ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ ကၠိဖိလံာ်တၢ်မၤလိ အတၢ်ဂ့ၢ်ဘျးစဲ
လါယူၤလံ ၁–၇
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ကလီးစဲ ၁–၄
“ဘ့ၣ်လီၤကွံာ် ပှၤလီၢ်လံၤ ဒီးကူထီၣ်သိးထီၣ်ပှၤသီ”
(ကလီးစဲ ၃:၅-၉) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, မၤသံသုဂီၤတဖၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ, ဒ်ပစံးတၢ်အသိး, တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ, တၢ်အဲၣ်တလ့ၤအဲၣ်တဘီ, တၢ်သးကတၢ, တၢ်သးကွံတၢ်လၢအအၢ, ဒီးတၢ်သးကွံစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ဘါတၢ်ဂီၤန့ၣ်တက့ၢ်. ၆ လၢတၢ်န့ၣ်တဖၣ်အဃိ, ယွၤအတၢ်သးဒိၣ်ဟဲဘၣ် ပှၤတစူၢ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်အလိၤလီၤ. ၇ လၢအဝဲန့ၣ်အပူၤ သုလဲၤတ့ၢ်ဖဲ သုမူဒံးလၢအပူၤလီၤ. ၈ မ့မ့ၢ်ခဲကနံၣ်အံၤ ညိကွံာ်တၢ်အံၤတဖၣ်ခဲလၢာ်, တၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဒိၣ်, တၢ်သူၣ်ထီၣ်သးထီၣ်, တၢ်ဆၢအၢ, တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်, တၢ်ကတိၤမဲာ်ဆှးလၢ အဟဲထီၣ်လၢ သုထးခိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ၉ ကတိၤလိာ်သုသးလၢ တၢ်ကတိၤကဘျံးကဘျၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤလီၢ်လံၤဒီး အတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်, သုဘ့ၣ်လီၤကွံာ်လံ,
တၢး၁၁ ၃/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၀ အဆၢ ၁၂-၁၃
တူၢ်လိာ်ယွၤအသးစီဆှံ, တဘၣ်တူၢ်လိာ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးတဂ့ၤ
၁၂ ယတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်. (ဖး ကလီးစဲ ၃:၈-၁၀, ၁၃ တက့ၢ်.) ဟီၣ်ခိၣ်အသးန့ၣ် ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကမၤတၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီး ပဖံးပညၣ်တဖၣ်လီၤ. (ကလၤ. ၅:၁၉-၂၁) ပအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဖဲပတၢ်အိၣ်သးဂ့ၤအခါ တအိၣ်ဖျါထီၣ်ဘၣ်. အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဖဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤဂၤ တရ့ပှၤဂ့ၤဂ့ၤ, မၤဘၣ်ဒိပှၤ မ့တမ့ၢ် မၤကမၣ်ဘၣ်ပှၤအခါလီၤ. တကးဒံးဘၣ် မ့ၢ်ပရ့ဒီးပဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤဧါ. ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးပဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ ပမ့ၢ်သမံသမိးလီၤက့ၤ ပသးန့ၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ. သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘လၢအပူၤကွံာ် ဃုလါအတီၢ်ပူၤ ယတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ဒီးယတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးန့ၣ် လီၤဂာ်အါထီၣ် ဒီးယ့ၣ်ၡူးဧါ မ့တမ့ၢ် ယတဲက့ၤတၢ်ကတိၤလၢ အတကြၢးတဘၣ် ဒီးယမၤက့ၤတၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အတဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ်ဧါ.
၁၃ ယွၤအသးစီဆှံန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကဘ့ၣ်လီၤကွံာ် “ပှၤလီၢ်လံၤဒီး အတၢ်မၤတဖၣ်” ဒီးကူထီၣ်သိးထီၣ် “ပှၤသီ” လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပတၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်သးကညီၤ ကအါထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပှၤအဂၤတဖၣ် မ့ၢ်မၤကမၣ်ပှၤဒၣ်လဲာ် ပကပျၢ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်လီၤ. ဖဲပှၤရ့ဒီးပှၤတတီတလိၤအခါဒၣ်လဲာ် ပတမၤဆၢက့ၤလၢ “တၢ်သးဒိၣ်, ဒီးတၢ်သးဟ့, ဒီးတၢ်ကလာ်တၢ်, ဒီးတၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်တၢ်” ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးပကကဲထီၣ်ပှၤလၢ အိၣ်ဒီးတၢ် “သူၣ်ကညီၤသးကညီၤ” လီၤ.—အ့း. ၄:၃၁, ၃၂.
(ကလီးစဲ ၃:၁၀-၁၄) ဒီးသုကူထီၣ်သိးထီၣ်က့ၤလံပှၤသီလၢ တၢ်မၤက့ၤအီၤအသီ ဆူတၢ်သ့ၣ်ညါ, ဒ်ပှၤတ့အီၤတဂၤ အက့ၢ်အဂီၤအသိးန့ၣ်လံ. ၁၁ ဖဲန့ၣ်ပှၤဟ့းလ့ၣ်ဖိ ဒီးပှၤယူဒၤဖိတအိၣ်, ပှၤဒိးတၢ်ကူးတရံးဒီး ပှၤတဒိးဘၣ်တၢ်ကူးတရံးတအိၣ်, ပှၤပှၢ်လၢ်ကျါဖိ, ပှၤစကူသ့ၤဖိ, ပှၤကုၢ်ဖိ, ပှၤသဘျ့ဖိတအိၣ်ဘၣ်, မ့မ့ၢ်ခရံာ်မ့ၢ်တၢ်ခဲလၢာ်, ဒီးအိၣ်ဝဲလၢတၢ်ခဲလၢာ်အပူၤလီၤ. ၁၂ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, ဒ်ပှၤလၢယွၤဃုထၢအီၤ, ပှၤစီဆှံ, ဒီးပှၤလၢ တၢ်အဲၣ်အီၤသ့ၣ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်, ကူထီၣ်သိးထီၣ်တၢ်သးကညီၤ, တၢ်မၤဂ့ၤတၢ်, တၢ်ဆီၣ်လီၤသး, တၢ်သးစူၤ, တၢ်ဝံသးစူၤသ့ၣ်တဖၣ်တက့ၢ်. ၁၃ ဝံသးစူၤလိာ်သုသး, ဒီးပှၤအတၢ်ကမၣ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီး, ပျၢ်လိာ်သုသးတက့ၢ်. ဒ်ခရံာ်ပျၢ်သုတၢ်အသိးန့ၣ်, မၤသုဝဲဒ်န့ၣ်အသိး စ့ၢ်ကီးတက့ၢ်. ၁၄ တၢ်န့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်အဖီခိၣ်, ကူထီၣ်သိးထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢအမ့ၢ် တၢ်လၢတၢ်ပှဲၤအပျံၤစၢဃာ် တၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
တၢး၁၃ ၉/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၁ အဆၢ ၁၈-၁၉
နဆီတလဲနသးဝံၤလံဧါ
၁၈ ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးလၢလံာ်စီဆှံ ဆီတလဲပတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် ထဲဒၣ်ပဖး ဒီးမၤလိလံာ်စီဆှံန့ၣ် တလၢပှဲၤဒံးဘၣ်. ပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ် ဖးလံာ်စီဆှံ ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢလံာ်စီဆှံအပူၤအါမးလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဖဲနဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ နကထံၣ်ဘၣ်ဒီး ပှၤဒ်သိးအံၤတဖၣ်လီၤ. ပှၤတနီၤန့ၣ် တိၢ်ရူးဝဲလံာ်စီဆှံအဆၢဘၣ် အါမးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တဆီတလဲအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးအတၢ်အိၣ်မူဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢပှၤတဂၤ မ့ၢ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ လံာ်စီဆှံကနုာ်လီၤလၢအသးပူၤမး ယွၤအကလုၢ်ကထါ ဆီတလဲအတၢ်အိၣ်မူကသ့လီၤ. (ကလၤ. ၆:၆) အဃိ ပကဘၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လၢပဖးအီၤတဖၣ်လီၤ. သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤ တမ့ၢ်ထဲတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ တခါခါအတၢ်သိၣ်လိဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်ဧါ. တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် မ့ၢ်ယပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယတၢ်အိၣ်မူအပူၤဧါ. တကးဒံးဘၣ် တၢ်လၢယမၤလိဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲလၢ ယကသိၣ်လိပှၤဂၤအဂီၢ်ဘၣ် မ့ၢ်ယမၤထွဲအီၤလၢ ယတၢ်အိၣ်မူအပူၤဧါ. မ့ၢ်ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကတိၤတၢ်ဒီးယၤဧါ.’ ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယဟိဝၤယွၤ ကဂၢၢ်ကျၢၤအါထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. တၢ်လၢပမၤလိဘၣ်တဖၣ် မ့ၢ်နုာ်လီၤလၢပသးပူၤန့ၣ် ပကအဲၣ်ဒိးဆီတလဲပသး ဒ်သိးပကမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ.—ကတိၤ. ၄:၂၃; လူၤ. ၆:၄၅.
၁၉ ပမ့ၢ်ဖးလံာ်စီဆှံထီဘိ ဒီးဆိကမိၣ်ထံအီၤဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကဆဲးမၤတၢ်လၢ စီၤပီလူးတဲဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “ပှၤလီၢ်လံၤဒီးအတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်, သုဘ့ၣ်လီၤကွံာ်လံ, ဒီးသုကူထီၣ်သိးထီၣ်က့ၤလံပှၤသီလၢ တၢ်မၤက့ၤအီၤအသီဆူတၢ်သ့ၣ်ညါ” လီၤ. (ကလီး. ၃:၉, ၁၀) ပကဘၣ်ဆဲးဃုသ့ၣ်ညါ လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိတဖၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးအိၣ်မူထွဲမၤထွဲအီၤလီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး ခရံာ်ဖိအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လၢ ကဒီသဒၢပှၤလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လ့ပစီန့ၣ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(ကလီးစဲ ၁:၁၃, ၁၄) ဒီးဟံးထီၣ်က့ၤပှၤလၢ တၢ်ခံးအစိအကမီၤအပူၤ, ဒီးလဲက့ၤပလီၢ်ဆူအဖိခွါ လၢအအဲၣ်အီၤတဂၤ အဘီအမုၢ်အပူၤလီၤ. ၁၄ လၢအဝဲဒၣ်အပူၤ ပဘၣ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤပှၤ, တၢ်ပျၢ်ပတၢ်ဒဲးဘးလီၤ.
it-2 ကဘျံးပၤ ၁၆၉ အဆၢ ၃-၅
ယွၤအဘီအမုၢ်
“ဖိခွါလၢအအဲၣ်ဝဲတဂၤ အဘီမုၢ်.” ယ့ၣ်ၡူးက့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ် အိၣ်အသီတဆံဝံၤအလီၢ်ခံ, ခ.န ၃၃ ဘူၣ်ယဲၢ်ဆံအနံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးလူလီၤသးစီဆှံလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အလိၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်အုၣ်သးလၢ ယ့ၣ်ၡူးဘၣ် “တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီအီၤလၢ ယွၤအစုထွဲ” လံန့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ်. ၁:၈, ၉; ၂:၁-၄, ၂၉-၃၃) စးထီၣ်ဖဲန့ၣ် “တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအသီ” အံၤ စးထီၣ်ကဲဘျုးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ် “ပှၤစီဆှံတကလုာ်” လၢအမ့ၢ် နီၢ်သးအံၣ်စရ့လးဖိန့ၣ်လီၤ.—ဧ့ၤ. ၁၂:၂၂-၂၄; ၁ ပ့း. ၂:၉, ၁၀; ကလၤ. ၆:၁၆.
ခဲအံၤယ့ၣ်ၡူးဆ့ၣ်နီၤလၢ အပၢ်အစုထွဲ ဒီးကဲထီၣ်ဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခိၣ်လံန့ၣ်လီၤ. (အ့း. ၅:၂၃; ဧ့ၤ. ၁:၃; ဖံလံး. ၂:၉-၁၁) လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စးထီၣ်ဖဲ ခ.န ၃၃ ဘူၣ်ယဲၢ်ဆံအနံၤန့ၣ် နီၢ်သးဘီမုၢ်အံၤ စးထီၣ်ပၢတၢ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပီလူး ကွဲးဝဲလံာ်ဆူ ခရံာ်ဖိလၢအအိၣ်လၢ ကလီးစဲတဖၣ်အအိၣ်အခါ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်န့ၣ်အိၣ်ဒီး အဘီမုၢ်လံန့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ဒီးဟံးထီၣ်က့ၤပှၤလၢ တၢ်ခံးအစိအကမီၤအပူၤ, ဒီးလဲက့ၤပလီၢ်ဆူအဖိခွါ လၢအအဲၣ်အီၤတဂၤ အဘီအမုၢ်အပူၤလီၤ.”—ကလီး. ၁:၁၃; ထိၣ်သတြီၤဒီး မၤတၢ်. ၁၇:၆, ၇.
စးထီၣ်လၢ ခ.န ၃၃ ဘူၣ်ယဲၢ်ဆံအနံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အဘီအမုၢ် စးထီၣ်ပၢဝဲ နီၢ်သးအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လီၤ. ခရံာ်ဖိလၢ အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢသးစီဆှံတဖၣ်အံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်ယွၤအဖိတဖၣ်လီၤ. (ယိၤ. ၃:၃, ၅, ၆) ဖဲခရံာ်ဖိလၢအအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢ သးစီဆှံတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးလၢမူခိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကပၢဘၣ်တၢ်ဒီး ယ့ၣ်ၡူးလၢမူခိၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တမ့ၢ် ဘီမုၢ်အထံဖိကီၢ်ဖိလၢ အအိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဘၣ်.—လီၣ်. ၅:၉, ၁၀.
(ကလီးစဲ ၂:၈) ဒ်သိးပှၤသုတအိၣ်ဝဲတဂၤဂၤလၢ အကစိာ်ကွံာ်သုသးလၢ တၢ်အဲၣ်ဒိးတၢ်သ့ၣ်ညါ, ဒီးတၢ်လီတၢ်ကလီကလီ, ဒ်ပှၤကညီစံးစိၤတဲစိၤတၢ်, ဒ်ဟီၣ်ခိၣ်အမိၢ်ပှၢ်အသိး, ဒီးတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်ခရံာ်အသိးန့ၣ် တဂ့ၤဒီး, ပလီၢ်သုသးတက့ၢ်.
တၢး၀၈ ၈/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၈ အဆၢ ၉
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်ကလၤတံ, လံာ်အ့းဖ့းစူး, လံာ်ဖံလံးပံၤ ဒီးလံာ်ကလီးစဲ
၂:၈—စီၤပီလူး အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢအမ့ၢ် “ပှၤကညီစံးစိၤတဲစိၤတၢ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်. မ့ၢ်ဝဲဟီၣ်ခိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢဝဲအံၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဟံးစုနဲၣ်ကျဲ မ့တမ့ၢ် ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၂:၁၆) ပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး တၢ်ဆိကမိၣ်, ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်သူၣ်လီသးကွံ ဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလၢ အကမၣ်တဖၣ်လီၤ.
တၢး၀၄ ၅/၁ ကဘျံးပၤ ၁၉-၂၀ အဆၢ ၃-၇
ခရံာ်ဖိတနီၤ “မၤမုာ်” ထီၣ်က့ၤဝဲ စီၤပီလူးဒ်လဲၣ်
၃ ဆိကမိၣ်ကွၢ်က့ၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲ ခ.န ၆၀ အခါတက့ၢ်. စီၤပီလူးန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤလၢ အမၤတၢထီၣ်တၢလီၤတၢ်အဃိ ဘၣ်တၢ်ဖၢနုာ်အီၤလၢဃိာ်ပူၤ လၢဝ့ၢ်ရိမ့ၤလီၤ. (မၤတၢ် ၂၄:၅; ၂၅:၁၁, ၁၂) စီၤပီလူးကွဲးဖျါထီၣ် ခရံာ်ဖိယဲၢ်ဂၤလၢ အဆၢထၢၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤ ဒီးအီၤအဂ့ၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ် စီၤတူဃံၤကူး လၢအဟဲလၢအၤစံ ဒီးမ့ၢ်ဝဲ “ကုၢ်သကိးကုၢ်ဒီးပှၤလၢ ကစၢ်အပူၤ,” စီၤအီးန့ၤစံမူး လၢအဟဲလၢ ဝ့ၢ်ကလီးစဲ လၢအမ့ၢ် “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအကလုၢ်တီလၢ တၢ်အဲၣ်အီၤ” တဂၤ, စီၤအရံးစတၢ်ဃူး လၢအမ့ၢ်ပှၤသ့းစၤလနံဖိ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်မၤက့းဒနံ လၢအပူၤကွံာ် “အဘၣ်တၢ်စၢဃာ်အီၤ” ဃုာ်ဒီးစီၤပီလူး, စီၤမၢ်ကူးန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ စီၤဘၢ်နါဘၤလၢအလဲၤတၢ်ဒီး စီၤပီလူးလၢမံးၡ့ၣ်နရ့ၣ်တၢ်မၤအပူၤ အတခွါ လၢအကွဲးဝဲ လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်အမံၤ ဒီးစီၤယူစတူး လၢအမ့ၢ် ပှၤမၤသကိးဃုာ်တၢ်ဒီး စီၤပီလူးလၢ “ယွၤအဘီအမုၢ်အဂီၢ်” လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးအဝဲသ့ၣ်ယဲၢ်ဂၤန့ၣ် စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် “မ့ၢ်ပှၤလၢအမၤမုာ်ယသးလီၤ.”—ကလီးစဲ ၄:၇-၁၁.
၄ စီၤပီလူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အတံၤသကိးလၢအတီဒီးအီၤတဖၣ် အဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. အဝဲသူဝဲ ကြံး(စ်) အတၢ်ကတိၤ ဖးရံးကိၤရံးယၤ (pa·re·go·riʹa) လၢ ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်က့ၤအီၤလၢ “မၤမုာ်ထီၣ်” လၢ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤထဲဒၣ် လံာ်စီဆှံအဆၢဖိအံၤအပူၤလီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီအိၣ်အမၠိမၠိ ဒီးလီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤသူအီၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးကသံၣ်ကသီတကပၤလီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤန့ၣ် ပှၤကွဲးကျိာ်အီၤလၢ ‘မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပှၤသး, မၤဘျါတၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, မၤမုာ်ပှၤသး မ့တမ့ၢ် မၤကိညၣ်ထီၣ်တၢ်’ သ့စ့ၢ်ကီးလီၤ. မ့ၢ်လၢစီၤပီလူး လိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတဖၣ်အံၤ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ယဲၢ်ဂၤအံၤမၤစၢၤအီၤလီၤ.
၅ စီၤပီလူးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်မၢဖိတဂၤ ဒီးအဝဲလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤန့ၣ် ပှၤတနီၤကကမၢကမၣ်လီၤ. အဝဲလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. စီၤပီလူးန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်နာ်လၢအဂၢၢ်အကျၢၤ ဒီးအဝဲပူၤဖျဲးလၢ တၢ်မၤအၢမၤနး ဒ်သိး “တၢ်တီၢ်တၢ်ဝ့ၤအပူၤန့ၣ် အါတက့ၢ်ဒိၣ်မး,” “တၢ်သံအပူၤ” ဒီးတၢ်မၤဆူးမၤဆါအဂၤတဖၣ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၁၁:၂၃-၂၇) ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ အဝဲမ့ၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဂၤ ဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် တဘျီတခီၣ် လိၣ်ဘၣ်ပှၤဂၤအတၢ်မၤစၢၤ ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ဒီးအတၢ်နာ် ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီးလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤလီၤ. တချုးလၢအသံဒံးဘၣ်အနၤ ဖဲအဝဲအိၣ်လၢ က့ၤသစ့ၤမနၤ တၢ်သၣ်လီၢ်အခါ မူခိၣ်ကလူးတဂၤ ဟဲလီၣ်ဖျါထီၣ်အသး ဒီး “ဒုးဆူၣ်ထီၣ် အဂံၢ်အဘါလီၤ.”—လူၤကၣ် ၂၂:၄၃.
၆ စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤလီၤ. ဖဲအဝဲလဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤ ဒ်ပှၤဃိာ်ဖိတဂၤအသိးအခါ အပှၤကလုာ်တဖၣ် တတူၢ်လိာ်အီၤဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်. ပှၤယူဒၤဖိအါတက့ၢ်န့ၣ် တတူၢ်လိာ် ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်ဘၣ်. ပှၤယူဒၤဖိခိၣ်နၢ်တဖၣ် လဲၤဟးလၢစီၤပီလူးအအိၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံ လံာ်မၤတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်အံၤ “ပှၤတနီၤနီၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤဝဲ, ဒီးတနီၤနီၤ တစူၢ်တနာ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်. ဒီးတဘၣ်လိာ်ဘၣ်အသးဘၣ်, ဒီးဟးထီၣ်ဝဲတကူၢ်သ့ၣ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၂၈:၁၇, ၂၄, ၂၅) မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် တပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ယဟိဝၤယွၤအဘျုးအဖှိၣ်အဃိ စီၤပီလူး ကသးအုးဖးဒိၣ်ညါလီၤ. ပူၤကွံာ်စှၤကိာ်နံၣ် ဖဲအဝဲကွဲးလံာ်ဆူ ရိမ့ၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ “ယသးအုးဒိၣ်မး, ဒီးယသးကိၢ်တဘိယူၢ်ဃီလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယဆၢသ့လၢယကစၢ်ဒၣ်ယဲ ကဘၣ်ဆိၣ်အၢကွံာ်လၢ ခရံာ်အပူၤ, လၢပှၤဒီဘူးဒီတံၢ်ဒီးယၤ ဒ်တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ်အသိး, ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.” (ရိမ့ၤ ၉:၂, ၃) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲထံၣ်ဘၣ် အတံၤသကိးနီၢ်နီၢ် လၢအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ် အိၣ်ဒီးအီၤဖဲ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအခါ ကကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီးတၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအသးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တံၢ်နီၢ်လၢ နီၢ်သးတခီလီၤ.
၇ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ယဲၢ်ဂၤအံၤ ကဲထီၣ်ပှၤလၢအမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤတၢ် လၢကျဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကလဲၤလၢစီၤပီလူးအအိၣ် သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢစီၤပီလူး ဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤအဃိ တၢ်လၢအဝဲမၤဝဲတသ့တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကမၤစၢၤဝဲလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ဒီးလၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. အဒိ ဒ်ပှၤစိာ်တၢ်ကစီၣ်ဖိတဖၣ်အသိး အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကဆှၢန့ၢ်ဝဲလံာ်လၢ စီၤပီလူးကွဲးဝဲ ဒီးအတၢ်ကတိၤတဖၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အအိၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ဟဲက့ၤတဲပၠးဝဲ စီၤပီလူး တၢ်ဂ့ၢ်လၢအန့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ လၢအဘၣ်ဃးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤ ဒီးတၢ်လီၢ်အဂၤတဖၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ကဟဲက့ၤစိာ်စ့ၢ်ကီး ဆ့ကၤကလၢၤ, လံာ်ထူတဖၣ် ဒီးတၢ်ပီးတၢ်လီလၢ ပှၤကွဲးလံာ်အဂီၢ် လၢစီၤပီလူးလိၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်လီၤ. (အ့း. ၆:၂၁, ၂၂; ၂ တံၤ. ၄:၁၁-၁၃) ဖဲစီၤပီလူး အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤအဆၢကတီၢ် တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်အံၤ ကကဲထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ လၢအဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး “မၤမုာ်ထီၣ်” ဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် ဃုာ်ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်အဂၤတဖၣ်သ့န့ၣ်လီၤ.—ရိမ့ၤ ၁:၁၁, ၁၂.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(ကလီးစဲ ၁:၁-၂၀) ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အပှၤတၢ်မၢဖိဖဲယွၤအသး, စီၤပီလူးဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်စီၤတံၤမသ့း, ၂ ပစံးဘၣ်ပှၤစီဆှံ, ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအကလုၢ်တီ လၢခရံာ်အပူၤ အိၣ်လၢကလီးစဲန့ၣ်, မ်တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်ဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ ပပၢ်ယွၤ ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်န့ၣ် ဘၣ်သုတက့ၢ်. ၃ ပဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ သုဂီၢ်တဘိယူၢ်ဃီဒီး, ပစံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပၢ်အဘျုးအဖှိၣ်လီၤ. ၄ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပနၢ်ဟူသုတၢ်နာ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤ, ဒီးသုတၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤစီဆှံခဲလၢာ်, ၅ လၢတၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်ပာ်ဖှိၣ်လၢသုဂီၢ် လၢမူခိၣ်အဃိလီၤ. လၢတၢ်မုၢ်လၢ်န့ၣ်, သုနၢ်ဟူလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အကလုၢ်အကထါ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သးခုအကစီၣ်, ၆ လၢအဟဲဆူသုအိၣ် ဒ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢခဲလၢာ် စ့ၢ်ကီးအသိး, ဒီးသၣ်ထီၣ်ဝဲဒီး အါထီၣ်ဒ်လၢ သုကျါစ့ၢ်ကီးအသိး, လၢမုၢ်နံၤလၢသုနၢ်ဟူအီၤ, ဒီးသ့ၣ်ညါထီၣ်ယွၤအဘျုးအဖှိၣ်လၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလံၤလံၤန့ၣ်လီၤ. ၇ ဒ်သုမၤလိတၢ်လၢ စီၤအ့းပၤဖြါလၢ တၢ်အဲၣ်အီၤ, ကုၢ်ဖိသကိးဒီးပှၤ, လၢအမ့ၢ်ခရံာ်အခ့အပှၤ အကလုၢ်တီလၢသုဂီၢ်အသိးန့ၣ်, ၈ အဝဲဒၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤ, လၢသုတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢ သးန့ၣ်အပူၤအဂ့ၢ်အကျိၤလီၤ. ၉ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး မုၢ်နံၤလၢပနၢ်ဟူတၢ်န့ၣ်လံၤလံၤ, ပတဆိတ့ၢ်ဘါထုကဖၣ် လၢသုဂီၢ်ဘၣ်. ဒီးပဃ့ကညး ဒ်သိးသုကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဘၣ်ယွၤအသး လၢကယဲၢ်တၢ်ကူၣ်သ့, ဒီးတၢ်နၢ်ပၢၢ် ဘၣ်ဃးဒီးသးန့ၣ်, ၁၀ ဒ်သိးသုကလဲၤတၢ်ဒ်အကြၢးဒီးကစၢ်, လၢတၢ်ဘၣ်အသးခဲလၢာ်သတးဒီး, သုကသၣ်ထီၣ် လၢကယဲၢ်တၢ်မၤဂ့ၤ, ဒီးအါထီၣ်လၢ တၢ်သ့ၣ်ညါယွၤ. ၁၁ ဒီးဆူၣ်ထီၣ်လၢ ကယဲၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ, ဒ်အလၤကပီၤအစိအကမီၤအသိး, လၢကယဲၢ်တၢ်ဝံသးစူၤ, ဒီးတၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ အိၣ်ဒီးတၢ်သးခုန့ၣ်အဂ့ၢ်, ၁၂ ဒီးစံးထီၣ်ပတြၢၤပၢ်န့ၣ် အဘျုးအဖှိၣ်လၢ အဒုးကဲပှၤလၢပှၤဂ့ၤန့ၢ်ဃုာ် တၢ်န့ၢ်သါဘၣ်ဃးဒီး ပှၤစီဆှံလၢတၢ်ကပီၤအပူၤ, ၁၃ ဒီးဟံးထီၣ်က့ၤပှၤလၢ တၢ်ခံးအစိအကမီၤအပူၤ, ဒီးလဲက့ၤပလီၢ်ဆူအဖိခွါ လၢအအဲၣ်အီၤတဂၤ အဘီအမုၢ်အပူၤလီၤ. ၁၄ လၢအဝဲဒၣ်အပူၤ ပဘၣ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤပှၤ, တၢ်ပျၢ်ပတၢ်ဒဲးဘးလီၤ. ၁၅ အဝဲဒၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ယွၤ, လၢပှၤထံၣ်အီၤ တသ့ဘၣ်တဂၤ အက့ၢ်အဂီၤ, တၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ်အပှၤဝဲၢ်ကိလီၤ. ၁၆ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်ခဲလၢာ်ဘၣ်တ့အသးလၢအစုပူၤ, တၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်, ဒီးတၢ်အိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်, တၢ်လၢပထံၣ်သ့, ဒီးတၢ်လၢပထံၣ်တသ့ဘၣ်, တၢ်လီၢ်ပစိာ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်စံၣ်ညီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်အခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်အစိအကမီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ကယဲၢ်တၢ်တမံၤလၢ်လၢ် ဘၣ်တၢ်တ့အီၤလၢအစုပူၤ, ဒီးလၢအဂီၢ်လီၤ. ၁၇ ဒီးအဝဲဒၣ်အိၣ်ပာ်လၢ တၢ်ခဲလၢာ်တချုးအိၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်, ဒီးတၢ်ခဲလၢာ် အိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢအီၤလီၤ. ၁၈ ဒီးအဝဲဒၣ်န့ၣ်မ့ၢ်နီၢ်ခိ, ဒ်ပစံးတၢ်အသိး, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခိၣ်, ဒီးမ့ၢ်ပှၤခီၣ်ထံး, ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလၢတၢ်သံအဝဲၢ်ကိ, ဒ်သိးအကမ့ၢ်တၢ်အခိၣ်လၢ တၢ်ခဲလၢာ်အပူၤလီၤ. ၁၉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဘၣ်ပၢ်အသးလၢ တၢ်လၢတၢ်ပှဲၤခဲလၢာ် ကအိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢအပူၤ, ၂၀ ဒီးလၢအဝဲဒၣ်အဃိ ကမၤဖိးလိာ်တၢ်ခဲလၢာ် ဒီးအကစၢ်ဒၣ်ဝဲ, ဒီးမၤဃူမၤဖိးဝဲလၢ အထူၣ်စုညါအသွံၣ်အဃိ, တၢ်အိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.
လါယူၤလံ ၈–၁၄
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ၁ သ့းစၤလနံ ၁–၅
“မၤမုာ်ထီၣ်လိာ်သုသး, ဒီးမၤထီၣ်မၤထီလိာ် သုသးသကိးသကိး”
(၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၁-၁၃) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး မၤမုာ်ထီၣ်လိာ်သုသး, ဒီးမၤထီၣ်မၤထီလိာ်သုသး သကိးသကိး, ဒ်သုမၤစ့ၢ်ကီးအသိးန့ၣ်တက့ၢ်. ၁၂ ဒီးပုၢ်သ့ၣ်ဝဲၢ်သ့ၣ်ဧၢ, ပှၤလၢအမၤတၢ်လၢသုကျါ, ဒီးအိၣ်လၢသုဖီခိၣ်လၢကစၢ်အပူၤ, ဒီးသိၣ်က့ၤသီက့ၤသုတဖၣ်န့ၣ်, ပဃ့ကညးသုဒ်သိး သုကသ့ၣ်ညါအီၤ, ၁၃ ဒီးပာ်ဒိၣ်အီၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလၢ အမၤတၢ်အဃိဒိၣ်မးလီၤ. ဒီးအိၣ်ဃူလိာ်ဖိးလိာ်သုသး သကိးသကိးတက့ၢ်.
တၢး၁၁ ၆/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၆ အဆၢ ၁၂
“ပှၤလၢအမၤတၢ်လၢသုကျါ, ဒီးအိၣ်လၢသုဖီခိၣ်လၢကစၢ်အပူၤ” တဖၣ်န့ၣ် ယူးယီၣ်ပာ်ကဲအီၤတက့ၢ်
၁၂ အိၣ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အ “ဖီခိၣ်” မ့တမ့ၢ် ပၢဆှၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတၢ် တခါဘၣ်. တၢ်ကတိၤလၢ ဘၣ်တၢ်သူအီၤဖဲ ၁ တံၤမသ့း ၃:၄, (ခ့ခါစှီၤကျိာ်) အပူၤစ့ၢ်ကီး အခီပညီလီၤဂာ်လိာ်အသးလီၤ. စီၤပီလူးစံးဝဲလၢ “ပှၤကွၢ်တၢ်တဂၤန့ၣ် ကြၢးမ့ၢ်ပှၤလၢ အသ့ပၢဆှၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိဒၣ်ဝဲ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ် ဒီးလုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အဖိအလံၤ ဒ်သိးကအိၣ်ဒီး တၢ်စူၢ်အီၤလၢ တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲ ခဲလၢာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.” ဖဲအံၤတၢ်ကတိၤ “သ့ပၢဆှၢ” န့ၣ်တမ့ၢ်ထဲ တၢ်သိၣ်လိဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်, ပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး တၢ်ပၢဆှၢဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး အိၣ်ဒီးအဖိတဖၣ်လၢအ “စူၢ်” အကလုၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် တီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးမၤစၢၤပှၤခဲလၢာ် ဒ်သိးကဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်အဂီၢ်လီၤ.—၁ တံၤ. ၃:၅.
တၢး၁၁ ၆/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၈ အဆၢ ၁၉
“ပှၤလၢအမၤတၢ်လၢသုကျါ, ဒီးအိၣ်လၢသုဖီခိၣ်လၢကစၢ်အပူၤ” တဖၣ်န့ၣ် ယူးယီၣ်ပာ်ကဲအီၤတက့ၢ်
၁၉ နမ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်တခါလၢ ပှၤမၤအီၤလီၤလီၤဆီဆီလၢနဂီၢ်န့ၣ် နကမၤဒ်လဲၣ်. နကပာ်ဖျါထီၣ် နတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ခီဖျိ နသူအီၤန့ၣ်ဧါ. ယဟိဝၤယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်နၤ “တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢပှၤကညီ” ခီဖျိလၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်န့ၣ်လီၤ. ကျဲတဘိလၢ နပာ်ဖျါထီၣ် နတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်အံၤအဂီၢ်သ့န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနဒိကနၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးမၤထွဲ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် တဲဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နပာ်ဖျါထီၣ် နတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်သ့ခီဖျိ နဟ့ၣ်တၢ်စံးဆၢလၢ ပှဲၤဒီးအခီပညီစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် တီခိၣ်ရိၤမဲဝဲတက့ၢ်. နမ့ၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤဂၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ် တဲဘၣ်အီၤတက့ၢ်. တကးဒံးဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိတက့ၢ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်မၤအါလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်အဃိ ဟ့ၣ်ဝဲအတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ တန့ၢ်အါအါဘၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
(၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၄) ဒီးပုၢ်သ့ၣ်ဝဲၢ်သ့ၣ်ဧၢ, ပဃ့ကညးသု, ပှၤလၢအတဒိကနၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်, သိၣ်က့ၤသီက့ၤအီၤတက့ၢ်. ပှၤလၢအသးတခုဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်, မၤမုာ်ထီၣ်အီၤတက့ၢ်. ပှၤလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ်န့ၣ်, မၤစၢၤအီၤတက့ၢ်. ဝံသးစူၤပှၤခဲလၢာ်တက့ၢ်.
“အဲၣ်တၢ် . . . လၢတၢ်မၤ, ဒီးလၢတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတက့ၢ်”
၁၃ မၤစၢၤပှၤလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တက့ၢ်. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ပှၤလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ်န့ၣ်, မၤစၢၤအီၤတက့ၢ်. ဝံသးစူၤပှၤခဲလၢာ်တက့ၢ်.” ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်နီၢ်နီၢ်လီၤ. (၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၄) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တနီၤနီၤန့ၣ် အဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်လၢ နီၢ်သးတခီလီၤ. လၢခံန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အနီၢ်သး အဂံၢ်ဆူၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤတနီၤနီၤန့ၣ် ပကဘၣ်ဆဲးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဝံသးစူၤ ဒီးမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. ပမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် သ့ခီဖျိ ပသူလံာ်စီဆှံ ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ, ပကွဲမုာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီးပှၤ မ့တမ့ၢ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် တဲတၢ်အခါ ပဒိကနၣ်န့ၢ်အီၤလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤလီၤ. ဒီးပတကြၢးကွၢ်တခီတၢၤထဲ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် “အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ” မ့တမ့ၢ် “အတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်” ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါလၢ ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ဒ်ပတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအိၣ်ဝဲအသိး ပတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် အိၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. တၢ်မၢဖိပီလူးစ့ၢ်ကီး အၢၣ်လီၤဝဲလၢ အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၁၂:၉, ၁၀) ပဝဲခဲလၢာ် ပလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤ ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤလီၤ.
တၢး၁၅ ၂/၁၅ ကဘျံးပၤ ၉ အဆၢ ၁၆
ကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးအတၢ်သးကညီၤ
၁၆ ပတၢ်ကတိၤလၢအမုာ်. ပတၢ်အဲၣ်ပှၤဂၤန့ၣ် ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢပက “မၤမုာ်ထီၣ်” ပှၤလၢအသးအုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ သ့း. ၅:၁၄) ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤလၢအသးအုးတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပမၤဆူၣ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အသး သ့ခီဖျိပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ကဟုကယာ် ဒီးတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်လီၤ. ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကထံၣ်လီၤက့ၤ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒီးအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ပစံးပတြၢၤအီၤလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤသ့လီၤ. ပကဘၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤမိၤအီၤဆူ အဖိခွါအအိၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢအဂီၢ်လီၤ. (ယိၤ. ၆:၄၄) ပကဘၣ်မၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးကနာ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဟုကယာ် အခ့အပှၤလၢအ “အသူၣ်ကၢ်အသးလီၤ” ဒီး “အပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး” တဖၣ်လီၤ. (စံး. ၃၄:၁၈) ပတၢ်ကတိၤလၢ အမုာ်တဖၣ်န့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤတဖၣ် အသးသ့ဝဲလီၤ.—ကတိၤ. ၁၆:၂၄.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(၁ သ့းစၤလနံ ၄:၃-၆) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤအတၢ်ဘၣ်အသးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အံၤ, ဒ်သိးသုကစီကဆှံ, ဒီးသုကဟးဆှဲး တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ, ၄ ဒ်သိးသုဝဲတဂၤဒီးတဂၤ, ကသ့ၣ်ညါဟံးဃာ် အသပၢၤဒၣ်ဝဲ လၢတၢ်စီဆှံဒီး တၢ်လၤကပီၤအပူၤလီၤ. ၅ လၢသးကွံတၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကလုာ်ကလိၤ, ဒ်ပှၤကလုာ်တဖၣ် လၢအတသ့ၣ်ညါဘၣ် ယွၤအသိးတမ့ၢ်ဘၣ်, ၆ ဒ်သိးပှၤသုတမၤကမၣ်, ဒီးလီန့ၢ်အဒီပုၢ်ဝဲၢ်အတၢ် နီတဂၤတဂ့ၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤမ့ၢ်တၢ်မၤဆၢမၤကၣ်တၢ် လၢတၢ်န့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်, ဒ်ပစံးပာ်စ့ၢ်ကီးသု, ဒီးအုၣ်ပသးအသိးန့ၣ်လီၤ.
it-1 ကဘျံးပၤ ၈၆၃-၈၆၄
တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ
တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤကမၣ်တၢ်တမံၤ ဒီးပှၤလၢအမၤကမၣ်တၢ်ဒ်အံၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤသ့လီၤ. (၁ ကရံၣ်. ၅:၉-၁၃; ဧ့ၤ. ၁၂:၁၅, ၁၆) တၢ်မၢဖိပီလူးတဲဝဲလၢ ခရံာ်ဖိလၢ အမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢအသူကမၣ် အမုၣ်ခွါက့ၢ်ဂီၤအဃိ မ့ၢ်အမၤကမၣ်အနီၢ်ခိလီၤ. ဒီးမၤဟးဂီၤဝဲ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယွၤ, မၤဘၣ်အၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်အိၣ်လၢ တၢ်ဆါအၢလၢ အဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်တၢ်ခီဖျိ တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ အဃိန့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်. ၆:၁၈, ၁၉) ပှၤလၢအမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါတဂၤန့ၣ် လီန့ၢ် မ့တမ့ၢ် မၤဘၣ်ဒိ ခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ခီဖျိတၢ်ဂ့ၢ်လၢ လာ်တဖၣ်အံၤအဃိလီၤ. (၁ သ့း. ၄:၃-၇) (၁) အဝဲဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်တကဆှီ, တၢ်လီၤမဲာ်ဆှး, တၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အလီၢ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤအဃိ (ဧ့ၤ. ၁၂:၁၅, ၁၆), (၂) ပှၤလၢအမၤ ကမၣ်မုၣ်ကမၤခွါဒီးအီၤတဂၤ ဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ် အတၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အကဆှီအဃိ, ပှၤတဂၤန့ၣ် မ့မ့ၢ်ပှၤသဘျ့န့ၣ် အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဆီဟံၣ်ဆီဃီလၢ တၢ်ကဆှီအပူၤ လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲအဃိ (၃) မၤဟးဂီၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ အမံၤလၤသၣ်ကပီၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သကဲာ်ပဝးအဃိ, (၄) မၤဘၣ်ဝဲ တၢ်တတီတလိၤလၢ ပှၤလၢအမၤ ကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါဒီးအီၤတဂၤ အမိၢ်အပၢ်, အဝၤ မ့တမ့ၢ် အတၢ်အဲၣ်တီအဃိ. အဝဲမၤဝဲ ဒ်အံၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲအမၤကမၣ်ဘၣ် ပှၤကညီဘၣ် မၤကမၣ်စ့ၢ်ကီး ကစၢ်ယွၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲအတၢ်ကမၣ် ကဘၣ်တၢ်ပျၢ်ကွံာ် သနာ်က့ မ့မ့ၢ် ကစၢ်ယွၤန့ၣ် ကစံၣ်ညီၣ်အီၤသပှၢ်တၢၢ်လီၤ.—၁ သ့း. ၄:၈.
(၁ သ့းစၤလနံ ၄:၁၅-၁၇) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပစံးဘၣ်သုလၢတၢ်အံၤ, လၢယွၤအကလုၢ်အကထါအပူၤ, လၢပှၤလၢအမူ, ဒီးအိၣ်တုၤကစၢ်ဟဲက့ၤန့ၣ် ပဝဲဒၣ်အံၤ, ပတလဲၤထီၣ်လၢပှၤလၢ အမံတဖၣ်အမဲာ်ညါဘၣ်. ၁၆ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကစၢ်အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဟဲလီၤလၢမူခိၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကိးပသူ, ဒီးကလူးအခိၣ်တဂၤအကလုၢ်သီၣ်, ဒီးအိၣ်ဒီးယွၤအကွဲၤဒီး, ပှၤလၢအသံလၢ ခရံာ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်ဆိဝဲ, ၁၇ တုၤနုၤတစု, ပှၤလၢ အမူဒီးအိၣ်ဒံးပဝဲဒၣ်အံၤ, တၢ်ကထုးထီၣ်န့ၢ်ပှၤ တပူၤဃီဒီးအဝဲသ့ၣ်, ဆူတၢ်အၢၣ်အပူၤ, ဒ်သိးပကသဂၢၢ်ကစၢ်လၢ မူကပိာ်လိၤ, ဒီးပကအိၣ်ဒီးကစၢ် အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်ဒ်န့ၣ်လီၤ.
တၢး၁၅ ၇/၁၅ ကဘျံးပၤ ၂၀ အဆၢ ၁၄-၁၅
“တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤသု အမုၢ်အလါ ဘူးထီၣ်လံ”
၁၄ ဖဲစီၤကိးလၢ ကီၢ်မါကူးတဂၤစးထီၣ်ဒုး ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်အဆၢကတီၢ် တၢ်မနုၤကကဲထီၣ်အသးလဲၣ်. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ ပှၤကညီဖိခွါအံၤ “ကမၢလီၤကလူးတဖၣ်ဒီး ကဒုးအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ် အပှၤဃုထၢဖိတဖၣ် လၢကလံၤလွံၢ်ကျိၤ, လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ် ပၢၢ်လၢမူခိၣ်အကတၢၢ်လီၤ.” (မၢ်ကူး ၁၃:၂၇; မးသဲ ၂၄:၃၁) တၢ်ဒုးအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်တၢ်မၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဃုထၢအီၤသီသီ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. တၢ်အံၤတမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် ဘၣ်တၢ်စဲပနီၣ်ဃာ်အီၤ လၢခံကတၢၢ်အဆၢကတီၢ်ဘၣ်. (မးသဲ ၁၃:၃၇, ၃၈) တၢ်စဲပနီၣ်ဃာ်အံၤ ကဟဲကဲထီၣ်အသးဖဲ တချုးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် စးထီၣ်အသး အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၇:၁-၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်ဒုးအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်တၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ လၢအိၣ်တ့ၢ်ဒံးလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖး ဒီးလဲၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. (၁ သ့းစၤလနံ ၄:၁၅-၁၇; လီၣ်ဖျါ ၁၄:၁) တၢ်အံၤကကဲထီၣ်အသးဖဲ စီၤကိးလၢကီၢ်မါကူးန့ၣ် စးထီၣ်ဒုးယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၃၈:၁၁) ဒ်ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲအသိး “တုၤနုၤတစု ပှၤအတီအလိၤတဖၣ်န့ၣ် ကကပီၤထီၣ်လၢ အပၢ်အဘီအမုၢ်အပူၤလီၤ.”—မးသဲ ၁၃:၄၃. (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
၁၅ ခရံာ်ဖိအါဂၤ နာ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်တၢ်က့ၤစိာ်ထီၣ်မူဒံးအီၤ ဃုာ်ဒီးအနီၢ်ခိ ဆူမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်နာ်စ့ၢ်ကီးဝဲ ဖဲယ့ၣ်ၡူး ကဟဲက့ၤပၢဟီၣ်ခိၣ်အခါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢအမဲာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟဲက့ၤန့ၣ် ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ် ဒီးစံးဝဲလၢ– “ဒီးတုၤနုၤတစု ပှၤကညီဖိခွါအတၢ်ပနီၣ် ကအိၣ်ဖျါထီၣ်လၢမူခိၣ်” ဒီးယ့ၣ်ၡူးကဟဲလီၤ “လၢမူခိၣ်အတၢ်အၢၣ်တဖၣ်အလိၤ” လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၃၀) လံာ်စီဆှံစံးစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ “တၢ်သွံၣ်ဒီးတၢ်ညၣ်န့ၣ်, န့ၢ်ဘၣ်သါယွၤ အဘီအမုၢ်တသ့ဘၣ်.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤလၢကက့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်န့ၣ် အဆိကတၢၢ်ကဘၣ် “တၢ်လဲက့ၤပသးကိးဂၤဒဲး, လၢတစိၢ်ဖိ, ပမဲာ်တဖျးအတီၢ်ပူၤ, ဖဲကွဲၤအကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.” (ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၅၀-၅၃ တက့ၢ်.) ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤလၢ အိၣ်တ့ၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ဖှိၣ်က့ၤအီၤ တဘျီဃီလီၤ.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(၁ သ့းစၤလနံ ၃:၁-၁၃) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး တုၤပအိၣ် တကဲလၢၤဘၣ်ဒီး, ဘၣ်ပသးလၢ ပကအိၣ်လီၤတဲာ်တဂၤဃီလၢ အၤသ့ၣ်အပူၤ, ၂ ဒီးပမၢလီၤယွၤအခ့အပှၤ, ဒီးပှၤမၤဃုာ် တၢ်ဒီးပှၤလၢ ခရံာ်အတၢ်သးခုအကစီၣ်အပူၤ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်စီၤတံၤမသ့းတဂၤ, လဲၤဆူသုအိၣ်ဒ်သိး အကဒုးဆူၣ်ထီၣ်သုဂံၢ်သုဘါ, ဒီးသဆၣ်ထီၣ်သုခံလၢ သုတၢ်နာ်အဂ့ၢ်အကျိၤ, ၃ ဒ်သိးပှၤသုတဟူးတဝးလၢ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်အံၤ အဃိနီတဂၤတဂ့ၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုသ့ၣ်ညါသုကစၢ်ဒၣ်သုဝဲ, လၢတၢ်ပာ်လီၤပှၤလၢ တၢ်အံၤအဂီၢ်လီၤ. ၄ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, လၢပအိၣ်ဒီးသုဒၣ်လဲာ်န့ၣ်, ပစံးပာ်သုလၢ ပကဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်, ဒ်တၢ်မၤအသး, ဒီးသုသ့ၣ်ညါအသိးန့ၣ်လီၤ. ၅ မ်ဒ်န့ၣ်ဒီး တုၤယအိၣ်တကဲလၢၤဘၣ်ဒီး, ယမၢလီၤတၢ်ဒ်သိး ယကသ့ၣ်ညါသုတၢ်နာ်န့ၣ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤလ့ပစီတၢ်တဂၤကလ့ပစီ ဘၣ်ဖုးသုသတးဒီး, ပတၢ်မၤကကဲထီၣ်လၢ တၢ်ကလီကလီလီၤ. ၆ မ့မ့ၢ်ခဲကနံၣ်အံၤ, စီၤတံၤမသ့းဟဲလၢ သုအိၣ်ဆူပအိၣ်ဒီး စံးဘၣ်တဲဘၣ်ပှၤလၢ တၢ်သးခုအကစီၣ်ဘၣ်ဃးဒီး သုတၢ်နာ်, ဒီးသုတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, ဒီးသုတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤ ကစီဒီတဘိယူၢ်ဃီ, ဒီးသုဆၢထံၣ်ဘၣ်ပှၤဒ် ပဆၢထံၣ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး သုအသိးလီၤ. ၇ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, ပုၢ်သ့ၣ်ဝဲၢ်သ့ၣ်ဧၢ, ပသးမုာ်ထီၣ်က့ၤလၢသုဂ့ၢ်လၢ ပတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်, ဒီးပတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤ ခဲလၢာ်အပူၤ, လၢသုတၢ်နာ်အဃိလီၤ. ၈ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ခဲကနံၣ်အံၤ, သုမ့ၢ်အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ ကစၢ်အပူၤဒီး, ပမူပဝဲလီၤ. ၉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, လၢတၢ်သးခုခဲလၢာ်, လၢပသးခုလၢ သုဃိလၢ ယွၤအမဲာ်ညါအဃိန့ၣ်, ပကဟ့ၣ်ဆၢ တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ ယွၤအဘျုးအဖှိၣ် လၢမနုၤတမံၤလဲၣ်. ၁၀ ပဘါထုကဖၣ်သပှၢ်ပှၢ် လၢမုၢ်နၤဒီးလၢမုၢ်ဆါ ဒ်သိးပကထံၣ်ဘၣ်သုမဲာ်, ဒီးမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်တၢ်လၢ အတလၢတပှဲၤဒံးဘၣ် လၢသုတၢ်နာ်အပူၤလီၤ. ၁၁ ဒီးယွၤအကစၢ်ဒၣ်ဝဲ, ပပၢ်တဂၤ, ဒီးပကစၢ် ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်, မ်အဟ့ၣ်လီၤ ပကျဲလီၤဟိဆူသုအိၣ်တက့ၢ်. ၁၂ ဒီးမ်ကစၢ်ဒုးအါထီၣ် သုတၢ်အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသး, ဒီးသုတၢ်အဲၣ် ပှၤခဲလၢာ်အဂီၢ်, လၢလၢပှဲၤပှဲၤ, ဒ်ပအဲၣ်အသိးန့ၣ်တက့ၢ်. ၁၃ ဒ်သိးဖဲပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် ဟဲအိၣ်ဒီး အပှၤစီဆှံခဲလၢာ်ဒီး, သုသးကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ တၢ်စီဆှံအပူၤလၢယွၤဒီး ပပၢ်အမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်ပာ်တၢ်ကမၣ် လၢသုလိၤအလီၢ် သုတအိၣ်တဂ့ၤလီၤ.
လါယူၤလံ ၁၅–၂၁
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ၂ သ့းစၤလနံ ၁–၃
“တၢ်အၢတဂၤန့ၣ် ကအိၣ်ဖျါထီၣ်”
(၂ သ့းစၤလနံ ၂:၆-၈) ဒီးတၢ်လၢအတြီဝဲ ခဲကနံၣ်အံၤဒ်သိး အကအိၣ်ဖျါထီၣ် လၢအဆၢကတီၢ်ဒၣ်ဝဲဒီး, သုသ့ၣ်ညါလီၤ. ၇ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ခဲကနံၣ်အံၤဒၣ်လဲာ်, တၢ်အၢအတၢ်ခူသူၣ်မၤတၢ်လီၤ. ကမၤတၢ်ထဲလၢ ပှၤတြီတၢ်ခဲကနံၣ်အံၤ တအိၣ်တြီလၢၤဘၣ်တၢ် အကတီၢ်ဧိၤန့ၣ်လီၤ. ၈ တုၤနုၤတစု တၢ်အၢတဂၤန့ၣ် ကအိၣ်ဖျါထီၣ်လီၤ. အဝဲန့ၣ်ပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး ကမၤလၢာ်ကွံာ်အီၤလၢ အထးခိၣ်အသါထီၣ်, ဒီးကမၤဟးဂီၤအီၤလၢ အဟဲန့ၣ်အတၢ်အိၣ်ဖျါလီၤ.
it-1 ကဘျံးပၤ ၉၇၂-၉၇၃
တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤ
တၢ်ခူသူၣ်လၢ အထီဒါလိာ်အသး လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ဒီး ယဟိဝၤယွၤအ “တၢ်ခူသူၣ်” န့ၣ်အိၣ်ဝဲတခါလီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ “တၢ်အၢအတၢ်ခူသူၣ်မၤတၢ်လီၤ.” လၢတၢ်မၢဖိပီလူးအစိၤန့ၣ် “တၢ်ဒဲးဘးပိာ်ခွါ” မ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်န့ၣ် တအိၣ်ဖျါထီၣ် ၡဲၡဲဒံးဘၣ်အဃိ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ခူသူၣ်လၢ ခရံာ်ဖိနီၢ်နီၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. “တၢ်ဒဲးဘးပိာ်ခွါ” န့ၣ်ဆဲးပာ်မၤအသးဒ်သိး ပှၤလၢအယူးယီၣ်ယွၤအဃိ လၢပှၤအါတက့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲတၢ်ခူသူၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်တၢ်န့ၣ်တမ့ၢ် တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤနီၢ်ကီၢ်ဘၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်စူးကွံာ်ညိကွံာ် တၢ်နာ်လီၤ. စီၤပီလူး တဲဝဲလၢ ဖဲအဝဲအစိၤန့ၣ် “တၢ်အၢအတၢ်ခူသူၣ်” အိၣ်ဝဲလီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်တတီတလိၤ အိၣ်ထီၣ်လၢခရံာ်ဖိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးလၢခံန့ၣ် ပှၤလၢအစူးကွံာ်ညိကွံာ် တၢ်နာ်တဖၣ် ကဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲအဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယ့ၣ်ၡူးဟဲက့ၤ ဒီးအိၣ်ဖျါထီၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပှၤလၢအစူးကွံာ်ညိကွံာ် တၢ်နာ်တဖၣ် ကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. “တၢ်ဒဲးဘးပိာ်ခွါ” လၢအိၣ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ် ပာ်ထီၣ်ထီအသးလၢ “ကယဲၢ်တၢ်လၢ တၢ်ကိးအီၤလၢကစၢ်, လၢတၢ်ဘါအီၤအဖီခိၣ်” လီၤ. (Gr., seʹba·sma). “တၢ်ဒဲးဘးပိာ်ခွါ” လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်သူအီၤန့ၣ် ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်ဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိန့ၢ်အါမး ဒီးအဝဲဒီးပှၤလၢ အပိာ်အခံတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ်အီၤခဲလၢာ်လီၤ. “တၢ်ဒဲးဘးပိာ်ခွါ” အတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် ဖျါလီၤဂာ် ဒ်တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤအဃိ ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်လီၤ.—၂ သ့း. ၂:၃-၁၂; ထိၣ်သတြီၤဒီး မး. ၇:၁၅, ၂၁-၂၃.
(၂ သ့းစၤလနံ ၂:၉-၁၂) အဝဲန့ၣ်ဟဲတၢ်န့ၣ် ကမၤအသးဒ်မုၣ်ကီၤလံၢ် အမၤတၢ်အသိး, လၢကယဲၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ, ဒီးတၢ်လီၤလိၢ်လီၤလး ကဘျံးကဘျၣ်, ၁၀ ဒီးလၢကယဲၢ်တၢ်လီတၢ်ဝ့ၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်တတီတလိၤဘၣ် လၢပှၤလၢအကတုၤလၢ တၢ်ဟးဂီၤတဖၣ်အကျါလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တတူၢ်လိာ်ဘၣ် တၢ်အဲၣ်ဒိး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ, ဒ်သိးအကတုၤလၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအီၤဘၣ်. ၁၁ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယွၤကမၢလီၤ တၢ်လီဆူၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အလိၤ, ဒ်သိးအကနာ်တၢ်ကဘျံးကဘျၣ်, ၁၂ ဒ်သိးကယဲၢ်ပှၤလၢ အတနာ်ဘၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ်, ဒီးအဲၣ်ဒိး တၢ်တတီတလိၤဘၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်, ကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဃၣ်အီၤလီၤ.
it-2 ကဘျံးပၤ ၂၄၅ အဆၢ ၇
တၢ်လံၣ်တၢ်လီ
ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ “တၢ်လီဆူၣ်” ကအိၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤလၢအအဲၣ် တၢ်ကတိၤကဘျံးကဘျၣ်တဖၣ် အကျါအဃိ အဝဲသ့ၣ်တနာ်ဝဲ တၢ်ကစီၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ် “နာ်တၢ်ကဘျံးကဘျၣ်လီၤ.” (၂ သ့း. ၂:၉-၁၂) တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး လၢပျၢၤပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ အစီၤပၤအၤဃာ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အဝံမံၤကါယၤ တဲဆိပာ်ဝဲလၢ စီၤအၤဃာ်ကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဖဲတၢ်ဒုးလၢ ရၤမိးကံးလဧး သနာ်က့ ဝံလၢအဘျၣ်တဖၣ် ဒုးနာ်န့ၢ် စီၤအၤဃာ်လၢ ကမၤနၢၤတၢ်သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. လၢဝံမံၤကါယၤ အတၢ်ထံၣ်လၢညါခီအပူၤန့ၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ မူခိၣ်ကလူးတဂၤ ကလဲၤ “လွဲန့ၢ်” ဝဲစီၤအၤဃာ် အဝံတဖၣ်လီၤ. အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ မူခိၣ်ကလူးန့ၣ် မၤဝဲဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကတဲတၢ်ဖဲအသး, အသုတတဲတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဂ့ၤ ဒီးကတဲတၢ်လၢ စီၤပၤအၤဃာ် အဲၣ်ဒိးနၢ်ဟူဝဲတဖၣ်လီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အိၣ်ဘၣ်ဆၣ် စီၤပၤအၤဃာ်န့ၣ် ဒိကနၣ်ဝဲ ဝံအတၢ်ကတိၤလၢအကမၣ်တဖၣ်အဃိ အဝဲဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤကွံာ်ဝဲအသးသမူလီၤ.—၁ စီၤပၤ. ၂၂:၁-၃၈; ၂ ကွဲး. ၁၈.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(၂ သ့းစၤလနံ ၁:၇, ၈) ဒီးလၢအကဟ့ၣ်ပှၤလၢ အဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် သုဝဲသ့ၣ်အံၤ, လၢသုကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဘှံးဒီးပှၤ, ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဖျါထီၣ်လၢမူခိၣ် အိၣ်ဒီးအကလူး ဘၣ်ဃးဒီးအစိအကမီၤ, ၈ လၢမ့ၣ်အူလၣ်အပူၤလၢ အကဟ့ၣ်ဆၢ တၢ်လၢပှၤတသ့ၣ်ညါဘၣ်ယွၤ, ဒီးပှၤတစူၢ်ဘၣ် ပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အတၢ်သးခုအကစီၣ်အကတီၢ်လီၤ.
it-1 ကဘျံးပၤ ၈၃၄ အဆၢ ၅
မ့ၣ်အူလၣ်
စီၤပ့းတရူး ကွဲးဝဲလၢ “မူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်ခဲကနံၣ်အံၤ” န့ၣ်ဘၣ်တၢ် “ပာ်အီၤလၢ မ့ၣ်အူအဂီၢ်” လီၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ် လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ အဖီခိၣ်ဒီးတဖီလာ် ဒီးလံာ်စီဆှံအဆၢလၢ အဂၤတဖၣ်န့ၣ် ဖျါလၢတမ့ၢ် မ့ၣ်အူအနီၢ်ကီၢ်ဘၣ်. အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်မၤဟးဂီၤလီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. လၢစီၤနိအၤအစိၤ ထံလုၢ်ဘၢတၢ်အခါန့ၣ် မူခိၣ် ဒီးဟီၣ်ခိၣ်တဟးဂီၤဘၣ် ဟးဂီၤဒၣ်ထဲ ပှၤတယူးတယီၣ်ယွၤတဖၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲယ့ၣ်ၡူး ဒီးမူခိၣ်ကလူးလၢ အိၣ်ဒီးအစိအကမီၤတဖၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ် ဒီးမ့ၣ်အူလၣ်အခါ ကမၤဟးဂီၤကွံာ်ဝဲ ပှၤတယူးတယီၣ်ယွၤ ဒီးတၢ်အၢတၢ်သီလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ.—၂ ပ့း. ၃:၅-၇, ၁၀-၁၃; ၂ သ့း. ၁:၆-၁၀; ထိၣ်သတြီၤ ဒီး ၡါ. ၆၆:၁၅, ၁၆, ၂၂, ၂၄.
(၂ သ့းစၤလနံ ၂:၂) ဒ်သိးသုသး သုတဟူးတဝးလၢအဆိအချ့တဂ့ၤ, ဒ်သိးသုသုတဘၣ် တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးလၢသးမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢလံာ်ဒ်အဟဲလၢပအိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ဒ်ကစၢ်အမုၢ်နံၤကဘၣ်ဘူးတ့ၢ် အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ.
it-1 ကဘျံးပၤ ၁၂၀၆ အဆၢ ၄
တၢ်ကတိၤ
“တၢ်ကတိၤ”—တၢ်အဘၣ် ဒီးအကမၣ်. တၢ်မၢဖိတဖၣ် အတၢ်ကွဲးတနီၤန့ၣ် သူဝဲ ကြံးအတၢ်ကတိၤ နယူၢ်မၢ် (သး) လၢကျဲအလီၤဆီတမံၤလီၤ. အဒိ လၢ ၂ သ့းစၤလနံ ၂:၂ န့ၣ် တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်သ့းစၤလနံတဖၣ်လၢ “ဒ်သိးသုသး သုတဟူးတဝးလၢ အဆိအချ့တဂ့ၤ, ဒ်သိးသုသုတဘၣ် တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးလၢသးမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢလံာ်ဒ်အဟဲလၢပအိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ဒ်ကစၢ်အမုၢ်နံၤကဘၣ်ဘူးတ့ၢ် အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ.” တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် နယူၢ်မၢ် (သး) န့ၣ် စီၤပီလူးသူဝဲ ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး တၢ်ဆဲးကျိးလိာ်သးလၢ “တၢ်ကတိၤ” မ့တမ့ၢ် “လံာ်” န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံအဆၢအံၤန့ၣ် Lange’s Commentary on the Holy Scriptures (p. 126) ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “တၢ်မၢဖိပီလူးန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်ဟီဆိပာ်စၢၤ မ့တမ့ၢ် ဝံအတၢ်ကတိၤတခါ”လီၤ. (Translated and edited by P. Schaff, 1976) Vincent’s Word Studies in the New Testament ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ခီဖျိလၢသးန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ဖဲခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဘၣ်အခါ ပှၤတဲတၢ်လၢဝံအကျိာ် ဒီးတဲလီၤအသးလၢ အတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ဟဲလၢယွၤအအိၣ်လီၤ.” (Translated and edited by P. Schaff, 1976) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢအလီၤဂာ်လိာ်သးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ပှၤကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံတနီၤ ကွဲးကျိာ်ဝဲ နယူၢ်မၢ်အံၤလၢ “သး” ဘၣ်ဆၣ် ပှၤကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံအဂၤတနီၤ ကွဲးကျိာ်ဝဲလၢ “သးစီဆှံအတၢ်ကစီၣ်” (AT) “တၢ်တဲဆိပာ်” (JB), “တၢ်ကစီၣ်” (D’Ostervald; Segond [French]), “တၢ်ကတိၤ” တဖၣ်လီၤ.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(၂ သ့းစၤလနံ ၁:၁-၁၂) စီၤပီလူးဒီးစီၤစံလၤ ဒီးစီၤတံၤမသ့း, စံးဘၣ်ပှၤသ့းစၤလနံဖိ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ပပၢ်ယွၤဒီး ပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤန့ၣ်, ၂ မ်တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်ဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိး လၢပပၢ်ယွၤဒီး ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အအိၣ်န့ၣ် ဘၣ်သုတက့ၢ်. ၃ ပုၢ်သ့ၣ်ဝဲၢ်သ့ၣ်ဧၢ, ပဂ့ၤစံးထီၣ်ပတြၢၤ ယွၤအဘျုးအဖှိၣ်လၢ သုဃိတဘိယူၢ်ဃီ, ဒ်တၢ်အကြၢးအဘၣ် အသိးလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုတၢ်နာ်ဒိၣ်ထီၣ်ဒိၣ်မး, ဒီးသုတၢ်အဲၣ် လိာ်ကွံလိာ်သုသး ကိးဂၤဒဲးန့ၣ်, အါထီၣ်ဝဲလီၤ. ၄ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, မ့ၢ်သုတၢ်ဝံသးစူၤ, ဒီးသုတၢ်နာ်, လၢသုဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤသီ ဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤအဃိဒီး, ပဝဲဒၣ်ပကစၢ်ဒၣ်ပဝဲအံၤ, ပပာ်ပသးကဖၢလၢလၢသုဂ့ၢ်, လၢယွၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အပူၤလီၤ. ၅ အဝဲန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်အုၣ်အသး ဘၣ်ဃးဒီး ယွၤအတၢ်စံၣ်ညီၣ်တီလၢ အပာ်သုလၢသုဂ့ၤဘၣ်ဃးဒီး ယွၤအဘီအမုၢ်, လၢသုတူၢ်တၢ်လၢအဃိစ့ၢ်ကီး အဂ့ၢ်လီၤ. ၆ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့ၢ်တၢ်တီတၢ်လိၤ လၢယွၤ, လၢအကဟ့ၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လၢ ပှၤလၢအမၤနးမၤဖှီၣ်သု, ၇ ဒီးလၢအကဟ့ၣ်ပှၤလၢ အဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် သုဝဲသ့ၣ်အံၤ, လၢသုကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဘှံးဒီးပှၤ, ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အိၣ်ဖျါထီၣ်လၢမူခိၣ် အိၣ်ဒီးအကလူး ဘၣ်ဃးဒီးအစိအကမီၤ, ၈ လၢမ့ၣ်အူလၣ်အပူၤလၢ အကဟ့ၣ်ဆၢ တၢ်လၢပှၤတသ့ၣ်ညါဘၣ်ယွၤ, ဒီးပှၤတစူၢ်ဘၣ် ပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အတၢ်သးခုအကစီၣ်အကတီၢ်လီၤ. ၉ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်အတၢ်ဒဲးဘးလၢ တၢ်ဟးဂီၤအထူအယိာ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါ, ဒီးအစိအကမီၤ အလၤအကပီၤအအိၣ်, ၁၀ ဖဲအဟဲဝဲလၢ မုၢ်တနံၤန့ၣ် လၢအကဘၣ်တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤ လၢအပှၤစီဆှံ, ဒီးကဲထီၣ်တၢ်ကမၢကမၣ်အလီၢ်လၢ ကယဲၢ်ပှၤလၢအနာ်တၢ်, အကတီၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပတၢ်အုၣ်ပသးန့ၣ် ဘၣ်တၢ်နာ်အီၤလၢသုန့ၣ်လီၤ. ၁၁ လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဘါထုကဖၣ်လၢသုဂီၢ် တဘိယူၢ်ဃီဒ်သိး ပကစၢ်ကပာ်သုလၢပှၤဂ့ၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကိးက့ၤအီၤ, ဒီးကမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ကယဲၢ်တၢ်အဲၣ်ဒိး ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မၤဂ့ၤ, ဒီးတၢ်မၤဘၣ်ဃးဒီးတၢ်နာ်, အိၣ်ဒီးတၢ်အစိအကမီၤ, ၁၂ ဒ်သိးပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အမံၤ ကဘၣ်တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤလၢသုပူၤ, ဒီးသုဝဲလၢအဝဲဒၣ်အပူၤ, ဒ်ပကစၢ်ယွၤ ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအဘျုးအဖှိၣ် အိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ.
လါယူၤလံ ၂၂–၂၈
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ၁ တံၤမသ့း ၁–၃
“ဂုာ်ကျဲးစၢး တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ တၢ်မၤဂ့ၤတၢ်အဂီၢ်”
(၁ တံၤမသ့း ၃:၁) တၢ်ကတိၤလၢ အမ့ၢ်အတီတထံၣ် မ့ၢ်အအံၤ, ပှၤတဂၤဂၤမ့ၢ်ဆၢကဲထီၣ်လၢ ပှၤကွၢ်တၢ်ဒီး, မ့ၢ်အဆၢတၢ်မၤ လၢအဂ့ၤတမံၤလီၤ.
ဒ်သိးပကလဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢ နီၢ်သးတခီအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်
၃ ဖး ၁ တံၤမသ့း ၃:၁ တက့ၢ်. တၢ်မၢဖိပီလူး စံးပတြၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ “အဆၢကဲထီၣ်” တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ ပှၤတဂၤမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး ဟံးန့ၢ်တၢ်တမံၤလၢ အဖီၣ်ဝဲတတုၤဘၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးထဲးဂံၢ်ထဲးဘါဒီး တကျဲၢ်ထီၣ်အခီၣ် ဒ်သိးဖီၣ်ဝဲကတုၤအဂီၢ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်တဂၤန့ၣ် ကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါဝဲလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ပာ်ဖျါထီၣ်ခရံာ်ဖိ တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လီၤ. ဒီးတုၤအကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ ကကဲထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂီၢ်လီၤ.
(၁ တံၤမသ့း ၃:၁၃) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤလၢအမၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အခ့အပှၤအတၢ် ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်, န့ၢ်ဘၣ်အလီၢ်ဂ့ၤလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲအဂီၢ်, ဒီးအသးခူတလ့ၢ်အါလၢ တၢ်နာ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤလီၤ.
km ၉/၇၈ ကဘျံးပၤ ၄ အဆၢ ၇
“န့ၢ်ဘၣ်အလီၢ်ဂ့ၤ”
၇ ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူးတဲဝဲ ပိာ်ခွါတဖၣ်အံၤလၢ “န့ၢ်ဘၣ်အလီၢ်ဂ့ၤ” မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤလဲၣ်န့ၣ် ပနၢ်ပၢၢ်အီၤသ့လီၤ. တၢ်အံၤတမ့ၢ်ဒ် ပှၤတနီၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လီၢ်တၢ်လၤဒ် သရိာ်တဖၣ်မၤဝဲအသိးဘၣ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ် လၢအမၤတၢ် “ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်တဖၣ်” န့ၣ်နာ်ဝဲလၢ ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးအအိၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ် အတၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲ ဒီးအတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်ဒီး “အသးခူတလ့ၢ်အါလၢ တၢ်နာ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤလီၤ.” အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် မၤတၢ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်နာ်လၢ အဂၢၢ်အကျၢၤ ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ အတၢ်နာ်အဂ့ၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤလီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(၁ တံၤမသ့း ၁:၄) လၢအသုတသးအိၣ်ပူတဖၣ်, ဒီးတၢ်ဂံၢ်ထံးဃဲၤလာ် လၢအကတၢၢ်တအိၣ်ဘၣ် တဂ့ၤအသိးန့ၣ်, မၤတက့ၢ်. တၢ်န့ၣ်တဖၣ် တမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤဘၣ် ယွၤအလုၢ်အလၢ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်နာ်ဘၣ်, အခိၣ်တလိာ် မၤအါထီၣ် တၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့လိာ်န့ၣ်လီၤ.
it-1 ကဘျံးပၤ ၉၁၄-၉၁၅
တၢ်ဂံၢ်ထံးဃဲၤလာ် မ့တမ့ၢ် တၢ်လီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်
တၢ်ဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်လီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်အဂ့ၢ် ဒီးတၢ်တဲသကိးအီၤန့ၣ် အဘျုးတအိၣ်ဘၣ်. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲစီၤပီလူးကွဲးဝဲလံာ်လၢ စီၤတံၤမသ့း အအိၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ် ကစၢ်ယွၤတနီၤဖးဝဲ ပှၤယူဒၤဖိ ဒီးပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ်ဘၣ်အဃိ တလိၣ်လၢ ပှၤကဘၣ်ကတီၤပာ် တၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်အဂ့ၢ် ဒ်သိးပှၤကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အုၣ်သးလၢ ပှၤဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်လၢ ကလုာ်ဖဲလဲၣ် တကလုာ်လဲၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. (ကလၤ. ၃:၂၈) မ့ၢ်လၢတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဟဲလီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်အဂ့ၢ် စးထီၣ်လၢ စီၤဒၤဝံးတုၤလီၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အိၣ်ပာ်စၢၤလံအဃိလီၤ. စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ်အဝဲသ့ၣ် ဒ်အံၤဝံၤတယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤ ဒီးပှၤယူဒၤဖိ အတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကဟးဂီၤကွံာ်ဝဲလီၤ. ကစၢ်ယွၤတပာ်ဃာ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. အဃိ စီၤပီလူးအသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤလၢ စီၤတံၤမသ့း ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ် ကဃုသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်လီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်အဂ့ၢ် ဒီးကတဲအါလိာ်အသး ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အရ့တဒိၣ်တဖၣ်အံၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ် တသးစၢၢ်ဆၢဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ခရံာ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ် တၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်လီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်အဂ့ၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢအမ့ၢ် တၢ်အုၣ်အသးဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် မ့ၢ်မ့းၡံအၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤ. တၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်လီၤစၢၤလီၤသွဲၣ် အဂ့ၢ်အဂၤလၢအအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အုၣ်သးတခါလၢ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါတဖၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးဒုးသ့ၣ်ညါပှၤ တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤလၢ အလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်လီၤ.
(၁ တံၤမသ့း ၁:၁၇) ဒီးစီၤပၤအထူအယိာ်, သံတသ့, အိၣ်တဖျါ, ကစၢ်တဂၤဃီန့ၣ်, မ်တၢ်ယူးတၢ်ယီၣ်, ဒီးတၢ်လၤကပီၤ အိၣ်ဒီးအီၤ အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်တက့ၢ်. အၤမ့ၣ်.
cl ကဘျံးပၤ ၁၂ အဆၢ ၁၅
“ကွၢ်ကွၢ်, အဝဲဒၣ်အံၤမ့ၢ်ပကစၢ်လီၤ”
၁၅ မံၤလၤသၣ်ကပီၤအဂၤတခါလၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲထဲဒၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဂၤဧိၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ “စီၤပၤအထူအယိာ်” လီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၁:၁၇; လီၣ်ဖျါ ၁၅:၃) တၢ်အံၤအခီပညီဒ်လဲၣ်. ခီဖျိလၢပတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးအဃိ ကီခဲလၢပကသ့ၣ်ညါသနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် လၢအပူၤကွံာ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ခါဆူညါမ့ၢ်ဂ့ၤ အိၣ်ဝဲလီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၉၀:၂ တဲဝဲလၢ “နဲဒၣ်အံၤ လၢပျၢၤလၢကစၢၤကစၢၤန့ၣ် နမ့ၢ်ယွၤ အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်လီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အခီၣ်ထံးတအိၣ်ဘၣ် အဝဲအိၣ်မူဝဲထီဘိလီၤ. တချုးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အိၣ်ဒံးဘၣ် ဒီးတချုးတၢ်တမံၤမံၤ အိၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ပာ်စၢၤဝဲအဃိ ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ “တၢ်အိၣ်လၢကစၢၤကစၢၤ လၢပျၢၤလံၤလံၤ” န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလီၤ. (ဒၤနံးယ့လး ၇:၉, ၁၃, ၂၂) ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ပၢကစၢ် အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤန့ၣ် မတၤကဂ့ၢ်လိာ်တဂၤလဲၣ်.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(၁ တံၤမသ့း ၂:၁-၁၅) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, လၢတၢ်ခဲလၢာ်အကျါယမၤလိာ်ဆိ, လၢပှၤကမၤတၢ်ဃ့ကညး, တၢ်ဘါထုကဖၣ်, တၢ်သကွံၢ်ကညး, တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်, လၢပှၤကညီခဲလၢာ်အဂီၢ်, ၂ လၢစီၤပၤ, ဒီးကယဲၢ်ပှၤအိၣ်လၢ ပဒိၣ်အလီၢ်အဂီၢ်, ဒ်သိး ပကအိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ဘှီၣ်, ဒီးအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးလၢ ကယဲၢ်တၢ်ယူးတၢ်ယီၣ်ယွၤ, ဒီးတၢ်ကဒုလီၤတံၢ်အပူၤလီၤ. ၃ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤ, ဒီးတၢ်ဘၣ်ယွၤအသးလၢ အအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပှၤလီၤ. ၄ အဝဲဒၣ်န့ၣ် ဆၢဝဲလၢ ပှၤကညီခဲလၢာ် ကတုၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအီၤ, ဒီးကသ့ၣ်ညါထီၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ်လီၤ. ၅ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤအိၣ်ဝဲတဂၤ, ဒီးလၢယွၤဒီး ပှၤကညီအဘၢၣ်စၢၤန့ၣ် ပှၤအိၣ်ဝဲတဂၤလီၤ. ၆ အဝဲဒၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤကညီ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်တဂၤ, လၢအဟ့ၣ်လီၤဒၣ်အသးလၢ တၢ်ပှ့ၤက့ၤလၢပှၤခဲလၢာ်အဂီၢ်, လၢအကဘၣ်အုၣ်အသးဖဲ အမုၢ်အလါဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ၇ ဒီးလၢတၢ်န့ၣ်အဂီၢ် တၢ်ပာ်ယၤလၢ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်, ဒီးပှၤတၢ်မၢဖိလီၤ. ယကတိၤတၢ်အမ့ၢ်အတီ, ယတကတိၤတၢ် ကဘျံးကဘျၣ်ဘၣ်, တၢ်ပာ်ယၤလၢ ပှၤကလုာ်တဖၣ်အသရၣ် လၢတၢ်နာ်ဒီး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤလီၤ. ၈ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယသးအိၣ်လၢပိာ်ခွါတဖၣ် အသးတဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်, ဒီးအသးတဒ့ဒီဘၣ်ဒီး, ကယူာ်ထီၣ်အစုစီဆှံ ဒီးဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ တၢ်ကိးပူၤဒဲးလီၤ. ၉ ဒ်န့ၣ်အသိး လၢပိာ်မုၣ်တဖၣ် ကကူတၢ်သိးတၢ် ဖဲအဂ့ၤအဘၣ်, ဒီးကယၢအသးလၢ တၢ်သံၣ်စူးသံၣ်ကျိၤ, ဒီးတၢ်ပာ်အသးသပှၢ်ပှၢ်လီၤ. လၢအသံၣ်ခိၣ်သူမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢထူဧိၤလွဲဧိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်မျၢ်ပလဲမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်ကူတၢ်သိးအပှ့ၤဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တမ့ၢ်ဘၣ်. ၁၀ မ့ၢ်လၢအမၤတၢ်ဂ့ၤ, ဒ်ပိာ်မုၣ်လၢအအၢၣ်လီၤအီလီၤ လၢအယူးယီၣ်ယွၤတဖၣ်, ဂ့ၤမၤဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. ၁၁ မ်ပိာ်မုၣ်မၤလိတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဘှီၣ် ဒီးစူၢ်တၢ်ခဲလၢာ် အပူၤတက့ၢ်. ၁၂ ပိာ်မုၣ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပာ်ဒိၣ်အသးလၢ ပိာ်ခွါအဖိခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ယတဟ့ၣ်မၤဘၣ်ယဲဘၣ်, မ့မ့ၢ်လၢအကအိၣ်ဘှီၣ်လီၤ. ၁၃ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်တ့လီၤဆိစီၤအၤဒၣ်, ဒီးတ့က့ၤနီၢ်အံၣ်အုလၢခံလီၤ. ၁၄ ဒီးတၢ်လီန့ၢ်စီၤအၤဒၣ် တမ့ၢ်ဘၣ်, မ့ၢ်ပိာ်မုၣ် ဘၣ်တၢ်လီန့ၢ်အီၤဒီး, လီၤကမၣ်တၢ်လီၤ. ၁၅ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး မ့ၢ်အိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢတၢ်နာ်, ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, ဒီးတၢ်စီဆှံအပူၤအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်အသးသပှၢ်ပှၢ်ဒီး, ကတုၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ, လၢအဆံးစၢ်အဖိလီၤ.
လါယူၤလံ ၂၉–လါအီကူး ၄
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | ၁ တံၤမသ့း ၄–၆
“တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤ ဒီးတၢ်ထူးတၢ်တီၤ”
(၁ တံၤမသ့း ၆:၆-၈) ဘၣ်ဆၣ်ဒီး တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤအိၣ်ဒီး သူၣ်မံသးမံန့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်မၤအါထီၣ်တၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. ၇ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပတဟဲစိာ်တၢ်ဆူ ဟီၣ်ခိၣ်နီတမံၤဘၣ်, ဒီးတၢ်အိၣ်ဖျါဝဲလၢ ပက့ၤစိာ်တၢ်တသ့စ့ၢ်ကီးဘၣ် နီတမံၤဘၣ်. ၈ ဒီးပတၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ဒီးပကူပသိးမ့ၢ်အိၣ်ဒီး, ပကသူၣ်မံသးမံလၢ တၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢး၀၃ ၆/၁ ကဘျံးပၤ ၉ အဆၢ ၁-၂
မၤလိန့ၢ်တၢ်ခူသူၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး သးမံလၢတၢ်လၢအအိၣ်ဒီးနၤ
စီၤပီလူးအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမံန့ၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသးမံဝဲဒီး တၢ်လၢအိၣ်ဒီးအီၤအဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် သူၣ်မံသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤန့ၣ် အခီပညီဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်တဲယိယိဖိန့ၣ် တၢ်လၢအလိၣ်ဒီးပှၤလၢ တနံၤဘၣ်တနံၤအဂီၢ် မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် ပသးမံလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် စီၤပီလူးတဲဘၣ် ပှၤလၢအမၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤလၢ တၢ်သးခုကစီၣ်တၢ်မၤအပူၤ စီၤတံၤမသ့းလၢ “တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤ အိၣ်ဒီးသူၣ်မံသးမံန့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်မၤအါထီၣ်တၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပတဟဲစိာ်တၢ်ဆူ ဟီၣ်ခိၣ်နီတမံၤဘၣ်, ဒီးတၢ်အိၣ်ဖျါဝဲလၢ ပက့ၤစိာ်တၢ်တသ့စ့ၢ်ကီးဘၣ် နီတမံၤဘၣ်. ဒီးပတၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ဒီးပကူပသိးမ့ၢ်အိၣ်ဒီး, ပကသူၣ်မံသးမံလၢ တၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”—၁ တံၤမသ့း ၆:၆-၈.
ပာ်သူၣ်ပာ်လၢ စီၤပီလူး ဒုးဘၣ်ထွဲဝဲ တၢ်သူၣ်မံသးမံ ဒီးတၢ်ယူးယီၣ်ယွၤန့ၣ်တက့ၢ်. အဝဲအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲလၢ တၢ်သူၣ်ခုသးခုနီၢ်နီၢ်န့ၣ် ဟဲခီဖျိတၢ်ယူးယီၣ်ယွၤလီၤ. တမ့ၢ်လၢပအိၣ်ဒီး တၢ်ပီးတၢ်လီ မ့တမ့ၢ် တၢ်ထူးတၢ်တီၤ အါအါဂီၢ်ဂီၢ်အဃိဘၣ်, မ့ၢ်လၢပပာ်ဆိ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢအဃိလီၤ. ‘တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိး’ န့ၣ်မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်လၢ အမၤစၢၤအီၤဒ်သိး အမၤယွၤအတၢ်မၤတုၤလၢ အကတၢၢ်ကသ့အဂီၢ်လီၤ. စီၤပီလူး သူၣ်မံသးမံဝဲဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤအဃိ အတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ အဝဲသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤလီၤ.
(၁ တံၤမသ့း ၆:၉) မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအသါကကဲ ပှၤအထူးအတီၤတဖၣ်န့ၣ်, လီၤဘၣ်လၢတၢ်လ့ပစီ, ဒီးတၢ်အပျံၤသကွီၤ, ဒီးသးကွံတၢ်အါမံၤလၢ အတဂ့ၤဘၣ်ဒီးမၤအၢတၢ်လီၤ. အဝဲန့ၣ်မၤလီၤဘျၢ ပှၤကညီလၢ တၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤ, ဒီးတၢ်ဟါမူၤဟါမၢ်အပူၤလီၤ.
g ၆/၀၇ ကဘျံးပၤ ၆ အဆၢ ၂
တၢ်ဃုတၢ်ထူးတၢ်တီၤန့ၣ် မၤဘၣ်ဒိနၤသ့
ပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ် ဃုတၢ်ထူးတၢ်တီၤသနာ်က့ တသံဒံးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ် သးစၢၢ်ဆၢဝဲထဲ ကဃုတၢ်ထူးတၢ်တီၤအဃိ တဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုနီၢ်ကီၢ်လၢ အတၢ်အိၣ်မူအပူၤဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ဆီၣ်သနံးလၢ တၢ်မၤလီၢ်, အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ခီဖျိကျိၣ်စ့လၢာ်အါအဃိ, မံတန့ၢ်ဘၣ်, အခိၣ်ဆါထီဘိ, အပူၤလီၢ်ထီၣ် ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတဖၣ်န့ၣ် မၤစှၤလီၤအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဖၣ် ဒီးအသးသမူစ့ၢ်ကီးဖုၣ်လီၤဝဲလီၤ. ပှၤတဂၤ ဖဲအသ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အဝဲကဘၣ်ဆီတလဲ တၢ်လၢအပာ်ဆိဝဲတဖၣ်အခါ စဲၤခံလၢအဂီၢ်လံ. အသးသမူတံၤသကိး တနာ်န့ၢ်အီၤလၢၤဘၣ်. အဖိတဖၣ် အသးကဘၣ်ဒိ ဒီးအနီၢ်ကစၢ် အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့စ့ၢ်ကီး ဘၣ်ဒိဝဲလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲမၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤ တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတနီၤန့ၢ် သနာ်က့ အဝဲကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲ အါမးလီၤ. ပှၤဒ်သိးန့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် “ဆဲးဖျိအသးလၢ တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤအါမံၤလီၤ.”—၁ တံၤမသ့း ၆:၁၀.
(၁ တံၤမသ့း ၆:၁၀) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်အဲၣ်စ့န့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်အၢတၢ်သီ ခဲလၢာ်အဂံၢ်လီၤ. အဝဲန့ၣ်ပှၤတနီၤနီၤ ဆၢန့ၢ်ဘၣ်သတးဒီး, ဃၣ်ကွံာ်အသးလၢတၢ်နာ်, ဒီးဆဲးဖျိအသးလၢ တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤအါမံၤလီၤ.
g ၁၁/၀၈ ကဘျံးပၤ ၆ အဆၢ ၄-၆
ကျဲဃုဘိလၢ ကမၤစၢၤနၤလၢ နတၢ်အိၣ်မူကလဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂီၢ်
ဒ်ပထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတခါ ပာ်ဖျါဝဲအသိး ပှၤလၢအပာ်ဒိၣ်တၢ်ထူးတၢ်တီၤ ဒီးလူၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် မၤသးဒ် ဃဲာ်ပဲာ်ထံအလီၢ်တဖျါအသိးလီၤ. အဝဲသ့ၣ် တဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမံနီၢ်နီၢ်လၢ အတၢ်အိၣ်မူပူၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ထံၣ်ဘၣ်ထဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. အဒိ, ပှၤလၢအဃုထၢ တၢ်ထူးတၢ်တီၤတဂၤန့ၣ် အတၢ်ဆၢကတီၢ် တအိၣ်လၢကရ့ဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအတံၤသကိးတဖၣ် အါအါလၢၤဘၣ်. ဒီးအဂၤတနီၤန့ၣ် တမ့ၢ်လၢအတၢ်မၤအဃိဘၣ် ခီဖျိလၢအတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤအဃိ မံဝဲတန့ၢ်ဘၣ်. စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၅:၁၂ တဲဝဲလၢ “ပှၤမၤအီၣ်တၢ်ဖိ အိၣ်ဒီးအတၢ်အါမ့ၢ်ဂ့ၤ, စှၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, မံဝဲမုာ်မးလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤထူးပှၤတီၤအတၢ်အါန့ၣ် တဟ့ၣ်မံဘၣ်အီၤဘၣ်.”—Hebrew Names Version.
ကျိၣ်စ့န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲကစၢ်လၢ အအၢအသီတဂၤ တကးဒံးဘၣ် မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ပှၤလၢအလီတၢ်တဂၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် တဲစ့ၢ်ကီးဝဲ “တၢ်လီတၢ်ဝ့ၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ထူးတၢ်တီၤ” အဂ့ၢ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၄:၁၉) ပှၤတဲလၢ တၢ်ထူးတၢ်တီၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သူၣ်ခုသးခုသနာ်က့ နီၢ်နီၢ်တမ့ၢ်ဒံးန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်ထူးတၢ်တီၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်အါထီၣ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံလီၤ. စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၅:၁၀ တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအအဲၣ်စ့န့ၣ် အသးတမံဘၣ်လၢ စ့အဃိဘၣ်.”—The New English Bible.
ပှၤလၢအအဲၣ်ကျိၣ်စ့န့ၣ် ကမၤဘၣ်ဒိလီၤအသး ဒီးလၢခံအသးကဟးဂီၤ, အသးကဘၣ်တံာ်တာ် မ့တမ့ၢ် ကမၤတၢ်လၢ အမၤကမၣ်သဲစးဒၣ်လဲာ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၈:၂၀) တၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးတၢ်အိၣ်မူကလဲၤထီၣ်လဲၤထီန့ၣ် ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီ တၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်, တၢ်သးအိၣ်ပျၢ်တၢ်ကမၣ်, တၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအဂ့ၤ, တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(၁ တံၤမသ့း ၄:၂) ပှၤလၢအကတိၤတၢ် ကဘျံးကဘျၣ်လၢ တၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအပူၤ, အိၣ်ဒီးအသးဒၣ်ဝဲလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်ဘၣ်ထးကိၢ်ဂီၤန့ၣ်လီၤ.
သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်လၢအဂ့ၤန့ၣ် ကဲဘျုးဒ်လဲၣ်
၁၇ တၢ်မၢဖိပ့းတရူးကွဲးဝဲလၢ “အိၣ်ဒီးသုသးလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်အဂ့ၤ” တက့ၢ်. (၁ ပ့းတရူး ၃:၁၆) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအကွၢ်ကပာ်ကွံာ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ် လၢခံအသးလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် တဟ့ၣ်ပလီၢ်အီၤလၢၤဘၣ်. စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အသးလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်အ “ဘၣ်ထးကိၢ်” အသိးလီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၄:၂) မ့ၢ်နစုဘၣ်ထးကိၢ် တဘျီဘျီဧါ. ဖဲနစုဘၣ်ထးကိၢ် ဒီးဘျါက့ၤဝံၤအလီၢ်ခံ အညၣ်မံထီအိၣ်တ့ၢ်အလီၢ်န့ၣ် နတတူၢ်ဘၣ်လၢအဆါလၢၤဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ပှၤတဂၤမ့ၢ်ဆဲးမၤဒံးတၢ်ကမၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် “ဘၣ်ထးကိၢ်” အဃိ လၢခံတဟ့ၣ်ပလီၢ်အီၤလၢၤဘၣ်.
(၁ တံၤမသ့း ၄:၁၃) ယတချုးတုၤဒံးဘၣ်ဒီး ပာ်နသးလၢ တၢ်ကွၢ်လံာ်ကွၢ်လဲၢ်, လၢတၢ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤအခံ, လၢတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ တၢ်တက့ၢ်.
it-2 ကဘျံးပၤ ၇၁၄ အဆၢ ၁-၂
တၢ်ကွၢ်လံာ်ကွၢ်လဲၢ်
ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ. လၢတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ် ထဲဒၣ်ပှၤစှၤဂၤ အိၣ်ဒီးလံာ်စီဆှံလၢ ပှၤကွဲးအီၤလၢပှၤစု ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ဖးဝဲလၢ ကမျၢၢ်အမဲာ်ညါလီၤ. တၢ်မၢဖိပီလူး မၢပှၤဖးဖျါထီၣ် လံာ်လၢအဝဲကွဲးဝဲတဖၣ် လၢခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးလံာ်လၢအဝဲကွဲးဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂၤတဖၣ် အအိၣ်စ့ၢ်ကီး ပှၤဘၣ်လဲလိာ်ဖးအီၤလီၤ. (ကလီး. ၄:၁၆; ၁ သ့း. ၅:၂၇) စီၤပီလူးဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ ခရံာ်ဖိသးစၢ် ပှၤကွၢ်တၢ်စီၤတံၤမသ့းလၢ ကဂုာ်ကျဲးစၢး “လၢတၢ်ကွၢ်လံာ်ကွၢ်လဲၢ်, လၢတၢ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤအခံ, လၢတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ” အဂီၢ်လီၤ.—၁ တံၤ. ၄:၁၃.
ဖဲပှၤဖးလံာ်လၢ ကမျၢၢ်အမဲာ်ညါအခါ ပှၤကဘၣ်ဖးအီၤ ဘျ့ဘျ့ဆှီဆှီလီၤ. (ဃဘး. ၂:၂) တၢ်ဖးလံာ်လၢကမျၢၢ်အမဲာ်ညါန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိပှၤဂၤအဃိ ပှၤလၢအဖးလံာ်လၢ ကမျၢၢ်အမဲာ်ညါတဂၤန့ၣ် ကဘၣ်နၢ်ပၢၢ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဝဲဖးဝဲတဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ, ကဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲ ပှၤကွဲးလံာ်အတၢ်တိာ်ပာ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးဖဲအဝဲဖးလံာ်အခါ ကဘၣ်ပလီၢ်အသး ဒ်သိးပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိတဖၣ် သုတနၢ်ပၢၢ်ကမၣ် အခီပညီတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. လီၣ်ဖျါ ၁:၃ ကွဲးဝဲလၢ ပှၤလၢအဖး, ပှၤလၢအနၢ်ဟူ ဝံအကလုၢ်အကထါ ဒီးတိၢ်န့ၢ်ဖံးဃာ် တၢ်ကွဲးအသးတဖၣ်န့ၣ် ကသူၣ်ခုသးခုလီၤ.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(၁ တံၤမသ့း ၄:၁-၁၆) ဘၣ်ဆၣ်ဒီး သးန့ၣ်စံးဝဲဒၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး, လၢပှၤတနီၤနီၤ ကကဒံကဒါကွံာ်အသးလၢ တၢ်နာ်အပူၤ လၢခံလၢလာ်အဆၢအကတီၢ်, ဒီးကနာ်သးတဖၣ်လၢအလီတၢ်, ဒီးတၢ်ဝံတၢ်နါအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ, ၂ ပှၤလၢအကတိၤတၢ် ကဘျံးကဘျၣ်လၢ တၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအပူၤ, အိၣ်ဒီးအသးဒၣ်ဝဲလၢ အသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် ဘၣ်ထးကိၢ်ဂီၤန့ၣ်လီၤ. ၃ ပှၤလၢအတြီဝဲဒ်သိး ပှၤသုတန့ၢ်မါ န့ၢ်ဝၤတဂ့ၤ, ဒီးမၤလိာ်ဝဲလၢ ပှၤဘၣ်ဒုၣ်တၢ်အီၣ်လၢ ယွၤတ့လီၤဝဲဒ်သိး ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဒီး သ့ၣ်ညါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်, ကဒိးန့ၢ်ဝဲဒီး တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်လီၤ. ၄ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကယဲၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်တ့ တမံၤလၢ်လၢ်မ့ၢ်အဂ့ၤ, ဒီးပှၤမ့ၢ်တူၢ်လိာ်ဒီး တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ အဘျုးအဖှိၣ်ဒီး, တဘၣ်ညိကွံာ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်. ၅ အအဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, စီဆှံဝဲလၢ ယွၤအကလုၢ်အကထါ, ဒီးတၢ်ဘါထုကဖၣ် အဃိလီၤ. ၆ နမ့ၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်တဖၣ်န့ၣ်ဒီး, နကမ့ၢ် ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အခ့အပှၤ လၢအဂ့ၤ, လၢအဘၣ်တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အီၤလၢ တၢ်နာ်အကလုၢ်အကထါ, ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢအဂ့ၤလၢ နလူၤတိၢ်န့ၢ်လံအီၤလံန့ၣ်လီၤ. ၇ မ့မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်သးပှၢ်အပူ ကလီကလီတဖၣ်န့ၣ်, ညိကွံာ်တက့ၢ်. ဒီးသိၣ်လီၤဒၣ်နသးဆူ တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤန့ၣ်တက့ၢ်. ၈ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်သိၣ်လိနီၢ်ခိ, မ့ၢ်အအိၣ်ဒီးအဘျုးအဖှိၣ် တစဲးစဲးလီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤန့ၣ်, အိၣ်ဒီးတၢ်စံးပာ် ဘၣ်ဃးဒီးအအံၤတဃၣ်, ဒီးခဲကိာ်တဃၣ်သတးဒီး, အိၣ်ဒီးအဘျုးအဖှိၣ်လၢ တၢ်ခဲလၢာ်အဂီၢ်လီၤ. ၉ တၢ်ကတိၤတထံၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်အမ့ၢ်အတီ, ဒီးဂ့ၤလၢပှၤခဲလၢာ် တူၢ်လိာ်အီၤလီၤ. ၁၀ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, လၢတၢ်န့ၣ်အဃိဒီး, ပမၤဘှံးပသး, ဒီးပဘၣ်တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပမုၢ်လၢ်လံတၢ်လၢ ယွၤလၢအမူဝဲန့ၣ်လံ. အဝဲဒၣ်မ့ၢ်ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပှၤခဲလၢာ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်လီၤ. ၁၁ တၢ်န့ၣ်တဖၣ် မၤလိာ်ဒီး သိၣ်လိတက့ၢ်. ၁၂ နဲဒၣ်အံၤ, မ်နသုတဒုး မၤတရီတပါနၤလၢ နသးစၢ်အဃိ, လၢပှၤနီတဂၤတဂ့ၤ. မ့မ့ၢ်မ်နကဲလၢ တၢ်အဒိအတဲာ်လၢ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ တၢ်အမဲာ်ညါ လၢတၢ်ကတိၤ, လၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, လၢတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, လၢတၢ်စီဆှံ အပူၤတက့ၢ်. ၁၃ ယတချုးတုၤဒံးဘၣ်ဒီး ပာ်နသးလၢ တၢ်ကွၢ်လံာ်ကွၢ်လဲၢ်, လၢတၢ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤအခံ, လၢတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ တၢ်တက့ၢ်. ၁၄ တၢ်ဟ့ၣ်လၢအအိၣ်လၢနပူၤ, လၢတၢ်ဟ့ၣ်လီၤနၤ, ဒ်ဝံအကျိာ်အသိး, အိၣ်ဒီးပသူၣ်က့သးပှၢ် အတၢ်ပာ်စုလၢနလိၤန့ၣ်, နတအံးတကွၢ်ဘၣ်ဒီး, နသုတအိၣ်တဂ့ၤ. ၁၅ တၢ်န့ၣ်တဖၣ် ဆိကမိၣ်ဒီး ဟ့ၣ်လီၤနသးလၢအီၤဒ်သိး နတၢ်သ့ထီၣ်ဘၣ်ထီၣ်ကအိၣ်ဖျါ လၢပှၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါတက့ၢ်. ၁၆ ပလီၢ်နသးလၢ နကစၢ်ဒၣ်နဲအဂ့ၢ်, ဒီးလၢတၢ်သိၣ်တၢ်သီအဂ့ၢ်တက့ၢ်. အိၣ်လၢအပူၤဆိးလၢအပူၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်ဒီး, နကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤနသးဒၣ်နဲ, ဒီးပှၤလၢအနၢ်ဟူတၢ်လၢနၤတဖၣ်လီၤ.