Vênnainsâng ONLINE LIBRARY
Vênnainsâng
ONLINE LIBRARY
Mizo
Ṭ
  • â
  • ê
  • î
  • û
  • ṭ
  • Ṭ
  • BIBLE
  • THU LEH HLA CHHUAHTE
  • INKHAWMTE
  • w01 4/1 p. 15-20
  • ‘Pathian Thu Chu A Darh Ta Zê-l A’

I thlanah hian video a awm lo.

A pawi lutuk, he video hi a load theih loh.

  • ‘Pathian Thu Chu A Darh Ta Zê-l A’
  • Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2001
  • Thupuitête
  • Thu Thuhmun
  • Zirtîrte Tam Taka Punna
  • Khaw Tina Darhna
  • Punna Chak Tak
  • Thlarau Thianghlimin Hna A Thawk
  • Kristianna Dikin A Hneh!
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2001
  • Kum Zabi Khatna leh Tûn Laia Pathian Thlarau Kaihhruaina
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2011
  • Thil Engkimin Jehova Ropuizia Puang Rawh Se
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2004
  • “Hnam Zawng Zawng Hriattîrna Tûrin”
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2006
Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2001
w01 4/1 p. 15-20

‘Pathian Thu Chu A Darh Ta Zê-l A’

“A thupêk chu leiah hian a tîr chhuak a; a thu chu chak takin a tlân ṭhîn.”​—SAM 147:15.

1, 2. Eng mawhphurhna nge Isua’n a zirtîrte hnênah a pêk a, chu chuan eng nge a huam tel?

BIBLE-A hrilh lâwkna mak berte zînga pakhat chu Tirhkohte 1:​8-ah hian kan hmu a. Isua chuan vâna a lâwn hma lawkin a hnungzuitu rinawmte hnênah: “Thlarau Thianghlim chu in chunga a lo thlen hunah, thiltihtheihna in la nei ang; tichuan . . . kâwlkil thleng pawhin ka thuhretute in ni ang,” tiin a hrilh a. Hna hautak zet chu a va ni dâwn tehlul êm!

2 Khawvêl puma Pathian thu puan chhuah hna chu a dawngtu zirtîr tlêm tête tân chuan hna huphurhawm tak zawng a ni ngei ang. Eng thil dang nge an tih ngai han ngaituah teh. Pathian Lalram chanchin ṭha chu hrethiam tûrin mite an ṭanpui a ngai bawk a ni. (Matthaia 24:14) Isua thu hriattîrnaah chuan a zirtîrna thiltithei tak takte leh Jehova thil tuma a chanvo mi dangte hnêna hrilhfiah pawh a tel a. Chu bâkah, chu hna chuan mite zirtîra siam a, baptisma chantîr pawh a huam tel bawk. (Chu chu khawvêl pum huapa thawh tûr a ni lehnghâl a!​—Matthaia 28:​19, 20.

3. Isua’n a hnungzuitute chu eng nge a tiam a, an chanvo chu engtin nge an chhân lêt?

3 Nimahsela, Isua chuan a zirtîrte chu hna a pêkte an hlen chhuahnaah thlarau thianghlimin a awmpui tûr thu a tiam a. Chutiang chuan, an mawhphurhna chu a hautak êm êm chungin leh, dodâltute’n tâwptîr tuma an beinasa êm êm chung pawhin, Isua zirtîr hmasate chuan hlawhtling takin an thawk a ni. Hei hi hnial theih rual loh, thil thleng tak tak a ni.

4. Mi dangte hnêna thu hrilh leh zirtîr tûra thupêkah hian engtin nge Pathian hmangaihna lantîr a nih?

4 Khawvêl pum huap thu hrilna leh zirtîrna beihpui chu amah la hre lote tâna Pathian hmangaihna lantîrna a ni a. Jehova hnaih theihna leh an sualte ngaihdamna dawn ve theihna hun remchâng a pe a ni. (Tirhkohte 26:18) Thu hril leh zirtîr tûra thupêk chuan a thawktute tânaPathian hmangaihna a lantîr bawk a, a chhan chu Jehova hnêna an inpêkna leh, an mihring puite an hmangaihna târ lanna hun a siamsak vângin a ni. (Matthaia 22:​37-39) Tirhkoh Paula chuan Kristian rawngbâwlna hi a hlut êm êm a, “ro” tiin a sawi hial a ni.​—2 Korinth 4:7.

5. (a) Kristian hmasate chungchânga thu rintlâk ber chu khawiah nge kan hmuh a, chutah chuan eng punna thu nge inziak? (b) Tirhkohte bu hian engvângin nge tûn laia Pathian chhiahhlawhte tân awmzia a neih?

5 Kristian hmasate thu hril rawngbâwlna chungchâng thu rintlâk ber chu zirtîr Luka ziak, thlarau thâwk khum Tirhkohte buah a chuang a. Chutah chuan a mak a maka pun thutna chungchâng a ziak a ni. He Pathian Thu hriatna lo pun thu hian Sâm 147:15 thu: “[Jehova chuan] a thupêk chu leiah hian a tîr chhuak a; a thu chu chak takin a tlân ṭhîn,” tih hi min hriat chhuahtîr a ni. Kristian hmasa, thlarau thianghlimin a tihchakte chungchâng thu hian mi a tiphûrin, tûn laiah hian kan tân awmzia nasa tak a nei a ni. Jehova Thuhretute pawhin an rawngbâwlna ang bawk thu hrilh leh zirtîr siam rawngbâwl hna chu zau zâwkin kan thawk ve a. Kum zabi pakhatnaa Kristiante harsatna tawh ang tho kha kan tâwk bawk a ni. Chuvângin, Kristian hmasate Jehova’n mal a sâwm dân leh a tihchak dân te kan ngaihtuah hian, Jehova’n min ṭanpui tih kan rinna chu a tichak a ni.

Zirtîrte Tam Taka Punna

6. Darh tih chungchângah eng ṭawngkauchheh nge vawi thum lai Tihkohhte buah chuang a, chu chu eng a sawina nge?

6 Tirhkohte 1:8 thlen famkimna chhût dân kawng khat chu ‘Pathian thu erawh chu a darh ta zêl a,’ tih thu ngaihtuah hi a ni a, he ṭawngkauchheh hi tlêma hrang deuh hlek siin, vawi thum chauh Bible-ah hian a chuang a, chu pawh chu Tirhkohte bu-ah chauh a chuang a ni. (Tirhkohte 6:7; 12:24; 19:20) Hêng bung leh chânga “Lalpa thu,” a nih loh leh “Pathian thu,” tih hian chanchin ṭha​—van lam thuchah, thutak nung, tupawh a pawm apiangte nun thlâk danglam thei khawpa thuchah thiltithei​—a sawina a ni.​—Hebrai 4:12.

7. Tirhkohte 6:​7-ah hian Pathian thu darhna chu eng nên nge a sawi zawm a, C.E. 33 Pentikost nî-ah eng thil nge thleng?

7 Pathian thu a darh tih sawina hmasa ber chu Tirhkohte 6:​7-ah a ni a. Chutah chuan hetiang hian a sawi: “Tin, Pathian thu chu a lo darh a; Jerusalem khuaah zirtîrteho an pung ta êm êm a; puithiamte zîngah pawh mi tam takin rinna chu an âwih ta a,” tiin. He chângah hian darhna chu zirtîrte punna nên a sawi zawm a ni. A hmain, C.E. 33 Pentikost nî-ah inchhâwng pindan pakhata awm khâwm zirtîr 120-te chungah Pathian thlarau thianghlim chu leih a ni a. Chu mi zawhah tirhkoh Petera chuan thiam takin thu a sawi a, a thusawi ngaithlatu zînga mi 3,000 vêlte chu chu mi ni apang chuan ringtu an lo ni ta nghâl a ni. A hma ni 50 vêl lawka mi sual anga an khenbeh, Isua hminga mi sâng tam takin baptisma chang tûra Jerusalem khaw chhûng leh a vêla dîl awmte an pan sung sung lai chuan mipui chu an va buai phili nasa dâwn êm!​—Tirhkohte 2:41.

8. C.E. 33 Pentikost hnuah engti fakauvin nge zirtîrte chu an lo pun tâk?

8 Mahse, chu chu a bul ṭanna chauh a ni. Thu hrilh rawngbâwlna tâwptîr tuma Juda sakhaw hruaitute’n an beih zui zêlna pawh chu engmah lo mai a ni ta. Chûng hruaitute beidawnna tûr chuan, “a chhandam mêk apiangte chu Lalpain ni tin [zirtîrte] hnênah a teltîr zêl ṭhîn.” (Tirhkohte 2:47) Tichuan, “an tam lam chu patling hlîr pawh sângnga lai an tling” ta thuai a. Chu mi hnuah chuan, “a ring tharho hmeichhia leh mipa tam takin, Lalpa hnênah chuan, an rawn belhchhah lehzual ṭhîn,” bawk a. (Tirhkohte 4:4; 5:14) A hnu zêl chanchin chu: “Chutichuan, kohhranhote chu Judai ram vêlah te, Galili ram vêlah te, Samari ram vêlah te chuan an nghet deuh deuh va, muang takin an awm ta a; tin, Lalpa ṭih dêkin, Thlarau Thianghlim thlamuanin an awm a, an lo pung ta telh telh a,” tiin kan chhiar a ni. (Tirhkohte 9:31) Chu mi hnu kum engemaw zât, C.E. 58 vêlah chuan “ringtute tamzia” tih a nileh a. (Tirhkohte 21:20) Chutih hunah chuan Jentail mi tam takte pawh ringtu an awm tawh a ni.

9. Kristian hmasate chungchâng kha engtin nge i sawifiah ang?

9 He pun chiamna hi mi tam tak zirtîra an rawn inleh vâng a ni a. Kohhran chu a thar na a, an phûr êm êm a ni. Kohhran mi leh sa awm mai mai ni lovin, zirtîrte chu Jehova leh a Thu-ah an inpumpêk ṭhak a, ṭhenkhat phei chuan tihduhdahna nasa tak tuarte hnên aṭangin thutak an zir a ni. (Tirhkohte 16:​23, 26-33) Kristianna pawmtute chuan chhia leh ṭha hriatna thiang tak nên chîk taka an chhût hnuah thu titlu-in an pawm chauh a ni. (Rom 12:1) Pathian kawngah zirtîr an ni a; thutak chu an rilru leh thinlungah a awm tlat a. (Hebrai 8:​10, 11) An rinna avânga thih pawh an inhuam ṭheuh a ni.​—Tirhkohte 7:​51-60.

10. Kristian hmasate khân eng mawhphurhna nge an pawm a, tûn laiah pawh chutiang bawk chu eng nge kan hmuh?

10 Kristian zirtîrna pawmtute chuan mi dangte hnêna thutak hrilh chhâwn chu an mawhphurhna a ni tih an pawm a. Chu chu nasa taka an pun zêl nachhan pawh a ni. Bible lama mithiam pakhat chuan heti hian a sawi a: “Thuhril chu mi ṭhahnemngai zualte emaw, kohhranin thuhriltu atâna a ruatte emaw tih tûr bîkah ngaih a ni ngai lo va. Thuhril hna chu kohhran mi leh sa zawng zawng chanvo leh tih tûrah an ngai a ni. . . . Chutianga mahni duh thu rênga Kristiante’n an thawhna chuan a tîr tê aṭangin Kristiannaah nghawng nasa tak a nei a ni,” tiin. “Thu hril hna chu Kristian hmasate nuna thil pawimawh ber a ni,” tiin a ziak belh leh a. Tûn laia Kristian dikte pawh hi chutiang bawk chu an ni.

Khaw Tina Darhna

11. Tirhkohte 12:​24-ah hian eng ang darhna nge a sawi a, chu chu engtin nge a thlen?

11 Pathian thu darhna chungchâng sawina dang leh chu Tirhkohte 12:​24-a mi: “Pathian thu erawh chu a darh a, a pung ta zêl a,” tih hi a ni a. Hetah hi chuan Pathian thu-in a thlenna khua a tam telh telh a tihna a ni. Sawrkâr dodâlna a awm chung pawhin hna chu a kaltluang zêl a. Jerusalem-ah thlarau thianghlim chu leihbuak a ni hmasa ber a; chuta ṭang chuan thu chu rang takin a darh ta a ni. Jerusalem-a tihduhdahna avângin zirtîrte chu Judai leh Samaria ram khaw tinah an kal darh hlawm a. Chu chuan eng nge a rah chhuah? “A darhte chu khaw tinah an kal a, thu chu an hril zêl a.” (Tirhkohte 8:​1, 4) Philipa chu thu hril tûrin mi pakhat hnênah tirh a ni a, chu pa chuan baptisma a chan hnuin Ethiopia ramah thuchah chu a hawpui ta a ni. (Tirhkohte 8:​26-28, 38, 39) Thutak chuan Ludda khuaah te Saron phaiah te, leh Joppa khuaah te chuan zung a kaih thuai a. (Tirhkohte 9:​35, 42) Chu mi hnuah, tirhkoh Paula chu mêl sâng tam tak tuipuiah leh khawmualah te a zin a, Mediterranean ram tam takah chuan kohhrante a din bawk a ni. Tirhkoh Petera chu Babulon lamah a kal thung a. (1 Petera 5:13) Pentikost nî-a thlarau thianghlim leih a nih aṭanga kum 30 chhûngin chanchin ṭha chu “vân hnuaia thil siam zawng zawngte zînga tlângaupui a nih” thu Paula chuan a ziak a, chutih hun laia an ram hriat lâr deuh deuhte a tihna a ni ngei ang.​—Kolossa 1:23.

12. Engtin nge Kristianna dodâltute pawhin Pathian thu khaw tina a darh zêlzia an pawm?

12 Kristianna dodâltute meuh pawhin Rom Lalram pum puiah Pathian thu chuan zung a kaih tawh a ni tih chu an pawm a ni. Entîr nân, Tirhkohte 17:6 chuan Greece hmâr lam, Thessalonika khuaah dodâltute chu: “Khawvêl chawk buaitute kha hetah pawh an lo kal a,” tia an au thu a sawi a. Chubâkah, kum zabi pahnihna tîr lam khân, Pliny Naupang Zâwk chuan Bithunia ram mi, Rom Lal Trajan hnênah lehkha a thawn a. Kristianna chungchâng chu sawisêlin: “[Kristianna] chu khawpui chhûngah chauh ni lovin, ṭhenawm ram leh thingtlâng khuate thleng pawhin a darh tawh a ni,” a ti.

13. Eng kawngin nge khaw tina darhna chuan Pathianin mihringte a hmangaihzia a lantîr?

13 He khaw tina darh zêlna hi Jehova’n chhandam theih mihringte a hmangaihzia lantîrna a ni. Jentail mi Kornelia hnêna thlarau thianghlim rawn inlâr a hmuh khân Petera chuan: “Pathianin mi duhsak bîk a nei lo tih dik takin ka hria e; nimahsela hnam tin zîngah tupawh amah ṭiha fel taka ti apiang a lâwmzâwng mi an ni ṭhîn,” tiin a sawi. (Tirhkohte 10:​34, 35) Ni e, chanchin ṭha chu mi zawng zawng tâna thuchah a ni a; khaw tina Pathian thu darhna hian hmun tina mite chu Pathian hmangaihna chhân lêt theihna hun remchâng a pe a ni. Tûn kum zabi 21-naah hian Pathian thu chu khawvêl ram hrang hrangah a darh tawh a ni.

Punna Chak Tak

14. Tirhkohte 19:​20-ah eng ang darhna nge a sawi a, Pathian thu chuan eng nge a hneh?

14 Pathian thu darhna chungchâng sawilan vawi thumna chu Tirhkohte 19:​20-a: “Chuti kauva nasa chuan Lalpa thu chu a darh a, a hneh ta zêl a,” tih hi a ni. Grik thu mal “hneh” tia lehlin hian “chakna hmang” tih a kâwk a. A châng hma lam chuan Ephesi khuaa mi tam takte chu ringtu an lo ni a, dawithiam tam takin an lehkhabute chu mi zawng zawng mithmuhah an hâl tih a sawi a ni. Chutiang chuan, Pathian thu chuan sakhaw der rinnate chu a hneh a. Chanchin ṭha chuan dodâltu dang, tihduhdahna ang chi te pawh a hneh bawk a, engmahin a titâwp thei lo. He mi chungchângah hian kan hun laia Kristianna dik tak nên a inanzia chhinchhiah tlâk tak kan hmu leh bawk a ni.

15. (a) Kristian hmasate chungchâng kha engtin nge Bible lama mithiam pakhatin a ziah? (b) Zirtîrte’n an hlawhtlinna chhan chu tu vâng nge nia an sawi?

15 Tirhkohte leh Kristian hmasa dangte chuan Pathian thu chu phûr takin an puang chhuak a. An chungchâng chu Bible historian pakhat chuan: “Miin an Lalpa chanchin sawi an duh a nih chuan, sawi dân tûr kawng hrang hrang an hre ṭhîn. Chûng mite chêttîrtu tak mai chuan an thuhril dân kawng hmangte ai pawhin kan rilru a khawih zâwk a ni,” tiin a sawi. Mahse, chûng Kristian hmasate chuan an rawngbâwlna hlawhtlinna chu anmahni theihna chauh a ni lo tih an hre chiang hle. An hna chu thawk zawm zêl tûrin Pathian thupêk an hmu a, a hlen chhuak tûrin Pathian ṭanpuina an dawng bawk a ni. Thlarau lama ṭhanna chu Pathian hnên aṭanga lo kal a ni a. Hei hi tirhkoh Paula chuan a hrechiang hle tih Korinth kohhran mite hnêna a lehkhathawnah hian a hriat a ni. Heti hian a ziak a: “Keiin ka phun a, Apollovan tuiin a châwm a, nimahsela Pathianin a ṭhantîr a ni. Keini zawng Pathian hnathawhpuite kan ni si a,” tiin.​—1 Korinth 3:​6, 9.

Thlarau Thianghlimin Hna A Thawk

16. Zirtîrte chu huai taka thu hril tûrin thlarau thianghlimin a tichak a ni tih engin nge lantîr?

16 Isua’n Pathian thu darhnaah thlarau thianghlimin hna a thawh tûr thu a tiam tih han ngaihtuah lêt leh la. Thlarau thianghlim chuan zirtîrte chu an thuhril rawngbâwlnaah a tichak dâwn a ni. (Tirhkohte 1:8) Engtin nge a tihchak? Pentikost-a thlarau thianghlim zirtîrte chunga leih a nih hnu rei vak lovah, Petera leh Johana te chu ram chhûnga court sâng berah Juda Rorêltute be tûra koh an ni a, chuta an rorêltute chu Isua Krista tihhlumna chungthua mawhphurtu an ni. Chûng mi ropui leh sual tak takte hmaah chuan tirhkohte chu hlauvin an khûr ang em? Hnai lo mai! Petera leh Johana chu huai taka thu sawi thei tûra thlarau thianghlimin a tihchak avângin anmahni dodâltute chuan mak an ti êm êm a, “Isua hnênah an awm tawh tih an hre ta a.” (Tirhkohte 4:​8, 13) Thlarau thianghlim chuan Stephena pawh Rorêltute hmaah huai takin thu a hriltîr bawk a ni. (Tirhkohte 6:12; 7:​55, 56) A hma chuan, thlarau thianghlimin zirtîrte chu huai taka thu hril tûrin a chêttîr a. Luka chuan heti hian a sawi a: “An ṭawngṭai zawhin an awmkhâwmna chu a lo nghîng a, an zain Thlarau Thianghlimin an lo khat a, huai takin Pathian thu an hril ta a,” tiin.​—Tirhkohte 4:31.

17. Eng kawng dangin nge thlarau thianghlimin zirtîrte kha an rawngbâwlnaah a ṭanpui?

17 Jehova chuan tho leh Isua nên a thlarau thianghlim hmangin thu hril rawngbâwl hna chu a kaihruai a. (Johana 14:28; 15:26) Kornelia leh a chhûngte, leh a ṭhian hnaite chunga thlarau leih a nih khân, tirhkoh Petera chuan Jentail serhtan lohte pawhin Isua Krista hmingin baptisma an chang thei tih a hrethiam a ni. (Tirhkohte 10:​24, 44-48) Chu mi hnuah, Barnaba leh Saula (tirhkoh Paula)-te missionary thawk tûr atâna thlannaah leh, an kalna tûr leh kal lohna tûrte kawh hmuhna kawngah thlarau chuan chanvo pawimawh ber a chang bawk. (Tirhkohte 13:​2, 4; 16:​6, 7) Tirhkohte leh Jerusalem-a upate thurêl rêng rêng pawh a kaihruai zêl a. (Tirhkohte 15:​23, 28, 29) Thlarau thianghlim chuan Kristian kohhrana enkawltute ruatna kawngah pawh a kaihruai bawk a ni.​—Tirhkohte 20:28.

18. Engtin nge Kristian hmasate’n hmangaihna an lantîr?

18 Thlarau thianghlim chu Kristiante hnênah pawh a inlâr ṭhîn bawk a, Pathian mizia hmangaihnate a rah chhuak ṭhîn. (Galatia 5:​22, 23) Hmangaihna chuan zirtîrte chu an thil neih mi dangte sem ve tûrin a chêttîr a ni. Entîr nân, C.E. 33 Pentikost hnuah khân, Jerusalem-a zirtîrte tisa lam mamawh phuhrûk nân thawhlâwm an khawn a. Chu mi chungchâng chu Bible-in heti hian a ziak a ni: “An zîngah pawh tlachham tumah an awm lo; ramte, inte nei apiangin an hralh a, an thil hralhte chu a man an rawn keng a, tirhkohte ke bulah an dah thîn a; an châkkhai daih tâwk ṭheuhvin an sem ṭheuh ṭhîn a,” tiin. (Tirhkohte 4:​34, 35) Chu hmangaihna chu mahni rinpuite chungah chauh ni lovin, mi dangte chungah pawh, chanchin ṭha hrilhin leh thil ṭha dangte tihsakin an lantîr a ni. (Tirhkohte 28:​8, 9) Isua chuan mahni hmasial lo hmangaihna chu a hnungzuitute chhinchhiahna a nih tûr thu a sawi a. (Johana 13:​34, 35) Chu mize pawimawh tak, hmangaihna chuan tûn lai ang bawkin kum zabi pakhatnaah pawh mite chu Pathian hnênah a hîp a, punna a thlentîr a ni.​—Matthaia 5:​14, 16.

19. (a) Eng kawng thumin nge kum zabi pakhatnaah khân Jehova thu a darh? (b) Thu ziak dawt lehah eng nge kan zirho dâwn?

19 Tirhkohte buah hian “thlarau thianghlim” tih thu hi vawi 41 a lang a. Kum zabi pakhatnaa Kristian dikte punna chu thlarau thianghlim kaihhruaina leh thiltihtheihna nên a inzawm tlat tih a chiang hle a ni. Zirtîrte chu an pung a, Pathian thu chu hmun hrang hrangah a darh a, chutih hun laia sakhuate leh khawvêl thiamna zawng zawngte chu a hneh vek a ni. Kum zabi pakhatnaa punna chu tûn laia Jehova Thuhretute hna nên hian a inang hle a. Thu ziak dawt lehah chuan, hmân lai ang bawka tûn lai huna Pathian thu darhna nasa tak kan zirho dâwn nia. (w01 4/1)

I Hre Thei Em?

• Engtin nge zirtîr hmasate kha namên lova an lo pun tâk?

• Eng kawngin nge Pathian thu chu khaw tinah a darh?

• Engtin nge kum zabi pakhatnaah khân Pathian thu-in a hneh?

• Pathian thu darhnaah thlarau thianghlimin eng chanvo nge a chelh?

[Phêk 16-naa milemte]

Upper right corner: Reproduction of the City of Jerusalem at the time of the Second Temple - located on the grounds of the Holyland Hotel, Jerusalem

[Phêk 18-naa milem]

Phillipa’n Ethiopia mi hnênah thu a hril a, chanchin ṭha chu khaw tinah a darh ta

[Phêk 19-naa milem]

Thlarau thianghlim chuan Jerusalem-a upate leh tirhkohte a kaihruai

    Mizo Thu leh Hla Chhuahte (1990-2025)
    Chhuahna
    Luhna
    • Mizo
    • Share
    • I Duh Dânte
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Hman Dân Tûr
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Luhna
    Share