ ထဲးထီၣ်ကွံာ်ဝဲ သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့း အဒ့ခိၣ်စိးတဒ့ ခီဖျိပာ်ထီၣ်ဝဲ စီၤစံးဒကံယၤလၢ စီၤယဟိယါကံၣ်အလီၢ်လီၤ. လၢကဘၣ်တီဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤ အလီၢ်န့ၣ် စီၤစံးဒကံယၤ ဃုတၢ်မၤစၢၤလၢ လံာ်ကြီကြာ်အဂၤ လၢအမ့ၢ် ကီၢ်အဲၤကူပတူးအအိၣ်, ဘၣ်ဆၣ်တဒိးန့ၢ်တၢ်အဘျုးဘၣ်. အဝဲဘၣ် တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤ ဒီးဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အပူၤလီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤဒ့ကွံာ်စ့ၢ်ကီး “တၢ်အဒိး” လၢအမ့ၢ် စီၤပၤမ့းၡံအၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲကသူၣ်လီၤက့ၤ တၢ်အဒိးအံၤလၢ “ကစၢၢ်ထီဒီး ဖးထီလီၤဆီဒၣ်တၢ်တဖျၢၣ်အလိၤ” လၢမူခိၣ်အကစၢၢ်စံယိၣ်အဖီခိၣ် ဒီးကကဲထီၣ် “သ့ၣ်ဆှိအ့ရ့းအဂ့ၤတထံး” လၢအကဟဲစိာ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤနီၢ်နီၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်လီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၁၄:၁.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(ယဃ့းစက့လး ၁၆:၂၈-၄၂) ဒီးနမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါဒီး ပှၤအၤၡူၢ်ဖိလၢ နမၤဘျဲးမၤတသ့ဘၣ်အဃိလီၤ. မ့ၢ်မးနမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါဒီးအီၤ, ဘၣ်ဆၣ်ဒီးနမၤဘျဲးမၤတသ့ဘၣ်. ၂၉ ဒီးနမၤအါထီၣ် နမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါလၢ ကီၢ်ကနၤဧၣ်ပၢၢ်လၢကီၢ်က့ၤစ့း, ဒီးနမၤဘျဲးမၤတသ့ဘၣ်. ၃၀ မ့ၢ်နမၤတၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လၢ ပိာ်မုၣ်လၢအပာ်ဒူအသး, ဒီးမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါတဂၤမၤဝဲဒီး, နသးအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ဒ်လဲၣ်, ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒၣ်. ၃၁ ဒီးနမၤနတၢ်ခိၣ်ဒုးထီၣ်အသး လၢကျဲကိးဘိဒဲးအခီၣ်ထံး, ဒီးမၤနတၢ်အလီၢ်ထီၣ်ထီလၢ ကျဲမုၢ်ကိးဘိဒဲးအပူၤ, ဒီးနတဒ်ဘၣ် ပှၤဃဲသဲမုၣ်အသိးဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နတပးကဲဘၣ် တၢ်အဘူးအလဲဘၣ်. ၃၂ မ့ၢ်ဒ်မါလၢ အအဲၣ်ဘၢအဝၤအသိးန့ၣ် လၢအဟံးန့ၢ် ပှၤဂၤလၢအဝၤအလီၢ်လီၤ. ၃၃ ပှၤပိာ်ခွါဟ့ၣ်တၢ်အဘူးအလဲလၢ ပှၤဃဲသဲမုၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. မ့မ့ၢ်နဲဒၣ်အံၤ နဟ့ၣ်ကယဲၢ်ပှၤလၢအအဲၣ်နၤ အဘူးအလဲ, ဒီးနမၢလဲအီၤလၢစ့ဒ်သိး အကဟဲလၢကိးခီဒဲးဆူနအိၣ်, လၢအကမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ ဒီးနၤအဂီၢ်လီၤ. ၃၄ ဒီးလၢနမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါအပူၤန့ၣ် နလီၤဆီန့ၢ်ပိာ်မုၣ်အဂၤတက့ၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤတလူၤဘၣ်နၤ ဒ်သိးအကမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါဒီးနၤ နီတဂၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်နဟ့ၣ်တၢ်အဘူးအလဲ, ဒီးတၢ်တဟ့ၣ် ဘၣ်နၤလၢနဘူးနလဲဘၣ်. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး နလီၤဆီဒၣ်တၢ်လီၤ. ၃၅ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ပှၤဃဲသဲမုၣ်ဧၢ, ကနၣ်ယွၤအကလုၢ်တက့ၢ်. ၃၆ ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, မ့ၢ်နတၢ်ဘၣ်အၢလူလီၤအသး ဒီးနအိၣ်ဘ့ၣ်ဆ့အလီၢ်အိၣ်ဖျါလၢ နမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါလၢ ပှၤလၢနအဲၣ်အီၤအဃိ, ဒီးလၢနတၢ်သးဘၣ်အၢ အတၢ်ဂီၤအဃိ, ဒီးလၢနဖိတဖၣ်အသွံၣ်လၢ နဟ့ၣ်အီၤအဃိဒီး, ၃၇ ကွၢ်ကွၢ်, မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယကဒုးအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ် ပှၤလၢနအဲၣ်အီၤခဲလၢာ်, ပှၤလၢနမုာ်လၤဒီးအီၤ, ကယဲၢ်ပှၤလၢနအဲၣ်အီၤဒီး ကယဲၢ်ပှၤလၢနသးဟ့အီၤ, ဒီးယကဒုးအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်အီၤ ဝးတရံးထီဒါနၤ, ဒီးယကလီၣ်ဖျါထီၣ် နတၢ်အိၣ်ဘ့ၣ်ဆ့ လၢအမဲာ်ညါ, ဒ်သိးအကထံၣ်ဘၣ် နအိၣ်ဘ့ၣ်ဆ့အလီၢ်ခဲလၢာ်လီၤ. ၃၈ ယကစံၣ်ညီၣ်နၤ ဒ်ပိာ်မုၣ်လၢအအဲၣ်ဘၢအဝၤ, ဒီးလူတၢ်သွံၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤအသိး, ဒီးယကဟ့ၣ်လီၤနၤလၢတၢ်သွံၣ်လၢ ယသးကဲၤထီၣ်ဒီးယသးက့ၣ်လီၤ. ၃၉ ဒီးယကဟ့ၣ်လီၤကွံာ်နၤလၢအစုပူၤ, ဒီးကမၤလီၤပှီၢ်ကွံာ် နတၢ်ခိၣ်ဒုးထီၣ်အသး, ဒီးကမၤဟးဂီၤကွံာ် နလီၢ်ထီၣ်ထီတဖၣ်, ဒီးကဘ့ၣ်ကွံာ်နကူနသိး, ဒီးကဟံးထီၣ်ကွံာ် နကယၢကယဲလၢအဃံအလၤ, ဒီးကပာ်လီၤတဲာ်နၤအိၣ်ဘ့ၣ်ဆ့, ဒီးနကူနသိးတအိၣ်ဘၣ်လီၤ. ၄၀ ဒီးကဒုးဟဲထီဒါနၤလၢပှၤတဖု, ဒီးကကွံာ်နၤလၢ လၢၢ်ဒီးဆဲးဖျိထီၣ်နၤလၢအနးလီၤ. ၄၁ ဒီးကဆူးထီၣ်ကွံာ် နဟံၣ်တဖၣ်လၢမ့ၣ်အူ, ဒီးမၤတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဖၣ်လၢနၤ လၢပိာ်မုၣ်အါဂၤအမဲာ်ညါ, ဒီးယကဒုးဆိတ့ၢ် နမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ, ဒီးနတဟ့ၣ်လၢၤဘၣ် တၢ်အဘူးအလဲဘၣ်. ၄၂ ဒီးယကဒုးဆိတ့ၢ် ယသးကဲၤထီၣ်နၤ, ဒီးယသးက့ၣ် ကဟးထီၣ်ကွံာ်လၢနၤ, ဒီးယကအိၣ်ဃိကလံာ်, ဒီးယသးတထီၣ်လၢၤဘၣ်.
လါယူၤလံ ၁၇–၂၃
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ယဃ့းစက့လး ၁၈–၂၀
“ဖဲယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ပတၢ်ကမၣ်အခါ မ့ၢ်အဝဲသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ဝဲဧါ”
(ယဃ့းစက့လး ၁၈:၁၉, ၂၀) ဘၣ်ဆၣ်ဒီးသုစံး, ဖိခွါတဘၣ်ဘၣ် ပၢ်အတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ် မ့ၢ်အဘၣ်မနုၤလဲၣ်. တုၤဖိခွါမၤတၢ်စံၣ်ညီၣ် ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤ, တိၢ်န့ၢ်ဝဲလၢ ယတၢ်သိၣ်တၢ်သီခဲလၢာ်, ဒီးမၤအီၤဒီး, မူဒီးကမူဝဲလီၤ. ၂၀ ပှၤအသးလၢအမၤတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ် အဝဲဒၣ်ကသံလီၤ. ဖိခွါတဘၣ်ဘၣ် အပၢ်အတၢ်ဒဲးဘးဘၣ်, ဒီးအပၢ်တဘၣ်ဘၣ် အဖိခွါအတၢ်ဒဲးဘးဘၣ်, ပှၤတီပှၤလိၤအတၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲလၢအလိၤ, ဒီးပှၤတတီတလိၤ အတၢ်တတီတလိၤန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲလၢအလိၤလီၤ.
ဖဲယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ပတၢ်ကမၣ်အခါ မ့ၢ်အဝဲသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ဝဲဧါ
ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲယဃ့းစက့လး ဒ်ပှၤကတိၤခၢၣ်စးတၢ်အသိး ဒီးဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်စံၣ်ညီၣ်အကစီၣ် ဘၣ်ဃးဒီးပှၤယူဒၤဖိဒီး ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လၢ တအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီန့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ယူဒၤဒီကီၢ် တဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢၤဘၣ် ဒီးအကီၢ်ပှဲၤဒီး တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးန့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိတဖၣ် ကမၤဟးဂီၤ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်မုၢ်လၢ် အတၢ်ကစီၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဂၤစုာ်စုာ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဃုထၢဒီး အိၣ်ဒီးမူဒါလၢ အတၢ်မၤအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.—အဆၢဖိ ၁၉, ၂၀.
(ယဃ့းစက့လး ၁၈:၂၁, ၂၂) ဒီးပှၤတတီတလိၤ မ့ၢ်ဃၣ်ကွံာ်အသးလၢ အတၢ်ဒဲးဘးခဲလၢာ်လၢအမၤဝဲ, ဒီးမ့ၢ်တိၢ်န့ၢ် ယတၢ်သိၣ်တၢ်သီခဲလၢာ်, ဒီးမၤတၢ်စံၣ်ညီၣ်, ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤဒီး, မူဒီးကမူဝဲလီၤ, တသံဝဲဘၣ်, ၂၂ တၢ်တသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ထီဒါအီၤလၢ အတၢ်ကမၣ်လၢ အမၤဝဲနီတမံၤဘၣ်, ကမူဝဲလၢအတၢ်တီတၢ်လိၤ လၢအမၤဝဲအပူၤလီၤ.
ဖဲယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ပတၢ်ကမၣ်အခါ မ့ၢ်အဝဲသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ဝဲဧါ
ပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်အသးဒီး မၤက့ၤတၢ်ဂ့ၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲစံးဝဲလၢ– “ဒီးပှၤတတီတလိၤ မ့ၢ်ဃၣ်ကွံာ်အသးလၢ အတၢ်ဒဲးဘးခဲလၢာ်လၢအမၤဝဲ, ဒီးမ့ၢ်တိၢ်န့ၢ် ယတၢ်သိၣ်တၢ်သီခဲလၢာ်, ဒီးမၤတၢ်စံၣ်ညီၣ်, ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤဒီး, မူဒီးကမူဝဲလီၤ, တသံဝဲဘၣ်,” (အဆၢဖိ ၂၁) ယဟိဝၤယွၤ “ပျၢ်ကွံာ်တၢ်ညီ” အဃိ ပျၢ်ကွံာ်ဝဲ ပှၤလၢပာ်တ့ၢ်ကွံာ်တၢ်မၤလၢအအၢ ဒီးပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးတဂၤ အတၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၆:၅.
ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကမၣ်လၢ အမၤတ့ၢ်ဝဲတခီမီၣ်. ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ “တၢ်တသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ထီဒါအီၤလၢ အတၢ်ကမၣ်လၢ အမၤဝဲနီတမံၤဘၣ်,” (အဆၢဖိ ၂၂) ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ပှၤလၢအပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးတဂၤ အတၢ်ကမၣ်န့ၣ် “တၢ်တသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ” လၢၤဘၣ်.
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ကတိၤ “သ့ၣ်နီၣ်” န့ၣ်တအဲၣ်ဒိးစံးဝဲထဲ တၢ်သ့ၣ်နီၣ်က့ၤတၢ်လၢ ခါဆူညါန့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကတိၤအံၤန့ၣ် လံာ်တဘ့ၣ်စံးဝဲလၢ– တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ” န့ၣ်ကအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်မၤ မ့တမ့ၢ် ပာ်ဖျါဃုာ်ဝဲဒီး တၢ်ကတိၤလၢအပာ်ဖျါတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. “သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ” န့ၣ်အခီပညီကမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး “တၢ်မၤ” န့ၣ်လီၤ. အဃိ ဖဲကစၢ်ယွၤ စံးဝဲလၢ “တၢ်တသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ထီဒါအီၤ” အခါအခီပညီမ့ၢ် ပှၤလၢအမၤကမၣ်တၢ်တဂၤ မ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ တပာ်က့ၤတၢ်ကမၣ်လၢအလိၤ မ့တမ့ၢ် တစံၣ်ညီၣ်အီၤလၢၤဘၣ်.
ဖဲယဃ့းစက့လး ၁၈:၂၁, ၂၂ န့ၣ်ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ်တၢ်ကမၣ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့အဃိ ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်မံသးမံလၢပဂီၢ်လီၤ. ဖဲယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ်အခါ အဝဲတဆိကမိၣ်က့ၤဝဲ ပတၢ်ကမၣ်လၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ်, ပှၤလၢအပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးတဂၤ အတၢ်ကမၣ်န့ၣ် အဝဲပာ်က့ၤဝဲလၢ အလီၢ်ခံလီၤ. (ယၡါယၤ ၃၈:၁၇) ဒ်ပှၤထွါစီကွံာ်တၢ်အသိး အဝဲထွါစီကွံာ်ဝဲ တၢ်ကမၣ်တဖၣ်လီၤ.—မၤတၢ် ၃:၁၉.
ပမ့ၢ်ပှၤတလၢတပှဲၤအဃိ ပလိၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သးကညီၤလီၤ. အါန့ၢ်အန့ၣ် ပမၤတၢ်ကမၣ်အါဘျီလီၤ. (ရိမ့ၤ ၃:၂၃) ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ပမ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသးနီၢ်နီၢ်န့ၣ် အဝဲသးအိၣ်ပျၢ်ပတၢ်ကမၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲပျၢ်ပတၢ်ကမၣ်အခါ သးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. တပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤဝဲ တၢ်ကမၣ်လၢပမၤတဖၣ် ဒ်သိးကပာ်တၢ်ကမၣ်လၢပလိၤဒီး ကစံၣ်ညီၣ်ပှၤအဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. လီၤသူၣ်မံသးမုာ်ဒိၣ်မးလီၤ. ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သးကညီၤအံၤ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤ လၢနကသုးဘူးနသးဆူအအိၣ် တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.
(ယဃ့းစက့လး ၁၈:၂၃) ပှၤတတီတလိၤသံဝဲန့ၣ် ဘၣ်ယသးတစဲးဧိၤဒၣ်လဲာ်န့ၣ်ဧါ, ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒၣ်. ဃၣ်ကွံာ်အသးလၢအကျဲဒီး မူဝဲန့ၣ်ဘၣ်ယသးတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.
(ယဃ့းစက့လး ၁၈:၃၂) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤသံဝဲန့ၣ် တဘၣ်ဘၣ်ယသးဘၣ်, ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒၣ်. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ဃၣ်ကွံာ်သုသး, ဒီးမူတက့ၢ်.
တၢး၀၈ ၄/၁ ကဘျံးပၤ ၈ အဆၢ ၄
အၢ်မက့းဒိၣ်—ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဒုးလၢ ကမၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်ဒုးခဲလၢာ်
ကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ အဝဲကစံၣ်ညီၣ် ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် တီတီလိၤလိၤလီၤ. စီၤအၤဘြၤဟၣ် သံကွၢ်ဝဲလၢ “ပှၤလၢအစံၣ်ညီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါတဂၤန့ၣ် ကမၤတၢ်တီတၢ်လိၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.” စီၤအၤဘြၤဟၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်စံးဆၢလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မၤတၢ်တီတီလိၤလိၤထီဘိလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁၈:၂၅) ယဟိဝၤယွၤ တအဲၣ်ဒိးမၤဟးဂီၤ ပှၤအၢပှၤသီဘၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ခီဖျိ လံာ်စီဆှံလီၤ. မ့ၢ်လၢတသ့တဘၣ်အဃိ ဘၣ်မၤဟးဂီၤကွံာ် ပှၤအၢပှၤသီန့ၣ်လီၤ.—ယဃ့းစက့လး ၁၈:၃၂; ၂ ပ့းတရူး ၃:၉.
တၢး၀၆ ၁၂/၁ ကဘျံးပၤ ၂၇ အဆၢ ၁၁
တၢ်အဲၣ်ပှၤလၢပဃၢၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်
၁၁ ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤလၢအတမၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤတဖၣ်အခါ ပမ့ၢ်ကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ကစၢ်တအဲၣ်ဝဲ တၢ်အၢတၢ်သီဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤဆူပှၤခဲလၢာ် ခီဖျိဟ့ၣ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် ကပာ်တ့ၢ်ကွံာ်တၢ်အၢ ဒီးကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူအထူအယိာ်အဂီၢ်လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၁၈:၂၃) ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ “ပှၤခဲလၢာ်ကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး” လီၤ. (၂ ပ့းတရူး ၃:၉) ကစၢ်ယွၤ “ဆၢဝဲလၢပှၤကညီခဲလၢာ် ကတုၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအီၤ, ဒီးကသ့ၣ်ညါထီၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ” (၁ တံၤမသ့း ၂:၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူး မၤလိာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်, သိၣ်လိတၢ်ဒီး ‘လဲၤဒုးကဲထီၣ် ပှၤအကလုာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်’ လီၤ. (မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀) ခီဖျိပပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်မၤအံၤအဃိ မ့ၢ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးပှၤလၢပဃၢၤ ဃုာ်ဒီးပဒုၣ်ပဒါန့ၣ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ယဃ့းစက့လး ၁၈:၂၉) ဘၣ်ဆၣ်ဒီး အံၣ်စရ့လးအပှၤဟံၣ်ဖိ စံးဝဲဒၣ်, ယွၤအကျဲတတီတဘၣ်ဘၣ်. အံၣ်စရ့လး အပှၤဟံၣ်ဖိသ့ၣ်ဧၢ, သုကျဲတဘၣ်တတီဘၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.
တၢး၁၃ ၈/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၁ အဆၢ ၉
မ်နသးသုတ “ကဒူးကဒ့ၣ်တၢ်လၢယွၤအလိၤ” နီတဘျီတဂ့ၤ
၉ ပတသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်ခဲလၢာ်ဘၣ်. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ ယဃ့းစက့လးအစိၤတဖၣ် တသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်ခဲလၢာ်ဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ “ယွၤအကျဲတတီဘၣ်” လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၁၈:၂၉) အဝဲသ့ၣ် တသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်ခဲလၢာ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် ကဲစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဖီခိၣ်, စံၣ်ညီၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်နၢ်ပၢၢ်ဒီး အတၢ်ဘျၢဒၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး တဘျီတခီၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံပူၤ တၢ်ဂ့ၢ်လၢပတနၢ်ပၢၢ်တဖၣ် ကအိၣ်ဝဲ မ့ၢ်တမ့ၢ် ဖဲပကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ တမံၤမံၤအခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ဘၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသးဒ်အံၤလဲၣ်န့ၣ် ပတနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်အဘျီ ကအိၣ်ဝဲလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ပကဆိကမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ “အကျဲတတီဘၣ်” န့ၣ်ဧါ.—ယိၤဘး ၃၅:၂.
(ယဃ့းစက့လး ၂၀:၄၉) ဒီးယစံး, အၣ်, ကစၢ်ယွၤဧၢ, ပှၤစံးလၢယဂ့ၢ်န့ၣ်, ကတိၤတၢ်ကတိၤဒိ, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၄ အဆၢ ၃
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
၂၀:၁, ၄၉. အံၣ်စရ့လး အပှၤသးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်စံးဆၢန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သးဒ့ဒီလၢ ဝံယဃ့းစက့လး အတၢ်ကတိၤန့ၣ်လီၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး မ်ပသုတအိၣ်ဒီး တၢ်သးဒ့ဒီလၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတိၤန့ၣ်တဂ့ၤ.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(ယဃ့းစက့လး ၂၀:၁-၁၂) ဒီးလၢနံၣ်နွံနံၣ်တနံၣ်, လါယဲၢ်လါတလါ, ထီၣ်ဆံဆဲၣ်နံၤတနံၤန့ၣ် တၢ်မၤအသးလၢ အံၣ်စရ့လးအပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တနီၤ ဟဲသံကွၢ်ယွၤ ဒီးဆ့ၣ်နီၤဝဲလၢယမဲာ်ညါလီၤ. ၂ ဒီးယွၤအကလုၢ်ဘၣ်ယၤ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ၃ ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ကတိၤတၢ်ဒီးအံၣ်စရ့လး အပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, သုဟဲသံကွၢ်ယၤစ့ၢ်ကီးဧါ. ယမူယဲ, ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒၣ်, ယတဒိးတၢ်သံကွၢ်လၢသုဘၣ်. ၄ နကစံၣ်ညီၣ်အီၤစ့ၢ်ကီးဧါ. ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, နကစံၣ်ညီၣ်အီၤစ့ၢ်ကီးဧါ. ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢ အပၢ်တဖၣ် အတၢ်သးဘၣ်အၢ, ၅ ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, မုၢ်တနံၤလၢဃုထၢအံၣ်စရ့လး, ဒီးယူာ်ထီၣ်ယစု ဆူယၤကိာ်အပှၤဟံၣ်ဖိ အချံအသၣ်, ဒီးလီၣ်ဖျါထီၣ်ယသးလၢ အမဲာ်ညါလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤ ဖဲယယူာ်ထီၣ်ယစုဆူအအိၣ်ဒီးစံး, ယမ့ၢ်ယွၤသုကစၢ်ဒီး, ၆ မုၢ်တနံၤန့ၣ် ယယူၣ်ထီၣ်ယစုဆူအအိၣ်ဒီး ယဆိၣ်လၢယကဒုးဟးထီၣ်အီၤလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤ, ဆူကီၢ်တဘ့ၣ်လၢ ယဃုတ့ၢ်လၢအဂီၢ်, လၢအယွၤဝဲဒီးတၢ်နုၢ် ထံဒီးကနဲစီလၢအမ့ၢ် ကီၢ်ခဲလၢာ်အဃံအလၤ, ၇ ဒီးယစံးဘၣ်အီၤ, ညိကွံာ်တဂၤသုတၢ်သးဘၣ်အၢ လၢသုမဲာ်ညါစုာ်စုာ်တက့ၢ်. ဒီးမၤဘၣ်အၢသုသးဒီး အဲၤကူပတူးအတၢ်ဂီၤတၢ်ဖီၣ်တဂ့ၤ. ယဲဒၣ်အံၤ ယမ့ၢ်ယွၤသုကစၢ်လီၤ. ၈ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်ပူထီၣ်ယၤ, ဒီးတကနၣ်ဘၣ်ယကလုၢ်ဘၣ်, တညိကွံာ်ဘၣ် အတၢ်သးဘၣ်အၢလၢ အမဲာ်ညါစုာ်စုာ်ဘၣ်. ဒီးတလဲၤသဒၣ်ဘၣ် အဲၤကူပတူး အတၢ်ဂီၤတၢ်ဖီၣ်ဘၣ်. တုၤနုၤတစုယစံး, ယကလူလီၤ ယသးကဲၤထီၣ်လၢအလိၤ, ဒီးမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ယသးထီၣ်လၢအဖီခိၣ် လၢကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤလီၤ. ၉ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ယမၤတၢ်လၢယမံၤအဃိ, ဒ်သိးအသုတဘၣ်အၢလၢ ပှၤကလုာ်တဖၣ်အမဲာ်ညါလၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဝဲလၢအကျါ, ဒီးလၢယဒုးဟးထီၣ်အီၤလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးသတးဒီး, ယလီၣ်ဖျါထီၣ်ယသးလၢ အဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ညါလီၤ. ၁၀ ဒီးယဒုးဟးထီၣ်အီၤလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤ, ဒီးဆှၢအီၤဆူပှၢ်မုၢ်ကနၢလီၤ. ၁၁ ဒီးယဟ့ၣ်လီၤအီၤလၢ ယတၢ်သိၣ်တၢ်သီ, ဒီးယဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢယတၢ် စံၣ်ညီၣ်လၢပှၤမ့ၢ်တိၢ်န့ၢ်ဒီး, ကမူဝဲလၢအပူၤလီၤ. ၁၂ ဒီးယဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီးအီၤလၢ ယအိၣ်ဘှံးနံၤတဖၣ်လၢ အကဲထီၣ်တၢ်အပနီၣ်လၢ ယၤဒီးအီၤအဘၢၣ်စၢၤ, ဒ်သိးအကသ့ၣ်ညါလၢယၤယွၤအံၤ, ယပာ်စီဆှံအီၤလီၤ.
လါယူၤလံ ၂၄–၃၀
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ယဃ့းစက့လး ၂၁-၂၃
“ဘီမုၢ်မ့ၢ် ပှၤလၢအမ့ၢ်အတၢ် နီၢ်နီၢ်တဂၤအဂီၢ်”
(ယဃ့းစက့လး ၂၁:၂၅) ဒီးနဲဒၣ်အံၤ, အံၣ်စရ့လးအပဒိၣ်ဖးဒိၣ်အအၢ ဒီးတတီတလိၤဘၣ်, လၢအမုၢ်တနံၤဘၣ်ဖဲ အတၢ်ဒဲးဘးအကတၢၢ်တဂၤဧၢ.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၃ အဆၢ ၁၁
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုၢ်အီၤ နွံနံၣ်တနံၣ်ဖဲ ချ.ခ.န ၆၁၁ န့ၣ်အံၣ်စရ့လး အပှၤသးပှၢ်တဖၣ် ဟဲဆူဝံယဃ့းစက့လးအအိၣ် ဒ်သိးက “သံကွၢ်ယွၤ” အဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ပူထီၣ်တၢ်အဂ့ၢ် တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ‘ကဘီၣ်ထီၣ်ကွံာ်အနးလၢ အတြိးပူၤ’ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၂၀:၁; ၂၁:၃) ဘၣ်ဃးဒီး အံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ (စံးဒကံယၤ) န့ၣ်ယဟိဝၤယွၤ စံးဝဲလၢ- “ဘီၣ်လီၤကွံာ်ခိၣ်ဖၢၣ်, ထုးထီၣ်ကွံာ်ခိၣ်သလုးတက့ၢ်. တမ့ၢ်လၢၤဘၣ် နတၢ်ဘၣ်. ပာ်ထီၣ်ထီပှၤလၢအအိၣ်ဆီၣ်လီၤ, ဒီးဆီၣ်လီၤပှၤလၢ အအိၣ်ထီၣ်ထီတက့ၢ်. ယကကျၢၢ်အီထီလာ်, ယကကျၢၢ်အီထီလာ်, ယကကျၢၢ်အီထီလာ်လီၤ. ဒီးတအိၣ်လၢၤဘၣ်တုၤ ပှၤတဂၤဟဲလၢ အမ့ၢ်အတၢ်နီၢ်နီၢ်, ဒီးယကဟ့ၣ်အီၤလီၤ.”—ယဃ့းစက့လး ၂၁:၂၆, ၂၇.
(ယဃ့းစက့လး ၂၁:၂၆) ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, ဘီၣ်လီၤကွံာ်ခိၣ်ဖၢၣ်, ထုးထီၣ်ကွံာ်ခိၣ်သလုးတက့ၢ်. တမ့ၢ်လၢၤဘၣ်နတၢ်ဘၣ်. ပာ်ထီၣ်ထီပှၤလၢအအိၣ်ဆီၣ်လီၤ, ဒီးဆီၣ်လီၤပှၤလၢအအိၣ်ထီၣ်ထီတက့ၢ်.
တၢး၁၁ ၈/၁၅ ကဘျံးပၤ ၉ အဆၢ ၆
အဝဲသ့ၣ် ခိးကွၢ်လၢ် မ့းၡံအၤ
၆ မ့းၡံအၤန့ၣ် ကဘၣ်ဟဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢ အံၣ်စရ့လးအစၢၤအသွဲၣ် ယူဒၤကလုာ်ဒူၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးလၢ စီၤယၤကိာ် သံဒံးဘၣ်ဒီး ဆိၣ်ဂ့ၤအဖိတဖၣ်အခါ အဝဲတဲဆိပာ်ဝဲလၢ- “စီၤပၤအနီၣ်ထိးတဟးထီၣ်လၢယူဒၤအအိၣ်, ပှၤဟ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီ တဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ အခီၣ်ကဆူး, တုၤတၢ်မၤဃူမၤဖိးတၢ် [ၡံလီၤ, nwt] ဟဲ, ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်ကဒိကနၣ်အကလုၢ်လီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၄၉:၁၀) ယူဒၤ ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ် နာ်ဝဲလၢ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး မ့းၡံအၤန့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်ဖဲ စီၤဒၤဝံးပၢတၢ်န့ၣ် စီၤပၤအနီၣ်ထိး (စီၤပၤအတၢ်ပၢအခွဲး) ဒီးပှၤဟ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီ (တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကဟ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီ) န့ၣ်အိၣ်လၢယူဒၤအဒူၣ်ကျါလီၤ. “ၡံလီၤ” အခီပညီမ့ၢ် “ပှၤလၢအမ့ၢ်အတၢ်” လီၤ. ယူဒၤစီၤပၤ အစၢၤအသွဲၣ်န့ၣ် ကကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲဖဲ “ၡံလီၤ” လၢအမ့ၢ်စီၤပၤလၢ ကပၢတၢ်လီၤထူလီၤယိာ်တဂၤ ပၢတၢ်အခါန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤ တဲဝဲယူဒၤအစီၤပၤလၢခံကတၢၢ် စီၤစံးဒကံယၤလၢ ကဟ့ၣ်ဝဲစီၤပၤအလီၢ်လၢ ပှၤလၢအမ့ၢ်အတၢ်နီၢ်နီၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၂၁:၂၆, ၂၇) စီၤပၤစံးဒကံယၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ်ပှၤထဲတဂၤဧိၤလၢ အဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢ စီၤဒၤဝံးဒီး မ့ၢ်ဝဲစီၤပၤလၢဘၣ်တၢ်စံးပာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူး ဟဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် မူခိၣ်ကလူး ကၤဘြံၤအ့လး တဲဘၣ်နီၢ်မၤရံလၢ– “ကစၢ်ယွၤကဟ့ၣ်အီၤလၢအပၢ်စီၤဒၤဝံးအလီၢ်ပစိာ်, ဒီးကပၢဘၣ်စီၤယၤကိၣ်အဟံၣ် အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်လီၤ. ဒီးအဘီအမုၢ်န့ၣ်အကတၢၢ်တအိၣ်ဘၣ်လီၤ.” (လူၤကၣ် ၁:၃၂, ၃၃) ၡံလီၤကဘၣ်မ့ၢ် ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် လၢဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢ စီၤဒၤဝံး ဒီးယူဒၤကလုာ်ဒူၣ်အကျါလီၤ.—မးသဲ ၁:၁-၃, ၆; လူၤကၣ် ၃:၂၃, ၃၁-၃၄.
(ယဃ့းစက့လး ၂၁:၂၇) ယကကျၢၢ်အီထီလာ်, ယကကျၢၢ်အီထီလာ်, ယကကျၢၢ်အီထီလာ်အီၤလီၤ. ဒီးတအိၣ်လၢၤဘၣ်တုၤ ပှၤတဂၤဟဲလၢအမ့ၢ်အတၢ်နီၢ်နီၢ်, ဒီးယကဟ့ၣ်အီၤလီၤ.
အိၣ်ဒီးတၢ်နာ်အဂၢၢ်ကျၢၤလၢ ဘီမုၢ်အဖီခိၣ်
၁၄ ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤအံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ စီၤဒၤဝံးလၢ တၢ်အၢၣ်လီၤတခါလီၤ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်အၢၣ်လီၤအီဒီးစီၤဒၤဝံး န့ၣ်လီၤ. (ဖး ၂ ၡမူၤအ့လး ၇:၁၂, ၁၆ တက့ၢ်.) ဖဲစီၤဒၤဝံး ပၢတၢ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ မၤဝဲတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအံၤဒီးအီၤ ဒီးစံးဝဲလၢ မ့းၡံအၤန့ၣ် ကဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢအီၤန့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁:၃၀-၃၃) ဘၣ်ဃးဒီး မ့းၡံအၤကဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ် အဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါဝဲလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ စံးဝဲလၢ မ့းၡံးအၤ အဘီမုၢ်အလီၢ်ပစိာ်န့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲစၢၤသွဲၣ်လၢ ကဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢ စီၤဒၤဝံးအံၤ “အတၢ်နီၢ်နီၢ်” လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၂၁:၂၅-၂၇) စီၤဒၤဝံးအစၢၤအသွဲၣ် စီၤပၤ “ကအိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤ လီၤထူလီၤယိာ်” လီၤ. မ့ၢ်လၢစီၤဒၤဝံး အစၢၤအသွဲၣ် “ကအိၣ်လီၤထူလီၤယိာ်, ဒီးအလီၢ်ပစိာ် ဒ်မုၢ်အသိး” လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၉:၃၄-၃၇) မ့းၡံအၤ အတၢ်ပၢ တဟးဂီၤဝဲနီတဘျီဘၣ် ဒီးပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ အဘျုးကအိၣ်ဝဲ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ယဃ့းစက့လး ၂၁:၃) ဒီးစံးလၢကီၢ်အံၣ်စရ့လး, ယွၤစံးဒ်အံၤ, ကွၢ်ကွၢ်, ယထီဒါနၤ, ဒီးယကဘီၣ်ထီၣ်ကွံာ်ယနးလၢ အတြိးပူၤ, ယကဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်ပှၤတီ, ဒီးပှၤတတီဘၣ်လၢနပူၤလီၤ.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၄ အဆၢ ၁
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
၂၁:၃— “နး” လၢယဟိဝၤယွၤ ထုးထီၣ်ဝဲလၢအတြိးပူၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်. “နး” လၢယဟိဝၤယွၤ သူဝဲလၢကစံၣ်ညီၣ် ကီၢ်ယူဒၤဒီး ယရူၤၡလ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဘၤဘူၤလိၣ်စီၤပၤ နဘူၤကးန့စၢ် ဒီးအသုးမုၢ်န့ၣ်လီၤ. ပၣ်ဃုာ်ဒီး ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကရၢကရိလၢမူခိၣ် လၢဘၣ်တၢ်ကရၢကရိအီၤဒီး မူခိၣ်ကလူးလၢ အိၣ်ဒီးအစိကမီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
(ယဃ့းစက့လး ၂၃:၄၉) ဒီးကဟ့ၣ်ကၣ်သုသး ကလုာ်ကလိၤလၢသုလိၤ, ဒီးသုကတူၢ်သုတၢ်ဂီၤတဖၣ် အတၢ်ဒဲးဘး, ဒီးသုကသ့ၣ်ညါလၢ ယမ့ၢ်ကစၢ်ယွၤလီၤ.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၄ အဆၢ ၆
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
၂၃:၅-၄၉. အံၣ်စရ့ဒီး ယူဒၤ မၤဃူမၤဖိးတၢ်ဒီး ထံကီၢ်အဂၤအဃိ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အကမၣ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အကျါလီၤ. ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ရ့တံၤရ့သကိးဒီးပှၤတၢ်ချၢန့ၣ်လီၤ.—ယၤကိာ် ၄:၄.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(ယဃ့းစက့လး ၂၁:၁-၁၃) ဒီးကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ဘၣ်ယၤ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ၂ ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ဒိးနမဲာ်ယရူၤၡလ့ၣ်, ဒီးဒုးလီၤစီၤနတၢ်ကတိၤဆူ တၢ်အလီၢ်စီဆှံတဖၣ်အအိၣ်, ဒီးကတိၤလၢဝံကျိာ် ထီဒါကီၢ်အံၣ်စရ့လး, ၃ ဒီးစံးလၢကီၢ်အံၣ်စရ့လး, ယွၤစံးဒ်အံၤ, ကွၢ်ကွၢ်, ယထီဒါနၤ, ဒီယကဘီၣ်ထီၣ်ကွံာ် ယနးလၢအတြိးပူၤ, ယကဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်ပှၤတီ, ဒီးပှၤတတီဘၣ်လၢနပူၤလီၤ. ၄ မ့ၢ်ယကဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်ပှၤတီ, ဒီးပှၤတတီဘၣ်လၢနပူၤဒီး, ယနးကဟဲထီၣ်လၢအတြိးပူၤ ထီဒါတၢ်ဖံးတၢ်ညၣ်ခဲလၢာ်လၢ ကလံၤထံးပၢၢ်လၢကလံၤစိးလီၤ. ၅ ဒီးတၢ်ဖံးတၢ်ညၣ်ခဲလၢာ် ကသ့ၣ်ညါလၢတၢ်လၢယၤယွၤအံၤ, ယဘီၣ်ထီၣ်ကွံာ်ယနးလၢတြိးပူၤ, ဒီးတဖျီၣ်နုာ်လၢၤဘၣ်အသးဘၣ်. ၆ ဒီးနဲဒၣ်အံၤပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ကအုကစွါတက့ၢ်. ကအုကစွါနးနးကလဲာ်ဒီး နယီၢ်ဒ့ကၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် အမဲာ်ညါတက့ၢ်. ၇ ဒီးတုၤပှၤစံးလၢနၤ, နကအုကစွါ မ့ၢ်အဘၣ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကမၤအသးလၢနကစံး, လၢတၢ်အကစီၣ်အဃိ, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဟဲဝဲအဃိလီၤ. ဒီးပှၤအသးကပှံၢ်ကွံာ်ကိးဂၤဒဲး, ဒီးပှၤအစုကစၢ်လီၤခဲလၢာ်, ဒီးပှၤအသးကလီၤဘှါကိးဂၤဒဲး, ဒီးပှၤအခီၣ်လ့ၢ်ခိၣ်ကစၢ်ဒ် ထံအသိးခဲလၢာ်လီၤ. ကွၢ်ကွၢ်, ဟဲဝဲ, ဒီးကမၤအသးလီၤ, ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒၣ်. ၈ ဒီးယွၤအကလုၢ်ဘၣ်ယၤဒီးစံးဝဲဒၣ်, ၉ ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ကတိၤလၢဝံအကျိာ်ဒီးစံး, ယွၤစံးဒ်အံၤ, စံး, နးတဘ့ၣ်, နးတဘ့ၣ်, ကျ့လံအသး, ဒီးတြူာ်ကဆှၣ်လံအသးလံ. ၁၀ ကျ့လံအသးဒ်သိး အကမၤသံတၢ်နးနးကလဲာ်, တြူာ်ကဆှၣ်လံအသး ဒ်သိးအကကပြူၢ်ကပြီၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဒီး ပကသးဖှံစ့ၢ်ကီးဧါ. ယဖိခွါအနီၣ်ထိးဘိ မၤတရီတပါသ့ၣ်ကိးထံးဒဲးလီၤ. ၁၁ ဒီးဟ့ၣ်ဝဲဒ်သိး ပှၤကတြူာ်ကဆှၣ်လၢ ပှၤကမၤတၢ်လၢအီၤလီၤ. နးတဘ့ၣ်န့ၣ်ကျ့လံအသး, ဒီးတြူာ်ကဆှၣ်လံအသး, ဒ်သိးတၢ်ကဟ့ၣ်အီၤလၢ ပှၤမၤသံတၢ်အစုပူၤလီၤ. ၁၂ ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ကိးထီၣ်, ဒီးဟီၣ်ပသူထီၣ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကဘၣ်ယပှၤဂီၢ်မုၢ်, ကဘၣ်အံၣ်စရ့လး အပဒိၣ်ဖးဒိၣ်ခဲလၢာ်အလိၤလီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အီၤလၢ နးဧိၤဘီဧိၤအိၣ်ဒီးယပှၤဂီၢ်မုၢ်လီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီးသီနကံၣ်ဒုၣ်တက့ၢ်. ၁၃ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်မၤကွၢ်လံတၢ်လံ ဒီးနီၣ်ထိးလၢအမၤတရီတပါတဘိန့ၣ် မ့ၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်ဒီး, မ့ၢ်ဒ်လဲၣ်, ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒၣ်.
လါယူၤလံ ၃၁–လါအီကူး ၆
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ယဃ့းစက့လး ၂၄–၂၇
“ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢဘၣ်ဃးဒီး ဝ့ၢ်စိၢ် ကဘၣ် တၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ်အီၤန့ၣ် မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်ကထါအဖီခိၣ်”
(ယဃ့းစက့လး ၂၆:၃, ၄) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, ကွၢ်ကွၢ်, ယထီဒါနၤ, စိၢ်ဧၢ, ဒီးယကမၢပှၤအါကလုာ်ဟဲထီဒါနၤ, ဒ်ပီၣ်လဲၣ်ဒုးဟဲထီၣ် အလပီတဖၣ် အသိးန့ၣ်လီၤ. ၄ ဒီးယကမၤဟးဂီၤစိၢ်အခိၣ်ဒူ, ဒီးယကမၤလီၤပှီၢ်အတၢးထီတဖၣ်, ဒီးယကဝာ်ကွံာ်အဟီၣ်ခိၣ် အကမူၣ်လၢအဖီခိၣ် ဒီးပာ်အီၤဒ်လၢၢ်ခိၣ်ပျီတဖျၢၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ.
si ကဘျံးပၤ ၁၃၃ အဆၢ ၄
လံာ်စီဆှံ အကတြူၢ် နီၣ်ဂံၢ် ၂၆—ယဃ့းစက့လး
၄ ဝံယဃ့းစက့လး အတၢ်စံးပာ် ဘၣ်ဃးဒီး ဝ့ၢ်စိၢ်, ကီၢ်အဲၤကူပတူးဒီး အဒိၣ်တဖၣ် ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲအဃိ မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်အုၣ်အသးတမံၤလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲလံာ်စီဆှံနီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ, ဝံယဃ့းစက့လး တဲဆိပာ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်စိၢ်ကဘၣ် တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤလီၤ. ဖဲစီၤပၤနဘူၤကးန့စၢ် ကဝီၤဃာ်ဝ့ၢ်အံၤ ၁၃ နံၣ် ဒီးမၤနၢၤဝဲအခါ ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ လၢပှဲၤထီၣ်ဝဲတနီၤလီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၂၆:၂-၂၁) တၢ်မၤနၢၤအံၤ တမၤဟးဂီၤ ဝ့ၢ်စိၢ်လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ ဘၣ်. ခီဖျိလၢ ဝံယဃ့းစက့လးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ စံးဝဲလၢ– “ဒီးယကဝာ်ကွံာ် အဟီၣ်ခိၣ်အကမူၣ် လၢအဖီခိၣ် ဒီးပာ်အီၤဒ်လၢၢ်ခိၣ်ပျီတဖျၢၣ်အသိး. . . . ဒီးကကွံာ်တ့ၢ်ကွံာ်နလၢၢ်, ဒီးနသ့ၣ်, ဒီးနဟီၣ်ခိၣ်အကမူၣ်လၢထံကျါလီၤ.” (၂၆:၄, ၁၂) ပူၤကွံာ်အနံၣ် ၂၅၀ ဝံၤအလီၢ်ခံ ဖဲအလ့းစၣ်ဒြူးဖးဒိၣ် လဲၤဒုးဝဲ ဝ့ၢ်စိၢ်လၢကီးပူၤအခါ လံာ်စီဆှံ အတၢ်စံးပာ်အံၤ ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲလီၤ. အလ့းစၣ်ဒြူး အသုးဖိတဖၣ် ဟံးန့ၢ်ဝဲ ဝ့ၢ်အကူာ်အခီတဖၣ်ဒီး တ့ၢ်လီၤဝဲဆူ ပီၣ်လဲၣ်ပူၤဝံၤ တ့ထီၣ်ဝဲကျဲတဘိလၢ ကအိၣ်ဝဲ မံးလာ်တဝာ် [800 m] လၢလဲၤတုၤဆူ ဝ့ၢ်စိၢ်လၢကီးတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံအဝဲသ့ၣ် သူဝဲအတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဒီးကဝီၤဃာ်ဝဲဝ့ၢ်, မၤလီၤပှီၢ်ဝဲဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူလၢ အကစီၤထီဝဲ ပ့ၣ် ၁၅၀ [46 m] ဒီးဖဲ ချ.ခ.န ၃၃၂ န့ၣ်မၤနၢၤဝဲဝ့ၢ်အံၤလီၤ. ပှၤလၢအကထိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤဒီး ပှၤအါအါဂီၢ်ဂီၢ် ဘၣ်တၢ်ဆါကွံာ်အီၤဒ်ကုၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ဒ်ဝံယဃ့းစက့လး တဲဆိပာ်ဝဲအသိး ဝ့ၢ်စိၢ်ကဲထီၣ် ‘လၢၢ်ခီၣ်ပျီ, ပှၤလိလီၤ ပှာ်ဧိၤစၤဧိၤ’ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. (၂၆:၁၄) ပှၤအဒိၣ်ဖိ လၢတအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ်အီၤ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လီၤ. (၂၅:၁၂, ၁၃; ၃၅:၂-၉) အါန့ၢ်အန့ၣ် ဝံယဃ့းစက့လး အတၢ်စံးပာ် ဘၣ်ဃးဒီး ဝ့ၢ်ယရူၤၡ့လ့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤ ဒီးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူအထံအကီၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ.—၁၇:၁၂-၂၁; ၃၆:၇-၁၄.
(ယဃ့းစက့လး ၂၆:၇-၁၁) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, ကွၢ်ကွၢ်, ယကဒုးဟဲဘၣ်စိၢ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အစီၤပၤနဘူၤကးန့စၢ်, စီၤပၤတဖၣ်အစီၤပၤလၢကလံၤစိး, အိၣ်ဝဲဒီးကသ့ၣ်, ဒီးလ့ၣ်ကဟၣ်, ဒီးပှၤဒိးကသ့ၣ်, ဒီးပှၤအဖုတဖၣ်, ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်အါအါကလဲာ်လီၤ. ၈ ဒီးကမၤသံနဖိမုၣ်တဖၣ်လၢ ပျီပူၤလၢနးဧိၤဘီဧိၤ, ဒီးကမၤတၢ်ခိၣ်ဒူထီဒါနၤ, ဒီးမၤတိာ်ဧိၤတာ်ဧိၤထီဒါနၤ, ဒီးကယူာ်ထီၣ်ကတီၤထီဒါနၤလီၤ. ၉ ဒီးကပာ်လီၤအနီၣ်ဘၢၣ်ဖျိတၢ် ထီဒါနခိၣ်ဒူ, ကမၤလီၤပှီၢ်နတိာ်နတာ် လၢအကွါတဖၣ်လီၤ. ၁၀ မ့ၢ်ကသ့ၣ်အိၣ်အါဒုသတးဒီး တၢ်အကမူၣ်ကလုၣ်ဘၢနၤလီၤ. တုၤအဟဲနုာ်လၢနပဲတရီ ဒ်ပှၤကညီဟဲနုာ်ဝ့ၢ်လၢ တၢ်ဘၢၣ်ဖျိအခိၣ်ဒူအသိးန့ၣ်ဒီး, နခိၣ်ဒူကဟူးဝးဝဲလၢပှၤဒိးကသ့ၣ်, ဒီးလ့ၣ်ကဟၣ်အပၣ်, ဒီးလ့ၣ်ကဟၣ်အသီၣ်အဃိလီၤ. ၁၁ ကယီၢ်လီၤနကျဲခဲလၢာ်လၢ အကသ့ၣ်အခီၣ်မ့ၣ်လီၤ. ကမၤသံနပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢနးဧိၤဘီဧိၤ ဒီးနဂံၢ်နဘါအတၢ်ဂီၤတၢ်ဖီၣ် ကလီၤဒါလၢဟီၣ်ခိၣ်အဖီခိၣ်လီၤ.
ce ကဘျံးပၤ ၂၁၆ အဆၢ ၃
လံာ်စီဆှံ—ဟဲလၢယွၤအအိၣ်ဧါ
၃ ဝ့ၢ်စိၢ်မ့ၢ် ဖိၣ်နံၡါအဝ့ၢ်လၢ ကဘီသန့အိၣ်ဝဲလီၤ. မ့ၢ်လၢတတီဒီး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢပျၢၤတဖၣ်လၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ်အဃိ ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤမၢ ဝံယဃ့းစက့လး တဲဆိပာ်ဝဲအနံၣ် ၂၅၀ လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ– “ယကမၢပှၤအါကလုာ် ဟဲထီဒါနၤ . . . ယကမၤဟးဂီၤစိၢ်အခိၣ်ဒူ, ဒီးယကမၤလီၤပှီၢ် အတၢးထီတဖၣ်, ဒီးယကဝာ်ကွံာ် အဟီၣ်ခိၣ်အကမူၣ်လၢ အဖီခိၣ်, ဒီးပာ်အီၤဒ် လၢၢ်ခိၣ်ပျီတဖျၢၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ကကဲထီၣ် တၢ်အလီၢ်လၢ ပီၣ်လဲၣ်ပူၤ ဖဲပှၤလိအပှာ်ဧိၤစၤဧိၤလၢ အဖီခိၣ်လီၤ.” ဘၣ်ဃးဒီး ထံကီၢ်အဆိကတၢၢ် ဒီးအခိၣ်နၢ်လၢကဟဲဒုးဝဲဝ့ၢ်စိၢ်န့ၣ် ဝံယဃ့းစက့လး တဲဆိပာ်စ့ၢ်ကီးလၢ– “ယကဒုးဟဲဘၣ် စိၢ်လၢဘၤဘူၤလိၣ် အစီၤပၤ နဘူၤကးန့စၢ်” လီၤ.—ယဃ့းစက့လး ၂၆:၃-၅, ၇.
(ယဃ့းစက့လး ၂၆:၄) ဒီးယကမၤဟးဂီၤစိၢ်အခိၣ်ဒူ, ဒီးယကမၤလီၤပှီၢ်အတၢးထီတဖၣ်, ဒီးယကဝာ်ကွံာ်အဟီၣ်ခိၣ် အကမူၣ်လၢအဖီခိၣ်, ဒီးပာ်အီၤဒ်လၢၢ်ခိၣ်ပျီတဖျၢၣ် အသိးန့ၣ်လီၤ.
(ယဃ့းစက့လး ၂၆:၁၂) ဒီးကဂုာ်ဆူၣ်န့ၢ်နတၢ်ထူးတၢ်တီၤ, ဒီးကမၤန့ၢ်ဆူၣ်တၢ်လၢနကၤတၢ်န့ၣ်, ဒီးကမၤလီၤပှီၢ်ကွံာ်နခိၣ်ဒူ, ဒီးမၤဟးဂီၤကွံာ် နဟံၣ်အဃံအလၤ, ဒီးကကွံာ်တ့ၢ်လီၤကွံာ်နလၢၢ်, ဒီးနသ့ၣ်, ဒီးနဟီၣ်ခိၣ်အကမူၣ်လၢထံကျါလီၤ.
it-1 ကဘျံးပၤ ၇၀
အလ့းစၣ်ဒြူး
အလ့းစၣ်ဒြူး တလူၤဖီၣ်ဝဲ ဖၢၡၢၣ် အသုးဖိတဖၣ်လၢ အဃ့ၢ်ကွံာ်ဝဲ ဖဲအ့ၡၢၣ်မါနါ (အဆိကတၢၢ် ကရၢနံခၢး ထံကျိ, လၢခံတဘျီ အံးစူးတၢ်ပၢၤခိၣ်လၢ ဖၢၡၢၣ်အသုးဖိ ယဲၢ်ကလီၢ်ဘၣ်သံဝဲ) န့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲ အသးအိၣ်လၢ ကမၤန့ၢ် ဝ့ၢ်စိၢ်လၢကီးပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်ဘၣ်တၢ်တဲဆိပာ်အီၤ ပူၤကွံာ်အနံၣ်လၢအကယၤအသိး ဝ့ၢ်စိၢ်အခိၣ်ဒူ, တၢးထီ, ဟံၣ်ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်ကမူၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်တ့ၢ်လီၤကွံာ်ဆူ ပီၣ်လဲၣ်ပူၤလီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၂၆:၄, ၁၂) လီၤဂာ်လၢ အလ့းစၣ်ဒြူး ဟံးန့ၢ်ဝဲ ဝ့ၢ်စိၢ်လၢခိခိၣ် အတၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤဒီး မၤထီၣ်ဝဲကျဲကစီၤတဘိလၢ ကအိၣ်ဝဲ မံထၢၣ် ၈၀၀ (0.5 mi) လၢလဲၤတုၤဆူ ဝ့ၢ်စိၢ်လၢကီးပူၤန့ၣ်လီၤ. အဃိ ဖဲ ချ.ခ.န ၃၃၂ လါယူၤလံန့ၣ် ပီၣ်လဲၣ်ကစၢ်မုၢ်လၢ အပာ်ထီၣ်ထီအသးအံၤ ဟးဂီၤကွံာ်ဝဲလၢ အလ့းစၣ်ဒြူး အသုးမုၢ်ဒီး အတၢ်ကူၣ်သ့တဖၣ်အဃိလီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ယဃ့းစက့လး ၂၄:၆) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, ဝ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သွံၣ်, သပၢၤလၢတိၢ်အအ့ၣ်အိၣ်ဝဲလၢအပူၤ, ဒီးအအ့ၣ်တဟးထီၣ်ကွံာ်လၢအီၤဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်အဖှီၣ်လီၤ. ဟဲစိာ်ထီၣ်အီၤတလိၣ်ဘၣ်တလိၣ်တက့ၢ်. မ်ပှၤသုတဖးလၢအဂီၢ်တဂ့ၤ.
(ယဃ့းစက့လး ၂၄:၁၂) အဝဲန့ၣ်မၤဘှံးယသးလၢတၢ်မၤ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး, အအ့ၣ်တဟးထီၣ်ဘၣ်လၢအပူၤဘၣ်. အအ့ၣ်အိၣ်ဒၣ်အတၢ်လၢမ့ၣ်အူကျါလီၤ.
တၢး၀၇ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၁၄ အဆၢ ၂
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ယဃ့းစက့လး—၁
၂၄:၆-၁၄— တိၢ်အအ့ၣ်လၢ သပၢၤအပူၤန့ၣ် ဒိလီၤဝဲမတၤလဲၣ်. ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်ကဝီၤဃာ်အီၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤလၢ သပၢၤဖးဒိၣ်တဖျၢၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တိၢ်အအ့ၣ်န့ၣ် ဒိလီၤဝဲ ပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ် အတၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အတဂ့ၤ ဒ်သိးဒီး တၢ်မၤလၢအလီၤသးဘၣ်အၢတဖၣ်, တၢ်သကဲာ်ပဝးလီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ်, တၢ်မၤသံမၤဝီတဖၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ် အတၢ်မၤလၢ အလီၤသးဘၣ်အၢတဖၣ် အါတလၢအဃိ နမ့ၢ်ပာ်ထီၣ် သပၢၤကလီထီၣ်အ့ၣ်တဖျၢၣ်အံၤလၢ မ့ၣ်အူဖီခိၣ်ဒီး မၤကဲၤထီၣ်မ့ၣ်အူဆူၣ်ဆူၣ်ဒၣ်လဲာ် သပၢၤအအ့ၣ်တလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲဘၣ်.
(ယဃ့းစက့လး ၂၄:၁၆, ၁၇) ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ကွၢ်ကွၢ်, ယဟံးထီၣ်ကွံာ်တၢ်လၢ အဘၣ်နမဲာ်လၢတၢ်တီၢ်တဘျီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး နတဘၣ်ဟီၣ်ဘၣ်ယၢၤဘၣ်, ဒီးနမဲာ်ထံတဘၣ်ယွၤလီၤဘၣ်. ၁၇ ကအုကစွါအိၣ်ဃိကလာ်တက့ၢ်, ဟီၣ်လၢပှၤသံအဃိတဂ့ၤ. ဖၢၣ်ထီၣ်နခိၣ်ဖၢၣ်လၢနခိၣ်, ဖျီၣ်ထီၣ်နခီၣ်ဖံးလၢနခီၣ်, ဒီးကျၢၢ်ဘၢနထးခိၣ်တဂ့ၤ, ဒီးအီၣ်ပှၤဖှီၣ်ဖိအကိၣ်တဂ့ၤ.
တၢး၈၈ ၉/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၁ အဆၢ ၂၄
ယဟိဝၤယွၤ တဖျီၣ်နုာ်အနးလၢအတြိးပူၤဘၣ်
၂၄ တၢ်န့ၣ်အလီၢ်ခံ ယဃ့းစက့လး ဘၣ်မၤဝဲ တၢ်လၢအလီၤဆီတမံၤလီၤ. (ဖး ယဃ့းစက့လး ၂၄:၁၅-၁၈ တက့ၢ်.) ဖဲဝံယဃ့းစက့လး အမါသံအခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲတဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုးလဲၣ်. မ့ၢ်ဒ်သိး ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် အသးကလီၤကတုၤဝဲ ဖဲဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်, ပှၤဝ့ၢ်ဖိ ဃုာ်ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤအခါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ဝံယဃ့းစက့လး တဲဝဲဝံၤလံအဃိ အဝဲတတဲဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကစီၣ်လၢၤဘၣ်, တုၤဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤနၢ်ဟူဘၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤတစုန့ၣ်လီၤ. ပှၤကိးလီၤသးလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်ဒီး အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်လၢ အပာ်မၤအသးတဖၣ်န့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤအခါ အသးကလီၤကတုၤ ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. “တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်” စးထီၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ပှၤဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် တဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး ပှၤကိးလီၤသးလၢခရံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်ကတၢၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ကလၢပှဲၤလံလီၤ. (မးသဲ ၂၄:၂၁) ဘၣ်ဆၣ်ဖဲကစၢ်ယွၤအ “နးဧိၤဘီဧိၤ” လီၤဘၣ်လၢ ပှၤကိးလီၤသးလၢခရံာ်ဖိတဖၣ်အလိၤအခါ န့ၣ်တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်လၢ အသးလီၤကတုၤဒီး ပှၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ် ကသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤလီၤ.—ယဃ့းစက့လး ၂၄:၁၉-၂၇.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(ယဃ့းစက့လး ၂၅:၁-၁၁) ယွၤအကလုၢ်ဘၣ်ယၤ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ၂ ပှၤကညီဖိခွါဧၢ, ကွၢ်လၢနမဲာ်ဆူပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိအအိၣ်, ဒီးကတိၤတၢ်လၢ ဝံအကျိာ်ထီဒါအီၤ, ၃ ဒီးစံးဘၣ်ပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိ, ကနၣ်ယွၤအကလုၢ်တက့ၢ်. ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, တုၤယလီၢ်စီဆှံဘၣ်တၢ်မၤဘၣ်အၢအီၤ, ဒီးတုၤအံၣ်စရ့လးအတၢ်အိၣ်သယုၢ်, ဒီးတုၤယူဒၤအပှၤဟံၣ်ဖိလဲၤကဲကုၢ်ဒီး, မ့ၢ်နစံးထီဒါအီၤ, ၄ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, ကွၢ်ကွၢ်, ယကဟ့ၣ်လီၤကွံာ်နၤလၢ ပှၤမုၢ်ထီၣ်ဖိလၢအန့ၢ်သါတၢ်အလီၢ်, ဒီးကမၤသိအဂၢၤတဖၣ်လၢနပူၤ, ဒီးကမၤအအိၣ်အဆိးအလီၢ်လၢနပူၤ, ကအီၣ်ဘၣ်နတၤသၣ်, ဒီးကအီနတၢ်နုၢ်ထံလီၤ. ၅ ဒီးယကပာ်ရးဘးလၢ ကီၤလၤအူးအအိၣ်အလီၢ်, ဒီးပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိအကီၢ်လၢ သိဒီးမဲာ်တဲးလဲးတဖၣ် အကိာ်လီၤအလီၢ်, ဒီးသုကသ့ၣ်ညါလၢယမ့ၢ်ယွၤလီၤ. ၆ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, မ့ၢ်နဒဲနစု, ဒီးနဆှ့ၣ်နခီၣ်, ဒီးနသးခုလၢနတၢ်သးဟ့ခဲလၢာ် ထီဒါကီၢ်အံၣ်စရ့လးဒီး, ၇ ကွၢ်ကွၢ်, ယကယူာ်ထီၣ်ယစုဆူနလိၤ, ဒီးပာ်နၤလၢတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ပျီဆူၣ်လၢ ပှၤကလုာ်တဖၣ်အဂီၢ်, ဒီးယကဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်နၤလၢ ပှၤကလုာ်တဖၣ်အကျါ, ဒီးယကမၤဟါမၢ်နၤလၢ ကီၢ်တဖၣ်အပူၤ, ဒီးယကမၤဟးဂီၤနၤ, ဒီးနကသ့ၣ်ညါလၢယမ့ၢ်ယွၤလီၤ. ၈ ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, မ့ၢ်မိၤအးဒီးစ့ဧၢ်န့ၣ်စံး, ကွၢ်ကွၢ်. ယူဒၤအပှၤဟံၣ်ဖိမၤသးဒ် ပှၤကလုာ်ခဲလၢာ်အသိးန့ၣ်ဒီး, ၉ ကွၢ်ကွၢ်, မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယကအိးထီၣ်မိၤအးအကပၤ, လၢအဝ့ၢ်တဖၣ်အိၣ်ဝဲလၢအဃၢၤ, ထံဧိၤကီၢ်ဧိၤအလၤကပီၤ, ဘ့ၤသယၡံမိး, ဘဧၤလးမဧိၣ်, ဒီးကံးရယးသံၣ်လီၤ. ၁၀ ယကဟ့ၣ်အီၤလၢတၢ်န့ၢ်သါလၢ ပှၤမုၢ်ထီၣ်ဖိအိၣ်ဒီးပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိ, ဒ်သိးတၢ်သုတသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢၤဘၣ် ပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိလၢပှၤကလုာ်တဖၣ် အကျါတဂ့ၤလီၤ. ၁၁ ဒီးယကမၤတၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ မိၤအးအလိၤ, ဒီးကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယမ့ၢ်ယွၤလီၤ.