BIBLIYOTEK GO DA INTERNET NI go Watchtower
Watchtower
BIBLIYOTEK GO DA INTERNET NI
Lele
  • BIBLE
  • MAKTUBKIỸE
  • DAWE CAKIỸE
  • w25 mai kk. 14-19
  • Hama detugu do jen gag girmiling

Bideyo pina piỹa wileŋ da kaỹa hame kom ni.

Kur go gi je ay bideyoŋ kaaŋ kolo máni.

  • Hama detugu do jen gag girmiling
  • Burgu Go Came Kara Jee Kolo Detugu Do Johba Tey (Kaaŋ ne kunjile go)—2025
  • Titre jay
  • Maktub go si kusige
  • BUGA KIRBE KOM DA DAY GO JE KANOGI SÉ ’DÉNG CAY NI
  • SÓ DAGE GO JE GOGLINGANGUGENG
  • NENOGOCA GO ’BANGNYA LAY, OOME KARYE LAY
  • NE ME BA JE MBOOBNGANGU GA
  • Maktub go je ojenga go nga írengu na njang gag da kurweley go age ngod ni
    Burgu Go Came Kara Jee Kolo Detugu Do Johba Tey (Kaaŋ ne kunjile go)—2024
  • Kanya kinye màni neny go nga senngu ’dé : alla jaangangu cadinga kúsunyo da màni
    Burgu Go Came Kara Jee Kolo Detugu Do Johba Tey (Kaaŋ ne kunjile go)—2025
  • Súngu sumadungu kúra ’dinglangu kolo jee go da kolo tone kinyeng kaang ni
    Programme go dawe ca do tungnya go wele pina go 2025-2026 na surveillant go circonscription
  • Tigangu sumadungu kúra ’dinglangu kolo jee go da kolo tone kinyeng kaang ni
    Programme go dawe ca do tungnya go wele pina go 2025-2026 na bayndi go béthel guyiyje
Ɓedeŋ
Burgu Go Came Kara Jee Kolo Detugu Do Johba Tey (Kaaŋ ne kunjile go)—2025
w25 mai kk. 14-19

KUNJILE ’DIMLEY GO 21

KIRE ALE 21 Hamangu ne Detugu do Kumno tey tumo cub ’bey

Hama detugu do jen gag girmiling

« Nga je hamngu ne [detugu] do wayang » (HEB. 13:14).

GO MARGA ’DEG-DEG

Nga je goolengu go gile kinye go da Hebre chapitre 13 ni nage na kawdige béngangu guda kaang teg lay, da kurweley go wayang ni lay.

1. Jesu yaa na me ba gisi tugu do Jurusalem caro ga.

GI WELE kab go Jesu je ma ná, yaadi kolo go kibiy an ’bal go ca tumo, cub ’bey ba ge teny na Jurusalem ’bey. Yaadi bé bogey kinye go tugung tolong « asigar kinye na je longege caro ’dib » (Luk 21:20). Ping ’bedeng, yaadi bége na kur go na goolge asigar kinye go Rom kolong ’de ná, na kunynwuge (Luk 21:​21, 22).

2. Ne gile kinye go kange ba Pol be kretinye kinye go Jude lay, go Jurusalem ga lay, bor kulendige da ne me ni lay ga.

2 ’Digle kab tumo cub ’bey go asigar kinye go Rom longege Jurusalem caro ná, Pol kijiri maktub bé kretinye kinye go da tugung tolong ni lay, bé dage go da Jude lay, guda kaang maktub kolong ge tegiy na maktub go bé Hebre kinye. Maktub kolong na gile kinye go na kawdige neny bége kolo maglege na kusige mboobege na kanya go je mboobge wayang. Ne me ba je mboobge lig ga. Tenye go Jurusalem koro gije mira ale. Go borege geyleng ná, jenege cogom go kanoge tugu kege sé lay, na cibe yire kege lay. Ne mani ba, Pol bor kulendige gisi Jurusalem caro na : « Kolo detugu do nga da maning kaang ná, ne detugu do jen gag girmiling ’dé. » Ping ’bedeng, kin yaadi na : « Alla nga je hamngu ne detugu do wayang » (Heb. 13:14).

3. « Tugu do ge sí toro esi bigi-biging » tey go dere na me ga lay, ne kolo me ba nga je hamngu tugung tolong lay ga.

3 Kretinye kinye go odige ’dege tugu do Jurusalem na Jude síng ná, ge lasige alla, borge geyli. Guda kaang pinya, ge je lasingangu bekolo nga je boyngu kirbe kanga da kara induwe cadige ni ’dé lay, nga je hamngu kire go jene kúra da duninya kaang ni ’dé lay, nga je hamngu jalwalom go duninya koro ’dé lay. Ne kolo me ba nga jenngu teng ga. Bekolo nga senngu go duninya go guda kaang je tenye wayang. Nga je hamngu ne « tugu do ge sí toro esi bigi-bigi », tey go dere ne « detugu do wayang » go ne : detugu do Kumno teya (Heb. 11:10 ; Mat. 6:33). Da kunjile kaang jay go subu go ca tumo ni ná, nga je goolengu 1) nogo naa ba gile kinye go Pol be kretinye kinye go da kurweley go kaale ni ojige go hamge na ne « [detugu] do wayang » ga lay, 2) nogo naa ba gile kinye kolong ojige go maglige na kusige mboobge na kanya go je éjeng ga lay, 3) nogo naa ba oje danga guda lay ga.

BUGA KIRBE KOM DA DAY GO JE KANOGI SÉ ’DÉNG CAY NI

4. Ne kolo me ba Jurusalem ne tugu do na kawro bé kretinye kinye ga.

4 Jurusalem ne tugu do na kawro bé Jesu bogey kinye. Congrégation go kretinye kinye kege go ca tumo ge sí toro da màni na ’digle go 33 go da kurweley kangangu kaang ni lay, ge sí to dawe gbogloro da ne màni lay. Ping ’bedeng, kretinye kinye tome nage na tugu kege da màni lay, kanya orge kege pinya da màni lay. Alla, Jesu yaa bé bogey kinye na uda ’daage Jurusalem sú lay, Jude sú lay (Mat. 24:16).

5. Nogo naa ba Pol magli kirbe kretinye kinye kege mboob na kanya go je éjeng ga.

5 Go Pol magle kirbe kretinye kinye kege mboobe na kanya go je éjeng ná, yaadi bége nogo naa ba nége na kirbe ginane Johba key mani gise Jurusalem caro ga. Bor kulendige go Johba na gool kúl Kumno key lay, na kara wale kanya kubaro lay, kanya wale kubaro lay ná, na kawdige da kindiy ni ’dé ale (Heb. 8:13). Go kindi ná, kara tomedige go da tugung tolong ni kanoge Mesi. Kúl go tabe Kumno wey ne kur go tabe Kumno go kindi ’dé ale, ne mani ba ge je tenyedu (Luk 13:​34, 35).

6. Ne kolo me ba gile Pol key kinye go da Hebre 13:​5, 6 ning ná, bege da ne kur poliy go kúra ni ga.

6 Kur poliy go Pol kijiri maktub bé Hebre kinye kolong ná, Jurusalem jen kúra bey. Ne mani ba bay go kijire kanya kong go Rom yaa na, da kur poliy kolong ni ná, « tugu do da kire kumno tey ni go ’bal na Jurusalem da màni ’déb ». Jup kinye go da tugu kinye go ’dang ni ped je ejege da Jurusalem ’digle pina-pina ped kolo nége sore go lamaso koro, ne mani ba weydu ne tugu do na orge neny. Ne mani ba, kretinye kangnye weyge na ne kara orge lay. Ne mani ba, Pol be na gile kretinye kinye go Hebre ginane kaang mani na : « ’Daangu lali koliy go ne lag-lag dila cadungu ’dé ; kanya go da kabdungu ning ngad ba ’daangu kusungu igangu da mani. » Se bor kulendige da tubra Johba key go yaa koliy da maktub key ni go yaa na : « Ng ’degi sé ’dé, ng kanogi sé kpiling ’dé mani tum lay. » (tub Hebre 13:​5, 6; Kya. 31:6; Kir. 118:6). Kretinye kinye go jennge da Jurusalem lay, da Jude ná, ngemege tubrang kaang sé da kirbe kege ni. Ne kolo me ga. Bekolo kur go habge lettre go Pol key ná, kargani key je ’deege tugu kege se lay, cibe yire kege lay, na kanya habe kege kinye lay. Ping ’bedeng, hadege na kur poliy kege go hirwang kolong.

7. Ne kolo me ba nga germengu kirbe kangangu go nga boyngu da Johba cay ning tey guda kaang teg ga.

7 Kunjilingangu ne me ga : Dangang ale, ne me ba je mboobnga ga. Ne tenye go duninya kaang koro kur go « tenye do tungnya » je ageto (Mat. 24:21). Ginane kretinye kinye go da kurweley go kaale ni kege mani ná, nga jenengu cogom lay na « kindinga kpeng » lay (Luk 21:​34-36). Da tenye do tungnya ni ná, dam ’dé nga je kanongu kanya habe kangangu kangnye ’dewgere ped sé lay, nga senengu nee kúra go Johba je kano kara kay sé ’dé dug-dug lay. Tob go yaa béngangu na guda kaang teg cub ’bey go tenye do tungnya je ageto ná, gulngangu go nga je boyngu kirbe kanga da Kumno cay ni. Tuna kusum kolo na : « Manina, kanyane konong lay, kanya go ng ay sí timening ni go né layng ná, gilge go ng je boy kirbe konong da ne kanya habe ni ’dé alla, da ne Johba go boy tubra go nany je sé kindiy caning ning cay wang ga. » (1 Tim. 6:17). Nogo kindi, nga agengu kanya da kanya kaale go da kurweley go tumo ni. Alla ’daangangu kulendinga bura go tenye do wayang kolong ná, day go ’dang da màni ’dé. Nogo naa ba nga senengu kanya go nga néngu kur go tenyeng kolong je agetong ga.

SÓ DAGE GO JE GOGLINGANGUGENG

8. Ne gile kinye go kange ba Jesu be bogey kinye ga.

8 Kur go habge lettre go Pol key ’digle kaal kab ’de ná, kretinye kinye goolge asigar kinye go Rom longige Jurusalem caro ’dib. Tey go dere nogo ge je tenye Jurusalem lay, kur poliy eje bége go kinynwege ale lay (Mat. 24:3 ; Luk 21:​20, 24). Alla kinynwege ége ne mina ga. Jesu yaa bége na : « Kara ped go jenge da Jude ná, na kunynwuge irage da arma cay ni » (Luk 21:21). Da lewng kolong ni ná, arma kinye manige neny. Kinynwege ége ne arma kongo cay ni ga.

9. Kur go kretinye kinye kinynwige ná, tonge kusige kolo na me ga lay, ne kolo me lay ga (gula carte lay).

9 Puyangangu arma kangnye kab go kretinye kinye ’balge go kinywege eege da mani : arma kinye go da Samari lay, arma kinye go da Galile lay, ’bunglu go Hermon lay, arma kinye go da Liban lay, arma kinye go da kama go Jurnden kargay ni lay (gula carte). Tugu kinye go da lew go arma kinyeng kolong ni ná, nenyedige dam ’dé ne kur wese kusu go kindi. Ginane tugu do Gamala mani ná, jen da ne arma hine cay ni lay, esi go ge é da màni lay. Jup kangnye kirbige go na ne kur wese kusu go kindi. Alla tugung tolong wey ne kur go waye dojo go Jup kinye na Rom kinye kege, kolong ba kara koro kinye tome marwigec.

Carte go gil arma kinye lay, na tugu kinye go da Isirayel da ’digle go 100 go da kurweley kanga kaang ni. Da Jurusalem da kire mili bawaro ni ná, arma go Liban lay, go Galile lay, go Samari lay, go Galaad lay, ’bunglu go Hermon lay, ’bunglu go Tabor lay daage da màni. Tugu do Gamala lay, do Sesare lay, do Pella lay, daage da màni. Da Jurusalem da kire goye ná, arma go Jude lay, na go barim lay, tugu do Masada lay, daage da màni. Da carte ni ná, ge gil kire kinye go asigar kinye go ayge kolo é wayege na dojong lay, tugu kinye go aanyge da ’digle kinye go 67 na 73 go da kurweley kanga kaang ning lay.

Arma kinye neny go kretinye kinye go ca tumo kinynwege ege da màni alla, arma kinyeng kolong ped ne kur wese kusu go kindi ’dé (gula paragrap go 9).


10-11. 1) Na ne kire kongo ba Johba gogli na kretinye kinye go da kur poliy go kaale kolong ni ga (Hebre 13:​7, 17). 2) Kretinye kinye go sóge dage go je gogligeng ná, habge ne me kinye go kúra ga (gula poto lay).

10 Johba gogli kretinye kinye na ne kire go kara go terge go je goglige congrégation. Eusèbe, bay go yaa kolo kanya kaale kinye kargani key kijiri kanya go na : « [congrégation] go Jurusalem na hab agekubu na kire go kolo go ge ’dodi bé kara go ge terge, go na udage da tugung kolong ni cub ’bey ba dojo na baa ’bey lay, na ira jinage da tugu tong do da Pere go ge teydu na Pellad layng ni ». Pella ne tugu do kúra nogo goo ’dé go jene da màni. Yomdu na Jurusalem ’dé ne mani ba, mogli cab go ge gire é màni. Ping ’bedeng, kara koro tomedige ne Jup kinye ’dé ne mani ba, dojo go Jup kinye o je wayge na kara go Rom kolo jenege na cadigeng ná, gisi cadige ’dé (gula carte).

11 Kretinye kinye go kinynwige e da arma kinye ning sóge gile go Pol key go yaa nage ‘só dage go je goglige’ congrégation (tub Hebre 13:​7, 17). Ne mani ba, borge na geyli. Kolo tey gil go Johba na kano dage go je mboobge ‘detugu do ge sí toro esi bigi-bigi’, go ne detugu Kumno teyng ’dé (Heb. 11:10).

Kretinye go da kurweley go tumo ni je kaalge da tugu do da arma cay ni ; kejige kanya kinye go yimgeng.

Pela ne kur wese kusu go kindi go mira na Jurusalem (gula paragrap go 10-11).


12-13. Nogo naa ba Johba gogli kara kay da kur poliy go esuwa ni ga.

12 Kunjilingangu ne me ga : Johba je bengangu gile na kire go kara go je goglingangugeng kege. Nga habngu kanya ndaje tome da Bible ni go gilge go Johba ter kara go je goglige kara kay da kur poliy go esuwa ni (Kya. 31:23 ; Kir. 77:20). Guda kaang pinya, kanya neny gil go je goglidi kara kay kog na kire go kara go ’balge go nége guyeng kolong lay.

13 Kur go homnya go jege kur COVID-19 ayto ná, ‘dage go je goglingangugeng’ benganguge gile kinye go na kawdige. Ancien kinye pinya habge gile kinye go ’de na bége kire go bénganguge na kanya kinye go nga engu tinyadige da kire Kumno key ning lay. Kur go homnya go jege kur ayto ’de ná, dawe ca do tungnya go nga girbengu ’dé ge nedu na kub kinye teng-teng ’bal ginane 500 mani na kire go internet lay, télé lay, radio lay. Kanyade go da kire Kumno key ni je e kundo tumoni kog. Ne mani ba, nga boyngu na tum sad. Sinangangu naa kúra go mabana nga je jibengu cadinga na kanya gise kur da kurweley go wayang ni ’beey pinya ná, Johba je oje dage go je goglingangugeng go bénganguge gile go kúra. Boge kirbe kanga da Johba cay ni lay, só agekubu kaykinye lay ná, ne nabra kinye go kange ’bedeng ba ojengage go nga maglengu na kusinga mboobe na tenye do tungnyang ga lay, nga néngu na kanya na tirnyo da kur poliy go kúsunyo cay je mangnyeng ni lay ga.

NENOGOCA GO ’BANGNYA LAY, OOME KARYE LAY

14. Ginanogo Hebre 13:​1-3 yaang mani ná, ne nabra kinye go kange ba kretinye kinye nege na guye da ’digle kinye go mira go ge tenye na Jurusalem ga.

14 Kur go tenye do tungnyang je ageto ná, nga je néngu nogoca kusinga dele day go tumo. Nga ndajengu kanyane go kretinye kinye go Jurusalem na dage go Jude kege. Je gilge nenogoca bé kusige jumar (Heb. 10:​32-34). Alla da ’digle kinye go mira go ge je tenye na Jurusalem ni ná, kin gilge « nenogoca kege go ’bangnyae » lay, « oome karye » lay, del go tumo (tub Hebre 13:​1-3). Kur go duninyang kaang je mira na kibiy go kaye ná, danga pinya gulngangu nenogoca kangangu go ’bangnya dila go tumo lay.

15. Ne kolo me ba kretinye kinye go Hebre gilge nenogoca kege go ’bangnya lay, gilge oome karye kege kur go je kinynwigeng lay, da kinynwe kegeng kargay ni lay ga.

15 Kur go asigar kinye eje longige Jurusalem caro ’dib lay, se kinge cadige ná, kretinye kinye kinynwige na kanya kege kinye mani ndi ’beey (Mat. 24:​17, 18). Ojige kusige da e kege go da arma kinye kolong cadige ning lay, da kur go e jenge da Pella lay. E kege go kireni ná, ege time kanya tome ne mani ba ’de bége kire go gilege nenogoca kege go ’bangnya da kurng kolong ni (Tite 3:14).

16. Nogo naa ba nga gilengu nenogoca bé ’bangnyadingangu kinye go ege tinya ojeng ga (gula poto lay).

16 Kunjilingangu ne me ga : Nenogoca je jib tedingangu go nga je ojingu na ’bangyandinga kinye kur go ege tinya oje kanga. Kara tabe Johba tome ojige ’bangnyadige kinye go kretinye na tobe kege da kire Kumno key ni lay, na kanya go da kabdige ni kur ’bangnyadige kinye kinynwige kolo dojo ’dewgere, tenye go ane ’barjal. Timdinga tong do odi ’de tugu do Ukraine kolo dojo yaa na : « Ni gool Johba ojini na kire go ’bangnyadini kinye kege. Oomnige kúra da kusige ni lay, ojinige da tugu do Ukraine lay, da Hongrie lay, da Allemagne lay ». Dage go je oomge ’bangnyadige kinye go kretinye karye kusige ni lay, je begege kanya go ege tinyay lay ná, weyge ne kanya ne guye go Johba key (Koy. 19:17 ; 2 Kor. 1:​3, 4).

Kara go aanyge kusige go mayla oomge famille kong go dere usire sí kusige ni. Famille kolong nage na sandug pina lay, galmbo kab lay.

’Bangnyadinga kinye go derge usire ná, ege tinya oje kanga (gula paragrap go 16).


17. Ne kolo me ba na kawriy go nga hadengu go gile nenogoca kanga go ’bangnya lay, oome karye lay guda kaang teg ga.

17 Nogo kindi, kire kinye go oje na ’bangnyadinga je nenyege nogo goo ’dé da kurweley go wayang ni (Hab. 3:​16-18). Johba je kunjilingangu go gile nenogoca kanga go ’bangnya lay, oome karye guda kaang teg bekolo, nabra kinyeng kolong je ojenganguge da kurweley go wayang ni lay.

NE ME BA JE MBOOBNGANGU GA

18. Nogo naa ba nga ndajengu kretinye kinye go Hebre go da kurweley go kaale ni ga.

18 Ginane kolo tey go sé yaa béngangu mani ná, kretinye kinye go kinynwige ege da arma kinye cadige ni, kur go tenye ba da Jurusalem caro ning ná, isang pina pinya nege ’dé. Odige ’dege tugu do Jurusalem sí, alla Johba kanoge sí ’dé. Kanyane kegeng kolong kunjilingangu ne me ga. Da kurweley go wayang ni ná, nga senngu nogo naa ba kanya kinye je anege da cadinga ning ’dé. Ped ginane kolong mani ’beey pinya ná, Jesu tonngangu go nanga jinangu cogom go só agekubu (Luk 12:40). Nga jene kirbengu da gile kinye go Pol be Hebre kinyeng ni bekolo, gile kinyeng kolong nage na kawdige bénga guda kaang ginano, nage na kawdige bé kretinye kinye go da kurweley go kaale ning mani tum lay. Kayey ná, nga bogengu kirbe kanga da tubra Johba kay go nany je ’deenga sé ’dé lay nany je kanonga sé ’dé layng ni (Heb. 13:​5, 6). Hamangangu ne tugu do ge sí toro esi gbigi-gbigi go ne detugu do Kumno teyng. Kolong ba nga habengu na kanya kúra kinye go da màning go gag girmiling (Mat. 25:34).

GI JEE MANI NA ME GA

  • Ne kolo me ba nga germengu kirbe kanga go nga boyngu da Johba cay ning tey ga.

  • Ne kolo me ba na kawriy go nga jeengu cadinga kúsunyo da « tenye do tungnyang ni ga »

  • Ne kolo me ba na kawriy go nga hadengu go gile nenogoca kangangu go ’bangnya lay, nga oomengu kayre guda kaang teg lay ga.

KIRE ALE 157 Hiye jalwalom

a Da kurweley go kaale ni ná, ne kurmbalo ba je di tugu kinye go gomnye cadige. Tugu kinyeng kolong ge goolge ginane detugu kinye mani (Age. 14:2).

b Pline l’Ancien, Histoire naturelle (V, 70), S. Schmitt, La Pléiade, 2013.

c Kanya kinyeng kolong ange ne na ’digle go 67 go da kur poliy kanga kaang ni cub bey ba kretinye kinye kinynwege ’deege tugu do Jude na Jurusalem sé ’bey.

d Histoire ecclésiastique, É. Grapin, A. Picard, 1913.

e Kolo go ge der tey na « nenogoca go ’bangnya » ná, yaa ne kolo noju go daw kara go da tugu kulondo go pirang pina ni alla, Pol ne na guye kolo yaa na kolo nenogoca go daw kara tum da congrégation ni.

    Publications en Lele (2008-2025)
    Dekonekte
    Konekte
    • Lele
    • Partager
    • Kaỹakiỹe go egegige
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kaỹa go gi né
    • Agekubu ngem guye kini
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Konekte
    Partager