Kimwanda Kiakieleka Aweyi Olenda Kio Sololwela?

“O NYINDU a nitu i lufwa; vo i nyindu a mwanda, moyo yo luvuvamu,” ukasoneka Paulu wa ntumwa. (Roma 8:⁠6) Muna mvovo miami, Paulu wasonga vo, mayingi mevavwanga muna kala nkwa umwanda ke mpasi luzolo ko. Kieleka, i diambu dia moyo yovo lufwa. O nkwa umwanda aweyi kebakilanga “moyo yo luvuvamu”? Mun’owu wa Nkand’a Nzambi, tuk’owau o nkwa umwanda okalanga ye luvuvamu lwa ntima ye luvuvamu kuna kwa Nzambi, osendwa mpe ye moyo a mvu ya mvu kuna sentu. (Roma 6:23; Filipi 4:⁠7) Ekiaki i kuma Yesu kavovela vo: “Akwa nsambu asukami muna mwanda,” yovo awana bezayanga nsatu zau za mwanda.​—⁠Matai 5:⁠3.

Wau vo mu tanga una finkanda-nkanda fiafi, mu songa una vo ozeye nsatu zaku za mwanda, diambote kikilu ovanganga. Kansi, wau vo wantu mu mpila zaswaswana bebadikilanga kimwanda, nanga olenda yuvula: ‘Akieyi i kimwanda kiakieleka? O muntu aweyi kalenda kadila ye kimwanda?’

“Nyindu a Kristu”

Vana ntandu a songa mfunu ye nluta mina muna kala ye nyindu a mwanda, Paulu wa ntumwa mayingi kakala mau mu vova mu kuma kia kimwanda kiakieleka. Paulu wasonga kw’Akristu muna mbanz’a Korinto e nswaswani vana vena nkwa kinitu, i sia vo, ndiona olandanga maketo ma nitu ye nkwa umwanda, ona oyangalelanga mambu ma mwanda. Paulu wasoneka vo: “O nkwa uwuntu, ketambulang’oma ma mwand’a Nzambi ko: kadi mazowa muna meso mandi.” Vo i nkwa umwanda, Paulu wavova vo, “nyindu a Kristu” kekalanga wau.​—⁠1 Korinto 2:​14-16.

O kala ye “nyindu a Kristu” disongele vo kala “yo nyindu una wakala muna Kristu Yesu.” (Roma 15:5; Filipi 2:⁠5) Muna mvovo miakaka, nkwa kimwanda i ndiona oyindulanga nze Yesu yo landa ntambi Zandi. (1 Petelo 2:21; 4:⁠1) Ndiona kalanga yo nyindu a Kristu, kimwanda kiandi kiasikila kikalanga, ye wafinama kena mu vwa “moyo yo luvuvamu.”​—⁠Roma 13:⁠14.

Aweyi Olenda Zayila “Nyindu a Kristu”

Muna kala yo nyindu a Kristu, entete ofwete zaya nyindu wowo. Ozevo, zaya nyindu a Yesu, i diambu diantete diamfunu muna kala ye kimwanda kiasikila. Kansi, aweyi olenda zayila nyindu a muntu wakala ova ntoto se vioka 2.000 ma mvu? Aweyi wazayila lusansu lwa ana bazingilanga mu nsi aku? Nanga lusansu lwau watanga muna nkanda. Diau adimosi mpe, muna tanga lusansu lwa Yesu lwasonama muna nkanda, i mpila yambote ya zayila nyindu a Kristu.​—⁠Yoane 17:⁠3.

Vena ye tusansu yá mu kuma kia Yesu, Nsangu Zambote zasoneka Matai, Maku, Luka ye Yoane. O tanga tusansu twatu ye sungididi kiawonso dilenda kusadisa mu zaya nyindu a Yesu ye mavangu mandi. Avo ovawidi e ntangwa mu badika mana otanganga mu kuma kia Yesu, ozaya e mpila muntu kakala. Kana nkutu vo se u nlandi a Kristu, o tanga yo badika lusansu lwandi, dilenda kusadisa mu “[vangama] muna nsambu yo zay’o Mfumu eto wa Mvuluzi Yesu Kristu.”​—⁠2 Petelo 3:18.

Wau tuzeye omama, yambula twabadika e sono yakaka muna Nsangu Zambote yo mona dina diakitula Yesu se nkwa umwanda. I bosi, ukiyuvula una olenda tanginina mbandu katusisila.​—⁠Yoane 13:⁠15.

Kimwanda ye “Mbongo a Mwanda”

Luka wa nlongoki a Yesu wavova vo, mwand’avelela a Nzambi wakulumukina Yesu vava kavubwa, ye “wazala yo mwand’avelela.” (Luka 3:​21, 22; 4:⁠1) Yesu wasonga kw’alandi andi o mfunu wa filwa kwa mwand’avelela a Nzambi. (Etuku 1:2; Luka 11:​9-​13) Filwa kwa mwand’a Nzambi ekuma dinina o mfunu? E kuma kadi, mwand’a Nzambi una ye nkuma wa soba ngindu za muntu yo vingisa vo ngindu za Kristu. (Roma 12:​1, 2) Mwand’avelela uyimanga muna muntu e fu nze ‘zola, kiese, luvuvamu, luzindalalu, walakazi, unsongi, kwikizi, lembama ye volo.’ E fu yayi iyikilwanga muna Nkand’a Nzambi vo “mbongo a mwanda,” yiswaswanesanga muntu una ye kimwanda kiakieleka. (Ngalatia 5:​22, 23) Muna mvovo miankufi, o nkwa umwanda, i ndiona ofilwanga kwa mwand’a Nzambi.

Yesu wasonga mbongo a mwanda vava kakala ova ntoto. Wasonga zola, walakazi ye nkenda kw’awana bavezwanga. (Matai 9:​36) Tala diambu dimosi diavangama kasoneka Yoane wa ntumwa: “Una se kevioka, [Yesu] omwene muntu, wa mpofo tuk’ewutuka diandi.” Alongoki a Yesu mpe bamona muntu ndiona, kansi edi bayindula vo nsumuki kwandi. Bayuvula vo: “Nani wasumuka, yandi ovo s’andi yo ngw’andi?” Esi belo kiandi mpe mvingi bambadikilanga. ‘Ke yandi ko wafonganga yo vinga e?’ u bavova. Kansi, kuna kwa Yesu, e mpofo ndiona lusadisu kavwanga o mfunu. Wamokena yandi yo kunwuka.​—⁠Yoane 9:​1-8.

E diambu diadi adieyi dilongele mu kuma kia nyindu a Kristu? Entete, Yesu kavezanga asakaladi ko, kansi wabasonganga walakazi. Diazole, kavingilanga ko vo kateka lombwa lusadisu, kansi wayivananga mu sadisa akaka. Nga olandanga mbandu kasisa Yesu? Nga omwenanga wantu nze una kabamwenanga o Yesu, kubasadisa yo kubavana vuvu kia moyo a mvu ya mvu, ovo mvwama kaka ozolanga yo veza asukami? Kele vo omwenanga wantu nze una Yesu kabamwenanga, diambote ovanganga mu tanginina mbandu a Yesu.​—⁠Nkunga 72:​12-14.

Kimwanda ye Sambu

Nsangu Zambote zisonganga vo Yesu wasambanga kwa Nzambi ntangwa zawonso. (Maku 1:35; Luka 5:16; 22:​41) Ekolo kakala ova ntoto, Yesu wavaulanga ntangwa mu samba. Matai wa nlongoki a Yesu wasoneka vo: “Vava kasindikidi e ndonga, otombokele muna mongo kuna beko kasamba: oku masika okedi ko yandi amosi aka.” (Matai 14:​23) Yesu wakumikwanga vava kasambanga kwa S’andi ezulu. (Matai 26:​36-​44) O unu mpe akwa kimwanda kiakieleka, bevavanga elau dia samba kwa Nzambi, kadi bazeye wo vo e sambu kisiamisanga ngwizani au yo Mvangi yo kubasadisa mu kala ye nyindu a Kristu.

Nkumbu miayingi Yesu wavaulanga ntangwa yandá mu samba. (Yoane 17:​1-​26) Kasikil’owu, una kasolele ko wantu 12 ana bakituka ntumwa zandi, Yesu “wele vana mongo kasamba; kamanesa fuku wawonso mu sambila Nzambi.” (Luka 6:​12) Kana una vo ke dina mfunu ko mu samba fuku wawonso, akwa kimwanda kiakieleka, mbandu a Yesu belandanga. Una ke babakidi nzengo za diambu diampwena ko, bevaulanga ntangwa yafwana mu samba kwa Nzambi kimana mwand’avelela wabaludika mu baka nzengo zilenda kubasadisa mu nungununa kimwanda kiau.

Muna sambu yandi, Yesu wasonga una tufwete sambila ye kwikizi kiawonso. Tala dina kasoneka Luka mu kuma kia mpila kasambila Yesu muna fuku wavitila lufwa lwandi. ‘Wau kamwene kinkenda, osiamisi o samba kikilu: o luina luandi nga matonsi ma menga masonenenge ova ntoto.’ (Luka 22:​44) Yesu wasambanga kikilu, kansi, vava kiafwana ntangwa za ntonta zisundidi e ntonta zawonso za zingu kiandi ova ntoto, Yesu ‘wasiamisa kikilu’ o samba yo tambula mvutu za sambu kiandi. (Ayibere 5:⁠7) Akwa umwanda, mbandu a Yesu betangininanga. Vava bekalanga mu ntonta ina isundidi, ‘besiamisanga kikilu’ o samba kwa Nzambi mu lomba luludiku, yo mwand’avelela ye lusadisu lwandi.

Wau vo Yesu wasambanga kwayingi, ke diasivi ko vo alongoki andi bavava kuntanginina. Muna kuma kiaki, banlomba vo: “E Mfumu, utulong’o samba.” (Luka 11:⁠1) Diau adimosi mpe o unu, awana bevwanga mambu ma mwanda o mfunu yo vava vo bafilwa kwa mwand’avelela a Nzambi, betangininanga mbandu a Yesu ya mpila balenda sambila kwa Nzambi. Kimwanda kiakieleka ngwizani kina ye sambu.

Kimwanda ye Salu kia Samuna Nsangu Zambote

Muna Nsangu Zambote zasoneka Maku, vena ye diambu dimosi divovanga vo Yesu wawuka ulolo wa wantu muna masika. Oku mene-mene muna lumbu kialanda, vava kasambanga va yandi mosi, alongoki andi bayenda ko yo kumvovesa vo ndong’ayingi ikumvavanga, nanga mu kubawuka. Kansi, Yesu wavovesa alongoki andi vo: “Twenda kweto muna mavata mafinamene, yalongela mo mpe mwamuna.” I bosi, Yesu wayika ekuma: “Kadi muna diadi i yavaikila.” (Maku 1:​32-38; Luka 4:​43) Kana una vo wuka wantu diambu diamfunu diakala kwa Yesu, samun’e nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi i diambu dialuta o mfunu.​—⁠Maku 1:​14, 15.

O unu kiaki, samuna nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi kuna kwa wantu, i sinsu kiswaswanisanga awana bena ye nyindu a Kristu. Yesu wakanikina awonso bazolele kituka alongoki andi vo: “Nwenda, nwakitula wantu a zula yawonso s’alongoki, . . . nwabalonga vo balunda mambu mawonso inukanikini.” (Matai 28:​19, 20) Yesu wavova mpe vo: “E nsangu zazi zambote za kintinu zisamunwa muna nza yawonso, muna umbangi kwa zula yawonso; i bosi iluak’e mbaninu.” (Matai 24:​14) Wau vo Nkand’a Nzambi uvovanga vo e salu kia samuna nsangu zambote kisalwa muna nkuma wa mwand’avelela, o kala muna salu kiaki y’etima diawonso, i sinsu kisonganga vo muntu una ye kimwanda kiakieleka.​—⁠Mavangu 1:⁠8.

Muna samuna nsangu zambote za Kintinu kwa wantu awonso, ngolo za wantu ayingi divavanga. (Yoane 17:​20, 21) Awana besalanga e salu kiaki, ke bafwete kala kaka wantu bena yo nyindu a mwanda ko, kansi bafwete kala mpe batoma kubama yo sala kio mu nza yawonso. Nga ozeye wantu belandanga ntambi za Kristu yo samuna nsangu zambote za Kintinu mu nza yawonso?

Nga Olungisanga Mana Mevavwanga mu Kala Nkwa Umwanda?

Dialudi vo, vena diaka ye mambu makaka meswaswanesanga nkwa umwanda, kansi adieyi ovanganga mu mana tutekele fimpa? Muna zaya e mvutu, ukiyuvula: ‘Nga ntanganga Nkand’a Nzambi ntangwa zawonso yo badika mana ntangidi? Nga nsonganga mbongo a mwanda muna zingu kiame? Nga nsambanga ntangwa zawonso? Nga nyangalelanga kala vamosi y’awana besamunanga nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi?’

Lufimpu lwasikila lukusadisa mu zaya e tezo kia kimwanda kiaku. Tuwondelele wavanga diambu owau, kimana wakala yo “moyo yo luvuvamu.”​—⁠Roma 8:6; Matai 7:​13, 14; 2 Petelo 1:​5-11.

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 5]

MAMBU MESONGANGA VO MUNTU UNA YE KIMWANDA KIAKIELEKA

◆ Zola Diambu dia Nzambi

◆ Songa mbongo a mwanda

◆ Samba kwa Nzambi ye kwikizi ntangwa zawonso

◆ Samuna nsangu zambote za Kintinu kw’akaka