LONGI DIA 33
NKUNGA WA 130 Tulolokanga Muntu yo Nkwandi
Aweyi Yave Kazolele vo Nkutakani Yakadilanga ye Asumuki?
“Avo muntu osumukini, tuna yo nsadisi.”—1 YOA. 2:1.
DIAMBU DIASINA TULONGOKA
Tulongoka diambu diamfunu mu mpila ina ampangi muna nkutakani ya Korinto batadila diambu dia mpangi ona wavola sumu diampwena.
1. Adieyi Yave kazolele mu kuma kia wantu awonso?
YAVE wavanga wantu yo nswa wakuyisolela. Konso muntu osadilanga nswa wau vava kebakanga nzengo. E nzengo zisundidi o mfunu kalenda baka konso muntu i yekola e zingu kiandi kwa Yave yo kota muna kanda dia asambidi andi. Yave ozolele vo yeto awonso twabaka e nzengo zazi. Ekuma? E kuma kadi otoma zolanga wantu yo tokanena wete diau. Yave ozolele vo wantu bakala se akundi andi yo vua moyo a mvu ya mvu.—Nsi. 30:19, 20; Ngal. 6:7, 8.
2. O Yave aweyi kemonanga mu kuma kia asumuki ana bevilukanga o ntima? (1 Yoane 2:1)
2 Kansi, Yave ke komekenanga wantu ko vo bansadila. Oyambulanga vo konso muntu kabaka nzengo mu dina kazolele vanga. Adieyi akuluntu bafwete vanga kele vo Nkristu wavubwa, ovolele sumu diampwena? Avo kavilukidi ntima ko, kafwete vaikiswa mu nkutakani. (1 Kor. 5:13) Kana una vo i wau, Yave okalanga ye luzolo vo nsumuki kavutuka kwa yandi. Dianu vo muna loloka asumuki ana bevilukanga o ntima, Yave wavana lukûlu. (Tanga 1 Yoane 2:1.) Wau vo Yave i Nzambi a zola, owondelelanga awana bevolanga masumu mampwena kimana baviluka o ntima.—Zak. 1:3; Roma 2:4; Yak. 4:8.
3. Nkia mambu tulongoka mu longi diadi?
3 Yave okutuzayisanga una kebadikilanga e sumu ye awana bevolanga masumu mampwena. Yave ozolele vo twatanginina e mpila ina kebadikilanga awana bevolanga masumu mampwena ye mpila tulenda kuntanginina. Mu longi diadi tulongoka (1) e mpila ampangi muna nkutakani ya Korinto batadila e diambu dia mpangi mosi wavola sumu diampwena (2) dina Paulu wa ntumwa kavovesa ampangi vava nsumuki ndiona kaviluka o ntima, ye (3) tulongoka una Yave kebadikilanga awana bevolanga masumu mampwena.
MPILA YATADILWA DIAMBU DIA MPANGI WAVOLA SUMU DIAMPWENA MUNA TANDU KIANTETE
4. Nkia diambu diabwa muna nkutakani ya Korinto muna tandu kiantete? (1 Korinto 5:1, 2)
4 Tanga 1 Korinto 5:1, 2. Muna nkangalu andi wantatu muna salu kia kimisionario, Paulu wawá diambu diansoni diavangama muna nkutakani ya Korinto. Mpangi mosi muna nkutakani watanga e zumba yo nkaz’a se diandi. E diambu diadi diansoni kikilu, ‘ke disidi vangama nkutu ko vana vena esi zula.’ Vana ntandu a yambulwila e vangu diandi, ampangi bakisananga mpe wau bayambulwila dio. Wau vo Yave ofwilanga asumuki e nkenda, nanga akaka muna nkutakani bayindulanga vo nkenda zandi batangininanga. Kansi, Yave ke yambulwilanga masumu mampwena ko vana vena nkangu andi. Muna kuma kia vangu diadi diansoni, nanga wantu ana ke basambilanga Yave ko batoma kendalala yo vovela nkangu a Yave e mbi. O yambula muntu ndioyo muna nkutakani diadi fila akaka mu tanginina fu kiakina kiansoni. Ozevo, nkia luludiku Paulu kavana kwa ampangi muna nkutakani?
5. Nkia luludiku Paulu kavana kwa ampangi muna nkutakani? Adieyi kazola vova muna luludiku lwalu? (1 Korinto 5:13) (Tala mpe fwaniswa.)
5 Tanga 1 Korinto 5:13. Yave wavumunuina Paulu kimana kasonekena ampangi o nkanda. Wabavovesa vo bavaikisa mu nkutakani o nsumuki ndiona walembi viluka o ntima. Aweyi ampangi muna nkutakani bafwana kadila yo muntu ndiona? Paulu wabavovesa vo ‘bayambula kalanga yandi entwadi.’ Adieyi Paulu kazola vova muna nkanikinu wau? Paulu wabavovesa vo “ke nudie yandi nkutu ko.” (1 Kor. 5:11) Avo tufongele vamosi yo muntu yo dia yandi, dilenda kutufila mu kwamanana kala yandi entwadi yo mokenena mambu mayingi. Kieleka, Paulu wasonga vo ampangi muna nkutakani bafwete yambula kala entwadi yo muntu ndiona. Ediadi diadi kubasadisa mu lembi vukumunua. (1 Kor. 5:5-7) Vana ntandu, oyambula kala yandi entwadi, diadi sadisa muntu ndiona mu bakula e tezo kakolamena e nsiku mia Yave yo mona e nsoni. Diadi kumfila mpe mu viluka o ntima.
Muna lutumu lwa Nzambi, Paulu wasoneka nkanda mu kanikina ampangi vo bavaikisa mu nkutakani o nsumuki ona walembi viluka o ntima (Tala e tini kia 5)
6. Adieyi bavanga ampangi vava batambula nkand’a Paulu? O nsumuki ndiona, adieyi kavanga?
6 Vava kafila nkand’andi muna nkutakani ya Korinto, Paulu wayantika tokana kana adieyi ampangi bevanga. Kuna kwalanda, Tito wantwasila e nsangu zakiese. Ampangi muna nkutakani basadila luludiku lwandi. Bavaikisa muntu ndiona muna nkutakani. (2 Kor. 7:6, 7) Vana ntandu, ke vavioka ngonde zayingi ko tuka Paulu kafidila nkanda wauna, o nsumuki ndiona waviluka o ntima muna sumu diandi. Wasoba e fu ye mavangu mandi. Wayantika lemvokela diaka nkanikinu miansongi mia Yave. (2 Kor. 7:8-11) Adieyi Paulu kavovesa ampangi muna nkutakani?
UNA E NKUTAKANI YAKADILA YO NSUMUKI VAVA KAVILUKA O NTIMA
7. Vava kavaikiswa mu nkutakani o mpangi ona wavola sumu diampwena, nkia nluta diatwasa? (2 Korinto 2:5-8)
7 Tanga 2 Korinto 2:5-8. Paulu wamona vo ‘e tumbu kavewa kwa ndonga, kiafwana kwa muntu ndioyo.’ Muna mvovo miankufi, e tumbu kialungisa e kani diandi. Nkia kani? E tumbu kiokio kiamfila muna luviluku lwa ntima.—Ayib. 12:11.
8. Adieyi Paulu kavovesa diaka ampangi bavanga?
8 Paulu wakanikina ampangi muna nkutakani vo: “Nufwete loloka yo fiaulwisa” mpangi ona wasumuka yo ‘kusonga diaka o zola.’ Paulu wazola vo ampangi muna nkutakani bavanga mayingi, ke yambula kaka ko vo o muntu ndiona kavutuka vana kati kwa nkangu a Yave. Paulu wazola vo ampangi basonga muna mvovo miau ye mavangu mau vo baloloka ye bazolanga mpangi ndiona waviluka o ntima. Ediadi diadi fila mpangi mu bakula vo e nkutakani yatoma yangalala wau kavutuka muna nkutakani.
9. Ekuma akaka bakadila yo lukatikisu mu loloka nsumuki ona waviluka o ntima?
9 Nga akaka lukatikisu bakala lwau mu tambula nsumuki ndiona vava kaviluka o ntima? O lusansu ke luvovelanga diambu diadi ko. Kansi, nanga diavangama kikilu. Nanga akaka bakendalala kikilu, kadi e vangu diandi nsoni zayingi diatwasa muna nkutakani. Akaka nanga bakwamanana kunlundila makasi, kadi watoma kubakendeleka. Akaka nanga bamona vo ke diansongi ko mu tambula muntu ndiona se mpangi, kadi yau bavanganga e ngolo mu tatidila fu ya nkal’ambote muna nkutakani. (Tezanesa dio yo Luka 15:28-30.) Ozevo, ekuma diakadila o mfunu kwa ampangi mu nkutakani muna songa zola kwakieleka kwa mpangi au ona wavutuka muna nkutakani?
10-11. Adieyi diadi bwa kele vo akuluntu bayambula loloka o nsumuki ona waviluka o ntima?
10 Badika dina diadi bwa kele vo akuluntu bayambula vana nswa kwa muntu ona waviluka o ntima kavutuka muna nkutakani. Yovo yindula dina diadi bwa kele vo vava mpangi ndiona kavutuka mu nkutakani, ampangi bayambula kunsonga o zola. Dialudi vo wadi “sundwa kwa ulolo wa ntantu.” Wadi yindula vo kalendi vutuka diaka sadila Yave ko. Diampasi diadi kala mpe mu vanga e ngolo muna vutulwisa e ngwizani andi yo Nzambi.
11 Vana ntandu, kele vo ampangi zankaka muna nkutakani bayambula loloka mpangi ndiona waviluka o ntima, badi fwasa e ngwizani au yo Yave. Ekuma? Ke badi tanginina Yave ko ona ololokanga asumuki ana bevilukanga ntima. Kansi, Satana una vo nkwa ntim’ambadi ye nkwa nsoki badi tanginina. Badi kituka se sadilwa vana moko ma Nkadi ampemba muna fwasa lukwikilu lwa muntu ndiona.—2 Kor. 2:10, 11; Efe. 4:27.
12. Ampangi muna nkutakani, adieyi bafwana vanga muna tanginina Yave?
12 Ampangi muna nkutakani ya Korinto, adieyi bafwana vanga muna tanginina Yave, ke Satana ko? Diavavanga vo baloloka nsumuki ona waviluka ntima, wauna Yave kanlolokela. Tala dina asoneki akaka a Bibila bavova mu kuma kia Yave. Davidi wavova vo: “Wambote, wakubama muna loloka.” (Nku. 86:5) Mika wasoneka vo: “Nani i Nzambi nze ngeye, ona ololokanga e mbi yo viokesa e sumu?” (Mika 7:18) Yesaya wavova vo: “O kimpumbulu kayambula e nzil’andi, o muntu a mbi kayambula e ngindu zandi; yambula kavutuka kwa Yave, ona okumfwila e nkenda, kwa Nzambi eto, kadi ololoka emvimba.”—Yes. 55:7.
13. Ekuma diakadila diambote mu lembi viokesa kolo kiayingi mu vutula mu nkutakani o nsumuki ona waviluka o ntima? (Tala e babu, “Nkia Ntangwa Kavutulwa mu Nkutakani o Muntu Ndiona Kuna Korinto?”)
13 Muna tanginina Yave, diavavanga vo ampangi muna nkutakani ya Korinto batambula mpangi ndiona waviluka o ntima yo kunsonga o zola. Paulu wabavovesa vo avo balolokele nsumuki ona waviluka o ntima yo kunsonga o zola, badi songa ‘nlemvo muna mambu mawonso.’ (2 Kor. 2:9) Kanele vo ngonde zakete kaka zavioka vava kavaikiswa muna nkutakani, o muntu ndiona waviluka o ntima. Muna diadi, ke diakala diaka mfunu ko kwa akuluntu mu vingila kolo kiayingi muna kumvutula mu nkutakani.
AWEYI TULENDA TANGININA UNSONGI YE NKENDA ZA YAVE?
14-15. Adieyi tulongokele mu mpila ina mpangi batadila diambu diabwa muna nkutakani ya Korinto muna tandu kiantete? (2 Petelo 3:9) (Tala mpe foto.)
14 E mpila yatadilwa diambu diodio diabwa muna nkutakani ya Korinto muna tandu kiantete, yasonekwa “muna kutulonga.” (Roma 15:4) Muna lusansu lwalu tulongokele vo Yave ke yambulwilanga masumu mampwena ko vana vena nkangu andi. Kanele vo Yave nkwa “nkenda,” ke yambulanga ko vo asumuki ana ke bevilukanga ntima ko bakwamanana kala entwadi ye selo yandi yakwikizi. Kana una vo Yave nkwa nkenda, ke yangalelanga fu yawonso ko. E nkanikinu miandi mia nkal’ambote ke misobanga ko. (Yuda 4) Avo Yave oyambwidi vo asumuki ana balembi viluka ntima bakwamanana mu nkutakani, disonga vo ke nkwa nkenda ko, kadi mfwilu miayingi ditwasa muna nkutakani.—Nga. 13:20; 1 Kor. 15:33.
15 Kansi, tuzeye wo vo Yave kazolele ko vo vafwa kana nkutu muntu mosi. Ozolele vo wantu awonso bavuluzwa avo dilendakana. Yave wafwila e nkenda wantu ana basoba ngindu ye mavangu mau ye bavanga e ngolo mu vutulwisa e ngwizani au yo yandi. (Yez. 33:11; tanga 2 Petelo 3:9.) Muna kuma kiaki, vava muntu ndiona muna nkutakani ya Korinto kaviluka o ntima yo yambula vangu diandi diambi, Yave wasadila Paulu mu sasila ampangi muna nkutakani vo banloloka ye bantambula muna nkutakani.
Muna tanginina o zola kwa Yave ye nkenda zandi, ampangi muna nkutakani ye kiese kiawonso betambulanga awana bevutukanga mu nkutakani (Tala e tini kia 14-15)
16. Aweyi omwene mu kuma kia mpila ina yatadilwa diambu diabwa muna nkutakani ya Korinto?
16 E mbandu ya nkutakani ya Korinto, yitusadisi mu bakula vo Yave i zola, nkwa ziku ye unsongi. (Nku. 33:5) Dialudi, olongoka e fu yandi yambote, ditukasakese mu kwamanana kumvana nkembo. Vana ntandu, yeto awonso tu wantu alembi lunga, yeto awonso luloloko lwandi tuvuidi o mfunu. Tuvutulanga mpe matondo kwa Yave wau kavana lukûlu kimana o masumu meto malolokwa. Dialufiaulwisu kikilu mu zaya vo Yave otoma zolanga nkangu andi yo tokanena e wete diau.
17. Nkia yuvu tubadika muna longi dilanda?
17 O unu, avo muntu mu nkutakani ovolele sumu diampwena, aweyi akuluntu balenda tanginina o zola kwa Yave yo sadisa muntu ndioyo kaviluka o ntima? Adieyi ampangi bafwete vanga kele vo akuluntu babakidi e nzengo za vaikisa mpangi mu nkutakani yovo kumvutula mu nkutakani? Tubadika e yuvu yayi muna longi dilanda.
NKUNGA WA 109 Tuzolanga ye Nsi a Ntima