ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူဒီးတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ ကၠိဖိလံာ်တၢ်မၤလိ တၢ်ဂ့ၢ်ဘျးစဲ
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
လါယူၤလံ ၃-၉
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ| ဧ့စြၤ ၄-၆
“တဘၣ်မၤတံာ်တာ် ပှၤလၢအမၤတၢ် . . . တဂ့ၤ”
ဝံစကၤရယၤ အတၢ်ထံၣ်လၢညါခီ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်
၁၃ ပှၤတြီဃာ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လၢ ကသူၣ်ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်ဃုထၢထီၣ်အီၤလၢ ကတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ် လၢအမ့ၢ် ပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ် စီၤယ့ၤၡူ (စီၤယိၤၡူ) ဒီးပဒိၣ် စီၤစရူဘၤဘ့လးန့ၣ် “မၤထီၣ်သီယွၤအဟံၣ်.” (ဧ့စြၤ ၅:၁, ၂) အဝဲသ့ၣ် မၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတနီၤ ကထံၣ်ဝဲလၢ အတအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် တ့ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဒ်အံၤန့ၣ် ဒုၣ်ဒါတဖၣ်ကထံၣ်ဝဲ ဒီးကမၤတံာ်တာ် အဝဲသ့ၣ် လၢကျဲကိးဘိဒဲး. ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးမူဒါခံဂၤ လၢအမ့ၢ် စီၤယိၤၡူ ဒီးစီၤစရူဘၤဘ့လးန့ၣ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အုၣ်အသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကအိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အုၣ်သးအံၤလီၤ. ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
တၢး၈၆ ၂/၁ ၂၉, တၢ်လွံၢ်နၢၣ် ¶၂-၃
ယဟိဝၤယွၤ “ကွၢ်ထွဲဝဲ ပှၤယူဒၤဖိ အပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်”
ဖဲပှၤယူဒၤဖိလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်တဖၣ် ဟဲက့ၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ် ပာ်ပတုာ်ဝဲတၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ် အတၢ်မၤန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲ ၁၆ နံၣ်ညါ. အဃိ ဝံဃးကဲ ဒီးဝံစကၤရယၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လၢ ကသူၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ဖၢၡၢၣ်အပဒိၣ်တဖၣ် တြီဝဲတၢ်မၤအံၤ. ဒီးပှၤထီဒါတၢ်တဖၣ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ “မတဂၤ မၢသုသူၣ်ထီၣ် ဟံၣ်တဖျၢၣ်အံၤ ဒီးမၤဝံၤ တၢ်မၤအံၤလဲၣ်.”—ဧ့စြၤ ၅:၁-၃.
အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်စံးဆၢဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် အကီလၢအဂီၢ်. ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် မ့ပျံၤတၢ်န့ၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်တၢ်မၤတခါအံၤ ကပတုာ်ကွံာ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ထီဒါဝဲ ပဒိၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ပှၤကမၢအဝဲသ့ၣ် ပာ်ပတုာ်ဝဲ တၢ်သူၣ်ထီၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်တၢ်မၤအံၤ တဘျီဃီ. အဃိ ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် (ပဒိၣ် စီၤစရူဘၤဘ့လး ဒီးပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ် အဒိၣ်ကတၢၢ် စီၤယ့ၤၡူ တီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်) စံးဆၢက့ၤဝဲလၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ. အဝဲသ့ၣ်တဲဘၣ်က့ၤ ပဒိၣ်တဖၣ်အံၤလၢ လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ် စီၤကိရ့ၣ် ဟ့ၣ်ဝဲအခွဲးလၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကသူၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်. ပဒိၣ်တဖၣ်အံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဖၢၡၢၣ်စီၤပၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ပှၤဆီတလဲအီၤတသ့ဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်တထီဒါတၢ်လၢၤဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်ပျဲဝဲ ပှၤဆဲးသူၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်. ဒီးလၢခံ စီၤပၤဒၤရယါဝ့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢ ကဆဲးသူၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤတၢ်.—ဧ့စြၤ ၅:၁၁-၁၇; ၆:၆-၁၂.
ဝံစကၤရယၤ အတၢ်ထံၣ်လၢညါခီ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်
၇ လၢခံ တၢ်ဆီတလဲအိၣ်ထီၣ်အဃိ အညီထီၣ်လၢ ပှၤသူၣ်ထီၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဖးဒိၣ်ညါ. ဖဲ ချ.ခ.န ၅၂၀ န့ၣ်ဖၢၡၢၣ်အစီၤပၤ ဒၤရယါဝ့ၣ် တၢတဂၤ စးထီၣ်ပၢတၢ်. ဖဲအဝဲပၢတၢ် ခံနံၣ်တနံၣ်အခါ အသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤတြီဃာ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ် အတၢ်မၤန့ၣ် တလီၤပလိာ်ဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်. အဃိ အဝဲဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤကဆဲးသူၣ်ထီၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်တုၤအဝံၤ. (ဧ့စြၤ ၆:၁-၃) စီၤပၤဟ့ၣ်လီၤ တၢ်ကလုၢ်ဒ်အံၤန့ၣ် တလီၤဆိမိၣ်နီတစဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် စီၤပၤတဂၤအံၤ မၤဝဲအါန့ၢ်အန့ၣ်ဒံး. အဝဲဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢ ပှၤလၢအကပိာ်ကပၤတဖၣ် တဘၣ်မၤတံာ်တာ်ဝဲ တၢ်သူၣ်ထီၣ် အတၢ်မၤအံၤဘၣ် ဒီးကဘၣ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤဝဲ ကျိၣ်စ့ ဒီးတၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤလၢ ပှၤလိၣ်ဘၣ်အီၤလၢ ပှၤကသူၣ်ထီၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်. (ဧ့စြၤ ၆:၇-၁၂) ဒီးလွံၢ်နံၣ်ဘျဲၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ဖဲ ချ.ခ.န ၅၁၅ န့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် တ့ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ် ဝံၤဝဲလီၤ.—ဧ့စြၤ ၆:၁၅.
ဝံစကၤရယၤ အတၢ်ထံၣ်လၢညါခီ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်
၁၆ ယဟိဝၤယွၤ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤ ခီဖျိလၢ “ကုၢ်လၢအတီ ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့” စ့ၢ်ကီး. (မးသဲ ၂၄:၄၅) တဘျီတခီၣ် ကုၢ်လၢအတီ ဒီးအကူၣ်တၢ်သ့ ကဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢပတနၢ်ပၢၢ်အီၤခဲလၢာ်ဘၣ်. အဒိ, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤလၢ ပကအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပသးလၢ န့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးလၢ ပဆိကမိၣ်လၢ အဟဲကဲထီၣ်လၢ ပလီၢ်ကဝီၤတသ့ဘၣ်အဂီၢ်. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ဖဲတၢ်ဆူးတၢ်ဆါလၢ အဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ် ရၤလီၤအသး အဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ် အသးကိၢ်တၢ်အါတလၢ. ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ တကဲဘျုးဘၣ်န့ၣ် ပကြၢးမၤဒ်လဲၣ်. ပဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်လၢဘၣ်ဃးဒီး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒိကနၣ်ဝဲ စီၤယိၤၡူ ဒီးစီၤစရူဘၤဘ့လး အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဃိ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲအဘျုးဒ်လဲၣ်သ့လီၤ. တဘျီတခီၣ် ကစၢ်ယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အတကဲဘျုးဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် အမၤပူၤဖျဲး ပှၤသးသမူ. အဃိ ပဆိကမိၣ်ထံ လံာ်စီဆှံအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဒ်န့ၣ်တဖၣ်သ့စ့ၢ်ကီးလီၤ.—စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၇:၇; ၈:၁၀.
နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
တၢး၉၃ ၆/၁၅ ၃၂ ¶၃-၅
ပနာ်အီၣ်လံာ်စီဆှံသ့ဧါ
စ့တဘ့ၣ်အံၤန့ၣ် ပှၤတ့အီၤလၢ ဝ့ၢ်တၢ်စူး ဒီးဝ့ၢ်တၢ်စူးန့ၣ် အအိၣ်လၢ ကီၢ်ထၢးကံၣ် ကလံၤထံးမုၢ်ထီၣ်တခီ. ဖဲ ချ.ခ.န ၄၀၀, ဖၢၡၢၣ်အပဒိၣ် မၤစံယၢး ပၢတၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပှၤတ့ဝဲစ့အံၤ. ဒီးစ့တဘ့ၣ်အံၤန့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပဒိၣ်တဂၤအံၤ ပၢတၢ်လၢ ထံကျိဖရၤသးအ “ထံကျိဝၢ်ဘးခီ.”
တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ ဘၣ်မနုၤအဃိ အလီၤကမၢကမၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢ နကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ လၢလံာ်စီဆှံပူၤအဃိ အလီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်မး. ဧ့စြၤ ၅:၆–၆:၁၃ န့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဖၢၡၢၣ်အစီၤပၤဒၤရယါဝ့ၣ် ဒီးပဒိၣ်စီၤတးနဲ ကွဲးန့ၢ်လိာ်သးလံာ်. အဝဲသ့ၣ် ကွဲးဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် တ့ထီၣ်က့ၤ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ. စီၤဧ့စြၤန့ၣ် အကဲဝဲ ပှၤကွဲးကူ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဖၠဲးဒိၣ်မးတဂၤ အဃိ ပနာ်လၢ အဝဲကွဲးတၢ်ဂ့ၢ်န့ၣ် အဘၣ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ဖဲ ဧ့စြၤ ၅:၆ ဒီး ၆:၁၃ န့ၣ်အဝဲကွဲးဝဲလၢ စီၤတးနဲန့ၣ် အကဲဝဲ “ပဒိၣ်ဖးဒိၣ် . . . လၢအပၢဟီၣ်ကဝီၤလၢ ထံကျိဝၢ်ဘးခီ.”
ဧ့စြၤကွဲးဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ကဘၣ်ဖဲ ချ.ခ.န ၄၆၀ တချုးဖဲ ပှၤတ့ထီၣ်စ့အံၤဒံးဘၣ် အနံၣ် ၁၀၀ အခါ. ပှၤတနီၤကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပဒိၣ်ပပှၢ်လၢပျၢၤတဂၤ အလီၢ်အလၤအမံၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ထဲန့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် လၢတၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိဒၣ်လဲာ် ပနာ်အီၣ် ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံတဖၣ် မ့ၢ်သ့န့ၣ် လၢတၢ်ဂ့ၤအဂၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ကွဲးဝဲတဖၣ်န့ၣ် ပနာ်အီၣ်သ့သပှၢ်တၢၢ်.
လါယူၤလံ ၁၀-၁၆
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ| ဧ့စြၤ ၇-၈
“တၢ်လၢစီၤဧ့စြၤ မၤဝဲန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လၤကပီၤ လၢယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်”
တၢး၀၀ ၁၀/၁ ၁၄ ¶၈
ဒ်သိးပမၤလိတၢ်ကမုာ် ဒီးကကဲဘျုးအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်
၈ ပတၢ်အဲၣ် ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ကထါန့ၣ် ကြၢးဟဲထီၣ်လၢ ပသးပူၤ ဒီးပကြၢးဆိကမိၣ်ထံက့ၤ တၢ်လၢပဖးအီၤတဖၣ် ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုအဂီၢ်. ဖဲပဖးလံာ်စီဆှံအခါ တၢ်ဂ့ၢ်တနီၤနီၤန့ၣ် ပကဘၣ်ဟံန့ၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဆိကမိၣ်ထံအီၤ ပကဘၣ် သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်ဂ့ၢ်လၢပဖးအီၤတဖၣ် ဒ်သိးတၢ်ဂ့ၢ်ကနုာ်လီၤလၢ ပသးပူၤအဂီၢ်. ပကမၤဒ်န့ၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်ဃုတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အဘှ့ၣ်အဘှီၣ် ဒီးဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. ဒီးဒ်စီၤဧ့စြၤအသိး ပကဘၣ်ကတဲာ်ကတီၤပသး လၢပကဖး လံာ်စီဆှံ ဒီးမၤလိအီၤအဂီၢ်. ဘၣ်ဃးဒီး စီၤဧ့စြၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံကွဲးဝဲလၢ “စီၤဧ့စြၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အကတဲာ်ကတီၤ ပာ်စၢၤအသး ဒ်သိး အကဃုသ့ၣ်ညါဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးကမၤထွဲဝဲအဂီၢ် ဒီးဒ်သိး အကသိၣ်လိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ တၢ်ဘျၢတဖၣ် ဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်ဆၢတဲာ်တဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢ ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အပူၤလီၤ.” (ဧ့စြၤ ၇:၁၀) ဖဲအံၤပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤဧ့စြၤ ကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ တၢ်ဂ့ၢ်သၢမံၤအဂီၢ်. အဝဲကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ ကမၤလိတၢ်, ကမၤထွဲဝဲ ဒီးကသိၣ်လိပှၤဂၤအဂီၢ်. အဃိ ပကြၢး ကွၢ်လိ စီၤဧ့စြၤ အဒိအတဲာ်.
si ၇၅ ¶၅
လံာ်စီဆှံအကတြူၢ် ၁၃ ဘ့ၣ်—၁ ကွဲးနီၣ်တၢ်
၅ “စီၤဧ့စြၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အကတဲာ်ကတီၤ ပာ်စၢၤအသး ဒ်သိး အကဃုသ့ၣ်ညါဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးကမၤထွဲဝဲအဂီၢ် ဒီးဒ်သိး အကသိၣ်လိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ တၢ်ဘျၢတဖၣ် ဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်ဆၢတဲာ်တဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢ ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အပူၤလီၤ.” (ဧ့စြၤ ၇:၁၀) အဃိ စီၤဧ့စြၤန့ၣ် အကဲဝဲ ပှၤလၢအကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲ အဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ကကွဲးဝဲ တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ အနီၢ်ကီၢ်တဖၣ်အံၤ. ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤ စီၤဧ့စြၤ လၢအသးစီဆှံ. အဃိ ဖၢၡၢၣ်အစီၤပၤ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ စီၤဧ့စြၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်လၢ လၢကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤအီၤ အဃိ အဝဲဟ့ၣ်စီၤဧ့စြၤလၢ တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ယူဒၤအဟီၣ်ကဝီၤအဖီခိၣ်. (ဧ့စြၤ ၇:၁၂-၂၆) ခီဖျိလၢ ကစၢ်ယွၤတၢ်မၤစၢၤ ဒီးစီၤပၤဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤအဃိ စီၤဧ့စြၤကွဲးဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်အံၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်သ့ဝဲ.
it-1 ၁၁၅၈ ¶၄
တၢ်ဆီၣ်လီၤသး
တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢအဘၣ်. ပှၤလၢအဆီၣ်လီၤသးလၢ ကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါန့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ. စီၤဧ့စြၤအိၣ်ဒီးမူဒါဖးဒိၣ်တခါ, အဝဲဘၣ်တီခိၣ်ရိၤမဲဝဲ ပှၤပိာ်ခွါအဂၤ ၁,၅၀၀ ဘျဲၣ်, ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်တဖၣ်, ပှၤနသံနးဖိ, ပှၤပိာ်မုၣ် ဒီးဖိသၣ်တဖၣ် လၢကဟးထီၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ် ဒီးဟဲက့ၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဂီၢ်. ဒီးပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤစိာ်ဝဲ ထူဒီးစ့ဒီဒူၣ် လၢကဟဲက့ၤမၤဃံမၤလၤထီၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤကဒီသဒၢအီၤ လၢကျဲ ဘၣ်ဆၣ် စီၤဧ့စြၤတအဲၣ်ဒိး သန့ၤအသးလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဘၣ်. အဃိအဝဲတဃ့ဝဲ ဖၢၡၢၣ်အစီၤပၤလၢ သုးဖိတဖၣ် ဒ်သိးကဒီသဒၢအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်ဘၣ်. လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် စီၤဧ့စြၤ တဲဘၣ် စီၤပၤလၢ “ကစၢ်ယွၤ အစုအိၣ်ဒီး ပှၤလၢ အသန့ၤအသးလၢအီၤ ကိးဂၤဒဲး ဒ်သိး ကမၤဂ့ၤတၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် အဖီခိၣ်လီၤ.” အဃိ အဝဲမၢပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ဒုၣ်တၢ်အီၣ် ဒီးဆီၣ်လီၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအမဲာ်ညါ. အဝဲသ့ၣ် ဃ့ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤစၢၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤဒိကနၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးဒီသဒၢအဝဲသ့ၣ် လၢဒုၣ်ဒါတဖၣ်အစုပူၤဖဲအဝဲသ့ၣ် ဟဲက့ၤလၢ ကျဲလၢအပှဲၤဒီး တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အခါ. (ဧ့ ၈:၁-၁၄, ၂၁-၃၂) ဖဲဝံဒၤနံးယ့လး ဘၣ်အိၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အပူၤအခါ အဝဲဆီၣ်လီၤအသးလၢ ကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါ ဒီးဃုတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤ ဒီးဆှၢလီၤန့ၢ်အီၤ မူခိၣ်ကလူးတဂၤ ဒီးဒုးထံၣ်အီၤ တၢ်ထံၣ်လၢညါခီ.—ဒၤ ၁၀:၁၂.
နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
တၢး၀၆ ၁/၁၅ ၁၉ ¶၁၀
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ဧ့စြၤအဂီၢ်
၇:၂၈–၈:၂၀—ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤယူဒၤဖိအါဂၤန့ၣ် တအဲၣ်ဒိးဟဲက့ၤပိာ်စီၤဧ့စြၤအခံလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်လဲၣ်. ပှၤယူဒၤဖိလၢ အဟဲက့ၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် အဆိကတၢၢ်တဖုန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ န့ၢ်အနံၣ် ၆၀ ဘျဲၣ်လံသနာ်က့ လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤန့ၣ် ပှၤအိၣ်ဝဲ လၢအံၤတပူၤ လၢန့ၣ်တပူၤဒံးလီၤ. ပှၤမ့ၢ်ဟဲက့ၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် ပှၤကဘၣ်စးထီၣ်က့ၤ တၢ်အိၣ်မူလၢအသီ, ပှၤတအိၣ်ဘၣ် ဘီၣ်ဘီၣ်ညီညီဘၣ် ဒီးတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်ဝဲ. အဃိ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အအိၣ်ဘၣ်လၢ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အပူၤ ဘီၣ်ဘီၣ်ညီညီတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ အကအဲၣ်ဒိးဟဲက့ၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ဟဲက့ၤန့ၣ် အကထံၣ်ဘၣ်ဒံး တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢကျဲဒံး. အဃိ ပှၤလၢအဟဲက့ၤတဖၣ်န့ၣ် အကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်နာ်လၢယဟိဝၤယွၤအဖီၣ်ခိၣ် ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ, ကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်သးဆူၣ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအမ့ၢ်အတီအဂီၢ် ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ. စီၤဧ့စြၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအီၤအဃိ အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ. ခီဖျိလၢ စီၤဧ့စြၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဃိ ဟံၣ်ဖိဃီဖိအဒူၣ် ၁,၅၀၀ န့ၣ်အဒိကနၣ်ဝဲ စီၤဧ့စြၤ အကလုၢ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အနီၣ်ဂံၢ် ကအိၣ်ဝဲအဂၤ ၆,၀၀၀. ဒီးဖဲစီၤဧ့စြၤ ဆဲးရဲၣ်ကျဲၤတၢ်အခါ ပှၤလ့ၤဝံဖိ ၃၈ ဂၤ ဒီးပှၤနသံနးဖိ အဂၤ ၂၂၀ န့ၣ်ဒိကနၣ်အီၤ.
လါယူၤလံ ၁၇-၂၃
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ| ဧ့စြၤ ၉-၁၀
“တဒိကနၣ်တၢ်အဃိ ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ”
တၢး၀၆ ၁/၁၅ ၂၀ ¶၁
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ဧ့စြၤအဂီၢ်
၉:၁, ၂—တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး ပှၤကလုာ်တဖၣ်န့ၣ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ် အိၣ်ဝဲထဲလဲၣ်. တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး ပှၤကလုာ်အဂၤန့ၣ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအမ့ၢ်အတီအဂီၢ်. မ့ၢ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတနီၤန့ၣ် အဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် တၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ်အဃိ ကယီကယီန့ၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဒီတကလုာ် ကကျဲၣ်ကျီအသးဒီး ပှၤလၢအဘါထီၣ် ယွၤလၢအကမၣ် ဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ လၢအမ့ၢ်အတီန့ၣ် ကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ. တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့းၡံအၤ ကဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢ မတဂၤအအိၣ်လဲၣ်. အဃိ စီၤဧ့စြၤန့ၣ် အထံၣ်စိဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ.
တၢး၀၉ ၁၀/၁ ၁၀ ¶၆
ယဟိဝၤယွၤ ဃ့ပှၤတၢ်မနုၤလဲၣ်
ပမ့ၢ်ဒိကနၣ်တၢ်လၢ တၢ်သးအိၣ်အပူၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ. စီၤမိၤၡ့ ကွဲးဝဲလၢ “မၤထွဲ . . . တၢ်မၤလိာ်တဖၣ် . . . လၢယမၤလိာ်နၤ လၢတနံၤအံၤ ဒ်သိး နကဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤ အဂီၢ်” (အဆၢဖိ ၁၃) ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလိာ် တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ လၢအဟ့ၣ်လီၤပှၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲလၢ ပနီၢ်ကစၢ်အဘျုးအဂီၢ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်သ့လဲၣ်. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ကစၢ်ယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ.” (၁ ယိၤဟၣ် ၄:၈) အဃိ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်မၤလိာ်န့ၣ် ဒ်သိးဒီး ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးထီဘိအဂီၢ်. (ယၡါယၤ ၄၈:၁၇) ပမ့ၢ်မၤထွဲ တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤတဲပှၤ ကိးမံၤဒဲးန့ၣ် ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပဟးဆှဲးတၢ်ကီတၢ်ခဲ ကန့ၢ်ဝဲအါမံၤ ဒီးခါဆူညါစ့ၢ်ကီး ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ လၢယွၤအဘီအမုၢ် တၢ်ပၢဖီလာ် လီၤထူလီၤယိာ်.
နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
တၢး၀၆ ၁/၁၅ ၂၀ ¶၂
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ဧ့စြၤအဂီၢ်
၁၀:၃, ၄၄—ပှၤအံၣ်စရ့လး ပိာ်ခွါတနီၤန့ၣ် ဖဲပှၤနီဟးထီၣ်ကွံာ်အမါအခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤနီဟးထီၣ်ကွံာ်ဃုာ်ဒီး အဖိတဖၣ်လဲၣ်. ပှၤမ့ၢ်တနီဟးထီၣ်ကွံာ် အဖိတဖၣ်ဘၣ်န့ၣ် အမါတဖၣ် ဃုကျဲလၢ ကဟဲက့ၤကဒါက့ၤအဂီၢ် ကသ့အါထီၣ်. တကးဒံးဘၣ် တၢ်လၢဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အမိကကွၢ်ထွဲအီၤ.
လါယူၤလံ ၂၄-၃၀
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ| နဃ့မယၤ ၁-၂
“တဘျီဃီန့ၣ် ယဃ့ဘါထုကဖၣ်”
တၢး၀၈ ၂/၁၅ ၃ ¶၅
ပာ်ဆိယဟိဝၤယွၤ လၢနမဲာ်ညါထီဘိ
၅ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ချ့ချ့. ဘၣ်တဘျီ ဖဲစီၤပၤ အၢ်တၤၡါၡတၤ ထံၣ်ဝဲလၢ အပှၤစိာ်စပံးထံ စီၤနဃ့မယၤ အမဲာ်သၣ်တမုာ်ဘၣ်. အဃိ အဝဲသံကွၢ်ဝဲလၢ “နအဲၣ်ဒိးဃ့ တၢ်မနုၤလဲၣ်” ဖဲန့ၣ် “တဘျီဃီန့ၣ်” စီၤနဃ့မယၤ “ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ မူခိၣ်ကစၢ်အအိၣ်လီၤ.” လီၤဂာ်လၢ စီၤနဃ့မယၤ ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢ အသးပူၤဖုၣ်ဖုၣ်ဖိ. ဒီးကစၢ်ယွၤ ဒိကနၣ် အတၢ်ထုကဖၣ်အဃိ စီၤပၤမၤစၢၤဝဲ စီၤနဃ့မယၤ ဒ်သိးအကက့ၤတ့ထီၣ်ဘၣ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဒူၣ်. (ဖး နဃ့မယၤ ၂:၁-၈.) ပမ့ၢ်ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢ ပသးပူၤဖုၣ်ဖုၣ်ဖိဒၣ်လဲာ်န့ၣ် အကဲဘျုးဝဲ.
be ၁၇၇ ¶၄
ဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်
ပှၤမ့ၢ်မၢ နတဲဖျါထီၣ် နတၢ်နာ်အဂ့ၢ်လၢ တၢ်တမုၢ်လၢ်အပူၤန့ၣ် ဒ်သိးနတဲတၢ် ကထုးန့ၢ်ပှၤသးအဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. နကွၢ်လိ စီၤနဃ့မယၤသ့. စီၤနဃ့မယၤန့ၣ် ဖဲစီၤပၤ အၢ်တၤၡါၡတၤ သံကွၢ်အီၤ တၢ်သံကွၢ်အခါ တချုးလၢ အဝဲစံးဆၢဝဲဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲဃ့ထုကဖၣ်လၢအသးပူၤ. (ဃ့ ၂:၄) နဃ့ထုကဖၣ်မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ နကတဲအီၤန့ၣ် ရဲၣ်လီၤအီၤလၢ နသးပူၤ လၢအချ့. အဒိ နမၤဒ်အံၤသ့ (၁) ဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ် တခါ ခံခါ လၢနကတဲအီၤ ဖဲနၡဲပၠးတၢ်အခါ (ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နတဲတၢ်ဂ့ၢ်လၢ Reasoning From the Scriptures အပူၤသ့). (၂) ဃုထၢလံာ်စီဆှံအဆၢလၢ နကသူအီၤ. (၃) ဒ်သိးနတဲတၢ် ကထုးန့ၢ်ပှၤသးအဂီၢ် နကဘၣ်စးထီၣ်တဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် နဆိကမိၣ်ထီၣ်အီၤ မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ် နစးထီၣ်တဲတၢ်သ့လံ.
နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
တၢး၈၆ ၂/၁၅ ၂၅
တၢ်မၤနၢၤလၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အမ့ၢ်အတီအဂီၢ်
လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ် စီၤနဃ့မယၤ ဃ့ထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဂီၢ် “လၢမုၢ်ဆါခီ ဒီးလၢမုၢ်နၤခီ” အိၣ်တတီၤဖိညါ. (၁:၄, ၆) ဒီးဖဲအဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကတဲဘၣ်ဝဲ စီၤပၤအၢ်တၤၡါၡတၤ လၢအဝဲအဲၣ်ဒိးတ့ထီၣ်က့ၤဝဲ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဒူၣ်အခါန့ၣ် စီၤနဃ့မယၤဃ့ထုကဖၣ်ကဒီးတဘျီ. အဝဲဃ့ကဒီးဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအပူၤကွံာ် လၢအဃ့ပာ်ဝဲ အဘျီတဖၣ်အဘျီ. ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဒိကနၣ် အတၢ်ထုကဖၣ်အဃိ အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ် မူဒါလၢ ကတ့ထီၣ်က့ၤဝဲ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဒူၣ်.
တၢ်မၤလိလၢပဂီၢ်– စီၤနဃ့မယၤ ဃုဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ဖဲပကဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်အခါ ပကြၢး “ဆဲးဃ့ထုကဖၣ်တၢ် ထီဘိ” ဒီးမၤထွဲဒ် ယဟိဝၤယွၤ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤအသိး.—ရိမ့ၤ ၁၂:၁၂.
လါယူၤလံ ၃၁–လါအီကူး ၆
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ| နဃ့မယၤ ၃-၄
“မ့ၢ်နဆိကမိၣ်လၢ တၢ်မၤတနီၤန့ၣ် အပတီၢ်ဖုၣ်တလၢ လၢနကမၤအီၤဧါ”
တၢး၀၆ ၂/၁ ၁၀ ¶၁
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်နဃ့မယၤအဂီၢ်
၃:၅, ၂၇. ပတကြၢး ဆိကမိၣ်လၢ တၢ်မၤတနီၤလၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အမ့ၢ်အတီအဂီၢ်န့ၣ် အပတီၢ်ဖုၣ်တလၢ ဒ်ပှၤတကိၤဖိလၢ “အမံၤဒိၣ်” တနီၤ ဆိကမိၣ်ဝဲအသိးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပကဘၣ်ကွၢ်လိ ပှၤတကိၤဖိ လၢအကဲပှၤမုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤဖိတဖၣ် လၢအသးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤအသး လၢတၢ်သးအိၣ်အပူၤ.
ယဟိဝၤယွၤ ဒုးကဲထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်တမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤသ့
၁၁ နံၣ်လၢအကယၤတဖၣ် ပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံ စီၤၡၤလူၣ် အဖိမုၣ်တဖၣ် ပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤလၢယဟိဝၤယွၤသူအီၤ လၢကဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် အခိၣ်ဒူတဖၣ် အကျါန့ၣ်လီၤ. (နဃ့မယၤ ၂:၂၀; ၃:၁၂) အဝဲသ့ၣ် အပၢ်မ့ၢ် ပဒိၣ်ဖးဒိၣ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် သးအိၣ်မၤ တၢ်မၤလၢအကီအခဲ ဒီးအလီၤဘၣ်ယိၣ်န့ၣ်လီၤ. (နဃ့မယၤ ၄:၁၅-၁၈) အဝဲသ့ၣ်တလီၤဂာ်ဒီး ပှၤတကိၤဖိ လၢအအိၣ်ဒီးအလီၢ်လၤတဖၣ် လၢအ “ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကမၤတၢ်” န့ၣ်ဘၣ်. (နဃ့မယၤ ၃:၅, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ပှၤသူၣ်ထီၣ် ဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူ ဝံၤဝဲလၢ ၅၂ သီအတီၢ်ပူၤအဃိ စီၤၡၤလူၣ် အဖိမုၣ်တဖၣ် ကသးခုထဲလဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. (နဃ့မယၤ ၆:၁၅) လၢပစိၤခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် သးအိၣ်မၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢကျဲလၢအလီၤဆီတဖၣ် ဒ်သိးဒီး တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် ဒီးတၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ တၢ်သူၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အီၤဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးတၢ်မၤတဖၣ်အံၤ ကကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် ပလိၣ်ဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်, တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ်အံၤလီၤ.
တၢး၀၄ ၈/၁ ၁၈ ¶၁၆
ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အပတီၢ်ဖုၣ် အပတီၢ်ထီန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်ဒ် ယ့ၣ်ၡူးအသိး
၁၆ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အပတီၢ်ဖုၣ် အပတီၢ်ထီန့ၣ် ခရံာ်ဖိကိးဂၤဒဲး ကြၢးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ် ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ် မူဒါအိၣ်ဝဲ အကလုာ်ကလုာ်. ပှၤမ့ၢ်မၢ နမၤတၢ်မၤလၢ အဖျါလၢ အပတီၢ်ဖုၣ်န့ၣ် တဘၣ်ဂ့ၢ်လိာ် နီတဘျီတဂ့ၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၂၅:၄၁; ၂ စီၤပၤ ၃:၁၁) မိပါသ့ၣ်ဧၢ နဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါနဖိတဖၣ်လၢ ကမၤဝဲ မူဒါတမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ကဝီၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အလီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤဧါ. မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ နမၤတၢ်မၤလၢ အဖျါလၢ အပတီၢ်ဖုၣ်ဧါ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤလၢ အမၤတၢ်လၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ်န့ၣ် အတဲက့ၤဝဲ အမိၢ်အပၢ်အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယမိယပါ မၤကဆှဲကဆှီ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၢ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အလီၢ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါယၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲ တၢ်မၤအံၤဒ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်. တၢ်မၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ် မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဖျါလၢ အပတီၢ်ဖုၣ် ထဲလဲၣ်ဂ့ၤထဲလဲၣ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဝဲမၢ်မၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးန့ၣ် မၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကတူၢ်လိာ် မူဒါတခါဂ့ၤတခါဂ့ၤ လၢဘ့ၤသ့လး.”
နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
တၢး၀၆ ၂/၁ ၉ ¶၁
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်နဃ့မယၤအဂီၢ်
၄:၁၇, ၁၈—ပှၤတနီၤလၢ အတ့ထီၣ်က့ၤဝ့ၢ်ဒူၣ်န့ၣ် အမၤတၢ်လၢအစုတခီ ဒ်လဲၣ်. ပှၤလၢအဝံတၢ်ယိးတၢ်ဃၢတဖၣ်န့ၣ် မၤတၢ်လၢအစုတခီသ့. အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်တီဝဲ တၢ်ဃၢလၢ အခိၣ် မ့တမ့ၢ် ယိးဝဲလၢ အဖံဘၣ်ခိၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဖီၣ်ဃာ်ဝဲ လၢအစုထဲတခီ အဃိ “အစုလၢ အဝဲတခီ” န့ၣ် “ဖီၣ်ဃာ် တၢ်စုကဝဲၤ” သ့ဝဲ. မ့မ့ၢ် ပှၤလၢအတ့ထီၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် အဘၣ်သူဝဲ အစုခံခီအဃိ အဝဲသ့ၣ် “တဂၤစုာ်စုာ်န့ၣ် ဆှိးဃာ်ဝဲ အနးလၢ အယီၢ်ဒ့လိၤ ဖဲအသူၣ်ထီၣ်တၢ်အခါ.” အဃိ ဒုၣ်ဒါတဖၣ် မ့ၢ်ဟဲဒုးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဒုးဆၢက့ၤဝဲ တဘျီဃီကသ့ဝဲ.
km ၁၁/၁၂ ၁
နမ့ၢ်မၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်န့ၣ် နကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုး
၁ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤတ့လီၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိး “ကသူၣ်ဖှံသးညီလၢ အတၢ်မၤအပူၤလီၤ.” (စံၣ် ၂:၂၄) ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်တထံၣ်ဘၣ် တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢ ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤဘၣ်န့ၣ် ပတၢ်သးခု ဒီးပတၢ်သးဆူၣ် လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲသ့. အဃိ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.
၂ တဘၣ်မုၢ်လၢ်တၢ်အါတလၢတဂ့ၤ. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီး ဖဲအစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ ပှၤတတူၢ်လိာ်အီၤ အါအါဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲ. (ယိၤဟၣ် ၁၇:၄) ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်အဒိဘၣ်ဃးဒီး ပှၤဖှံတၢ်ချံအခါ အဝဲတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ ပှၤအါဂၤန့ၣ် တတူၢ်လိာ်ဝဲ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤလၢ တၢ်ချံန့ၣ်ဘၣ်. (မး ၁၃:၃-၈, ၁၈-၂၂) ဘၣ်ဆၣ် ပတၢ်ကျဲးစၢးန့ၣ် တကဲထီၣ် တၢ်ကလီကလီဘၣ် ကဲဘျုးဝဲအါမး.
၃ ပသၣ်ထီၣ်တၤသၣ်အါမး ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဒ်ယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်တၢ်အဒိအသိး ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤလၢအတူၢ်လိာ် တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ်အ “သၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ.” (မး ၁၃:၂၃) နမ့ၢ်ဖှံလီၤဘုချံတဖျၢၣ်န့ၣ် ကမဲထီၣ်ဝဲဘုတထူၣ် ဒီးလၢခံဘုတထူၣ်န့ၣ် ကသၣ်ထီၣ်အချံတဖၣ်. ဘုတထူၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢကသၣ်ထီၣ် အထူၣ်တဖၣ်တဘျီဃီဘၣ်. အဃိ ခရံာ်ဖိတဂၤ သၣ်ထီၣ်န့ၣ် တအဲၣ်ဒိး တဲဝဲ အဒုးကဲထီၣ်ပှၤဂၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်ဘၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အဖှံလီၤတၢ်ချံ. ဒီးပဖှံလီၤတၢ်ချံ ခီဖျိ ဖဲပတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ယွၤအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်. အဃိ ပှၤတူၢ်လိာ် ပတၢ်သးခုကစီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တတူၢ်လိာ်ဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုသ့. ဒီးပဆဲးပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်မၤလၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပာ်စီဆှံ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ. (ၡါ ၄၃:၁၀-၁၂; မး ၆:၉) ပမၤသကီးဘၣ်တၢ်ဒီး ကစၢ်ယွၤအဃိ ပသးခုဒိၣ်မး. (၁ ကရံၣ် ၃:၉) တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်န့ၣ် ကဲဝဲ “ထးခိၣ်အတၤသၣ်” လၢယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ.—ဧ့ၤ ၁၃:၁၅, ၁၆.
၄ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကဲဘျုးဝဲန့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီး ဖဲအအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤလၢအစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲတနီၤန့ၣ် ကဲထီၣ် ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသံဝံၤအလီၢ်ခံမၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဘီမုၢ်အတၢ်ချံလၢ ပဖှံလီၤအီၤလၢ ပှၤသးပူၤန့ၣ် အဂံၢ်တစဲၤလီၤ ဒီးတဒိၣ်ထီၣ်တဘျီဃီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်လၢခံ ဖဲပတပာ်သူၣ်ပာ်သးဘၣ်အခါ ပှၤတဂၤန့ၣ် ဟဲနုာ်လီၤလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤသ့. ဒီးတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ် ကဲဘျုးဝဲအါမး. အဃိ “ဆဲးသၣ်ထီၣ် တၤသၣ်အါမး” ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပကဲယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်တက့ၢ်.—ယိၤဟၣ် ၁၅:၈.
လါအီကူး ၇-၁၃
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ| နဃ့မယၤ ၅-၇
“စီၤနဃ့မယၤ အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤတၢ် ဒီးတမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ပှၤကမၤစၢၤအီၤဘၣ်”
တၢး၀၂ ၁၁/၁ ၂၇ ¶၃
ပှၤလၢအဆီၣ်ထွဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအမ့ၢ်အတီထီဘိ
စီၤနဃ့မယၤန့ၣ် အသူဝဲ အတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကရဲၣ်ကျဲၤတၢ်အဂီၢ်. တကးဒံးဘၣ် အသူဝဲ အတၢ်ထူးတၢ်တီၤတဖၣ်လၢ ကဆီၣ်ထွဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအမ့ၢ်အတီအဂီၢ်. ဒီးပှၤယူဒၤဖိလၢ အဘၣ်ကဲကုၢ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲပှ့ၤက့ၤဝဲလၢ အနီၢ်ကစၢ်အစ့ ဒီးအဝဲဟ့ၣ်လိၢ်ပှၤဂၤလၢအစ့ ဒီးတဃ့ဝဲ စ့အ့ၣ်ဘၣ်. အဝဲကဲဝဲ ပဒိၣ်တဂၤသနာ်က့ အဝဲတ “တီၣ်ထီၣ် တၢ်ဝံတၢ်ယိး” လၢပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အဖီခိၣ် နီတဘျီဘၣ်. ဒီးအဝဲတဃ့ဝဲ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် စ့လၢ ပဒိၣ်တဂၤကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ်ဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် အဝဲတူၢ်လိာ်ဝဲ “ပှၤအဂၤ ၁၅၀” ဒီး “ပှၤကလုာ်တဖၣ် လၢအဟဲလၢ ပအိၣ်” ဒီးဒုးအီၣ်ဝဲတၢ်အီၣ်. ဒီးတနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ် အဝဲ ဒုးအီၣ်ဝဲ အပှၤတမှံၤတဖၣ်လၢ “ကျီၢ်ဖါတဒု, သိလၢအဂ့ၤကတၢၢ် ဃုဒု ဒီးထိၣ်တဖၣ်.” ဒီးအဝဲကတဲာ်ကတီၤန့ၢ် အဝဲသ့ၣ် “စပံးထံ အကလုာ်ကလုာ် အါအါဂီၢ်ဂီၢ်” အသီတဆံန့ၣ် တဘျီလီၤ. တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤတဖၣ်အံၤန့ၣ် အဝဲထုးထီၣ်ဝဲလၢ အနီၢ်ကစၢ်ခဲလၢာ်လီၤ.—နဃ့မယၤ ၅:၈, ၁၀, ၁၄-၁၈.
“မ်နစုအဂံၢ်အဘါန့ၣ် သုတစၢ်လီၤတဂ့ၤ”
၁၆ လၢယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအဃိ စီၤနဃ့မယၤ ဒီးပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် အစုအဂံၢ်အဘါဆူၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိလၢ ၅၂ သီအတီၢ်ပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တ့ထီၣ်ဝဲ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခိၣ်ဒူဝံၤဝဲလီၤ. (နဃ့မယၤ ၂:၁၈; ၆:၁၅, ၁၆) ဖဲပှၤဂၤတဖၣ် တ့ထီၣ်ဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူအခါ စီၤနဃ့မယၤ တကွၢ်ဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်, နုာ်လီၤမၤစၢၤဝဲလၢ အနီၢ်ကစၢ်လီၤ. (နဃ့မယၤ ၅:၁၆) ဒ်န့ၣ်အသိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အါဂၤန့ၣ် ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ စီၤနဃ့မယၤ ခီဖျိလဲၤမၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် ဒီးတၢ်မၤကဆှဲကဆှီ ဒီးတၢ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံတဖၣ်အံၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ “အပျံၤတၢ်” တဖၣ် ခီဖျိ လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.—ဖး ယၡါယၤ ၃၅:၃, ၄ တက့ၢ်.
တၢး၀၀ ၂/၁ ၃၂
ယဟိဝၤယွၤ ကနီၣ်ဘၣ်နၤဒ်လဲၣ်
လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲ ကစၢ်ယွၤ “နီၣ်ဘၣ်” န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤမၤစၢၤပှၤလၢ ကျဲတဘိဘိ” အဒိ ဖဲထံလုၢ်ဘၢတၢ်အသီ ၁၅၀ ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ကစၢ်ယွၤနီၣ်ဘၣ် စီၤနိအၤ . . . ဒီးကစၢ်ယွၤ ဒုးဟဲဝဲကလံၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒီးထံစးထီၣ် လီၤသံးဝဲလီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၈:၁) နံၣ်လၢ အကယၤတဖၣ် ပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံ စီၤၡံၡိၣ်န့ၣ် ပှၤဖလ့ၡသးဖိတဖၣ် မၤဘျီၣ်အမဲာ်ချံ ဒီးဖီၣ်ဃာ်အီၤ. အဃိ အဝဲဃ့ထုကဖၣ်တၢ် ဒီးတဲဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤဧၢ, ဝံသးစူၤ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ယၤ ဒီးမၤဆူၣ်ထီၣ်က့ၤ ယဂံၢ်ယဘါမီၤ. . . . ဝံသးစူၤ ဟ့ၣ်ကဒါက့ၤယၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ထဲတဘျီအံၤ.” ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် စီၤၡံၡိၣ်ခီဖျိ ဟ့ၣ်အီၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဖးဒိၣ် ဒ်သိးအဝဲကဟ့ၣ်ကၣ်က့ၤ ကစၢ်ယွၤအဒုၣ်အဒါ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၆:၂၈-၃၀) မ့မ့ၢ် စီၤနဃ့မယၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အီၤခီဖျိ ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤအတၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလၢအမ့ၢ်အတီ လၢယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ.
နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
တၢး၀၇ ၇/၁ ၃၀ ¶၁၅
“ဆဲးမၤနၢၤတၢ်အၢလၢ တၢ်ဂ့ၤ”
၁၅ စီၤနဃ့မယၤ အဒုၣ်အဒါတဖၣ်န့ၣ် အမၢဝဲ စီၤၡမါယၤ မၤဝဲဒ်သိးဒီး စီၤနဃ့မယၤ ကမၤကမၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ. စီၤၡမါယၤန့ၣ် အကဲဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အတအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီဘၣ်တဂၤ. စီၤၡမါယၤတဲဘၣ် စီၤနဃ့မယၤလၢ “အဝဲသ့ၣ် ကဟဲမၤသံနၤလီၤ. အဃိ ပကလဲၤလၢ ယွၤလၢအမ့ၢ်အတီတဂၤ အဟံၣ် ဒီးပကပာ်ပနီၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကထံၣ်လိာ်သး လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်ပူၤမီၤ. ဒီးပကပံးဃာ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ် အပဲတြီတဖၣ်လီၤ.” စီၤၡမါယၤတဲဘၣ်ဝဲ စီၤနဃ့မယၤလၢ ပှၤကဟဲမၤသံအီၤ ဘူးထီၣ်လံအဃိ အဝဲမ့ၢ်လဲၤအိၣ်ခူသူၣ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ် အကပူၤဖျဲး. ဘၣ်ဆၣ် စီၤနဃ့မယၤန့ၣ် အတကဲဝဲ ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်ဘၣ် အဃိ အဝဲမ့ၢ်လဲၤအိၣ်ခူသူၣ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ် အဝဲမၤကမၣ်တၢ်လံ. စီၤနဃ့မယၤ ကမၤကမၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ကမၤပူၤဖျဲးအသးသမူအဂီၢ်ဧါ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤနဃ့မယၤ တဲဝဲလၢ “ပှၤဒ်သိးဒီးယၤန့ၣ် ကဘၣ်ဃ့ၢ် အိၣ်ခူသူၣ်န့ၣ်. ဒီးပှၤဒ်သိးယၤန့ၣ် မ့ၢ်လဲၤနုာ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤနာ်က့ အကဆဲးအိၣ်မူဘၣ်ဒံးဧါ.” စီၤနဃ့မယၤ တလီၤလၢ စီၤၡမါယၤ အတၢ်လ့ပစီအပူၤဘၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤၡမါယၤန့ၣ် အကဲဝဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဘၣ်ဆၣ် အတမ့ၢ်ဝဲ “ဝံလၢ ကစၢ်ယွၤ ဆှၢလီၤအီၤဘၣ်.” စီၤၡမါယၤမ့ၢ်ကဲဝဲ ဝံလၢကစၢ်ယွၤဆှၢလီၤအီၤန့ၣ် တမ့ၢ်လၢအကမၢဝဲ စီၤနဃ့မယၤ မၤကမၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်. စီၤနဃ့မယၤန့ၣ် ပှၤထီဒါတၢ်လၢ အအၢအသီတဖၣ် လ့ပစီအီၤတန့ၢ်ဘၣ်. ဒီးလၢခံတယံာ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲကွဲးဝဲလၢ “ဖဲလါအလူလး ၂၅ သီတသီန့ၣ် ပှၤတ့ထီၣ် ဝ့ၢ်ဒူၣ် ဝံၤဝဲလီၤ. တၢ်မၤအံၤ ဝံၤဝဲလၢ ၅၂ သီ အတီၢ်ပူၤလီၤ.”—နဃ့မယၤ ၆:၁၀-၁၅; ၄ မိၤၡ့ ၁:၅၁; ၁၈:၇.
တၢး၁၃ ၅/၁၅ ၇ ¶၁၇-၁၉
၁၇ ယ့ၣ်ၡူး ဆှၢလီၤဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ် ခံဂၤခံဂၤလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ. (မၢ်ကူး ၆:၇; လူၤကၣ် ၁၀:၁) လၢခံန့ၣ် တၢ်မၢဖိပီလူးစ့ၢ်ကီးတဲဝဲလၢ အဝဲအိၣ်ဒီး “ပှၤမၤသကိးတၢ်” လၢအ ‘မၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤလၢ တၢ်သးခုကစီၣ်အဂီၢ်.’ (ဖံလံး ၄:၃) ဒ်လံာ်စီဆှံဆၢတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဖဲ ၁၉၅၃ န့ၣ်ပှၤဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ပှၤကသိၣ်လိ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိတဖၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ်.
၁၈ ဖဲပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီးပှၤဂၤအခါ ပမၤစၢၤလိာ်သး ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၃:၆-၉.) နမ့ၢ်ဟးပိာ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဂၤဂၤအခံန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဖးလံာ်စီဆှံအခါ ကွၢ်လီၤလံာ်စီဆှံအဆၢလၢ နလံာ်စီဆှံပူၤ. ဒီးဒိကနၣ်တၢ်လၢအတဲဝဲ ဒီးတၢ်လၢဟံၣ်ကစၢ်တဲဝဲ. ဒိကနၣ်အီၤထံထံ ဒ်သိးဒီး အဝဲမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ အကစံးဆၢက့ၤ ဟံၣ်ကစၢ်အဂီၢ်န့ၣ် နမၤစၢၤအီၤကသ့အဂီၢ်. (စံၣ် ၄:၁၂) ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးလၢ ဖဲပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ပလဲၤပိာ်အခံတဂၤန့ၣ် ၡဲပၠးဝဲ ဟံၣ်ကစၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အခါ ပတဘၣ်နုာ်လီၤတဲတၢ်ဘၣ်. ပသးဆူၣ်လၢ ပကတဲတၢ်အဂီၢ် သနာ်က့ ပမ့ၢ်နုာ်လီၤတဲတၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်အသးကဟးဂီၤ မ့တမ့ၢ် ဟံၣ်ကစၢ် အခိၣ်နူာ်ကဘံဘူ. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်တဲသကီးတၢ်အပူၤန့ၣ် အကကဲဘျုး. ပတဘၣ်တဲတၢ် အါတလၢဘၣ် ပတဲတၢ် တစဲးတမွဲး ဝံၤဒီးပပျဲလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်ကဆဲးတဲတၢ်သ့.
၁၉ ဖဲနဟးပိာ်လိာ်သးခံဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ တဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ်အခါ နမၤစၢၤလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤကသ့ဒ်လဲၣ်. နတဲသကီး တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီး နစးထီၣ်တဲတၢ်ဒီး ဟံၣ်ကစၢ်လၢ ကျဲလၢအဂ့ၤကတၢၢ်ကသ့ဒ်လဲၣ်သ့. ဒီးဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလၢနလီၢ်ကဝီၤအပူၤ အဂ့ၢ်လၢ ကမၤလီၤစၢ်နသးန့ၣ် တဘၣ်တဲသကီးတဂ့ၤ. တကးဒံးဘၣ် တဘၣ်တဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်အဂၤတဖၣ် အဂ့ၢ်လၢတဂ့ၤဘၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ. (ကတိၤဒိ ၁၈:၂၄) ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပလီၤဂာ်ဒ် သပၢၤဟီၣ်ခိၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤ ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်လၢ ပဖီခိၣ်ဒီး ဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် ခီဖျိ အဟ့ၣ်လီၤပှၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်. (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၄:၁, ၇.) အဃိ ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒီး ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ အဖီခိၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်.
လါအီကူး ၁၄-၂၀
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ| နဃ့မယၤ ၈-၉
“တၢ်သးခုလၢ အဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်သုဂံၢ်သုဘါ”
တၢး၁၃ ၁၀/၁၅ ၂၁ ¶၂
ကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤသးလၢ တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်အဂီၢ် ဂ့ၤဂ့ၤ
၂ တချုးလၢ ပှၤမၤဘူၣ်အံၤဒံးဘၣ်တလါန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် တ့ထီၣ်က့ၤဝဲ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် အတၢ်ဒူၣ်ဝံၤဝဲ. (ဃ့ ၆:၁၅) ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ် တ့ထီၣ်က့ၤဝဲ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အတၢ်ဒူၣ် ဝံၤဝဲလၢ ၅၂ သီအတီၢ်ပူၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဆဲးသးစၢၢ်ဆၢဝဲ တၢ်လၢနီၢ်သးတခီ. အဃိဖဲလါ တံၡရံၣ် လါထီၣ် အဆိကတၢၢ်တသီန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဖှိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ဖးလဲၢ်တတီၤ ဒ်သိးဒီး ကဒိကနၣ်ဝဲ စီၤဧ့စြၤ ဒီးပှၤလ့ၤဝံဖိတဖၣ် ဖးဒီးၡဲပၠးဝဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအဂီၢ်. လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိ တဒူၣ်ဘၣ်တဒူၣ်အပူၤ ပှၤလၢ “အဒိကနၣ်တၢ် ဒီးနၢ်ပၢၢ်တၢ်သ့တဖၣ်” န့ၣ်ဟဲဒိကနၣ်တၢ် “စးထီၣ်လၢ မုၢ်ဝါထီၣ် တုၤလၢမုၢ်ထူၣ်လီၤ.” ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လီၢ်ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်အဒိကတဲာ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်ဒိၣ်မး. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ဖဲနထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ နတၢ်ဆိကမိၣ် ဒံဝ့ၤဒံဝီၤ မ့တမ့ၢ် နဆိကမိၣ်ဘၣ်တၢ်လၢ အရ့တဒိၣ်အါအါဘၣ်တဖၣ်ဧါ. တၢ်မ့ကဲထီၣ်အသးဒီနၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢပျၢၤတဖၣ်အဒိကတဲာ်. အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲအဒိကနၣ်တၢ်ယိယိဖိဘၣ် အဝဲသ့ၣ်ဒိကနၣ်ဝဲ တုၤလၢအနုာ်လီၤလၢအသးပူၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ်ဟီၣ်ဝဲ ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါထီၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အပှၤကလုာ်တဖၣ် တဒိကနၣ်တၢ်ဘၣ်အဃိ.—ဃ့ ၈:၁-၉.
တၢး၀၇ ၇/၁၅ ၂၂ ¶၉-၁၀
နက “လဲၤတၢ်ဒ်သးစီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအသိး” ဧါ
၉ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အမ့ၢ်ဝဲ “ကစၢ်ယွၤလၢ အသးခုတဂၤ.” (၁ တံၤမသ့း ၁:၁၁; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၄:၃၁) ကစၢ်ယွၤအဖိခွါန့ၣ် အဲၣ်ဒိးမၤဝဲ အပၢ်အတၢ်ဘၣ်သး. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄၀:၈; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၇-၉) လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ‘တၢ်သးခုလၢ အဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပဂံၢ်ပဘါလီၤ.’—နဃ့မယၤ ၈:၁၀.
၁၀ ဖဲပထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတၢ်သးအုး ဒီးတၢ်မၤအၢမၤနးအခါဒၣ်လဲာ် ပမ့ၢ်မၤတၢ်လၢ အဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးန့ၣ် တၢ်သးခုလၢ အဟဲလၢကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ် ကမၤမုာ်ပသး. “တၢ်သ့ၣ်ညါ ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤ” န့ၣ် အဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သးခုဒ်လဲၣ်. (ကတိၤဒိ ၂:၁-၅) ပသ့ၣ်ညါ ကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး, ပနာ်န့ၢ်အီၤ ဒီးပနာ်ယ့ၣ်ၡူးတၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အဃိပသးခု. (၁ ယိၤဟၣ် ၂:၁, ၂) ဒီးပအိၣ်ဘၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ် တၢ်ကရၢကရိလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အကျါ အဃိပသးခု. (စဖါနယၤ ၃:၉; ဃးကဲ ၂:၇) ဒီးပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဘီအမုၢ် တၢ်ပၢအဖီလာ် ဒီးပစံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ်ပှၤဂၤလၢ တၢ်သးခုကစီၣ် အဃိ ပသးခုဒိၣ်မး. (မးသဲ ၆:၉, ၁၀; ၂၄:၁၄) ဒီးခါဆူညါန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူလီၤထူလီၤယိာ်အဃိ ပသးခုဒိၣ်မး. (ယိၤဟၣ် ၁၇:၃) ဒီးပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အဂ့ၤဒိၣ်မး ဒ်အံၤတဖၣ်အဃိ ပကြၢး “ပှဲၤဒီး တၢ်သးခုလီၤ.”—၅ မိၤၡ့ ၁၆:၁၅.
နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
it-1 ၁၄၅ ¶၂
အရၣ်မ့းအကျိာ်
ဖဲပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ဟဲက့ၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ် တဘျုးနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ် စီၤဧ့စြၤ ဖးပၠးဝဲ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အအိၣ်ဖှိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်တဖၣ် လၢတၢ်သိၣ်တၢ်သီ. ဒီးပှၤလ့ၤဝံဖိတဖၣ်န့ၣ်ၡဲပၠးဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အံၤအခီပညီ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် နဃ့မယၤ ၈:၈ တဲဝဲလၢ “အဝဲသ့ၣ်ဆဲးဖးဝဲ ယွၤလၢအမ့ၢ်အတီတဂၤ အလံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အကလုၢ်ဒိၣ်ဒိၣ် ဒီးတဲပၠးဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးတဲဖျါထီၣ် တၢ်ကတိၤတဖၣ် အခီပညီ စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤပှၤဂီၢ်မုၢ် ဒ်သိး ကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ဖးဝဲန့ၣ်လီၤ.” တၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢဧ့ၤဘြံၤကျိာ်န့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် တဲပၠးဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး မ့တမ့ၢ် ကျီးထံန့ၢ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကၡဲပၠးစ့ၢ်ကီးလၢ အရၣ်မ့းအကျိာ်. ဖဲပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် အိၣ်လၢဘၤဘူၤလိၣ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကမၤလိဘၣ်ဝဲ အရၣ်မ့းအကျိာ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် နၢ်ပၢၢ်ဝဲ အရၣ်မ့းအကျိာ်. ဒီးဖဲပှၤတဲပၠးတၢ်အခါ ပှၤကတဲပၠးဃုာ်ဒီး အခီပညီအဃိ ပှၤယူဒၤဖိလၢအနၢ်ပၢၢ် ဧ့ၤဘြံၤအကျိာ်စ့ၢ်ကီး ကနၢ်ပၢၢ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အဒိၣ်အယိာ်လၢ ပှၤဖးထီၣ်ဝဲတဖၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး.
လါအီကူး ၂၁-၂၇
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ| နဃ့မယၤ ၁၀-၁၁
“အဝဲသ့ၣ် တူၢ်ၡူကွံာ် တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤတဖၣ် လၢယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်”
တၢး၉၈ ၁၀/၁၅ ၂၂ ¶၁၃
ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အမံၤန့ၣ် ကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲဒီးအီၤ
၁၃ “တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အဂၢၢ်ကျၢၤ” လၢပှၤကွဲးလီၤအီၤ ဒီးစဲပနီၣ်အီၤဖဲ စီၤနဃ့မယၤအစိၤန့ၣ် အမၤစၢၤဝဲ ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢပျၢၤတဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ တၢ်ပာ်စီဆှံ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဒူၣ် အမုၢ်နံၤအဂီၢ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤဝဲန့ၣ်အိၣ်ဒံး. ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် အကဲဝဲဝ့ၢ်ဖးဒိၣ် လၢအအိၣ်ဒီး ဝ့ၢ်အတြဲၤ ၁၂ ဘ့ၣ်. အဃိ အလိၣ်ဘၣ်ဝဲ ပှၤဝ့ၢ်ဖိလၢ ကလဲၤအိၣ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤအါမး. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတနီၤန့ၣ် အအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤလံ ဘၣ်ဆၣ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ် “ဝ့ၢ်ဖးဒိၣ်တဖျၢၣ် ဒီးပှၤအိၣ်လၢအပူၤ ထဲစှၤဂၤလီၤ.” (နဃ့မယၤ ၇:၄) အဃိ ဒ်သိးပှၤကလဲၤအိၣ်အါထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤအဂီၢ်ပှၤ “ဖးတၢ် ဒ်သိးကဃုထၢထီၣ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အဒူၣ်တဆံအကျါ တဒူၣ် အဒူၣ်တဆံအကျါ တဒူၣ်လၢ ကလဲၤအိၣ်ဘၣ်လၢ ဝ့ၢ်စီဆှံ ယရူၤၡလ့ၣ် အဂီၢ်လီၤ.” ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတခါအံၤ ဒီး “ပှၤလၢ အသးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤအသးလၢ ကလဲၤအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ” န့ၣ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ဆိၣ်ဂ့ၤအီၤ. (နဃ့မယၤ ၁၁:၁, ၂) အဃိ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ အဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ခရံာ်ဖိလၢ အလဲၤသုးလီၢ်သုးကျဲလၢ တၢ်လီၢ်လၢ အလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ် အဂီၢ်ဒိၣ်မး.
တၢး၈၆ ၂/၁၅ ၂၆
တၢ်မၤနၢၤလၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အမ့ၢ်အတီအဂီၢ်
ပှၤကလဲၤပၠီအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ပှၤကဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝဲ တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်တဖၣ် အဃိ ပှၤကဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ်တၢ်တနီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲပှၤလဲၤပၠီအခါန့ၣ် တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤကအိၣ်ဝဲ. ဒီးပှၤလၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးလၢ အလီၤဘၣ်ယိၣ်အါမး. အဃိပှၤဂၤတဖၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်အလီၤပတြၢၤ ဒီးပှၤကဃ့ထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်သပှၢ်တၢၢ်.
ပှၤလၢအသးတီန့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သး
၁၅ ဖဲပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အခါန့ၣ် မ့ၢ်ပအၢၣ်လီၤအီၤလၢ ပကမၤအတၢ်တစိၤဒၣ်ပသးလီၤ. ပသ့ၣ်ညါလၢ ပကမၤလၢပှဲၤ ပတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ်တညီဝဲထီဘိဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤမ့ၢ်မၢပမၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ ပတအဲၣ်ဒိးမၤဘၣ်န့ၣ် ပကမၤဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်မၤနၢၤပတၢ်သူၣ်ပျံၤသးဖုး ဒီးဒိကနၣ်ယွၤအကလုၢ် လၢတၢ်သးအိၣ်အပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပတီဒီးပတၢ်အၢၣ်လီၤလီၤ. တဘျီတခီၣ် ပဘၣ်တူၢ်ဆါပသး ဘၣ်ဆၣ်ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ အါန့ၢ်ဒံး တၢ်လၢပဘၣ်တူၢ်ၡူန့ၣ်လီၤ. (မၤလကံ ၃:၁၀) မ့မ့ၢ်စီၤယံးဖသၤအဖိမုၣ်မီၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး အပၢ်အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤန့ၣ် မ့ၢ်အဝဲမၤလၢပှဲၤဝဲစ့ၢ်ကီးဧါ.
နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
တၢး၀၆ ၂/၁ ၁၁ ¶၁
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်နဃ့မယၤအဂီၢ်
၁၀:၃၄—ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤမၢပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ဟဲစိာ်သ့ၣ်မုၣ်လဲၣ်. စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတအိၣ်လၢ ပှၤကဘၣ်ဟဲ ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သ့ၣ်မုၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်တဘျီအံၤန့ၣ် ပှၤလိၣ်ဘၣ်ဝဲ သ့ၣ်မုၣ်အဃိ ပှၤမၢဝဲ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ဟဲစိာ်သ့ၣ်မုၣ်. ဒ်သိးပှၤကလုၢ်ထီၣ်တၢ်လၢ တၢ်လုၢ်လီၢ်အဂီၢ်ပှၤလိၣ်ဘၣ်ဝဲ သ့ၣ်မုၣ်အါမး. ဖဲန့ၣ်အခါ လီၤဂာ်လၢ ပှၤနသံနးဖိ လၢအကဲ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိလၢ အမၤတၢ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ် တအိၣ်အါအါဘၣ်. အဃိ ပှၤကဘၣ်မၤ တၢ်ဖး ဒ်သိးပှၤကဟဲစိာ်သ့ၣ်မုၣ်အဂီၢ်.
တၢး၁၁ ၂/၁၅ ၁၅-၁၆ ¶၁၂-၁၅
၁၂ တၢ်မၢဖိပီလူးကွဲးလံာ်ဆူ ပှၤရိမ့ၤဖိတဖၣ်အအိၣ်လၢ “ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သုနီၢ်ခိ ဒ်တၢ်လုၢ်လၢအမူဝဲ, စီဆှံဝဲ ဒီးလၢကစၢ်ယွၤ တူၢ်လိာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲသုမၤ အတၢ်မၤစီဆှံအခါ သူသုတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ သုကပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်တက့ၢ်.” (ရိမ့ၤ ၁၂:၁) အဃိ ပနီၢ်ခိမ့ၢ်ကဆှဲကဆှီမၣ် ကစၢ်ယွၤ ကတူၢ်လိာ်ပှၤ. ပမ့ၢ်မၤဘၣ်အၢ ပနီၢ်ခိခီဖျိလၢ ပအီၣ်ညါသူး, အီၣ်သဘျုၣ်သဲးသၣ်, သူကသံၣ်မူၤဘှီး မ့တမ့ၢ် အီမူၤသံးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ တတူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်လၢပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အီၤဘၣ်. (၂ ကရံၣ် ၇:၁) တကးဒံးဘၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤမ့ၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါန့ၣ် မ့ၢ်အမၤကမၣ် အနီၢ်ခိဒၣ်ဝဲလီၤ.” အဃိ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး သကဲးပဝးလၢ အလီၤရၢၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တတူၢ်လိာ်ဝဲ ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤဘၣ်. (၁ ကရံၣ် ၆:၁၈) ဒ်သိး ကစၢ်ယွၤ ကဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤအဂီၢ် ပကဘၣ် ‘ကဲထီၣ်ပှၤလၢအစီဆှံ လၢတၢ်လၢ ပမၤအီၤခဲလၢာ်အပူၤ.’—၁ ပ့း ၁:၁၄-၁၆.
၁၃ တၢ်အဂၤတမံၤလၢ ပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ကစၢ်ယွၤသ့န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤ. ပှၤလၢအအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် လၢပှၤအါဂၤအကျါမ့ၢ်ဂ့ၤ လၢဟံၣ်ပူၤဃီပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ် စံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤထီဘိ. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၄:၁-၃.) ဖဲစံးထီၣ်ပတြၢၤ အဆၢဒိၣ် ၁၄၈-၁၅၀ န့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကစံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲတဘျုးဘျီညါ. ဒီးယဟိဝၤယွၤန့ၣ် “ပှၤလၢအသးဘျၢတဖၣ် ကြၢးစံးထီၣ်ပတြၢၤအီၤလီၤ.” (စံး ၃၃:၁) ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးပာ်လီၤန့ၢ်ပှၤ ဒိတဲာ်လၢအဂ့ၤ ဒီးအစံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤ ခီဖျိ အစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်.—လူၤကၣ် ၄:၁၈, ၄၃, ၄၄.
၁၄ ပမ့ၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်သးဆူၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ဒိးလၢ အကဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤ. အဒိ ပကဆိကမိၣ်ကွၢ် ဝံဟိၤၡ့တဲဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်ဒ်လဲၣ်. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယွၤလၢအကမၣ် အဃိ အတဒိးန့ၢ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးလၢၤဘၣ်. (ဟိၤ ၁၃:၁-၃) အဃိ ဝံဟိၤၡ့ မၢအဝဲသ့ၣ်ဃ့ကညး ယဟိဝၤယွၤလၢ “မ်နပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ် ဒီးတူၢ်လိာ် တၢ်လၢအဂ့ၤတဖၣ်လၢ ပအိၣ်တက့ၢ်. ဒီးပကလုၢ်ထီၣ် ပထးခိၣ် အတၢ်လုၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ ဒ်ပလုၢ်ထီၣ် ကျီၢ်ဖါတဖၣ်အသိးလီၤ.”—ဟိၤ ၁၄:၁, ၂.
၁၅ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် အကျါန့ၣ် ကျီၢ်န့ၣ်အကဲဝဲ တၢ်လၢအပှ့ၤဒိၣ်ကတၢၢ် အဃိ “ထးခိၣ် အတၢ်လုၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ ဒ်ပလုၢ်ထီၣ် ကျီၢ်ဖါတဖၣ်အသိး” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤဆိကမိၣ်ထံအီၤ မူာ်မူာ်နီၢ်နီၢ် လၢပှၤကစံးထီၣ်ပတြၢၤ ကစၢ်ယွၤအဂီၢ်. ပှၤလၢအဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ တၢ်လုၢ်ဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ တူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ်ဧါ. ကစၢ်ယွၤ တဲဝဲလၢ “ယကအဲၣ်အဝဲသ့ၣ် လၢယသူၣ်ကံၢ်သးလဲ.” (ဟိၤ ၁၄:၄) ပှၤလၢအဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ တၢ်လုၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ်အတၢ်ကမၣ်, ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤ ဒီးဒီသကီးဒီးအီၤ.
လါအီကူး ၂၈–လါစဲးပတ့ဘၢၣ် ၃
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ| နဃ့မယၤ ၁၂-၁၃
“နဃုထၢသကီးအခါ သးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ”
it-1 ၉၅ ¶၅
ပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိ
ပှၤနီဟးထီၣ် စီၤတိၤဘံယၤ လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ပှၤဖးထီၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အအိၣ်လၢ ၅ မိၤၡ့ ၂၃:၃-၆ အပူၤ ဒီးပှၤမၤထွဲဝဲ. ဒီးကစၢ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဲဝဲလၢ ပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိ ဒီးပှၤမိၤအးဖိန့ၣ် နုာ်လီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ တန့ၢ်နီတဂၤဘၣ်. (ဃ့ ၁၃:၁-၃) လၢအပူၤကွံာ်အနံၣ် ၁၀၀၀ ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် လဲၤဝဲဘူးကတုၤလၢ ကီၢ်တၢ်စံးပာ်အပူၤအခါ ပှၤဧၤမိၣ်ဖိ ဒီးပှၤမိၤအးဖိတဖၣ်န့ၣ် တမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အဃိ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီဒ်န့ၣ်. တၢ်သိၣ်တၢ်သီတခါအံၤန့ၣ် ပနၢ်ပၢၢ်သ့လၢ ပှၤဧၤမိၣ်ဖိ ဒီးပှၤမိၤအးဖိတဖၣ်န့ၣ် အကဲထီၣ်ဝဲ အံၣ်စရ့လး အထံဖိကီၢ်ဖိတဂၤတသ့ဘၣ် ဒီးအဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ဒ်သိးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ လၢလၢပှဲၤပှဲၤတသ့ဘၣ်. မ့ၢ်အအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပှၤဧၤမိၣ်ဖိ ဒီးပှၤမိၤအးဖိတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ရ့ဒီး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတန့ၢ်ဘၣ်, လဲၤလၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအကျါတန့ၢ်ဘၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤဒ် ကစၢ်ယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်အသိးတန့ၢ်ဘၣ်ဧါ. တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢ စီၤဒၤဝံးအသုးခိၣ် စီၤစ့လ့း န့ၣ်အကဲဝဲ ပှၤဧၤမိၣ်ဖိ ဒီးနီၢ်ရူၤသးစ့ၢ်ကီး အကဲဝဲ ပှၤမိၤအးဖိ.—ရူၤ ၁:၄, ၁၆-၁၈.
တၢး၁၃ ၈/၁၅ ၄ ¶၅-၆
နဘၣ်တၢ်ပာ်စီဆှံနၤလံ
၅ ဖး နဃ့မယၤ ၁၃:၄-၉. ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် အိၣ်ဝးတရံးပှၤအဃိ ပကအိၣ်စီဆှံအဂီၢ် တညီဘၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤအ့လယၤၡံၣ် ဒီးစီၤတိၤဘံယၤအဂ့ၢ်. စီၤအ့လယၤၡံၣ်န့ၣ် အကဲဝဲ ပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ် အဒိၣ်ကတၢၢ် မ့မ့ၢ်စီၤတိၤဘံယၤန့ၣ် အကဲဝဲ ဖၢၡၢၣ် အစီၤပၤအခ့အပှၤတဂၤ. စီၤတိၤဘံယၤ အသကီးတဖၣ်န့ၣ် တြီဝဲ စီၤနဃ့မယၤ ဒ်သိးအသုတတ့ထီၣ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် အတၢ်ဒူၣ်တဖၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်. (ဃ့ ၂:၁၀) ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအိၣ်ဝဲလၢ ပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိတဖၣ် ဟဲနုာ်လီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်လုၢ်ဟံၣ် တန့ၢ်နီတဂၤဘၣ်. (၅ မိၤ ၂၃:၃) ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ် အဒိၣ်ကတၢၢ် ဒုးအိၣ်ဝဲ စီၤတိၤဘံယၤ လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ် အတၢ်ပာ်ဖှိၣ်တၢ် အဒၢးတဖျၢၣ်အပူၤလဲၣ်.
၆ စီၤတိၤဘံယၤန့ၣ် အဝဲရ့လိာ်သးဒီး စီၤအ့လယၤၡံၣ် ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်. ဒီးစီၤတိၤဘံယၤ အဖိခွါ စီၤယိဃၤနၣ်န့ၣ် ဟံန့ၢ်အမါဒီး ပှၤယူဒၤမုၣ်. ဒီးပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် တဲဂ့ၤဝဲ စီၤတိၤဘံယၤ. (ဃ့ ၆:၁၇-၁၉) စီၤအ့လယၤၡံၣ် အလံၤခွါတဂၤန့ၣ် ဟံန့ၢ်အမါဒီး စီၤစၤနဘၤလးအဖိမုၣ်. စီၤစၤနဘၤလးန့ၣ် အကဲဝဲ ပှၤၡၤမရံဖိအပဒိၣ် ဒီးအကဲဝဲ စီၤတိၤဘံယၤအသကီး. (ဃ့ ၁၃:၂၈) မ့ၢ်လၢ ပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ် အဒိၣ်ကတၢၢ် စီၤအ့လယၤၡံၣ် ရ့လိာ်အသးဒီး ပှၤလၢအတနာ်တၢ်ဘၣ် ဒီးပှၤလၢအထီဒါတၢ် အဃိ ပှၤတဖၣ်န့ၣ် လုၢ်ဘၢအီၤအဃိ အဝဲတဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢၤဘၣ်. မ့မ့ၢ် စီၤနဃ့မယၤန့ၣ် တီဒီးယဟိဝၤယွၤ ဒီးအဝဲတၢၤကွံာ်ဝဲ စီၤတိၤဘံယၤ အတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ် လၢတၢ်ချၢ.
တၢး၉၆ ၃/၁၅ ၁၆ ¶၆
ပတၢ်နာ်ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤ
၆ ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကဘၣ်ဟးဆှဲးရ့ဒီး ယဟိဝၤယွၤ အဒုၣ်အဒါခဲလၢာ်. ပတဘၣ်ရ့ဒီး ယဟိဝၤယွၤ အဒုၣ်အဒါတဖၣ် နီတစဲးဘၣ်. အဃိ စီၤယၤကိာ် တဲဝဲလၢ “ပှၤအဲၣ်ဘၢမါအဲၣ်ဘၢဝၤသ့ၣ်ဧၢ, ပှၤလၢ အဒီတံၤဒီသကိးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ကဲဝဲကစၢ်ယွၤ အဒုၣ်အဒါန့ၣ် မ့ၢ်သုတသ့ၣ်ညါဘၣ်ဧါ. ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိး ဒီတံၤဒီသကိးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ဒုးကဲထီၣ် အနီၢ်ကစၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဒုၣ်အဒါလီၤ.” (ယၤကိာ် ၄:၄) ပအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီ ဒ်စီၤဒၤဝံးအသိး. စီၤဒၤဝံးတဲဝဲလၢ “အိ ယဟိဝၤယွၤဧၢ, ယသးဟ့ ပှၤလၢအသးဟ့နၤ ဒီးယသးဘၣ်အၢ ပှၤလၢ အထီဒါနၤလီၤ. ယသးဟ့ အဝဲသ့ၣ် သပှၢ်တၢၢ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယဒုၣ်ယဒါ နီၢ်ကီၢ်ကီၢ်လီၤ.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၉:၂၁, ၂၂) ပတလီၤဂာ်ဒီး အဝဲသ့ၣ် နီတစဲးဘၣ်အဃိ ပတအဲၣ်ဒိးရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်တီဒီးယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပတရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်တီဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပတရ့ဒီး ကစၢ်ယွၤအဒုၣ်အဒါတဖၣ်လၢ ပနီၢ်ကစၢ်ဘၣ် ဒီးပတကွၢ်တၢ်ဂီၤမူလၢ ကစၢ်ယွၤ သးဟ့ဝဲတဖၣ်ဘၣ်.
နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
it-2 ၄၅၂ ¶၉
တၢ်ဒ့တၢ်အူ
တၢ်သးဝံၣ်တၢ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ် အကဲဝဲတၢ်မၤလၢအရ့ဒိၣ်တခါ. အကဲတၢ်မၤလၢအရ့ဒိၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါသ့ခီဖျိ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤသးဝံၣ်တၢ်ဖိတဖၣ်အဂ့ၢ် အဘျီအါမး. ဒီးအပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ပှၤလ့ၤဝံဖိလၢ အဘၣ်သးဝံၣ်တၢ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဒ်သိးအသးစၢၢ်ဆၢဝဲ အမူဒါ မူာ်မူာ်နီၢ်နီၢ်ကသ့အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်တလိၣ်မၤ မူဒါလၢ ပှၤလ့ၤဝံဖိအဂၤတဖၣ် မၤဝဲန့ၣ်ဘၣ်. (၁ ကွဲး ၉:၃၃) တကးဒံးဘၣ် လၢပှၤလၢ အဟဲက့ၤဟးထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်တဖၣ်အကျါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အစၢၤအသွဲၣ်အမံၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ လီၤလီၤဆီဆီ. အဃိ ပသ့ၣ်ညါသ့လၢ အဝဲသ့ၣ်ဆဲးကဲဒံး ပှၤလ့ၤဝံဖိလီၤလီၤဆီဆီ. (ဧ့ ၂:၄၀, ၄၁) ဖၢၡၢၣ်အစီၤပၤ အၢ်တၤၡါၡတၤ (Longimanus) ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢ ဒ်ပှၤလၢအိၣ်လၢ ကရူၢ်လီၤဆီအဂၤတဖၣ်အသိး ပှၤလၢအမၤတၢ်လၢ တၢ်ဒ့တၢ်အူတကပၤနာ်က့ တလိၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ ‘တၢ်ခိတၢ်သွဲဘၣ်.’ (ဧ့ ၇:၂၄) လၢခံန့ၣ် စီၤပၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢ ပှၤကရဲၣ်ကျဲၤတၢ်လၢ ပှၤသးဝံၣ်တၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ် ဒ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်လိၣ်ဘၣ် တနံၤဘၣ်တနံၤအိၣ်ဝဲအသိး. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤပၤ အၢ်တၤၡါၡတၤ ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢ ပှၤကမၤဝဲဒ်န့ၣ်သနာ်က့ နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် လီၤဂာ်လၢ စီၤဧ့စြၤ ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢ ပှၤကမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်လၢ စီၤပၤ အၢ်တၤၡါၡတၤ ဟ့ၣ်ပာ်စၢၤ စီၤဧ့စြၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤလံအဃိ. (ဃ့ ၁၁:၂၃; ဧ့ ၇:၁၈-၂၆) လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ပှၤသးဝံၣ်တၢ်ဖိတဖၣ် ဒီးပှၤလ့ၤဝံဖိတဖၣ်. အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤသးဝံၣ်တၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အကဲဝဲ ပှၤလ့ၤဝံဖိလံ ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ် ပှၤအဂၤတကရူၢ်အသိး.”—ဃ့ ၇:၁; ၁၃:၁၀.