MUTWI WAKWIIYA 41
Nsheenga Tweeya Kuswa Mumakalata Obilo Pita Ngaakalemba
“Teshi nkacilekeewo kumwiibalusha makani aya.”—2 PIT. 1:12.
LWIIMBO 127 Muntu Ngonjeelete Kuba
NSHESHI TWIIYEa
1. Ino nincito nshi Pita njaakapekwa ndyekwakacaala paniini kwaamba ayi afwe?
MUTUMWI Pita wakasebensela Yehova cakushomeka kwamyaaka iinji. Wakalinga kusebensa pomwi a Yesu muncito yakushimikila, wakatalika kushimikilako baswamashi, alimwi mukuya kwaciindi wakesa mukuba wamu likoto litanjilila. Ndyekwakacaala paniini kwaamba ayi afwe, Yehova wakamupa ncito aimwi. Mpashi pakati ka mwaaka wa 62-64 C.E., Pita wakatanjililwa amushimu usalashi kulemba makalata obilo ayo ali ndubasu lwa mabuku amu Baibo. Mabuku aya ndibuku lya 1 alya 2 Pita. Wakalinga kulangila ayi nabi pesule lyakufwa, makalata aya alaakutolelela kucafwa Beneklistu.—2 Pit. 1:12-15.
2. Ino nceebonshi makalata Pita ngaakalemba akalinga apaciindi ceelete?
2 Paciindi Pita ndyaakalemba makalata akwe obilo, bashominyina bakalinga kwiinda ‘mumapensho apusenepusene.’ (1 Pit. 1:6) Bantu batabete kabotu bakalinga kwiisha njiisho shakubeca akuyuminisha mibo itabete kabotu mulibungano. (2 Pit. 2:1, 2, 14) Beneklistu bakalinga kukala mu Jelusalemu bakalinga kucishi ayi “mamanino a shintu shoonse” ali pafwiifwi—nkokwaamba ayi kunyonyoolwa kwa ndabala iyi alimwi a tempele ku bashilumamba bene Loma. (1 Pit. 4:7) Ncakutatoonsha kwaamba ayi makalata Pita ngaakalemba akacafwa Beneklistu kuliyumya mumapensho ngobakalinga kwiindaamo lyalo akulibambila mapensho ngobakalinga kusa mukwiindaamo kunembo.b
3. Ino nceebonshi tulyeelete kwiiya makani Pita ngaakalemba mumakalata akwe obilo?
3 Nabi kwaamba ayi makalata Pita ngaakalemba wakalembela Beneklistu bakutaanguna, Yehova wakapa kwaamba ayi abe lubasu lwa Maswi akwe. Aboobo aswebo makalata aya inga atucafwa. (Loma. 15:4) Bweenka mbuli Beneklistu bakutaanguna, tutookala mucishi muli bantu baanji bacita shintu shibiibi sheenga shapa kwaamba ayi citubete ciyumu kusebensela Yehova. Kwiilikaawo, conoono tulaakwiinda mumapensho anene eshi akeende pamapensho Beneklistu bakutaanguna ngobakeendaamo paciindi bene Loma ndyebakanyonyoola ndabala ya Jelusalemu alimwi a tempele. Mumakalata obilo Pita ngaakalemba, muli makani ayandika ngotweelete kunokwiibaluka. Makani aya inga atucafwa kutolelela kulangila bushiku bwakwe Yehova, kucileka kuloonda bantu akusuna bashominyineesu abuumbi. Alimwi makani ngaakalemba inga acafwa bamanene kushiba mbweenga bayuminisha bamakwesu abenankashi mulibungano kwaamba ayi batolelele kuba bayumu lwakumushimu.
AMUTOLELELE KULANGILA BUSHIKU BWAKWE YEHOVA
4. Kweelana a 2 Pita 3:3, 4, ino nciinshi ceenga capa kwaamba ayi tutalike kutoonsha na Baibo nshoyaamba shilaakucitika?
4 Bantu baanji mucishi tabashomi Baibo nshoyaamba pasheshi shikacitike kunembo. Bamwi inga batalika kutuseka ceebo cakwaamba ayi twakatalika kale kale kunokwaamba ayi mamanino acishi cino ali pafwiifwi. Bamwi balaamba ayi mamanino teshi akeseewo. (Amubelenge 2 Pita 3:3, 4.) Na muntu ngotushimikila, ngotusebensaakwe nabi wamumukwashi wesu watulwiita maswi aya, mpashi inga twatalika kutoonsha na Baibo nshoyaamba shilaakucitika. Pita wakaamba sheenga shatucafwa.
5. Ino nciinshi ceshi cikatucaafwe kulindila cakukalika moyo kwaamba ayi Lesa alete mamanino acishi cino? (2 Pita 3:8, 9)
5 Bantu bamwi balabona ayi Yehova wacelwa kuleta mamanino acishi cino cibiibi. Maswi Pita ngaakalemba inga atucafwa mukwiinga alatwiibalusha ayi pali bupusano abuumbi Yehova mbwaabona ciindi aswebo mbotucibona. (Amubelenge 2 Pita 3:8, 9.) Yehova alabona myaaka 1,000 anga mbushiku bomwibo. Alakalika moyo alimwi taasuniiwo muntu nabi womwi kunyonyoolwa. Nacibi boobo, na bushiku ubo bukashiike, mamanino alaakushika. Tulicite coolwe cinene cakusebensesha ciindi cacaalaako kushimikila makani abotu kubantu boonse.
6. Ino nshiinshi nsheenga twaciita kwaamba ayi tutolelele “kuyeeyesha kusa kwa bushiku bwakwe Yehova”? (2 Pita 3:11, 12)
6 Pita wakatuyuminisha “kuyeeyesha kusa kwa bushiku bwakwe Yehova.” (Amubelenge 2 Pita 3:11, 12, NWT.) Ino inga twacita buyani ubo? Bushiku abushiku inga katweelesha kunooyeeya buumi mbweshi bukabote mucishi cipya. Munooyeeya ayi mutoyooya muuya ubotu utacite matombe, mutoolya shakulya shibotu, mutotambula beshikamukowa abeshicibusa banu ndyebatoobushikwa alimwi mutokwiisha bantu abo bakalingaako kale kale abuumbi, pakukumanishikwa kwa bushinshimi bwamu Baibo. Kukutumana kuyeeya pashintu ishi kulaakumucafwa kutolelela kulangila bushiku bwakwe Yehova, akushoma cakutatoonsha ayi mamanino acishi cino ali pafwiifwi. Kushiba shintu ishi sheshi shikacite kunembo kulaakutucafwa ‘kutaswa munshila’ kunjiisho shakubeca bantu nshobaiisha.—2 Pit. 3:17.
MUTANOLOONDA BANTU
7. Ino kuloonda bantu inga kwatukuma buyani?
7 Mukwiinga tulicishi kwaamba ayi bushiku bwakwe Yehova buli pafwiifwi, tulisuni kucita nsheenga twacikonsha kushimikilako bamwi makani abotu. Sombi cimwi ciindi inga twaloonda kushimikilako bamwi. Ino nceebonshi? Mpashi inga twaloonda bantu nsheenga bayeeya na nsheenga bacita kuli ndiswe. Ishi nsheshakacitikila Pita. Yesu ndyaakalinga koomboloshekwa mashiku, Pita wakaloonda kusumina ayi ngushikwiiya wakwe Yesu alimwi mankanda otatwe wakakaka ayi taamwishiiwo. (Mate. 26:69-75) Sombi Pita wakacileka kuloonda bantu alimwi wakaamba cakushinisha ayi: “Mutaloondi bantu nabi kulisukama.” (1 Pit. 3:14) Maswi Pita ngaakaamba alatucafwa kushiba ayi inga twacileka kuloonda bantu.
8. Ino nshiinshi sheenga shatucafwa kwaamba ayi tucileeke kuloonda bantu? (1 Pita 3:15)
8 Ino nshiinshi sheenga shatucafwa kwaamba ayi tucileeke kuloonda bantu? Pita wakatulwiita ayi: “Mumyoyo yanu kamulemeka Klistu mukwiinga ngo Mwaami wanu.” (Amubelenge 1 Pita 3:15.) Kucita boobo kuleelikaawo kunooyeeya pamukuli alimwi ankusu nshaacite Yesu Klistu, Mwaami wesu. Na mwaba acoolwe cakushimikilako bamwi makani abotu sombi mwaloonda kucita boobo, munookwiibaluka Mwaami wesu. Amuyeeye ayi mutoomubona kaeendelesha kwiculu alimwi kaashingulukitwe abaanjelo baanji. Munookwiibaluka ayi wakapekwa “nkusu shoonse kwiculu alimwi apacishi capanshi” alimwi ayi ananooli “amwebo lyoonse kushikila kumamanino a cishi.” (Mate. 28:18-20) Pita wakatuyuminisha ‘kunoolibambite lyoonse’ kulwiitako bamwi nshotushoma. Sa inga mwasuna kushimikilako bamwi ndyemuli kuncito, kucikolo, na kumusena kumwi? Amuyeeyele limwi ndyeenga mwacita boobo, lyalo akulibambila nsheshi muye mwaambe. Amupaile kuli Yehova kwaamba ayi mutaloondi bantu akushoma kwaamba ayi atoomucafwa.—Milimo 4:29.
‘AMUSUNANE ABUUMBI’
Pita wakasumina kululikwa kuswa kuli Paulo. Makalata oonse obilo Pita ngaakalemba alatwiisha kutondesha lusuno kubamakwesu abenankashi (Amubone palagilafu 9)
9. Ino nciinshi Pita ncaakacita cakatondesha ayi wakaalilwa kutondesha lusuno kubashominyina paciindi cimwi? (Amubone acikope.)
9 Pita wakeeya kutondesha lusuno. Wakalingaawo Yesu ndyaakaamba ayi: “Ntoomupa mulawo upya wakwaamba ayi, amusunane; bweenka mboomusuni nebo, amwebo mulyeelete kusunana.” (Joni 13:34) Nacibi boobo, paciindi cimwi Pita wakakaka kulita pomwi abashominyina baswamashi ceebo cakuloonda Beneklistu baJuda. Mutumwi Paulo wakabona ayi Pita taakwe kucita kabotu, aboobo wakamululika. (Gala. 2:11-14) Pita wakasumina kululikwa akusebenselaawo. Mumakalata oonse obilo ngaakalemba, wakatuyuminisha ayi tatweelete kulinyumfwabo ayi tulibasuni bamakwesu abenankashi, sombi tulyeelete kutondesha ayi tulibasuni.
10. Ino nciinshi ceenga catucafwa kutondesha “lusuno lwancinencine” kubashominyineesu? Amusansulule (1 Pita 1:22)
10 Pita wakaamba ayi tulyeelete kuba “alusuno lwancinencine” kubashominyineesu. Pa 1 Pita 1:22 (NWT) palaamba ayi: “Ono bulya mbomwasalasha myoyo yanu mukunyumfwila shalushinisho akuba alusuno lwancinencine kubashominyinaanu, amusunane abuumbi kuswa panshi lyamyoyo.” Tulatondesha lusuno ulo ceebo ca “kunyumfwila shalushinisho.” Ici cileelikaawo akukonkela njiisho yakwaamba ayi “Lesa taasalululi.” (Milimo 10:34, 35) Inga tatwaambi ayi tutokonkela mulawo Yesu ngwaakatupa wakusunana, na katusunibo bamwi mulibungano sombi bamwi katutabasuniiwo. Kwalo, inga katunyumfwana abuumbi abamwi mulibungano kwiinda mbotunyumfwana abamwi, bweenka mbocakalinga kuli Yesu. (Joni 13:23; 20:2) Sombi Pita wakatwiibalusha ayi tulyeelete kusuna bamakwesu abenankashi boonse, mukwiinga bali lubasu lwa mukwashi wesu.—1 Pit. 2:17.
11. Ino ‘kusunana abuumbi kuswa panshi lyamyoyo’ cilasansulula nshi?
11 Pita wakatuyuminisha ayi tulyeelete ‘kusunana abuumbi kuswa panshi lyamyoyo.’ Palilembo ili, kusunana “abuumbi” cilasansulula kutondesha lusuno kumuntu umwi nabi ndyecibete ciyumu kumutondesha lusuno. Kucakubonenaako, ino inga twacita buyani na mushominyineesu watukalasha? Mpashi inga twasuna kumubooshesha cibiibi pacibiibi, muciindi cakumutondesha lusuno. Sombi Pita wakeeya kuswa kuli Yesu ayi kuboosha cibiibi pacibiibi, takusangalashi Lesa. (Joni 18:10, 11) Pita wakalemba ayi: “Na bantu bamubishisha nabi kumutukana, tamweelete kubabishisha nabi kubatukana amwebo. Sombi mwebo mulyeelete kusenga Lesa ayi abape coolwe.” (1 Pit. 3:9) Na kamusuni bashominyinaanu abuumbi, mulaakunoobacitila shibotu alimwi akubayeeyelaako, kwiilikaawo abaabo bakalinga bamukalasha.
12. (a) Ino ninshila nshi aimwi mbweenga kusunana abuumbi kwatucafwa? (b) Kweelana avidyo icite mutwi waamba ayi Amucikwabilile Cipego Citaliboteli Calukamantano, ino nciinshi ncomusuni kunokweelesha kucita?
12 Munkalata yakutaanguna Pita njaakalemba, wakasebensesha maswi akwaamba ayi “amusunane cankusu.” Lusuno ulu ‘lulafweka pa shibiibi shiinji.’ (1 Pit. 4:8) Mpashi Pita wakeebaluka nshakeeya kuswa kuli Yesu pamakani akulekelela bamwi. Paciindi Pita ndyaakeeya makani aya kuswa kuli Yesu, alyeelete wakalinga kushoma ayi na walekelela muntu “mankanda ali 7,” nkokwaamba ayi ngumuntu uli kabotu. Sombi Yesu wakamwiisha ayi alyeelete kulekelela bamwi “mankanda ali 77,” kusansulula ayi taaelete kucileka kulekelela bamwi. Alimwi aswebo Yesu ncakatwiisha. (Mate. 18:21, 22) Na cilamuyumina kulekelela bamwi, mutalefuki! Basebenshi bakwe Yehova boonse batamaninite, cimwi ciindi cilabayumina kulekelela bamwi. Cintu ciyandika ncomweelete kucita pacecino ciindi, nkucita nsheenga mwacikonsha kwaamba ayi mulekelele mushominyinaanu akuba muluumuno anguwe.c
NOBAMANENE, AMWEEMBELE LITANGA
13. Ino nciinshi ceenga capa kwaamba ayi bamanene cibabete ciyumu kucana ciindi cakuyuminisha bamakwesu abenankashi?
13 Pesule lyakwaamba ayi Yesu wabushikwa, wakalwiita Pita ayi: “Koeembela mbelele shangu.” (Joni 21:16) Pita alyeelete wakatolelela kwiibaluka maswi aya. Na mutosebensa mbuli munene, mulicishi kwaamba ayi amwebo mulyeelete kukonkela maswi aya. Nacibi boobo, mpashi munene inga camubeta ciyumu kunoocana ciindi cakukumanisha mukuli uyu uyandika. Bamanene balyeelete kutaanguna kushinisha ayi bamumukwashi wabo balicite shoonse nshebayandika lwakumubili, kubacafwa kulinyumfwa ayi balibasuni alimwi akubacafwa kuba abushicibusa buyumu a Yehova. Alimwi balaba panembo mukwaabanamo lubasu muncito yakushimikila, kwiilikaawo akulibambila mbasu nsheenga kabacite kumabungano ansondo ansondo, kubungana kwalubasu alimwi akubungana kunene. Bamanene bamwi balasebensa mu Makomiti Alanga Pamakani Ashakucipatela lyalo bamwi balasebensa mu Dipatimenti ya Local Design/Construction. Ncakutatoonsha kwaamba ayi bamanene balicite shakucita shiinji!
Bamanene bacite lusuno, balacita nsheenga bacikonsha kwaamba ayi beembele litanga lyakwe Lesa, nabi ndyebacite shakucita shiinji (Amubone palagilafu 14 a 15)
14. Ino nciinshi ceenga cayuminisha bamanene kweembela litanga lyakwe Lesa? (1 Pita 5:1-4)
14 Pita wakayuminisha bamanenenyina ayi: “Amweembele litanga lyakwe Lesa.” (Amubelenge 1 Pita 5:1-4.) Na mutosebensa mbuli munene, tulicishi kwaamba ayi mulibasuni bamakwesu abenankashi alimwi mulisuni kubayuminisha. Nacibi boobo, cimwi ciindi inga kamulinyumfwa ayi mulicite shakucita shiinji na ayi mwalema abuumbi cakwaamba ayi inga tamucikoonshi kukumanisha mukuli uyu. Ino nshiinshi nsheenga mwaciita? Amupaile kuli Yehova akumulwiita mbomutolinyumfwa. Pita wakalemba ayi: “Uyo woonse usebensa . . . ulyeelete kusebensa kweelana ankusu Lesa nshaamupa.” (1 Pit. 4:11) Mpashi bashominyinaanu inga kabeenda mumapensho eenga abula kumana mucishi cino cibiibi. Sombi munokwiibaluka ayi Yesu Klistu “mweembeshi munene,” inga wabacafwa kwiinda ambweenga mwabacafwa. Inga wabacafwa pacecino ciindi alimwi amucishi cipya. Yehova ncaasuni ayi bamanene banoocita nkusuna bashominyinaabo, kubayuminisha, akuba cakubonenaako kuli mbabo.
15. Ino munene umwi alacita buyani kwaamba ayi eembele litanga lyakwe Lesa? (Amubone acikope.)
15 Mukwesu waliina lya William uyo wasebensa mbuli munene kwamyaaka iinji, alanyumfwishisha kuyandika kwa kucita bweembeshi. Bulwashi bwa COVID-19 ndyebwakatalika, mukwesu uyu pomwi abamanenenyina, bakabika bubaambo bwakwaamba ayi nsondo ansondo banootumina fooni beshikushimikila boonse bakalinga mukakoto kabo. Ino nceebonshi bakasalawo kucita boobo? Wakaamba ayi: “Bamakwesu baanji bakalinga kukalabo beenka, aboobo cakalinga cuubu kutalika kuyeeya pashintu shitabete kabotu.” Na mukwesu nabi nankashi atokwiinda mulipenshi limwi, Mukwesu William alakutika cakubikila maano kwaamba ayi ashibe shitoomupa kulisukama anshatoyandika. Lyalo alalangoola mabuku nabi mavidyo ayo acanika pa webusaiti yesu ngeenga wasebensesha kuyuminisha mukwesu na nankashi uyo. Wakaamba ayi: “Bamakwesu abenankashi batoyandika kuyuminishikwa abuumbi pacecino ciindi. Bweenka mbotusebensa cankusu kucafwa bantu kwaamba ayi beeye pali Yehova, tulyeelete kusebensa cankusu kweembela litanga lyakwe Lesa, akucafwa mbelele shakwe kwaamba ayi shitolelele kuba mucancine.”
AMUSUMINISHE YEHOVA KUMANISHA LWIIYO LWANU
16. Ino nshiinshi nsheenga twaciita kwaamba ayi tukonkele nshotweeya kuswa mumakalata Pita ngaakalemba?
16 Twabandikabo makani aniini ngeenga tweeya kuswa ku makalata obilo Pita ngaakalemba. Mpashi kuli lubasu ndomwabona ndomutoyandika kusebenselaawo. Kucakubonenaako, sa inga mwasuna kunoocana ciindi cakukutumana kuyeeyaawo abuumbi pashoolwe nsheshi tukacane mucishi cipya? Sa mwasalawo kushimikilako bamwi ndyemuli kuncito, kucikolo na ndyemuli kumusena kumwi? Sa kuli nshila shimwi nshomweeya mbweenga mwatondesha lusuno abuumbi ku bamakwesu abenankashi? Nobamanene, sa mwaba bashinishite kweembela mbelele shakwe Yehova cakuliyandila? Amulilange lange akushiba mbasu nshomutoyandika kusebenselaawo, sombi tamweelete kulefuka. “Mwaami [Yesu] ngushiluse,” alimwi alaakumucafwa kusebensela pa mbasu nshomutatoocita kabotu. (1 Pit. 2:3) Pita wakatushomesha ayi: ‘Lesa . . . alaakumanisha lwiiyo lwanu. Alaakumuyumya, kumupa nkusu alimwi akumubika palwiimbi luyumu.’—1 Pit. 5:10.
17. Ino nshiinshi sheshi shikasweemo na twatolelela kusebensela Yehova akumusuminisha kwaamba ayi amanishe lwiiyo lwesu?
17 Pakutaanguna Pita wakalinga kulinyumfwa ayi taatokweelela kuba pomwi a Yesu. (Luka 5:8) Sombi kwiinda mulucafwo lwakwe Yehova alimwi a Yesu, Pita wakacikonsha kutolelela kuba shikwiiya wakwe Yesu. Aboobo Pita wakapekwa coolwe cakunjila ‘mu Bwaami butamaani bwa Mwaami alimwi Mupulushi wesu, Yesu Klistu.’ (2 Pit. 1:11) Wakatambula cilambu cibotu abuumbi! Na mwatolelela kusebensela Yehova bweenka Pita mbwaakacita akusuminisha Yehova kwaamba ayi amanishe lwiiyo lwanu, amwebo mulaakutambula cilambu ca buumi butamaani. Lesa ‘alaakupulusha buumi bwanu kwiinda mulushomo lwanu.’—1 Pit. 1:9.
LWIIMBO 109 Amusunane Abuumbi Kuswa Panshi Lya Moyo
a Mumutwi uyu, tutobandika nsheenga tweeya kuswa mumakalata obilo Pita ngaakalemba, ambweenga shatucafwa kuliyumya ndyetutokwiinda mumapensho. Lyalo bamanene batokwiiya asheenga shabacafwa kukumanisha mukuli wabo wa kweembela litanga.
b Citoboneka ayi Beneklistu bakalinga kukala ku Palestine bakatambula makalata oonse obilo Pita ngaakalemba, bene Loma kabatana kulwana Jelusalemu mu 66 C.E ciindi cakutaanguna.
c Amuye pa jw.org akweebela vidyo yamu Chitonga icite mutwi waamba ayi Amucikwabilile Cipego Citaliboteli Calukamantano.