Watchtower LAIBULALI YAPA INTANETI
Watchtower
LAIBULALI YAPA INTANETI
Cilenje
  • BAIBO
  • MABUKU
  • MABUNGANO
  • w23 September mape. 14-19
  • Kuyandika Kwa Kulibombya

Taakuwo vidyo itondesha nshemwasala.

Cabica, vidyo yaala kutalika.

  • Kuyandika Kwa Kulibombya
  • Njashi Yamulindilishi Itokwaambilisha Bwaami Bwakwe Yehova (Yakwiiya)—2023
  • Tumitwi Tuniini
  • Makani Akoshenye
  • MBWEENGA MWEEYA KUTONDESHA MUBO WAKULIBOMBYA
  • MBWEENGA KUNYUMFWISHISHA SHINTU KWATUCAFWA KUBA BALIBOMBYA
  • AMULIBAMBILE POMWI MBULI MUKWASHI
  • Kulibombya​—Ino Kuba Bantu Balibombya Kulatucafwa Buyani?
    Njashi Yamulindilishi Itokwaambilisha Bwaami Bwakwe Yehova (Yakwiiya)—2020
Njashi Yamulindilishi Itokwaambilisha Bwaami Bwakwe Yehova (Yakwiiya)—2023
w23 September mape. 14-19

MUTWI WAKWIIYA 39

Kuyandika Kwa Kulibombya

‘Musebenshi wa Mwaami taeelete kwaambana abantu. Ulyeelete kuba muntu ulibombya kubantu boonse.’—2 TIMO. 2:24.

LWIIMBO 120 Amube Balibombya Bweenka Mbuli Klistu

NSHESHI TWIIYEa

1. Ino bantu inga batwiipusha pamakani nshi ndyetuli kuncito na kucikolo?

INO MULALINYUMFWA buyani na muntu ngomusebensaakwe nabi shicikolonyinaanu wamwiipusha pa nshomushoma? Sa mulaloonda? Sobaanji mbotulinyumfwa. Sombi na muntu watwiipusha mwiipusho uyu inga catucafwa kunyumfwishisha mbwayeeya alimwi anshaashoma lyalo inga twaba acoolwe ca kumushimikilako makani abotu. Nacibi boobo, cimwi ciindi muntu inga watwiipusha mwiipusho ceebo cakwaamba ayi taashomi nshotushoma na mpashi alisunibo ayi tutalike kupikishanya. Sombi tatweelete kukankamana, mukwiinga bantu bamwi bakanyumfwa makani akubeca pashintu nshotushoma. (Milimo 28:22) Kwiilikaawo, tutokala “munshiku shakweelaako,” bantu baanji ‘ndyebatasuni shipangano’ alimwi ndyebali “bakali.”—2 Timo. 3:​1, 3.

2. Ino nceebonshi tulyeelete kuba balibombya?

2 Mpashi inga mwaliipusha ayi, ‘Ino inga ndacita buyani kwaamba ayi nkumbule munshila ili kabotu alimwi yeenga yabula kukalasha bamwi na umwi alisuni kutalika kupikishanya andime pashintu nshoshoma?’ Ceenga camucafwa nkulibombya. Muntu ulibombya taafwambaani kukalala na wakalashikwa nabi na tacishi kabotu shakukumbula. (Tus. 16:32) Kwalo, teshi lyoonse ndyeenga catubeta cuubu kutondesha kulibombya. Ino nshiinshi sheenga shamucafwa kwiiya kunotondesha mubo uyu? Ino inga mwacita buyani kwaamba ayi mukumbule cakulibombya na muntu umwi wamwiipusha pa nshomushoma? Alimwi na muli bashali, ino inga mwacita buyani kwaamba ayi mwiishe bana banu kukumbula cakulibombya na muntu umwi wabeepusha pa nshobashoma? Amuleke tubandike pa nsheenga mwaciita.

MBWEENGA MWEEYA KUTONDESHA MUBO WAKULIBOMBYA

3. Ino nceebonshi nceenga twaambila ayi na muntu alatondesha kulibombya tacaambi ayi taacitewo nkusu? (2 Timoti 2:​24, 25)

3 Bantu balibombya tacaambi ayi tabacitewo nkusu. Kwaamba ayi muntu atondeshe mubo uyu, alayandika kulicata ndyaali mubukaalo buyumu. Kulibombya ndubasu lwa “shisepo sha mushimu usalashi.” (Gala. 5:​22, 23) Liswi lyamu ciGiliki lyakasansululwa ayi “kulibombya,” cimwi ciindi lyakalinga kusebenseshekwa kusansulula lihosi lyamuluundu ndyobakafuba. Nabi kwaamba ayi lihosi ilyo inga lyaba libombu, lilatolelela kuba ankusu. Ino inga twacita buyani kwaamba ayi twiiye kutondesha kulibombya nabi ndyetucite nkusu? Inga tatucikonshi kucita boobo munkusu shesu. Tulyeelete kusenga mushimu usalashi kuli Yehova kwaamba atucaafwe kuba amubo uyu ubotu. Kuli baanji bakacikonsha kutondesha mubo uyu. Kucakubonenaako, bamakwesu abenankashi baanji bakatondesha kulibombya bantu bamwi ndyebakabakalasha. Kucita boobo kwakapa kwaamba ayi bamwi banooyeya shibotu pa Bakamboni Bakwe Yehova. (Amubelenge 2 Timoti 2:​24, 25.) Ino inga mwacita buyani kwaamba ayi munotondesha kulibombya nabi ndyemucite nkusu?

4. Ino nshiinshi nsheenga tweeya kuswa kucakubonenaako cakwe Isaki pamakani akutondesha kulibombya?

4 Mu Baibo muli makani aanji atondesha kuyandika kwa kulibombya. Amuyeeye pacakubonenaako cakwe Isaki. Ndyaakekala ku Gela, bene Filisiti bakalinga bene musena uyu bakamunyumfwila munyono akufukila mikalo basebenshi ba baishi njobakalinga bakaba. Muciindi cakulwana ambabo kwaamba ayi bataifukili mikalo, Isaki wakasalawo kulonga pomwi amukwashi wakwe kuya kulaale uko nkwaakaya mukukaba mikalo imwi. (Mata. 26:​12-18) Sombi bene Filisiti bakaamba ayi maanshi ayo akalinga mumikalo njaakakaba aalo ngabo. Nabi kwaamba ayi bakacita boobo, Isaki wakasalawo kulonga akubashiya muluumuno. (Mata. 26:​19-25) Ino nciinshi cakamucafwa kutolelela kulibombya nabi cakaboneka kwaamba ayi bamwi bakalinga kusunibo kumukalasha? Ncakutatoonsha kwaamba ayi wakeeya shiinji kuswa ku cakubonenako cakwe Abulaamu mbwaakalinga ‘kucita shintu muluumuno’ a Sala mbwaakalinga ‘kukalika moyo akulibombya.’—1 Pit. 3:​4-6; Mata. 21:​22-34.

5. Ino ncakubonenaako nshi citondesha ayi bashali Beneklistu inga bacikonsha kwiisha bana babo kutondesha kulibombya?

5 Nobashali Beneklistu, amushibe kwaamba ayi amwebo inga mwacikonsha kwiisha bana banu kuba bantu balibombya. Amuyeeye pacakubonenaako cakwe Max ucite myaaka 17. Cimwi ciindi na ali kucikolo nabi muncito yakushimikila, wakalinga kubandika abantu bakali. Cakukalika moyo bashali bakwe bakamucafwa kwiiya kutondesha kulibombya. Bashali bakwe bakaamba ayi, “Max wakesa mukunyumfwishisha ayi nciyumu kulicata na bamwi bakukalasha kwiinda kukumbula cabukali na kulwana.” Cakabota ncakwaamba ayi Max wakeeya kuba muntu ulibombya.

6. Ino kupaila inga kwatucafwa buyani kwiiya kunotondesha kulibombya?

6 Ino inga twacita buyani na muntu umwi watukalasha abuumbi mbuli kwaamba shibiibi pali Yehova na pa Baibo? Tulyeelete kusenga mushimu usalashi kuli Yehova alimwi abusongo kwaamba ayi tucikonshe kukumbula cakulibombya. Ino mbuyani na twashiiba ayi tatuna kukumbula cakulibombya? Inga twapaililawo alimwi pamakani aya akuyeeya mbweshi tukakumbule cakulibombya na camushobo uyu cikacitike alimwi. Na twacita boobo, Yehova alaakutupa mushimu usalashi kwaamba ayi utucaafwe kutondesha kulibombya akutakalala.

7. Ino kwiibaluka malembo amwi inga kwatucafwa buyani ndyetuli mubukaalo buyumu? (Tushimpi 15:​1, 18)

7 Malembo amwi amu Baibo inga atucafwa kukumbula cakulibombya ndyetuli mubukaalo buyumu. Mushimu wakwe Lesa inga watucafwa kunokwiibaluka malembo ayo. (Joni 14:26) Kucakubonenaako, nshetwiiya mulibuku lya Tushimpi inga shatucafwa kuba balibombya. (Amubelenge Tushimpi 15:​1, 18.) Alimwi libuku ili lilaamba shibotu shiswaamo na katulicata ndyetuli mubukaalo buyumu.—Tus. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15.

MBWEENGA KUNYUMFWISHISHA SHINTU KWATUCAFWA KUBA BALIBOMBYA

8. Ino nceebonshi tulyeelete kutaanguna kuyeeya capa kwaamba ayi muntu atwiipushe mwiipusho?

8 Kunyumfwishisha shintu akwalo inga kwatucafwa. (Tus. 19:​11, NWT) Muntu unyumfwishisha shintu alalicata na bamwi batalika kumupikisha pa shintu nshaashoma. Liinji bantu na batwiipusha mwiipusho, tabatulwiti ciine capa kwaamba ayi batwiipushe. Aboobo katutana kukumbula, inga cabota kwiibaluka ayi tatucishiwo ciine capa kwaamba ayi muntu atwiipushe mwiipusho uyo.—Tus. 16:23.

9. Ino Gidyoni wakatondesha buyani kulibombya akunyumfwishisha shintu bene Efuleemu ndyebakakalala?

9 Amuleke tubandike mbuli Gidyoni mbwakakumbula basankwa bene Efuleemu. Bene Efuleemu bakakalala ceebo cakwaamba ayi taakwe kubeta kuya kunkondo mukulwana balwani ba bene Isilaeli. Kwalo, tatucishi ciine cakalengesha ayi bakalale. Muli moonse mweenga cabeta, Gidyoni wakeelesha kunyumfwishisha cakalengesha ayi bakalale lyalo akubakumbula cakulibombya. Ino nshiinshi shakaswaamo? Baibo ilaamba ayi “ndibakanyufwa boobo bakoomuna.”—Boombo. 8:​1-3.

10. Ino nciinshi ceenga catucafwa kushiba bwakukumbula baabo batwiipusha pa nshotushoma? (1 Pita 3:15)

10 Mpashi muntu ngotusebensaakwe na shicikolonyineesu inga watwiipusha cipa kwaamba ayi tunokonkela njiisho shamu Baibo. Inga twacita nsheenga twacikonsha kumusansulwiita citupa kushoma ayi kukonkela njiisho shamu Baibo nkubotu. Sombi tulyeelete kucita boobo munshila yabulemu. (Amubelenge 1 Pita 3:15.) Aboobo muciindi cakuyeeya ayi wamwiipusha mwiipusho uyo kwaamba ayi mutalike kupikishanya, amuyeeye mbweenga mwiipusho uyo wamucafwa kushiba nshaabona kuyandika. Tacicite mulandu aceenga capa kwaamba ayi muntu atwiipushe mwiipusho, tulyeelete kumukumbula cakulibombya alimwi munshila ili kabotu. Lyalo cikumbulo cesu inga capa kwaamba ayi ayeeye pa nshaashoma. Tulyeelete kuba bashinishite kukumbula munshila ili kabotu nabi kwaamba ayi muntu waamba munshila itabete kabotu na kutucobola.—Loma. 12:17.

Nankashi batoomupa keeke yakusekelela bushiku bwakushalwa kuwooyo ngwaasebensaakwe. Bamwi bali muofesi imwi batoolya akunwa ndyebatosekelela.

Na mwataanguna kuyeeya capa kwaamba ayi muntu umwi amwiiteko kukusekelela bushiku bwakushalwa, inga mwashiba bwakumukumbula kabotu (Amubone palagilafu 11 a 12)

11-12. (a) Ino nciinshi ncotweelete kutaanguna kucita na muntu watwiipusha pa nshotushoma? (Amubone acikope.) (b) Amwaambe pacakubonenaako citondesha mbweenga mwiipusho muntu ngweenga watwiipusha wamucafwa kumulwiitako makani amu Baibo.

11 Kucakubonenaako, na ngotusebensaakwe watwiipusha cipa kwaamba ayi tutanosekelela bushiku bwakushalwa, inga twaliipusha ayi: Sa alayeeya ayi tatubiiwo aciindi cakusangalala? Nabi sa alalinyumfwa ayi mbotusebensaabo inga bacileka kunyumfwana ceebo cakwaamba ayi tatusekeleli bushiku bwakushalwa? Mpashi inga twataanguna kulumba ngotusebensaakwe ceebo cakubikila maano kubamwi, lyalo akumucafwa kushiba ayi aswebo tulisuni kunoosangalala ndyetuli kuncito. Kucita boobo inga kwapa kwaamba ayi tube acoolwe cakubandikaakwe Baibo nshoyaamba pamakani akusekelela bushiku bwakushalwa.

12 Inga tweelesha kukonkela nshila iyi na umwi watwiipusha miipusho iyumu pamakani amwi. Mpashi shicikolonyineesu inga waamba ayi Bakamboni Bakwe Yehova balyeelete kwaalula nshobashoma pamakani akoonana kwabasankwa na banakashi beenka beenka. Sa waamba boobo ceebo cakwaamba ayi taanyumfwishishi kabotu Bakamboni Bakwe Yehova nshobashoma pamakani aya? Nabi sa alicite beshicibusa na beshikamukowa boonana abasankwa na banakashi beenka beenka? Sa alayeeya ayi tulipatite bantu bacita boobo? Inga twayandika kumucafwa kushiba ayi tulatondesha lusuno kubantu boonse alimwi tulalemeka nceenga muntu womwi awomwi wasalawo kucita.b (1 Pit. 2:17) Lyalo inga twamulwiitako Baibo nshoyaamba pamakani aya akukonkela nshoyaamba mbokutucafwa kuba alusangalalo mubuumi.

13. Ino muntu uyeeya ayi kushoma muli Lesa nkubula maano inga twamucafwa buyani?

13 Na muntu umwi watupikisha abuumbi pashintu nshotushoma, tatweelete kuyeeya ayi tulishi nshaashoma. (Taita. 3:2) Kucakubonenaako, ino inga mwakumbula buyani na shicikolonyinaanu waamba ayi kushoma muli Lesa nkubula maano? Sa mulyeelete kuyeeya ayi alashoma cakutatonsha ayi shintu shakasandukabo alimwi alicishi shiinji pamakani aya? Inga caba ayi atokwaambabo shintu nshaakanyumfwa kubamwi. Muciindi cakutalika kubandika pamakani akusanduka kwashintu, inga mwamupako libuku na buloshuwa nabi kumwiipusha mwiipusho kwaamba ayi acaale kayeeyawo. Alimwi mpashi inga mwamutumina linki yeenga yamutola pa jw.org palubasu mpeenga wacana makani aamba pakulengwa kwashintu. Lyalo mpashi bushiku bumwi inga wasumina kubandikaakwe mutwi wamakani na kweebela vidyo icanika palubasu ulu. Na twamutondesha bulemu munshila iyi, inga wasuna kwiiya shiinji Baibo nshoyaamba pamakani akulengwa kwashintu.

14. Ino Naveen wakaisebensesha buyani webusaiti yesu kwaamba ayi acafwe shicikolonyina kushiba ayi makani aambwa pa Bakamboni Bakwe Yehova ngakubeca?

14 Wacanike waliina lya Naveen wakasebensesha webusaiti yesu kwaamba ayi acafwe bamwi kushiba ayi bantu bamwi nshobaamba pa Bakamboni Bakwe Yehova nshakubeca. Wakaamba ayi, “Shicikolo umwi liinji wakalinga kundwiita ayi nshishomi beshisayansi nshobaamba mukwiinga ndashoma mu Baibo, libuku lakwe ndyaakalinga kuyeeya ayi muliswitebo tulabi.” Shicikolo uyo ndyaakakaka kumusansulwiita nshotushoma, Naveen wakamutondesha lubasu lucanika pa jw.org lucite mutwi waamba ayi “Sayansi Alimwi a Baibo.” Lyalo Naveen wakesa mukushiba ayi shicikolo uyo alyeelete wakaabelenga makani ali palubasu ulu alimwi wakalinga kusunishishi kubandika pamakani aamba pashintu shicite buumi mboshakabaako. Mpashi amwebo ishi nsheenga shacitika kumuntu ngweenga mwabandikaakwe.

AMULIBAMBILE POMWI MBULI MUKWASHI

15. Ino bashali inga babacafwa buyani bana babo kukumbula cakulibombya na beshicikolonyinaabo babeepusha pa nshobashoma?

15 Bashali inga bacafwa bana babo kwiiya kukumbula cakulibombya na bamwi babeepusha pa nshobashoma. (Jemu. 3:13) Bashali bamwi balacita shitondesho ndyebatoocita kulambila kwamukwashi. Balayeeya pamiipusho bana babo njeenga babeepusha kucikolo, lyalo akubandika mbweenga bakumbula cakulibombya alimwi munshila ili kabotu. Mukweelaako, balacita citondesho kwaamba ayi babone bana babo mbweshi bakacite.—Amubone kabokoshi kacite mutwi utokwaamba ayi “Kucita Shitondesho Inga Kwacafwa Mukwashi Wanu.”

Musankwa wacanike atokumbula baishi ndyebatoocita citondesho pakulambila kwamukwashi.

Kucita Shitondesho Inga Kwacafwa Mukwashi Wanu

Mikwashi iinji ndyebatoocita kulambila kwamukwashi bakacana kwaamba ayi kubandika pamiipusho iyumu njeenga babeepusha kucikolo na kuncito kulacafwa. (Tus. 9:9) Kucakubonenaako, amuyeeye mbweenga mwakumbula na muntu wamwiipusha pamakani aya atokonkelaawo:c

  • “Bantu bateiite mbobashoma muli Lesa.”

  • “Cancine ncakwaamba ayi shintu shakasandukabo.”

  • “Na Lesa ngwaakalenga shintu shoonse, ino ngani wakalenga Lesa?”

  • “Bakamboni Bakwe Yehova balipatite bantu boonana abasankwa na abanakashi beenka beenka.”

  • “Ino nceebonshi Bakamboni Bakwe Yehova balakakatisha bantu kuswa ku bupailishi bwabo?”

  • “Bakamboni Bakwe Yehova balicite Baibo yabo beenkabo.”

16-17. Ino kucita shitondesho inga kwabacafwa buyani bacanike?

16 Kucita shitondesho inga kwacafwa bacanike kushoma cakutatoonsha pashintu nshobakeeya alimwi akusansulwiitako bamwi. Pa jw.org pali lubasu lwa “Miipusho Bacanike Njobeepusha” alimwi alubasu mpeenga balemba makani. Mbasu ishi shakabambilwa kucafwa bacanike kushoma cakutatoonsha pashintu nshobakeeya lyalo akukumbula mumaswi abo na umwi wabeepusha mwiipusho. Soonse inga tweeya bwakukumbula cakulibombya alimwi munshila ili kabotu na umwi watwiipusha pa nshotushoma, na katwiiya makani aya pomwi mbuli mukwashi.

17 Wacanike waliina lya Matthew wakaamba kucita shitondesho mbokwakamucafwa. Matthew alimwi abashali bakwe, liinji bakalinga kubandika pamakani ngeenga bamwiipusha kucikolo ndyebatoocita kulambila kwamukwashi. Wakaamba ayi: “Tulayeeya pamiipusho njeenga banjipusha kucikolo lyalo akucita citondesho mbweenga ndakumbula miipusho iyo kweelana amakani ngotwakalangoola. Na ndashoma cakutatonsha pashintu nshondakeeya, nshiloondiwo alimwi cilambeta cuubu kukumbula cakulibombya na bamwi banjipusha mwiipusho.”

18. Ino lilembo lya Bene Kolose 4:6 lilatuyumisha kucita nshi?

18 Teshi boonse beenga basuna kukutika nsheenga twabalwita nabi kwaamba ayi twabasansulwiita munshila yuubu kunyumfwisha alimwi yeenga yabapa kushoma makani ayo. Sombi kubakumbula munshila yeenga taibakalashi alimwi cakulibombya inga kwacafwa. (Amubelenge Bene Kolose 4:6.) Kulwiitako umwi shintu nshotushoma inga twakukoshanisha kubantu batosekana boola ya kumaansa. Batosekana boola inga basalawo kuwaala boola cankusu nabi kuwaala paniini. Na umwi wawaala boola paniini, ngwatosekanaakwe inga waibaka lyalo inga batolelela kusekana. Aswebo na katubandika abantu munshila yeenga taibakalashi alimwi cakulibombya, inga basuna kukutika akutolelela amubandi. Nacibi boobo, na muntu taasuniwo kukutika alimwi kaimfwibo pa kupikisha nshotushoma, tatweelete kutolelela amubandi. (Tus. 26:4) Sombi teshi boonse beenga bakaka kutukutika na kupikisha nshotushoma.

19. Ino nshiinshi sheelete kutuyuminisha kukumbula cakulibombya na muntu umwi watwiipusha pa nshotushoma?

19 Ncakutatoonsha kwaamba ayi kwiiya kuba bantu balibombya kulatucafwa abuumbi. Na muntu wamwiipusha mwiipusho uyumu nabi kutalika kupikisha nshomushoma, amupaile kuli Yehova kwaamba ayi amucaafwe kumukumbula cakulibombya. Munokwiibaluka ayi kukumbula cakulibombya inga kwapa kwaamba ayi mutataliki kupikishanya ceebo cakwaamba ayi mulashoma shipusene. Kwiilikaawo, kukumbula munshila yabulemu alimwi cakulibombya inga kwapa kwaamba ayi bamwi mbotushimikila baalule mbobatubona ambobabona cancine camu Baibo. “Munoolibambite lyoonse kusansulwita muntu uliwoonse” weenga wamwiipusha pa nshomushoma. Sombi munoocita boobo ‘cakulibombya alimwi cabulemu.’ (1 Pit. 3:15) Amutolelele kunotondesha ayi muli bantu balibombya!

INO INGA MWAKUMBULA BUYANI?

  • Ino nshiinshi sheenga shatucafwa kukumbula cakulibombya?

  • Ino kunyumfwishisha shintu inga kwatucafwa buyani kukumbula cakulibombya?

  • Ino bashali inga babacafwa buyani bana babo kukumbula cakulibombya na bamwi babeepusha pa nshobashoma?

LWIIMBO 88 Amuntondeshe Nshila Shanu

a Ino inga twacita buyani na bamwi batwiipusha pa nshotushoma lyalo batukalasha na kutalika kutupikisha? Mumutwi uyu, tutobandika mbweenga twabakumbula cakulibombya na camushobo uyu cacitika.

b Kwaamba ayi mushibe shimwi nsheenga mwaciita, amubone mutwi waamba ayi “Ino Nshiinshi Baibo Nshoyaamba Pamakani Akoonana Kwabasankwa na Banakashi Beenka Beenka?” mu Sinsimuka! yamu Chitonga yamu 2016 No. 4.

c Inga mwacana makani aamwi eenga amucafwa na mwaya pa jw.org palubasu lwaamba ayi Miipusho Bacanike Njobeepusha,” apa lubasu lwaamba ayi “Miipusho Liinji Bantu Njobepusha pa Bakamboni Bakwe Yehova.”

    Mabuku amu Cilenje (2011-2026)
    Amusweemo
    Amunjile
    • Cilenje
    • Share
    • Kusala shimwi nshemusuni
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbweenga Mwasebensesha
    • Makani Amulawo
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Amunjile
    Share