ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်ဟ့ၣ်လၢ ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်တဖၣ်

၁. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ မူခိၣ်န့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲဒ်လဲၣ်.

တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ ကိးခါဒဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ အဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်လူၢ်ခိၣ်အခါ အတဲဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢမူခိၣ်​ လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ကျိၣ်ဧိၤစ့ဧိၤလီၤ. ဝံၤဒီး အဝဲတဲကဒီးဝဲလၢ “ဖဲသုတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်​ အိၣ်ဝဲအလီၢ်န့ၣ်​ သုသးကအိၣ်ဖဲန့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.” (မးသဲ ၆:၁၉-၂၁) တၢ်တမံၤမံၤလၢ ပမ့ၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤန့ၣ်​ ပဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်သိး ပကန့ၢ်ဘၣ်အီၤလီၤ. ဒီးပပာ်ဖှိၣ်ပ “တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်​ လၢမူခိၣ်” ခီဖျိပအိၣ်ဒီး မံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ လၢယွၤအမဲာ်ညါလီၤ. တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်ဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ ပှၤဟုၣ်ဝဲ ဒီးမၤဟးဂီၤဝဲတန့ၢ် နီတဘျီဘၣ်.

၂. (က) ဒ် ၂ ကရံၣ်သူး ၄:၁၇, ၁၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤ ဒ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၂ တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကကွၢ်လၢ “တၢ်လၢအတအိၣ်ဖျါဘၣ်” လီၤ. (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၄:၁၇, ၁၈ တက့ၢ်.) တၢ်လၢအတအိၣ်ဖျါတဖၣ်အံၤ ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်အဂ့ၤခဲလၢာ်လၢ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ လၢဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤလီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်လွံၢ်မံၤလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်လၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤသ့လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်လွံၢ်မံၤအံၤ ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်ဒီးမ့ၢ်ဝဲ (၁) ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးကစၢ်ယွၤ, (၂) တၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ်တၢ်ထုကဖၣ်, (၃) ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံအတၢ်မၤစၢၤဒီး (၄) ယဟိဝၤယွၤ, ယ့ၣ်ၡူး ဒီးမူခိၣ်ကလူးတဖၣ်​ အတၢ်မၤစၢၤ လၢပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. ပကတဲသကိးစ့ၢ်ကီး ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်အံၤအဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢအဖီခိၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ

၃. တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်​ အဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ပထံၣ်အီၤလၢပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်​ ဒီးပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤ သ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

^၃ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်​ အဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ပထံၣ်အီၤလၢပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၅:၁၄) ကစၢ်ယွၤဒီတံၤဒီသကိးဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အတလၢတပှဲၤဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲဆဲးစီဆှံဝဲ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ သ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်. ကစၢ်ယွၤ ဆဲးစီဆှံဝဲ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ သ့ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပှ့ၤက့ၤ “လၢအစိာ်ထီၣ်ကွံာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ဒဲးဘး” အဃိလီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁:၂၉) တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးသံဒံးဘၣ်ဒၣ်လဲာ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးကတီတုၤလၢအသံ ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ကစၢ်ယွၤဒီတံၤဒီသကိးဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်လၢ အအိၣ်မူလၢ တချုးခရံာ်သံဒံးဘၣ်သ့ဝဲလီၤ.—ရိမ့ၤ ၃:၂၅.

၄. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိလၢ အဘၣ်ဃးဒီး ပိာ်ခွါတနီၤလၢ အကဲဘၣ်ကစၢ်ယွၤအတံၤသကိး လၢအအိၣ်မူ တချုးဖဲခရံာ်အစိၤန့ၣ်တက့ၢ်.

^၄ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ပိာ်ခွါတနီၤလၢ အကဲဘၣ်ကစၢ်ယွၤအတံၤသကိး လၢအအိၣ်မူ တချုးဖဲခရံာ်အစိၤအဂ့ၢ်တက့ၢ်. အဒိ စီၤအၤဘြၤဟၣ်​ မ့ၢ်ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်လၢ အဂၢၢ်ကျၢၤလီၤ. စီၤအၤဘြၣ်ဟၣ်​ သံဝဲအနံၣ်​ ၁,၀၀၀ ဘျဲၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ယဟိဝၤယွၤကိးအီၤလၢ “ယတံၤယသကိး” လီၤ. (ယၡါယၤ ၄၁:၈) စီၤအၤဘြၤဟၣ်​ မ့ၢ်သံသနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ တသးပ့ၤနီၣ်အီၤဘၣ်. (လူၤကၣ်​ ၂၀:၃၇, ၃၈) အဃိပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်သံဒၣ်လဲာ် မၤလီၤဖး ယဟိဝၤယွၤဒီး အတံၤသကိးလၢ အဘူးဒီးအီၤတဖၣ်တသ့ဘၣ်. တၢ်အဒိလၢအဂၤတခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ စီၤယိၤဘးလီၤ. ဖဲမူခိၣ်ကလူးတဖၣ်​ အိၣ်ဖှိၣ်သကိးတပူၤဃီ လၢမူခိၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အနာ်န့ၢ်စီၤယိၤဘး သပှၢ်ကတၢၢ် ဒီးတဲဝဲလၢ စီၤယိၤဘးမ့ၢ် “ပှၤလၢအလၢအပှဲၤ, ဒီးအတီအလိၤ, ပှၤလၢအပျံၤယွၤ, ဒီးဟးဆှဲးတၢ်အၢ” တဂၤလီၤ. (ယိၤဘး ၁:၆-၈) မ့မ့ၢ် စီၤဒၤနံးယ့လးလၢ အမၤယွၤအတၢ်မၤဖဲ ထံကီၢ်လၢ ပှၤတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်လံလၢအနံၣ်​ ၈၀ ဃၣ်ဃၣ်တခီမီၤ, ယဟိဝၤယွၤထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်. မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်​ ဒုးနာ်န့ၢ် စီၤဒၤနံးယ့လးသၢဘျီလၢ အမ့ၢ် “ပှၤလၢ” ကစၢ်ယွၤ “အဲၣ်အီၤ” လီၤ. (ဒၤနံးယ့လး ၉:၂၃; ၁၀:၁၁, ၁၉) ယဟိဝၤယွၤအတံၤသကိးလၢ အသံတ့ၢ်လၢ အအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤ အဲၣ်ဒိးမၤသမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်လီၤ.—ယိၤဘး ၁၄:၁၅.

၅. ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤမနုၤလဲၣ်.

^၅ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ ကဲထီၣ်ဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အတံၤသကိး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်လီၤ. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤပိာ်ခွါ, ပှၤပိာ်မုၣ်​ ဒီးပှၤဖိသၣ်​ လၢအအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါန့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ယွၤအတံၤသကိးနီၢ်နီၢ် ခီဖျိလၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ တူၢ်လိာ်ဝဲ “ပှၤအတီအလိၤတဖၣ်န့ၣ်” ဆူ “အတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်အပူၤ” လီၤ. (ကတိၤဒိ ၃:၃၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤသ့ထဲလၢ အဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပှ့ၤက့ၤ အဃိလီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ပကဲထီၣ်ဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အတံၤသကိးသ့ ဒီးပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ပသး ဆူအအိၣ်​ ဒီးဒိးဘျၢထံသ့လီၤ. ဒီးဖဲပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ပသး ဒီးဒိးဘျၢထံဝံၤအခါ ပပၣ်ဃုာ်လၢ ခရံာ်ဖိလၢအကကွဲၢ် လၢအဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသး ဒီးဒိးဘျၢထံဝံၤတဖၣ်အကျါလီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အိၣ်ဒီး ‘တၢ်ရ့လိာ်သး’ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ် ဒီးပှၤလၢအဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ မူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်တဂၤလီၤ.

၆. ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၆ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤကသ့ဒ်လဲၣ်. ဒ်စီၤအၤဘြၤဟၣ်​ ဒီးစီၤယိၤဘး လၢအဆဲးတီဒီး ကစၢ်ယွၤ လၢအနံၣ်တကယၤဘျဲၣ်အသိး ပမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ မ့ၢ်ယံာ်ထဲလဲၣ်သနာ်က့ ပကဘၣ်ဆဲးတီဒီးအီၤလီၤ. ဒီးဒ်စီၤဒၤနံးယ့လးအသိး ပကဘၣ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပသးသမူလီၤ. (ဒၤနံးယ့လး ၆:၇, ၁၀, ၁၆, ၂၂) ဒီးခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအဃိ ပလဲၤခီဖျိ တၢ်မၤကွၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤသ့ ဒီးပဆဲးကဲအတံၤသကိး သ့ဝဲလီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၄:၁၃.

တၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ထုကဖၣ်

၇. (က) ဒ် ကတိၤဒိ ၁၅:၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢပတၢ်ထုကဖၣ်​ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

^၇ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်​ အဂၤတမံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ထုကဖၣ်လီၤ. တံၤသကိးလၢ အအဲၣ်လိာ်သးတဖၣ်န့ၣ်​ တဲဘၣ်လိာ်သး အတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ. ပရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒ်န့ၣ်သ့စ့ၢ်ကီးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ တဲတၢ်ဒီးပှၤ ခီဖျိလၢ အကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံ ဒီးဖဲန့ၣ်န့ၣ်​ အပာ်ဖျါန့ၢ်ပှၤ အတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ. ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပတဲတၢ်ဒီးအီၤ ခီဖျိလၢ တၢ်ထုကဖၣ်​ ဒီးပတဲဘၣ်အီၤလၢ ပတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးပတၢ်တူၢ်ဘၣ်သ့လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ သးအိၣ်ဒိကနၣ်​ ပတၢ်ထုကဖၣ်လီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၁၅:၈ တက့ၢ်.) ဒ်တံၤသကိးလၢ အအဲၣ်ပှၤတဂၤအသိး ယဟိဝၤယွၤ ဒိကနၣ်ဝဲ ပတၢ်ထုကဖၣ်​ တကးဒံးဘၣ်​ စံးဆၢဝဲ ပတၢ်ထုကဖၣ်​ စ့ၢ်ကီးလီၤ. တဘျီတခီၣ်န့ၣ်​ အဝဲစံးဆၢဝဲ ပတၢ်ထုကဖၣ်​ ချ့ချ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ တဘျီတခီၣ်​ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တမံၤမံၤန့ၣ်​ ပကဘၣ်ဆဲး ဃ့ဘါထုကဖၣ်​ အဘျီတဖၣ်အဘျီလီၤ. သနာ်က့ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ကစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်လၢ ကျဲလၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. တဘျီတခီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢပတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ်​ တမ့ၢ်ဒ်ကျဲလၢ ပမုၢ်လၢ်အီၤအသိးဘၣ်. အဒိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲတမၤလီၤမၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်​ ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး “တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ” အဂီၢ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၁၃, NWT.

၈. ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ထုကဖၣ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၈ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ထုကဖၣ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပပာ်ဖျါထီၣ်သ့ ခီဖျိပဒိကနၣ်​ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢအမ့ၢ် “ဘါထုကဖၣ်တၢ် တထံၣ်ဃီတက့ၢ်.” (၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၇) ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သဘျ့ ဒီးအဝဲတမၢဆူၣ်ပှၤလၢ ပကဃ့ဘါထုကဖၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကဃ့ “ထုကဖၣ်” သပှၢ်ပှၢ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၂:၁၂) အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ဟ့ၣ်အံၤသ့ခီဖျိ ပဃ့ဘါထုကဖၣ်​ ကိးနံၤဒဲးလီၤ. ဒီးပကဘၣ်​ စံးဘျုးဒီး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤ လၢပတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၅:၂, ၃.

၉. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်​ လၢကျဲဒ်လဲၣ်​ ဒီးနၤစ့ၢ်ကီး နပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ထုကဖၣ်​ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

^၉ ဖဲပမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ အနံၣ်ယံာ်ထီၣ်​ ဒီးဖဲပထံၣ်ဘၣ်လၢ အစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်​ လၢကျဲဒ်လဲၣ်အခါ ပကြၢးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအါထီၣ်​ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ထုကဖၣ်လီၤ. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါခရံး(စ်) လၢအမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤ အိၣ်လံ ၄၇ နံၣ်တဂၤန့ၣ်​ တဲဝဲလၢ “ယမံပၢၢ်ထီၣ်ဂီၤဂီၤ ဒီးယဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်မုာ်မး. ဖဲမုၢ်ဟဲထီၣ်သီသီ ဒီးတၢ်ခဲလၢာ်ဖျါဝဲ ဃံဃံလၤလၤအခါ ယတဲဘၣ်တၢ် ဒီးယဟိဝၤယွၤအဃိ မၤမုာ်ယသးဒိၣ်မး. အဃိ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ယၤလၢ ယကစံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤ ခီဖျိလၢတၢ်ဟ့ၣ်ကိးမံၤဒဲး ဃုာ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢအမ့ၢ် တၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲမုၢ်ဟါလီၤ တချုးယမံအဆၢကတီၢ် ယဃ့ထုကဖၣ်တၢ်ဝံၤ, ယအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်လၢအကဆှီ ဒီးယက့ၤမံမုာ်မုာ်လီၤ.”

တၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် သးစီဆှံ

၁၀. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ကစၢ်ယွၤ အသးစီဆှံလဲၣ်.

^၁၀ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အဂၤတမံၤလၢ ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်​ ဒီးပကြၢးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံလီၤ. (လူၤကၣ်​ ၁၁:၉, ၁၃) ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲအသးစီဆှံ ဒ်သိးကဟ့ၣ်ပှၤ “အစိအကမီၤဒိၣ်ကဲၣ်ဆိး” လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၄:၇; မၤတၢ် ၁:၈) ခီဖျိလၢ ကစၢ်ယွၤ အသးစီဆှံအတၢ်မၤစၢၤအဃိ ပလဲၤခီဖျိ တၢ်မၤကွၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ သ့ဝဲလီၤ.

၁၁. သးစီဆှံ မၤစၢၤပှၤသ့ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

^၁၁ ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ မၤဂ့ၤထီၣ်​ ပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်သ့လီၤ. သးစီဆှံအံၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကမၤလၢပှဲၤ ပမူဒါလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ပမၤကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်​ လၢကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤအပူၤန့ၣ်​ မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ အတၢ်မၤစၢၤအဃိလီၤ.

၁၂. ဒ် စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၉:၂၃, ၂၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပဃ့ယွၤအသးစီဆှံအတၢ်မၤစၢၤ လၢမနုၤအဂီၢ်သ့လဲၣ်.

^၁၂ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံသ့ခီဖျိ ပဃ့လၢယွၤအသးစီဆှံ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါလီၤပသးလၢ မ့ၢ်ပတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီလၢအတဂ့ၤ အိၣ်ဝဲတမံၤမံၤဧါန့ၣ်လီၤ. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၉:၂၃, ၂၄ တက့ၢ်.) ပမ့ၢ်ဃ့အီၤဒ်အံၤန့ၣ်​ အဝဲကမၤစၢၤပှၤ ခီဖျိအသးစီဆှံ ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါလီၤ ပတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးပတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီလၢ အတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဒီးဖဲပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးပတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီလၢ အတဂ့ၤတဖၣ်အခါ ပကြၢးဃ့ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ပကထုးထီၣ်ကွံာ် ပတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီလၢ အတဂ့ၤဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤကထံၣ်ဝဲလၢ ပတအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤလၢ အဝဲကပတုာ် ဟ့ၣ်လီၤပှၤ အသးစီဆှံန့ၣ်ဘၣ်.—အ့းဖ့းစူး ၄:၃၀.

၁၃. ပမ့ၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ သးစီဆှံန့ၣ်​ ပကမၤနုၤလဲၣ်.

^၁၃ ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ မၤကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်​ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကစံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤ အါထီၣ်လီၤ. တချုးယ့ၣ်ၡူး က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်န့ၣ်​ အဝဲတဲဘၣ်​ အတၢ်မၢဖိတဖၣ်လၢ “ဖဲသးစီဆှံဟဲလီၤလၢ သုလိၤဝံၤဒီး, သုကဒိးန့ၢ် တၢ်အစိအကမီၤ, ဒီးသုကကဲထီၣ်​ ယပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်​ . . . ပၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၁:၈) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ခီဖျိလၢ သးစီဆှံအတၢ်မၤစၢၤအဃိ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်​ အိၣ်ဝဲဃိးကကွဲၢ် ယဲၢ်ကလီၢ်ဘျဲၣ်လီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်​ တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ လၢအမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, တၢ်သူၣ်ခုသးခု, တၢ်ဃူတၢ်ဖိး, တၢ်ဝံသးစူၤ, တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ, တၢ်မၤဂ့ၤတၢ်, တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, တၢ်ဆီၣ်လီၤပသး, တၢ်ကီၤသူၣ်ကီၤသးသ့ၣ်တဖၣ်အဃိ ပအိၣ်ဘၣ်ဃူဃူဖိးဖိး ဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ “သးအတၤသၣ်” လီၤ. (ကလၤတံ ၅:၂၂, ၂၃) အဃိ သးစီဆှံန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်​ တခါလီၤ.

လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤစၢၤလၢမူခိၣ်

၁၄. ဖဲပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤမနုၤလဲၣ်.

^၁၄ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အဂၤတမံၤလၢ ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲပ “မၤဃုာ်တၢ်” ဒီးယဟိဝၤယွၤ, ယ့ၣ်ၡူး ဒီးမူခိၣ်ကလူးတဖၣ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၆:၁) ဖဲပလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲပမၤသကိးတၢ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်လီၤ. စီၤပီလူး တဲဝဲလၢ အဝဲဒီးပှၤလၢအမၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤတဖၣ်​ “မ့ၢ်ယွၤအပှၤမၤသကိးတၢ်” လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၃:၉) ဒီးဖဲပပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအခါ မ့ၢ်ပမၤသကိးဃုာ်တၢ်ဒီး ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်သ့လဲၣ်. မ့ၢ်လၢ ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢက ‘လဲၤဒုးကဲထီၣ်​ ပှၤအကလုာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်’ အခါ အဝဲတဲဝဲလၢ “ယအိၣ်ဒီးသု” လီၤ. (မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀) ဒီးပမၤဃုာ်တၢ်ဒီး မူခိၣ်ကလူးလၢကျဲဒ်လဲၣ်. ဖဲပတဲဘၣ်​ “တၢ်သးခုအကစီၣ်အထူအယိာ် . . . လၢပှၤအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ” အခါ မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်​ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤလီၤ. အဃိပသးခုဒိၣ်မးလီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၁၄:၆.

၁၅. ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအပူၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ တဲဖျါထီၣ်​ တၢ်အဒိတခါ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤတက့ၢ်.

^၁၅ တၢ်မၤစၢၤလၢ အဟဲလၢမူခိၣ်န့ၣ်​ အမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤကဲထီၣ်​ တၢ်မနုၤလဲၣ်. ဖဲပဖှံလီၤတၢ်ချံလၢအမ့ၢ် ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်အဂ့ၢ်အခါ, တၢ်ချံတနီၤနီၤန့ၣ်​ လီၤဘၣ်လၢ ပှၤသးဘျၢတဖၣ်အပူၤ ဒီးဟဲမဲထီၣ်ဝဲလီၤ. (မးသဲ ၁၃:၁၈, ၂၃) မတဂၤဒုးဒိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအချံ လၢကမဲထီၣ်​ ဒီးသၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤသးပူၤလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ ‘အပၢ် . . . မ့ၢ်တမိၤဘၣ်ဒီး’ ပှၤကဲထီၣ်​ အပျဲၢ်အဘီၣ်တသ့ဘၣ်. (ယိၤဟၣ်​ ၆:၄၄) ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်​ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အဒိလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ်က့ၤ ဖဲစီၤပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်​ လၢဝ့ၢ်ဖံလံးပံးအချၢအခါ တၢ်မၤအသးဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဘၣ်ဃးဒီး နီၢ်လူၤဒံလၢအမ့ၢ် ပှၤပိာ်မုၣ်ဖဲန့ၣ်အကျါတဂၤန့ၣ်​ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ယွၤအိးထီၣ်အသူၣ်အသး ဒ်သိးအကတူၢ်လိာ်တၢ်လၢ စီၤပီလူး စံးဘၣ်တဲဘၣ်ဝဲတဖၣ်” လီၤ. (မၤတၢ် ၁၆:၁၃-၁၅) ဒ်နီၢ်လူၤဒံအသိးန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ မိၤဝဲပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်လီၤ.

၁၆. ဖဲပမၤတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အခါ မတဂၤကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်လၤကပီၤလဲၣ်.

^၁၆ ဖဲပမၤတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အခါ မတဂၤကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်လၤကပီၤလဲၣ်. ဖဲစီၤပီလူး ကွဲးလံာ်ဆူ ကရံၣ်သူး အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ အဝဲတဲဝဲလၢ “ယဲဒၣ်အံၤ, ယသူၣ်တၢ်, ဒီးစီၤအပီးလိၤဖှိၣ်တၢ်, မ့မ့ၢ်ယွၤဒုးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်လီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ပှၤလၢအသူၣ်တၢ် တမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်, ဒီးပှၤလၢအဖှိၣ်တၢ် တမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်, မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အဒုးဒိၣ်ထီၣ်တၢ် ယွၤတဂၤန့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်လီၤ.” (၁ ကရံၣ်သူး ၃:၆, ၇) အဃိ ဒ်စီၤပီလူးအသိးန့ၣ်​ ဖဲပမၤတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အခါ ပကြၢးဟ့ၣ်တၢ်လၤကပီၤဆူ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်ခဲလၢာ်လီၤ.

၁၇. ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢပမၤသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤ, ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် ဒီးမူခိၣ်ကလူးတဖၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၇ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢပမၤသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤ, ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် ဒီးမူခိၣ်ကလူးတဖၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပပာ်ဖျါထီၣ်သ့ခီဖျိ တသ့ဖဲအသ့န့ၣ်​ ပတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပမၤဒ်န့ၣ်သ့လၢ ကျဲအါဘိလီၤ. အဒိ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ “ပှၤဂီၢ်မုၢ်အမဲာ်ညါမ့ၢ်ဂ့ၤ, တဟံၣ်စဲတဟံၣ်, တဟံၣ်စဲတဟံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ” န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၀:၂၀) ဒီးပှၤအါဂၤမၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တပူၤလၢ်လၢ် မုာ်မးလီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်လိာ်သးဒီး ပှၤလၢအတသ့ၣ်ညါဝဲတဂၤအခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဆၢဂ့ၤဆၢဝါဝဲ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢး တဲသကိးတၢ်ဒီးအီၤ မုာ်မုာ်လီၤ. ဒီးဖဲပှၤဂၤသးအိၣ်​ တဲဆၢက့ၤတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်တဲဘၣ်အီၤလၢ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်​ လၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤလီၤ.

၁၈-၁၉. (က) ဖဲပဖှံလီၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအချံဝံၤအခါ ပလူအီၤလၢထံကသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤဝဲ ပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိတဂၤဒ်လဲၣ်.

^၁၈ ဒ်ပမ့ၢ် “ယွၤအပှၤမၤသကိးတၢ်” အသိး ပကဘၣ်ဖှံလီၤတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအချံ တကးဒံးဘၣ်​ ပကဘၣ်လူထံစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဖဲပှၤတဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အသးအိၣ်ဝဲတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအခါ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး က့ၤကဒါက့ၤလၢအအိၣ်​ မ့တမ့ၢ် ရဲၣ်ကျဲၤလၢ ပှၤတဂၤဂၤ ကက့ၤကဒါက့ၤ ဒီးစးထီၣ်တၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံဒီးအီၤလီၤ. ဒီးဖဲပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤဝဲ ပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိလၢ ကဆီတလဲ အတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်အခါ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ.

^၁၉ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ရၤဖၤလၤလၤနံ အဂ့ၢ်တက့ၢ်. အဝဲအိၣ်လၢ ကလံၤထံး အၤဖြံၤကၤ ဒီးအမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဝံတၢ်နါ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ အသရၣ်တဂၤလီၤ. အဝဲဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ တၢ်လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲအမၤလိဘၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိ လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆဲးကျိးဒီး မိၢ်ပၢ်ဖံဖုလၢအသံတ့ၢ်တဖၣ်အခါ ကီဒိၣ်မးလၢ အကတူၢ်လိာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၁၈:၁၀-၁၂) ဘၣ်ဆၣ်​ ကယီကယီန့ၣ်​ အဝဲတူၢ်လိာ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ထံၣ်လီၤ. အဝဲလုၢ်အီၣ်အသးသမူလၢ တၢ်မၤတၢ်ဝံတၢ်နါ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲပတုာ်ဝဲ တၢ်မၤအံၤလီၤ. ခဲအံၤ အဝဲအသးအိၣ်​ အနံၣ်​ ၆၀ လံ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်​ မၤစၢၤယၤလၢ ကျဲအါဘိအဃိ ယစံးဘျုးဘၣ်အဝဲသ့ၣ်​ ဒိၣ်မးလီၤ. အဒိ အဝဲသ့ၣ်ဃုစၢၤယၤတၢ်မၤလီၤ. ဒီးတၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်​ ယစံးဘျုးဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ လၢအမၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကဆီတလဲ ယတၢ်အိၣ်မူ ဒီးယကဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဘၣ်တၢ် ဒ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးလၢ အဒိးဘျၢထံဝံၤတဂၤ အဃိလီၤ.”

၂၀. နပာ်လီၤနသးလၢ နကမၤ မနုၤလဲၣ်.

^၂၀ လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပတဲသကိး တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်​ လၢပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်လွံၢ်မံၤလီၤ. လၢတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်အံၤအကျါ တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်တခါန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယဟိဝၤယွၤ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်လီၤ. ဖဲပအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယဟိဝၤယွၤ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်အခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အဂၤ လၢပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်​ ဒ်သိးဒီး ပတဲဘၣ်တၢ်ဒီးအီၤလၢ တၢ်ထုကဖၣ်, ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ အသးစီဆှံတၢ်မၤစၢၤ ဒီးလၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤအပူၤ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤစၢၤ လၢမူခိၣ်လီၤ. အဃိ မ်ပပာ်လီၤပသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ ပကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအါထီၣ်​ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်​ လၢပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ်တဖၣ်အံၤတက့ၢ်. ဒီးထီဘိန့ၣ်​ မ်ပစံးဘျုး ယဟိဝၤယွၤလၢ အကဲပတံၤသကိးလၢအဂ့ၤကတၢၢ် အဃိတက့ၢ်.