ဘၣ်ဃးဒီးသံးန့ၣ်a လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါ ပှၤအါဂၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်အါမံၤ. ပှၤတနီၤနီၤန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးအသကိးအခါ အဝဲသ့ၣ် အီသကိးသံး ဒီးအဂၤတနီၤန့ၣ် တအီသံးနီတစဲးဘၣ်. မ့မ့ၢ်အဂၤတနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အီသံး တုၤလၢအမူၤ. အဃိဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အီသံးန့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်.

၁. ပအီသံးန့ၣ် အကမၣ်ဧါ.

ပအီသံးန့ၣ် လံာ်စီဆှံတတြီဝဲဘၣ်. ဒီးလံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “စပံးထံ” န့ၣ်အကဲဝဲဒၣ် တၢ်ဟ့ၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ တကးဒံးဘၣ် လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ “အမၤဖှံထီၣ်ပှၤသး.” (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၄:​၁၄, ၁၅) ပိာ်မုၣ်ဒီးပိာ်ခွါ လၢအသးတီလၢညါတဖၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အီသံးစ့ၢ်ကီး.​—၁ တံၤမသ့း ၅:၂၃.

၂. ပှၤလၢအအီသံးတဖၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.

တၢ်အီမူၤသံး ဒီးတၢ်အီသံး အါတလၢန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤတြီဝဲ. (ကလၤတံ ၅:၂၁) လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ “တဘၣ်အိၣ်လၢ ပှၤလၢအအီ စပံးထံအါတလၢအကျါ” တဂ့ၤ. (ကတိၤဒိ ၂၃:၂၀) ပမ့ၢ်အီသံးတဂၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပမ့ၢ်အီသံးဃုာ်ဒီး ပသကိးတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတဘၣ်အီအီၤ အါတလၢတုၤလၢ ပဆိကမိၣ်ထံတၢ် တသ့လၢၤဘၣ်, ပပၢၤပတၢ်ကတိၤတန့ၢ်ဘၣ် ဒီးပဟးမၤကြီဘၣ်ဖုးတၢ်ဘၣ်. ဒီးပတဘၣ်အီအီၤ တုၤလၢ အမၤဘၣ်ဒိ ပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဘၣ်. အဃိ ဖဲပအီသံးအခါ ပအီအီၤ ဖဲအကြၢးမ့ၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်တအီ နီတစဲးဘၣ်န့ၣ် ကဂ့ၤဒိၣ်ဝဲ.

၃. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အီသံးန့ၣ် ပပာ်ကဲ ပှၤဂၤအတၢ်ဆၢတဲာ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

ပှၤတဂၤ ကအီသံးဧါ တအီသံးဘၣ်ဧါန့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဘၣ်ဆၢတဲာ်ဝဲလီၤ. ပှၤတဂၤ မ့ၢ်ဆၢတဲာ်လီၤအသး လၢအကအီသံး ဖဲအကြၢးန့ၣ် ပတကြၢးထံၣ်ကမၣ်အီၤဘၣ်. ဒီးပှၤတဂၤ မ့ၢ်ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ အတအီသံးဘၣ်န့ၣ် ပတကြၢးမၢဆူၣ်အီၤ လၢကအီဝဲဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၁၄:၁၀) ပအီသံး မ့ၢ်ကဲထီၣ် တၢ်လီၤဃံၢ် လၢပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ် ပတအီသံးလၢၤဘၣ်. (ဖး ရိမ့ၤ ၁၄:၂၁.) လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ “ပတဘၣ်ကွၢ်တၢ်လၢ ပနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်ဘၣ်.” ပကဘၣ် “ကွၢ်တၢ်လၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်.”​—ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:​၂၃, ၂၄.

ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်

၄. နကအီသံးဧါ တအီဘၣ်ဧါန့ၣ် ဆၢတဲာ်လီၤနသး

ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အီသံးန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ထံၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးနကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်စံးဆၢအဂီၢ် ဖးကွၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လီၤလး အဆိကတၢၢ်တခါလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲ. ဖး ယိၤဟၣ် ၂:​၁-၁၁ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်လီၤလးတခါအံၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ထံၣ် လၢသံး ဒီးပှၤလၢအအီသံးတဖၣ်အဖီခိၣ် အိၣ်ဒ်လဲၣ်.

• ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးတတြီဝဲ တၢ်အီသံးဘၣ်အဃိ ပှၤတဂၤ မ့ၢ်ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ အကအီသံးန့ၣ် ပဝဲလၢအမ့ၢ် ခရံာ်ဖိန့ၣ် ပကြၢးထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.

ခရံာ်ဖိတဂၤ အီသံးန့ၢ်သနာ်က့ အဝဲတကြၢးအီဝဲ ကိးဆၢကတီၢ်ဒဲးဘၣ်. ဖး ကတိၤဒိ ၂၂:၃ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်အိၣ်သး လၢလာ်တဖၣ်အံၤ လၢအကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကဆၢတဲာ်လီၤနသး လၢနကအီသံးဧါ တအီသံးဘၣ်ဧါ.

• ဖဲနကနီကါ မ့တမ့ၢ် မၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ အဘၣ်ဃးဒီးစဲးအခါ နကြၢးအီသံးဧါ.

• ဖဲနဒၢအခါ နကြၢးအီသံးဧါ.

• ကသံၣ်သရၣ် မ့ၢ်တဲနၤလၢ နအီသံးတန့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် နကြၢးအီသံးဧါ.

• ဖဲနအီသံးအခါ နပၢၤနသး မ့ၢ်တန့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် နကြၢးအီသံးဧါ.

• ပဒိၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီ မ့ၢ်အိၣ်လၢ နအီသံးတန့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် နကြၢးအီသံးဧါ.

• ပှၤတဂၤ အီသံးဖဲအကြၢး တသ့ဘၣ်အဃိ ခဲအံၤ အဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ အတအီသံးလၢၤဘၣ်. ဖဲနအိၣ်ဒီးအီၤအခါ နကြၢးအီသံးလၢ အမဲာ်ညါဧါ.

နမ့ၢ်တူၢ်လိာ် ပှၤတမှံၤလၢ တၢ်ဖျီအမူး မ့တမ့ၢ် အီၣ်သကိး အီသကိးတၢ်န့ၣ် နပာ်လီၤ ဒုးအီအဝဲသ့ၣ်လၢသံး ကကြၢးဧါ. ဒ်သိးနဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အဘၣ်ကသ့အဂီၢ် ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ.

တၢ်ဂီၤမူ– ယမ့ၢ်တူၢ်လိာ် ပှၤတမှံၤန့ၣ် ယပာ်လီၤဒုးအီအဝဲသ့ၣ်လၢသံး ကကြၢးဧါ (၂:၄၁)

ဖး ရိမ့ၤ ၁၃:၁၃ ဒီး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:​၃၁, ၃၂. ဖးလံာ်စီဆှံတဆၢဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ. ဝံၤဒီး ဖးလံာ်စီဆှံလၢခံတဆၢ ဒီးတဲသကိးကဒီး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• ဒ်သိး နဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအသး ကသ့အဂီၢ် နမၤထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတခါအံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

၅. နကအီသံးထဲလဲၣ်န့ၣ် ဆၢတဲာ်ပာ်စၢၤလီၤနသး

နမ့ၢ်ဆၢတဲာ်ပာ်စၢၤလီၤနသး လၢနကအီသံးန့ၣ် သ့ၣ်နီၣ် ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တတြီဝဲ တၢ်အီသံးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤမ့ၢ်အီသံးအါတလၢန့ၣ် အတြီဝဲ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ဖး ဟိၤၡ့ ၄:​၁၁, ၁၈ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• ပှၤတဂၤ မ့ၢ်အီသံးအါတလၢန့ၣ် အကမၤကမၣ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.

ဒ်သိး ပသုတအီသံး အါတလၢတဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးဒီး သ့ၣ်ညါလီၤပနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်. ဖး ကတိၤဒိ ၁၁:၂ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• နမ့ၢ်ပာ်ပနီၣ်ဃာ် လၢနကအီသံး ထဲလဲၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ အဂ့ၤလဲၣ်.

၆. ဒ်သိးပှၤတဂၤ သုတအီသံးအါတလၢ လၢၤတဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤသ့လဲၣ်.

တၢ်ဂီၤမူ– ‘ယတအဲၣ်ဒိးအိၣ်မူ ဒ်သိးလၢညါလၢၤဘၣ်’ (၆:၃၂)

• လၢတၢ်ဂီၤမူအပူၤန့ၣ် ဖဲဒမံထြံး မူၤသံးအခါ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအိၣ်ဒ်လဲၣ်.

• ဒမံထြံး ပတုာ်အီသံး န့ၢ်တဘျီဃီဧါ.

• ဒ်သိး ဒမံထြံး သုတအီသံး အါတလၢလၢၤတဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်.

ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၆:​၁၀, ၁၁ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• တၢ်အီမူၤသံးန့ၣ် အကဲတၢ်ကမၣ် ဒိၣ်ထဲလဲၣ်.

• ပှၤအီသံးဖိတဂၤ ဆီတလဲအတၢ်အိၣ်မူသ့န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်.

ဖး မးသဲ ၅:၃၀ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• ဖဲယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်တၢ်အဒိအံၤအခါ အသူဝဲတၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် ဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်စုန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ဒ်သိးပကမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် ပကဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ် တၢ်တမံၤမံၤ. အဃိ နမ့ၢ်စွဲသံးန့ၣ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.b

ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၃၃ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• နမ့ၢ်ရ့ဒီး ပှၤလၢ အအီသံးအါတလၢန့ၣ် နကကဲထီၣ် ပှၤဒ်လဲၣ်.

တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်

ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤပှၤသံး ဒ်သိးကမၤသးခုပသး. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အီသံးအါတလၢ ဒီးတၢ်အီမူၤသံးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤတြီဝဲ.

တၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤ

• ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အီသံးန့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်.

• ပအီသံး မ့ၢ်အါတလၢန့ၣ် တၢ်ဘၣ်ယိၣ် အိၣ်ဒ်လဲၣ်.

• ပှၤအဂၤ အတၢ်ဆၢတဲာ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အီသံးန့ၣ် ပပာ်ကဲအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်.

ဃုသ့ၣ်ညါ

ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အီသံးန့ၣ် ပှၤသးစၢ်တဖၣ် ဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

တချုးနအီသံးဒံးဘၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်တက့ၢ် (၂:၃၁)

ဒ်သိး နဖၠးသံးကန့ၢ်အဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဖးကွၢ်.

“အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢ အကြၢးအဘၣ် ဘၣ်ဃးဒီးသံး” (တၢးထီခိးတၢ်, လါယနူၤအါရံၤ ၁, ၂၀၁၀)

ခရံာ်ဖိတဖၣ် ကြၢးယူာ်ထီၣ်သံးခွး ဒီးဆၢဂ့ၤဆၢဝါလိာ်အသး (toasting) ဧါ.

“ပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်သံကွၢ်” (တၢးထီခိးတၢ်, လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၁၅, ၂၀၀၇)

လၢတၢ်အိၣ်မူ တၢ်လဲၤခီဖျိ လၢအခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “လၢညါန့ၣ် ယကဲပှၤလၢ အစွဲသံး” အပူၤန့ၣ် ဖးကွၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ပိာ်ခွါလၢ အအီသံးအါတလၢတဂၤ အပတုာ်အီသံးန့ၢ်ဒ်လဲၣ်.

“လံာ်စီဆှံဆီတလဲ ပတၢ်အိၣ်မူ” (တၢးထီခိးတၢ်, လါမ့ၤ ၁, ၂၀၁၂)

ပကကူတၢ်ကၤတၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပကမၤဃံမၤလၤထီၣ်ပသးဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ် ပအဲၣ်ဒိးဃုထၢလၢ ပနီၢ်ကစၢ်. ပမ့ၢ်မၤထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤန့ၣ် ပဃုထၢ ပတၢ်ကူတၢ်ကၤလၢ ပကွၢ်အီၤဂ့ၤသ့ တကးဒံးဘၣ် ပကမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသးလီၤ. ခဲအံၤ ပကတဲသကိး လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတနီၤ.

၁. ဖဲပဃုထၢလၢ ပကကူတၢ်ကၤတၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပကမၤဃံမၤလၤထီၣ်ပသး ဒ်လဲၣ်အခါ ပကြၢးမၤထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.

ပကြၢး ‘ကူတၢ်သိးတၢ် ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်လၢ အလီၤပာ်ကဲ ဒီးလၢအပာ်ဖျါထီၣ် လၢပမ့ၢ် ပှၤလၢ အဆိကမိၣ်ထံတၢ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤ’ ဒီးဒ်သိးဒီး ပှၤဂၤ ကသ့ၣ်ညါလၢ ပကဲပှၤလၢ အ “အဲၣ်ထူအဲၣ်ယွၤ” အဂီၢ် ပဘၣ်ဖျါ ကဆှဲကဆှီထီဘိ. (၁ တံၤမသ့း ၂:​၉, ၁၀) ပကတဲသကိး လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လွံၢ်မံၤ. (၁) ပကြၢး “ကူတၢ်သိးတၢ် ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်.” ဒ်နထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အသိး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကၠဲး တၢ်ကူတၢ်ကၤ တဒ်သိးလိာ်အသးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပတၢ်ကူတၢ်ကၤ ဒီးပမၤဃံမၤလၤထီၣ် ပသးဒ်လဲၣ်န့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ် လၢပပာ်ကဲ ပကစၢ်ယွၤ ထီဘိလီၤ. (၂) ကူတၢ်ကၤတၢ်လၢ “အလီၤပာ်ကဲ.” ပမ့ၢ်ကူတၢ်ကၤတၢ်လၢ အလီၤပာ်ကဲန့ၣ် ပတကူတၢ်ကၤတၢ်လၢ အဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤဂၤ အတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အတကြၢးတဘၣ်ဘၣ်. ဒီးပတကူတၢ်ကၤတၢ် ဒ်သိးပှၤဂၤ ကသးစၢၢ်ဆၢပှၤ အါတလၢဘၣ်. (၃) ပမ့ၢ်တဟးပှ့ၤထဲ တၢ်ကူတၢ်ကၤ လၢအဟဲထီၣ်သီ ဒီးပှၤအါဂၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲဘၣ်န့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပမ့ၢ်ပှၤလၢအ “ဆိကမိၣ်ထံတၢ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤ.” (၄) ပတၢ်ကူတၢ်ကၤ ဒီးပတၢ်မၤဃံမၤလၤထီၣ်သးန့ၣ် ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပကဲပှၤလၢအ “အဲၣ်ထူအဲၣ်ယွၤ” ဒီးပကဲပှၤလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤလၢ အမ့ၢ်အတီထီဘိ.​—၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၃၁.

၂. ပကကူတၢ်ကၤတၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ဆိကမိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အဂီၢ်လဲၣ်.

ပကကူကကၤတၢ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပဃုထၢသ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပတၢ်ကူတၢ်ကၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်သးဘၣ်တံာ်တာ် လၢပှၤဂၤအဂီၢ်သ့. ပအဲၣ်ဒိးဂုာ်ကျဲးစၢး “မၤသးခု ပှၤလၢပခိၣ်ပဃၢၤအသး ဒ်သိး ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ အဂီၢ်” ဒီးပတအဲၣ်ဒိး ကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢပှၤဂၤအဂီၢ်ဘၣ်.​—ဖး ရိမ့ၤ ၁၅:​၁, ၂.

၃. ပတၢ်ကူတၢ်ကၤန့ၣ် ထုးန့ၢ်ပှၤဂၤအသး ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကအဲၣ်ဒိးမၤလိ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် သ့ဒ်လဲၣ်.

ပဂုာ်ကျဲးစၢး ကူတၢ်ကၤတၢ်လၢ အကြၢးအဘၣ်ထီဘိ ဒီးပတအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤလၢ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ကသးဘၣ်တံာ်တာ် လၢပတၢ်ကူတၢ်ကၤအဃိဘၣ်. အဃိ လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲပထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ ပပလီၢ်ပသး အါတစဲး. ပပလီၢ်ပသးဒ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢ ပအဲၣ်ဒိးလၢ ပတၢ်ကူတၢ်ကၤန့ၣ် ကထုးန့ၢ်ပှၤဂၤအသး ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကအဲၣ်ဒိးမၤလိ ကစၢ်ယွၤလၢ ပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤ တဂၤန့ၣ်အဂ့ၢ် ဒီးပအဲၣ်ဒိး “မၤဃံမၤလၤထီၣ် ကစၢ်ယွၤလၢအမ့ၢ် ပှၤလၢ အအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပှၤတဂၤ အတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်” အဃိလီၤ.​—တံတူး ၂:၁၀.

ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်

၄. ပမ့ၢ်ကူတၢ်ကၤတၢ် လၢအကြၢးအဘၣ်န့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤ

ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်ကူတၢ်ကၤလဲၣ်. ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄၇:၂ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• ပမ့ၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပတၢ်ကူတၢ်ကၤန့ၣ် မၤလၤကပီၤ မ့တမ့ၢ် မၤဟးဂီၤ ယဟိဝၤယွၤအမံၤသ့န့ၣ် ပကဃုထၢ တၢ်ကူတၢ်ကၤဒ်လဲၣ်.

• ဖဲပလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် မ့တမ့ၢ် ပလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ နဆိကမိၣ် အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်ကူတၢ်ကၤတဖၣ်ဧါ. ဘၣ်မနုၤအဃိ နဆိကမိၣ်ဒ်န့ၣ်လဲၣ်.

၅. ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်ကူတၢ်ကၤ ဒီးပမၤဃံမၤလၤ ထီၣ်ပသးန့ၣ် ပဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ.

တၢ်ဂီၤမူ– “မၤတၢ်ခဲလၢာ် လၢကစၢ်ယွၤ အလၤကပီၤအဂီၢ်” (၁၀:၁၈)

ပတၢ်ကူတၢ်ကၤန့ၣ် အပှ့ၤဒိၣ်ဧါ တဒိၣ်ဘၣ်ဧါန့ၣ် အရ့တဒိၣ်ဘၣ်. အရ့ဒိၣ်လၢ အကဘၣ်ကဆှဲကဆှီ ဒီးအကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲဒီး တၢ်အိၣ်သး. ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၂၄ ဒီး ၁ တံၤမသ့း ၂:​၉, ၁၀. ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ.

• ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဘၣ်ကူကၤ တၢ်ကူတၢ်ကၤလၢ အတဖျါ ကဆှဲကဆှီဘၣ်လဲၣ်.

• ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဘၣ်ကူကၤ တၢ်ကူတၢ်ကၤလၢ အဃံးတလၢ, အကျီတလၢ မ့တမ့ၢ် အလီၤလဲးတလၢ လၢအကဒုးအိၣ်ထီၣ် ပှၤဂၤအတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အတကြၢးတဘၣ်ဘၣ်န့ၣ်လဲၣ်.

ခရံာ်ဖိတဖၣ် တလိၣ်မၤထွဲ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢၤဘၣ်. သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ထံၣ် အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဟံးန့ၢ် တၢ်မၤလိသ့. ဖး ၅ မိၤၡ့ ၂၂:၅ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဘၣ်ကူကၤ တၢ်ကူတၢ်ကၤလၢ ပှၤပိာ်မုၣ်ကူကၤဝဲန့ၣ် လီၤဂာ်လၢ ပှၤပိာ်ခွါ ဒီးပှၤပိာ်ခွါကူကၤဝဲန့ၣ် လီၤဂာ်လၢ ပှၤပိာ်မုၣ်န့ၣ်လဲၣ်.

ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:​၃၂, ၃၃ ဒီး ၁ ယိၤဟၣ် ၂:​၁၅, ၁၆ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ပလီၢ်ပသး ဒ်သိး ပတၢ်ကူတၢ်ကၤ သုတကဲထီၣ် တၢ်သးဘၣ်တံာ်တာ်လၢ ပှၤလၢပခိၣ်ပဃၢၤ ဒီးပှၤလၢအအိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ အဂီၢ်ဘၣ်လဲၣ်.

• လၢနအိၣ်တၢ်လီၢ်န့ၣ် အါတက့ၢ် ပှၤကူတၢ်ကၤတၢ်ဒ်လဲၣ်.

• နဆိကမိၣ် တၢ်ကူတၢ်ကၤလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ် တကြၢးကၤဝဲဘၣ်န့ၣ် အိၣ်ဧါ. ဘၣ်မနုၤအဃိ နဆိကမိၣ်ဒ်န့ၣ်လဲၣ်.

တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်

ပမ့ၢ်ဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်ကူတၢ်ကၤ ဒီးပမၤဃံမၤလၤထီၣ်ပသးဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပပာ်ကဲပှၤဂၤ.

တၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤ

• ပကူပကၤတၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပမၤဃံမၤလၤထီၣ်ပသးဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲလၢ အရ့ဒိၣ်လဲၣ်.

• ဖဲပဃုထၢ တၢ်ကူတၢ်ကၤအခါ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတနီၤလၢ အကမၤစၢၤပှၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.

• ပတၢ်ကူတၢ်ကၤန့ၣ် အကဲဘျုး မ့တမ့ၢ် အမၤဘၣ်ဒိ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အမ့ၢ်အတီသ့ဒ်လဲၣ်.

ဃုသ့ၣ်ညါ

ပှၤဂၤမ့ၢ်ထံၣ် တၢ်လၢနကူနကၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဆိကမိၣ်နၤဒ်လဲၣ်.

“ယဖျါဒ်လဲၣ်” (တၢ်မၤလိလၢ အအိၣ်လၢ online အဖီခိၣ်)

တချုးလၢ နဆဲးယီၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ထံဆိ.

“ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤဆဲးယီၢ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ တဲဝဲဒ်လဲၣ်” (တၢ်မၤလိလၢ အအိၣ်လၢ online အဖီခိၣ်)

ဘၣ်ဃးဒီး ပကကူကကၤတၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဒ်သိးပကဆၢတဲာ်တၢ် လၢအဘၣ်အဂီၢ် ဖးကွၢ် တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဂၤတဖၣ်လၢ အကမၤစၢၤပှၤ.

“နတၢ်ကူတၢ်သိးန့ၣ် မၤလၤကပီၤယွၤစ့ၢ်ကီးဧါ” (တၢးထီခိးတၢ်, လါစဲးပတ့ဘၢၣ် ၂၀၁၆)

ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ အအဲၣ်ဒိးမၤ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလၢ အကတူၢ်လိာ်ဝဲ ပှၤဂၤအတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကူတၢ်ကၤ ဒီးတၢ်မၤဃံမၤလၤထီၣ်သးလဲၣ်.

“ပှၤဂၤအတၢ်ကူတၢ်ကၤ ဒီးအတၢ်မၤဃံမၤလၤထီၣ်သးန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤဃံၢ် လၢယဂီၢ်” (ပၢၢ်ထီၣ်! လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၂, ၂၀၀၃)