Bêlvawtu Ropui I Insiam Ṭhattîr Em?
“Ngai teh u, bêlvawtu kuta hlum ang mai hian ka kutah in awm a ni.”—JEREMIA 18:6.
1, 2. Engvângin nge Pathianin Daniela chu “mi duhawm tak” nia a ngaih a, engtin nge amah anga thu kan âwih theih?
Juda mite Babulona hruai an nih khân, milem leh ramhuai betu tam tak awmna khawpuiah an lût a. Mahse, Daniela leh a ṭhian pathum ang chi Juda mi rinawmte chuan Babulon mite awm dân anga awm chu an duh lo. (Daniela 1:6, 8, 12; 3:16-18) Daniela leh a ṭhiante chuan Jehova chu Bêlvawtu-ah pawmin, amah chauh an be zawm a. Daniela chuan chhehvêl boruak ṭha lo tak kârah dam chhûng hun tam zâwk hmang mah se, Pathian vântirhkoh chuan ani chu “mi duhawm tak” tiin a ko a ni.—Daniela 10:11, 19.
2 Bible hun laiin, bêlvawtu chuan hlum chu pianhmang engemaw tak a neih theih nân a chhûnna bêlah a nem lût thei a. Tûn laiah, betu dikte chuan Jehova chu lei leh vâna Rorêltu a ni tih leh hnamte siam ṭha tûrin thuneihna a nei tih an hria a ni. (Jeremia 18:6 chhiar rawh.) Pathian chuan keini a chhiahhlawh tinte siam ṭha tûrin thuneihna a nei bawk. Mahse, inthlâk danglam tûrin tumah min tilui lo. Chu ai chuan, inhuam taka amah kan insiam ṭhattîr chu a duh zâwk a ni. He thuziakah hian, Pathian kuta hlum nêm tak ang kan nih theih dân kan zir ang a. A hnuaia zawhna pathumte hi kan sawiho vang: (1) Pathian thununna hnâwla bellei sak tak ang min nihtîr thei miziate chu engtin nge kan pumpelh theih ang? (2) Engtin nge hlum nêm tak anga thu âwih tak min nihtîr thei miziate chu kan neih theih? (3) Kristian nu leh pate chuan an fate an siam ṭhatna kawngah engtin nge Pathian an thawhpui theih?
THINLUNG TICHAWLAWL THEI MIZIATE CHU PUMPELH RAWH
3. Eng miziain nge kan thinlung tichawlawl thei? Entîrna pe rawh.
3 Thufingte 4:23 chuan: “Thil dang bera aiin i thinlung vêng ṭha rawh, nunna lo chhuahna a ni si a,” tiin a sawi a. Kan thinlung chawlawl lo tûra vêng ṭha tûr chuan chapona te, thil sual tihna te, leh rinna tlâkchhamnate ang chi mize ṭha lote chu kan pumpelh tûr a ni. Kan fîmkhur loh chuan, chûng miziate chuan thu âwih lo leh hel hmang min nihtîr thei a. (Daniela 5:1, 20; Hebrai 3:13, 18, 19) Chutiang chiah chu Lal Uzia chungah a thleng a ni. (2 Chronicles 26:3-5, 16-21 chhiar rawh.) Atîrah, Uzia chuan thu a âwihin, Pathian nêna inlaichînna ṭha a nei a; chuvângin, Pathianin chakna a pe a. Mahse,“a lo chak tâk hnu chuan a rilru a lo sâng ta a.” A chapo êm avângin, puithiamte chauh tih tûr rimtui chu hâl a tum ta a. Puithiamte’n thil sual a ti tih an hrilh chuan, Uzia chu a thin a ur hle! Jehova chuan lal chapo chu a titlâwm a, a thih thlengin a phar ta a ni.—Thufingte 16:18.
4, 5. Chapona laka kan invên loh chuan eng thil nge thleng thei? Entîrna pe rawh.
4 Chapona kan pumpelh loh chuan, mi dangte aia ṭha zâwkah kan inngai ṭanin, Bible ṭanchhan thununnate chu kan hnâwl ṭan thei a ni. (Thufingte 29:1; Rom 12:3) Chutiang chiah chu kohhran upa Jim-a chungah a thleng a. Thil pakhat chungchângah kohhrana upa dangte nên an thu a inhmu lo va. “Upate hnênah hmangaihna an neih loh thu ka sawi hnuah inkhâwmna aṭangin ka chhuak a ni,” tiin a sawi. Thla ruk hnuah chuan, kohhran dangah a insawn a; mahse, chu kohhranah chuan upaa ruat a ni lo. Jim-a chu a beidawng hle a. Dik nia a inhriat chian êm avângin Jehova rawngbâwl tawh lovin, kum sâwm lai inkhâwmnaah leh thu hrilhnaah a tel loh phah a ni. A lo chapovin, a chunga thilthlengah Jehova chu a mawhpuh ṭan tih a sawi. Kum tam tak chhûng chu unaupate’n va tlawhin ṭanpui an tum ṭhîn a; mahse, an ṭanpuina chu a hnâwl a ni.
5 Jim-a chuan, “Mi dangte dik lohna nia lang chu ka ngaihthah thei lo,” tiin a sawi a. A thiltawn chuan chaponain kan thil sual tihte thiam min inchantîr thei tih a târ lang. Chutiang thil a thlen chuan, hlum nêm tak ang kan ni tawh lo tihna a ni. (Jeremia 17:9) Unaute’n an tilungni lo ngai tawh che em? Chanvo i chân avângin i lungngai tawh ngai em? Engtin nge i chhân lêt? I lo chapo zâwk nge ni a, unaute nêna remna siam leh Jehova chunga rinawm reng chu thil pawimawh berah i ngai zâwk?—Sâm 119:165; Kolossa 3:13 chhiar rawh.
6. Thil sual kan tih ṭhin chuan eng thil nge thleng thei?
6 Miin thil sual a tih reng a, a thup bawk chuan, a tân Pathian thununna pawm a harsa thei ang a. Chu chuan, thil sual tih chu a tiawlsam lehzual ang. Unaupa pakhat chuan khua reiah a nungchang mawi lovin a rilru a tihbuai vak tawh loh thu a sawi. (Thuhriltu 8:11) Unaupa dang pakhat, hun engemawti chhûng saruak lem leh thuziakte en ṭhîn chuan a hnuah, “Upate sawisêl duhna ka nei tih ka inhria,” tiin a sawi. A thil chîn chuan Jehova nêna an inlaichînna a tichhia a. A thiltih mi dangin an hriat hnu chuan, upate ṭanpuina a dawng ta a ni. Ṭha famkim kan awm lo tih chu a dik ngei mai. Mahse, thununna min petute kan sawisêl emaw, thil sual kan tih huna Pathian ngaihdamna leh ṭanpuina dîl aia chhuanlam kan siam zâwk emaw chuan, kan thinlung chu a lo chawlawl thei a ni.
Thu âwih lo Israelte chu rinna an tlâk chhamna leh an thinlung chawlawlna avângin thlalêrah an boral vek
7, 8. (a) Engtin nge hmân lai Israelte chuan rinna tlâk chhamnain min tihchawlawl theihzia a târ lan? (b) Kan zir tûr chu eng nge ni?
7 Jehova’n Aigupta ram ata Israelte a chhan chhuah khân, a thilmak tih tam tak an hmu a. Chutichung pawhin, Ram Tiam an thlen dâwnin an thinlung chu a lo chawlawl ta a ni. Engvângin nge? Pathian an rin loh avângin. Jehova rinchhan aiin, an hlau va, Mosia chungah an phunnawi zâwk a. An sal tânna ram, Aigupta-a kîr leh chu an duh ta hial a ni! Jehova rîlru a na hle a: “Hêng mipuite hian eng chen nge min ngaihnêp ang?” tiin a sawi a. (Number 14:1-4, 11; Sâm 78:40, 41) Chûng Israelte chu rinna an tlâk chhamna leh an thinlung chawlawlna avângin thlalêrah an boral vek a ni.
8 Tûn laiah, khawvêl thâr kan hnaih tawh hle a, kan rinna chu fiahin a awm a ni. Chuvângin, kan rinna kan bih chian chu a ngai a ni. Engtin nge kan rinna kan tihchak theih ang? Matthaia 6:33-a ziak Isua thusawi kan bih chiang thei a. Heti hian inzâwt rawh: ‘Ka thiltumte leh ka thu tlûkna siamte chuan Isua thusawite ka ring tak zet tih a târ lang em? Sum tam zâwk ka lâkluh theih nân inkhâwmte leh rawngbâwlnate ka pelh ang em? Ka hnathawhin ka hun leh tha tam zâwk min phût chuan eng nge ka tih ang? He khawvêlin a duh ang zâwnga min siam leh Jehova rawngbâwlna min bânsantîr hial chu ka inphal ang em?’ tiin.
9. Engvângin nge rinnaah chuan kan awm emaw kan ‘infiah ṭhin’ a ngaih a, chu chu engtin nge kan tih theih?
9 Ṭhian sual kawm te, hnawhchhuah te, a nih loh leh intihhlimnate chungchânga Bible sawite kan zawm loh chuan kan thinlung chu a chawlawl thei a. Chutianga i awm ṭan a nih chuan eng nge i tih ang? I rinna i bih chian nghâl vat a ngai a ni! Bible chuan: “Rinnaah chuan in awm emaw, nangmahni ngei inchhin ṭhîn ula; nangmahni ngei infiah ṭhîn rawh u,” tiin a sawi a. (2 Korinth 13:5) Mahni inbum lo la, Pathian Thu hmangin i ngaihtuahnate siam ṭha ṭhîn ang che.
HLUM NEM TAK ANG NI ZEL RAWH
10. Engin nge Jehova kuta hlum nêm tak ang ni tûrin min ṭanpui thei?
10 Pathian chuan hlum nêm tak ang kan nih zêl theih nân, a Thu, Kristian kohhran, leh rawngbâwlnate min pe a. Nî tina Bible chhiar a, kan chhût ngun hian, chu chuan Jehova kuta hlum nêm tak ang ni tûr leh amah insiam ṭhattîr tûrin min ṭanpui ang. Jehova chuan Israel lalte chu Pathian dânte ziak chhâwng a, nî tina chhiar ṭhîn tûrin thu a pe a ni. (Deuteronomy 17:18, 19) Tirhkohte chuan Pathian Lehkha Thute chhiar leh chhût ngun chu an rawngbâwlna atân a pawimawh hle tih an hria a. An thuziakah chuan Hebrai Pathian Lehkha Thu chu vawi za têlin an la chhâwng a, mite hnêna thu an hrilh hian Pathian Thu thiam taka hmang tûrin an fuih a ni. (Tirkohte 17:11) Chutiang bawkin, Pathian Thu nî tina chhiar leh chhût ngun a pawimawh tih kan hria a. (1 Timothea 4:15) Chu chuan, inngaitlâwm tûrin min ṭanpui a, chutiang chuan Jehova’n min siam ṭha thei ang.
Hlum nêm tak ang ni reng tûrin Pathian min châwmnate chu hmang rawh (Paragraph 10-13-na en rawh)
11, 12. Engtin nge Jehova chuan kan mamawh ang zêla min siam ṭha tûrin Kristian khohran chu a hman theih? Entîrna pe rawh.
11 Jehova chuan mi tinte kan mamawh chu a hria a, min siam ṭhat nân Kristian kohhran chu a hmang a ni. A hmaa kan sawi tâk Jim-a chuan upa pakhatin ngaihsakna a lantîr chuan, a inthlâk ṭan a. Heti hian a sawi a ni: “Ka dinhmun avângin min mawhpuhin, min sawisêl miah lo va. Chu ai chuan, beiseina a nei rengin, rilru dik taka ṭanpui min duhzia a lantîr zâwk a ni,” tiin. Thla thum vêl a liam hnuah, upa chuan inkhâwmah a sâwm a. Kohhranin ngilnei takin a lo lâwm a, an hmangaihna chuan a ngaih dân thlâk tûrin a ṭanpui tih a sawi. A ngaih dân chu a pawihmawh ber lo tih a hre thiam ṭan a. A awmna kohhrana upate leh a nupui chuan an fuih a, zawi zawiin Jehova rawng a bâwl leh ta a ni. Jim-a chuan Vênnainsâng November 15, 1992 (English) chhuaka “Jehova Chu Mawhpuh Tûr A Ni Lo” tih leh “Rinawm Takin Jehova Rawng Bâwl Rawh,” tih thuziakte a chhiarna chu a hlâwkpui hle bawk a ni.
12 A hnuah, Jim-a chu kohhran upa a rawn ni leh a. Chu mi hun aṭang chuan, a tawn ang harsatna tâwk unaupate chu ṭanpuiin, an rinna a tihchaksak a ni. Jehova nêna inlaichînna ṭha neiah a lo inngaih ṭhin thu leh a lo neih miah loh thu a sawi! A chapona avânga thil pawimawh zâwkte aia mite dik lohna a lo ngai pawimawh lutuk chu pawi a ti hle.—1 Korinth 10:12.
Krista kan entawn hian, kan thuchah kenin mite a hnehin kan chunga an rilru put hmang pawh an thlâk thei
13. Thu hrilh rawngbâwlna chuan eng miziate nge nei tûra min ṭanpui a, eng nge a hlâwkna?
13 Thu hrilh rawngbâwlna chuan min siam ṭhain leh mi ṭha zâwk ni tûrin min ṭanpui thei bawk. Engtin nge? Chanchin ṭha kan hril hian, inngaihtlâwmna leh Pathian thlarau rah hmêlhmang chi hrang hrangte kan lantîr tûr a ni a. (Galatia 5:22, 23) Thlawhhma rawngbâwlnaa telna aṭanga i neih mize ṭhate ngaihtuah ang che. Krista kan entawn hian, kan thuchah kenin mite a hnehin kan chunga an rilru put hmang pawh an thlâk thei a ni. Entîr nân, Australia rama Thuhretu pahnihin nu pakhat chu a ina thu va hrilh an tum chuan, a lo thinur êm êm a, chaltlai takin a lo chhâng lêt a. Mahse, Thuhretute chuan zah takin a thusawi chu an ngaihthlâksak a ni. A hnuah, a thiltih dân chu pawi a ti a, branch office-ah lehkha a thawn a. A chêt dân mawi lo tak avângin ngaihdam a dîl a ni. “Pathian Thu thehdarhtu mi pahnih hnawh bo ka lo tum kha ka ât vâng a ni,” tiin a sawi. He thiltawn aṭangin, thu hrilhnaa thuhnuairawlhna neih a hlutzia kan hmu thei a. Kan rawngbâwlna chuan mi dangte a ṭanpui a, keimahni ngei pawh mize ṭha zâwk nei tûrin min ṭanpui a ni.
I FATE SIAM ṬHATNA KAWNGAH PATHIAN THAWHPUI RAWH
14. Nu leh pate chuan an fate siam ṭhatnaa hlawhtling tak zet tûrin eng nge an tih ngai?
14 Naupangte chu inngaihtlâwm tak leh thil zir duh tak an ni a. (Matthaia 18:1-4) Chuvângin, nu leh pate tân an fate naupan laia thutak zir tûr leh ngaina tûra ṭanpui chu a finthlâk a ni. (2 Timothea 3:14, 15) Hlawhtling tûr chuan, nu leh pate ngeiin thutak an ngainat a, Bible sawite chu an nunpui a ngai a. Chutianga nu leh pate’n an tih chuan, an fate tân thutak ngainat chu a âwlsam thei ang a. Chu bâkah, naupangte chuan an nu leh pate thununna chu Jehova leh an nu leh pate’n an hmangaih vâng a ni tih an hre thiam ang.
15, 16. Nu leh pate chuan an fa hnawhchhuah a nih hunah Pathian an rinzia engtin nge an lantîr ang?
15 Nu leh pate’n an fate thutak an zirtîr chung pawhin, a ṭhenin Jehova an hawisan a, hnawhchhuahte an ni bawk a. Chutiang a thleng a nih chuan, chhûngkuain a tuar hle a ni. South Africa rama unaunu pakhat chuan: “Ka unaupa hnawhchhuah a nih chuan, a thi ta ang mai niin ka hria a. A lungchhiatthlâk hle!” tiin a sawi. Mahse, a nu leh pate nên chuan eng nge an tih? Bible kaihhruainate chu an zâwm a ni. (1 Korinth 5:11, 13 chhiar rawh.) A nu leh pate chuan Pathian kaihhruainate zawm chu tute tân pawh hlâwkna a ni dâwn tih an hria a. Hnawhchhuahna chu Jehova hnên aṭanga hmangaihna tel thununna a ni tih an hre bawk. Chuvângin, an fapa chu loh theih loh chhûngkaw thil ṭûlah chauh an be pawh a ni.
16 Engtin nge an fapa chuan a ngaih? A hnuah chuan, “Ka chhûngte chuan min haw lo tih ka hria; mahse, Jehova leh a inawpna pâwl thu âwih an tum a ni,” tiin a sawi a. Chu bâkah, “Jehova hnêna ṭanpuina leh ngaihdamna ngên lo thei lo dinhmuna ka awm hian, amah ka mamawh nasatzia ka hria a ni,” tiin a sawi bawk. Jehova hnêna a lo kîr leh chuan, a chhûngte chu an va hlim tak êm! A ni, Pathian thu kan âwih reng hian, kan hlimin kan hlawhtling ang.—Thufingte 3:5, 6; 28:26.
Kan inngaihtlâwma Jehova thu kan âwih reng hian, atân mi duhawm tak kan lo ni
17. Engvângin nge Jehova hnêna intukluh chu kan nun dân kawng kan nihtîr ang a, chu chuan eng hlâwkna nge min pêk ang?
17 Zâwlnei Isaia chuan, Babulona Judate chu inchhîrin: “Aw LALPA, nang chu kan pa i ni a; keini hi bellei kan ni a, nang min vawtu i ni; tichuan kan za hian i kut chhuak kan ni,” an ti ang tih a sawi lâwk a. Anni chuan Jehova hnênah: “Khawlohnate pawh kumkhua chuan hre reng hek suh ang che: ngai teh, khawngaih takin min en la, kan za hian i mite kan nih hi,” tiin an ngên bawk ang. (Isaia 64:8, 9) Kan inngaihtlâwma Jehova thu kan âwih reng hian, Daniela angin atân mi duhawm tak kan lo ni a. Jehova chuan nakina ‘Pathian fa’ ṭha famkim kan nih theih nân, a Thu, a thlarau, leh a inawpna pâwl hmangin min siam ṭha zêl ang.—Rom 8:21. (ws16.06-E)