Yuvu Y’atangi
Yesu adieyi kazola vova vava kayika vo ntaudi akwikizi kafwete kala ‘walungalala’?
Yesu wabayuvula vo: “Nani i ntaudi akwikizi yo lulungalalu, ina isiwa kwa mfumu andi e kiyekwa kia nzo andi, kabavana madia muna ntangw’andi?” (Matai 24:45) O “ntaudi” on’ovananga “madia” ma mwanda, i nkutakani y’Akristu akuswa. Ekuma o Yesu kabayikila vo alungaladi?a
Malongi ma Yesu malenda kutusadisa mu toma bakula dina kazola vova, vava kasadila mvovo ‘nlungaladi.’ Kasikil’owu, vava kavova mu kuma kia “ntaudi akwikizi yo lulungalalu,” Yesu wayika kingana kia ndumba kumi ana bavingilanga toko diansompi. E ndumba zazi zikutusungamesanga Akristu akuswa, ana bavingilanga e ngiz’a Yesu Kristu, una vo i toko diansompi, muna mvu miavitila 1914. Muna ndumba kumi, atanu ke bakala ye mazi mafwana ko, vava etoko diansompi kalwaka, ke bakoteswa ko muna nkinzi a longo. Kansi, atanu alungaladi. Banata mazi mafwana yo temesa mini yau yavana etoko diansompi kayiza, muna kuma kiaki bayambulwa vo bakota muna nkinzi a longo.—Matai 25:10-12.
Vava Yesu katambula e wisa kia Kintinu muna mvu a 1914, ayingi muna Akristu akuswa, edi bavingilanga, kwenda yala yo Yesu kun’ezulu muna mvu wauna. Kansi, salu kiayingi bakala kiau ova ntoto, ye ayingi muna yau ke bakala bakubama ko mu sala salu kiaki. Nze i ndumba za mazowa, Akristu awaya ke bateka kuyikumika ko muna mwanda, i kuma vo ke bakala bakubama ko mu kwamanana temesa ntemo. Kansi, ayingi muna yau alungaladi ye akwa ngangu bakala, ye kumama muna mwanda. Vava bazaya vo salu kiayingi bakala kiau mu sala, bayivana ye kiese kiawonso mu sala kio. Muna mpila yayi, Akristu awaya basonga vo yau i “ntaudi akwikizi yo lulungalalu.”
Badika diaka una Yesu kasadila mvovo ‘lungalala’ muna Matai 7:24. Yesu wavova vo: “Konso on’owidi mambu mame mama, yo vanganga mo, otezaniswa yo nlungaladi a muntu, ona watunga nzo andi vana nsenzele.” O nlungaladi watunga e nzo andi vana nsenzele, kadi wazaya vo tembwa kiangolo kilenda kwiza. Kansi, o zowa ona watungila nzo vana esenge, e nzo andi yabwiswa kwa tembwa. Muna kuma kiaki, o nlongoki a Yesu ona walungalala i ndiona oteka zayanga e mfwilu mia landa e ngangu za wantu. O umbakuzi ye lulungalalu lwandi lukumfilanga mu yambula vo lukwikilu lwandi, mavangu ye malongi mandi makala ngwizani ye mana kalonga o Yesu. O “ntaudi akwikizi yo lulungalalu” diau adimosi mpe kevanganga.
Badika mpe una nsekola zayingi za Sono ya Kiyibere zisadilanga o mvovo wasekolwa vo ‘lungalala.’ Kasikil’owu, Faro wasola Yosefe mu kala se ntu mu kaya madia muna Engipito. Eyayi i nzila kateta o Yave mu vana madia kwa nkangu andi. Ekuma basolela Yosefe? Faro wamvovesa vo: “Ke ven’ona wina vo mbakuzi [nlungaladi] ye ngangu nze ngeye ko.” (Etuku 41:33-39; 45:5) Diau adimosi mpe, o Nkand’a Nzambi uyikilanga Abingaile vo “nkwa zayi” yovo nlungaladi. Wavana madia kwa Davidi wa kuswa kia Yave ye makesa mandi. (1 Samuele 25:3, 11, 18) Yosefe yo Abingaile bayikilwa vo alungaladi kadi babakula luzolo lwa Nzambi yo vanga edi diangangu.
Muna kuma kiaki, vava Yesu kayikila ntaudi akwikizi vo walungalala, wasonga vo awana bekala vana fulu kia ntaudi yayi bekala ye umbakuzi, ye ngangu yo zayi, wau vo besianga lukwikilu lwau, ye mavangu ye malongi mau e ngwizani ye ludi kia Diambu dia Nzambi.
[Mvovo Vana Yand’a lukaya]
a O mvovo phroʹni·mos, mvovo wa ndinga Kingerekia wasekolwa vo “lulungalalu.” O nkanda Estudos de Palavras no Novo Testamento, wasonekwa kwa M. R. Vincent, usonganga vo, e mvovo wau nkumbu miayingi usadilwanga mu yika ngangu yovo kuyikenga.