Ngbaribbai ma Yova adi ko tsotso kó ndiro ko ve ngatso d’e nari

1. Ká addudho kodhó lo u ngatsovedha ndirigoti ko tsotso ká ie adi kó ndiro ko ve ngatso d’e? (1 Petro 5:10)

NGASINI ná kpakpa lo tso o ná i saa na, Yova dzá ndrŭ dhó lo u ngatsovedha. Nja ndrŭ adi nzani nzɨ sini ná dhe dho. Nja ndrŭ adi nzani ji ndima ji ná ndrŭ cheni nari dho. Nja ndrŭ adi nzani ndima dhó familia nǎ ndrŭ inga guvernema nǎ bbobbonga ndima nzá nari dho. (Mt. 10:18, 36, 37) Auri u nari kʉ, rié ngbá kpakpalo na ma ni bani ri ró, Yova ka ndi kó ni tsotso ko ndiro ni ve ngatso d’e.​—Azø 1 Petro 5:10.

2. Wakristo dhó ngatsovedha dhi kpakpanga ká adi si ngbaga ro?

² Ngatsovedha na mana kʉ, chi ko tøni Yova dho ndirigoti ko njínji ke dho hwè na njati rié kpakpalo na ko bani inga ndrŭ ko nzá inga ko hwini chenga na ka ndi tsu ko ná mbudha tso ró ma ró. Godhé, ndiro ko ve ngatso d’e ringani ko é udha na nari kʉ, kodhó lo si bbi bblo nì. Wakristo ko kʉ ro, kodhó ngatsovedha dhi kpakpanga nzɨ adi si kodhó ro ri, ro Yova dhó ro. Ke ddiro dhé ka ndi bbʉ “kodhó kpakpanga djolu da ná kpakpanga ko dho.” (2 Ko. 4:7) I lo nǎ, ko si loti Yova bbʉ ko dho ndiro ko ve ngatso d’e ná 4 kʉ ná lo djo. Føri kina, ko si ngbá lo ma ko ka ko njí ndiro ko ba faida ke bbʉ ko dho ná fø lo nǎ ro d’e nari nja.

SALA

3. Ká addudho ko ka ko pori sala kʉ ddù chulu le loti Yova na ri?

³ Yova njingʉe ké dho le nanga keni ná lo ndiri kó ko tsotso ko ve ngatso d’e. Nì mai ko e chenga dhi ndrŭ ro, ke liri ri kaka ko tilo ndi na ndirigoti ke adi ko rr rr. (Ebr. 4:16) Addinga i lo djo di: Ko ka ko nzinga krʉ saa ró ndirigoti krʉ kʉ ná lo djo Yova tso. Yova ka ndi rr kodhó sala krʉ kʉ ná luga nǎ ndirigoti krʉ kʉ ná nga nǎ ro, njati rié ddiro inga prizo nǎ ma ko kʉ ri ró. (Yon. 2:1, 2; Mdo. 16:25, 26) Njati ko nanga ri di d’o bbo ma ndirigoti ko chu Yova dho ko po ná lo nzá ma ró, ke adi addu ma ko ji ko po nari famu nì. (Ro. 8:26, 27) Bbʉbbʉ dhé, sala kʉ ddù chulu le loti Yova na nari!

4. Ká addudho ko ka ko pori nari kʉ, ko rinzi Yova kó ko tsotso ndiro ko ve ngatso d’e ná føri gbani gba ke ji ná lo na?

⁴ Ndidzá lo nǎ, Yova rili ko uri u nari kʉ, njati “ko nzǐ ná lo krʉ gbani ndi ji ná lo na ró, ndi ko rr nì.” (1 Yo. 5:14) Ko ka ko nziri Yova kó ko tsotso ndiro ko ve ngatso d’e. Fø ko rinji nari gbani gba ke ji ná lo na. Ko ká ka ko pori fø addudho? Kpakpalo tso ko ve ná saa na, ko adi rili Yova ngʉ ndi chø ná ke, Shetani Ibilisi dhó logoti. (Mez. 27:11) Ndirigoti Biblia ripo nari kʉ, Yova adi riji “ndi dhǒ ndidhó kpakpanga ngbà li ndima thí krʉ ndi djó ná ndrŭ dhi lo dho.” (2 Ny. 16:9) Føri dho ko ka ko uri u nari kʉ, Yova kʉ kpakpanga na ndirigoti ke jiri ndi kó ko tsotso ndiro ko ve ngatso d’e.​—Isa. 30:18; 41:10; Lu. 11:13.

5. Sala ká ka ndi bbʉ ngoi ko dho ngbaribbai? (Isaya 26:3)

⁵ Biblia ripo nari kʉ, ko nanga d’o ná lo djo ko sala nji ko thí nǎ ro krʉ ná saa na, “Mungu dzá dada krʉ kʉ ná lo le famu nari djolu ná ngoi si ko thí ma, kodhó ngaddidha dhi kpakpanga ma na ronga b’o.” (Flp. 4:7) Akonja fø lo na mana ká kʉ addu ma nari. Nzɨ njínji Yova dho ná ndrŭ ma adi bani kpakpalo na ddi, kpa kana bí kʉ ná ndrŭ adi kpakpanga nji ndiro ndima ba ngoi inga ndima ví ndima dhó kpakpalo nga vi d’e. Loroji na, kpa kana nja ndrŭ adi rimbu ndima pʉ krʉ kʉ ná ngaddidha ndima djǒ nǎ ro ndiro ndima mbu ndima bblo d’e. Njati ddikpa le pʉ ngaddidha krʉ ndi djǒ nǎ ro ró, føri ka ndi liri gó njínjí le na. (Anja Matayo 12:43-45.) Ngbà mai kpa thí jotso ka ndi ko fø lo ndima nji nari goti ro, kpa nzá ka ndima ba Yova adi bbʉ ná bblo pli kʉ ná bbʉbbʉ ngoi ro ri. Ko adi ko thí li krʉ Yova djo nari dho ko adi rinzi ke bbʉ ngoi ko dho ndirigoti ke tsoni nari bbai, ke adi “bicha di ná ngoi bbʉ” ko dho. (Azø Isaya 26:3.) Fø di ná ngoi ke adi bbʉ ko dho kpakpa ka ndi li ko ná maandiko nga ndi no ko dho nari chulu. Fø maandiko adi ngbá ngatsi ma Yova ji ko ndirigoti ke ji ndi kó ko tsotso nari ngano ko dho, ná føri adi rili ko thí jotso koko.​—Zb. 62:1, 2.

6. Sala ni nji ná saa na ká ni ka ni po ngbá lo Yova dho? (Anja ji maddi.)

⁶ Ni ka ni njí ná lo. Kpakpalo na ni bani ná saa na, ad’ra ngbaribbai ma ni ni mbu nari Yova dho. “Abu ni djó li o ná no Yova djo” ndirigoti anziri ke bbʉ ngoi ni dho. (Zb. 55:22) Føri kina, anziri ke bbʉ nyod’yu ni dho ndiro ni chu nidhó lo u ni njí ná lo d’e. (Mez. 2:10, 11) Godhé, sala ni nji ná saa na, nzɨ vi Yova dho ni mbai po nari nga. (Flp. 4:6) Addinga ngbaribbai ma ke adi ni tsotso kó krʉ ddo ró ndiro ni ve ngatso d’e nari djo ndirigoti adi mbai po ke ni tsotso kó nari ma, ke nji ni dho ná bblolo ma na dho. Ngbà mai ni ka ni nzani kpakpalo dho ro, nzɨ vi b’lo Yova korie ni tsotso lu ná chu nga.​—Zb. 16:5, 6.

MUNGU DZÁ LO

7. Biblia zødha ká ka ndi kó ko tsotso ngbaribbai ndiro ko ve ngatso d’e?

⁷ Yova bbʉ ndidzá lo ndiri kó ko tsotso ko ve ngatso d’e. Biblia nǎ bí kʉ ná maandiko adi rili ko uri u nari kʉ, Yova adi ko tsotso koko. Akotilo ddikpa loroji djo di. Matayo 6:8 ripo ɨ: “Nidhi Baba chu nidhó lo u ná lo ri ni nzi ke tso nari njí.” Føri kʉ Yesu pongʉe ná lo ndirigoti ke bbai chu Yova bblo pli ná ddikpa le ro ma nga ddi kʉ ri. Føri dho, ko thí nǎ ro krʉ ko ka ko uri u nari kʉ, nza ko nzani ná saa na Yova chu kodhó lo u ná lo ngbà ndirigoti ke si ko tsotso koko. Biblia nǎ Yova bbʉ ko dho ná bblo pli kʉ ná tsodha kpari ka ndi bbʉ kpakpanga ko dho ndiro ko ve kpakpalo tso d’e.​—Zb. 94:19.

8. (a) Biblia nǎ shauri ká ka ndi kó ko tsotso ddi ndiro ko ve ngatso d’e? Abbʉ loroji (b) Ko tsotso ká addu ka ndi kó ndiro ko nó Biblia nǎ kanuni nga kodhó lo uri ná saa na?

⁸ Biblia bbʉ ná shauri ka ndi kó ko tsotso ndiro ko ve ngatso kpakpalo dhi saa na. Fø shauri ka ndi bbʉ kodhó lo u ná nyod’yu ko dho ndiro ko vʉ lonanga bblo d’e. (Mez. 2:6, 7) Loroji na, Biblia ripo nzɨ ko bbari gosi ná saa na si njini ná lo di ko nanga d’o bbo, ro føri rɨngana ko di ko thí li krʉ ddo ró Yova djo. (Mt. 6:34) Njati ko di Biblia zø krʉ ddo ró ndirigoti ko di ngaddi bbo ko zø ná lo djo ró, ri sie sʉsʉ ko nó Biblia bbʉ ná shauri nga kodhó lo u ri ná saa na.

9. Yova kongʉe ndidzá njí dhi ndrŭ tsotso nari djo ko lo zø Biblia nǎ ro nari ká adi rili ko mbu ko ngbaribbai?

⁹ Føri kina, Biblia tilo ko bbai bangʉeni kpakpalo na ná ndrŭ dhó lo djo. Fø ndrŭ lingʉe ndima thí Yova djo ndirigoti kpa bangʉe ndima tsotsokodha ke dhó ro. (Ebr. 11:32-34; Yak. 5:17) Ko di ngaddi ngbaribbai ma Yova kongʉe kpa tsotso nari djo ná saa na, føri na ko adi kodhó udha li kpakpa nari kʉ, Yova si ko tsotso ma ko ddi. Ke kʉ “kodhó ngatso ko nyi ná nga, kodhó kpakpanga, tayari bani kpakpalo dhi saa na ná le tsotsokodha.” (Zb. 46:1) Føri kina, ko ngaddi ngbaribbai ma Yova dho ngʉ njínji ná ndrŭ tøngʉeni chi ke dho nari djo ná saa na, føri adi ko ronga cho ndiro ko dyø kpadhó udha ma, ngatsovedha ma na d’e.​—Yak. 5:10, 11.

10. Ni ká ka ni njiri ngbǎ ndiro Biblia kó ni tsotso bbo d’e?

¹⁰ Ni ka ni njí ná lo. Adi Biblia zø krʉ ddo ró ndirigoti ali ngbà ka ndi kó ni tsotso ná maandiko dhi liste. Føri kina, bí kʉ ná ndrŭ ra ri utso d’i nari kʉ, krʉ ddo ró le adi zø ná andiko kʉ bblo kʉ ná chu ndiro ndima ba kpakpa ka ndi li ndima ná lo Biblia nǎ ro dyina nga dho d’e. Mariea ró dho kʉ ná le-ve rangʉe føri kʉ bbʉbbʉ kʉ ná lo nari utso d’i ndidzá gø dhi ndrŭ ro kaser dhi dhe bangʉeni ná saa na. Fø le-ve tsotso ká ngbá lo kongʉe ndi ve ngatso kpa ronga ndi ngʉ b’o kpa si cheni nari njí nari kana? Le pori, “Krʉ bbʉtsodjo ma ngʉ adi Ddo ró le adi zø ná Andiko zø ndirigoti ma ngʉ adi ngaddi bbo ri djo.” “Føri ngʉ adi ma tsotso kó ma ddinga Yova djo ndirigoti kedzá lo nǎ ke ddí ko dho ná bblolo djo, ma hwini tso ró ná kpakpalo djo ma die ngaddi bbo nari rɨngana.”​—Zb. 61:2.

KO LAI WAKRISTO

11. Ko lai Wakristo kpakpalo tso ve nari djo ko ngaddi ná saa na ká ko adi ko mbu ngbaribbai?

¹¹ Yova bbʉ dz’ djolu gble kʉ ná le-djoi ma, le-vei ma na ko dho ndiro kpa kó ko tsotso ko ve ngatso d’e. “Dz’ djolu gble kʉ ná ko lai Wakristo adi ko bani na ná kpakpalo bbai di ná lo tso ve” nari ko chu nari adi kpakpanga bbʉ ko dho. (1 Pe. 5:9) Føri dho, ko ka ko uri u nari kʉ, njati rié ngbǎ di ná kpakpalo na ma ko bani ri ró, nja ndrŭ ma adi bani fø di ná kpakpalo na ddi ndirigoti kpa adi ri tso veve. Føri ridho nari kʉ, ko ma ka ko ve ngatso ddi!​—Mdo. 14:22.

12. Ko lai Wakristo ká adi ko tsotso kó ngbaribbai ndirigoti ko ká ka ko njiri ngbǎ ndiro ko ma kó kpa tsotso ddi d’e? (2 Wakorinto 1:3, 4)

¹² Ko djoi ma, ko vei ma na ka ndima li ko kpakpa ndima po inga ndima nji ko dho ná lo chulu. Mutume Paulo rangʉe riutso d’i nari kʉ, føri ngʉe bbʉbbʉ kʉ ná lo. Bí ina ke ngʉ adi mbai po ndi tsotso kongʉe nzá ndi ka ndi vʉe adza ro ná saa na ná ndrŭ dho kpa ró dho ndi ngʉ ti ndi ngʉ ndí ná barua nǎ nari chulu. Kpa ngʉ adi Paulo iso pɨ, kpa ngʉ adi ke li kpakpa ndirigoti kpa ngʉ adi ke tsotso kó kimwili nǎ. (Flp. 2:25, 29, 30; Kol. 4:10, 11) Njʉ maddi ko djoi ma, ko vei ma na ka ndima pɨ ko iso inga kpa ka ndima kó ko tsotso kpakpalo na ko bani ná saa na; ndirigoti kpadhó lo u le kó ndima tsotso ná saa na, ko maddi ko ka ko njiri føri bbai nganga.​—Azø 2 Wakorintho 1:3, 4.

13. Maya ró dho kʉ ná le-ve tsotso ká ngbá lo kongʉe ndiro ndi ve ngatso d’e?

¹³ Cho 2020 na, Russie nǎ Maya ró dho kʉ ná le-ve bbá nga bbapolis singʉe ne nzá djo le ddingʉe nga ná saa na. Føri goti, ringangʉeni le ra loti ndidhó udha djo tribinal nji. Maya pori nari kʉ, ndi djoi ma, ndi vei ma na lingʉe ndi kpakpa fø kpakpalo lu ndi ngʉ da ná saa na. Le pori: “Fø saa na, ma ngʉ adi njeni nje, ma nanga ri ngʉ adi d’o bbo ndirigoti ma ngʉe njedha na. Ro, ma djoi ma, ma vei ma na ngʉ adi ma nzi telefone nǎ ndirigoti nja kpa ngʉ adi mesaje ma, barua ma na cho ma dho. Kpa dhongʉe ngbá ngatsi ma ndima ji ma nari. Ma djoi ma, ma vei ma na jirie ma ndirigoti kpa e madhó familia nari ma chungʉe bblo pli, ro 2020 djó ro ma njangʉe fø lo dzá bbʉbbʉnga.”

14. Ko ká ka ko njiri ngbǎ ndiro ko ba faida ko djoi ma, ko vei ma na ko tsotso kó nari nǎ ro d’e? (Anja ji maddi.)

¹⁴ Ni ka ni njí ná lo. Kpakpalo tso ni ve ná saa na, adi di chøchø ni djoi ma, ni vei ma na kuso. Nzɨ bbari ni nanga rɨni wazee dhó le tsotsokodha ni kó nari dho. Kpa ka ndima é “bbò vʉvʉ tso le nyi ná nga ndirigoti bbò vili tso ko nyi ná nga bbai.” (Isa. 32:2) Anonga nari kʉ, ni lai Wakristo maddi adi kpakpalo tso ve. Le tsotsokodha dhó lo u ná le dho ni bblolo nji ná saa na, ni sie hwè na ndirigoti ri si ni tsotso ko ni ve ni bani na ná kpakpalo tso.​—Mdo. 20:35.

KODHÓ NGAB’ODHA

15. Yesu ngʉe gosi ná saa djo na ná ngab’odha ká kongʉe ke tsotso ngbaribbai ndirigoti gosi ná saa djo ko kʉ na ná ngab’odha ká adi ko tsotso kó ngbaribbai? (Waebrania 12:2)

¹⁵ Yova bbʉrie ko dho ná ngab’odha adi ko tsotso kó ndiro ko ve ngatso d’e. (Ro. 15:13) Addinga ngbaribbai ma ngab’odha kongʉe Yesu tsotso ndiro ndi ve ndi dhe ná dyi ndi bangʉeni na ná kpakpalo tso d’e nari djo. (Azø Waebrania 12:2.) Yesu chungʉeri chu nari kʉ, njati ndi tøni chi ró, føri ka ndi liri Yova ró dho ba madha. Føri kina, Yesu ngʉ rib’o ndi ngʉ ndidzá Baba dhi ngana ndirigoti ndima si pinyo ndi djoi ma na ra nǎ. Føri bbai, Mungu dhó wø dz’ djó ko si di theinga dho nari ko b’o nari adi ko tsotso kó ndiro ko ve Shetani dhó i dz’ djó ko bani na ná kpakpalo tso krʉ d’e.

16. Ngab’odha ká kongʉe ddikpa le-ve tsotso ngbaribbai ndiro ndi ve ngatso d’e ndirigoti le po ná lo nǎ ro ká ni ka ni ba ngbá somo?

¹⁶ Akotilo ngbaribbai ma Mungu dhó Pidhinga djo ko e na ná ngab’odha kongʉe Russie nǎ Alla ró dho kʉ ná le-ve tsotso nari djo di. Lebbá ke kpa lingʉe prizo na tribinal nji kpa si ndi pʉ nari njí. Fø lo njingʉeni ná saa na, Alla pongʉeri ɨ: “Gosi ná saa djo ko e na ná ngab’odha djo ma ngʉ adi sala nji ndirigoti ma ngʉ adi ngaddi bbo ri djo ná føri ngʉ adi ma tsotso kó nzɨ ma thí bʉni nga djolu ró. Ma churi chu nari kʉ, fø kpakpalo goti bblolo si njini. Yova si kʉ sisi ndidhó mbubai djolu ndirigoti ke si ko kobe bbʉbbʉ.”

17. Ko ká ka ko dhǒ ko nanga jini ngbà Yova bbʉ ko dho ná ngab’odha dho nari ngbaribbai? (Anja ji maddi.)

¹⁷ Ni ka ni njí ná lo. Adi saa ba ni ddinga Yova tsoni gosi ná saa dho ni dho ná bblolo djo. Adi ni nja Mungu dhó wø dz’ djó kʉ nari bbai ndirigoti adi ngaddi ko si ba ná ledha djo. Njʉ ni bani na ná kpakpalo si njani “kar saa dho e nari bbai ndirigoti sese e nari bbai” njati le ddiri cho ró nŭnŭ ni si di paradiso nǎ nari na ró. (2 Ko. 4:17) Føri kina, ni ka ni d’ra Mungu tsoni djo gosi ná ddo dho ná lo ro nja ndrŭ dho. Anzingaddi ngbaribbai ma nzɨ adi njínji Yova dho ná ndrŭ dhó maisha e kpakpa nari djo di. Kpa maddi adi bani kpakpalo na ndima dhó maisha nǎ, ro kpa nzá churie Mungu tsoni djo gosi ná saa dho ná lo ro ri. Njati ni tilo ro sese ma kpa na fø lo djo ró, kpa ka ndima jiri ndima chu lo bbo Yova dhó Pidhinga ma, kedhó tsodha ma na djo.

18. Ko ká ka ko li ko thí Yova dhó tsodha djo addudho?

¹⁸ B’lo Yobu ve bí kʉ ná kpakpalo tso chi ndi tøni ro nari goti, ke pongʉeri ɨ Yova dho: “Kpadjo ma churi chu nari kʉ, ni kaka ni njí krʉ kʉ ná ritsi ndirigoti ni ddí ni njí ná ritsi krʉ ni njinjí.” (Yob. 42:2) Yobu rangʉeri chu nari kʉ, Yova tso ro nzá ngbá lo ma ka ndi cho ddi ndi tsoni djo ná lo njidha ró ri. Fø lo djo ko ngaddi nari adi ko tsotso kó ndiro ko ve ngatso d’e. Loroji na, addinga bicha dhe nji b’lo ná ddikpa isɨle dhó lo djo di. Ngbà mai le dho njonjo kʉ ná bbadokter bbʉ dawa ro, le tsotso ro nzá koni ri nari dho le thí bʉni bʉ. Ro, luti le ba bblo chu lo ndi ró fø dhe djo ná dokter ndirigoti ke d’ra ngbaribbai ma ndi ka ndi kó le tsotso ndiro le mbu ndi bblo d’e nari le dho. Fø dokter dhó lo ndi rr nari goti, le ba hwè thei nzá mai ndi tsotso d’e koni go ro. Kpadjo ri ka ndi é sʉsʉ le ve ndi ró kʉ ná dhe tso dhonalo le churi chu nari kʉ, ndi si gøgø. Føri bbai, ko maddi ko ka ko ra anzi ngatsovedha na dhonalo ko uri u nari kʉ, Mungu nji Paradiso djo ná tsodha si njini nji.

19. Kodhó lo ká u ngbá lo ndiro ko ve ngatso d’e?

¹⁹ Ko njari nari bbai, ndiro ko ve ngatso d’e Yova adi ko tsotso kó sala ma, ndidzá lo ma, ko lai Wakristo ma, kodhó ngab’odha ma na chulu. Njati ko njínjí fø lo na krʉ ró, Yova si ko tsotso ko ndiro ko ve ngatso kpø Shetani dhó i dz’ ma, nzadha ma na tso si d’ø ná nga djo.​—Flp. 4:13.