ZIR TUR THUZIAK 39
“Mipui Tam Tak” Chu Tute Nge An Nih?
‘Ngai teh, mipui tam tak, tu ma chhiar sên loh chu lalṭhutphah hmaah leh Berâm No hmaah an ding a.’—THUP. 7:9.
HLA 144 An Tân Nunna
THLIR LAWKNAa
1. C.E. kum zabi khatna tâwp dâwn lama tirhkoh Johana dinhmun chu eng nge ni?
C.E. KUM zabi khatna tâwp dâwn lamah, tirhkoh Johana chu dinhmun khirh tak hnuaiah a awm a. Kum upa tak a ni tawh a, Patmos thliarkârah khuahkhirhin a awm a, tirhkohte zînga la dam awmchhun a nih a rinawm. (Thup. 1:9) Ani chuan dodâltute’n kohhrana mite bumin, inṭhendarhna an awmtîr tih a hria a. Chu chuan Kristianna mei chher a timit mai dâwn niin a lang a ni.—Jud. 4; Thup. 2:15, 20; 3:1, 17.
Tirhkoh Johana chuan puan vâr sina tûm kau keng, “mipui tam tak” a hmu (Paragraph 2-na en rawh)
2. Thu Puan 7:9-14-a sawi angin, Johana’n eng inlârna phûrawm tak nge a hmuh? (A kâwma milem en rawh.)
2 Chûng dinhmun khirh tak kârah Johana chuan inlârna phûrawm tak a hmu a. Chutah chuan vântirhkohte chu bâwih pâwlte’n chhinchhiahna hnuhnûng ber an dawn hma loh hrehawm nasa tak thlentu tûr tihboralna thlipuite chelh tûra hrilh an ni. (Thup. 7:1-3) Chu pâwl chu vâna Isua nêna rorêl tûr, mi 1,44,000-te hmanga din a ni a. (Lk. 12:32; Thup. 7:4) A hnuah, pâwl lian tak dang a hmuh leh thu sawiin, Johana chuan a beisei loh thil a hmuh avânga mak a tih êm avângin: “Ngai teh,” tiin a sawi chhuak hial a ni. Johana chuan eng nge a hmuh? ‘Mipui tam tak, tuma chhiar sên loh, hnam tin zînga mi te, chi tin zînga mi te, mi tin zînga mi te, ṭawng tin zînga mi te, lalṭhutphah hmaah leh Berâm No hmaa ding’ a hmu a ni. (Thu Puan 7:9-14 chhiar rawh.) Nakin hunah chuan mipui chhiar sên lohte chu biakna dikah an tel dâwn tih hriattîr a nih laia Johana lâwm dân tûr chu han mitthla teh!
3. (a) Engvângin nge Johana hmuh inlârna chuan kan rinna a tihchak ang? (b) He thuziakah hian eng nge kan sawiho vang?
3 Chu inlârna chuan Johana rinna a tichak ngei ang. Inlârna thlen famkim huna kan awm avângin, chu chuan kan rinna a tichak lehzual tûr a va ni êm! Hrehawm nasa tak aṭanga dam khawchhuak tûr, leia chatuana nun beiseina nei mi maktaduai tam tak kal khâwm mêk chu kan hmu a. He thuziakah hian, kum sawm riat aia tam kaltaa, Jehova’n mipui tam tak chu tute nge an nih tih a mite a hriattîr dân kan hmu ang a. Chumi hnuah, chûng mipuite hmêlhmang pahnih: (1) an tam lam leh (2) hnam chi hrang hranga mite an nih dân chu kan sawiho vang. Chûng thu pawimawhte chuan chu pâwla tel duhtu zawng zawngte rinna chu a tichak ngei ang.
MIPUI TAM TAK CHU KHAWIAH NGE AN AWM ANG?
4. Kristianna ram chuan eng Bible thutak nge a hriatthiam loh va, chumi chungchângah Bible Zirlaite chu engtin nge an danglam?
4 Kristianna ram chuan thuâwih mihringte chu leiah chatuanin an nung ang tih Bible thutak chu an zirtîr lo tlângpui a. (2 Kor. 4:3, 4) Tûn laiah, Kristian sakhua a tam zâwk chuan mi ṭha zawng zawngte chu an thih hnuah vânah an kal niin an zirtîr a ni. Mahse, chu zirtîrna chu kum 1800 tâwp lama Vênnainsâng tichhuaktu Bible Zirlai mi tlêm tête zirtîrna nên chuan a inang lo hle. Anni chuan Pathianin lei Paradis chu siam ṭha lehin, thuâwih mihring maktaduai tam takte chu vânah ni lovin, he leiah an chêng dâwn tih an hre thiam a. Mahse, chûng thuâwih mihringte chu tute nge an nih tih chiang taka hre tûr chuan hunte a liam a ngai a ni.—Mt. 6:10.
5. Bible Zirlaite chuan mi 1,44,000-te chungchângah eng nge an rin?
5 Dik takin, Bible Zirlaite chuan Isua nên vâna rorêl tûrin mi ṭhenkhat chu “lei ata tlan” an ni dâwn tih pawh Bible aṭangin an hre bawk. (Thup. 14:3) Chu pâwl chu leia an awm laia Pathian rawng rinawm taka bâwltu Kristian inpumpêk leh ṭhahnemngai tak mi 1,44,000-te hmanga din a ni ang. A ni leh, mipui tam tak chungchâng chu eng nge ni ve?
6. Bible Zirlaite chuan mipui tam tak chungchângah eng nge an rin?
6 Inlârnaah chuan, Johana’n chu pâwl chu ‘lalṭhutphah hmaah leh Berâm No hmaa dingin’ a hmu a. (Thup. 7:9) Chûng thute chuan Bible Zirlaite chu mi 1,44,000-te ang bawkin, mipui tam tak pawh vânah an awm dâwn tih thu tlûkna a siamtîr a ni. Mi 1,44,000-te leh mipui tam tak chu vânah an awm ve ve dâwn chuan, engtin nge pâwl khat chu a dang laka a danglam ang? Bible Zirlaite chuan chûng mipui tam tak chu leia an awm laia Pathian thuâwih famkim tâwk lo Kristiante niin an ngai a. Anni chu a âwm tâwka thianghlimin nung mah se, an zînga ṭhenkhat chu Kristianna ram kohhranahte an la awm reng pawh a ni thei. Chûng mite chuan ṭhahnemngaihna engemaw chen lantîr mah se, anni chu Isua nêna rorêl tûr chuan an tling tâwk lo niin Bible Zirlaite chuan thu tâwp an siam a. Pathian an hmangaihna chu a nasat tâwk loh avângin, lalṭhutphah hmaa ding tûrin tling mah se, lalṭhutphaha ṭhu tûr chuan tling tâwk lo niin an ngai bawk a ni.
7. Bible Zirlaite rin dân chuan, Kum Sâng Rorêl chhûngin tute nge leiah awm ang a, hmân lai mi rinawmte chungchângah eng nge an rin?
7 A nih chuan, tute nge leiah awm ta ang? Bible Zirlaite chuan mi 1,44,000-te leh mipui tam tak vâna an kal khâwm hnuah, mi dang tam takte chu Krista Kum Sâng Rorêlna hnuaia malsâwmnate dawng tûrin leiah an awm ang tih an ring a. Krista Rorêlna inṭan hmain chûng mi dang tam takte chuan Jehova rawng an bâwl ang tih erawh an beisei lo. Chu aiin, Krista Kum Sâng Rorêl chhûngin Jehova chungchâng zirtîr an nih an ring zâwk a ni. Chumi hnuah, Jehova tehna zâwm tlattute chu leia chatuana nung tûrin malsâwm an ni ang a, zâwm duh lotute erawh chu tihboral an ni ang. Bible Zirlaite chuan chumi hun chhûnga leia “mi liante” nia rawngbâwltu mi ṭhenkhatte leh “hmân lai mi rinawm” (Krista pian hmaa mi rinawm thi ta) lo tho leh tûrte pawh tiamin—Kum Sâng Rorêl tâwpah kawng engemaw ti takin vâna nung tûra lâwmman pêk an nih an ring bawk.—Sâm 45:16.
8. Pathian thiltumah eng pâwl pathum nge awm anga lang?
8 Chuvângin, Bible Zirlaite chuan pâwl thum awm angin an ngai a, chûngte chu: (1) vâna Isua nêna rorêl tûr mi, 1,44,000; (2) vâna Isua lalṭhutthleng hmaa ding tûr Kristian ṭhahnemngaihna nei tlêm zâwk mipui tam tak; leh (3) Krista Kum Sâng Rorêl chhûnga leia Jehova chungchâng zirtîrna dawng tûr mi dang tam takte an ni.b Engpawh chu ni se, Jehova hun ruatah hemi chungchânga thutak êng chu a êng zual deuh deuh a ni.—Thuf. 4:18.
THUTAK ENG CHU A ENG ZUAL DEUH DEUH
Kum 1935-a inkhâwmpuiah, lei lam beiseina nei mi tam tak chuan baptisma an chang (Paragraph 9-na en rawh)
9. (a) Eng kawngin nge leia mipui tam tak chu “lal ṭhutphah hmaah leh Berâm No hmaa” an din theih? (b) Engvângin nge Thu Puan 7:9 chungchâng hriatthiamna chu awmze nei tak a nih?
9 Kum 1935 khân, Johana hmuh inlârnaa mipui tam tak chu tute nge an ni tih hriat chian an ni ta a. Jehova Thuhretute chuan mipui tam tak chu “lalṭhutphah hmaah leh Berâm No hmaa ding” tûrin a ngial a ngana vâna an kal a ngai lo tih an hre thiam a. Chu aiin, an dinhmun chu entîrna mai a ni. Leia awm tûr an ni chung pawhin, Jehova thuneihna an pawmna leh a lalchungnunna hnuaia intukluhna hmangin, “lalṭhutphah hmaah” chuan an ding thei a ni. (Is. 66:1) Isua tlanna inthawina chunga rinna lantîrin “Berâm No hmaah” an ding thei bawk. Chutiang bawkin, Matthaia 25:31, 32-a sawi angin, mi sualte pawh tiamin, ropuina ṭhutphaha ṭhu Isua “hmaah chuan hnam tin an inkhâwm ang.” Chûng hnam tina mite chu vânah ni lovin, leiah an awm tih a chiang hle. Chu hriatthiamna thar chu awmze nei tak a ni. Chu chuan Bible-in mipui tam tak chu vâna lâwn chho anga a sawi loh chhan a hrilhfiah a. Pâwl pakhat chauh chu vâna chatuana nung tûra tiam an ni a, anni chu Isua nêna ‘leia rorêl tûr’ mi 1,44,000 te an ni.—Thup. 5:9, 10.
10. Engvângin nge mipui tam tak chuan Kum Sâng Rorêl hmain Jehova chungchâng an zir a ngaih ang?
10 Kum 1935 aṭangin, Jehova Thuhretute chuan Johana hmuh inlârnaa mipui tam tak chu leia chatuana nun beiseina neitu Kristian rinawmte an ni tih an hre thiam a. Hrehawm nasa taka dam khawchhuak tûrin, anni chuan Kum Sâng Rorêl inṭan hmain Jehova chungchâng an zir a ngai ang a. Krista Kum Sâng Rorêl hmain ‘chûng thil lo thleng tûr zawng zawng chu pumpelh tlâka’ ruat an nih theih nân rinna chak tak an lantîr a ngai bawk ang.—Lk. 21:34-36.
11. Engvângin nge Bible Zirlai ṭhenkhat chuan Kum Sâng Rorêl zawhah mi ṭhenkhat chu vâna lâk chhoh an ni ang tih ngaih dân an neih mai theih?
11 Kum Sâng Rorêl zawhah leia entawn tlâk mi ṭhenkhat chu vânna lâk chhoh an ni ang tih ngaih dân hi eng nge ni ve? Kum 1913, February 15 chhuak Vênnainsâng chuan chutiang a nih theih thu a sawi a. Miin, ‘Engvângin nge hmân lai mi rinawm ṭhenkhatin lei an rochun laia, Kristian ṭhahnemngaihna nei tlêm zâwkte’n vân nunna chang tûra malsâwmna an dawn ang?’ tiin a ngaihtuah mai thei. Chu ngaih dân chu: (1) mipui tam tak chu vânah an awm ang tih leh (2) chûng mipui tam tak chu Kristian ṭhahnemngaihna nei tlêm zâwkte hmanga din a ni ang tih ngaihruatna dik lo pahnihin a thunun avânga lo awm a ni.
12-13. Hriak thihte leh mipui tam takte’n an lâwmman dawn tûr chungchângah eng nge an hriatthiam?
12 Kan hriat tâk angin, kum 1935 aṭang tawh khân, Jehova Thuhretute chuan Armagedon-a dam khawchhuakte chu Johana hmuh inlârnaa mipui tam tak an ni tih an hre thiam a. Anni chu he leia “hrehawm nasa tak ata chhuakhote” an ni ang a, anni chuan “Kan Pathian lalṭhutphaha ṭhua hnênah leh, Berâm No hnênah chhandamna,” tiin ring takin an au vang. (Thup. 7:10, 14) Chu bâkah, Bible chuan vân nunna changa kaihthawhte’n hmân laia mi rinawmte aiin “thil engemaw ṭha lehzual” an dawng tih a zirtîr a. (Heb. 11:40) Chutiang chuan, kan unaute chuan leia chatuana nun beiseina neiin, mite chu Jehova rawngbâwl tûrin phûr takin an sâwm ṭan a ni.
13 Chûng mipui tam tak chu an beiseinaah an hlim hle a. Chu bâkah, Pathian Jehova chuan a chhiahhlawh rinawmte rawngbâwlna hmun tûr chu vânah a ni emaw, leiah a ni emaw pawh ni se, amah ngeiin a ruatsak tih an hre thiam a. Hriak thihte leh mipui tam takte chuan chu an lâwmman chu Isua tlanna inthawina hmanga târ lan, Jehova khawngaihna avâng chauhva dawng thei an ni tih an hria a ni.—Rom 3:24.
PAWL LIAN TAK AN NI
14. Kum 1935 hnuah, mipui tam tak chungchânga hrilh lâwkna thlen famkim dân tûr chu engvângin nge mi tam takin an ngaihtuah?
14 Kum 1935-a Jehova mite hriatthiamna tihchian a nih hnuah pawh, mi tam tak chuan engtin nge lei lam beiseitute chu pâwl lian tak an rawn nih theih ang tih an la ngaihtuah ta cheu va. Entîr nân, mipui tam tak chu tute nge an nih tih hriat fiah a nih lai chuan Ronald Parkin-a chu kum 12 mi a ni a. Ani chuan: “Chutih lai chuan, khawvêl pumah thuchhuahtu mi 56,000 an awm a, an zînga a tam zâwk chu hriak thihte an ni. Chuvângin, mipui tam tak chu pâwl lian tak niin a lang lo,” tiin a sawi.
15. Mipui tam tak lâk khâwmna chu engtin nge a ṭhan chhoh zêl?
15 A hnu kum sâwm bi tam takahte chuan, missionary-te chu ram tam taka tirh chhuah an ni a, Jehova Thuhretute chu zâwi zâwiin an pung chho va. Tichuan, kum 1968-ah, Chatuan Nunnaa Hruaitu Thutak tih lehkhabu hmanga Bible zirna neih ṭan a ni a. Hriatthiam awl taka Bible thutak a hrilhfiah dân chuan tûn hma zawng aiin mi thuhnuairawlhte chu a ngaihventîr a ni. Kum li chhûngin, zirtîr thar mi nuai nga aia tamin baptisma an chang a. Latin America leh ram danga awm Catholic Church-te thuneihna a kiam hnu leh Eastern Europe leh Africa ram ṭhenkhata kan rawngbâwlna khuahkhirh a nih tawh loh hnu aṭang chuan mi maktaduai tam takin baptisma an chang a ni. (Is. 60:22) Tûn hnai kumahte khân, Jehova inawpna pâwl chuan mite’n Bible zirtîrna an hriat theih nâna ṭanpuitu hmaraw ṭangkai dangte pawh a tichhuak a. Tûnah chuan, mipui tam tak chu maktaduai riat aia tam an ni tawh tih chu rinhlelh rual a ni lo.
HNAM CHI HRANG HRANG AṬANGA LO KAL MIPUI TAM TAK
16. Mipui tam tak chu khawi aṭanga lo kal khâwm nge an nih?
16 Inlârnaah chuan, Johana’n mipui tam tak chu “hnam tin zînga mi te, chi tin zînga mi te, mi tin zînga mi te, ṭawng tin zînga mi te” an ni tih a sawi a. Zâwlnei Zakaria pawhin tûn hmain, chutiang chu a lo sawi lâwk a ni. Ani chuan: “Chûng nîahte chuan heti hi a la ni ang a, mi sâwm, hnam ze tinrêng aṭanga lo chhuakte chuan Juda mi pakhat fênfualah an vuanin an chelh ang a, i hnênah Pathian a awm tih kan hriat avângin i hnênah kan kal ve dâwn e, an ti ang,” tiin a ziak a ni.—Zak. 8:23.
17. Hnam tina mite leh ṭawng tina mite ṭanpui nân eng nge thawh mêk a nih?
17 Ṭawng tina mite la khâwm tûr chuan, chanchin ṭha chu ṭawng chi hrang hranga hril a ngai tih Jehova Thuhretute chuan an hria a. Bible zir nâna hman thu leh hla chhuahte chu kum 130 chuang kan lo letling tawh a, tûnah pawh mihring chanchina ṭawng lehlinna nasa ber chu ṭawng 900 aia tamin kan thawk mêk a ni. Jehova chuan mipui tam tak chu hnam tin aṭanga la khâwmin, tûn laiah thil mak a ti tih a chiang hle. Ṭawng chi hrang hranga thlarau lam chaw hmuh theiha a awm chu a lâwmawm hle a, hei hian mipui tam tak chu biaknaah a inpumkhattîr a. Ṭhahnemngai taka an thu hrilhna leh an inhmangaih tawnna avângin, Thuhretute chuan mite hriat an hlawh a. Chu chuan rinna a va tichak tak êm!—Mt. 24:14; Joh. 13:35.
INLARNAIN KAN TAN ENG AWMZIA NGE A NEIH?
18. (a) Isaia 46:10, 11-a sawi angin, engvângin nge Jehova’n mipui tam tak chungchânga hrilh lâwkna a thlen famkimtîr chu mak kan tih loh? (b) Engvângin nge lei lam nun beiseina neite chuan ngaihthah nia an inngaih loh?
18 Mipui tam tak chungchânga hrilh lâwkna avângin phûrna tûr chhan kan va nei tam êm! Jehova’n kawng danglam taka chu hrilh lâwkna a thlen famkimtîr chu mak kan ti lo va. (Isaia 46:10, 11 chhiar rawh.) Chûng mipui tam tak chu Jehova pêk beiseina avângin an lâwm hle a. Anni chu vâna Isua nêna rorêl tûra Pathian thlarauva hriak thih an nih loh avângin ngaihthah niin an inngai lo. Bible bu pumah hian, Pathian thlarau thianghlim kaihhruaia awm, mi rinawm a hmei a pate chungchâng kan chhiar a; mahse, anni chu 1,44,000 te zîngah an tel lo. Entîrna pakhat chu Baptistu Johana hi a ni a. (Mt. 11:11) A dang leh chu Davida hi a ni. (Tirh. 2:34) Anni leh mi dang tam takte chu lei paradis-a chatuana nung tûrin an tho leh ang a. Mipui tam tak rualin, chûng mi zawng zawngte chuan Jehova leh a lalchungnunna chunga rinawmna lantîr theihna hun remchâng an nei ang.
19. Mipui tam tak chungchânga Johana hmuh inlârna thlen famkimna chuan kan hun hmâwr tawhzia engtin nge a sawi uar?
19 Pathianin hnam tina mi makdatuai tam takte tûna a inpumkhattîr ang hi mihring chanchinah a la awm ngai lo. Kan beisei chu vân lam nun a ni emaw, lei lam nun a ni emaw pawh ni se, “berâm dang” zînga tel mipui tam tak zînga mi ni thei tûrin mite a tam thei ang bera kan ṭanpui a ngai a. (Joh. 10:16) Nakin lawkah chuan, Jehova’n mihringte hrehawmna thlentu sawrkârte leh sakhuate tiboral tûrin, a sawi lâwk hrehawm nasa tak chu a thlentîr ang. Mipui tam tak zînga tel zawng zawngin leia chatuana Jehova rawngbâwl theihna an neih dâwn avângin an tân chanvo hlu a va ni dâwn tak êm!—Thup. 7:14.
HLA 55 A Tâwpah Chuan Chatuan Nunna!
a He thuziakah hian Johana hmuh inlârnaa “mipui tam tak” kal khâwmna chungchâng sawiho a ni ang a. Chu chuan malsâwmna dawngtu, chu pâwl zînga tel zawng zawngte rinna chu a tihchak ngei a rinawm.