ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ ကၠိဖိလံာ်တၢ်မၤလိ အတၢ်ဂ့ၢ်ဘျးစဲ
လါယူၤလံ ၂–၈
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | လူၤကၣ် ၆–၇
“ဃီၣ်ဟ့ၣ်တၢ်လၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်တက့ၢ်”
(လူၤကၣ် ၆:၃၇) ဒီးသုတစံၣ်ညီၣ်တၢ်တဂ့ၤ, ဒီးတၢ်တစံၣ်ညီၣ်ဘၣ်သုဘၣ်. သုတစံၣ်ညီၣ်ဃၣ်တၢ်တဂ့ၤ, ဒီးတၢ်တစံၣ်ညီၣ်ဃၣ်ဘၣ်သုဘၣ်. ပျၢ်တၢ်တက့ၢ်. ဒီးတၢ်ကပျၢ် သုတၢ်လီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ လူၤ. ၆:၃၇
ပျၢ်တၢ်တက့ၢ်. ဒီးတၢ်ကပျၢ် သုတၢ်လီၤ– မ့တမ့ၢ် “ဆဲးပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်တက့ၢ်, ဒီးပှၤဂၤကပျၢ်ကွံာ် နတၢ်ကမၣ်လီၤ.” ကြံးအတၢ်ကတိၤလၢ ဘၣ်တၢ်သူအီၤဖဲအံၤန့ၣ် အခီပညီအိၣ်ဝဲလၢ “ပျၢ်ကွံာ်အီၤ, ဆှၢအီၤဆူအယံၤ, မၤထူၣ်ဖျဲးအီၤ (အဒိ, ပှၤဃိာ်ဖိ).” ဖဲလံာ်စီဆှံအဆၢအံၤ တဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး စံၣ်ညီၣ်တၢ် မ့တမ့ၢ် စံၣ်ညီၣ်ဃၣ်တၢ်အခါ အခီပညီအိၣ်လၢ ကြၢးဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ် သနာ်က့ ဘၣ်တၢ် ပျၢ်ကွံာ်အီၤလီၤ.
တၢး၀၈ ၅/၁၅ ကဘျံးပၤ ၉-၁၀ အဆၢ ၁၃-၁၄
ဆဲးမၤတၢ်လၢအဂ့ၤ
၁၃ လံာ်မးသဲပာ်ဖျါဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢ “ဒ်သိးသုသုတဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဂ့ၤဒီး, စံၣ်ညီၣ်တၢ် သုဝဲတဂ့ၤ.” (မး. ၇:၁) မ့မ့ၢ်လံာ်လူၤကၣ်အပူၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ဒီးသုတစံၣ်ညီၣ်တၢ်တဂ့ၤ, ဒီးတၢ်တစံၣ်ညီၣ်ဘၣ်သုဘၣ်. သုတစံၣ်ညီၣ်ဃၣ်တၢ်တဂ့ၤ, ဒီးတၢ်တစံၣ်ညီၣ်ဃၣ်ဘၣ်သုဘၣ်. ပျၢ်တၢ်တက့ၢ်. ဒီးတၢ်ကပျၢ် သုတၢ်လီၤ.” (လူၤ. ၆:၃၇) ပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ်လၢ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤန့ၣ် ဟံးဃာ်လုၢ်လၢ်လၢ တလီၤပလိာ်ဒီး လံာ်စီဆှံ ဒီးစံၣ်ညီၣ်ပှၤဂၤဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤလီၤ. ပှၤအါတက့ၢ်လၢ အဒိကနၣ်ယ့ၣ်ၡူး အကလုၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်တ “စံၣ်ညီၣ်တၢ်” လၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ် “ဆဲးပျၢ်ကွံာ်တၢ်” ခီဖျိ ပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤ အတၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၢဖိပီလူးစ့ၢ်ကီး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပကဘၣ်ပျၢ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်ဒ်န့ၣ်လီၤ.
၁၄ ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကဘၣ်ပျၢ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ် ဒ်သိးပှၤဂၤစ့ၢ်ကီး ကသးအိၣ်ပျၢ်ပှၤဂၤ အတၢ်ကမၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူး စံးဝဲလၢ “သုကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်သုလၢ တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ သုစံၣ်ညီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးသုကဘၣ်တၢ်ဃီၣ်န့ၢ် သုလၢတၢ်ဃီၣ်လၢ သုဃီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.” (မး. ၇:၂) ပမ့ၢ်ရ့ဒီးပှၤဂၤလၢ တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲန့ၣ် ပကကူးဘၣ်တၢ်လၢပဖှံအီၤန့ၣ်လီၤ.—ကလၤတံ ၆:၇.
(လူၤကၣ် ၆:၃၈) ဟ့ၣ်တၢ်တက့ၢ်. ဒီးတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်လၢသုလီၤ. ပှၤကဃီၣ်ကစီဒီ, ကဆီၣ်လီၤဃာ်, ကဂံၤဂုၤ, ဒီးကမၤပှဲၤစိတရိၤ, ဒီးကဟ့ၣ်လီၤလၢ သုသးနါပှၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဒ်သုဃီၣ်ဟ့ၣ်တၢ်အသိးန့ၣ်, တၢ်ကဃီၣ်ဟ့ၣ်က့ၤသုလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်တဖၣ်လၢ လူၤ. ၆:၃၈
ဟ့ၣ်တၢ်တက့ၢ်– မ့တမ့ၢ် “ဆဲးဟ့ၣ်တၢ်.” ကြံးအတၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီကမ့ၢ် “ဟ့ၣ်တၢ်” ဒီးပာ်ဖျါဝဲ တၢ်မၤလၢကဘၣ်ဆဲးမၤအီၤ.
သုသးနါပှၢ်– ဖဲအံၤ ဖျါလၢကြံးအတၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ဆ့ကၤအဖီခိၣ်တကထၢ လၢအလီၤစဲၤလၢ ယီၢ်တကိးအဖီလာ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ချံးထီၣ်အီၤ ဒီးလီၤဂာ်ဒ်ထၢၣ်အသိးလီၤ. တၢ်လၢ ‘ဟ့ၣ်လီၤလၢ သးနါပှၢ်ပူၤ’ န့ၣ်ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ လုၢ်လၢ်လၢ ပှၤဆါတၢ်တနီၤ ထၢနုာ်လီၤဝဲ တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ ပှၤပှ့ၤအီၤတဖၣ်ဆူ ထၢၣ်အဝဲန့ၣ်အပူၤလီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(လူၤကၣ် ၆:၁၂, ၁၃) ဒီးတၢ်မၤအသးလၢမုၢ်နံၤတဖၣ်န့ၣ်, အဝဲဒၣ်လဲၤဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢကစၢၢ်တဖျၢၣ်အလိၤ, ဒီးအိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်, ဒီးဘါထုကဖၣ်ယွၤသီတနၤကျၢၤလီၤ. ၁၃ ဒီးတုၤမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်ဒီး, ကိးက့ၤအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဆူအအိၣ်, ဒီးဃုထၢထီၣ်ပှၤတဆံခံဂၤလၢအကျါ, ဒီးယုၢ်ဝဲအမံၤလၢပှၤတၢ်မၢဖိလီၤ.
တၢး၀၇ ၈/၁ ကဘျံးပၤ ၆ အဆၢ ၁
ဒ်သိးပနီၢ်သးကဆူၣ်အဂီၢ်—ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်
အါတက့ၢ် ယ့ၣ်ၡူး သူတၢ်ဆၢကတီၢ် ဖးယံာ်လၢ တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ် အဂီၢ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၇:၁-၂၆) အဒိ ဖဲယ့ၣ်ၡူးတချုးဃုထၢထီၣ် ပှၤ ၁၂ ဂၤလၢကကဲထီၣ် အတၢ်မၢဖိတဖၣ်အခါ “လဲၤဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢကစၢၢ်တဖျၢၣ်အလိၤ, ဒီးအိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်, ဒီးဘါထုကဖၣ်ယွၤသီတနၤကျၢၤလီၤ.” (လူၤကၣ် ၆:၁၂) ပတဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ် သီတနၤကျၢၤသနာ်က့ ပှၤလၢအနီၢ်သးဆူၣ်တဖၣ် ကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးလီၤ. တချုးလၢ အဝဲသ့ၣ် ဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်တဖၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤလၢ ကဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်အဂီၢ်, ဃ့ဝဲသးစီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒ်သိးအတၢ်ဃုထၢအံၤ ကမၤဆူၣ်ထီၣ်အနီၢ်သးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
(လူၤကၣ် ၇:၃၅) ဘၣ်ဆၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ပာ်တီပာ်လိၤအီၤလၢ အဖိခဲလၢာ်အစုပူၤလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ လူၤ. ၇:၃၅
အဖိခဲလၢာ်– မ့တမ့ၢ် “အတၢ်ဟဲကဲထီၣ်အသး.” ဖဲအံၤ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤလၢ အိၣ်ဒီးအဖိလီၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ်ဖဲ မးသဲ ၁၁:၁၉, (ခ့ခါစှီၤကျိာ်) န့ၣ်တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤလၢ အိၣ်ဒီး “အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ” လီၤ. တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဖိ မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အုၣ်အသးလၢ စီၤယိၤဟၣ်ဒီး ယ့ၣ်ၡူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအတဲအၢအီၤတဖၣ် ကမၣ်ဝဲလီၤ. မ့ၢ်ဒၣ်ယ့ၣ်ၡူး စံးဝဲလၢ ‘ကွၢ်တၢ်မၤဒီး တၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အတီအလိၤဒီး နကသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ နတဲအၢတၢ်တဖၣ်ကမၣ်ဝဲလီၤ.’
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(လူၤကၣ် ၇:၃၆-၅၀) ဒီးမတၤတဂၤ, ပှၤဖၤရံၤၡဲတဂၤ, ဃ့ကိးယ့ၣ်ၡူးဒ်သိးအကအီၣ်တၢ်ဒီးအီၤလီၤ. ဒီးလဲၤနုာ်ဝဲလၢဖၤရံၤၡဲအဟံၣ်ပူၤ, ဒီးဆ့ၣ်နီၤသန့ၤဝဲလၢ မ့ၤလၣ်ထံးန့ၣ်လီၤ. ၃၇ ဒီးကွၢ်ကွၢ်, ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိ, ပိာ်မုၣ်အိၣ်လၢဝ့ၢ်ပူၤတဂၤန့ၣ်, သ့ၣ်ညါဝဲလၢအဆ့ၣ်နီၤသန့ၤလၢပှၤဖၤရံၤၡဲအဟံၣ်ပူၤ, ဒီးဟဲစိာ်ပလီလၢၢ်ဝါတဖျၢၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်နၢမူ, ဒီးဆၢထၢၣ်လၢအချၢဘူးဒီးအခီၣ်, ဒီးဟီၣ်ဝဲ, ၃၈ ဒီးသ့ကွံာ်အခီၣ်လၢအမဲာ်ထံ, ဒီးတြူာ်ကွံာ်ဝဲလၢအခိၣ်သူ, ဒီးနၢမူအခီၣ်, ဒီးဖှူဝဲလၢတၢ်နၢမူလီၤ. ၃၉ ဒီးပှၤဖၤရံၤၡဲလၢအကိးအီၤတဂၤန့ၣ်, ထံၣ်ဘၣ်ဒီးစံးဝဲလၢအသးကံၢ်ပူၤ, အဝဲတဂၤအံၤမ့မ့ၢ်ဝံဒီး, ပိာ်မုၣ်လၢအထိးဘၣ်အီၤတဂၤအံၤ, မ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်, ကသ့ၣ်ညါတ့ၢ်ဝဲလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့ၢ်ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိလီၤ. ၄၀ ဒီးယ့ၣ်ၡူးကတိၤဆၢတၢ်ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, စီၤၡံမိၣ်ဧၢ, ယကတိၤတၢ်ဒီးနၤအလီၢ်အိၣ်တဘီလီၤ. ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ကတိၤတၢ်တက့ၢ်, သရၣ်ဧၢ, ၄၁ စ့ကစၢ်တဂၤအစ့အိၣ်လၢပှၤခံဂၤအလိၤ, အဝဲတဂၤ, ဒန့ၤရံယဲၢ်ကယၤ, ဒီးအဝဲတဂၤ, ယဲၢ်ဆံလီၤ. ၄၂ ပှၤတဖၣ်န့ၣ်, စ့လၢအကလိးက့ၤ အီၤတအိၣ်ဘၣ်ဒီး, ပျၢ်ကွံာ်ဝဲခံဂၤလၢာ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဒီး, အဝဲခံဂၤန့ၣ်, ကအဲၣ်အီၤဒိၣ်တက့ၢ်ဖဲလဲၣ်တဂၤလဲၣ်. စံးဘၣ်ယၤတက့ၢ်. ၄၃ ဒီးစီၤၡံမိၣ်ကတိၤဆၢတၢ်ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ယဆိကမိၣ်ပှၤလၢအပျၢ်ကွံာ် အတၢ်လၢအအါ တက့ၢ်တဂၤလီၤ. ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, နစံၣ်ညီၣ်တၢ်ဘၣ်လံ. ၄၄ ဒီးဃၣ်ဃီၤအသးဆူပိာ်မုၣ်အအိၣ်, ဒီးစံးဘၣ်စီၤၡံမိၣ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ နထံၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ယဟဲနုာ်လၢနဟံၣ်ပူၤဒီးထံလၢယခီၣ်အဂီၢ်န့ၣ်, နတဟ့ၣ်ဘၣ်ယၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်အံၤသ့ကွံာ်ယခီၣ်လၢ အမဲာ်ထံဒီးတြူာ်ကွံာ်ဝဲလၢ အခိၣ်သူလီၤ. ၄၅ နဲဒၣ်အံၤနတနၢမူဘၣ်ယၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်အံၤ, လၢယဟဲနုာ်တ့ၢ်လံၤလံၤန့ၣ်, နၢမူယခီၣ် ဒီးတဆိတ့ၢ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်. ၄၆ နဲဒၣ်အံၤ, နတဖှူဘၣ်ယခိၣ်လၢ သိဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်အံၤ, ဖှူယခီၣ်လၢ သိနၢမူလီၤ. ၄၇ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, ယစံးဘၣ်နၤအံၤ, အတၢ်ဒဲးဘးလၢအအါန့ၣ် ပျၢ်လံဝဲလံ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့ၢ်အအဲၣ်ဝဲဒိၣ်မးလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ တၢ်ပျၢ်အီၤလၢအစှၤ, ကအဲၣ်တၢ်စှၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ၄၈ ဒီးစံးဘၣ်ပိာ်မုၣ်န့ၣ်, နတၢ်ဒဲးဘးပျၢ်လံ. ၄၉ ဒီးပှၤလၢအဆ့ၣ်နီၤသန့ၤဃုာ်လၢ မ့ၤလၣ်ထံးတဖၣ်န့ၣ်, စံးဝဲလၢအသးကံၢ်ပူၤ, ပှၤလၢအပျၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဒဲးဘးတဂၤအံၤ, မ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်. ၅၀ ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်ပိာ်မုၣ်, နတၢ်နာ်န့ၣ် အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလံနၤလံ. က့ၤမုာ်မုာ်တက့ၢ်.
လါယူၤလံ ၉–၁၅
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | လူၤကၣ် ၈–၉
“ပိာ်ယခံတက့ၢ်—တၢ်မနုၤလိၣ်ဝဲလဲၣ်”
(လူၤကၣ် ၉:၅၇, ၅၈) ဒီးတၢ်မၤအသးလၢ အလဲၤဝဲလၢကျဲဒီး, ပှၤတဂၤစံးဘၣ်အီၤ, ကစၢ်ဧၢ, ဖဲနလဲၤတၢ်တပူၤပူၤန့ၣ်, ယကပိာ်နခံလီၤ. ၅၈ ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်အီၤ, ထွံၣ်မံၤအိၣ်ဝဲဒီးအပူၤ, ဒီးထိၣ်လၢတၢ်ဖးဖီအိၣ်ဝဲဒီးအလီၢ်, မ့မ့ၢ်ပှၤကညီဖိခွါအံၤ, ဖဲအကပာ်မံလီၤအခိၣ်န့ၣ်, အလီၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်.
it-2 ကဘျံးပၤ ၄၉၄
တၢ်အသွံ
ပှၤကွဲးလံာ်တဂၤ ဟဲဒီးတဲယ့ၣ်ၡူးလၢ “ဖဲနလဲၤတၢ်တပူၤပူၤန့ၣ် ယကပိာ်နခံလီၤ.” ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်အီၤ “ထွံၣ်မံၤအိၣ်ဝဲဒီးအပူၤ, ဒီးထိၣ်လၢတၢ်ဖးဖီအိၣ်ဝဲဒီးအလီၢ်, မ့မ့ၢ်ပှၤကညီဖိခွါအံၤ, ဖဲအကပာ်လီၤအခိၣ်န့ၣ်, အလီၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်.” (မး. ၈:၁၉, ၂၀; လူၤ. ၉:၅၇, ၅၈) ဖဲအံၤယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအဲၣ်ဒိးပိာ်အခံတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တူၢ်ဆါအသး ဒီးကဘၣ်နာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအံၤအသိး အဝဲသိၣ်လိအပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ ကဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ “ကိၣ်လၢတနံၤအဂီၢ်တနံၤအဂီၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤလၢ်ပှၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤတက့ၢ်.” ဒီး တဲကဒီးဝဲလၢ “ဒ်န့ၣ်အသိး, ပှၤလၢသုကျါအံၤမ့ၢ်တညိကွံာ်ဘၣ်အတၢ်ခဲလၢာ်ဒီး, ကဲထီၣ်ယပျဲၢ်ယဘီၣ်တသ့ဘၣ် နီတဂၤဘၣ်.”—မးသဲ ၆:၁၁; လူၤ. ၁၄:၃၃.
(လူၤကၣ် ၉:၅၉, ၆၀) ဒီးစံးဘၣ်ပှၤလၢအဂၤတဂၤ, ပိာ်ယခံတက့ၢ်. ဒီးအဝဲဒၣ်စံးဝဲ, ကစၢ်ဧၢ, ဒ်သိးယကခူၣ်လီၤကွံာ် ယပၢ်ဒီး, ဒုးက့ၤဆိဒၣ်ကလိာ်ယၤတက့ၢ်. ၆၀ ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်အီၤ, ပှၤအသံန့ၣ်, မ်အခူၣ်လီၤကွံာ်အပှၤသံဒၣ်ဝဲတက့ၢ်. မ့မ့ၢ်နဲဒၣ်အံၤ လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤယွၤအဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်တက့ၢ်.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်တဖၣ်လၢ လူၤ. ၉:၅၉, ၆၀
ယကခူၣ်လီၤကွံာ်ယပၢ်– တၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီတမ့ၢ်လၢ ပှၤတဂၤန့ၣ် အပၢ်သံအဃိ ဃ့ဝဲအခွဲးလၢ အကလဲၤခူၣ်လီၤကွံာ်ဆိအပၢ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ဘၣ်ဖုးဒ်န့ၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢအကတဲသကိးတၢ် ဒီးယ့ၣ်ၡူးဖဲန့ၣ်ဘၣ်. စိၤလၢညါ တၢ်လီၢ်ဖဲမုၢ်ထီၣ်တၢ်ခၢၣ်သးလီၢ်ကဝီၤတကပၤန့ၣ် ညီနုၢ်ပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့ၢ်သံတဂၤဂၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ခူၣ်လီၤကွံာ်ဝဲတနံၤဃီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ပှၤတဂၤန့ၣ် အပၢ်အသးကပှၢ်ဖးဒိၣ် ဒီးအိၣ်တဆူၣ်နးနးကလဲာ် ဘၣ်ဆၣ်တမ့ၢ်အကသံဒံးဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးသနာ်က့ တမ့ၢ်ကတဲဝဲလၢ မိၢ်ပၢ်လၢအဆိးက့ ဒီးလိၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်ကဘၣ်ပာ်တ့ၢ်အီၤန့ၣ်ဘၣ်, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဖိအလံၤအဂၤလၢ ကမၤစၢၤအပၢ်န့ၣ် ကအိၣ်ဒံးဝဲလီၤ. (မၢ်. ၇:၉-၁၃) ပှၤတဂၤန့ၣ်ကတဲဝဲလၢ ‘ဖဲယပၢ်အိၣ်မူဒံးအခါ ယတပိာ်နခံဘၣ် လၢခံမးယကပိာ်နခံ, အိၣ်ခိးယၤတုၤလၢယပၢ်သံဒီးခူၣ်လီၤအီၤဝံၤတစု.’ လၢယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ထံၣ်န့ၣ် ပှၤတဂၤအံၤ ဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပာ်ဆိယွၤအဘီအမုၢ်န့ၣ်လီၤ. —လူၤ. ၉:၆၀, ၆၂.
ပှၤအသံန့ၣ်, မ်အခူၣ်လီၤကွံာ်အပှၤသံဒၣ်ဝဲတက့ၢ်– ဒ်ပထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်မၤနီၣ်လၢ လူၤကၣ် ၉:၅၉ ပူၤအသိး ပှၤတဂၤလၢအတဲတၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အပၢ်တသံဒံးဘၣ်. ကမ့ၢ်ဝဲအသးပှၢ်ဒီး အိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ‘ပှၤလၢအသံလၢနီၢ်သးန့ၣ် ကခူၣ်လီၤကွံာ်အပှၤသံ’ အခီပညီန့ၣ် ပှၤတဂၤအံၤ ကဘၣ်ပျဲအဘူးအတံၢ်တဖၣ်ကွၢ်ထွဲဝဲအပၢ် တုၤအပၢ်သံဒီး ခူၣ်လီၤကွံာ်ဝဲဒၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်ပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံန့ၣ် ကလဲၤဘၣ် လၢတၢ်မူအထူအယိာ်အကျဲဖီခိၣ် ဒီးတပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤသံလၢနီၢ်သးတဖၣ်အကျါလၢၤဘၣ်. ပမ့ၢ်ကွၢ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤကမူလၢနီၢ်သးအဂီၢ် ပှၤကဘၣ်မ့ၢ် ပှၤလၢအပာ်ဆိယွၤအဘီအမုၢ် ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တၢ်လီၢ်သကုၤဆးဒးလီၤ.
(လူၤကၣ် ၉:၆၁, ၆၂) ဒီးပှၤလၢအဂၤတဂၤစံးဝဲဒၣ်, ကစၢ်ဧၢ, ယကပိာ်နခံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီးဒုးက့ၤကတိၤဒိၣ်ဆိဒၣ်ကလိာ်ယၤလၢ ပှၤအိၣ်လၢယဟံၣ်ပူၤတက့ၢ်. ၆၂ ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်အီၤ, ပှၤလၢအဟံးထီၣ်ထဲၣ်အဘိ, ဒီးကွၢ်က့ၤတၢ်ဆူအလီၢ်ခံန့ၣ်, တကြၢးဘၣ်ဒီးယွၤအဘီအမုၢ်နီတဂၤဘၣ်.
nwtsty မံဒံယါ
ပှၤထဲၣ်တၢ်
ညီနုၢ်ပှၤထဲၣ်တၢ်အခါဖဲ မူခိၣ်ဟဲစူၤလီၤဒီး ဟီၣ်ခိၣ်ညၣ်ပှဲာ်လီၤဝဲအခါန့ၣ်လီၤ. (See App. B15.) ထဲၣ်တနီၤနီၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်တ့အီၤလၢသ့ၣ် ဒီးအခိၣ်ထိးနါန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဖျီၣ်အီၤလၢထးခိၣ်စူန့ၣ်လီၤ. ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဒု မ့တမ့ၢ် အါန့ၢ်တဒုဘၣ်ထုးဝဲလီၤ. ပှၤထဲၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ဝံၤဒီး ပှၤဖှံလီၤတၢ်ချံန့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်တကတြူၢ်အပူၤ သူဝဲတၢ်အဒိ ဘၣ်ဃးဒီးပှၤထဲၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. (စံၣ်ညီၣ်. ၁၄:၁၈; ၡါ. ၂:၄; ယံး. ၄:၃; မံ. ၄:၃) ဒ်သိးပှၤကနၢ်ပၢၢ် တၢ်သိၣ်လိလၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်တၢ်အဒိလၢတၢ်သူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ ပကဘၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ပသးဒီဖျၢၣ်အရ့ဒိၣ်ဝဲအဂ့ၢ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးထိၣ်သတြီၤဝဲ လၢပှၤထဲၣ်စံာ်န့ၣ်လီၤ. (လူၤ. ၉:၆၂) ပှၤလၢအထဲၣ်စံာ်တဂၤ မ့ၢ်တသးစၢၢ်ဆၢအတၢ်မၤန့ၣ် အထဲၣ်ကျိၤတမ့ၢ်လၢကလိၤဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဂၤ မ့ၢ်တသးစၢၢ်ဆၢ ယွၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ဒီးမ့ၢ်တမၤလၢပှဲၤအမူဒါန့ၣ် နုာ်လီၤလၢယွၤအဘီအမုၢ်တသ့ လ့ၤတက့ၤဘၣ်.
တၢး၁၂ ၄/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၅-၁၆ အဆၢ ၁၁-၁၃
ဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ နသးဒီဖျၢၣ်
၁၁ ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် တၢ်မၤလိလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်တၢ်အဒိအံၤအပူၤအဂီၢ် ပကဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိဒ်အံၤလီၤ. ပှၤထဲၣ်စံာ်ဖိတဂၤထဲၣ်ဝဲစံာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲမ့ၢ်ဆဲးဆိကမိၣ်ထဲအဟံၣ်အဃီအဂ့ၢ်, မ့ၢ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်က့ၤဆူအဟံၣ်န့ၣ် ကအိၣ်ဘၣ်ဝဲမုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ် ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ, အသမူသကိးတဖၣ်, ဒီးကအီၣ်တၢ်အီတၢ်, ဒ့တၢ်အူတၢ် ပှဲၤဒီးတၢ်နံၤတၢ်အ့ လၢတၢ်ကဒုအဖီလာ်န့ၣ် အသးတစၢၢ်ဆၢ အတၢ်မၤလၢၤဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲထဲၣ်စံာ်တစိၢ်ဖိဝံၤဒီး အသးတစၢၢ်ဆၢလၢၤအတၢ်မၤအဃိ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်တၢ်အဒိအသိး “အဝဲကွၢ်က့ၤတၢ်ဆူအလီၢ်ခံ” န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤသူၣ်လီၤတၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ပှၤကဘၣ်မၤတၢ်အိၣ်ဒံးအါမး ဘၣ်ဆၣ် ပှၤထဲၣ်စံာ်တဂၤအံၤ အသးဒံဝ့ၤဒံဝီၤအဃိ အတၢ်မၤတကဲထီၣ်လၢၤဘၣ်. ပှၤထဲၣ်စံာ်တဂၤအံၤ တမၤတၢ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဃိ အတၢ်မၤကစၢ် အသးဟးဂီၤလၢအဃိလီၤ.
၁၂ ပစိၤခဲအံၤ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်န့ၣ်အသိးသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကဆိကမိၣ်ကွၢ်သကိးလီၤ. ပှၤခရံာ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်လီၤဂာ်ဒ် ပှၤထဲၣ်စံာ်ဖိတဂၤအံၤန့ၣ် တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢအနီၢ်သးတခီလီၤ. ဒ်ပှၤထဲၣ်စံာ်တဂၤအံၤအသိး ခရံာ်ဖိတနီၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအပူၤဂ့ၤဂ့ၤ ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အနီၢ်သးတကပၤသ့ဝဲလီၤ. အဒိ ထံၣ်တမှံကွၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ အတၢ်မၤအါလၢ တၢ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးလၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တကတီၢ်ဃီန့ၣ် အဝဲသးလီဝဲတၢ်တနီၤလၢ အအိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီး အသးကအိၣ်ထဲတၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢအါနံၣ်အတီၢ်ပူၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ ဂုာ်ကျဲးစၢးဟ့ၣ်လီၤအသးလၢ ယွၤအတၢ်မၤဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲအတၢ်သူၣ်လီသးကွံ တၢ်အိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ် အါထီၣ်အဃိ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်တၢ်အဒိအသိးအဝဲ “ကွၢ်က့ၤ တၢ်ဆူအလီၢ်ခံ” လီၤ. လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ ဘၣ်မၤတၢ် အိၣ်ဒံးအါမး သနာ်က့ အဝဲတဟံးဃာ် “တၢ်မူအကလုၢ်ကထါ” အဃိမၤဝဲယွၤအတၢ်မၤ ဒ်သိးလၢညါတန့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤလၢၤဘၣ်. (ဖံလံး. ၂:၁၆) ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်မ့ၢ် “ကူးတၢ်အလီၢ်အကစၢ်” အဃိ ဖဲအဝဲထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အပှၤမၤတၢ်ဖိအကျါတဂၤဂၤတူၢ်ၡူအသးအခါ အသးကအုးဝဲလီၤ.—လူၤကၣ် ၁၀:၂.
၁၃ ပဟံးန့ၢ် တၢ်မၤလိသ့ဝဲလီၤ. ပဟ့ၣ်လီၤပသးလၢ ယွၤအတၢ်မၤလၢ ပသးဒီဖျၢၣ်စံးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲပထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်, ပပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤထီဘိန့ၣ်ဘၣ်. (၂ ကွဲး. ၂၅:၁, ၂, ၂၇) ခရံာ်ဖိတဂၤ မ့ၢ်သးအိၣ်ဝဲ “တၢ်လၢအလီၢ်ခံ”တဖၣ် လၢအမ့ၢ် အဲၣ်ဒိးအိၣ်မူဒ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအကျဲအသိးန့ၣ် တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်ထီၣ်သ့လၢ အတၢ်ရ့လိာ်သး ဒီးယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁၇:၃၂) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ် “သးဟ့တၢ်အၢ” ဒီး “အိၣ်စဲဘူးဒီးတၢ်ဂ့ၤ” လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်မးပက “ကြၢးဘၣ်ဒီး ယွၤအဘီအမုၢ်” လီၤ. (ရိ. ၁၂:၉; လူၤကၣ် ၉:၆၂) တၢ်အိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢအီၤတဘ့ၣ်အံၤအပူၤ မ့ၢ်ဖျါလၢအဂ့ၤ ဒီးမ့ၢ်ဖျါလၢအဘျုးအိၣ်လၢပဂီၢ်ဒၣ်လဲာ် ပတဘၣ်ပျဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မၤလီၤမၢ်ကွံာ် ပတၢ်သးအိၣ်မၤယွၤအတၢ်မၤလၢ ပသးဒီဖျၢၣ်န့ၣ်ဘၣ်. —၂ ကရံၣ်. ၁၁:၁၄; ဖး ဖံလံးပံၤ ၃:၁၃, ၁၄ တက့ၢ်.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(လူၤကၣ် ၈:၃) ဒီးစီၤဟ့ၤရိာ်အပှၤကွၢ်တၢ်ဖိ, စီၤဃူၤစါအမါနီၢ်ယိၤအၣ်နၣ်တဂၤ, ဒီးနီၢ်စူၤစၣ်နၤတဂၤ, ဒီးပိာ်မုၣ်အဂၤအါဂၤလၢအလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီအီၤလၢ အစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ လူၤ. ၈:၃
လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီအီၤ– မ့တမ့ၢ် “ကွၢ်ထွဲ (မၤစၢၤ)” အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ကြံးအတၢ်ကတိၤ di·a·ko·neʹo (ဒၤ အ ခိၣ် နံၤအိၤ) န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ မၤစၢၤတၢ်လၢ နီၢ်ခိတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်, လၢအမ့ၢ်တၢ်ဖီအီၣ်တ့ၤအီၣ် ဒီးကတဲာ်ကတီၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီ ဃုာ်ဒီးတၢ်အဂၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသူဝဲတၢ်ကတိၤအံၤ လီၤဂာ်လိာ်အသးလၢတၢ်ကတိၤဖဲ လူၤကၣ် ၁၀:၄၀ (“မၤတၢ်”), လူၤကၣ် ၁၂:၃၇ (“အခ့အပှၤအတၢ်မၤ”), လူၤကၣ် ၁၇:၈ (“ယခ့ယပှၤအတၢ်မၤ”), ဒီး မၤတၢ် ၆:၂ (“မၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီအတၢ်”) န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အခီပညီမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးလၢ မၤန့ၢ်တၢ်အဂၤတဖၣ် လၢပှၤတဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ အဆၢဖိ ၂ ဒီး ၃ အပူၤအံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဒီး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် မၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤကန့ၢ်အဂီၢ် ပိာ်မုၣ်တဖၣ် ကွၢ်ထွဲမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်တဖၣ်အံၤ မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ မၤလၤကပီၤကစၢ်ယွၤလီၤ. ကစၢ်ယွၤ ပာ်ဖျါ အတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ခီဖျိကွဲးနီၣ်ပာ်ဝဲ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်အဲၣ်ဒီး အတၢ်မၤဂ့ၤအဂ့ၢ် လၢလံာ်စီဆှံပူၤ ဒ်သိးပှၤတစိၤဘၣ်တစိၤကဖးဘၣ်ဝဲအဂီၢ်လီၤ. (ကတိၤ. ၁၉:၁၇; ဧ့ၤ. ၆:၁၀) ဘၣ်ဃးဒီးပိာ်မုၣ်တဖၣ်လၢ မးသဲ ၂၇:၅၅; မၢ်ကူး ၁၅:၄၁ တဖၣ်အပူၤန့ၣ် ပှၤသူဝဲကြံးအတၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤလီၤ.
(လူၤကၣ် ၉:၄၉, ၅၀) ဒီးစီၤယိၤဟၣ်ကတိၤဆၢတၢ် ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ကစၢ်ဧၢ, ပထံၣ်မတၤတဂၤလၢအသန့ၤအသးလၢနမံၤသတးဒီး, ဟီထီၣ်ကွံာ်တၢ်နါ, ဒီးပတြီအီၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တပိာ်ဘၣ်နခံဒီးပှၤဘၣ်, ၅၀ ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်အီၤ, သုတတြီအီၤတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဖဲဒၣ်ပှၤလၢအတထီဒါ ဘၣ်ပှၤတဂၤဂၤန့ၣ်, မ့ၢ်အအိၣ်လၢပပူၤလီၤ.
တၢး၀၈ ၃/၁၅ ကဘျံးပၤ ၃၁ အဆၢ ၂
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်လူၤကၣ်
၉:၄၉, ၅၀— ပှၤလၢတပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံတဂၤ ဟီထီၣ်ကွံာ်တၢ်နါလၢအမံၤသနာ်က့ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးတတြီအီၤလဲၣ်. မ့ၢ်လၢခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် တအိၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်အဃိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်နာ်ယ့ၣ်ၡူးအမံၤဒီး မ့ၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်တၢ်နါလၢယ့ၣ်ၡူးအမံၤသနာ်က့ တလိၣ်အဟးပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံဘၣ်.—မၢ်ကူး ၉:၃၈-၄၀.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(လူၤကၣ် ၈:၁-၁၅) လၢခံက့ၤဒီး တၢ်မၤအသးလၢ အလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ယွၤအဘီအမုၢ်အတၢ်သးခုအကစီၣ် လၢဝ့ၢ်ပူၤဒီးလၢသဝီပူၤ, တပူၤဘၣ်တပူၤကွ့ၢ်ကွ့ၢ်, ဒီးပှၤတဆံခံဂၤန့ၣ်လဲၤဒီးအီၤလီၤ. ၂ ဒီးပှၤလၢတၢ်နါအိၣ်လၢအလိၤ, ဒီးတၢ်ဆါအီၤပိာ်မုၣ်တနီၤနီၤ, လၢအဘၣ် တၢ်မၤဘျါက့ၤအီၤတဖၣ်, ပှၤလၢတၢ်နါနွံဒုဟးထီၣ်လၢအလိၤ, နီၢ်မၤရံကိးဝဲလၢ ပှၤမၤကဒၤလ့ၣ်ဖိတဂၤ, ၃ ဒီးစီၤဟ့ၤရိာ်အပှၤကွၢ်တၢ်ဖိ, စီၤဃူၤစါအမါနီၢ်ယိၤအၣ်နၣ်တဂၤ, ဒီးနီၢ်စူၤစၣ်နၤတဂၤ, ဒီးပိာ်မုၣ်အဂၤအါဂၤလၢအလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီအီၤလၢ အစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ၄ ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်, ဒီးပှၤလၢခူလၢဝ့ၢ်တဖၣ်ဟဲဆူအအိၣ်, ဒီးကတိၤဒိတၢ်ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ၅ ပှၤလၢအဖှံတၢ်တဂၤန့ၣ်, လဲၤဖှံလီၤအတၢ်ချံလီၤ. ဒီးဖှံတၢ်န့ၣ်တနီၤနီၤလီၤဘၣ်ဝဲလၢကျဲအသရ့ၤ, ဒီးဘၣ်ယီၢ်ဘၣ်ခါ, ဒီးထိၣ်ဖိလံၣ်ဖိလၢမူကပိာ်လိၤထၢအီၣ်ကွံာ်အီၤလီၤ. ၆ ဒီးအဂၤတနီၤလီၤဘၣ်ဝဲလၢလၢၢ်ခိၣ်, ဒီးမ့ၢ်တၢ်တစီၣ်ဘၣ်သတးဒီး, တုၤအမဲထီၣ်န့ၣ်, ညွံးကွံာ်ဝဲဒၣ်လီၤ. ၇ ဒီးအဂၤတနီၤလီၤဘၣ်ဝဲလၢ တၤဆှုၣ်တၤမဲအကျါ, ဒီးတၤဆှုၣ်တၤမဲန့ၣ် မဲထီၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤ, ဒီးခဲဘၢကွံာ်အီၤလီၤ. ၈ ဒီးအဂၤတနီၤလီၤဘၣ်ဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဂ့ၤ, ဒီးမဲထီၣ်ဝဲ, ဒီးအသူၣ်အသၣ်အါန့ၢ်က့ၤအလီၢ်တကယၤလီၤ. စံးတၢ်ဒ်န့ၣ်ဒီး, ကိးပသူထီၣ်ဝဲ, ပှၤအိၣ်ဒီးအနၢ်လၢအနၢ်ဟူတၢ်န့ၣ်, မ်အနၢ်ဟူတၢ်တက့ၢ်. ၉ ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်သံကွၢ်အီၤဒီးစံးဝဲ, တၢ်လၢတၢ်ကတိၤဒိန့ၣ်, မ့ၢ်အမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. ၁၀ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, တၢ်ခူသူၣ်ဘၣ်ဃးဒီးယွၤအဘီအမုၢ်န့ၣ်, တၢ်ဟ့ၣ်သ့ၣ်ညါသုလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဂၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်အီၤလၢ တၢ်ကတိၤဒိ, ဒ်သိးအကကွၢ်တၢ်ဒီး တထံၣ်ဘၣ်တၢ်, ဒ်သိးအကနၢ်ဟူတၢ်ဒီး အနၢ်တပၢၢ်ဘၣ်တၢ်လီၤ. ၁၁ တၢ်ကတိၤဒိန့ၣ်မ့ၢ်အအံၤ, တၢ်ချံန့ၣ်မ့ၢ်ယွၤအကလုၢ်အကထါလီၤ. ၁၂ ဒီးတၢ်လၢကျဲအသရ့ၤန့ၣ်, မ့ၢ်ပှၤနၢ်ဟူဝဲ, တုၤနုၤတစု ဒ်သိးအသုတနာ်, ဒီးသုတတုၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤ ခီၣ်က့ၤအီၤ တဂ့ၤဒီး, မုၣ်ကီၤလံၢ် ဟဲထၢကွံာ်တၢ်အကလုၢ်န့ၣ်လၢအသးကံၢ်ပူၤလီၤ. ၁၃ ဒီးတၢ်လၢလၢၢ်ခိၣ်တဖၣ်မုန့ၣ်, မ့ၢ်ပှၤနၢ်ဟူဝဲ, ဒီးဒိးန့ၢ်တၢ်အကလုၢ်လၢ အသူၣ်ခုအသးခု, ဒီးမ့ၢ်အဂံၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီး, စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တစိၢ်, ဒီးလၢတၢ်လ့ပစီအခါ, အသးဟးဂီၤဝဲတကူၢ်သ့ၣ်လီၤ. ၁၄ ဒီးတၢ်လီၤဘၣ်လၢတၤဆှုၣ်တၤမဲအကျါ, မ့ၢ်ပှၤနၢ်ဟူဝဲ, ဒီးလဲၤတၢ်, ဒီးမ့ၢ်တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ, ဒီးတၢ်ထူးတၢ်တီၤ, ဒီးတၢ်မုာ်လၤလၢခိအံၤမၤဘၢကွံာ်အီၤသတးဒီး, အသၣ်တကဲထီၣ်ဘၣ်တကူၢ်သ့ၣ်လီၤ. ၁၅ ဒီးတၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်ပှၤလၢအနၢ်ဟူတၢ်အကလုၢ်န့ၣ်, ဒီးဒိးန့ၢ်ဝဲလၢ အသးဂ့ၤ, ဒီးအသူၣ် ဂ့ၤအသးဝါ, ဒီးသၣ်ထီၣ်ဝဲလၢအသူၣ်စူၤအသးစူၤလီၤ.
လါယူၤလံ ၁၆–၂၂
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | လူၤကၣ် ၁၀–၁၁
“တၢ်အဒိဘၣ်ဃး ပှၤၡၤမရံဖိလၢ အအဲၣ်ပှၤလၢအဃၢၤ”
(လူၤကၣ် ၁၀:၂၉-၃၂) ဘၣ်ဆၣ်ဒီး, တၢ်မိၣ်ပာ်တီပာ်လိၤဒၣ်အသးဒီး, စံးဘၣ်ယ့ၣ်ၡူး, ဒီးပှၤလၢယဃၢၤန့ၣ် မ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်. ၃၀ ဒီးယ့ၣ်ၡူးကတိၤဆၢအီၤဒီး စံးဝဲဒၣ်, မတၤတဂၤလဲၤလီၤလၢယရူၤၡလ့ၣ်ဆူယရံၤဃိ, ဒီးလီၤဘၣ်လၢတမျိးတမျာ်အကျါ, ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဘ့ၣ်လီၤကွံာ်အကူအသိး, ဒီးတီၢ်အီၤတုၤ အကသံတ့ၢ်ဒီး လဲၤသဒၣ်အီၤလီၤ. ၃၁ ဒီးပှၤလုၢ်တၢ် အဒိၣ်တဂၤ လဲၤတၢ်လၢကျဲန့ၣ်, ဒီးတုၤအထံၣ်အီၤဒီး လဲၤဝဲလၢကျဲအဝၢ်ဘးခီလီၤ. ၃၂ ဒ်န့ၣ်အသိး, ပှၤလ့ၤဝံဖိတဂၤတုၤဖဲန့ၣ်, ဒီးလဲၤထံၣ်ဝဲဝံၤဒီး, လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲလၢ ကျဲအဝၢ်ဘးခီစ့ၢ်ကီးလီၤ.
nwtsty မံဒံယါ
ကျဲလၢစးထီၣ်အသးလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဒီးလဲၤဆူယရံၤဃိ
ကျဲ (၁) လၢတၢ်ဂီၤမူအံၤအပူၤန့ၣ် လီၤဂာ်လၢကမ့ၢ် ကျဲလၢပျၢၤ လၢစးထီၣ်လၢ ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီး လဲၤဆူဝ့ၢ်ယရံၤဃိန့ၣ်လီၤ. ကျဲအံၤအထီကအိၣ်ဝဲ ၁၂ မံးလာ် [၂၀ ကံလိမံထၢၣ်] ဒီးတၢ်လီၤဘံအိၣ်ဝဲလီၤ. မ့ၢ်ပှၢ်ပူၤကျဲလၢ ပှၤလဲၤတၢ်က့ၤတၢ်စှၤဒီး တမျာ်အိၣ်အါအဃိ ပှၤပာ်လီၤဃာ်သုးခိးတၢ်အလီၢ် လၢကဒီသဒၢ ပှၤလဲၤတၢ်ဖိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ရိမ့ၤဝ့ၢ်ယရံၤဃိ (၂) န့ၣ်အိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲ ယူဒၤပှၢ်မုၢ်ကနၢအဟးထီၣ် ဒီးဝ့ၢ်ယရံၤဃိအလီၢ်လံၤန့ၣ် အိၣ်ယံၤဒီးဝ့ၢ်အံၤ ၁ မံးလာ်ဘျဲၣ် [၂ ကံလိမံထၢၣ်] လီၤ.
တၢး၀၂ ၉/၁ ကဘျံးပၤ ၁၆-၁၇ အဆၢ ၁၄-၁၅
“တၢ်ကတိၤဒိ တအိၣ်ဘၣ်ဒီး တကတိၤဘၣ်တၢ်လၢအီၤဘၣ်”
၁၄ ခံမံၤတမံၤ ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိဘၣ်ဃး ၡၤမရံဖိလၢ အဲၣ်ပှၤလၢအဃၢၤန့ၣ်တက့ၢ်. ယ့ၣ်ၡူးစးထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကတိၤလၢ– “ဒီးယ့ၣ်ၡူးကတိၤဆၢအီၤဒီး စံးဝဲဒၣ်, မတၤတဂၤလဲၤလီၤလၢယရူၤၡလ့ၣ်ဆူယရံၤဃိ, ဒီးလီၤဘၣ်လၢတမျိးတမျာ်အကျါ, ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဘ့ၣ်လီၤကွံာ်အကူအသိး, ဒီးတီၢ်အီၤတုၤ အကသံတ့ၢ်ဒီး လဲၤသဒၣ်အီၤလီၤ.” (လူၤကၣ် ၁၀:၃၀) ဒ်သိးအခီပညီ ကဖျါအဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးသူဝဲ ကျဲလဲၤလီၤ “လၢယရူၤၡလ့ၣ်ဆူယရံၤဃိ” လီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ တၢ်အဒိအံၤအခါ အဝဲအိၣ်လၢကီၢ်ယူဒၤ လၢတယံၤဒီးဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ အပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိတဖၣ် ကသ့ၣ်ညါဝဲကျဲလၢ တၢ်အဒိအံၤအပူၤလီၤ. ကျဲအံၤ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်အိၣ်အါမး လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလဲၤတၢ်ထဲတဂၤဧိၤအဂီၢ်လီၤ. ပှၤလဲၤထီၣ်က့ၤလီၤစှၤ ဒီးကျဲတဘျၢအဃိ တၢ်လီၢ်လၢ တမျာ်တဖၣ်ကအိၣ်ခိးတၢ်အဂီၢ်အိၣ်အါမးလီၤ.
၁၅ ဘၣ်ဃးတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “လဲၤလီၤလၢယရူၤၡလ့ၣ်ဆူယရံၤဃိ” န့ၣ်ပကဘၣ် ပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ဝဲတမံၤလီၤ. လၢတၢ်အဒိအံၤအပူၤ အဆိကတၢၢ် ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဂၤ ဒီးလၢခံပှၤလ့ၤဝံဖိတဂၤ လဲၤလီၤဆူကျဲအံၤ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် ခံဂၤလၢာ် တအိၣ်ပတုာ်ဒီး မၤစၢၤပှၤလၢတမျာ်တီၢ်အီၤတဂၤန့ၣ်ဘၣ်. (လူၤကၣ် ၁၀:၃၁, ၃၂) ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဖၣ် မၤတၢ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် အတၢ်လုၢ်ဟံၣ်ပူၤ ဒီးပှၤလ့ၤဝံဖိတဖၣ် မၤစၢၤအီၤလီၤ. ဝ့ၢ်ယရံၤဃိန့ၣ် စီၤစုၤယံၤဝဲဒီး ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ထဲ ၁၄ မံးလာ် [၂၃ ကံလိမံထၢၣ်] လီၤ. ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ် ဒီးပှၤလ့ၤဝံဖိတဖၣ်န့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် တလဲၤမၤဘၣ်တၢ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အခါ အိၣ်ဝဲဒၣ်ဖဲ ဝ့ၢ်ယရံၤဃိလီၤ. ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်ဒီး ပှၤလ့ၤဝံဖိခံဂၤလၢာ် ဟဲက့ၤ “လၢယရူၤၡလ့ၣ်” အဃိမ့ၢ်ဒၣ်ဟဲက့ၤဟးထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤလီၤ. အဃိပှၤကတဲလၢ ‘အဝဲသ့ၣ်ဟးဆှဲး ပှၤလၢတၢ်တီၢ်အီၤတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢပှၤတဂၤန့ၣ် လီၤဂာ်လၢအသံ, ဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ထိးဘၣ်ပှၤသံန့ၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤတကဆှီအဃိ လဲၤမၤတၢ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ပူၤတသ့လၢၤဘၣ်’ န့ၣ်တသ့ဘၣ်. (၃ မိၤၡ့ ၂၁:၁; ၄ မိၤၡ့ ၁၉:၁၁, ၁၆) ယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်တၢ်အဒိအံၤ မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိတဖၣ် သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဂ့ၤဂ့ၤလီၤ.
(လူၤကၣ် ၁၀:၃၃-၃၅) မ့မ့ၢ်ပှၤၡၤမရံဖိတဂၤလဲၤတၢ်ဒီး, တုၤဝဲလၢအအိၣ်, ဒီးထံၣ်အီၤ, ဒီးသးကညီၤအီၤလီၤ. ၃၄ ဒီးလူလီၤသိဒီးစပံးထံလၢအပူၤလီၢ်, ဒီးဘိၣ်ဘံဝဲ, ဒီးဒုးဒိးအီၤလၢအဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိဒၣ်ဝဲတဒု, ဒီးဆှၢအီၤဆူပှၤတမှံၤအဘျီၣ်တဖျၢၣ်, ဒီးအံးက့ၤကွၢ်က့ၤအီၤလီၤ. ၃၅ ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တနံၤ, ဖဲအဟးထီၣ်န့ၣ်, ဟံးန့ၢ်စ့ဒန့ၤရံၤခံဘ့ၣ်ဒီး ဟ့ၣ်လီၤပှၤဘျီၣ်ခိၣ်ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, အံးက့ၤကွၢ်က့ၤအီၤတက့ၢ်. ဒီးဖဲဒၣ်နလၢာ်အါန့ၢ်အအံၤတက့ၢ်န့ၣ်, တုၤယဟဲက့ၤဒီး, ယကဟ့ၣ်က့ၤနၤလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်တဖၣ်လၢ လူၤ. ၁၀:၃၃, ၃၄
ပှၤၡၤမရံဖိတဂၤ– ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်န့ၣ် ကွၢ်တလီၤဝဲ ပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ် ဒီးတရ့လိာ်အသးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. (ယိၤ. ၄:၉) ပှၤယူဒၤဖိတနီၤ သူဝဲတၢ်ကတိၤ “ၡၤမရံ” လၢတၢ်ကတိၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢအလီၤသးဘၣ်အၢ ဒီးတၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်တၢ်အဂီၢ်လီၤ. (ယိၤ. ၈:၄၈) ရၤဘံ တဂၤဟံးန့ၢ်ဝဲ တၢ်ကတိၤလၢ Mishna (မံးၡနၤ) အပူၤဒီး စံးဝဲ “ပှၤလၢအအီၣ်ကိၣ်ဒီး ပှၤၡၤမရံဖိတဂၤန့ၣ် လီၤဂာ်လၢပှၤအီၣ်ထိးညၣ်လီၤ.” (Shebith ၡံဘဲး ၈:၁၀) ပှၤယူဒၤဖိအါတက့ၢ် တနာ်ဝဲ တၢ်အုၣ်အသးလၢ ပှၤၡၤမရံဖိတဂၤတဲဝဲ ဒီးတတူၢ်လိာ်ဝဲအတၢ်မၤစၢၤဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ထံၣ်ဆံးပှၤဂၤအဃိ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဖဲတၢ်အဒိလၢအမ့ၢ် ၡၤမရံဖိလၢ အဲၣ်ပှၤလၢအဃၢၤအံၤအပူၤလီၤ.
လူလီၤသိဒီးစပံးထံလၢအပူၤလီၢ်, ဘိၣ်ဘံဝဲ– ကသံၣ်သရၣ်စီၤလူၤကၣ် ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်အဒိ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးတဲဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ကူစါယါဘျါ တၢ်ပူၤလီၢ်အကျိၤအကျဲ လီၤပလိာ်လိာ်အသးဒီး စိၤဖဲန့ၣ်ခါလီၤ. သိဒီးစပံးထံ ခံမံၤလၢာ် ဘၣ်တၢ်သူအီၤလၢ တၢ်မၤဘျါတၢ်ပူၤလီၢ်အဂီၢ်လီၤ. တဘျီတခီၣ် သိန့ၣ်ဘၣ်တၢ်သူအီၤလၢ ကမၤကပုာ်လီၤ တၢ်ပူၤလီၢ်အဂီၢ် (ထိၣ်သတြီၤဒီး ၡါ. ၁:၆) ဒီးစပံးထံန့ၣ် မ့ၢ်ကသံၣ်တမံၤလၢ အမၤသံတၢ်ဃၢ်လီၤ. စီၤလူၤကၣ် ပာ်ဖျါစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ဒ်သိးတၢ်ဃၢ်သုတနုာ်လီၤတဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်ပူၤလီၢ်ဘၣ်တၢ်ဘိၣ်ဘံအီၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤတမှံၤအဘျီၣ်တဖျၢၣ်– ကြံးအတၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီမ့ၢ် “တၢ်လီၢ်လၢပှၤတူၢ်လိာ်ပှၤခဲလၢာ်” လီၤ. ပှၤလဲၤတၢ်ဖိဒီး အဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် အိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်သ့လီၤ. ဘျီၣ်အကစၢ် ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ဝဲ တၢ်လၢပှၤလဲၤတၢ်ဖိတဖၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲလီၤ. ပှၤမ့ၢ်ပာ်တ့ၢ် တၢ်တမံၤမံၤဒီး ပှၤဘၣ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲလၢ အဘၣ်ကွၢ်ထွဲဝဲတၢ်န့ၣ်အဂီၢ်လီၤ.
(လူၤကၣ် ၁၀:၃၆, ၃၇) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး နဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်. လၢပှၤသၢဂၤအကျါန့ၣ်, မ့ၢ်အကဲလၢပှၤလီၤဘၣ်လၢတမျာ်အကျါတဂၤအပှၤလၢအဃၢၤဖဲလဲၣ်တဂၤလဲၣ်. ၃၇ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, မ့ၢ်ပှၤလၢအသးကညီၤအီၤတဂၤလီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်အီၤ, လဲၤမၤနဲဒ်န့ၣ်သိးတက့ၢ်.
တၢး၉၈ ၇/၁ ကဘျံးပၤ ၃၁ အဆၢ ၂
ပှၤၡၤမရံဖိတဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်ပှၤလၢအအဲၣ်ပှၤလၢအဃၢၤ
ယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်တၢ်အဒိအံၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ပှၤတီပှၤလိၤနီၢ်နီၢ်တဂၤန့ၣ် ဒိကနၣ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ တကးဒံးဘၣ် ကွၢ်လိမၤဒိး ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၅:၁) အဒိ, လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါန့ၢ်ပှၤလၢ “ယွၤတကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤဘၣ်ပှၤကညီဘၣ်.” (မၤတၢ် ၁၀:၃၄) ပဝဲစ့ၢ်ကီး မ့ၢ်ပကွၢ်လိမၤဒိး ကစၢ်ယွၤလၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤဧါ. ယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်တၢ်အဒိအံၤ ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ပှၤကလုာ်ဒူၣ်, တၢ်ဆဲးတၢ်လၤ ဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ မ့ၢ်တဒ်သိးဒီးပှၤဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်အဲၣ်အီၤခဲလၢာ်လီၤ. ပဝဲခရံာ်ဖိတဖၣ် ပဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ “မ်ပမၤဂ့ၤတၢ်လၢ ပှၤကညီကိးဂၤဒဲးတက့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ်ဒီးအါတက့ၢ်လၢ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်အဟံၣ်လီၤ.”—ကလၤတံ ၆:၁၀.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(လူၤကၣ် ၁၀:၁၈) ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ဒ်လီဝၢ်ဒံးအသိးန့ၣ်, ယထံၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်လီၤတဲာ်လၢမူခိၣ်လီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ လူၤ. ၁၀:၁၈
ဒ်လီဝၢ်ဒံးအသိးန့ၣ်, ယထံၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်လီၤတဲာ်လၢမူခိၣ်လီၤ– ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ ဝံအတၢ်ကတိၤအံၤ ဒ်အထံၣ်ဘၣ်ဝဲ မုၣ်ကီၤလံၢ် ဘၣ်တၢ်တ့ၢ်လီၤအီၤဝံၤဝဲအသိးလီၤ. လီၣ်ဖျါ ၁၂:၇-၉ ပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ဒုးလၢမူခိၣ်အဂ့ၢ်, မုၣ်ကီၤလံၢ်ဘၣ်တၢ်တ့ၢ်လီၤအီၤဒီး မ့းၡံအၤဘီမုၢ် ဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ခါဆူညါ တၢ်ဒုးလၢကဟဲကဲထီၣ်အသးန့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်ဒီး အတၢ်နါတဖၣ် ကဘၣ်တူၢ်ၡူအသး သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်အဂၤ ၇၀ လၢအမ့ၢ် ပှၤတလၢတပှဲၤတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကနီဟးထီၣ်ကွံာ်တၢ်နါတဖၣ်အဃိလီၤ.—လူၤ. ၁၀:၁၇.
တၢး၀၈ ၃/၁၅ ကဘျံးပၤ ၃၁ အဆၢ ၁၁
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ပာ်ဖျါလၢ လံာ်လူၤကၣ်
၁၀:၁၈—ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်အဂၤ ၇၀ လၢ “ဒ်လီဝၢ်ဒံးအသိးန့ၣ်, ယထံၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်လီၤတဲာ်လၢမူခိၣ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူး တတဲဝဲလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ဘၣ်တၢ်တ့ၢ်လီၤကွံာ်အီၤဆူ ဟီၣ်ခိၣ်လံဘၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ်လီၤတဲာ်လၢမူခိၣ် ဖဲ ၁၉၁၄ ယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤ ဒ်စီၤပၤအခါန့ၣ်လီၤ. (လီၣ်. ၁၂: ၁-၁၀) တၢ်ကမၤအသးလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဒ်တၢ်လၢအမၤတ့ၢ်အသးအဃိ မ့ၢ်ဒၣ်ယ့ၣ်ၡူး အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မုၣ်ကီၤလံၢ် ကဘၣ်တၢ်တ့ၢ်လီၤအီၤ သပှၢ်တၢၢ်လီၤ.
(လူၤကၣ် ၁၁:၅-၉) ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, မတၤတဂၤလၢသုကျါ, အိၣ်ဒီးအတံၤသကိး, ဒီးလၢဖးဖီမုၢ်လဲၤဆူအအိၣ်ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ခွါဧၢ, ယန့ၢ်ဘၣ်ကိၣ်သၢဖျၢၣ်အလီၢ်အိၣ်လီၤ. ၆ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယတံၤသကိးတဂၤလဲၤတၢ်ဒီး ဟဲတုၤလံလၢယအိၣ် ဒီးတၢ်လၢယကပာ်လီၤလၢအမဲာ်ညါ တအိၣ်ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်. ၇ ဒီးပှၤအိၣ်လၢဟံၣ်ပူၤ ကတိၤဆၢတၢ်ဒီးစံးဝဲဒၣ်, မၤတံာ်တာ်ယၤတဂ့ၤ, တြဲၤကးတံာ်ဃာ်အသးလံ, ဒီးယဖိယလံၤအိၣ်လံဒီးယၤလၢယလီၢ်မံပူၤလံ, ယဂဲၤဆၢထၢၣ်ဟ့ၣ်တၢ်လၢနၤတသ့ဘၣ်. ၈ ယစံးဘၣ်သု, အဝဲတဂၤလၢအမ့ၢ် အတံၤသကိးအဃိ တဂဲၤဆၢထၢၣ် ဟ့ၣ်ဘၣ်အတၢ် နာ်သက့ဒီး, မ့ၢ်အဃ့ဝဲသပှၢ်ပှၢ် အဃိဒီးကဂဲၤဆၢထၢၣ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤ, ဖဲအန့ၢ်တၢ်အလီၢ်အိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ၉ ဒီးယစံးဘၣ်သု, ဃ့တက့ၢ်, ဒီးတၢ်ကသ့ၣ်သုလီၤ. ဃုတက့ၢ်, ဒီးသုကထံၣ်န့ၢ်တၢ်လီၤ. ဒိတကျိာ်တက့ၢ်. ဒီးတၢ်ကအိးထီၣ်န့ၢ်သုလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်တဖၣ်လၢ လူၤ. ၁၁:၅-၉
ခွါဧၢ, ယန့ၢ်ဘၣ်ကိၣ်သၢဖျၢၣ်အလီၢ်အိၣ်လီၤ– မုၢ်ထီၣ်တၢ်ခၢၣ်သးလီၢ်ကဝီၤ အတၢ်ဆဲးတၢ်လၤအပူၤ တၢ်တူၢ်လိာ်တမှံၤတပျီၤန့ၣ် မ့ၢ်မူဒါလၢ ပှၤအိၣ်ဖဲန့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ် သးအိၣ်မၤလၢပှဲၤဝဲတမံၤ ဒ်တၢ်အဒိပူၤပာ်ဖျါဝဲအသိးလီၤ. စိၤဖဲန့ၣ်အခါ ပှၤလဲၤတၢ်က့ၤတၢ် ကတုၤဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ် ပှၤသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်တသ့ဘၣ်. လၢတၢ်တမုၢ်လၢ်အပူၤ ပှၤတမှံၤဟဲတုၤလၢ မုၢ်နၤယိာ်အဆၢကတီၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢဟံၣ်ကစၢ် အဲၣ်ဒိးဒုးအီၣ်ဒုးအီဝဲ ပှၤတမှံၤအဃိ အဝဲကိးပၢၢ်ထီၣ်ဝဲ ပှၤအိၣ်လၢအဟံၣ်ဃၢၤတဂၤလၢ အကဟ့ၣ်လိၢ်အီၤ တၢ်အီၣ်အဂီၢ်လီၤ.
မၤတံာ်တာ်ယၤတဂ့ၤ– တၢ်အဒိအံၤအပူၤ ပှၤအိၣ်လၢဟံၣ်ဃၢၤတဂၤ ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲလၢ ကမၤစၢၤအသကိးန့ၣ် တမ့ၢ်လၢ အဝဲတအဲၣ်ဒိးမၤစၢၤအီၤအဃိဘၣ်. မ့ၢ်လၢ အဝဲအိၣ်လၢလီၢ်မံပူၤလံအဃိလီၤ. ဖဲန့ၣ်အစိၤ ဟံၣ်တဖၣ် လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိအဟံၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒၣ်ထဲ ဒၢးဖးဒိၣ်တဒၢးလီၤ. ဟံၣ်ခိၣ်မ့ၢ်ပၢၢ်ထီၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤတံာ်တာ်လၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီးဖိသၣ်လၢအမံဘၣ်အသးတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.
ဃ့ဝဲသပှၢ်ပှၢ်– ကြံးအတၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီန့ၣ် ကမ့ၢ် “တအိၣ်ဒီး တၢ်သညူးသပှၢ်” မ့တမ့ၢ် “တအိၣ်ဒီးတၢ်မဲာ်ဆှး.” ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ဖဲအံၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ဃ့တၢ်လၢတၢ်သးဆူၣ် မ့တမ့ၢ် ဃ့တၢ်သပှၢ်ပှၢ်လီၤ. ပှၤလၢယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်တၢ်အဒိအံၤအပူၤန့ၣ် တမဲာ်ဆှး ဒီးတဂုၤက့ၤအခံဘၣ် ဒီးတၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ် ဃ့ဝဲသပှၢ်ပှၢ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူး တဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ဃ့တၢ်သပှၢ်ပှၢ် ဒ်သိးန့ၣ်လီၤ.—လူၤ. ၁၁:၉, ၁၀.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(လူၤကၣ် ၁၀:၁-၁၆) တၢ်န့ၣ်တဖၣ်အလီၢ်ခံဒီး, ကစၢ်ပာ်လီၤစ့ၢ်ကီးပှၤလၢ အဂၤနွံဆံဂၤ, ဒီးမၢအလဲၤခံဂၤတပူၤခံဂၤတပူၤ, လၢအမဲာ်ညါဆူကယဲၢ်ခူ ကယဲၢ်ဝ့ၢ်, ဒီးကယဲၢ်အလီၢ်လၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲကလဲၤန့ၣ်လီၤ. ၂ မ်ဒ်န့ၣ်ဒီး, စံးဘၣ်အီၤ, ကူးတၢ်အလီၢ် အိၣ်အါမး, မ့မ့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိန့ၣ် အိၣ်စှၤဂၤလီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, ဘါထုကဖၣ်ကူးတၢ်အလီၢ်အကစၢ် ဒ်သိးအကမၢလီၤန့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိဆူ အကူးတၢ်အလီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ၃ လဲၤတက့ၢ်, ကွၢ်ကွၢ်, ယမၢလီၤသုလဲၤတၢ်ဒ်သိဖိလၢထွံၣ်မံၤ အကျါအသိးန့ၣ်လီၤ. ၄ စ့အထၢၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်အီၣ်အထၢၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ခီၣ်ဖံးတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, သုတစိာ်တဂ့ၤ, ဒီးကတိၤဒိၣ်ပှၤလၢကျဲနီတဂၤတဂ့ၤ. ၅ ဒီးဖဲဒၣ်သုလဲၤနုာ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်ဖျၢၣ်ဒီး, စံးဆိသုဝဲ, မ်တၢ်ဃူတၢ်ဖိးဘၣ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်အံၤတက့ၢ်. ၆ ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဖိခွါမ့ၢ်အိၣ်ဖဲန့ၣ်ဒီး, သုတၢ်ဃူတၢ်ဖိးကအိၣ်ဝဲလၢအလိၤလီၤ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး, ကဟဲဘၣ်ကဒါက့ၤသုလီၤ. ၇ ဒီးအိၣ်လၢဟံၣ်တဖျၢၣ်ဃီအဝဲန့ၣ်, ဒီးအီၣ်တၢ်ဒီးအီတၢ် ဖဲဒၣ်တၢ်လၢပှၤပာ်လီၤဝဲတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤမၤတၢ်ဖိန့ၣ်ဂ့ၤန့ၢ်ဘၣ်အဘူးအလဲလီၤ. တဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ်, တဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ်, သုတလဲၤတဂ့ၤ. ၈ ဒီးဖဲဒၣ်ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်ဖျၢၣ်လၢသုလဲၤနုာ်န့ၣ်, ပှၤမ့ၢ်တူၢ်လိာ်သုဒီး, တၢ်လၢအပာ်လီၤန့ၢ်သုန့ၣ် အီၣ်တက့ၢ်. ၉ ဒီးမၤဘျါက့ၤပှၤဘၣ်ဆူးဘၣ်ဆါအိၣ်လၢအပူၤ, ဒီးစံးဘၣ်တဲဘၣ်ပှၤတဖၣ်လၢယွၤအဘီအမုၢ်န့ၣ်ဟဲဘူးလံဒီးသုလံ. ၁၀ ဒီးဖဲဒၣ်ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်ဖျၢၣ်လၢ သုလဲၤနုာ်န့ၣ်, ပှၤမ့ၢ်တတူၢ်လိာ်ဘၣ်သုဒီး, လဲၤဆူအကျဲပူၤဒီးစံးသုဝဲ, ၁၁ သုဝ့ၢ်အဟီၣ်ခိၣ်ကမူၣ်စဲဘူးလၢပလိၤအံၤ, ပတြူာ်ကွံာ်ထီဒါသုလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီးသ့ၣ်ညါတၢ်အံၤတက့ၢ်. ယွၤအဘီအမုၢ်န့ၣ်ဟဲဘူးလံ. ၁၂ ဒီးယစံးဘၣ်သု, လၢမုၢ်နံၤတနံၤန့ၣ်, စဒိၣ်ကဘၣ်တၢ်ဘီၣ်န့ၢ်ဝ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်လီၤ. ၁၃ ဃရၤစံၣ်ဧၢ, နဲဒၣ်အံၤ, နဘၣ်အဖှီၣ်လီၤ. ဘ့ၤသစဲဒၤဧၢ, နဲဒၣ်အံၤနဘၣ်အဖှီၣ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်လီၤလးမၤအသးလၢသုပူၤတဖၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်မၤအသးလၢစိၢ်ဒီးစံဒိၣ်အပူၤဒီး, အဝဲသ့ၣ်ကကူသိးထီၣ်ထၢၣ်တၢ်ကံးညာ်, ဒီးဆ့ၣ်နီၤလၢဖၣ်ဆါအကျါ, ဒီးပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးဃဲးဃဲးတ့ၢ်လံလီၤ. ၁၄ ဘၣ်ဆၣ်ဒီးလၢတၢ်စံၣ်ညီၣ်အပူၤန့ၣ်, စိၢ်ဒီးစံဒိၣ်ကဘၣ်တၢ်ဘီၣ်န့ၢ်သုတက့ၢ်လီၤ. ၁၅ ဒီးနဲဒၣ်ကပ့းရနီၣ်လၢ အထီၣ်ဘးလၢမူခိၣ်ဧၢ, နကဘၣ်တၢ်ဆီၣ်လီၤပၢၢ်လၢလရာ်ပူၤလီၤ. ၁၆ ပှၤလၢအနၢ်ဟူသုကလုၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်အနၢ်ဟူယကလုၢ်, ဒီးပှၤလၢအညိကွံာ်သုန့ၣ် မ့ၢ်အညိကွံာ်ယၤ, ဒီးပှၤလၢအညိကွံာ်ယၤအံၤ, မ့ၢ်အညိကွံာ်ပှၤလၢ အမၢလီၤယၤတဂၤလီၤ.
လါယူၤလံ ၂၃–၂၉
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | လူၤကၣ် ၁၂–၁၃
“သုဂ့ၤန့ၢ်ထိၣ်ဖှံးအဂီၢ်မုၢ်တက့ၢ်လီၤ”
(လူၤကၣ် ၁၂:၆) ပှၤဆါထိၣ်ဖှံးယဲၢ်ဘ့ၣ်လၢတိၢ်ခံဘ့ၣ်တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ, ဒီးတၢ်တသးပ့ၤနီၣ်ဘၣ်အီၤ လၢယွၤအမဲာ်ညါနီတဘ့ၣ်ဘၣ်.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ လူၤ. ၁၂:၆
ထိၣ်ဖှံးဖိ– လၢကြံးကျိာ်န့ၣ် ထိၣ်ဆံးဆံးဖိကိးမံၤဒဲး ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါအီၣ်လၢ စထရိၤသံၤအီၤ (strou·thiʹon) လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကတိၤအံၤ အါတက့ၢ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ထိၣ်ဖှံးဖိလၢအမ့ၢ် ထိၣ်အပှ့ၤဘၣ်ကတၢၢ်လၢ ပှၤပှ့ၤအီၣ်အီၤအကျါလီၤ.
(လူၤကၣ် ၁၂:၇) ဒီးသုခိၣ်သူအဘိဒၣ်လဲာ်န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ဂံၢ်အီၤခဲလၢာ်လီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, သုတပျံၤတၢ်တဂ့ၤ, သုဂ့ၤန့ၢ်ထိၣ်ဖှံးအဂီၢ်မုၢ်တက့ၢ်လီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်တဖၣ်လၢ လူၤ. ၁၂:၇
သုခိၣ်သူအဘိဒၣ်လဲာ်န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ဂံၢ်အီၤခဲလၢာ်လီၤ– အါတက့ၢ် ပှၤတဂၤအခိၣ်လိၤန့ၣ် အခိၣ်သူကအိၣ်ဝဲ တကလီၤဘျဲၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲ တုၤဒၣ်လဲာ် တၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိန့ၣ် အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ အသူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် လၢအပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံလီၤ.
cl ကဘျံးပၤ ၂၄၁ အဆၢ ၄-၅
ပှၤ “မၤလီၤဖးပှၤဒီး ယွၤအတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ” တသ့ဘၣ်
၄ တၢတထံၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံသိၣ်လိပှၤလၢ ကစၢ်ယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအခ့အပှၤခဲလၢာ်လီၤ. အဒိ, ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲ “ပှၤဆါကွံာ်ထိၣ်ဖှံးခံဘ့ၣ်လၢ တိၢ်တဘ့ၣ်တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ဒီးသုပၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီး, တလီၤတဲာ်ဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်အဖီခိၣ်နီတဘ့ၣ်ဘၣ်. ဒီးသုခိၣ်သူအဘိဒၣ်လဲာ် ဘၣ်တၢ်ဂံၢ်အီၤခဲလၢာ်လီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီးပျံၤတၢ်တဂ့ၤ. သုဂ့ၤန့ၢ်ထိၣ်ဖှံးအါဘ့ၣ်တက့ၢ်လီၤ.” (မးသဲ ၁၀:၂၉-၃၁) ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ အခီပညီကအိၣ်လၢ ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ်တက့ၢ်.
၅ ပကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤတဂၤကပှ့ၤထိၣ်ဖှံးဖိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢယ့ၣ်ၡူး အစိၤန့ၣ် ထိၣ်ဖှံးဖိမ့ၢ်ထိၣ်အပှ့ၤဘၣ်ကတၢၢ်လၢ ပှၤပှ့ၤအီၣ်အီၤအကျါန့ၣ်လီၤ. ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ တိၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ် ပှၤပှ့ၤထိၣ်ဖှံးဖိန့ၢ်ဝဲခံဘ့ၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲကဒီးဝဲလၢ ပှၤတဂၤ မ့ၢ်ဟ့ၣ်ဝဲတိၢ်ခံဘ့ၣ်န့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ထိၣ်ယဲၢ်ဘ့ၣ်လီၤ. ပှၤဟ့ၣ်အါထီၣ်ထိၣ်တဘ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပှၤဟ့ၣ်ကလီအီၤလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ထိၣ်ဖိအံၤန့ၣ် အလုၢ်အပှ့ၤတအိၣ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အမဲာ်ညါဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်န့ၣ် ထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ “တၢ်တသးပ့ၤနီၣ်ဘၣ်အီၤ လၢယွၤအမဲာ်ညါနီတဘ့ၣ်.” (လူၤကၣ် ၁၂:၆, ၇) ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါသ့လီၤ. ထိၣ်ဖှံးဖိတဘ့ၣ်ဒၣ်လဲာ် ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲန့ၣ် အဝဲကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ဒ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲအသိး ယဟိဝၤသ့ၣ်ညါပဂ့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ပခိၣ်သူအဘိဒၣ်လဲာ် အဝဲဂံၢ်ပာ်ဝဲလီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(လူၤကၣ် ၁၃:၂၄) ဒီးအဝဲဒၣ်စံးဘၣ်ပှၤတဖၣ်န့ၣ်, ဂုာ်လဲၤနုာ်ဖျိကျဲစၢၤအအံၣ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယစံးဘၣ်သု, ပှၤအါဂၤကဃုလဲၤနုာ်ဝဲ, ဒီးလဲၤနုာ်တသ့ဘၣ်.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ လူၤ. ၁၃:၂၄
ဂုာ်လဲၤနုာ်ဖျိ– ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ပကနုာ်လီၤဆူကျဲစၢၤအအံၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးလၢာ်သးလီၤ. ဘၣ်ဃးတၢ်ကတိၤအံၤ လံာ်အါတက့ၢ် ကွဲးကျိာ်ထံဝဲလၢ “ဂုာ်ကျဲးစၢး အဂ့ၤကတၢၢ်, ဂုာ်ကျဲးစၢးထီဘိ” လီၤ. ကြံးအတၢ်ကတိၤ a·go·niʹzo·mai (အ သိၤ နၤစိၤ မၤ) န့ၣ်ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ကြံးအတၢ်ကတိၤ a·gonʹ (အကီၤ) လၢအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်လိၣ်ကွဲပြၢလီၤ. ဖဲ ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁ န့ၣ်တၢ်ကတိၤအံၤ ဘၣ်တၢ်သူအီၤလၢ “တၢ်ဃ့ၢ်” ပြၢလၢခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်မူပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ ဘၣ်တၢ်သူစ့ၢ်ကီးလၢ “တၢ်ဂဲၤလိာ်” (ဖံလံး. ၁:၃၀; ကလီး. ၂:၁) မ့တမ့ၢ် “ဒုးတၢ်ယၤတၢ်” (၁ တံၤ. ၆:၁၂; ၂ တံၤ ၄:၇) အဂီၢ်လီၤ. ကြံးအတၢ်ကတိၤဖဲ လူၤကၣ် ၁၃:၂၄ န့ၣ်ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်က့ၤလၢ “ဃ့ၢ်ပြၢတၢ်လၢ တၢ်ဃ့ၢ်ပြၢအပူၤ” (၁ ကရံၣ်. ၉:၂၅), “ဂုာ်ကျဲးစၢးအဂ့ၤကတၢၢ်” (ကလီး. ၁:၂၉; ၄:၁၂; ၁ တံၤ. ၄:၁၀) ဒီး “ဒုးတၢ်” (၁ တံၤ. ၆:၁၂) လီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိန့ၣ် ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး တၢ်လိၣ်ကွဲပြၢအဃိ ပှၤတနီၤတဲဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤအံၤ ကအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးလၢ ပှၤနုာ်လီၤပြၢတၢ်တဂၤ ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲ ဒ်သိးကန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖးအဂီၢ်လီၤ.
(လူၤကၣ် ၁၃:၃၃) မ့မ့ၢ်မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ, ဒီးခဲဂီၤ, ဒီးခဲတဂီၤအံၤ, ယဘၣ်လဲၤတၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့တမ့ၢ်ဘၣ်လၢယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤဘၣ်ဒီး, ဝံတုၤတၢ်ဟးဂီၤတသ့ဘၣ်လီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ လူၤ. ၁၃:၃၃
တသ့ဘၣ်– မ့တမ့ၢ် “ကဲထီၣ်တသ့ဘၣ်” လံာ်စီဆှံ ဝံအတၢ်စံးပာ် တအိၣ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ မ့းၡံအၤ ကဘၣ်သံလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤဘၣ်. တၢ်ကတိၤအံၤ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ဒၤနံးယ့လး ၉:၂၄-၂၆ လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် မ့ၢ်မၤသံဝံတဂၤ လီၤဆီဒၣ်တၢ် မ့းၡံအၤန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်လၢဝ့ၢ်အံၤအပူၤလီၤ. ပှၤယူဒၤဖိအကွီၢ်ဘျီၣ် လၢအဒိၣ်ကတၢၢ် အပှၤမၤသကိးတၢ် ၇၁ ဂၤ ထံၣ်လိာ်အသးလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဃိ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဆှိးအီၤလၢ ဝံအဘျၣ်တဖၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤဖဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး ကဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်မ့ၢ် တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤလုၢ်ထီၣ်တၢ်ဆူယွၤ ဒီးဘူၣ်လဲၤကပာ်အသိဖိစ့ၢ်ကီး ဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤဖဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးတဖၣ် ကဲထီၣ်ဒ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲအသိးလီၤ. အဝဲဘၣ်တၢ်လဲၤကိးအီၤဆူ ပှၤယူဒၤဖိအကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဒီးဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤဖဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်သံဒ် “ဘူၣ်လဲၤကပာ်” သိဖိအသိး ဖဲဝ့ၢ်အချၢန့ၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်. ၅:၇.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(လူၤကၣ် ၁၂:၂၂-၄၀) ဒီးစံးဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်, လၢတၢ်အံၤအဃိ, ယစံးဘၣ်သု, ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ သုသးအဂီၢ်လၢ သုကအီၣ်တၢ်ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်တဂ့ၤ. ဒီးလၢသုနီၢ်ခိအဂီၢ်လၢ သုကကူတၢ်သိးတၢ် ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်တဂ့ၤ, သးန့ၣ်ဂ့ၤန့ၢ်တၢ်အီၣ် တၢ်အီတက့ၢ်လီၤ. ၂၃ ဒီးနီၢ်ခိန့ၣ်, ဂ့ၤန့ၢ်တၢ်ကူတၢ်သိးတက့ၢ်လီၤ. ၂၄ ကွၢ်ဆိကမိၣ်စိးဝၣ်ဃးတက့ၢ်. တဖှံဘၣ်တၢ်ဘၣ်, တကူးဘၣ်တၢ်ဘၣ်, အသိၣ်အဖီတအိၣ်ဘၣ်, ဒီးယွၤဘုၣ်အီၣ်ဘုၣ်အီအီၤလီၤ. သုဂ့ၤန့ၢ်ထိၣ်ဖိလံၣ်ဖိဆံးဒိၣ်လဲၣ်. ၂၅ မ့ၢ်မတၤဘၣ်ယိၣ်တၢ်သတးဒီး, ထုးထီထီၣ် အယူာ်တပျၢ်ဧိၤသ့တဂၤလဲၣ်. ၂၆ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး တၢ်လၢ အဆံးကတၢၢ်န့ၣ်, သုမၤမ့ၢ်တသ့ဘၣ်ဒီး, သုဘၣ်ယိၣ်လၢတၢ်ဂၤတဖၣ်အဃိဘၣ်မနုၤလဲၣ်. ၂၇ တၢ်လၢ ဖီဒ့ၣ်ညါန့ၣ်, မ့ၢ်အဒိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်, ကွၢ်ဆိကမိၣ်တက့ၢ်. တမၤဘၣ်တၢ်ဘၣ်, တလ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်ဒီးယစံးဘၣ်သု, စီၤၡလိၤမိၤအိၣ်ဒီးအကဟုအကညီၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ်, ကူတၢ်သိးတၢ်တဂ့ၤထဲသိးဒီးဖီဒ့ၣ်ညါတဖိးန့ၣ်ဘၣ်. ၂၈ သုနာ်တၢ်စှၤသ့ၣ်ဧၢ, ယွၤမ့ၢ်ဒုးကူဒုးသိး နီၣ်ဧိၤမံၤဧိၤလၢအအံၤတနံၤအိၣ်လၢတၢ်ပျီပူၤ ဒီးခဲဂီၤတနံၤ ဘၣ်တၢ်ဘျုးလီၤကွံာ်လၢ ဖၣ်ကပူၤဒီး, ကဒုးကူဒုးသိးသုအါန့ၢ်အန့ၣ်တက့ၢ်ဆံးဒိၣ်လဲၣ်. ၂၉ သုကအီၣ်တၢ်သုကအီတၢ် မနုၤမနုၤန့ၣ်, သုတဃုတဂ့ၤ. ဒီးသုတဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီတဂ့ၤ. ၃၀ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်တဖၣ်န့ၣ်, ပှၤကလုာ်တဖၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤ, ဃုဝဲခဲလၢာ်လီၤ. ဒီးသုပၢ်သ့ၣ်ညါလၢသုန့ၢ်ဘၣ် တၢ်တဖၣ်န့ၣ်အလီၢ်အိၣ်လီၤ. ၃၁ မ့မ့ၢ်ဃုယွၤအဘီအမုၢ်တက့ၢ်. ဒီးတၢ်ကပာ်ဖှိၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ်ခဲလၢာ်ဒီးသုလီၤ. ၃၂ သိလၢအစှၤတဖုဧၢ, ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဘၣ်သုပၢ်အသးလၢ အကဟ့ၣ်သုလၢဘီဧိၤမုၢ်ဧိၤန့ၣ်လီၤ. ၃၃ သုစုလီၢ်သုခီၣ်ခိၣ်န့ၣ်, ဆါလီၤကွံာ်ဒီး ဟ့ၣ်သးကညီၤတၢ်တက့ၢ်. ဒီးမၤန့ၢ်သုဂီၢ်လၢထၢၣ်လၢအလီၢ်လံၤဝဲတသ့ဘၣ်, တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ အလၢာ်တသ့ဘၣ်လၢမူခိၣ်, ဖဲတၢ်ဘျၣ်တသုးဘူးဘၣ်အသးဘၣ်, ဒီးတၢ်အဃၢ်တအိၣ်ဂီၤဘၣ် တၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ၃၄ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဖဲသုတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အိၣ်ဝဲအလီၢ်န့ၣ် သုသးကအိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်လီၤ. ၃၅ ကံၢ်တူာ်သုယီၢ်ဒ့, ဒီးအိၣ်ဒီးသုမ့ၣ်အူဒၢ ကဲၤကပီၤထီၣ်တက့ၢ်. ၃၆ အိၣ်သုဝဲဒ်ပှၤလၢအကွၢ်လၢ် အကစၢ်အကျဲတုၤအဟဲက့ၤလၢမူးပူၤ, ဒ်သိးအကအိးထီၣ်တၢ်လၢအဂီၢ်တကီၢ်ခါ, ဖဲအဟဲက့ၤဒီးဒိတကျိာ်တၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ၃၇ အခ့အပှၤလၢအကစၢ်ဟဲက့ၤထံၣ် န့ၢ်လၢအဆိးသီဝဲတဖၣ်န့ၣ်, ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ. ယစံးဘၣ်သုတီတီလၢ အကစၢ်ကကံၢ်တူာ်အယီၢ်ဒ့, ဒီးမၢအဆ့ၣ်နီၤ, ဒီးကဟဲမၤအီၤ လၢအခ့အပှၤအတၢ်မၤလီၤ. ၃၈ ဒီးပှၤခိးတၢ်ခံတီၤတတီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, သၢတီၤတတီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အကစၢ်မ့ၢ်ဟဲက့ၤထံၣ်န့ၢ် တၢ်မၤအသးဒ်န့ၣ်ဒီး, အခ့အပှၤတဖၣ်န့ၣ်, ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ. ၃၉ ဒီးတၢ်အံၤသ့ၣ်ညါတက့ၢ်. ဟံၣ်ကစၢ်မ့ၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်အဆၢ အကတီၢ်လၢတၢ်ဟုၣ်တၢ်ဘျၣ် ကဟဲဝဲဒီး, ဒ်သိးအသုတဘၢၣ်ဖျိအဟံၣ်တဂ့ၤဒီး, ကဆိးသီတ့ၢ်လီၤ. ၄၀ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤ သုသးတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဖဲနၣ်ရံၣ်လၢသုတဆိကမိၣ်ဘၣ်န့ၣ်, ပှၤကညီဖိခွါအံၤဟဲဝဲလီၤ.
လါယူၤလံ ၃၀–လါအီကူး ၅
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | လူၤကၣ် ၁၄–၁၆
“တၢ်အဒိဘၣ်ဃး ဖိခွါလၢအဟးဖျိး”
(လူၤကၣ် ၁၅:၁၁-၁၆) ဒီးစံးဝဲဒၣ်, မတၤတဂၤအဖိခွါအိၣ်ခံဂၤလီၤ. ၁၂ ဒီးအဖိသဒါတဂၤစံးဘၣ်အပၢ်, ပၢ်ဧၢ, တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢနကဟ့ၣ်သါယၤန့ၣ်, နီၤဖးဒီးဟ့ၣ်လီၤယၤတက့ၢ်. ဒီးအဝဲဒၣ်နီၤဖးတၢ်ဖိတၢ်လံၤ, ဒီးဟ့ၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်လီၤ. ၁၃ ဒီးတအါနံၤ အါသီဘၣ်ဒီး, အဖိသဒါတဂၤန့ၣ် ပာ်ဖှိၣ်အစုလီၢ်အခီၣ်ခိၣ်ခဲလၢာ်, ဒီးလဲၤဝဲဆူကီၢ်အယံၤလီၤ. ဒီးအီၣ်ဂီၤကွံာ်အစုလီၢ်အခီၣ်ခိၣ်ဖဲန့ၣ် လၢတၢ်လုၣ်ကိလုၣ်ကပာ်အပူၤလီၤ. ၁၄ ဒီးအီၣ်ဂီၤကယဲၢ်အတၢ်တုၤအလၢာ်ဒီး, တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ အိၣ်ထီၣ်လၢကီၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ်အပူၤ, ဒီးဘၣ်ဖှီၣ်ဘၣ်ယာ်ဝဲဒၣ်လီၤ. ၁၅ ဒီးလဲၤအိၣ်ဝဲဒီးပှၤကီၢ်ဖိတဂၤဒီးအဝဲဒၣ် မၢအလဲၤကွၢ်အထိးတဖၣ်လၢပှၢ်လၢ်ကျါလီၤ. ၁၆ ဒီးတၢ်မိၣ်အီၣ်အသးလၢ ပထိးကၤရိာ် လၢထိးအီၣ်ဝဲ, ဒီးပှၤတဟ့ၣ်အီၣ်ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်တဖၣ်လၢ လူၤ. ၁၅:၁၁-၁၆
မတၤတဂၤအဖိခွါအိၣ်ခံဂၤ– တၢ်အဒိဘၣ်ဃးဒီး ဖိခွါလၢအမၤလၢာ်ဂီၤတၢ် (“ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးလၢ ဖိခွါလၢအဟးဖျိး”) န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်အဒိအထီကတၢၢ်တခါလၢ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတၢ်ရ့လိာ်သးန့ၣ်လီၤ. တၢ်အဒိအဂၤတဖၣ်အပူၤ အါတက့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ တၢ်အချံ မ့တမ့ၢ် ဟီၣ်ခိၣ်, ကုၢ်ဒီးကစၢ် အတၢ်ရ့လိာ်သးအဂ့ၢ်တဖၣ်လီၤ. (မး. ၁၃:၁၈-၃၀; ၂၅:၁၄-၃၀; လူၤ. ၁၉: ၁၂-၂၇) လၢတၢ်အဒိအံၤအပူၤ ယ့ၣ်ၡူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပၢ်ဒီးဖိအဘၢၣ်စၢၤ တၢ်ရ့လိာ်သး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်အဂ့ၢ်လီၤ. ပှၤအါဂၤလၢ အဒိကနၣ် တၢ်အဒိအံၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တမ့ၢ်ကအိၣ်ဒီး ပၢ်လၢအပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်ဒ်အံၤဘၣ်. တၢ်အဒိအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ် အတၢ်အဲၣ်ဒီး တၢ်သးကညီၤလၢ အဖိလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢတဖၣ်လၢ အဒိကနၣ်အကလုၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အလဲၤကျဲကမၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤအဖီခိၣ်လီၤ.
ဖိသဒါတဂၤ– စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဖိဝဲၢ်ကိန့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်န့ၢ်သါခံစးလီၤ. (၅ မိၤ. ၂၁:၁၇) အဃိ လၢတၢ်အဒိအံၤအပူၤ ဖိလၢအဒိၣ်တဂၤ မ့မ့ၢ်ဖိဝဲၢ်ကိန့ၣ် အပုၢ်အတၢ်န့ၢ်သါ ကအိၣ်ဒၣ်အဝဲအတၢ်န့ၢ်သါတဝာ်လီၤ.
အီၣ်ဂီၤ– ကြံးအတၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီမ့ၢ် “မၤလီၤပြံလီၤပြါ (လၢတၢ်လီၢ်ကိးတီၤဒဲး).” (လူၤ. ၁:၅၁; မၤတၢ်. ၅:၃၇) မးသဲ ၂၅:၂၄, ၂၆ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “မၤပြံပြါ” လီၤ. ဖဲအံၤန့ၣ် အခီပညီအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ မၤလၢာ်ဂီၤကလီတၢ်, သူနါစိၤတၢ်လီၤ.
တၢ်လုၣ်ကိလုၣ်ကပာ်– မ့တမ့ၢ် “အိၣ်မူမၤလၢာ်ဂီၤတၢ် (တၢ်ပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သးတအိၣ်).” ကြံးအတၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ အခီပညီလီၤဂာ်လိာ်အသးဒီး တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်သူအီၤဖဲ အ့းဖ့းစူး ၅:၁၈; တံတူး ၁:၆; ၁ ပ့းတရူး ၄:၄. ကြံးအတၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီအိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပှၤသူလၢာ်ဂီၤတၢ်အဃိ လံာ်စီဆှံတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံတနီၤအပူၤ ကွဲးကျိာ်ဝဲလၢ “တၢ်အိၣ်မူလၢ မၤလၢာ်ဂီၤတၢ်” လီၤ.
လဲၤကွၢ်အထိး– စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ထိးန့ၣ်မ့ၢ် ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢအတကဆှီဘၣ်လီၤ. အဃိတၢ်ကွၢ်ထိး အတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလၢအလၤကပီၤတအိၣ် ဒီးအလီၤသးဘၣ်အၢလၢ ပှၤယူဒၤဖိအဂီၢ်လီၤ.—၃ မိၤၡ့ ၁၁:၇, ၈.
ပထိးကၤရိာ်– တၤသၣ် မ့တမ့ၢ် ပထိးကၤရိာ်န့ၣ် အဖံးဘ့ၣ်ဘျ့ဒီး အလွဲၢ်ဘီပှၢ်လီၤ. ကြံးကျိာ်ကိးဝဲလၢ (ke·raʹti·on, “တၢ်အနၢၤဖိ”) အဃိတၤသၣ်အံၤက့ၣ် ဒ်တၢ်နၢၤအသိးလီၤ. ပထိးကၤရိာ်န့ၣ် ပှၤဒုးအီၣ် ကသ့ၣ်, ကျီၢ်, ဒီးထိးတဖၣ် တုၤမုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ. ပှၤသးစၢ်အံၤ အတၢ်အိၣ်မူ ဟးဂီၤကွံာ်ဝဲ တုၤဒၣ်လဲာ် အဲၣ်ဒိးအီၣ်ဝဲထိးအဆၣ်န့ၣ်လီၤ.—ကွၢ် တၢ်မၤနီၣ်လၢ လူၤ. ၁၅:၁၅.
(လူၤကၣ် ၁၅:၁၇-၂၄) ဒီးသ့ၣ်နီၣ်လီၤက့ၤအသးဒီးစံးဝဲဒၣ်, ယပၢ်အပှၤဒိးလဲအသးလၢအအီၣ်ကုးအီပှဲၤတဖၣ်န့ၣ်, အိၣ်ပှံၤဂၤပှံၤဂၤ, ဒီးယဲဒၣ်အံၤ, ယအိၣ်ဝံၤအိၣ်စ့ၤ, ဒီးယကသံတ့ၢ်ဖဲအံၤလီၤ. ၁၈ ယကဂဲၤဆၢထၢၣ်, ဒီးယကက့ၤဆူယပၢ်အအိၣ်, ဒီးယကစံးဘၣ်အီၤ, ပၢ်ဧၢ, ယမၤကမၣ်ဘၣ်လံမူခိၣ်, ဒီးလၢနမဲာ်ညါလံ. ၁၉ ပှၤကိးယၤလၢနဖိခွါ ယတဂ့ၤတဘၣ်လၢၤဘၣ်. ပာ်ယၤဒ်နပှၤဒိးလဲအသးတဂၤအသိးန့ၣ်တက့ၢ်. ၂၀ ဒီးဂဲၤဆၢထၢၣ်, ဒီးက့ၤက့ၤဝဲဆူအပၢ်အအိၣ်, ဒီးအိၣ်ဒံးစီၤစုၤယံၤဒီး အပၢ်ထံၣ်အီၤဒီးအသးအိၣ်အီၤ, ဒီးလဲၤဃ့ၢ်ဖိးဝဲအကိာ်ဒီးနၢမူအီၤလီၤ. ၂၁ ဒီးအဖိခွါစံးဘၣ်အီၤ,ပၢ်ဧၢ, ယမၤကမၣ်ဘၣ်လံမူခိၣ်ဒီးလၢနမဲာ်ညါလံ. ပှၤကိးယၤလၢနဖိခွါယတဂ့ၤတဘၣ်လၢၤဘၣ်. ၂၂ ဒီးအပၢ်စံးဘၣ်အခ့အပှၤ, ဟဲစိာ်ဃီၤတၢ်ကူတၢ်သိးလၢ အဂ့ၤကတၢၢ်ဒီးဒုးကူဒုးသိးအီၤတက့ၢ်. ဒီးဟ့ၣ်လီၤပသံးလၢအစုအဂီၢ်, ဒီးခီၣ်ဖံးလၢအခီၣ်အဂီၢ်တက့ၢ်. ၂၃ ဒီးဟဲစိာ်မၤသံဂီၤဖံးဖိလၢအဘီၣ်တဒုန့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးမ်ပအီၣ်ဒီးမုာ်လၤသကိးတက့ၢ်. ၂၄ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယဖိခွါလၢအသံတ့ၢ်တဂၤအံၤ, မူထီၣ်က့ၤလံ, ဒီးဟါမၢ်တ့ၢ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ထံၣ်န့ၢ်က့ၤအီၤလံ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်မုာ်လၤဝဲလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်တဖၣ်လၢ လူၤ. ၁၅:၁၇-၂၄
ပှၤမၤတၢ်ဖိ– ဖိသဒါ ဆိကမိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲမ့ၢ်က့ၤတုၤလၢအဟံၣ်န့ၣ် ကသံကွၢ်အပၢ်လၢ ကတူၢ်လိာ်အီၤ ဒ်အပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤအသိး ဒီးတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်အဖိတဂၤအသိးဘၣ်လီၤ. ပှၤမၤတၢ်ဖိန့ၣ် တအိၣ်ဘၣ်လၢ အကစၢ်အဟံၣ်ဒ်ကုၢ်တဖၣ်အသိးဘၣ် အဝဲဘၣ်အိၣ်လၢတၢ်ချၢ ဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ်အလဲလၢ တနံၤအဂီၢ်တနံၤအဂီၢ်လီၤ.—မး. ၂၀:၁, ၂, ၈.
နၢမူအီၤ– ကြံးအတၢ်ကတိၤလၢ ဘၣ်တၢ်သူအီၤဖဲအံၤန့ၣ် ပှၤကွဲးကျိာ်အီၤသ့စ့ၢ်ကီးလၢ “နၢမူအီၤကဖီလီ” မ့တမ့ၢ် “နၢမူအီၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ” သ့လီၤ. ပၢ်လၢတၢ်အဒိအံၤအပူၤန့ၣ် လဲၤသဂၢၢ်အဖိလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံပူၤအဃိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသးအိၣ်တူၢ်လိာ်အဖိခွါလၢ အပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးတဂၤအံၤန့ၣ်လီၤ.
ကိးယၤလၢနဖိခွါ– လံာ်စီဆှံကွဲးကူတနီၤ ကွဲးအါထီၣ်ဝဲလၢ-“ပာ်ယၤဒ်နပှၤဒိးလဲအသးတဂၤအသိးန့ၣ်တက့ၢ်.” ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံကွဲးကူအါတက့ၢ် တူၤလိာ်ဝဲ လံာ်စီဆှံအဆၢအံၤအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢပဖးဘၣ်ခဲအံၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တနီၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကွဲးအါထီၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိးကလီၤပလိာ်အသးဒီး လူၤကၣ် ၁၅:၁၉ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကူတၢ်သိး. . . ပသံး. . . ခီၣ်ဖံး– တမ့ၢ်တၢ်ကူတၢ်ကၤ ယိယိဖိဘၣ် မ့ၢ်တၢ်ကူတၢ်ကၤ အဂ့ၤကတၢၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်ကူတၢ်ကၤ လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်ဆးထီၣ်အဖီ ဃံဃံလၤလၤ ဒီးဟ့ၣ်ဒုးကၤ ပှၤတမှံၤလၢအိၣ်ဒီးအလၤကပီၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဒုးသိးထီၣ် အဖိခွါလၢ ပသံးအဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အတၢ်အဲၣ် တကးဒံးဘၣ် မၤလၤကပီၤဝဲဒီး တူၢ်လိာ်က့ၤဝဲဒ် အဖိခွါတဂၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ကုၢ်တဖၣ် ညီနုၢ်တသိးပသံးဘၣ်. အဃိ မ့ၢ်ဒၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲတူၢ်လိာ်က့ၤအဖိခွါဒ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤအသိးန့ၣ်လီၤ.
(လူၤကၣ် ၁၅:၂၅-၃၂) ဒီးအဖိဝဲၢ်ကိတဂၤအိၣ်လၢ ပှၢ်လၢ်ကျါဒီးဟဲက့ၤဘူးဒီးဟံၣ်, ဒီးနၢ်ဟူတၢ်ပှီၢ်ဒၢ, အူပံ, ဒီးတၢ်ဂဲၤကလံၣ်, ၂၆ ဒီးကိးက့ၤ အခ့အပှၤတဂၤဒီးသံကွၢ်ဝဲ, တၢ်အံၤမ့ၢ်မနုၤတမံၤလဲၣ်. ၂၇ ဒီးအဝဲဒၣ်စံးဘၣ်အီၤ, နပုၢ်ဟဲက့ၤတုၤဝဲ, ဒီးနပၢ်မၤသံဂီၤဖံးဖိလၢအဘီၣ်တဒုန့ၣ်လံ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဒိးန့ၢ်က့ၤအီၤလၢ အအိၣ်ဆူၣ် အိၣ်ချ့လီၤ. ၂၈ ဒီးအသးဒိၣ်ထီၣ်, ဒီးသါတလဲၤနုာ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်. ဒီးအပၢ်ဟဲထီၣ်ဃ့ကညးအီၤလီၤ. ၂၉ ဒီးအဝဲဒၣ်ကတိၤဆၢတၢ် ဒီးစံးဘၣ်အပၢ်, ကွၢ်ကွၢ်, ယမၤနတၢ်အနံၣ် အါထဲအံၤ, ဒီးနတၢ်မၤလိာ်န့ၣ် ယတလုၣ်သ့ၣ်ခါပတာ်နီတဘျီဘၣ်. ဒီးဒ်သိးယကမုာ်လၤဒီးယတံၤယသကိးဒီး, မဲာ်တဲးလဲးဖိတဒုဧိၤ, နတဟ့ၣ်ဘၣ်ယၤနီတခီၣ်ဘၣ်. ၃၀ ဘၣ်ဆၣ်ဒီးတုၤနဖိခွါလၢ အအီၣ်ဂီၤကွံာ်နစုလီၢ်နခီၣ်ခိၣ်ဒီး ပှၤဃဲသဲမုၣ်တဂၤအံၤဟဲက့ၤဒီး, နမၤသံဂီၤဖံးဖိလၢအဘီၣ်လၢအဂီၢ်လီၤ. ၃၁ ဒီးအဝဲဒၣ်စံးဘၣ်အီၤ, ဖိဧၢ, နအိၣ်ဒီးယၤတဘိယူၢ်ဃီ, ဒီးယစုလီၢ်ယခီၣ်ခိၣ်မ့ၢ်နတၢ်ခဲလၢာ်လီၤ. ၃၂ ဘၣ်ဆၣ်ဒီးဂ့ၤသးခုဒီးမုာ်လၤတၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နပုၢ်လၢအသံတ့ၢ်တဂၤန့ၣ်, မူထီၣ်က့ၤလံ, ဒီးဟါမၢ်တ့ၢ်ဒီး, ဘၣ်တၢ်ထံၣ်န့ၢ်က့ၤအီၤလံ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(လူၤကၣ် ၁၄:၂၆) ပှၤတဂၤဂၤမ့ၢ်ဟဲဆူယအိၣ် ဒီးတသးဟ့ဘၣ်အမိၢ်ဒီးအပၢ်, ဒီးအဖိအမါ, ဒီးအဖိအလံၤ, ဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်, ဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ, ဒီးအသးသမူဒၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီးဘၣ်ဒီး, ကဲထီၣ်ယပျဲၢ်ယဘီၣ်တသ့ဘၣ်.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ လူၤ. ၁၄:၂၆
သးဟ့– လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢ အမ့ၢ် “သးဟ့” န့ၣ်အခီပညီကအိၣ်အမၠိမၠိလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အခီပညီကမ့ၢ် တၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဟ့အါတလၢအဃိ အသးဆူၣ်လၢ ကအဲၣ်ဒိး မၤဘၣ်ဒိဆါပှၤအဂၤန့ၣ်လီၤ, မ့တမ့ၢ် အခီပညီကမ့ၢ် တဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး ပှၤတဂၤဂၤ, တၢ်တမံၤမံၤအဃိ ဟးဆှဲးအီၤလီၤ. မ့တမ့ၢ် အခီပညီကမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်စှၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိ “နီၢ်လ့ၤအၤ ဘၣ်တၢ်သးဟ့အီၤ” န့ၣ် အခီပညီအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ စီၤယၤကိာ်အဲၣ်နီၢ်လ့ၤအၤ စှၤန့ၢ်ဒံးအအဲၣ်နီၢ်ရၤဃ့လးန့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤ. ၂၉:၃၁; ၅ မိၤ. ၂၁:၁၅), ဒီးပမ့ၢ်ကွၢ် ပှၤယူဒၤဖိ အလံာ်အလဲၢ်လၢပျၢၤတဖၣ်အပူၤ သူဝဲတၢ်ကတိၤ “သးဟ့” အခီပညီဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကဘၣ်သးဟ့ဝဲအနီၢ်ကစၢ် ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိဘၣ်. ဒီးမ့မ့ၢ်ဘၣ်ဖုးဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်ကတိၤအံၤ ကထီဒါလိာ်အသးဒီး လံာ်စီဆှံအဆၢအဂၤတဖၣ်. (ထိၣ်သတြီၤဒီး မၢ်. ၁၂:၂၉-၃၁; အ့း. ၅:၂၈, ၂၉, ၃၃.) ပမ့ၢ်ကွၢ် လံာ်စီဆှံအဆၢအံၤ အမဲာ်ညါဒီးအလီၢ်ခံန့ၣ် “သးဟ့” အံၤပှၤကွဲးကျိာ်အီၤလၢ “တၢ်အဲၣ်စှၤ” သ့န့ၣ်လီၤ.
(လူၤကၣ် ၁၆:၁၀-၁၃) ပှၤလၢအမၤတီလၢ တၢ်အစှၤကတၢၢ်န့ၣ်, ကမၤတီစ့ၢ်ကီးဝဲလၢတၢ်အအါလီၤ. ဒီးပှၤလၢအမၤတတီဘၣ်လၢ တၢ်အစှၤကတၢၢ်န့ၣ်, ကမၤဝဲတတီဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ တၢ်အအါလီၤ. ၁၁ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, လၢတၢ်စုလီၢ်တတီဘၣ်န့ၣ်, သုမၤမ့ၢ်တတီဘၣ်ဒီး, မ့ၢ်မတၤကအးလီၤ သုလၢတၢ်စုလီၢ်လၢ အနီၢ်နီၢ်တဂၤလဲၣ်. ၁၂ ပှၤဂၤအတၢ်န့ၣ် သုမၤမ့ၢ်တတီဘၣ်ဒီး, မ့ၢ်မတၤကဟ့ၣ်လီၤသုလၢတၢ်ဒၣ်သုဝဲတဂၤလဲၣ်. ၁၃ တၢ်လၢအခ့အပှၤအံၤ, ကစၢ်ခံဂၤအတၢ်မၤန့ၣ် မၤတပှဲၤဘၣ်နီတဂၤဘၣ်. ကသးဟ့ဝဲတဂၤ, ဒီးကအဲၣ်ဝဲတဂၤလီၤ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး ကသန့ၤအသးတဂၤ, ဒီးတယူးတယီၣ်ဘၣ်တဂၤလီၤ. ယွၤအတၢ်မၤ ဒီးမၤမိၣ်အတၢ်မၤန့ၣ် သုမၤတသ့ဘၣ်.
ဃုတၢ်ထူးတၢ်တီၤလၢ အကဲဘျုးနီၢ်နီၢ်တက့ၢ်
၇ ဖး လူၤကၣ် ၁၆:၁၀-၁၃ တက့ၢ်. ပှၤကွၢ်တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်တၢ်အဒိတဂၤန့ၣ် အဝဲဒီတံၤဒီသကိးဒီးပှၤဂၤ ဒ်သိးကကဲဘျုးလၢ အနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ကဒီတံၤဒီသကိးဒီးအီၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲလၢအဝဲသ့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်အဘျုးအဂီၢ်ဘၣ်. အဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ ပကနၢ်ပၢၢ်လၢ ဒ်သိးပကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပတီဒီးကစၢ်ယွၤအဂီၢ် ပကဘၣ်သူ ပတၢ်ထူးတၢ်တီၤတဖၣ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမၤအီၤကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၈ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲဘၣ်ဃး ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်ကရၤလီၤအသးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. ကျဲတဘိလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ်ပတၢ်သးတီဒီး ကစၢ်ယွၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပသူပတၢ်ထူးတၢ်တီၤ လၢပကဟ့ၣ်တၢ်မၤဘူၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄) လၢကီၢ်အ့ဒယါန့ၣ် ဖိသၣ်ပိာ်မုၣ်ဖိတဂၤ စူးဃာ်ဝဲ ကိၣ်ပှ့ၤလၢပှၤဟ့ၣ်အီၤတဖၣ် ဒီးအဝဲတပှ့ၤတၢ်လိၣ်ကွဲလၢၤဘၣ်. လၢခံ ဖဲအစူးဘူပှဲၤအခါ အဝဲဟ့ၣ်လီၤဝဲတၢ်မၤဘူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢအဂၤတဂၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးဃီၤကျီးလီၤ. အဝဲဟ့ၣ်မၤဘူၣ်လီၤဝဲ အဃီၤသၣ်တနီၤဆူ မလၢၤယါလၢၢ်(မ်) ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အရူလီၤ. မ့ၢ်လၢပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အရူ လိၣ်ဘၣ်ဃီၤသၣ်အဃိ အဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်ဟ့ၣ်လီၤ ဃီၤသၣ်န့ၣ်အဘျုးကအိၣ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ဟ့ၣ်လီၤဝဲစ့န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ကြံး(စ်) တဖၣ်စ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်လီၤမၤဘူၣ်ဝဲ သ့ၣ်စၤယံးသိ, တၢ်နုၢ်ထံလီၤသကၤ (cheese) ဒီးတၢ်အီၣ်အဂၤတဖၣ်လၢ ဘ့ၤသ့လးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်မၤလၢအပှဲၤဒီး “တၢ်ကူၣ်သ့” လီၤ.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(လူၤကၣ် ၁၄:၁-၁၄) ဒီးတၢ်မၤအသးလၢအိၣ်ဘှံးအနံၤ, ဖဲအလဲၤအီၣ်တၢ်လၢပှၤဖၤရံၤၡဲ အဒိၣ်တဂၤအဟံၣ်ပူၤဒီး, ပှၤတဖၣ်ကွၢ်ဟုၣ်အီၤလီၤ. ၂ ဒီးကွၢ်ကွၢ်, ပှၤဆါညိးထံတဂၤအိၣ်လၢအမဲာ်ညါလီၤ. ၃ ဒီးယ့ၣ်ၡူးကတိၤဆၢတၢ် ဒီးစံးဘၣ်ပှၤသ့လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီဒီးပှၤဖၤရံၤၡဲသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးစံးဝဲဒၣ်, လၢအိၣ်ဘှံးအနံၤန့ၣ်, မၤဘျါက့ၤတၢ်ဆူးတၢ်ဆါဘၣ် ကကြၢးဧါ. ၄ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဘှီၣ်ဝဲလီၤ. ၅ ဒီးဟံးန့ၢ်အီၤ, ဒီးမၤဘျါက့ၤဝဲ, ဒီးပျၢ်ကွံာ်အီၤလီၤ. ဒီးကတိၤဆၢအဝဲသ့ၣ်ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ပှၤလၢသုကျါအကသ့ၣ်ယီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အဂီၤဖံးမ့ၢ်ဂ့ၤ, မ့ၢ်လီၤတဲာ်လၢတၢ်ပူၤ, ဒီးလၢမုၢ်အိၣ်ဘှံး အနံၤ တထုးထီၣ်က့ၤဘၣ်ဝဲတကီၢ်ခါန့ၣ် မ့ၢ်ဖဲလဲၣ်တဂၤလဲၣ်. ၆ ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကတိၤဆၢအီၤလၢ တၢ်န့ၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤ တသ့ဘၣ်. ၇ ဒီးတုၤအထံၣ် ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်ကိးအီၤတဖၣ်န့ၣ်, ဃုထၢလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤအဂ့ၤကတၢၢ်ဒီး, ကတိၤဒိတၢ်ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ၈ တုၤပှၤကိးနၤဆူတလးမူးအမူးပူၤဒီး, ဆ့ၣ်နီၤလၢလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤအဂ့ၤကတၢၢ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤလၢ အဂ့ၤန့ၢ်နၤကဘၣ်တၢ်ကိးဘၣ်ဖုးလၢအီၤလီၤ. ၉ ဒီးပှၤလၢအကိးနၤဒီးအဝဲဒၣ်န့ၣ်, ကဟဲဆူနအိၣ် ဒီးကစံးဘၣ်နၤ, ဟ့ၣ်ပှၤတဂၤအံၤအလီၢ်တက့ၢ်. တုၤနုၤတစုနမဲာ်ဆှးဒီး, နကလဲၤဆူအလီၢ်လၢ အလာ်ကတၢၢ်လီၤ. ၁၀ မ့မ့ၢ်တုၤပှၤကိးနၤဒီး, လဲၤဆ့ၣ်နီၤသန့ၤလၢ အလီၢ်လာ်ကတၢၢ်တက့ၢ်. ဒ်သိးပှၤလၢ အကိးနၤတုၤအဟဲတုၤဒီး, ကစံးဘၣ်နၤ, ခွါဧၢ, လဲၤထီၣ်ဆူအလီၢ်လၢအထီန့ၣ်တက့ၢ်. တုၤနုၤတစု နလၤကပီၤကအိၣ်ဖျါထီၣ်လၢ ပှၤဆ့ၣ်နီၤသန့ၤဃုာ်ဒီးနၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါလီၤ. ၁၁ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤလၢအပာ်ထီၣ်ထီအသးဒၣ်ဝဲ ကိးဂၤဒဲးန့ၣ်, ကဘၣ်တၢ်ဆီၣ်လီၤအီၤလီၤ. ဒီးပှၤလၢအဆီၣ်လီၤအသးဒၣ်ဝဲန့ၣ်, ကဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီအီၤလီၤ. ၁၂ ဒီးစံးဘၣ်ပှၤလၢအကိးအီၤန့ၣ်, တုၤနမၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢဂီၤအီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢဟါအီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, နတံၤသကိးတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, နပုၢ်နဝဲၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, နဘူးနတံၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤအထူးအတီၤအိၣ်လၢနဃၢၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, သုတကိးတဂ့ၤ, အဝဲသ့ၣ်ကကိးဆၢဘၣ်ဖုးနၤဒီးကဟ့ၣ်ကၣ်နၤလီၤ. ၁၃ မ့မ့ၢ်နဲဒၣ်အံၤ, တုၤနမၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီဒီး, ကိးပှၤအဖှီၣ်အယာ်, ပှၤအစုဟးဂီၤ, ပှၤအခီၣ်ဟးဂီၤ, ပှၤအမဲာ်ဘျီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ၁၄ ဒီးနကဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ကၣ်နၤတသ့ဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တုၤပှၤအတီအလိၤဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤဒီး, တၢ်ကဟ့ၣ်ကၣ်နၤလီၤ.