Bung Sawm Leh Paruk
“Inhmangaih Tawn Uar Rawh U”
1. Jehova Thuhretute inkhâwmnaa lo tel tharte rilru khawih ṭhîntu chu eng nge ni?
JEHOVA THUHRETUTE inkhâwmnaa an tel hmasak ber ṭuma mite rilru khawih ṭhîntu chu hmangaihna an lantîr hi a ni. Anmahni an lo lawm dânah leh an lo kawm dân aṭangin chu chu an hmu a. Kan inkhâwmpui rawn chhîmtute pawhin he hmangaihna hi an hmu bawk a ni. Chanchin thar lakhâwmtu pa pakhat chuan: ‘Ruihhlo rui emaw, zu rui emaw an awm lo va. Au vak vak leh ṭê vak vak an awm bawk hek lo. Innam sawk sawk an awm lo va. An innêk buai lo bawk. Tuma’n ṭawngkam bawlhhlawh leh ânchhia an chhâk chhuak lo va. Fiamthu bawlhhlawh sawi emaw, zahmawh ṭawngkam hmang emaw an awm hek lo. Tuma’n zial an zu lo va. Rûkrû an awm lo bawk a. Kawt vêlah tuma’n bur ruak an paih mai mai lo bawk. A danglam tak zet a ni,’ tiin inkhâwmpui chungchâng a ziak a ni. Hêng zawng zawng hi hmangaihna târ lanna a ni; “a che mawi lo lo va, mahni hma a sial lo va” a tih ang chi hmangaihna chu.—1 Korinth 13:4-8.
2. (a) Hmangaihna kan lantîrna aṭanga lo lang chhuak tûr chu eng nge ni? (b) Krista entawnin eng ang hmangaihna nge kan neih ngai?
2 Unaute hmangaihna hi Kristian dik takte chhinchhiahna a ni a. (Johana 13:35) Thlarau lama kan ṭhan chhoh zêl hian chu hmangaihna lantîr tam lehzual dân chu kan zir a ni. Tirhkoh Paula chu a Kristianpuite’n hmangaihna “[an] ngah lehzual nân” a ṭawngṭai ṭhîn a. (Philippi 1:9) Tirhkoh Johana chuan kan hmangaihna chu mahni inphat hmangaihna a ni tûr a ni tih a târ lang a ni. Ani chuan heti hian a ziak: “He miah hian hmangaihna engnge a nih kan hria, [Pathian Fapa] chuan kan tân a nunna a pêk tâk avângin; keini pawhin unaute tân kan nunna kan pe ve tûr a ni,” tiin. (1 Johana 3:16; Johana 15:12, 13) Kan unaute tân hian nunna kan pe phal tak tak ang em? Unaute tâna nunna pêk a ngaih châng awm mang lo mah se, kan tâna a remchân loh hunah pawh unaute ṭanpui tûrin eng ang chiahin nge hma kan lâk?
3. (a) Eng kawngin nge hmangaihna kan lantîr lehzual theih ang? (b) Engvângin nge tûna inhmangaih tawn uar hi thil pawimawh tak a nih?
3 Mahni inphatna rilru lantîrtu kan thiltihte bâkah, kan unaute ngainatna tak tak kan neih a ngai a. Pathian Thu chuan: “Unaute hmangaih kawngah chuan hmangaih takin inlainat tawn ṭheuh rawh u,” tiin min fuih a ni. (Rom 12:10) Chutiang rilru chu mi ṭhenkhatte chungah chuan kan pu ngei mai. Mahse, mi tam zâwkte chunga chutiang rilru put chu kan zir thei ang em? Khawvêl hlui tâwpna a hnaih tial tial avângin, kan Kristianpuite hnaih lehzual chu a pawimawh hle a ni. Bible chuan heti hian a sawi: “Thil zawng zawng tâwpna chu a hnai tawh a . . . Eng dang zawng aiin inhmangaih tawn uar rawh u; hmangaihnain sual tam tak a khuh si ṭhîn a,” tiin.—1 Petera 4:7, 8.
Buaina A Lo Chhuahin
4. (a) Engvângin nge kohhran chhûnga mite inkârah buaina a chhuah theih? (b) Kan duhzâwng ni ṭhîn lo mah se, Bible zilhna pawm chuan eng rah ṭha nge a chhuah theih?
4 Ṭha famkim lo kan nih chhûng chuan mi dangte thinurna tûr tih châng kan nei ngei dâwn a. Kan unaute pawhin kawng chi hrang hrangin kan lakah thil an tisual thei bawk. (1 Johana 1:8) Chutiang dinhmun chu lo ṭawng ta la, engtin nge i tih ang? Pathian Lehkha Thu-in tih dân tûr min kawhhmuh a ni. Mahse, chûngte chu keini mihring ṭha famkim lote tih duhzâwng nên a inrem kher lo thei a. (Rom 7:21-23) Nimahsela, Bible-a zilhna thu awmte tih tak zeta kan zawmna chuan Jehova tihlâwm kan duh tak zetzia a lantîr ang a. Mi dangte kan hmangaihna pawh a tipung bawk ang.
5. Mi tuin emaw kan rilru tina ta se, engvângin nge kan thungrulh loh vang?
5 Mite chuan an rilru a nat hian an rilru tinatu chunga phuba lâk dân kawng an zawng ṭhîn a. Mahse, chu chuan dinhmun a tichhe zâwk daih a ni. Thungrulh a ngai a nih chuan Pathian kutah kan dah mai tûr a ni. (Thufingte 24:29; Rom 12:17-21) Mi dang erawh chuan an rilru tinatu chu pehhêl an tum thung thei a. Mahse, kan rinpuite chu chutiang chuan kan ti tûr a ni lo; a chhan chu kan biakna Pathian pawm tlâk a nih leh nih loh chu kan unaute kan hmangaih dânah a innghah tel tlat vâng a ni. (1 Johana 4:20) Chuvângin, Paula pawhin heti hian a lo ziak rêng a: “Tupawhin tu chungah pawh thupawi nei ang ula, indawh tawnin inngaidam tawn ula; Lalpa chuan a ngaidam che u ang tak khân ngaidam ve rawh u,” tiin. (Kolossa 3:13) Chutiang chuan i ti thei ang em?
6. (a) Kan unaute chu eng anga zîngin nge kan ngaihdam ang? (b) Eng hriatthiamnain nge kan chunga thil tihsual paizam tûrin min ṭanpui ang?
6 A nih leh kan chungah miin thil tisual fo ta sela, chu chu kohhran aṭanga hnawh chhuahna tling khawp sual lian tham ni si lo se, engtin nge ni ang? Chutiang sual tênau deuhte chu tirhkoh Petera chuan ‘vawi sarih thlenga’ ngaidam tûrin rawtna a lo siam a. Mahse, Isua erawh chuan: “‘Vawi sarih thlengin’ ka ti lo va che, ‘Vawi sarih hmun sawmsarih thlengin,’ ka ti zâwk che a ni,” a ti thung. Ani chuan mi tupawhin kan chunga an bat aiin Pathian chunga kan bat chu a tam zâwk hle tih a sawi pawimawh a ni. (Matthaia 18:21-35) Nî tin hian kan tisual tih pawh inhre lovin Pathian lakah thil kan tisual ṭhîn—a châng chuan mahni hmasial taka thil kan tih vâng te, kan thusawi leh ngaihtuahna vâng te, a nih loh leh kan tih tûr kan tih loh vâng tein. (Rom 3:23; 7:21) Chutichung chuan Pathianin kan chungah zah a la ngai zui zêl a. (Sam 103:10-14; 130:3, 4) Chutiang rilru put hmang bawk chu mi dangte chunga lantîr ve tûrin min phût a ni. (Matthaia 6:14, 15; Ephesi 4:1-3) Chutianga kan tih chuan, “sual chhinchhiah lo” hmangaihna kan nei tihna a lo ni ang.—1 Korinth 13:4, 5, NW; 1 Petera 3:8, 9.
7. Unau tuin emaw kan chungah lungnih lohna nei ta sela, engtin nge kan tih ang?
7 A châng chuan kan unaute chungah lungâwi lohna engmah kan nei lo chung pawhin anmahni zâwkin kan chungah lungnih lohna engemaw an nei tih kan hre mai thei a. 1 Petera 4:8-in a sawi ang hian ‘hmangaihnaa khuh bo’ kan thlang thei a ni. A nih loh leh, anmahni chu be hmasain, inlaichînna ṭha neih leh chu kan tum thei bawk.—Matthaia 5:23, 24.
8. Kan rinpui tuemawin min tilungni lo zâwngin thil ti ta sela, eng nge tih theih awm?
8 Kan rinpui pakhat chuan nangmah chauh ni lo, mi dangte pawh tilungni lo tûr thil engemaw a lo ti pawh a ni thei a. Chutiang a nih chuan amah va biak chu a ṭha law’ng maw? Ṭha mai thei. Ṭha taka buaina i hrilhfiah chuan rah ṭha tak a chhuah thei a ni. Mahse: ‘Pathian Thu nêna inrem lo thil engemaw a ti tak zet em? Nge, a lo seilen chhoh dân leh ka seilen chhoh dân a inan loh vângin ka lo buai mai mai zawk?’ ti tein inzâwt hmasa phawt ang che. Mahnia tehkhâwng insiam a, chûngte hmanga rorêl lo tûrin fîmkhur rawh. (Jakoba 4:11, 12) Jehova chuan mi zawng zawng chu tumah thlei bîk nei lovin a pawm vek a, thlarau lama an lo ṭhan chhoh zêlna kawngah hian an chungah a dawhthei bawk a ni.
9. (a) Kohhran chhûnga thil sual nasa tak tih chu tute’n nge ngaihven ang? (b) Thil tihsualna tuartu kha eng hunah nge a che hmasa zâwkah a ṭan ang a, chutah chuan eng nge a tum ber tûr ni ang?
9 Kohhran chhûnga tuemaw chu sual lian tham tak, nungchang bawlhhlawhna ang chi-ahte a lo inhnam hnawih chuan ngaihven nghâl vat tûr a ni. Tute’n nge ngaihven ang? Upate’n an ngaihven tûr a ni. (Jakoba 5:14, 15) Amaherawhchu, sumdâwnna thilah emaw, ṭawngkam hman fîmkhur loh vâng emawa mi dang chungah thil tihsual a nih chuan, a tuartu chuan a chunga tisualtu chu a fâlin a kâwm phawt tûr a ni. (Matthaia 18:15) Chutianga tih hnu pawha thil a fel theih loh chuan, Matthaia 18:16, 17-a sawi angin hma lâk zêl a ngai ang. Kan unau thil tisualtu kan hmangaihna leh amah “hneh” kan duhna chuan a thinlung thleng pha tûr zâwnga hma la tûrin min ṭanpui dâwn a ni.—Thufingte 16:23.
10. Buaina a lo chhuah hunah, ngaih dân dik tak nei tûrin engin nge min ṭanpui ang?
10 Buaina lian tham tak emaw, tê tham emaw a lo chhuah rêng rêngin, Jehova thlîr dân hriat thiam kan tum chuan chu chu kan hlâwkpui ngei ang. Sual engpawh a hnâwl vek a, hun a tih hunah sim duh lova sual nasa tak titute chu a inawpna pâwl aṭangin a thian fai ṭhîn a ni. Amaherawhchu, kan zavai hian sual tênau deuh chu kan ti ṭhîn a, a dawhtheihna leh a zahngaihna kan mamawh vek tih hi i theihnghilh ngai lo vang u. Chuvângin, Jehova chuan mi dangte’n kan chunga thil an tihsual huna kan entawn tûr chu min tihhmuh tawh a. Zahngai thei kan nih hian a hmangaihna kan lantîr ve tihna a ni.—Ephesi 5:1, 2.
‘Inhawn’ Dân Tûr Kawng Zawng Rawh
11. Engvângin nge Paula khân Korinth khuaa mite chu “inhawng” tûra a fuih?
11 Paula chu Grik rama Korinth khuaah kohhran tungding tûrin thla tam tak a châm a. Chuta unaute ṭanpui tûr chuan a thawk rim hle a, anni chu a hmangaih hle bawk a ni. Mahse ṭhenkhat chuan amah chu an ngaina lêm lo va. An sawisêl reng zâwk a. Chuvângin, hmangaihna lantîrna kawnga “inhawng” turin anni chu a fuih ta rêng a ni. (2 Korinth 6:11-13; 12:15) Mi dangte chunga hmangaihna kan lantîr nasat dân kan ngaihtuah tûr a ni a, hmangaihna lantîrna kawnga inhawn nasat lehzual dân kan zawng bawk tûr a ni.—1 Johana 3:14.
12. Engtin nge kohhran chhûnga mi zawng zawng kan hmangaihna kan tihpun theih ang?
12 Kohhran chhûngah hian hnaih harsa tih deuh kan nei em? Anni’n ti ve se kan duh angin, kan mize inan lohnate ngaihhnathiam kan tum chuan kan inlaichînna a ṭhat phah thei a. An mize ṭhatna laite kan zawn chhuaha kan ngaihtuah chuan an chunga kan rilru put hmang pawh a ṭha zâwk thei bawk a ni. Chu chuan anmahni kan hmangaihna chu a tipung ngei ang.—Luka 6:32, 33, 36.
13. Engtin nge kan kohhran chhûnga mite hmangaihna lantîrna kawngah kan inhawn lehzual theih ang?
13 Mi dangte tâna kan thil tihtheih hian chin tâwk chu a nei ngei mai. Inkhâwm apiangin mi zawng zawng chu kan be kim vek hman kher lo vang a. Ṭhiante chaw eia kan sâwm hunah pawh mi zawng zawng kan sâwm kim thei kher lo bawk ang. Mahse, kan kohhrana mi tuemaw hriat chian lehzual theih nân hun rei lo tê an bula awmin kan inhawng lehzual thei lâwm ni? Kan mi hriat chian vak lohte pawh thlawhhma rawngbâwlnaa min thawhpui tûrin kan sâwm zeuh zeuh thei lâwm ni?
14. Kristian kan la hmuh ngai rêng rêng lohte bula kan awmin, engtin nge uar taka inhmangaih tawnna kan lantîr theih ang?
14 Kristian inkhâwmpuite hi hmangaihnaa kan inhawn theihna hun remchâng ṭha tak a ni a. Mi sâng tam tak an rawn inkhâwm mai thei. An zavai chuan kan kâwm vek thei lo vang a; mahse, mahni awlsamna aiin an ṭhatna tûr kan ngaih pawimawh zâwkzia lantîr thei tûr zâwngin kan khawsa thei a ni. Chhûn chawlh laiin kan bul hnaia mi ṭhenkhatte chu be hmasain kan ngaihsak tih kan lantîr thei bawk. Engtik nîah emaw chuan leia chêng zawng zawng hi unaupa leh unaunu vek an la ni ang a, Pathian dik leh mi zawng zawng Pa biaknaah chuan pumkhat an ni bawk dâwn a ni. Mi dangte nêna han inhriat chian tawn chu a va hlimawm dâwn êm! Uar taka inhmangaihna chuan chutianga tih chu duh tûrin min chêttîr ang. Engah nge tûnah kan tih ṭan nghâl loh vang le?
Ennawn Nâna Sawiho Tûrte
• Kristiante inkârah buaina a lo awmin eng anga chinfel tur nge ni a, eng vâng nge?
• Eng kawngtein nge thlarau lama kan ṭhan chhoh zêl pahin kan hmangaihna pawh a ṭhan chhoh ve zêl ang?
• Engtin nge uar taka inhmangaihna chu kan ṭhian bul hnaite chungah chauh ni lovin, mi dangte chungah pawh kan lantîr theih?
[Phêk 148-naa milem]
Kohhran inkhâwmna hmuna mi angin, Kristian hmangaihna chu kawng tam taka lantîr a ni