ບົດຄວາມສຶກສາທີ 15
ວິທີທີ່ເຈົ້າເວົ້າເປັນ “ຕົວຢ່າງທີ່ດີ” ໃຫ້ຄົນອື່ນບໍ?
“ໃຫ້ຄຳເວົ້າ . . . ຂອງເຈົ້າເປັນຕົວຢ່າງທີ່ດີໃຫ້ແກ່ຄົນທີ່ສັດຊື່.”—1 ຕມ. 4:12
ເພງ 90 ໃຫ້ກຳລັງໃຈກັນແລະກັນ
ໃຈຄວາມສຳຄັນa
1. ຄວາມສາມາດໃນການເວົ້າມາຈາກໃຜ?
ຄວາມສາມາດໃນການເວົ້າເປັນຂອງຂວັນຈາກພະເຈົ້າທີ່ຮັກເຮົາ. ຕອນທີ່ພະເຢໂຫວາສ້າງອາດາມມະນຸດຄົນທຳອິດ ລາວກໍສາມາດລົມກັບພະເຢໂຫວາໄດ້ເລີຍ. ນອກຈາກນັ້ນ ລາວຍັງສາມາດສ້າງຄຳສັບໃໝ່ໆໄດ້ ແລະລາວກໍໃຊ້ຄວາມສາມາດນີ້ເພື່ອຕັ້ງຊື່ສັດແຕ່ລະຊະນິດ. (ຕົ້ນ. 2:19) ແລະລາວກໍຄືຊິຮູ້ສຶກຕື່ນເຕັ້ນດີໃຈຫຼາຍທີ່ໄດ້ລົມກັບມະນຸດອີກຄົນໜຶ່ງເປັນຄັ້ງທຳອິດ ນັ້ນກໍຄື ເອວາເມຍຂອງລາວ!—ຕົ້ນ. 2:22, 23
2. ໃນອະດີດແລະປັດຈຸບັນມີການໃຊ້ຄຳເວົ້າໃນທາງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງແນວໃດ?
2 ບໍ່ດົນ ຄວາມສາມາດໃນການເວົ້າກໍຖືກໃຊ້ໃນທາງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງ ເຊັ່ນ ຊາຕານໄດ້ເວົ້າຕົວະເອວາ ນີ້ເລີຍເຮັດໃຫ້ມະນຸດທຸກຄົນມີບາບແລະກາຍເປັນຄົນບໍ່ສົມບູນແບບ. (ຕົ້ນ. 3:1-4) ຕອນທີ່ອາດາມເຮັດຜິດລາວໄດ້ແກ້ໂຕໂດຍຖິ້ມໂທດໃສ່ເອວາ ແລະເຖິງຂັ້ນຖິ້ມໂທດໃສ່ພະເຢໂຫວານຳ. (ຕົ້ນ. 3:12) ສ່ວນກາອິນກໍເວົ້າຕົວະພະເຢໂຫວາຫຼັງຈາກທີ່ຂ້າອາເບັນ. (ຕົ້ນ. 4:9) ຕໍ່ມາ ລາເມັກເຊິ່ງເປັນລູກຫຼານຂອງກາອິນກໍໄດ້ຂຽນຄຳກອນທີ່ສະແດງເຖິງຄວາມຮຸນແຮງໃນສະໄໝຂອງລາວ. (ຕົ້ນ. 4:23, 24) ແລ້ວໃນທຸກມື້ນີ້ເດເປັນແນວໃດ? ບາງເທື່ອເຮົາເຫັນວ່າຜູ້ນຳທາງການເມືອງກໍໃຊ້ຄຳເວົ້າທີ່ບໍ່ດີ ແລະໜັງຫຼາຍເລື່ອງໃນທຸກມື້ນີ້ກໍໃຊ້ຄຳເວົ້າທີ່ຫຍາບຄາຍ. ຢູ່ໂຮງຮຽນແລະຢູ່ບ່ອນເຮັດວຽກ ຫຼາຍຄົນກໍມັກໃຊ້ຄຳເວົ້າທີ່ຫຍາບຄາຍແລະເວົ້າບໍ່ມ່ວນ. ການທີ່ຫຼາຍຄົນມັກໃຊ້ຄຳເວົ້າທີ່ບໍ່ດີແລະຫຍາບຄາຍສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າສິນລະທຳຂອງຄົນໃນທຸກມື້ນີ້ເສື່ອມລົງຫຼາຍແທ້ໆ.
3. ເປັນຫຍັງເຮົາຕ້ອງລະວັງຄຳເວົ້າ ແລະເຮົາຈະຮຽນຫຍັງໃນບົດຄວາມນີ້?
3 ຖ້າເຮົາບໍ່ລະວັງເຮົາອາດຈະເລີ່ມໃຊ້ຄຳເວົ້າທີ່ບໍ່ດີແລະຫຍາບຄາຍ ເພາະວ່າຄົນທົ່ວໄປກໍມັກເວົ້າແບບນັ້ນ. ຍ້ອນເຮົາເປັນຄລິດສະຕຽນ ເຮົາຈຶ່ງຢາກເຮັດໃຫ້ພະເຢໂຫວາພໍໃຈ. ດັ່ງນັ້ນ ເຮົາຈຶ່ງບໍ່ພຽງແຕ່ບໍ່ໃຊ້ຄຳເວົ້າທີ່ຫຍາບຄາຍ ແຕ່ເຮົາຢາກໃຊ້ຄຳເວົ້າໃນທາງທີ່ຖືກຕ້ອງເພື່ອໃຫ້ກຽດແລະຍົກຍ້ອງພະເຢໂຫວາ. ໃນບົດຄວາມນີ້ເຮົາຈະມາເບິ່ງວ່າ ເຮົາຈະໃຫ້ກຽດພະເຢໂຫວາໄດ້ແນວໃດຕອນທີ່ເຮົາ (1) ປະກາດ (2) ເຂົ້າຮ່ວມປະຊຸມ ແລະ (3) ໃນຊີວິດປະຈຳວັນຂອງເຮົາ. ແຕ່ກ່ອນອື່ນໃຫ້ເຮົາມາເບິ່ງວ່າ ເປັນຫຍັງສິ່ງທີ່ເຮົາເວົ້າຈຶ່ງສຳຄັນຕໍ່ພະເຢໂຫວາ?
ສິ່ງທີ່ເຮົາເວົ້າສຳຄັນຕໍ່ພະເຢໂຫວາ
ສິ່ງທີ່ເຈົ້າເວົ້າສະແດງໃຫ້ເຫັນສິ່ງທີ່ຢູ່ໃນຫົວໃຈຂອງເຈົ້າແນວໃດ? (ເບິ່ງຂໍ້ 4-5)d
4. ຕາມມາລາກີ 3:16 ເປັນຫຍັງສິ່ງທີ່ເຮົາເວົ້າຈຶ່ງສຳຄັນຕໍ່ພະເຢໂຫວາ?
4 ອ່ານມາລາກີ 3:16. ເຈົ້າຮູ້ບໍວ່າເປັນຫຍັງພະເຢໂຫວາຈຶ່ງໃຫ້ບັນທຶກຊື່ຂອງຜູ້ທີ່ເວົ້າໃນແບບທີ່ຢຳເກງເພິ່ນແລະຄິດເຖິງນາມຊື່ຂອງເພິ່ນໄວ້ໃນ “ໜັງສືທີ່ລະນຶກ”? ກໍຍ້ອນວ່າຄຳເວົ້າສະແດງເຖິງສິ່ງທີ່ຢູ່ໃນໃຈຂອງເຮົາ. ພະເຢຊູບອກວ່າ: “ໃຈເຕັມໄປດ້ວຍສິ່ງໃດ ປາກກໍເວົ້າສິ່ງນັ້ນອອກມາ.” (ມທ. 12:34) ດັ່ງນັ້ນ ສິ່ງທີ່ເຮົາເວົ້າຈຶ່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າເຮົາຮັກພະເຢໂຫວາຫຼາຍໜ້ອຍສ່ຳໃດ ແລະພະເຢໂຫວາກໍຢາກໃຫ້ຜູ້ທີ່ຮັກເພິ່ນມີຊີວິດຕະຫຼອດໄປໃນໂລກໃໝ່.
5. (ກ) ການນະມັດສະການກັບສິ່ງທີ່ເຮົາເວົ້າກ່ຽວຂ້ອງກັນແນວໃດ? (ຂ) ຕາມທີ່ເຫັນໃນຮູບພາບ ເຮົາຄວນຄິດເຖິງຫຍັງຕອນທີ່ເຮົາເວົ້າ?
5 ວິທີທີ່ເຮົາເວົ້າຈະກຳນົດວ່າພະເຢໂຫວາຈະຍອມຮັບການນະມັດສະການຂອງເຮົາຫຼືບໍ່. (ຢກບ. 1:26) ບາງຄົນທີ່ບໍ່ຮັກພະເຈົ້າມັກຈະເວົ້າຫຍາບຄາຍ ຍິ່ງຈອງຫອງ ແລະກ້າວລ້າວ. (2 ຕມ. 3:1-5) ແຕ່ເຮົາບໍ່ຢາກເປັນແບບນັ້ນ ເພາະເຮົາຢາກເຮັດໃຫ້ພະເຢໂຫວາພໍໃຈ. ລອງຄິດເບິ່ງວ່າ ພະເຢໂຫວາຈະພໍໃຈບໍຖ້າເຮົາເວົ້າດີແລະເວົ້າມ່ວນຕອນທີ່ປະຊຸມແລະປະກາດ ແຕ່ເຮົາພັດເວົ້າບໍ່ດີແລະເວົ້າບໍ່ມ່ວນກັບຄົນໃນຄອບຄົວຕອນທີ່ຄົນອື່ນບໍ່ເຫັນ?—1 ປຕ. 3:7
6. ຄຳເວົ້າທີ່ດີຂອງຄິມເບີລີເຮັດໃຫ້ເກີດຜົນດີແນວໃດ?
6 ເມື່ອເຮົາໃຊ້ຄວາມສາມາດໃນການເວົ້າໃນທາງທີ່ຖືກຕ້ອງ ກໍສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າເຮົາເປັນຜູ້ທີ່ນະມັດສະການພະເຢໂຫວາ ແລະຜູ້ທີ່ສັງເກດເບິ່ງເຮົາກໍຈະເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງວ່າ “ລະຫວ່າງຄົນທີ່ຮັບໃຊ້ພະເຈົ້າແລະຄົນທີ່ບໍ່ໄດ້ຮັບໃຊ້ພະເຈົ້າ” ເປັນແນວໃດ. (ມລກີ. 3:18, ລ.ມ.) ເລື່ອງນີ້ໄດ້ເກີດຂຶ້ນກັບພີ່ນ້ອງຍິງຄົນໜຶ່ງທີ່ຊື່ ຄິມເບີລີ.b ຕອນທີ່ລາວຢູ່ໂຮງຮຽນ ອາຈານໄດ້ມອບໝາຍໃຫ້ລາວກັບໝູ່ອີກຄົນໜຶ່ງເຮັດບົດຄົ້ນຄວ້ານຳກັນ. ຕອນທີ່ເຮັດວຽກນີ້ນຳກັນ ໝູ່ຂອງລາວໄດ້ສັງເກດເຫັນວ່າ ລາວຕ່າງຈາກນັກຮຽນຄົນອື່ນໆເພາະລາວບໍ່ໄດ້ເວົ້າລັບຫຼັງຄົນອື່ນ ແຕ່ລາວເວົ້າດີຕະຫຼອດແລະບໍ່ໄດ້ໃຊ້ຄຳທີ່ຫຍາບຄາຍ. ໝູ່ລາວປະທັບໃຈຫຼາຍແລະຕໍ່ມາກໍໄດ້ເລີ່ມສຶກສາຄຳພີໄບເບິນກັບລາວ. ລອງຄິດເບິ່ງວ່າ ພະເຢໂຫວາຈະດີໃຈຫຼາຍສ່ຳໃດທີ່ເຮົາເວົ້າໃນແບບທີ່ເຮັດໃຫ້ຄົນອື່ນສົນໃຈຄວາມຈິງ!
7. ເຈົ້າຮູ້ສຶກວ່າເຈົ້າຄວນຈະເວົ້າແບບໃດ?
7 ເຮົາທຸກຄົນຢາກເວົ້າໃນແບບທີ່ໃຫ້ກຽດພະເຢໂຫວາແລະໃກ້ຊິດກັບພີ່ນ້ອງຫຼາຍຂຶ້ນ. ດັ່ງນັ້ນ ຕອນນີ້ໃຫ້ເຮົາມາເບິ່ງບາງວິທີທີ່ຈະຊ່ວຍເຮົາໃຫ້ເປັນ “ຕົວຢ່າງທີ່ດີ” ໃນການເວົ້າຕໍ່ໆໄປ.
ເປັນຕົວຢ່າງທີ່ດີຕອນທີ່ປະກາດ
ການໃຊ້ຄຳເວົ້າທີ່ດີຕອນທີ່ເຮັດວຽກປະກາດຈະເຮັດໃຫ້ພະເຢໂຫວາພໍໃຈ (ເບິ່ງຂໍ້ 8-9)
8. ພະເຢຊູເປັນຕົວຢ່າງທີ່ດີແນວໃດໃນການເວົ້າຕອນທີ່ເພິ່ນປະກາດ?
8 ໃຫ້ເວົ້າດີໆແລະໃຫ້ກຽດຄົນອື່ນເມື່ອມີຄົນເຮັດໃຫ້ໃຈຮ້າຍ. ຕອນທີ່ພະເຢຊູເຮັດວຽກປະກາດ ເພິ່ນຖືກກ່າວຫາວ່າເປັນຄົນຂີ້ເຫຼົ້າ ກິນຫຼາຍໂພດ ເປັນຕົວແທນຂອງມານຮ້າຍ ແຫກກົດວັນຊະບາໂຕ ແລະເຖິງຂັ້ນເປັນຜູ້ທີ່ໝິ່ນປະໝາດພະເຈົ້າ. (ມທ. 11:19; 26:65; ລກ. 11:15; ຢຮ. 9:16) ແຕ່ເຖິງຈະເປັນແບບນັ້ນ ພະເຢຊູກໍບໍ່ໄດ້ຕອບດ້ວຍຄຳເວົ້າທີ່ບໍ່ດີ. ຄືກັບພະເຢຊູ ເຮົາກໍບໍ່ຄວນເວົ້າບໍ່ດີເຖິງວ່າຄົນອື່ນຈະເວົ້າຫຍາບຄາຍໃສ່ເຮົາກໍຕາມ. (1 ປຕ. 2:21-23) ແຕ່ໃນຕົວຈິງແລ້ວ ມັນບໍ່ງ່າຍທີ່ຈະເຮັດແບບນັ້ນ. (ຢກບ. 3:2) ແລ້ວສິ່ງໃດຈະຊ່ວຍເຮົາໄດ້?
9. ສິ່ງໃດຈະຊ່ວຍເຮົາໃຫ້ຄວບຄຸມຄຳເວົ້າຕອນທີ່ປະກາດ?
9 ໃຫ້ພະຍາຍາມທີ່ຈະບໍ່ໃຈຮ້າຍເມື່ອຜູ້ທີ່ເຮົາປະກາດນຳເວົ້າບໍ່ດີໃສ່ເຮົາ. ພີ່ນ້ອງຊາຍຄົນໜຶ່ງທີ່ຊື່ ແຊມບອກວ່າ: “ຂ້ອຍພະຍາຍາມທີ່ຈະຄິດວ່າຜູ້ທີ່ຂ້ອຍປະກາດນຳຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຮູ້ຈັກຄວາມຈິງ ແລະຄິດວ່າລາວສາມາດປ່ຽນແປງຕົວເອງໄດ້.” ບາງເທື່ອ ຄົນທີ່ເຮົາປະກາດນຳອາດຈະໃຈຮ້າຍຍ້ອນເຮົາມາບໍ່ຖືກເວລາ. ແລ້ວຖ້າເຂົາເຈົ້າເວົ້າບໍ່ດີໃສ່ເຮົາຫຼືເຮັດໃຫ້ເຮົາໃຈຮ້າຍ ເຮົາສາມາດເຮັດຄືກັບພີ່ນ້ອງລູເຊຍໂດຍອະທິດຖານສັ້ນໆຂໍພະເຢໂຫວາຊ່ວຍໃຫ້ເຮົາໃຈເຢັນແລະບໍ່ເວົ້າຄຳທີ່ບໍ່ດີຫຼືບໍ່ໃຫ້ກຽດຄົນອື່ນ.
10. ຕາມ 1 ຕີໂມທຽວ 4:13 ເຮົາຄວນມີເປົ້າໝາຍຫຍັງ?
10 ໃຫ້ເປັນຜູ້ສອນທີ່ດີຂຶ້ນ. ເຖິງວ່າຕີໂມທຽວຈະເປັນຜູ້ປະກາດທີ່ມີປະສົບການ ແຕ່ລາວກໍຍັງຕ້ອງປັບປຸງການສອນຂອງຕົວເອງຕໍ່ໆໄປ. (ອ່ານ 1 ຕີໂມທຽວ 4:13) ແລ້ວເຮົາຈະເປັນຜູ້ສອນທີ່ດີຂຶ້ນໄດ້ແນວໃດໃນວຽກປະກາດ? ເຮົາຕ້ອງກຽມຕົວຢ່າງດີ. ເຮົາດີໃຈຫຼາຍທີ່ອົງການຂອງພະເຢໂຫວາມີເຄື່ອງມືຫຼາຍຢ່າງທີ່ຊ່ວຍເຮົາໃຫ້ເປັນຜູ້ສອນທີ່ດີຂຶ້ນໄດ້. ເຮົາສາມາດເບິ່ງຄຳແນະນຳໄດ້ຈາກປຶ້ມຝຶກຝົນຕົວເອງໃນການອ່ານແລະການສອນ ແລະສ່ວນ “ສິ່ງທີ່ເຈົ້າຈະເອົາໄປໃຊ້ໃນວຽກປະກາດ” ທີ່ຢູ່ໃນຊີວິດຄລິດສະຕຽນແລະວຽກຮັບໃຊ້—ຄູ່ມືປະຊຸມ. ເຈົ້າໄດ້ເອົາຄຳແນະນຳຈາກປຶ້ມເຫຼົ່ານີ້ໄປໃຊ້ແລ້ວບໍ? ຖ້າເຈົ້າກຽມຕົວຢ່າງດີ ເຈົ້າກໍຈະຮູ້ສຶກຕື່ນເຕັ້ນໜ້ອຍລົງແລະເວົ້າດ້ວຍຄວາມໝັ້ນໃຈຫຼາຍຂຶ້ນ.
11. ພີ່ນ້ອງບາງຄົນເປັນຜູ້ສອນທີ່ດີຂຶ້ນໄດ້ແນວໃດ?
11 ເຮົາຍັງສາມາດເປັນຜູ້ສອນທີ່ດີຂຶ້ນໄດ້ໂດຍສັງເກດເບິ່ງຕົວຢ່າງຂອງພີ່ນ້ອງໃນປະຊາຄົມແລະຮຽນແບບເຂົາເຈົ້າ. ພີ່ນ້ອງແຊມທີ່ເວົ້າເຖິງກ່ອນໜ້ານີ້ໄດ້ຖາມຕົວເອງວ່າ ສິ່ງໃດຊ່ວຍໃຫ້ພີ່ນ້ອງບາງຄົນເປັນຜູ້ສອນທີ່ດີຂຶ້ນ. ຈາກນັ້ນ ລາວໄດ້ສັງເກດເບິ່ງວິທີທີ່ພີ່ນ້ອງສອນແລະຮຽນແບບເຂົາເຈົ້າ. ພີ່ນ້ອງຍິງຄົນໜຶ່ງທີ່ຊື່ ທາເລຍກໍໄດ້ຮຽນຮູ້ວິທີເວົ້າແລະການຫາເຫດຜົນໃນເລື່ອງທີ່ຜູ້ຄົນສົນໃຈໂດຍສັງເກດເບິ່ງວິທີຫາເຫດຜົນຂອງຜູ້ບັນຍາຍທີ່ມີປະສົບການ.
ໃຫ້ເປັນຕົວຢ່າງທີ່ດີໃນການປະຊຸມ
ການຕັ້ງໃຈຮ້ອງເພງຕອນທີ່ປະຊຸມເປັນການສັນລະເສີນພະເຢໂຫວາ (ເບິ່ງຂໍ້ 12-13)
12. ພີ່ນ້ອງບາງຄົນຮູ້ສຶກວ່າຍາກທີ່ຈະເຮັດຫຍັງ?
12 ເຮົາທຸກຄົນສາມາດມີສ່ວນຮ່ວມຕອນທີ່ເຂົ້າຮ່ວມການປະຊຸມໂດຍ ຮ້ອງເພງແລະອອກຄວາມຄິດເຫັນທີ່ກຽມຢ່າງດີ. (ເພງ. 22:22) ແຕ່ບາງຄົນຮູ້ສຶກວ່າມັນຍາກທີ່ຈະຮ້ອງເພງຫຼືອອກຄວາມຄິດເຫັນໃນການປະຊຸມ. ເຈົ້າເດຮູ້ສຶກແບບນັ້ນບໍ? ຖ້າເຈົ້າຮູ້ສຶກແບບນັ້ນ ສິ່ງທີ່ຈະຊ່ວຍເຈົ້າໄດ້ກໍຄື ການຮຽນຈາກສິ່ງທີ່ຊ່ວຍພີ່ນ້ອງຄົນອື່ນໃຫ້ຜ່ານຈຸດນີ້ມາແລ້ວ.
13. ສິ່ງໃດອາດຈະຊ່ວຍເຮົາໃຫ້ຢາກຕັ້ງໃຈຮ້ອງເພງໃນການປະຊຸມ?
13 ຕັ້ງໃຈຮ້ອງເພງ. ເມື່ອເຮົາຮ້ອງເພງລາຊະອານາຈັກ ເປົ້າໝາຍຫຼັກຂອງເຮົາກໍເພື່ອຈະສັນລະເສີນພະເຢໂຫວາ. ພີ່ນ້ອງຍິງຄົນໜຶ່ງທີ່ຊື່ ຊາຣາຮູ້ສຶກວ່າຕົວເອງຮ້ອງເພງບໍ່ມ່ວນ ແຕ່ລາວກໍຢາກຮ້ອງເພງເພື່ອຈະສັນລະເສີນພະເຢໂຫວາ. ດັ່ງນັ້ນ ຕອນທີ່ລາວກຽມການປະຊຸມ ລາວຈຶ່ງໄດ້ຝຶກຮ້ອງເພງໄປນຳແລະເບິ່ງວ່າເນື້ອໃນຂອງເພງນັ້ນກ່ຽວຂ້ອງກັບເລື່ອງທີ່ກຳລັງປະຊຸມແນວໃດ. ລາວບອກວ່າ: “ການເຮັດແບບນີ້ຊ່ວຍຂ້ອຍໃຫ້ຄິດເຖິງເນື້ອໃນຂອງເພງແລະບໍ່ກັງວົນວ່າຂ້ອຍຈະຮ້ອງເພງມ່ວນຫຼືບໍ່.”
14. ຖ້າເຈົ້າເປັນຄົນຂີ້ອາຍ ສິ່ງໃດຈະຊ່ວຍເຈົ້າໃຫ້ກ້າອອກຄວາມຄິດເຫັນໃນການປະຊຸມ?
14 ອອກຄວາມຄິດເຫັນເລື້ອຍໆ. ການເຮັດແບບນີ້ອາດເປັນເລື່ອງຍາກສຳລັບບາງຄົນ ເຊັ່ນ ພີ່ນ້ອງທາເລຍທີ່ເວົ້າເຖິງກ່ອນໜ້ານີ້ບອກວ່າ: “ຂ້ອຍເປັນໂລກວິຕົກກັງວົນແລະຮູ້ສຶກຢ້ານເມື່ອເວົ້າຕໍ່ໜ້າຄົນອື່ນ. ແຕ່ພີ່ນ້ອງຄົນອື່ນກໍບໍ່ຮູ້ວ່າຂ້ອຍເປັນແບບນີ້ ເພາະປົກກະຕິຂ້ອຍກໍຈະເວົ້າສຽງເບົາຢູ່ແລ້ວ ດັ່ງນັ້ນ ການອອກຄວາມຄິດເຫັນຈຶ່ງເປັນເລື່ອງທີ່ຍາກຫຼາຍສຳລັບຂ້ອຍ.” ແຕ່ທາເລຍກໍບໍ່ໄດ້ຍອມໃຫ້ສິ່ງເຫຼົ່ານັ້ນມາເຮັດໃຫ້ລາວບໍ່ຢາກອອກຄວາມຄິດເຫັນ. ຕອນທີ່ລາວກຽມການປະຊຸມ ລາວມັກຈະຈື່ໄວ້ສະເໝີວ່າຄຳຕອບທຳອິດຄວນຈະສັ້ນໆແລະກົງຈຸດ. ລາວບອກວ່າ: “ຖ້າຂ້ອຍຕອບງ່າຍໆ ສັ້ນໆ ແລະກົງຈຸດມັນກໍດີແລ້ວເພາະຜູ້ນຳສ່ວນໃນການປະຊຸມກໍຢາກໃຫ້ຕອບແບບນັ້ນ.”
15. ເຮົາຄວນຈື່ຫຍັງໄວ້ຕອນທີ່ອອກຄວາມຄິດເຫັນ?
15 ຫຼາຍເທື່ອ ພີ່ນ້ອງທີ່ບໍ່ໄດ້ເປັນຄົນຂີ້ອາຍກໍບໍ່ກ້າອອກຄວາມຄິດເຫັນຄືກັນ. ຍ້ອນຫຍັງ? ພີ່ນ້ອງຍິງຄົນໜຶ່ງທີ່ຊື່ຈູລຽດບອກວ່າ: “ບາງເທື່ອຂ້ອຍກໍຮູ້ສຶກລັງເລວ່າຈະອອກຄວາມຄິດເຫັນຫຼືບໍ່ ເພາະຂ້ອຍຮູ້ສຶກວ່າຄວາມຄິດເຫັນຂອງຂ້ອຍມັນງ່າຍໂພດແລະບໍ່ຄ່ອຍດີປານໃດ.” ແຕ່ຂໍໃຫ້ຈື່ໄວ້ວ່າ ພະເຢໂຫວາຢາກໃຫ້ເຮົາອອກຄວາມຄິດເຫັນທີ່ດີທີ່ສຸດທີ່ເຮົາໃຫ້ໄດ້.c ແລະເພິ່ນກໍເຫັນຄ່າຄວາມຕັ້ງໃຈຂອງເຮົາທີ່ຢາກຈະສັນລະເສີນເພິ່ນໂດຍການອອກຄວາມຄິດເຫັນເຖິງວ່າເຮົາຈະຮູ້ສຶກຢ້ານກໍຕາມ.
ເປັນຕົວຢ່າງທີ່ດີຕອນທີ່ລົມກັບຄົນອື່ນໃນຊີວິດປະຈຳວັນ
16. ເຮົາຕ້ອງຫຼີກລ່ຽງຄຳເວົ້າແບບໃດ?
16 ຫຼີກລ່ຽງ ‘ຄຳເວົ້າທີ່ດູຖູກຢຽດຫຍາມ’ ທຸກຮູບແບບ. (ອຟຊ. 4:31) ຄືກັບທີ່ເຮົາໄດ້ຮຽນມາແລ້ວວ່າ ຄລິດສະຕຽນຈະບໍ່ເວົ້າຄຳທີ່ຫຍາບຄາຍຢູ່ແລ້ວ. ແຕ່ຖ້າບໍ່ລະວັງເຮົາກໍອາດຈະເວົ້າດູຖູກແບບອ້ອມໆ. ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: ເຮົາຕ້ອງລະວັງທີ່ຈະບໍ່ສົມທຽບຫຼືເວົ້າເລື່ອງທີ່ບໍ່ດີກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳ ເຊື້ອຊາດ ແລະຊົນເຜົ່າຂອງຄົນອື່ນ. ນອກຈາກນັ້ນ ເຮົາຍັງຕ້ອງລະວັງທີ່ຈະບໍ່ເວົ້າໃຫ້ ຄົນອື່ນຮູ້ສຶກເຈັບໃຈ. ພີ່ນ້ອງຊາຍຄົນໜຶ່ງບອກວ່າ: “ບາງເທື່ອຂ້ອຍກໍເວົ້າບາງຢ່າງທີ່ຂ້ອຍຄິດວ່າມັນເປັນເລື່ອງຕະຫຼົກແລະບໍ່ໄດ້ຜິດຫຍັງ. ແຕ່ໃນຕົວຈິງແລ້ວ ມັນເຮັດໃຫ້ຄົນອື່ນຮູ້ສຶກເສຍໃຈຫຼາຍ. ເປັນເວລາຫຼາຍປີທີ່ເມຍໄດ້ຊ່ວຍຂ້ອຍໃຫ້ຮູ້ວ່າ ສິ່ງທີ່ຂ້ອຍເວົ້າມັນບໍ່ສຸພາບແລະເຮັດໃຫ້ເມຍແລະຄົນອື່ນເສຍໃຈ.”
17. ຕາມເອເຟໂຊ 4:29 ເຮົາຈະໃຫ້ກຳລັງໃຈຄົນອື່ນແນວໃດ?
17 ເວົ້າໃນແບບທີ່ໃຫ້ກຳລັງໃຈ. ໃຫ້ເຮົາຊົມເຊີຍຄົນອື່ນແທນທີ່ຈະຕຳໜິຫຼືຈົ່ມໃຫ້ເຂົາເຈົ້າ. (ອ່ານເອເຟໂຊ 4:29) ທີ່ຈິງ ຊາວອິດສະຣາເອນມີຫຼາຍເລື່ອງທີ່ຈະຂອບໃຈພະເຢໂຫວາ ແຕ່ເຂົາເຈົ້າພັດຈົ່ມເລື້ອຍໆ. ຖ້າເຮົາເປັນຄົນທີ່ມັກຈົ່ມ ເຮົາກໍຈະເຮັດໃຫ້ຄົນອື່ນຢາກຈົ່ມໄປນຳ. ເຮົາຈື່ໄດ້ວ່າຕອນທີ່ຜູ້ສອດແນມ 10 ຄົນມາລາຍງານໃນແງ່ລົບ ກໍເຮັດໃຫ້ “ຊາວອິດສະຣາເອນ . . . ຈົ່ມໃຫ້ໂມເຊ.” (ຈົດເຊັນ. 13:31–14:4, ລ.ມ.) ກົງກັນຂ້າມ ຖ້າເຮົາຊົມເຊີຍຄົນອື່ນ ເຮົາກໍຈະເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າມີຄວາມສຸກ. ເຮົາເຫັນເລື່ອງນີ້ໄດ້ຈາກເລື່ອງລູກສາວຂອງເຢັບທາ. ຍ້ອນລາວໄດ້ຮັບຄຳຊົມເຊີຍຈາກໝູ່ ລາວຈຶ່ງມີກຳລັງໃຈທີ່ຈະເຮັດວຽກມອບໝາຍໄດ້. (ຕັດສິນ. 11:40) ຊາຣາທີ່ເວົ້າເຖິງກ່ອນໜ້ານີ້ກໍບອກວ່າ: “ເມື່ອເຮົາຊົມເຊີຍຄົນອື່ນ ເຮົາກໍເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າຮູ້ສຶກວ່າພະເຢໂຫວາຮັກເຂົາເຈົ້າແລະເຂົາເຈົ້າກໍມີຄ່າຕໍ່ອົງການຂອງເພິ່ນ.” ດັ່ງນັ້ນ ໃຫ້ເຮົາຊອກຫາໂອກາດທີ່ຈະຊົມເຊີຍຄົນອື່ນຈາກໃຈ.
18. ຕາມຄຳເພງ 15:1, 2 ເປັນຫຍັງເຮົາຕ້ອງເວົ້າຄວາມຈິງ ແລະເລື່ອງນີ້ລວມເຖິງຫຍັງແດ່?
18 ໃຫ້ເວົ້າຄວາມຈິງ. ຖ້າເຮົາຢາກເຮັດໃຫ້ພະເຢໂຫວາພໍໃຈເຮົາຕ້ອງເວົ້າຄວາມຈິງ ເພາະພະເຢໂຫວາກຽດຊັງການເວົ້າຕົວະທຸກຮູບແບບ. (ສຸພາ. 6:16, 17) ເຖິງວ່າຫຼາຍຄົນໃນທຸກມື້ນີ້ຈະເບິ່ງວ່າການເວົ້າຕົວະເປັນເລື່ອງທຳມະດາ ແຕ່ເຮົາບໍ່ຢາກເຮັດແບບນັ້ນເພາະພະເຢໂຫວາຖືວ່າເປັນສິ່ງທີ່ຜິດ. (ອ່ານຄຳເພງ 15:1, 2) ເຮົາອາດຄິດວ່າເຮົາບໍ່ໄດ້ເວົ້າຕົວະຢູ່ແລ້ວ ແຕ່ເຮົາກໍຍັງຕ້ອງລະວັງທີ່ຈະບໍ່ເວົ້າໃນແບບທີ່ເຮັດໃຫ້ຄົນອື່ນເຂົ້າໃຈຜິດ.
ການປ່ຽນຄຳເວົ້າໃນແງ່ລົບມາເປັນຄຳເວົ້າໃນແງ່ບວກຈະເຮັດໃຫ້ພະເຢໂຫວາພໍໃຈ (ເບິ່ງຂໍ້ 19)
19. ເຮົາຄວນຈະລະວັງໃນເລື່ອງຫຍັງອີກ?
19 ບໍ່ເວົ້າຊຸບຊິບນິນທາ. (ສຸພາ. 25:23; 2 ທຊ. 3:11) ຈູລຽດທີ່ເວົ້າເຖິງກ່ອນໜ້ານີ້ອະທິບາຍວ່າ ການເວົ້າຊຸບຊິບນິນທາມີຜົນຕໍ່ລາວແນວໃດ. ລາວບອກວ່າ: “ການຟັງຄົນອື່ນນິນທາເຮັດໃຫ້ຂ້ອຍຮູ້ສຶກບໍ່ດີແລະໝົດຄວາມນັບຖືຕໍ່ຜູ້ທີ່ເວົ້າແບບນັ້ນ. ແລະຂ້ອຍກໍບໍ່ຮູ້ວ່າລາວຊິນິນທາເລື່ອງຂອງຂ້ອຍໃຫ້ຄົນອື່ນຟັງຫຼືບໍ່.” ຖ້າເຈົ້າເຫັນວ່າເລື່ອງທີ່ເຈົ້າກຳລັງເວົ້າເປັນການຊຸບຊິບນິນທາຄົນອື່ນ ຂໍໃຫ້ປ່ຽນໄປເວົ້າເລື່ອງທີ່ດີແທນ.—ກລຊ. 4:6
20. ເຮົາຄວນຕັ້ງໃຈທີ່ຈະເວົ້າແບບໃດ?
20 ຍ້ອນເຮົາຢູ່ໃນໂລກທີ່ຫຼາຍຄົນຖືວ່າການເວົ້າບໍ່ດີເປັນເລື່ອງທຳມະດາ ດັ່ງນັ້ນເຮົາຕ້ອງພະຍາຍາມຫຼາຍແທ້ໆທີ່ຈະເວົ້າໃນແບບທີ່ເຮັດໃຫ້ພະເຢໂຫວາພໍໃຈ. ຂໍໃຫ້ເຮົາຈື່ໄວ້ວ່າຄວາມສາມາດໃນການເວົ້າເປັນຂອງຂວັນທີ່ມາຈາກພະເຢໂຫວາ ແລະເພິ່ນກໍສົນໃຈສິ່ງທີ່ເຮົາເວົ້າ. ແລະເພິ່ນກໍຈະອວຍພອນເຮົາຖ້າເຮົາພະຍາຍາມເວົ້າໃນແບບທີ່ໃຫ້ກຽດເພິ່ນຕອນທີ່ປະກາດ ເຂົ້າຮ່ວມການປະຊຸມ ແລະໃນຊີວິດປະຈຳວັນຂອງເຮົາ. ເມື່ອພະເຢໂຫວາມາທຳລາຍໂລກຊົ່ວນີ້ ມັນກໍງ່າຍຂຶ້ນທີ່ເຮົາຈະເວົ້າໃນແບບທີ່ໃຫ້ກຽດເພິ່ນ. (ຢດ. 15) ແຕ່ກ່ອນຈະຮອດມື້ນັ້ນ ຂໍໃຫ້ເຮົາຕັ້ງໃຈທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ພະເຢໂຫວາພໍໃຈດ້ວຍ “ຄຳເວົ້າ [ຂອງເຮົາ].”—ເພງ. 19:14
ເພງ 121 ເຮົາຕ້ອງຄວບຄຸມຕົວເອງ
a ພະເຢໂຫວາໄດ້ໃຫ້ຂອງຂວັນທີ່ດີກັບເຮົາ ນັ້ນກໍຄືຄວາມສາມາດໃນການເວົ້າ. ແຕ່ໜ້າເສຍດາຍທີ່ຄົນໃນໂລກນີ້ບໍ່ໄດ້ໃຊ້ຄວາມສາມາດນັ້ນໃນແບບທີ່ພະເຢໂຫວາຕ້ອງການ. ໃນບົດຄວາມນີ້ ເຮົາຈະມາເບິ່ງວ່າ ສິ່ງໃດຈະຊ່ວຍເຮົາໃຫ້ເວົ້າໃນແບບທີ່ເໝາະສົມແລະໃຫ້ກຳລັງໃຈຄົນອື່ນໃນໂລກທີ່ກຳລັງເສື່ອມລົງ? ແລະເຮົາຈະເວົ້າໃນແບບທີ່ເຮັດໃຫ້ພະເຢໂຫວາພໍໃຈໄດ້ແນວໃດເມື່ອເຮົາປະກາດ ປະຊຸມ ແລະໃນຊີວິດປະຈຳວັນ?
b ຊື່ສົມມຸດ
c ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມກ່ຽວກັບການອອກຄຳຄິດເຫັນ ໃຫ້ເບິ່ງບົດຄວາມທີ່ຊື່ວ່າ “ສັນລະເສີນພະເຢໂຫວາໃນການປະຊຸມ” ໃນຫໍສັງເກດການ ເດືອນມັງກອນ 2019
d ຄຳອະທິບາຍຮູບພາບ: ພີ່ນ້ອງຊາຍຄົນໜຶ່ງສະແດງທ່າທາງທີ່ບໍ່ດີຕໍ່ເຈົ້າຂອງເຮືອນທີ່ໃຈຮ້າຍ. ພີ່ນ້ອງຊາຍຄົນໜຶ່ງບໍ່ຢາກຮ້ອງເພງໃນການປະຊຸມ. ພີ່ນ້ອງຍິງຄົນໜຶ່ງກຳລັງເວົ້າຊຸບຊິບນິນທາ.