-
Walala Kutalisha Hadi Tata, niMwana, niSpiritu YajilaChumanyi Chacheni Chatañishaña Bayibolu?
-
-
hakachi kaYesu niNzambi Watwesha yejimaku, watela kuya kudi nsoneki mukwawu waBayibolu kulonda wutiyilihu nsañu yikwawu. Chakutalilahu, toñojokaku hansañu yasonekeliwu kudi Matewu. Kutalisha kukukuma kwanshakaminu yamakonu, Matewu wasonekeli mazu aYesu nindi: ‘Ilaña itañwodu hela mpinji oyu hosi wayilukaku, hela añelu amwiwulu, hela Mwana chiña Tata hohu.’ (Matewu 24:36) Indi awa mazu anakumwekesha ñahi nawu Yesu hidiyi Nzambi Watwesha yejimaku?
Yesu wahosheli nindi Tata weluka jajivulu kubadika jelukayi Mwana. Neyi Yesu wadiña nambadi yaNzambi Watwesha yejima, mutenowu wadi kwiluka yikuma yoyimu neyi yoyelukayi Tata yindi. Komana Mwana niTata hiyanatweshi kwesekanaku. Ilaña antu amakwawu atela kuhosha nawu: ‘Yesu wadiña muyedi. Aha nakuhosha neyi muntu.’ Hela neyi chadiña mwenimu, indi spiritu yajila hichumanyi? Neyi yidi nambadi yoyimu yaNzambi hamu neyi Tata, muloñadi Yesu chabuliliyi kuhosha nindi spiritu yeluka yuma yelukayi Tata?
Chiwukutwalekahu nakudiza kweyi kwaBayibolu, wamba keluka yibaba yayivulu yamuBayibolu yahoshaña haniyi mpanji. Yamwekeshaña walala hansañu yaTata, niMwana, nispiritu yajila.—Masamu 90:2; Yililu 7:55; Akolose 1:15.
-
-
Chabulilañawu eniKristu Alala Kuzatisha Kulusu haKudifukulaChumanyi Chacheni Chatañishaña Bayibolu?
-
-
APENDIKISI
Chabulilañawu eniKristu Alala Kuzatisha Kulusu haKudifukula
YIHITA yawantu ayikeña kulusu nawa ayilemeshaña. The Encyclopædia Britannica yatenaña kulusu nawu “hichinjikijilu cheneni nankashi chansakililu yaweniKristu.” Hela chochu, eniKristu alala hiyazatishaña kulusu hakudifukulaku. Muloñadi?
Muloña weneni wudi wakwila nawu Yesu Kristu hafwilili hakulusuku. Izu dachiGriki dabalumunawu kakavulu nawu “kulusu” histau·rosʹ. Idi izu dalumbuluka chikupu nawu “chishimi hela mutondu woloka.” The Companion Bible yahoshaña nawu: “[Stau·rosʹ] bayi neyi hiizu dalumbuluka yikunku yiyedi yambawu yakukimbakesha hakachi nakwilisha nfuñuku . . . Kwosi nihamu hasonekawu [muChitiyañenu Chachiha] chamwidimi dachiGriki hela hazatishawu yikunku yiyedi yambawuku.”
Munyikanda yayivulu, ansoneki aBayibolu azatisha izu dikwawu dachuma chazatishiliwu hakufwa kwaYesu. Idi hiizu dachiGriki daxyʹlon. (Yililu 5:30; 10:39; 13:29; Aŋalija 3:13; 1 Petulu 2:24) Idi izu dalumbuluka nawu “Mwalachi” hela “chishimi, kapama, hela mutondu.”
Kulumbulula muloña waweni chazatisheleñawu mutondu hohu kakavulu hakujahana nachu, mukanda waDas Kreuz und die Kreuzigung (Kulusu nikupopela), wasonekeliwu kudi Hermann Fulda, wahoshaña nawu: “Hikwadiña nyitondu kwiluña datondeliwu nawu dakujahilaña antu hatokaku. Komana adiña nakushimika mutondu wamwalachi hamaseki. Henaha, dihu hayishileñawu ambanji iku makasawu anayipopeli kwiwulu nawa kakavulu nyendu yawu adiña nakuyikasa hela kuyipopa.”
Hela chochu, wunsahu waweni wakushika hamuchima wafumaña Mwiizu daNzambi. Kapostolu Pawulu wahosheli nindi: “Kristu watukuulili kukushiña kwanshimbi kwatushiñiluwu, nanochu chamubalumwinuwu kwikala washiñewa hansañu yetwetu. Muloña anasoneki nawu, muntu akukudikawu kumutondu washiñewa.” (Aŋalija 3:13 King James Version) Pawulu hanu, wasonekeli mazu adi haKuhituluka 21:22, 23, ahosha chikupu kutalisha kumutondu, bayi kulusuku. Chineli kujaha muntu munjila yamuchidiwu kwaletesheleña muntu kwikala “washiñewa,” komana hichatela kuwaha kudi eniKristu kuwahisha mumatalawu nayifwikija yinakumwekesha chamupopeliwu Kristuku.
eniKristu azatishileña kulusu hakudifula muyaaka yatachi 300 kufuma hafwiliyi Kristuku. Hela chochu, muyaaka nkulakaji yamuchiwana, Mwanta wawusenji Constantine wabalumukili nakwikala mwiniKristu wabula kujila nawa watiyakesheli kulusu neyi dichinjikijilu chawuKristu. Mwejima mwatoñojokeleñayi Constantine, kulusu hiyakundaminihu nikunsañu jaYesu Kristuku. Kulusu, chalala yikweti ntachikilu yawusenji. The New Catholic Encyclopedia yetejaña nawu: “Kulusu yawanikaña muyisemwa yawantu ejima henohu kanda kwikali eniKristu nimuyisemwa yawantu abula kwikala eniKristu.” Akwanshimbi amavulu esekeja kulusu nayililu yakudifukula niyisemwa yakubajama kwawusenji.
Muloñadi ichi chinjikijilu chawusenji chiyachitiyakesheliwu? Chinamwekani neyi, akeñeleña nawu chikali chaswayi kudi asenji kwiteja “wuKristu.” Ilaña kudifukula kuchifwikija chawusenji hichuma chalekeshawu chikupu muBayibolu. (2 Akorinda 6:14-18) Nsona niyena yakanisha nyichidi yejima yakupesha. (Kwidika 20:4, 5; 1 Akorinda 10:14) Hela chochu, hamuloña washikilamu, eniKristu alala hiyazatishaña kulusu hakudifukulaku.a
a Nsañu yikwawu yahosha hansañu yakulusu, talenu hamafu 89-93 amukanda waReasoning From the Scriptures, wasonekawu kudi Ayinsahu jaYehova.
-
-
Kudya kwaMwanta kwaMelela—Chidika Chamulemeshaña NzambiChumanyi Chacheni Chatañishaña Bayibolu?
-
-
APENDIKISI
Kudya kwaMwanta kwaMelela—Chidika Chamulemeshaña Nzambi
ENIKRISTU ayileja kwanakana kufwa kwaKristu. Ichi chidika achitenaña cheñi nawu ‘kudya kwaMwanta kwamelela.’ (1 Akorinda 11:20) Chumanyi chaleteshaña ichi chidika kusweja kulema? Mpinjinyi nawa munjilanyi mwatela kuchanakaninawu?
Yesu Kristu watachikili chidikichi hawufuku wawaYudeya waPaseka mu 33 C.E. Paseka hichidika chadiña nakwanakanawu kamu hohu muchaaka, hefuku da 14 dakakweji wawaYudeya waNisani. Hakuwana idi ifuku, aYudeya adiña nakutalila ifuku damuchilaaka chanoña hana hesekanaña wufuku nimwaana. Idi hifuku dekalañaku neyi maora 12 ampinji yamwaana nimaora 12 ampinji yawufuku adi kwakwihi nakwesekana. Kusambilila kwatachi kwakakweji wamuha kwakwihi nanidi ifuku kwamwekesheleña ntachikilu yaNisani. Paseka yekalileñaku neyi munahiti dehi mafuku 14, hanyima yakuhuma kwetañwa.
Yesu wanakanini Paseka hamu nawapostolu indi, nawa wamuhañili Yudasi Isakaroti, nkumininaku
-