CHIMWEKESHU KUDI YOWANU
1 Chimwekeshu* chaYesu Kristu, chamwinkeliwu+ kudi Nzambi kulonda amwekeshi kudi anduñu jindi+ yuma yikukeña kumwekana. Yesu watemesheli kañelu kindi, nawa wamumwekeshelelichu nduñu yindi Yowanu+ muyinjikijilu, 2 washimwini wunsahu wamazu aNzambi niwunsahu washimwiniyi Yesu Kristu, eña, yuma yejima yamweniyi. 3 Wudi namuzañalu yowu muntu watañaña nezu dahewulu niwatiyaña mazu aniwu wuprofwetu niwalondelaña yuma yasonekawu mwenimu,+ muloña mpinji yatoñolawu yidi dehi kwakwihi.
4 Ami Yowanu, inakusonekela yipompelu 7+ yekala mukabeta kaAsiya nami:
Luwi lwasweja nikuwunda kwiikali nanenu, kwafumaña kudi “Owu wudiku, wadiñaku nawa wunakwinza,”+ nawa kwafumaña nikudi aspiritu 7+ adi kumbidi yetanda dindi, 5 kwafumaña nikudi Yesu Kristu, “Chinsahu Washinshika,”+ “wedi watachi kusañuka mudi afu,”+ nawa “Nyuuli yawanyanta ahamaseki.”+
Kudi yena watukeña+ nawa watusubwili kunshidi jetu namashi indi,+ 6 nawa watwilishili twiikali wanta,+ atupristu+ kudi Nzambi yindi nawa Tata, eña, kudi yena kwiikali kulema niñovu haya nyaaka. Ameni.
7 Talenu! Yena nakwinza namavu,+ nawa mesu ejima akamumona, ninowu amupwikili; ninyichidi yejima yahamaseki yakadila makumbu muloña wayena.+ Eña, Ameni.
8 Yehova* Nzambi nahoshi nindi, “Yami Alefwa nawa Omega,*+ yami Owu wudiku, wadiñaku nawa wunakwinza, Wañovu Jejima.”+
9 Ami Yowanu, manakwenu nawa mukwenu mumwamwenaña hamu lukadi,+ wumwakayuula nindi muwanta+ nawa mumwomikilaña+ hakudikunda naYesu,+ nadiña hachituutu chaPatamosa nakuhosha hadi Nzambi nikushimuna wunsahu hadi Yesu. 10 Chañoneneniwu, nakashimukili nidi mwifuku daMwanta, nawa natiyili kunyima yami izu dañovu neyi chivumina champuña, 11 nawu: “Yuma yiwunakumona, yisoneki mumuvuñilu, wuwutemeshi kuyipompelu 7: muEfwesesa,+ muSimirina,+ muPerigamu,+ muTiyatira,+ muSaradisa,+ muFiladelifiya+ nimuLayodikeya.”+
12 Nabalumukili nami nitali wunakuhosha nanami, chinabalumukili namweni jakutentekahu manoñu jawuru 7,+ 13 nawa hakachi kajakutentekahu manoñu hadiña wadifwana namwana kamuntu,+ wavwalili chakuvwala chakuluka kushika nikunyendu nawa nimuya wawuru hantulu yindi. 14 Kubombelahu, mutu windi ninsuki jindi jadiña jitooka neyi wanda wutooka, neyi sino,* nimesu indi adiña neyi muzuzu wakesi,+ 15 nyendu yindi yadiña neyi wuneñu+ wawuwahi wunatookeshiwu muluteñu lwakesi nawa izu dindi datiyakeneña neyi chivumina chamenji amavulu. 16 Nawa muchikasa chindi chachidiilu mwadiña tutumbwa 7,+ mukanwa kindi nimwena mwedikileña mpoku yakabali yayilehi yatwa* yawumwemu kuyedi,+ nawa kumesu indi kwatoñekeleña neyi itena dinatoñeki nankashi.+ 17 Chinamumweni, nadimbukilili kunyendu yindi neyi kwiji nafwi.
Kuhiñahu wannañikili chikasa chindi chachidiilu nakunleja nindi: “Bayi wutiya womaku. Yami Mutachi+ nawa yami Nkuminina,+ 18 nawa yami kuhanda,+ nafwili,+ ilaña talaña! Inakuhanda haya nyaaka nanyaaka+ nawa nikweti nsapi* jakufwa niJejamu.*+ 19 Dichi, sonekaku yuma yiwamona, niyuma yidiku niyuma yakamwekana hanyima yayumiyi. 20 Imu dimwatalisha yuma yajila yakujinda yatutumbwa 7 tuwamona muchikasa chami chachidiilu nijakutentekahu manoñu awuru 7: Tutumbwa 7, tunakwimenaku añelu ayipompelu 7, nawa jakutentekahu manoñu jawuru 7, jinakwimenaku yipompelu 7.+
2 “Sonekelaku kañelu+ wachipompelu chamuEfwesesa+ neyi: Owu wakwata tutumbwa 7 muchikasa chindi chachidiilu nawa wendujolaña hakachi kajakutentekahu manoñu jawuru,+ iyi diyuma yinahoshiyi nindi: 2 ‘Neluka nyidimu yeyi, kukabakana kweyi nikuumika ninochu chiwabulaña kwiteja antu atama, nawa neluka nami wayesekaña antu adifwikijaña nawu hiyapostolu+ henohu hiyapostoluku, nawa wayimonaña neyi hiyakakutwamba. 3 Cheñi wunakuumika nikudikita kukoola ijina dami+ nawa hiwunazeyiku.+ 4 Hela chochu, mudi eyi nawanimu ichi chuma chatama, wunaleki kukeña kuwadiña naku hakusambila.
5 “‘Dichi anukaku chiwadiña, balumukaku mumuchima+ kulonda wukoñeña nyidimu yiwakoñeleña. Neyi wukwilamu wanyi, nakenza kudi eyi nawa neyi kubalumuka mumuchima+ nehi, nakafumisha chakutentekahu inoñu+ cheyi muchekalaña. 6 Hela chochu, kudi chuma chiwunakwila chiwahi: wahela nyidimu yawantu alondelaña ntañishilu yaNikolayitani+ yinahela ninami. 7 Muntu wukweti matu atiyi chinakuhosha spiritu kuyipompelu+ nawu: Muntu wukwimika mushindu+ nakamwiteja kuda kumutondu wawumi+ wudi muparadisa yaNzambi.’
8 “Nawa sonekelaku kañelu wachipompelu chamuSimirina neyi: ‘Mutachi nawa Nkuminina’+ owu wafwili nawa wekalili cheñi nawumi,+ iyi diyuma yinahoshiyi nindi: 9 ‘Neluka lukadi niwuzweñi weyi, ilaña eyi waheta,+ nawa neluka nikasawuntu kawantu aditenaña nawu hiyaYudeya henohu hiyaYudeyaku, ilaña awa antu hisinagogi yaSatana.+ 10 Bayi wutiya woma wayuma yiwukukeña kukabakanaku.+ Tiyaña! Diyabolu wukutwalekahu kuyinatila mukaleya enu amakwawu kulonda ayeseki chikupu, nawa mwakamona lukadi hamafuku 10. Wakekali washinshika kushika nikukufwa, nawa nakakwinka chibaaba chawumi.+ 11 Muntu wukweti matu atiyi+ chinakuhosha spiritu kuyipompelu nawu: Muntu wukwimika mushindu,+ hakafwa kufwa kwamuchiyediku.’+
12 “Sonekelaku kañelu wachipompelu chamuPerigamu neyi: Owu wukweti mpoku yakabali yayilehi yatwa* yawumwemu kuyedi,+ iyi diyuma yinahoshiyi nindi: 13 ‘Neluka kuwunakushakama, dikwila nawu, kudi itanda daSatana; ilaña wunatwalekihu kukakela chikupu kwijina dami,+ nawa hiwalekeli kunkuhwelelaku,+ nimumafuku aAntipasi chinsahu chami washinshika,+ ajahililiwu kumwashakamaña,+ kunakushakamayi niSatana.
14 “‘Hela chochu, nawani yuma yantesha yatama mudi eyi, wukweti antu anakakeli kuntañishilu yaBalami,+ walejeli Balaki+ kusha chuma chakuhukesha nachu anyana kaIsarela, kulonda adeña yuma yinalambuliwu antu kudi ankishi nikwila wuvumbi.*+ 15 Munjila yoyimu, nineyi wukweti antu anakukakela kuntañishilu yawantu alondelaña ntañishilu yaNikolayitani.+ 16 Dichi balumukaku mumuchima. Neyi nehi, inakwinza kudi eyi swayi, nawa nakazuña nawu njita nampoku yakabali yayilehi yamukanwa kami.+
17 “‘Muntu wukweti matu atiyi chinakuhosha spiritu kuyipompelu+ nawu: Muntu wukwimika mushindu+ nakamwinkahu manina+ akusweka, nakamwinka niilola ditooka nawa hanidi ilola asonekahu ijina dadiha dabula kwilukawu kudi muntu hela wumu, chiña wunakuditambwila hohu.’
18 “Sonekelaku kañelu wachipompelu chamuTiyatira+ neyi: Mwana kaNzambi, owu wukweti mesu neyi muzuzu wakesi+ nawa wukweti nyendu neyi wuneñu wawuwahi,+ iyi diyuma yinahoshiyi nindi: 19 ‘Neluka nyidimu yeyi, kukeña kweyi nichikuhwelelu cheyi nimudimu weyi nikuumika, nawa neluka nami nyidimu yiwunakukalakala chayinu mpinji yinabadiki yakusambila.
20 “‘Hela chochu, mudi eyi nawanimu ichi chuma chatama, wunamwiteji Yezebeli,+ mumbanda waditenaña nindi hikaprofwetu nawa watañishaña nikuluwañesha ambuñami kulonda eleña wuvumbi*+ nikuda yuma yalambulañawu antu kudi ankishi. 21 Namwinkeli mpinji nami abalumuki mumuchima, ilaña nakukaana kubalumuka nakuleka wuvumbi* windi. 22 Tiyaña! Katataka nimunatili hakadidi kakukata, nawa antu anakwilayi nawu wujila neyi hiyakubalumuka munyichima nakuleka kukoña nyidimu yindiku, inakuyinatila mulukadi lwasweja. 23 Nawa anyanindi nakayijaha nachipupu chafwana, kulonda yipompelu yejima yakeluki nawu ami yami nasandujolaña muyitoñojoka yamukachi* nimunyichima, nawa enu nakayifweta hamuntu-hamuntu kwesekeja nanyidimu yenu.+
24 “‘Hela chochu, enu munashali mudi muTiyatira, enu ejima mwabulaña kulondela iyi ntañishilu, mwabulili kwiluka yuma yatenañawu nawu “yuma yakunama yaSatana,”+ inakuyileja nami: Hinnakuyitwika chiteli chikwawuku. 25 Kwatishenu chochenochu kuyuma yimukweti kushika nichinakenza.+ 26 Nawa muntu wukwimika mushindu nikulondela nyidimu yami kushika nikunsa, nakamwinka wuswa hanyuza,+ 27 nawa wakabiñaña antu nambwechi yachikuñu+ kulonda yakayifumpoli neyi yuma yamawumba, neyi chinatambwila wuswa kudi Tata. 28 Nawa nakamwinka ntanda wakumacha.+ 29 Muntu wukweti matu atiyi chinakuhosha spiritu kuyipompelu.’
3 “Sonekelaku kañelu wachipompelu chamuSaradisa neyi: Owu wukweti aspiritu 7 aNzambi+ nitutumbwa 7, iyi diyuma yinahoshiyi+ nindi: ‘Neluka nyidimu yeyi, eyi wudi hohu wamumi nejina, ilaña wafwa dehi.+ 2 Tonaña+ nawa koleshaku yuma yinashalihu yadiña kwakwihi nakufwa, muloña nawani wunamanishi wanyi kukalakala chikupu nyidimu yeyi kumesu aNzambi yami. 3 Dichi, twalekakuhu kwanuka yuma yiwunatambwili nikutiya, yihembeña nawa balumukaku mumuchima.+ Chakadi nikujina, neyi wukubula kutona, nakenza neyi ikombi+ nawa hiwakeluka hela chanti ora yinakenjilamu kudi eyiku.+
4 “‘Hela chochu, wudi nawantu antesha* muSaradisa abulili kutamisha yakuvwala yawu,+ nawa akendela hamu nanami muyakuvwala yitooka+ muloña chinayiteleli. 5 Muntu wukwimika mushindu+ akamuvwika yakuvwala yitooka,+ nawa ami hinakajima ijina dindi mumukanda wawumiku,+ ilaña naketeja ijina dindi kumesu aTata yami nikumesu awañelu jindi.+ 6 Muntu wukweti matu atiyi chinakuhosha spiritu kuyipompelu.’
7 “Sonekelaku kañelu wachipompelu chamuFiladelifiya neyi: Owu wajila,+ walala,+ wukweti nsapi* yaDavidi,+ wenzununaña chakwila kwosi wukutwesha kwenzela nawa wenzelaña chakwila kwosi wukutwesha kwenzununa, iyi diyuma yinahoshiyi nindi: 8 ‘Neluka nyidimu yeyi, tiyaña! Nakwenzunwini chenzelu+ nawa kwosi wukutwesha kuchenzela. Nawa neluka nami eyi wukweti ñovu yantesha, wahembeli mazu ami nawa hiwakaaninihu ijina dami hela hantiku. 9 Tiyaña! Antu adi musinagogi yaSatana ahoshaña nawu hiyaYudeya henohu hiyaYudeyaku,+ ilaña anakutwamba hohu, nakayiletesha akenzi nakudifukula kunyendu yeyi nikwiluka nawu nakukeña. 10 Chineli wahembeli mazu akuumika kwami,*+ ninami nakakuhemba hampinji yakweseka+ yinakwinza hamaseki hejima, yakweseka antu ejima ashakama hamaseki. 11 Ami inakwinza swayi.+ Dichi twalekakuhu kukwatisha kuchuma chiwukweti, kulonda kubuli muntu wukukutambula chibaaba cheyi.+
12 “‘Muntu wukwimika mushindu, nakamubalumuna chishimi mutembeli yaNzambi yami nawa hakafuma mwokuku, nawa nakasoneka hadi yena ijina daNzambi+ yami niijina damusumba waNzambi yami, yowu Yerusalema Yayiha+ yinakusuluka mwiwulu kudi Nzambi yami niijina dami dadiha.+ 13 Muntu wukweti matu atiyi chinakuhosha spiritu kuyipompelu.’
14 “Sonekelaku kañelu wachipompelu chamuLayodikeya+ neyi: Owu Ameni,+ chinsahu+ washinshika+ nawa walala, ntachikilu wayuma yejima yaleñeliyi Nzambi,+ iyi diyuma yinahoshiyi nindi: 15 ‘Neluka nyidimu yeyi, nami hiwudi wutuuta hela wutaataku. Inakutoña nami kachi wadiña wutuuta hela wutaata. 16 Dichi chineli wukanvuyenki, hiwudi wutaata+ hela wutuutaku,+ nukukufwija mukanwa kami. 17 Chineli wahoshaña neyi, “Ami naheta+ nawa nekali namaheta amavulu, hinnakukeña chuma chidi chejimaku,” ilaña wuneluki wanyi neyi wamonaña yihuñu, wudi nshona, wudi kazweñi, wudi mputamesu nawa wudi nawuvu, 18 inakukuleja nami wulandi kudi ami wuru yinatookeshiwu nakesi kulonda wuheti, wulandi niyakuvwala yitooka kulonda wuvwali hakwila nzekesi yeyi yibuli kushala hatooka,+ nawa wulandi niyitumbu yamesu+ yakusha mumesu eyi kulonda wumoneña.+
19 “‘Antu ejima inakeña, nayizuwilaña nikuyibabesha.+ Dichi ikalaku neyena nawa balumukaku mumuchima.+ 20 Talaña! Ami nemani kuchiisu nakudondomwena. Neyi muntu atiya izu dami nawa enzununa kuchenzelu, nukwiñila mwitala dindi nakudiila hamu nindi kuda kwamelela, niyena nawa wukudiila hamu nanami. 21 Muntu wukwimika mushindu+ nakamwiteja kushakama hamu nanami hetanda dami,+ neyi chinemikili mushindu nakushakama+ naTata yami hetanda dindi. 22 Muntu wukweti matu atiyi chinakuhosha spiritu kuyipompelu.’”
4 Hanyima yayumiyi, nami nitali, namweni chenzelu chakwenzununa mwiwulu, nawa izu datachi dinatiyili dinakuhosha nanami datiyakeneña neyi mpuña, nawu: “Inzaku munu mwiwulu kulonda nukuleji yuma yikumwekana.” 2 Hanyima yachumichi, hohenohu nekalili muñovu yaspiritu, namweni niitanda mwiwulu dadiña mwiluña dadu nawa hetanda denidi hadiña washakaminihu.+ 3 Owu washakaminihu wamwekeneña neyi ilola dajasiperi+ nawa neyi dasaridini,* nawa kwitanda kwanyeñumukili kansuluñunda kamwekeneña neyi ilola daemarodi.+
4 Kwitanda kwanyeñumukili matanda 24, namweni akulumpi 24+ anashakami hamatanda iku anavwali yakuvwala yitooka nawa kunyitu yawu kwadiña yibaaba yawuru. 5 Kunidi itanda kwafumineña nzaji,+ mazu nikudidima;+ nawa kwadiña manoñu 7 abutukileña kesi, emenañaku aspiritu 7 aNzambi.+ 6 Kumbidi yetanda kwadiña chuma chafwana ijiya damwekeneña neyi igilasi,+ iku neyi ilola dakrisitali.
Mukachi ketanda nikunyeñumuka itanda dejima, kwadiña yileñaleña yayumi yiwana+ yadiña namesu kwejima, kumbidi nikunyima. 7 Chileñaleña watachi wadiña neyi mutupa,+ wamuchiyedi wadiña neyi mwana kañombi wachizamba,+ wamuchisatu+ kumesu indi kwadiña neyi kwamuntu, nawa wamuchiwana+ wadiña neyi mbuulu watuukaña.+ 8 Dichi iyi yileñaleña yayumi yiwana yadiña nampuula iwu 6, iwu 6; nawa iji mpuula jadiña namesu hejima nimwishina.+ Nawa mpinji yejima, mwaana niwufuku yahoshaña nawu: “Wajila, wajila, wajila Yehova*+ Nzambi, Wañovu Jejima, wadiñaku, wudiku nawa wunakwinza.”+
9 Mpinji yejima yikuhana iyi yileñaleña yayumi kulema, kalemesha nikumusakilila Owu washakama hetanda, wahandaña haya nyaaka nanyaaka,+ 10 akulumpi 24+ akudibuka heseki kumesu aNowu washakama hetanda nikudifukula kudi yena wahandaña haya nyaaka nanyaaka, nawa anatilaña yibaaba yawu kumbidi yetanda nakuhosha nawu: 11 “Yehova* Nzambi yetu, watelela kutambwila kulema,+ kalemesha+ niñovu,+ muloña yeyi waleñeli yuma yejima+ nawa muloña wankeñelu yeyi, yekaliliku nawa wayileñeli.”
5 Nawa namweni muvuñilu wakusoneka mukachi nihanji wakulamika chikupu nayilamiku 7 wadiña muchikasa chachidiilu chaNowu washakamini hetanda.+ 2 Cheñi namweni kañelu wañovu nakubidika nezu datiyakana nindi: “Hinyi wunateleli kwenzununa iwu muvuñilu nikulamuna yilamiku yawu?” 3 Ilaña kwosi hela wumu mwiwulu chili hamaseki hela kwishina deseki watwesheli kuwenzununa hela kutalamuku. 4 Nadilili chikupu muloña hikwadiña hela wumu washikililimu kuwenzununa hela kutalamuku. 5 Ilaña wumu hakachi kawakulumpi wanlejeli nindi: “Lekaku kudila. Tiyaña! Mutupa wakumuchidi waYuda,+ muji+ waDavidi,+ nemiki mushindu+ kulonda enzununi iwu muvuñilu nikulamuna yilamiku yawu 7.”
6 Nawa mukachi* ketanda nimukachi kayileñaleña yayumi yiwana nimukachi kawakulumpi,+ mwemeni mwana kamukoku+ wamwekeneña neyi anamujahi,+ wadiña nanseñu 7, mesu 7, nawa mesu emenañaku aspiritu 7 aNzambi+ anatemeshiwu mwahita iseki dejima. 7 Hohenohu wayili nakutambula muvuñilu muchikasa chachidiilu chaNowu washakamini hetanda.+ 8 Chatambwiliyi muvuñilu, yileñaleña yayumi yiwana niakulumpi 24+ adinatili heseki kumesu aMwana kaMukoku, wejima wawu adiña natudada niyeña yawuru yakunama mwenzeli insensi. (Insensi yinakwimenaku kulomba kwawakakujila.)+ 9 Nawa embili kamina+ kakaha nawu: “Eyi watelela kutambula muvuñilu nikulamuna yilamiku yawu, muloña akujahili nawa wamulandilili Nzambi antu+ namashi eyi kufuma munyichidi yejima, mumadimi ejima, mudi antu ejima nimunyuza yejima.+ 10 Wenawa wayilishili kwikala wanta+ niatupristu aNzambi yetu+ nawa akayuula neyi anyanta+ hamaseki hejima.”
11 Nawa namweni nikutiya izu dawañelu amavulu anyeñumukili itanda niyileñaleña yayumi niakulumpi, nawa kuvula kwawu adiña mazaza namazaza* nimakombakaji namakombakaji,+ 12 nawa ahosheleña nezu datiyakana nawu: “Mwana kaMukoku ajahiliwu+ watelela kutambwila ñovu nimaheta nimaana niwuswa nikalemesha nikulema ninkisu.”+
13 Nawa natiyili yileñaleña yejima yamwiwulu niyahamaseki niyakwishina deseki+ niyahakaluñalwiji, niyuma yejima yekalamu, yinakuhosha nawu: “Kudi Owu washakama hetanda+ nikudi Mwana kaMukoku,+ kwiikali nkisu nikalemesha+ nikulema niñovu haya nyaaka nanyaaka.”+ 14 Yileñaleña yayumi yiwana yahosheleña nawu: “Ameni!” nawa akulumpi adimbukili heseki nakudifukula.
6 Nawa namweni Mwana kaMukoku+ chalamwiniyi chilamiku chimu chahayilamiku 7,+ natiyili chileñaleña wumu wahadi yileñaleña yayumi yiwana+ nakuhosha nezu dakudidima nindi: “Inzaku!” 2 Chinelili nami nitali, namweni kawalu katooka,+ nawa washakaminihu wadiña nawuta wamukunji;+ nawa amwinkeli chibaaba, wayileña hohu-u nakwimika mushindu kulonda amanishi kushinda.+
3 Chalamwiniyi chilamiku chamuchiyedi, natiyili chileñaleña wamumi wamuchiyedi+ nakuhosha nindi: “Inzaku!” 4 Kawalu kakwawu kachinana kedikili, nawa washakaminihu amwinkeli wuswa wakufumisha kuwunda hamaseki kulonda antu adijaheña wumu namukwawu, nawa amwinkeli mpoku yakabali yeneni.+
5 Chalamwiniyi chilamiku chamuchisatu,+ natiyili chileñaleña wamumi wamuchisatu+ nakuhosha nindi: “Inzaku!” Nawa chinelili nami nitali, namweni kawalu keyila, nawa washakaminihu wadiña nasikelu muchikasa chindi. 6 Mukachi kayileñaleña yayumi yiwana, natiyilimu neyi izu dahosheleña nawu: “Kwati*+ yatidiku, wuseya wayu hidenari* yimu, nawa makwati asatu abali, wuseya wawu hidenari yimu; nawa bayi wukisañana manji amuolivi nivinyuku.”+
7 Chalamwiniyi chilamiku chamuchiwana, natiyili izu dachileñaleña wamumi wamuchiwana nakuhosha+ nindi: “Inzaku!” 8 Nawa chinelili nami nitali, namweni kawalu katookoloka, washakaminihu wadiña nejina nawu Kufwa. Nawa Ijamu* damulondeleleña mukamwihi. Dichi ayinkeli wuswa hachibalu chamuchiwana cheseki kulonda ajaheña antu nampoku yakabali yayilehi, nanzala yakapwelendendi,+ nachipupu chafwana ninawanyama azuwa aheseki.+
9 Chalamwiniyi chilamiku chamuchitanu, namweni mawumi*+ awantu mwishina dakameña,+ owu ajahiliwu kukoola mazu aNzambi nikukoola wunsahu washimwiniwu.+ 10 Abidikili nezu datiyakana nawu: “Mwanta Wabadika, wajila nawa walala,+ wakatondolwela kusompa nikutendela mashi etu kudi antu ashakamaña hamaseki kushika mpinjinyi?”+ 11 Nawa wejima wawu ayinkeli munkukumba wutooka wumu-wumu,+ nawa ayilejeli nawu ahembeleliku hadi kapinji kantesha sampu anawanishi naambala yawakwawu anduñu nianakwawu adiña kwakwihi nakujahawu neyi chayijahiliwu wena.+
12 Nawa namweni chalamwiniyi chilamiku chamu 6, kwenjili mutentanshi weneni; nawa itena deyilili bwi-i neyi chisasa chiyila chawuvuji,* nawa kakweji kejima kachinanini neyi mashi,+ 13 nawa tutumbwa twamwiwulu twaholokeleli hamaseki neyi mutondu wachikuyu chiwawulumunaña nyikuyu yayisu neyi anawunyinkeshi kudi mpepela yasweja. 14 Iwulu dadivuñili neyi muvuñilu wunakuvuñawu+ nawa dajimañeni, dichi mapidi ejima niyituutu yejima ayituntulwili hamaluña hiyadiña.+ 15 Kuhiñahu, anyanta ahamaseki, ayilolu, akulumpi jamashidika, aheta, akañovu, anduñu ejima niantu ejima asubuka, aswamini mumayeñu nimumalola akumapidi.+ 16 Nawa atwalekelihu kuleja mapidi nimalola nawu: “Tuholokelenu+ kulonda mutusweki kumesu aNowu washakama hetanda+ nikukuzuwa kwaMwana kaMukoku,+ 17 muloña ifuku deneni dakuzuwa kwawu dinashiki dehi,+ nawa hinyi wukutwesha kwimana?”+
7 Hanyima yayumiyi, namweni añelu awana anemani kumawombu awana eseki anakwati chikupu mpepela jiwana jeseki, kulonda kubuli kwikala mpepela yikukunkila hamaseki hela hakaluñalwiji hela kumutondu wudi wejima. 2 Nawa namweni kañelu mukwawu nakukanduka kufuma kumusela* iku wukweti chilamiku chaNzambi wamumi; wabidikili nezu datiyakana kudi añelu awana enkeliwu wuswa wakujilumuna iseki nikaluñalwiji, 3 nindi: “Bayi mukisañana iseki hela kaluñalwiji hela nyitonduku, sampu tunalamiki dehi anduñu jaNzambi yetu chilamiku+ hamahama awu.”+
4 Nawa natiyili kuvula kwawantu alamikiliwu, adiña 144,000,+ alamikiliwu kufuma kunyichidi yejima yawanyana kaIsarela:+
5 Kumuchidi waYuda, alamikiliku antu 12,000;
kumuchidi waRubeni, antu 12,000;
kumuchidi waGadi, antu 12,000;
6 kumuchidi waAsheri, antu 12,000;
kumuchidi waNafitali, antu 12,000;
kumuchidi waManasi,+ antu 12,000;
7 kumuchidi waSimiyoni, antu 12,000;
kumuchidi waLevi, antu 12,000;
kumuchidi waIsakari, antu 12,000;
8 kumuchidi waZebuluni, antu 12,000;
kumuchidi waYosefu, antu 12,000;
kumuchidi waBenjamini, alamikiliku antu 12,000.
9 Hanyima yayumiyi, chinelili nami nitali, namweni izaza deneni dakadi kutwesha kuchinda kudi muntu, dawantu afumini kunyuza yejima, kunyichidi yejima, kudi antu ejima nikumadimi ejima,+ anemani kumbidi yetanda nikumesu aMwana kaMukoku iku anavwali nyinkukumba yitooka;+ nawa adi nanyitayi yanyikoma kumakasa awu.+ 10 Dichi atwalekelihu kubidika nezu datiyakana nawu: “Wamwinu wetu wafuma kudi Nzambi yetu washakama hetanda+ nikudi Mwana kaMukoku.”+
11 Añelu ejima emeni iku ananyeñumuki itanda niakulumpi+ niyileñaleña yayumi yiwana, nawa adimbukili chamesu heseki kumbidi yetanda nakudifukula kudi Nzambi, 12 nakuhosha nawu: “Ameni! Kushimeka, kulema, maana, kusakilila, kalemesha, ñovu niwuswa jiikali kudi Nzambi yetu haya nyaaka nanyaaka.+ Ameni.”
13 Mukulumpi wumu wahadi akulumpi wañihwili nindi: “Indi awa anavwali nyinkukumba yitooka+ hiyanyi, nawa anafumi kudihi?” 14 Dichi hohenohu namwakwili nami: “Mwanta wami, yeyi wuneluki.” Kuhiñahu yena wanlejeli nindi: “Awa diwu anafumi mulukadi lwasweja,+ nawa anakosi nyinkukumba yawu nakuyitookesha mumashi aMwana kaMukoku.+ 15 Ichi dichinayileteshi ekali kumbidi yetanda daNzambi, nawa anakumukalakela mudimu wajila mwaana niwufuku mutembeli yindi; Owu washakama hetanda+ wakalemena itenti dindi hadi wena.+ 16 Hiyamba katiya nzala hela mpwila cheñiku, nawa itena hidakayocha hela nkanzaku,+ 17 muloña Mwana kaMukoku+ wudi mukachi* ketanda, wakayibiñaña+ nikuyilombola kutuseloki twamenji awumi.+ Nawa Nzambi wakakombola madilu ejima kumesu awu.”+
8 Chalamwiniyi+ chilamiku chamu 7,+ mwiwulu mwamweneni nzo-o kwakwihi nachikunku chaora yimu. 2 Nawa namweni añelu 7+ anemani kumesu aNzambi nawa ayinkeli mpuña 7.
3 Kañelu mukwawu wadiña nachakwochelahu insensi, wenjili nawa wemeni hakameña,+ kuhiñahu amwinkeli insensi yayivulu+ kulonda ayilambuli hakameña kawuru+ kadiña kumbidi yetanda iku akakujila ejima anakulomba. 4 Wishi wainsensi wafumineña muchikasa chakañelu, wakakumukili nakuya kumesu aNzambi hamu nakulomba+ kwawakakujila. 5 Ilaña, hohenohu kañelu wanoneli chakwochelahu insensi, wachinzesheli nakesi kahakameña nakuchinatila hamaseki. Nawa kwadiña kudidima, mazu, kukenashana kwanzaji+ nimutentanshi. 6 Awa añelu 7 adiña nampuña 7, adiloñesheli kulonda embi iji mpuña.+
7 Kañelu watachi wembili mpuña yindi. Kuhiñahu kwanokeli nvula yamalola nikesi kadibomba namashi, nawa ajinatili heseki;+ dichi chibalu chamuchisatu cheseki chasukumini, nawa chibalu chamuchisatu chanyitondu chasukumini, niyuma yejima yamenaña yasukumini.+
8 Kañelu wamuchiyedi wembili mpuña yindi. Kuhiñahu chuma chadiña neyi mpidi yeneni chabutukileña kesi, achinatilili mukaluñalwiji.+ Nawa chibalu chamuchisatu chakaluñalwiji chabalumukili mashi;+ 9 nawa chibalu chamuchisatu chayileñaleña yayumi* yamukaluñalwiji chafwili,+ nawa chibalu chamuchisatu chajimbopolu chakisikili.
10 Kañelu wamuchisatu wembili mpuña yindi. Kuhiñahu katumbwa keneni kabutukileña neyi inoñu, kaholokeli kufuma mwiwulu nakushikena hachibalu chamuchisatu chatuloña nihatuseloki twamenji.+ 11 Ijina danaka katumbwa hiMutondu Walula. Nawa chibalu chamuchisatu chamenji chabalumukili mutondu walula, dichi antu amavulu afwili nanawa menji muloña ayilulishili.+
12 Kañelu wamuchiwana wembili mpuña yindi. Kuhiñahu chibalu chamuchisatu chetena nichakakweji nichatutumbwa ajeteli,+ kulonda chibalu chayu chamuchisatu achiyilishi bwi-i+ nawa chibalu chamuchisatu chamwaana chibuli kwikala nachejeji niwufuku chochimu.
13 Nawa namweni nikutiya mbuulu nakutuuka muluzwizu nakubidika nezu datiyakana nindi: “Oyihuñu, oyihuñu, oyihuñu yakamonawu+ antu ashakama hamaseki muloña wakuvuma kwampuña jinashaliku jawañelu asatu adi kwakwihi nakwimba mpuña jawu!”+
9 Kañelu wamuchitanu wembili mpuña yindi.+ Kuhiñahu namweni katumbwa kaholokeleli hamaseki kufuma mwiwulu, nawa amwinkeli nsapi* yakuwina wekela.+ 2 Wenzunwini kuwina wekela nawa wishi wakakumukili muwina neyi wishi wamuluteñu lweneni, itena nimpepela jeyilili bwi-i+ nawishi wakakumukileña muwina. 3 Dichi muwishi mwafumini tuboola twenjili hamaseki,+ nawa atwinkeli wuswa neyi wukweti tunjimbu twahamaseki. 4 Atulejeli nawu bayi tukisañana yuma yamenaña hamaseki hela munyenvu hela mutondu wudi wejimaku, chiña hohu antu abula chilamiku chaNzambi hamahama awu.+
5 Nawa tuboola atwinkeli wuswa wakukabisha awa antu hadi tukweji tutanu ilaña chakadi kuyijaha, nawa kukata kwatiyileñawu kwadiña neyi kukata kwatiyañayi muntu anasumiwu kudi kanjimbu.+ 6 Mumafuku wenowu antu akakeñakeñaña kufwa, ilaña hiyakakuwanaku, nawa akafwilaña kufwa, ilaña kufwa kwakayitemukaña.
7 Itu tuboola twamwekeneña neyi tuwalu tunaloñeshiwu kuya kunjita;+ hanyitu yatu hadiña yuma yamwekeneña neyi yibaaba yawuru, nawa kumesu atu kwadiña neyi kumesu awantu, 8 ilaña nsuki yatu yadiña neyi nsuki yawambanda. Nawa mazewu atu adiña neyi awanyitupa,+ 9 twadiña nayuma yakujika hantulu yidi neyi yuma yakujika hantulu yayikuñu. Nawa lushindu lwampuula jatu lwatiyakeneña neyi lushindu lwamakalu anakukokawu kudi tuwalu tunakutemukila kunjita.+ 10 Cheñi nawa, tukweti nyikila yidi nammuna neyi jatunjimbu, nawa kunyikila yatu dikudi ñovu jakukatisha nachu antu hadi tukweji tutanu.+ 11 Tukweti mwanta watu, kañelu wekela.+ MuchiHeberu ijina dindi diyi Abadoni,* ilaña muchiGiriki wukweti ijina nawu Apoliyoni.*
12 Ihuñu dakusambila dinahiti dehi. Tiyenu! Hanyima yayumiyi kunakwinza yihuñu yikwawu yiyedi.+
13 Kañelu wamu 6+ wembili mpuña yindi.+ Kuhiñahu natiyili izu dafumini kunseñu jakameña kawuru+ kadiña kumesu aNzambi 14 dinakuleja kañelu wamuchitanu wadiña nampuña nawu: “Kasununaku añelu awana anakasiliwu hakaloña keneni Yufurati.”+ 15 Dichi awa añelu awana aloñeshelawu dehi ora, ifuku, kakweji nichaaka ayikasunwini kulonda ajahi chibalu chamuchisatu chawantu.
16 Kuvula kwamashidika endelaña hatuwalu adiña mazaza ayedi amazaza;* dichi natiyili kuvula kwawu. 17 Nawa ichi dichinamweni tuwalu muchimwenu ninowu ashakaminihu: Avwalili yuma yakujika hantulu yamwekeneña kuchinana neyi kesi, neyi wusombu nawa neyi wulombu wansela, nawa nyitu yatuwalu yamwekeneña neyi nyitu yanyitupa,+ mutunwa twatu mwafumineña kesi, wishi nisawufa.* 18 Chibalu chamuchisatu chawantu achijahili kudi iyi yipupu yisatu, kesi, wishi nisawufa* yafumineña mutunwa twawu. 19 Muloña ñovu jatuwalu jekala mutunwa twawu nikunyikila yawu, muloña nyikila yawu yidi neyi tupela nawa yikweti nyitu, nawa diyakatishañawu nachu.
20 Ilaña antu ejima ashalilihu abulili kujahawu naniyi yipupu, hiyabalumukili munyichima nakuleka kukoña nyidimu yamakasa awuku; hiyalekeli kudifukula kudi andemoni, ankishi awuru, asiliva, awuneñu, amalola nianyitonduku, yuma yabulaña kumona hela kutiya hela kwenda.+ 21 Nawa hiyabalumukili munyichima yawu nakuleka kujaha antu hela kupesha hela kwila wuvumbi* hela wukombiku.
10 Kuhiñahu namweni kañelu mukwawu wañovu nakufuma mwiwulu iku navwali* ivu nawa kumutu windi kwadiña kansuluñunda, kumesu indi kwadiña neyi itena+ nawa nyendu yindi yadiña neyi yishimi yakesi, 2 nawa muchikasa chindi mwadiña muvuñilu wanyanya wakuvuñulula. Wadatili mwendu windi wachidiilu hakaluñalwiji ilaña wachimunswa hamaseki, 3 nawa wabidikili nezu datiyakana neyi chabulumaña mutupa.+ Chabidikiliyi, mazu akudidima 7+ ahosheli.
4 Kudidima 7 chikwahosheli, nakeñeleña nami nisoneki, ilaña natiyili izu dafumini mwiwulu+ nawu: “Lamikaku yuma yahosha kudidima 7 nawa bayi wuyisonekaku.” 5 Kañelu inamweni nadati hakaluñalwiji nihamaseki, wolweli chikasa chindi chachidiilu kwiwulu, 6 nawa wasanyikili mwijina daNowu wahandaña haya nyaaka nanyaaka,+ waleñeli iwulu niyuma yekalamu, iseki niyuma yekalahu nikaluñalwiji niyuma yekalamu,+ nindi: “Hikwakekala kushimbula cheñiku. 7 Ilaña mumafuku akela kañelu wamu 7+ wudi kwakwihi nakwimba mpuña yindi,+ yuma yajila yakujinda+ yashimwiniyi Nzambi kudi anduñu jindi atuprofwetu+ nindi hinsañu yayiwahi yakamana.”
8 Nawa natiyili izu mwiwulu+ danlejeli cheñi nawu: “Yaña wutambuli muvuñilu wakuvuñulula wudi muchikasa chakañelu wunadati hakaluñalwiji nihamaseki.”+ 9 Nayili kudi kañelu nawa namulejeli nami anyinki muvuñilu wanyanya. Yena wanlejeli nindi: “Tambulaku wuwidii+ nawa wukululisha mwivumu deyi, ilaña mukanwa keyi wukutowala neyi wuchi.” 10 Natambwili muvuñilu wanyanya muchikasa chanowu kañelu nawa nawudiili,+ dichi mukanwa kami mwatoweli neyi wuchi,+ ilaña chinawudiili, mwivumu dami mwalulili. 11 Nawa anlejeli nawu: “Watela kuprofweta cheñi kutalisha hadi antu, nyuza, akamadimi nianyanta amavulu.”
11 Nawa wanyinkeli iteti didi neyi mbwechi*+ nakunleja nindi: “Nyamukaku wupimi tembeli yajila yaNzambi nikameña niantu ejima anakudifukwilamu. 2 Ilaña lubanza ludi hanji yatembeli yajila, wululeki, bayi wulupimaku, muloña analuhani kunyuza nawa musumba wajila+ akawudatola hadi tukweji 42.+ 3 Nakakojeja ayinsahu jami ayedi akaprofweti hadi mafuku 1,260 iku avwala yisasa.” 4 Nyitondu yanyiolivi yiyedi+ nijakutentekahu manoñu jiyedi+ jinakwimenaku awa ayinsahu ayedi anemani kumesu aMwanta weseki.+
5 Neyi kudi wunakukeña kuyila chatama, kesi kakufuma mutunwa twawu nakuyocha ayilumbu jawu. Neyi kudi wunakukeña kuyila chatama, ichi dichatela kumujahawu niyena. 6 Wenawa akweti wuswa wakwenzela iwulu+ kulonda nvula yibuli kunoka+ mumafuku anakuprofwetawu, nawa akweti wuswa wakubalumuna menji kwikala mashi+ nikweta iseki nayipupu yamboka-mboka kwesekeja namapampa anakukeñawu.
7 Chakamanishawu kushimuna wunsahu wawu, kanyama wazuwa wunafumi mwikela, wakazuña nawu njita nakuyimika mushindu nikuyijaha.+ 8 Nawa yibimbi yawu yakakaama mumukwakwa weneni wamumusumba weneni watenañawu muchifwikija nawu Sodoma niEjipitu mwajahililiwu niMwanta wawu hamutondu. 9 Nawa antu amboka-mboka ninyichidi nimadimi ninyuza akatalaña hayibimbi yawu hadi mafuku asatu nachikunku,+ nawa hiyaketeja kukaamika yibimbi yawu mwijamuku. 10 Nawa antu ashakama hamaseki akazañalala nikudiluñisha muloña wawena, nawa akaditemeshelaña yawaana, muloña awa atuprofwetu ayedi adiña nakukabisha antu ashakama hamaseki.
11 Chimwahitili mafuku asatu nachikunku, spiritu yawumi yafumini kudi Nzambi yeñilili mudi wena,+ kuhiñahu emeni nawa antu ayimweni, atiyili woma chikupu. 12 Nawa atiyili izu datiyakana dafumini mwiwulu nakuyileja wena nawu: “Inzenu kunu.” Kuhiñahu ayili mwiwulu mwivu, nawa ayimweni* kudi ayilumbu jawu. 13 Hayoyenoyu ora kwenjili mutentanshi weneni, dichi chibalu chamu 10 chamusumba chakundukili; nawa antu 7,000 afwili namutentanshi, kuhiñahu antu amakwawu ashalilihu atiyili woma nawa atachikili kumulemesha Nzambi wamwiwulu.
14 Ihuñu damuchiyedi+ dinahiti dehi. Tiyenu! Ihuñu damuchisatu dinakwinza swayi-swayi.
15 Kañelu wamu 7 wembili mpuña yindi.+ Kuhiñahu mwiwulu mwatiyakeni mazu atiyakana, ahosheleña nawu: “Wanta wakaayi wunekali dehi Wanta waMwanta wetu+ niwaKristu windi,+ nawa yena wakayuula neyi mwanta haya nyaaka nanyaaka.”+
16 Nawa akulumpi 24+ ashakamini kumesu aNzambi hamatanda awu, adibukili chamesu heseki nakudifukula kudi Nzambi, 17 nakuhosha nawu: “Tunakusakilili Yehova* Nzambi, Wañovu Jejima, wudiku+ nawa wadiñaku, muloña wunanoni ñovu jeyi jabadika nakutachika kuyuula neyi mwanta.+ 18 Ilaña nyuza yazuwili, nawa kuzuwa kweyi kwenjili, nimpinji yatoñolawu yakusompesha afu yashikili niyakufweta+ anduñu jeyi atuprofwetu+ niakakujila niantu atiyaña woma ijina deyi, alema niabula kulema nikujilumuna antu anakukisañana iseki.”+
19 Nawa tembeli yajila yaNzambi yidi mwiwulu ayenzunwini nawa chimbañu chachitiyañenu chindi nachimweni mutembeli yindi yajila.+ Nawa kwadiña kukenashana kwanzaji, mazu, kudidima, mutentanshi ninvula yeneni yamalola.
12 Kuhiñahu mwiwulu mwamwekeni chinjikijilu cheneni: Mumbanda+ wavwalili itena, mwishina danyendu yindi mwadiña kakweji, nawa chibaaba chadiña natutumbwa 12 chadiña kumutu windi, 2 nawa wadiña nevumu. Wadilileña muloña wakukata ninyisoñu yakuvwala.
3 Mwiwulu mwamwekeni chinjikijilu chikwawu. Nami nitali, namweni chanzañombi muneni+ wuchinana neyi kesi, wadiña nanyitu 7 ninseñu 10 nawa hanyitu yindi hadiña yibañula* 7; 4 nawa mukila windi wakokeli chibalu chamuchisatu chatutumbwa+ twamwiwulu nakutunatila hamaseki.+ Nawa chanzañombi watwalekelihu nakwimana kumesu amumbanda+ wadiña kwakwihi nakuvwala, kulonda neyi navwali dehi, amudiili mwana.
5 Mumbanda yenowu wavweli mwana+ weyala wakabiñaña nyuza yejima nambwechi yachikuñu.+ Nawa mwanindi amuhukwili* nakumutwala kudi Nzambi nikwitanda dindi. 6 Nawa owu mumbanda watemukilili mwisaña mwamuloñesheleliwu iluña kudi Nzambi mwamudiishilileñawu hadi mafuku 1,260.+
7 Nawa mwiwulu mwatachikili njita: Mikeli*+ niañelu jindi azuñili njita nachanzañombi, nawa chanzañombi niañelu jindi azuñili nawu njita 8 ilaña hiyatwesheli kwimika mushinduku,* nawa mwiwulu himwadiña iluña dakushakama wena cheñiku. 9 Dichi chanzañombi muneni+ amunatili, kapela wakushankulu+ atenañawu nawu Diyabolu+ nawa Satana,+ wunakuluwañesha antu ashakama heseki hejima;+ amunatilili heseki+ nawa añelu jindi niwena ayinatilili hamu nayena. 10 Natiyili izu datiyakana mwiwulu nawu:
“Ichi wamwinu+ niñovu niWanta waNzambi yetu+ niwuswa waKristu windi wunashiki, muloña mukakuyinka anakwetu nyiloña anamunatili dehi heseki, wayinkaña nyiloña kumesu aNzambi yetu+ mwaana niwufuku. 11 Nawa amwimikili mushindu+ muloña wamashi aMwana kaMukoku+ nimuloña wamazu awunsahu wawu,+ nawa hiyakeñeli kukiña mawumi* awuku,+ hela tuhu nihatalañeniwu nakufwa. 12 Dichi muloña wachumichi, enu mawulu ninenu mwashakamamu zañalalenu! Oyihuñu yiwukumona eyi iseki nikaluñalwiji,+ muloña Diyabolu nayisulukili dehi, nahili chikupu nanochu chinelukiyi nindi nashali dehi nakapinji kantesha.”+
13 Dichi chanzañombi chamweniyi nindi anamunatili dehi hamaseki,+ wakabishili owu mumbanda+ wavweli mwana weyala. 14 Ilaña yenowu mumbanda amwinkeli mpuula jiyedi jambuulu weneni+ kulonda atuuki nakuya mwisaña kwiluña damuloñesheleliwu, kwakamudiishilañawu hampinji nihajimpinji nichikunku champinji*+ kwakulehi kwakadi kumumona kudi owu kapela.+
15 Dichi owu kapela wamupumbilili mumbanda menji kufuma mukanwa kindi neyi kwiji kaloña, kulonda amukojeji anwini mukaloña. 16 Ilaña iseki damukwashili owu mumbanda, kuhiñahu iseki daasamini mukanwa nakuminya kaloña kapumbiliyi chanzañombi mukanwa kindi. 17 Dichi chanzañombi wamuhililili owu mumbanda, nawa wayili nakuzuña njita nawanyanindi*+ ashalilihu, ahembaña nshimbi jaNzambi nawa akweti mudimu wakushimuna wunsahu hadi Yesu.+
13 Nawa wemeni* kuka-a hawusekulula wakukaluñalwiji.
Kuhiñahu namweni kanyama wazuwa+ nakukanduka mukaluñalwiji,+ wadiña nanseñu 10 ninyitu 7, nawa kunseñu jindi kwadiña yibañula* 10, ilaña hanyitu yindi hadiña majina akasawuntu. 2 Dichi kanyama wazuwa inamweni wadiña neyi chisumpa, ilaña nyendu yindi yadiña neyi yabera nawa kanwa kindi kadiña neyi kamutupa. Nawa chanzañombi+ wamwinkeli owu kanyama ñovu jindi, itanda dindi niwuswa windi wabadika.+
3 Namweni mutu windi wumu wunakumwekana neyi anawukatishi chikupu, ilaña chilonda chindi chatwalaña kukufwa chakusukili,+ nawa antu ejima ahamaseki amulondeleleña owu kanyama wazuwa iku anakuhayama. 4 Nawa adifukwili kudi chanzañombi muloña wamwinkeli kanyama wazuwa wuswa, kuhiñahu awa antu adifukwili kudi kanyama wazuwa namazu akwila nawu: “Hinyi wudi neyi iwu kanyama wazuwa, nawa hinyi wunateli kuzuña nindi njita?” 5 Amwinkeli kanwa kakuhosha yuma yamaneni nikasawuntu, nawa amwinkeli wuswa wakukalakala hadi tukweji 42.+ 6 Nawa waasamini mukanwa kulonda amuhoshi Nzambi kasawuntu,+ nakutuka ijina dindi niiluña mwashakamañayi, ninowu ashakamaña mwiwulu.+ 7 Amwitejeli kuzuña njita nawakakujila nakuyimika mushindu,+ nawa amwinkeli wuswa hanyichidi yejima, hadi antu ejima, hamadimi ejima nihanyuza yejima. 8 Nawa ejima ashakama hamaseki akadifukula kudi yena. Kufuma tuhu haaliliwu chikuku chakaayi, hamajina awu hosi nidimu dasonekawu mumuvuñilu wawumi+ waMwana kaMukoku ajahiliwu.+
9 Neyi muntu wukweti matu, atiyi.+ 10 Neyi kudi muntu watelela kuya muwunkoli, wukuya muwunkoli. Neyi kudi wukujahañana nampoku yakabali,* niyena atela kumujaha nampoku yakabali.+ Aha dinu dihakeñekañawu akakujila+ kuumika+ nikukuhwelela.+
11 Kuhiñahu namweni kanyama mukwawu wazuwa nakufuma hamaseki, nawa wadiña nanseñu jiyedi neyi jamwana kamukoku, ilaña watachikili kuhosha neyi chanzañombi.+ 12 Wazatishaña wuswa wejima wanona kanyama watachi wazuwa+ iku yena nakutalaku. Nawa wakojejaña iseki niantu ashakamañahu kudifukula kudi kanyama watachi wazuwa, owu wadiña nachilonda chatwalaña kukufwa chakusukili.+ 13 Nawa wamwekeshaña yinjikijilu yamaneni, nikukojeja kesi kufuma mwiwulu nakuholokela hamaseki iku antu anakutalaku.
14 Waluwañeshaña antu ashakama hamaseki muloña wayinjikijilu yamwitejeliwu kukoña kumesu akanyama, hampinji yoyimu, walejaña antu ashakama hamaseki nindi aleñi chifwikija+ chakanyama wazuwa wadiña nachilonda champoku yakabali nawa wakoleli.+ 15 Nawa amwitejeli kuhana muuya* kudi chifwikija chanowu kanyama wazuwa, kulonda chifwikija chakanyama wazuwa, chihosheña nikujahisha antu ejima akaanaña kudifukula kudi chifwikija chanowu kanyama wazuwa.
16 Wakanjikijaña antu ejima, alema niabula kulema, aheta niatuzweñi, asubuka nianduñu, nindi awa antu ayishi chinjikijilu hamakasa awu achidiilu hela hamahama awu,+ 17 nawa nindi kubuli muntu wukulanda hela kulandisha, chiña hohu wukweti chinjikijilu, ijina+ dakanyama wazuwa hela wukweti naambala yejina daniwu kanyama.+ 18 Aha dinu dihakeñekaña kwikala namaana: Dichi muntu wukweti kashinshi achindi naambala yakanyama wazuwa, muloña hinaambala yamuntu,* nawa naambala yindi hi 666.+
14 Kuhiñahu, chinelili nami nitali, namweni Mwana kaMukoku+ nemani haMpidi yaZiyona+ hamu nawa 144,000+ akweti ijina dindi niijina daTata yindi+ akusoneka hamahama awu. 2 Nawa natiyili chivumina chinakufumina mwiwulu neyi chivumina chamenji amavulu nawa neyi chivumina chakudidima kwasweja; izu dinatiyili datiyakeneña neyi dawañimbi anakwimbila hamu tudada twawu. 3 Nawa embileña kamina katiyakeneña neyi kamina kakaha+ kumbidi yetanda nikumesu ayileñaleña yayumi yiwana+ niawakulumpi,+ nawa hikwadiña muntu watwesheli kudiza oku kaminaku, chiña hohu a 144,000+ alandawu hamaseki. 4 Awa diwu abulili kuditamisha nawambanda; kafwampi hiyajiki.+ Diwu alondelaña Mwana kaMukoku kwejima kwayañayi.+ Wenawa ayilandili+ hakachi kawantu kwikala nyikaabu yatachi+ yaNzambi niyaMwana kaMukoku, 5 nawa mutunwa twawu himwawanikilihu makudiku; hiyakweti hakuyinkela muloñaku.+
6 Namweni kañelu mukwawu nakutuuka muluzwizu, wadiña nansañu yayiwahi yahaya nyaaka yakushimwina kudi antu ashakama hamaseki, kunyuza yejima, kunyichidi yejima, kumadimi ejima nikudi antu ejima.+ 7 Wadiña nakuhosha nezu datiyakana nindi: “Mutiyenu Nzambi woma nikumulemesha muloña mpinji yakusompesha kwindi yinashiki dehi,+ dichi difukulenu kudi Owu waleñeli iwulu, iseki, kaluñalwiji+ nituseloki twamenji.”
8 Kañelu mukwawu wamuchiyedi walondelelihu, wahosheli nindi: “Babiloni Muneni+ nahumuki,+ nahumuki! Owu wakojejeli nyuza yejima kunwa vinyu yampwila* yawuvumbi* windi!”+
9 Kañelu mukwawu wamuchisatu wayilondeleli, wahosheli nezu datiyakana nindi: “Neyi muntu adifukula kudi owu kanyama wazuwa+ nikudi chifwikija chindi nawa eteja kumusha chinjikijilu hehama dindi hela hachikasa chindi,+ 10 wukunwa nivinyu yakuzuwa kwaNzambi yakadi kufumpula yinahuñunwiniwu mukaapu* kakuzuwa Kwindi,+ nawa akumukabisha nakesi ninasawufa*+ kumesu awañelu ajila nikumesu aMwana kaMukoku. 11 Nawa wishi wakuyikabisha awa antu adifukulaña kudi kanyama wazuwa nikuchifwikija chindi niwetejaña kumusha chinjikijilu chejina dindi,+ wakakumukaña haya nyaaka nanyaaka,+ nawa mwaana niwufuku hiyanookañaku. 12 Aha dinu akakujila dihakeñekañawu kwikala omika,+ owu ahembaña nshimbi jaNzambi nikukakela chikupu kuchikuhwelelu+ chaYesu.”
13 Nawa natiyili izu mwiwulu nawu, “Sonekaku neyi: Adi namuzañalu wowu afwilaña mudi Mwanta+ kufuma yinu mpinji kuya nikumbidi. Spiritu yinahoshi chalala nawu, yilekenu anooki kunyidimu yawu yakola, muloña yuma yakoñeliwu yayilondelaña.”
14 Kuhiñahu, chinelili nami nitali, namweni ivu ditooka nawa washakaminihu wamwekeneña neyi mwana kamuntu,+ wadiña nachibaaba chawuru kumutu nawa muchikasa chindi mwadiña chikwakwa chatwa.
15 Kañelu mukwawu wedikili mutembeli yajila, nakubidika nezu datiyakana kudi owu washakamini hevu nindi: “Tachikaku kumuna nachikwakwa cheyi muloña mpinji yakumuna yinashiki dehi nawa mbutu yahamaseki yinahi dehi.”+ 16 Washakamini hevu wazuyili chikwakwa chindi hamaseki, nawa wamunini iseki.
17 Nawa kañelu mukwawu cheñi wedikili mutembeli yajila yekala mwiwulu, niyena wadiña nachikwakwa chatwa.
18 Cheñi nawa kañelu mukwawu wedikilili kukameña, nawa wadiña nawuswa hakesi. Wabidikili nezu datiyakana kudi owu wadiña nachikwakwa chatwa nindi: “Tachikaku kumuna nachikwakwa cheyi chatwa kulonda wupompeshi yizokofu yamuvinyu wahamaseki, muloña nyivinyu yawu yinahi dehi.”+ 19 Dichi kañelu wazuyili chikwakwa chindi hamaseki nakupompesha muvinyu wahamaseki, nawa wawunatilili muwukamwinu wavinyu weneni wakuzuwa kwaNzambi.+ 20 Wukamwinu wavinyu awudatoleleli hanji yamusumba, mashi afumini muwukamwinu wavinyu ashikili kwakwihi nanyibulu* yawatuwalu yayilehi kushika muchintampu chamabulu 1,600.*
15 Kuhiñahu, namweni chinjikijilu chikwawu mwiwulu, cheneni nawa chakuhayamisha, chawañelu 7+ adiña nayipupu 7. Diyakukumishaku, muloña muniyi yipupu dimukumanina kuzuwa kwaNzambi.+
2 Nawa namweni chuma chamwekeneña neyi kaluñalwiji kegilasi+ kadibomba nakesi, namweni ninowu amushindili+ kanyama wazuwa nichifwikija chindi+ ninaambala yejina dindi,+ anemani kwakwihi nakaluñalwiji kegilasi iku anakwati tudada twaNzambi. 3 Embileña kamina kaMosi+ nduñu yaNzambi nikamina kaMwana kaMukoku,+ nawu:
“Yehova* Nzambi, Wañovu Jejima,+ nyidimu yeyi yabadika chikupu nawa yakuhayamisha.+ Mwanta wahaya nyaaka nanyaaka,+ njila jeyi jaloña nawa jalala.+ 4 Yehova,* hinyi wukubula kukutiya woma nikulemesha ijina deyi chineli yeyi hohu washinshika?+ Muloña nyuza yejima yikwinza nakudifukula kudi eyi,+ muloña nshimbi jeyi jaloña jinasoloki hatooka.”
5 Chamanini yumiyi, namweni iluña dajila detenti dawunsahu+ anadenzununi mwiwulu,+ 6 nawa añelu 7 adiña nayipupu 7,+ edikili mwiluña dajila iku anavwali mahina akadi majilu, akejima nawa anadipombeki nyiya yawuru hantulu jawu. 7 Chileñaleña wumu hayileñaleña yayumi yiwana wayinkeli añelu 7 yeña yawuru mwenzeli kuzuwa kwaNzambi,+ wahandaña haya nyaaka nanyaaka. 8 Nawa mwiluña dajila mwenzeli wishi muloña wakulema kwaNzambi+ nimuloña wañovu jindi, nawa kwosi watwesheli kwiñila mwiluña dajila sampu nichamanini yipupu 7+ yawañelu 7.
16 Kuhiñahu, natiyili izu datiyakana kufuma mwiluña dajila+ nakuleja añelu 7 nawu: “Yenu muhuñunwini hamaseki kuzuwa kwaNzambi kudi muyeña yakunama 7.”+
2 Kañelu watachi wayili nawa wahuñunwinini cheña chindi chakunama hamaseki.+ Kuhiñahu yilonda yafwana nawa yakata+ yenjili hadi antu adiña nachinjikijilu chakanyama wazuwa+ nawa adifukwileña kudi chifwikija chindi.+
3 Kañelu wamuchiyedi wahuñunwinini cheña chindi chakunama mukaluñalwiji.+ Kuhiñahu kaluñalwiji kabalumukili mashi+ neyi amuntu wafwa, nawa yileñaleña yejima yayumi yamukaluñalwiji yafwili.+
4 Kañelu wamuchisatu wahuñunwinini cheña chindi chakunama mutuloña nimutuseloki twamenji.+ Kuhiñahu twabalumukili mashi.+ 5 Natiyili kañelu wadiña nawuswa hamenji amavulu nakuhosha nindi: “Eyi wudiku nawa wadiñaku,+ eyi washinshika,+ waloña nanochu chiwunasompi muniyi njila,+ 6 muloña apwekesheli mashi awakakujila niawatuprofwetu,+ nawa wunayinki mashi kulonda anwi;+ chumichi chinayiteleli.”+ 7 Nawa natiyili kameña kanakuhosha nawu: “Eña, Yehova* Nzambi, Wañovu Jejima,+ kusompesha*+ kweyi kwalala nawa kwaloña.”
8 Kañelu wamuchiwana wahuñunwinini cheña chindi chakunama hetena,+ nawa itena adinkeli wuswa wakwocha antu nakesi. 9 Dichi iyena dasweja dayocheli antu, ilaña asawili ijina daNzambi wukweti wuswa haniyi yipupu, nawa antu wenawa hiyabalumukili munyichima yawu nakumulemeshaku.
10 Kañelu wamuchitanu wahuñunwinini cheña chindi chakunama hetanda dakanyama wazuwa. Kuhiñahu wanta windi weyilili bwi-i,+ nawa antu atachikili kutafunya madimi awu muloña wakuyeña, 11 ilaña amuhosheli Nzambi wamwiwulu kasawuntu muloña wakukata kwatiyileñawu niyilonda yawu, nawa hiyabalumukili munyichima yawu nakuleka nyidimu yawuku.
12 Kañelu wamu 6 wahuñunwinini cheña chindi chakunama hakaloña weneni Yufurati,+ nawa menji indi omini+ kulonda kuloñesheli chadimu njila yawanyanta+ akafumina kwaselelaña itena.*
13 Namweni mazu amajilu onenawu* asatu amwekeneña neyi yuula anakufuma mukanwa kachanzañombi+ nimukanwa kakanyama wazuwa nimukanwa kakaprofwetu wakutwamba. 14 Kafwampi, awa mazu, himazu onenawu kudi andemoni nawa akoñaña yihayamisha,+ ayaña kudi anyanta ahanu hamaseki hejima nakuyipompeshela hamu+ kunjita yefuku deneni daNzambi Wañovu Jejima.+
15 “Tiyenu! Inakwinza neyi ikombi.+ Wudi namuzañalu yowu muntu watonaña+ nikuhemba yakuvwala yindi yahewulu, kulonda abuli kwenda nzekesi nawa antu abuli kumona nsonyi yindi.”+
16 Nawa ayipompesheli hamu kwiluña datenañawu muchiHeberu nawu Amagedoni.*+
17 Kañelu wamu 7 wahuñunwinini cheña chindi chakunama mumpepela. Hohenohu mwiluña dajila mwatiyakeni izu datiyakana+ kufuma mwitanda nawu: “Ichi dinu kunahu!” 18 Dichi kwadiña kukenashana kwanzaji, mazu nikudidima nawa kwenjili mutentanshi weneni kubadika nyitentanshi yejima yamwekanahu dehi kufuma hampinji yekaliliwu antu hamaseki,+ iwu mutentanshi wadiña weneni nawa wañovu chikupu. 19 Musumba weneni+ wabalukili muyibalu yisatu, nawa nyisumba yanyuza yahumokeli; Nzambi wamwanukili Babiloni Muneni+ kulonda amwinki kaapu* mwadiña vinyu yandulu yakuzuwa kwindi.+ 20 Nawa yituutu yejima yatemokeli, mapidi niwena hiyayiwaniniku.+ 21 Kuhiñahu nvula yamalola yeneni yafumini mwiwulu nakunokela antu,+ ilola dimu dalemeni neyi ntalenta* yimu, dichi antu amuhosheli Nzambi kasawuntu muloña wachipupu chanvula yamalola,+ muloña chipupu chenochu chatoheli nankashi.
17 Kañelu wumu hadi añelu 7 adiña nayeña yakunama 7,+ wenjili nakunleja nindi: “Inzaku, nukukuleja wunsompeshi wakamusompeshawu mumbanda chivumbi muneni washakama hamenji amavulu,+ 2 welili wuvumbi* nawanyanta ahamaseki,+ nawa antu ashakama hamaseki wayishetesheli navinyu yawuvumbi* windi.”+
3 Nawa wantwalili mwisaña nañovu yaspiritu. Kuhiñahu namweni mumbanda nashakami hakanyama wazuwa wuchinana nge-e wenzeli namajina akasawuntu nawa wadiña nanyitu 7 ninseñu 10. 4 Yenowu mumbanda wavwalili chakuvwala chawusombu+ nichichinana nge-e, wadiwahishili nayuma yawuru niyamalola alema wuseya niyamperola,+ nawa muchikasa chindi mwadiña kaapu* kawuru mwenzeli yuma yawuzondu niyuma yamajilu yawuvumbi* windi. 5 Hehama dindi asonekelihu ijina dakujinda nawu: “Babiloni Muneni, mama yawayivumbi+ niyuma yawuzondu yahamaseki.”+ 6 Nawa namweni nami yenowu mumbanda washeteli namashi awakakujila ninamashi awayinsahu jaYesu.+
Chinamumweni, nahayamini chikupu. 7 Dichi kañelu wañihwili nindi: “Muloñadi chiwunahayamini? Nukukuleja nsañu yakujinda yanowu mumbanda+ niyakanyama wazuwa wunamweleki wudi nanyitu 7 ninseñu 10:+ 8 Kanyama wazuwa iwamona wadiñaku, ilaña wudiku wanyi, hela chochu, katataka afumi mwikela+ nawa akumujilumuna. Nawa antu ashakama hamaseki—owu akweti majina abula kusonekawu mumuvuñilu wawumi+ kufuma haaliliwu chikuku chakaayi—akahayama chakamonawu chadiñayi kanyama wazuwa, ilaña wudiku wanyi, hela chochu, wakekalaku.
9 “Aha dinu dihakeñekaña kwikala nayitoñojoka* yamaana: Nyitu 7,+ yinakwimenaku mapidi 7 hashakama owu mumbanda. 10 Nawa kudi anyanta 7: Atanu anadimbuki dehi, wumu wudi kwoku, nawa mukwawu kanda ashiki; ilaña neyi nashiki dehi, wakashakama hohu kapinji kantesha. 11 Nawa kanyama wazuwa wadiñaku, ilaña wudiku wanyi,+ diyi mwanta wamu 8, hela chochu, wafuma mudi anyanta 7, nawa nkumininaku akamujilumuna.
12 “Nseñu 10 jiwamona, jinakwimenaku anyanta 10 achidi kanda atambwili wanta, ilaña atambwilaña wuswa wakwikala anyanta hadi ora yimu hamu nakanyama wazuwa. 13 Wenawa akweti yitoñojoka yoyimu, dichi amwinkaña kanyama wazuwa ñovu niwuswa wawu. 14 Akazuña njita naMwana kaMukoku,+ ilaña chineli diyi Nkaaka yawankaaka nawa Mwanta wawanyanta,+ Mwana kaMukoku wakayimika mushindu.+ Cheñi, owu adiyi nawu atambikawu, atondawu nawa ashinshika, akemika hamu nindi mushindu.”+
15 Wanlejeli nindi: “Menji amavulu iwamona hanashakami chivumbi, anakwimenaku antu, mazaza, nyuza nimadimi.+ 16 Nawa nseñu 10+ nikanyama wazuwa jiwamona,+ jakamuhela chivumbi,+ jakamukisañana, jakamuvuula, jakada nyisunyi yindi nawa jakamwocha wejima chikupu nakesi.+ 17 Muloña Nzambi nachishi munyichima yawu kulonda akoñi mwaya nkeñelu yindi,+ eña, kulonda ekali nayitoñojoka yoyimu yakuhana wanta wawu kudi owu kanyama wazuwa+ sampu mazu aNzambi anashikijewi. 18 Nawa mumbanda+ iwamona, nakwimenaku musumba weneni wukweti wanta wakuyuula anyanta ahamaseki.”
18 Chamanini yumiyi, namweni kañelu mukwawu nakusuluka mwiwulu, wadiña nawuswa wasweja chikupu nawa kulema kwindi kwatoñekeleli hamaseki. 2 Dichi wabidikili nezu datiyakana nindi: “Nahumuki! Babiloni Muneni nahumuki,+ nawa nekali iluña mwakushakama andemoni niaspiritu* atama ejima niyuma yejima yamajilu niatuda ahelawu!+ 3 Muloña wavinyu yampwila* yawuvumbi* windi, yinasheteshi nyuza yejima+ nianyanta ahamaseki elili nindi wuvumbi,+ nawa akakulanda nakulandulula ahamaseki aheteli muloña wayuma yindi yayivulu yalema yabulaña kutiyilayi nsonyi.”
4 Nawa natiyili cheñi izu dikwawu mwiwulu nawu: “Enu antu jami, fumenu mudi yena+ neyi himunakukeña kudibomba munshidi jindiku nawa neyi himunakukeña kumona yipupu yakamonayiku.+ 5 Muloña nshidi jindi jinavuli kushika nimwiwulu,+ nawa Nzambi naanuki yilwilu* yindi yaheña.+ 6 Mwilenu neyi cheliliyi akwawu,+ eña, hayuma yinakoñiyi, enu mukoñelenu kayedi;+ yuma yinabombiyi kamu mukaapu,*+ enu mubombelenu kayedi.+ 7 Kwesekeja nanochu chadilemesheliyi yomweni nikuluña namaheta abulaña kutiyilayi nsonyi, dichimwatela kumukabisha niyena nikumukojeja kudishona. Muloña wahoshaña mumuchima windi nindi: ‘Ami nidi mwanta wamumbanda, hinidi ntuluwaku nawa hinamba kadishonahuku.’+ 8 Dichakaletesha yipupu yindi yakamushikeni mwifuku dimu, kufwa, kudishona ninzala yakapwelendendi nawa akamwocha wejima chikupu nakesi,+ muloña Yehova* Nzambi wamusompesheli, himukañovu.+
9 “Nawa anyanta ahamaseki elili nindi wuvumbi* nawa aluñili nindi mumaheta indi abulaña kutiyilayi nsonyi, akamudila nikudineña nankashi chakamonawu wishi wakuha kwindi. 10 Akemena hahalehi muloña wawoma wakatiyawu hakumona chinakukabakanayi, nawa akahosha nawu: ‘Chinatami nankashi, chinatami nankashi, eyi musumba weneni, Babiloni musumba wañovu,+ muloña wunsompeshi weyi wunenzi muora yimu hohu!’
11 “Akakulanda nakulandulula ahamaseki niwena anakumudila nikudishona, muloña hikudi cheñi wakulanda yuma yawu yejimaku, 12 yuma yejima yawuru, yasiliva, yamalola alema wuseya, yamperola, yamahina amawahi, yamahina awusombu, yamahina asenena, niyamahina achinana nge-e; niyuma yejima yatuñawu kufuma kunyitondu yevumba dadiwahi; niyuma yejima yatuñawu namazewu anzovu niyanyitondu yasweja kuwaha, yawuneñu, yachikuñu niyamalola awulombu washiyashana; 13 nisinamoni, yuma yevumba dadiwahi yakuIndiya, insensi, manji evumba dadiwahi, manaña evumba dadiwahi, vinyu, manji amuolivi, wuña walembuluka, tidiku, añombi, anyikoku, atuwalu, matemba, anduñu niantu.* 14 Eña, nyikaabu yayiwahi yiwafwilileña* yinakutemuki dehi, niyakuda yejima yayiwahi niyuma yasweja kuwaha yinakumani dehi, hiyikamwekanahu cheñiku.
15 “Akakulanda nakulandulula alandishileña yumiyi ahetesheliyi, akemena hahalehi muloña wawoma wakatiyawu hakumona chinakukabakanayi nawa akadila nikudishona, 16 nakuhosha nawu: ‘Chinatami nankashi, chinatami nankashi, eyi musumba weneni wavwalili mahina amawahi, awusombu, achinana nge-e nawa wadikobekeli yingelingeli yawuru, yamalola alema wuseya niyamperola,+ 17 muloña awa maheta amavulu anayikisañani muora yimu!’
“Nawa atupitawu ejima ajimbopolu niakakwendelamu ejima, akakwendesha mbopolu niantu ejima ahandilaña hakaluñalwiji, emeneni hahalehi 18 nawa akalokeli nyitetu chamweniwu wishi wakuha kwindi nawu: ‘Musumbanyi wudi neyi iwu musumba weneni?’ 19 Adisukwilili lunkuñu hanyitu nikukaloka nyitetu, kudila nikudishona nawu: ‘Chinatami nankashi, chinatami nankashi, musumba weneni, mwaheteleliwu ejima adiña najimbopolu hakaluñalwiji namaheta indi, muloña anamukisañani muora yimu!’+
20 “Enu mawulu,+ ninenu akakujila+ niapostolu niatuprofwetu, zañalalenu muloña Nzambi nayisompesheliyi dehi!”+
21 Nawa kañelu wañovu wanyamwini ilola didi neyi ilola deneni dakuhalilaku nakudinatila mukaluñalwiji, nindi: “Dichi Babiloni musumba weneni akamunata hamaseki mukunyakashana, nawa hiyakamumona cheñiku.+ 22 Nawa mudi eyi himukatiyakana cheñi izu dawañimbi anakwimbila hamu tudada, akakwimba yisanji, akakwimba mapeleli niakakuvumisha mpuñaku. Nawa mudi eyi hiyakawanamu cheñi mukawukalawenu wakalakalaña mudimu wudi wejimaku, cheñi nawa mudi eyi himukatiyakana cheñi chivumina chelola dakuhalilaku. 23 Mudi eyi himukatoñekela cheñi chejeji chenoñuku, nawa mudi eyi himukatiyakana cheñi izu dakalemba niizu dakankañaku; muloña antu jeyi akakulanda nakulandulula adiña antu alema ahamaseki, nawa nyuza yejima yaluwankeni nakupesha kweyi.+ 24 Eña, mudi yena mwawanikili mashi awatuprofwetu, awakakujila+ nimashi awantu ejima ajahawu heseki.”+
19 Chamanini yumiyi, natiyili neyi izu datiyakana dezaza deneni mwiwulu. Ahosheli nawu: “Mushimekenu Ya!*+ Wamwinu nikulema niñovu jaNzambi yetu, 2 muloña wunsompeshi windi walala nawa waloña.+ Muloña namusompeshi chivumbi muneni waluwañesheli iseki nawuvumbi* windi, nawa natendi mashi awanduñu jindi adi mumakasa aniwu mumbanda.”*+ 3 Hohenohu ahosheli kamuchiyedi nawu: “Mushimekenu Ya!*+ Nawa wishi wafumaña kudi iwu chivumbi wakakumukaña haya nyaaka nanyaaka.”+
4 Nawa akulumpi 24+ niyileñaleña yayumi yiwana+ adimbukili heseki nakudifukula kudi Nzambi washakama hetanda nawu: “Ameni! Mushimekenu Ya!”*+
5 Cheñi, kwitanda kwafumini izu nawu: “Mushimekenu Nzambi yetu, enu anduñu jindi ejima+ mwamutiyaña woma, alema niabula kulema.”+
6 Natiyili cheñi neyi izu dezaza deneni nawa neyi chivumina champola yamenji amavulu nawa neyi chivumina chakudidima kwasweja chikupu. Ahosheli nawu: “Mushimekenu Ya,*+ muloña Yehova* Nzambi yetu Wañovu Jejima,+ natachiki kuyuula neyi mwanta!+ 7 Dichi tuzañalalenu, tutiyenu kuwaha chikupu nikumulemesha, muloña wulu waMwana kaMukoku wunashiki dehi nawa ñodindi nadiloñeshi dehi. 8 Eña, iwu mumbanda anamwiteji kuvwala ihina dadiwahi, dakejima nawa dakadi majilu, muloña idi ihina dadiwahi demenañaku yilwilu yaloña yawakakujila.”+
9 Nawa wanlejeli nindi, “Sonekaku neyi: Adi namuzañalu wowu anatambikiwu kukuda kwamelela kwawulu waMwana kaMukoku.”+ Cheñi wanlejeli nindi: “Awa diwu mazu alala aNzambi.” 10 Hohenohu nadimbukilili kunyendu yindi nakudifukula kudi yena. Ilaña wañilili nindi: “Lekaku! Bayi wila ochuku!+ Ami nidi hohu mukwenu nduñu nawa wahadi anakweyi akweti mudimu wakushimuna wunsahu hadi Yesu.+ Difukuli kudi Nzambi!+ Muloña kushimuna wunsahu hadi Yesu dichaletesha kwiikali wuprofwetu.”+
11 Namweni mwiwulu munenzunuki, chinelili nami nitali, namweni kawalu katooka.+ Nawa washakaminihu amutenaña nawu Washinshika+ nawa Walala,+ wasompeshaña nikuzuña njita mukuloña.+ 12 Mesu indi adi neyi muzuzu wakesi+ nawa hamutu windi hadi yibañula* yayivulu. Wukweti ijina dasonekawu dakadi kwiluka kudi muntu hela wumu chiña yomweni hohu, 13 wavwala chakuvwala chahewulu chaputankana* mashi, nawa amutenaña ijina dakwila nawu, Izu+ daNzambi. 14 Cheñi nawa, mazaza awakanjita amwiwulu amulondeleleña hatuwalu tutooka, nawa avwalili mahina amawahi, atooka nawa akadi majilu. 15 Mukanwa kindi mwedikili mpoku yakabali yayilehi yatwa yakutapa nachu nyuza,+ nawa wakayibiñaña nambwechi yachikuñu.+ Kubombelahu, wadatolaña muwukamwinu wavinyu wandulu yakuzuwa kwaNzambi Wañovu Jejima.+ 16 Hewulu dachakuvwala chindi, hekata dindi, wukweti ijina dakusoneka nawu, Mwanta wawanyanta nawa Nkaaka yawankaaka.+
17 Namweni nawa kañelu nemani hetena, dichi wabidikili nezu datiyakana kudi atuda ejima atuukaña muluzwizu nindi: “Inzenu kunu, dipompeshenu hamu kukuda kwamelela kweneni kwaNzambi,+ 18 kulonda mudi nyijimba yawanyanta niyawakulumpi jamashidika niyawantu akweti ñovu+ niyawatuwalu niyanowu endelañahu+ niyawantu ejima, yawantu asubuka niyawanduñu, yawantu alema niabula kulema.”
19 Nawa namweni kanyama wazuwa nianyanta ahamaseki niamashidika awu anadipompeshi hamu kulonda azuñi njita nanowu washakamini hakawalu ninamashidika indi.+ 20 Dichi owu kanyama wazuwa amukwatili hamu nakaprofwetu wakutwamba+ wakoñeleña yinjikijilu kumesu indi yaluwañesheliyi nachu antu etejeli kuyisha chinjikijilu chakanyama wazuwa+ ninowu adifukwileña kuchifwikija chindi.+ Henohu achidi amomi, wejima wawu ayuumbilili mwijiya dakesi kabutukaña sawufa.*+ 21 Ilaña ejima ashalilihu ayijahili nampoku yakabali yayilehi yedikili mukanwa kanowu washakamini hakawalu.+ Nawa atuda ejima ekutili nanyijimba yawu.+
20 Nawa namweni kañelu nakufuma mwiwulu iku wudi nansapi* yakwikela+ niileñi* deneni muchikasa chindi. 2 Dichi wakwatili chanzañombi,+ kapela wakushankulu,+ diyi Diyabolu+ nawa Satana,+ nakumukasa yaaka 1,000. 3 Nawa wamuumbilili mwikela,+ wamwenzeleliku nikulamikaku chilamiku hewulu kulonda abuli kutwesha kuluwañesha cheñi nyuza kushika nimpinji yakakuma yaaka 1,000. Chiyakakuma, atela kumukasununaku hakapinji kantesha.+
4 Namweni matanda, nawa owu ashakaminihu ayinkeli wuswa wakusompesha. Namweni mawumi* anowu ajahiliwu* kukoola wunsahu washimwiniwu hadi Yesu nikukoola kuhosha hadi Nzambi, ninowu abulili kudifukula kudi kanyama wazuwa hela kuchifwikija chindi nawa abulili kwiteja kuyisha chinjikijilu hamahama nihamakasa awu.+ Ekalili amomi cheñi nawa ayuulili neyi anyanta hamu naKristu+ hadi yaaka 1,000. 5 (Afu ejima ashalilihu+ hiyekalili amomi cheñiku, kushika nichamanini yaaka 1,000.) Iku dikusañuka kwatachi.+ 6 Wudi namuzañalu nikujila yowu muntu wakekala muchibalu chakusañuka kwatachi;+ kufwa kwamuchiyedi+ hikudi nawuswa hadi wenawaku,+ ilaña akekala atupristu+ aNzambi niaKristu, nawa akayuula neyi anyanta hamu nayena hadi yaaka 1,000.+
7 Chakamana hohu yaaka 1,000, Satana akamukasununa mukaleya kindi, 8 nawa wakaya nakuluwañesha nyuza yidi kumawombu awana eseki, Gogi niMagogi, nakuyipompesha hamu kunjita. Kuvula kwawu kudi neyi wusekulula wakukaluñalwiji. 9 Nawa apalañeneni kwejima kwakumina iseki nikukuchika chilombu chawakakujila nimusumba wakeñewa. Ilaña kesi kafumini mwiwulu nakuyijilumuna.+ 10 Nawa Diyabolu wayiluwañesheleña, amuumbilili mwijiya dakesi nisawufa,* omu mwadiña kanyama wazuwa+ nikaprofwetu wakutwamba.+ Nawa akayikabishaña* mwaana niwufuku haya nyaaka nanyaaka.
11 Namweni itanda deneni ditooka niNowu washakaminihu.+ Iseki niiwulu jatemukili kumesu indi+ nawa hijawaninihu iluña hakushakamaku. 12 Namweni afu alema niabula kulema anemani kwitanda, nawa nyivuñilu ayivuñulwili. Ilaña avuñulwili muvuñilu wukwawu; himuvuñilu wawumi.+ Dichi afu ayisompesheli kushindamena hayuma yasonekeliwu munyivuñilu kwesekeja nanyidimu yawu.+ 13 Kaluñalwiji kalubwili afu adiñamu, kufwa niIjamu* nijena jalubwili afu adiñamu, nawa ayisompesheli hamuntu-hamuntu kwesekeja nanyidimu yawu.+ 14 Kufwa niIjamu* ayuumbilili mwijiya dakesi.+ Idi ijiya dakesi+ demenañaku kufwa kwamuchiyedi.+ 15 Kubombelahu, muntu wejima abulili kusonekawu mumukanda wawumi,+ amuumbilili mwijiya dakesi.+
21 Nawa namweni iwulu dadiha niiseki dadiha;+ muloña iwulu dadikulu niiseki dadikulu jinahiti dehi,+ nawa kaluñalwiji+ hikadiku cheñiku. 2 Namweni nawa musumba wajila, Yerusalema Yayiha yinakusuluka kufuma mwiwulu kudi Nzambi+ anayiloñeshi neyi kankaña anawahishiwu kulonda atambwili nfumwindi.+ 3 Hohenohu natiyili izu datiyakana mwitanda nawu: “Tiyaña! Itenti daNzambi didi hamu nawantu, nawa yena wakashakama nawu, niwena akekala antu jindi. Nawa Nzambi yomweni wakekala nawu.+ 4 Wakakombola madilu ejima kumesu awu,+ nikufwa hikwakekalaku cheñiku,+ hikwakekala cheñi kudishona, kudila hela kuyeñaku.+ Yuma yakunyima yinahiti dehi.”
5 Nawa Owu washakamini hetanda+ wahosheli nindi: “Talaña! Inakubalumuna yuma yejima yiikali yayiha.”+ Cheñi wahosheli nindi: “Sonekaku, muloña awa mazu atelela kuyikuhwelela nawa alala.” 6 Nawa wanlejeli nindi: “Anashikijewi dehi! Yami Alefwa nawa Omega,* yami kutachika nawa yami insa.+ Muntu wunatiyi mpwila, ami nakamwinka menji awaana* kufuma kukaseloki kamenji awumi.+ 7 Muntu wejima wunakwimika mushindu wakaswana yumiyi, ami nakekala Nzambi yindi nawa yena wakekala mwanami. 8 Ilaña akawoma, antu abula chikuhwelelu,+ antu akoñaña yuma yawuzondu, akakujaha antu,+ ayivumbi,*+ akakupesha, akakudifukula kudi ankishi niakakutwamba ejima,+ wejima wawu akayinatila mwijiya dabutukaña kesi nisawufa.*+ Chumichi chinakwimenaku kufwa kwamuchiyedi.”+
9 Kañelu wumu hadi añelu 7 adiña nayeña yakunama 7 yenzeli nayipupu yakukumishaku 7,+ wenjili nakunleja nindi: “Inzaku, nawa nukukuleja kankaña, ñoda Mwana kaMukoku.”+ 10 Dichi wantwalili kumpidi yeneni nawa yayilehi nañovu yaspiritu, nawa wammwekesheleli Yerusalema musumba wajila wasulukileña mwiwulu kufuma kudi Nzambi+ 11 wukweti kulema kwaNzambi.+ Chejeji chanowu musumba chadiña neyi ilola dasweja kulema wuseya, neyi ilola dajasiperi dinakukejima neyi ilola dakrisitali.+ 12 Wadiña nampwembu yeneni nawa yayilehi, wadiña nayiisu 12 niañelu 12 emeneña haniyi yiisu, hayiisu yeniyi asonekelihu majina anyichidi 12 yawanyana kaIsarela. 13 Kumusela kwadiña yiisu yisatu, kukabeta kakuchimunswa kwadiña yiisu yisatu, kukabeta kakuchidiilu kwadiña yiisu yisatu nawa kumujika kwadiña yiisu yisatu.+ 14 Mpwembu yamusumba yadiña cheñi namalola 12 achikuku, nawa hanowu malola asonekelihu majina 12 awapostolu 12+ aMwana kaMukoku.
15 Dichi wahosheleña nanami wadiña nachesekelu cheteti dawuru kulonda yapimi musumba niyiisu yawu nimpwembu yawu.+ 16 Musumba wadiña nambadi jiwana jesekana, nawa mukuleha nimuwihi mwadiña mwesekana. Dichi wapimini musumba neteti, wadiña mabulu 12,000;* wadiña wesekana mukuleha nimuwihi nimukuleha kwiwulu. 17 Nawa wapimini mpwembu yanowu musumba, yadiña makyubiti 144,* kwesekeja nachapimañawu antu, dichapiminiyi nikañelu. 18 Mpwembu ayituñili namalola ajasiperi+ nawa musumba wadiña wawuru yakadi majilu neyi igilasi. 19 Yikuku yampwembu jamusumba, ayiwahishili namalola ashiyashana asweja kulema wuseya: chikuku chatachi chadiña chamalola ajasiperi, chamuchiyedi asafira, chamuchisatu akalisidoni, chamuchiwana aemarodi, 20 chamuchitanu asadonikisi, chamu 6 asaridini, chamu 7 akisoliti, chamu 8 aberili, chamu 9 atopazi, chamu 10 akirisoparasi, chamu 11 ayakinita, chamu 12 aamatesiti. 21 Nawa yiisu 12 yadiña yamperola 12; chiisu-hichiisu achituñili namperola yimu. Nawa mukwakwa weneni wamusumba wadiña wawuru yakadi majilu neyi igilasi damwekanaña nikwishinadi.
22 Hinamwenimu tembeliku, muloña Yehova* Nzambi Wañovu Jejima+ diyi tembeli yawu, niMwana kaMukoku. 23 Nawa musumba wenowu hiwakeñekaña itena hela kakweji kutoñekelamuku, muloña kulema kwaNzambi dikwatoñekelañamu,+ nawa inoñu dawu hiMwana kaMukoku.+ 24 Nyuza yakendaña muchejeji chanowu musumba,+ nawa anyanta ahamaseki akaletelamu kulema kwawu. 25 Yiisu yawu hiyakayenzela hela chanti namwaanaku, muloña himwakekala wufukuku.+ 26 Nawa akaletelamu kulema nikalemesha kanyuza.+ 27 Hela chochu, himwakeñila chuma chajilolawu hela muntu wakoñaña yuma yawuzondu nawa wadimbanañaku;+ ilaña mwakeñila hohu antu asonekawu mumuvuñilu wawumi waMwana kaMukoku.+
22 Nawa kañelu wanlejeli kaloña kamenji awumi,+ akejima neyi ilola dakrisitali, kafumini mwitanda daNzambi nidaMwana kaMukoku+ 2 nakuhita hakachi kamukwakwa weneni wamusumba. Ishinadi niishinadi dakaloña kwadiña nyitondu yawumi yasoñeleña nyikaabu 12, yasoñeleña nyikaabu yayu hakakweji-hakakweji. Nawa mafu anoyu nyitondu adiña akuuka nachu nyuza.+
3 Nawa himwakekala cheñi ishiñuku. Ilaña itanda daNzambi nidaMwana kaMukoku+ dakekalaña muniwu mumusumba, nawa anduñu jaNzambi akamukalakelaña mudimu wajila; 4 nawa akamonaña kumesu indi,+ niijina dindi dakekala hamahama awu.+ 5 Cheñi, wufuku hiwakekalaku cheñiku,+ hiyakakeñaña cheñi chejeji chenoñu hela kutoñeka kwetenaku, muloña Yehova* Nzambi wakayitoñekelaña chejeji,+ nawa akayuula neyi anyanta haya nyaaka nanyaaka.+
6 Wanlejeli nindi: “Awa mazu atelela kuyikuhwelela nawa alala;+ eñañi, Yehova,* Nzambi woneneni atuprofwetu,+ natemeshi kañelu kindi kulonda aleji anduñu jindi yuma yikumwekana katataka. 7 Tiyaña! Inakwinza swayi-swayi.+ Wukweti muzañalu yowu muntu wunakuhemba mazu awuprofwetu amuniwu muvuñilu.”+
8 Ami Yowanu, yami natiyileña nikumona yumiyi. Chinatiyili nikuyimona, nadimbukili heseki kunyendu yanowu kañelu wanlejeli yumiyi kulonda nidifukuli kudi yena. 9 Ilaña yena wanlejeli nindi: “Lekaku! Bayi wila ochuku! Ami nidi hohu mukwenu nduñu nawa wahadi anakweyi atuprofwetu niwahadi owu anakuhemba mazu amuniwu muvuñilu. Difukuli kudi Nzambi.”+
10 Wanlejeli cheñi nindi: “Bayi wulamika chilamiku hanawa mazu awuprofwetu amuniwu muvuñiluku, muloña mpinji yatoñolawu yidi kwakwihi. 11 Muntu wabula kuloña, atwalekihu nakubula kuloña kwindi, nawa muntu wakoñaña yuma yawuzondu, atwalekihu nakukoña yuma yawuzondu; ilaña muntu waloña, atwalekihu nakuloña kwindi, nawa mukakujila, atwalekihu nakujila kwindi.
12 “‘Tiyaña! Inakwinza swayi-swayi, nawa wufwetu wunahanaña nidi nawu, kulonda nifweti muntu-himuntu kwesekeja namudimu windi.+ 13 Yami Alefwa nawa Omega,*+ yami mutachi nawa wakukuminina, yami kutachika nawa yami insa. 14 Adi namuzañalu wowu antu akosaña nyinkukumba yawu+ kulonda ekali nawuswa wakuda nyikaabu yakunyitondu yawumi,+ nawa atweshi kwiñila mumusumba kuhitila muyiisu yindi.+ 15 Hanji hadi atuwa,* akakupesha, ayivumbi,* akakujaha antu, akakudifukula kudi ankishi niantu ejima akeña kutwamba nawa atwambaña.’+
16 “‘Ami Yesu, natemeshi kañelu kami ashimuni wunsahu wayumiyi kudi enu kulonda yipompelu yihetelimu. Yami muji nawa mwana kaDavidi+ nawa yami ntanda wakumacha watoñeka.’”+
17 Nawa spiritu nikankaña+ ahoshaña nawu, “Inzaku!” nawa muntu wejima wunakutiya ahoshi nindi “Inzaku!” nawa wejima wunatiyi mpwila enzi;+ wejima wunakeñi, atambuli menji awumi awaana.+
18 “Inakushimuna wunsahu kudi muntu wejima watiyaña mazu awuprofwetu amuniwu muvuñilu nami: Neyi muntu abombelaku kuyumiyi,+ Nzambi niyena wakamubombelahu yipupu yasonekawu muniwu muvuñilu;+ 19 nawa neyi muntu afumishaku kumazu amuniwu muvuñilu wawuprofwetu, Nzambi hakamwiteja kuda kunyitondu yawumi+ hela kwiñila mumusumba wajilaku,+ yuma yasonekawu muniwu muvuñilu.
20 “Owu washimunaña wunsahu wayumiyi nahoshi nindi, ‘Chalala, inakwinza swayi-swayi.’”+
“Ameni! Inzaku, Mwanta Yesu.”
21 Luwi lwasweja lwaMwanta Yesu lwiikali nawakakujila.
Hela “Kusolola; Kubutununa.”
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Hela “yami A nawa yami Z.” Alefwa hinsona yatachi nawa Omega hinsona yakukumishaku mundonda yansona jachiGiriki.
Hela “nvula yachishika yitooka.”
Hela “yawambuka.”
Hela “makii.”
Hela “Hedesi,” dikwila nawu, ijamu dawantu ejima. Talenu Kulumbulula.
Hela “yawambuka.”
Talenu Kulumbulula.
Talenu Kulumbulula.
MuchiGiriki, poneya. Talenu Kulumbulula.
MuchiGiriki, “nshiya.”
MuchiGiriki, “namajina antesha.”
Hela “kii.”
Hela hekwawu, “wembujoleli chakutalilahu chakuumika kwami.”
Hela “ilola dalema wuseya dichinana.”
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Hela “hakachi.”
Hela “makumi amakombakaji mapampa makumi amakombakaji.”
Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Iwayawaya dasiliva dawaRoma desekeni nawufwetu wefuku dimu. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “Hedesi,” dikwila nawu, ijamu dawantu ejima. Talenu Kulumbulula.
Chumichi chinakutalisha kumashi awumi wawu apwekesheliwu hakameña. Talenu Kulumbulula.
Hadaha mavuji ampembi.
Hela “kwaselelaña itena.”
Hela “hakachi.”
Hela “yikweti wumi.”
Hela “kii.”
Daya mukwila nawu, “Kujilumuna.”
Daya mukwila nawu, “Mukakujilumuna.”
Hela “20,000 mapampa 10,000,” dikwila nawu, 200,000,000.
Iyi sawufa yinateniwu haniyi vasi himalola abutukaña kesi.
Iyi sawufa yinateniwu haniyi vasi himalola abutukaña kesi.
MuchiGiriki, poneya. Talenu Kulumbulula.
Hela “nadijiñi.”
Hela “mbwechi yakupima nachu.”
Hela “ayitalileña.”
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Hela “yibañula yawanta.”
Hela “amukwatili.”
Daya mukwila nawu, “Hinyi Wudi Neyi Nzambi?”
Hela hekwawu, “ilaña yena [dikwila nawu, chanzañombi] amushindili.”
Talenu Kulumbulula.
Dikwila nawu, mpinji jisatu nachikunku.
MuchiGiriki, “mbutu.”
Dikwila nawu, chanzañombi.
Hela “yibañula yawanta.”
Hela hekwawu, “Neyi kudi muntu akujahawu nampoku yakabali.”
Hela “spiritu.”
Hela “naambala yawuntu.”
Hela “yakuzuwa.”
MuchiGiriki, poneya. Talenu Kulumbulula.
Hela “mulupasa.”
Iyi sawufa yinateniwu haniyi vasi himalola abutukaña kesi.
Hela “nantambu, nanyonji.”
Kwakwihi namakilomita 296. Ibulu dimu dadiña namamita 185. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Hela “mazu awunsompeshi.”
Hela “kumusela.”
MuchiGiriki, “aspiritu azonda.”
MuchiGiriki, HaraMagedoni, kufuma kwizu dachiHeberu daya mukwila nawu, “Mpidi yaMegido.”
Hela “lupasa.”
Ntalenta yawaGiriki yimu yesekeni na 20.4 kg. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Talenu Kulumbulula.
MuchiGiriki, poneya. Talenu Kulumbulula.
Hela “lupasa.”
MuchiGiriki, poneya. Talenu Kulumbulula.
Hela “kashinshi.”
Hela hekwawu, “muuya; mazu onenawu.”
Hela “yakuzuwa.”
MuchiGiriki, poneya. Talenu Kulumbulula.
Hela “nyiloña.”
Hela “mulupasa.”
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Talenu Kulumbulula.
Hela “nimawumi.”
Hela “yafwilileña wumi weyi.”
Hela “Haleluya!” “Ya” hiijina daYehova muwihi.
MuchiGiriki, poneya. Talenu Kulumbulula.
MuchiGiriki, “kufuma muchikasa chamumbanda.”
Hela “Haleluya!” “Ya” hiijina daYehova muwihi.
Hela “Haleluya!” “Ya” hiijina daYehova muwihi.
Hela “Haleluya!” “Ya” hiijina daYehova muwihi.
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Hela “yibañula yawanta.”
Hela hekwawu, “chakusampwila.”
Iyi sawufa yinateniwu haniyi vasi himalola abutukaña kesi.
Hela “kii.”
Hela “cheni.”
Talenu Kulumbulula niChi 6:9 tth.
MuchiGiriki, “ajahiliwu nachizembi.”
Iyi sawufa yinateniwu haniyi vasi himalola abutukaña kesi.
Hela “akayikañeshaña; akayikasa mukaleya.”
Hela “Hedesi,” dikwila nawu, ijamu dawantu ejima. Talenu Kulumbulula.
Hela “Hedesi,” dikwila nawu, ijamu dawantu ejima. Talenu Kulumbulula.
Hela “yami A nawa yami Z.” Alefwa hinsona yatachi nawa Omega hinsona yakukumishaku mundonda yansona jachiGiriki.
Hela “akadi yena kufweta.”
Talenu Kulumbulula, “Wuvumbi.”
Iyi sawufa yinateniwu haniyi vasi himalola abutukaña kesi.
Kwakwihi namakilomita 2,220. Ibulu dimu dadiña namamita 185. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Kwakwihi namamita 64. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Talenu Nsañu Jikwawu A5.
Hela “yami A nawa yami Z.” Alefwa hinsona yatachi nawa Omega hinsona yakukumishaku mundonda yansona jachiGiriki.
Dikwila nawu, antu akoñaña yuma yawuzondu kumesu aNzambi.
Talenu Kulumbulula, “Wuvumbi.”