Vênnainsâng ONLINE LIBRARY
Vênnainsâng
ONLINE LIBRARY
Mizo
Ṭ
  • â
  • ê
  • î
  • û
  • ṭ
  • Ṭ
  • BIBLE
  • THU LEH HLA CHHUAHTE
  • INKHAWMTE
  • w05 5/1 p. 12-17
  • Tute Nge Tho Leh Dâwn?

I thlanah hian video a awm lo.

A pawi lutuk, he video hi a load theih loh.

  • Tute Nge Tho Leh Dâwn?
  • Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2005
  • Thupuitête
  • Thu Thuhmun
  • Mitthite Chu Khawiah Nge An Awm?
  • ‘An Thlahtute Hnêna Hruai’
  • Seol-ah Mi Fel Lote An Awm Em?
  • Gehenna-ah Tute Nge Awm?
  • Thawhlehna ‘Hmasa Ber’ leh “Ṭha Zâwk”
  • Seol leh Mitthi Khua Chu Eng Nge Ni?
    Bible Ziritîrna Dik Tak Chu Eng Nge Ni?
  • Thawhleh Beiseina Thiltihtheihzia
    Pathian Dik Awmchhun Chu Be Rawh
Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2005
w05 5/1 p. 12-17

Tute Nge Tho Leh Dâwn?

“Hêng hi mak ti suh u, a hun a thleng dâwn ta, chutih hunah chuan thlâna awm zawng zawngin a aw an hria ang a, an chhuak vek ang.”​—JOHANA 5:​28.

1. Mosia’n hnim buk alh aṭangin eng thu puanchhuahna chhinchhiah tlâk tak nge a hriat a, a hnuah tuin nge chhûng thute chu sawi chhuak leh?

KUM 3,500 chuang kaltaah khân thil mak tak mai a thleng a. Mosia chuan hnam thlahtu Jethroa berâmte chu a vêng a. Horeb Tlâng bul hnim bukah Jehova vântirhkoh chu Mosia hnênah meialhin a rawn inlâr a. “A han en a, tin, ngai teh, hnim buk chu meiin a kâng a, a hnim buka erawh chu a kâng ral si lo,” tiin Exodus ziak chuan a sawi. Tichuan, hnim buk aṭangin aw chuan a ko va. “Kei hi i pa Pathian, Abrahama Pathian, Isaaka Pathian, Jakoba Pathian chu ka nih hi,” tiin aw chu a inpuang a ni. (Exodus 3:​1-6) A hnuah, C.E. kum zabi khatnaah khân, chûng thute chu tudang ni lovin, Pathian Fapa mal Isua ngei chuan a sawi chhuak leh a ni.

2, 3. (a) Abrahama te, Isaaka te, leh Jakoba te chu eng beiseinain nge nghâk? (b) Eng zawhnate nge lo chhuak?

2 Isua chu thawhlehna ring lo, Saddukai ṭhenkhat nên an titi a. Isua chuan: “Mitthi kaihthawhin an awm tûr tih Mosia pawhin, Hnim Buk thuah, Lalpa chu ‘Abrahama Pathian, Isaaka Pathian, Jokoba Pathian,’ a tih lai khân a hriattîr kha. Ani chu mitthi Pathian a ni lo va, mi nung Pathian a ni zâwk e; ani ngaih chuan mi zawng zawng an nung vek si a,” tiin a sawi. (Luka 20:​27, 37, 38) Chûng thute chu sawiin, Isua’n Pathian ngaih chuan hun rei tawh taka thi Abrahama te, Isaaka te, leh Jakoba te chu Pathian hriatrengnaah an la nung reng tih a nemnghet a ni. Joba angin, anni chuan thihnaa an muthilhna tûr, an “hun ruat” tâwpna chu an nghâk a. (Joba 14:14) Pathian khawvêl tharah chuan anni chu kaihthawh an ni ang.

3 A nih leh, mihring awm ṭantirh aṭanga mi dang maktaduai têl thi tate chungchâng chu eng nge ni ve? An tho leh ve ang em? Chu zawhna chhânna lungawithlâk tak kan hmuh hmain, mite an thiha an kalna chu Pathian Thu aṭangin i lo zawng chhuak ang u.

Mitthite Chu Khawiah Nge An Awm?

4. (a) Mi an thihin khawiah nge an kal? (b) Eng nge Seol chu?

4 Bible-in mitthite chuan “engmah an hre lo” tih a târ lang a. Mi a thih hian hremhmun meidîlah nghaisakin a awm lo va, Limbo an tih baptisma chang lote khung hranna hmunah rei tak hrehawm tuarin a awm hek lo, vaivutah a kîr leh mai zâwk a ni. Chuvângin, Pathian Thu chuan mi nungte chu: “I kutin tih tûr a hmuh apiang chu theihtâwpin ti rawh; thlân i kalna tûrah chuan thiltih tûr emaw, remruat tûr emaw, hriatna emaw, finna emaw a awm si lo va,” tiin thu a râwn a ni. (Thufingte 9:​5, 10; Genesis 3:19) Heta “thlân” tih hi Hebrai thu mal “Seol” aṭanga lehlin a ni. Sakhua tam tak chuan mitthite chu an la nung reng tih an zirtîr a, mahse Pathian thâwk khum Thuin a târ lan angin thlân, a nih loh leh Seol-a awmte chuan engmah an hre lo. Mizo Bible-in a chunga Bible chânga dik taka a târ lan angin, Seol hi mihringte thlân pângngai a ni.

5, 6. A thih khân Jakoba chu khawiah nge a kal a, tute nêna zalh tlân nge a ni?

5 Hebrai ṭawnga ziak atîra Bible-a “Seol” tih ṭawngkam lanna hmasa ber chu Genesis 37:​35-ah kan hmu a. A fapa duat tak Josefa boral anga a lan tâkah chuan, thlahtu Jakoba chuan thlamuan duh lovin: “Lusûn chungin thlânah [Seol-ah] ka fapa hnênah chuan ka liam dâwn e,” a ti a ni. A fapa chu a thi emaw tiin, Jakoba chuan thia Seol-a awm a duh a ni. A hnuah chuan, Jakoba fapa pakuate chuan a fa naupang ber, Benjamina chu ṭâm tla laka ṭanpuina an hmuh nân Aigupta rama hruai chu an duh a. Nimahsela, Jakoba chuan a phal lo: “Ka fapa hi in hnênah a chhuk ve lo vang; a u a thi tawh a, amah chauh hi a ni tawh si a: in kalna kawng lakahte tawhsual a zuk tawh chuan ka lu ṭuak hi lungngaihnain thlânah [Seol-ah] in liamtîr dâwn a ni,” a ti. (Genesis 42:​36, 38) He thil pahnihte hian thlân, a nih loh leh Seol chu thih hnu lam nunna nên ni lovin, thihna nên a thlunzawm zâwk a ni.

6 Genesis thuziak chuan Josefa chu Aigupta ram ei leh in hotu ber a lo ni tih a târ lang a. Chutichuan, Jakoba chu Josefa nêna hlim taka inhmu leh tûrin Aigupta ramah a zin ta a. Chu mi hnuah chuan, Jakoba chu tar tawh tak, kum 147 nia a thih thlengin chu ramah chuan a khawsa a. A thih dâwna a thuchah ang ngeiin, a fapate chuan a ruang chu Kanaan rama Makpela pûkah an phûm ta a ni. (Genesis 47:​28; 49:​29-​31; 50:​12, 13) Chuvângin, Jakoba chu a pa Isaaka, leh a pu Abrahama te nêna zalh tlân a ni.

‘An Thlahtute Hnêna Hruai’

7, 8. (a) Abrahama a thih khân khawiah nge a kal? Hrilhfiah rawh. (b) Engin nge mi dangte chu an thihin Seol-ah a kal ve tih târ lang?

7 Jehova’n Abrahama hnêna a thuthlung a nemngheh a, a chi thlah chu tam tak an lo ni ang tih a tiam khân, ani chuan Abrahama chunga thilthleng tûr chu a târ lang a. Jehova chuan: “Nang erawh chu i thlahtute hnênah thlamuang takin i kal ang a; i lua kêlsam ṭo vekin an phûm ang che,” a ti a. (Genesis 15:15) Chutiang chiah chuan a thleng a ni. Genesis 25:8 chuan: “Tin, Abrahama chuan a thlarau a thlah a, lûa kêlsam ṭo vek, putar tak, târ kûna damin a thi a, chipuite hnênah chuan hruaiin a awm ve ta a,” tih a târ lang. Tute nge a chipuite chu? Genesis 11:​10-26 chuan a thlahtute chu Nova fapa Sema thlengin a chhui lêt a ni. Chuvângin, Abrahama a thih khân he Seol-a muhîl tawhte hnênah hian hruai a ni.

8 ‘A chipuite hnêna hruai’ tih ṭawngkam hi Hebrai Pathian Lehkha Thu-ah chuan a chuang fo va. Chuvângin, Abrahama fapa Ismaela leh Mosia unaupa Arona te chu an thihin Seol-ah an kal a, chutah chuan thawhlehna an nghâk tia thutâwp siam chu a âwm a ni. (Genesis 25:17; Number 20:​23-29) Chutiang bawk chuan, Mosia thlân awmna tuman hre lo mah se, ani pawh Seol-ah a kal ve a ni. (Number 27:13; Deuteronomy 34:​5, 6) Chutiang bawkin, Israelte hruaitu anga Mosia thlâktu, Josua chu a dam rualpui zawng zawngte nên an thihin Seol-ah an kal vek a ni.​—Rorêltute 2:​8-10.

9. (a) Engtin nge Bible-in Hebrai thu mal “Seol” leh “Mitthi Khua” chuan hmun thuhmun a kâwk tih a târ lan? (b) Seol, a nih loh leh Mitthi Khuaa awmte chuan eng beiseina nge an neih?

9 Kum zabi engemaw zât a liam hnuah chuan, Davida chu Israel hnam 12 chungah lal a lo ni a. A thihin, a “puteho hnênah a muhîl” a ni. (1 Lalte 2:10) Seol-ah a awm ve em? Ngaihvênawm takin, C.E. 33 Pentikost nîah tirhkoh Petera chuan Davida thih thu chu sawiin, Sâm 16:​10-a thu: “Ka thlarau Seol hnênah i hnutchhiah dâwn si lo va,” tih chu a la chhâwng a. Davida chu a thlânah a la awm tih a sawi hnu chuan, Petera chuan chûng thute chu Isua-ah hmehbelin, Davida chuan “chûng chu a lo hriat lâwk reng avângin Krista thawh leh tûr thu a sawi a ni, ‘Mitthi khuaa hnutchhiahin a awm hek lo, a ruang pawh a ṭawih hek lo,’ tiin. Chu Isua chu Pathianin a kai tho leh ta rêng a ni, chu chu a hretu kan zain kan ni e,” tiin a târ lang a ni. (Tirhkohte 2:​29-32) Hetah hian Petera chuan Hebrai ṭawnga “Seol” tih thu mal nêna thuhmun reng, “Mitthi Khua” tih thu mal chu a hmang a. Chuvângin, Mitthi Khuaa awm tia sawite leh Seol-a awm tia sawite dinhmun chu a thuhmun reng a ni. Anni chu an muhîl a, thawhlehna an nghâk a ni.

Seol-ah Mi Fel Lote An Awm Em?

10, 11. Engvângin nge mi fello ṭhenkhat an thihin Seol-ah, a nih loh leh Mitthi Khuaah an kal tih kan sawi theih?

10 Mosia’n Israel hnam chu Aigupta aṭanga a hruai chhuah hnu chuan, thlalêrah helna a lo chhuak a. Mosia chuan helna hruaitu​—Kora, Dathana, leh Abirama te lak aṭanga inthiar fihlîm tûrin mipuite chu a hrilh a. Anni chu râpthlâk takin an thi dâwn. Mosia chuan heti hian a hrilhfiah a ni: “Hêng mite hi mi zawng zawng thih dân ang mai bawka an thiha, mi zawng zawngte hrem ang bawka hrem an nih chuan Pathianin mi tîr lo a ni ang a. LALPAN thil thar a siam a, leiin a kâ a ân a, anmahni leh an ta zawng zawng a lem a, Seol-ah anunga an luh erawh chuan hêng mite hian LALPA an lo ngainêp a ni tih in hria ang,” tiin. (Number 16:​29, 30) Chuvângin, leiin a kâ ângin a lem a ni emaw, Kora leh a lama ṭang Levia mi 250-te anga meiin a kâng hlum emaw pawh ni se, hel zawng zawngte chu Seol, a nih loh leh Mitthi Khuaah an awm a ni.​—Number 26:10.

11 Simeia, Lal Davida ânchhe lawhtu chuan, Davida thlâktu Solomona kut a tuar a. Davida chuan: “Thiam chang zawngin chhuah suh, mi fing i ni si; a chungah engtia i tih tûr nge ni tih zawng i hre mai ang a; a lûa kêlsam ṭo chu thisen nên thlânah i liamtîr dâwn nia,” a ti a. Solomona chuan Benaia chu a thahtîr ta a ni. (1 Lalte 2:​8, 9, 44-46) Benaia mi thah dang leh chu Israel sipai hotu hlui Joaba a ni. A lûa kêlsam ṭo chu ‘thlânah [Seol-ah] thlamuang takin a liam lo’ a ni. (1 Lalte 2:​5, 6, 28-34) Hêng entîrnate hian Davida thâwk khum hla: “Mi suaksual chu Seol-ah an kîr leh ang, hnam tin Pathian theihnghilh hmang zawng zawngte chu,” tih a dikzia a tichiang a ni.​—Sâm 9:17.

12. Tunge Ahithophela chu ni a, a thihin khawiah nge a kal?

12 Ahithophela chu Davida tân mi mal thurâwn petu a ni a. A remruatte chu Jehova hnên aṭanga chhuak ang hrima ngaihhlut a ni. (2 Samuela 16:23) Lungchhiatthlâk takin, he chhiahhlawh rinawm hi phatsantu lo niin, Davida fapa Absaloma kaihhruai helnaah chuan a tel ve a. Davida chuan: “Mi sawichhetu chu hmêlma a ni si lo va; ni sela chu, ka tuar thei zâwk tûr: ka chunga intiliana chu mi hawtu a ni hek lo; ni sela chu, ka bihrûksan tûr,” tih a ziah khân he phatsanna a sawi chhan a nih ngei a rinawm. Davida chuan: “Thihna an chungah lo thleng thut sela, khuarkhurumah [“Soel-ah,” New World Translation] chuan a nung chungin chhuk rawh se: suahsualnate chu an awmnaah leh an khawchhûngahte a awm si a,” tiin a sawi belh a ni. (Sâm 55:​12-15) Ahithophela leh a ṭhiante chu an thihin Seol-ah an kal a ni.

Gehenna-ah Tute Nge Awm?

13. Engvângin nge Juda chu “boral fapa” tia koh a nih?

13 Davida dinhmun leh Davida Ropui zâwk, Isua thiltawn chu han khaikhin teh. Krista tirhkoh 12 zînga mi, Juda Iskariota chu Ahithophela angin phatsantu a lo ni a. Juda rinawm lohna thiltih chu Ahithophela thiltih aiin a pawi zâwk fê a ni. Juda chuan Pathian Fapa mal neih chhun dodâlin thil a ti si a. A lei lam rawngbâwlna tâwpa a ṭawngṭainaah, Pathian Fapa chuan a hnungzuitute chanchin chu sawiin: “An hnêna ka awm chhûng khân, nangin kei mi pêkteho hi i hmingin ka hum ṭhîn; anni chu ka vêng a, an zîngah pakhat mah an boral lo, boral fapa lo kha chu; Lehkha Thu kha a lo thlenna tûrin,” a ti. (Johana 17:12) Juda chu “boral fapa” tia sawiin, Isua chuan Juda tân thawhlehna beisei theih a nih loh thu a sawi a ni. Pathian hriatrengnaah a awm si lo. Ani chu Seol-ah a kal lo va; mahse, Gehenna-ah a kal zâwk a ni. Eng nge Gehenna chu?

14. Gehenna-in eng nge a entîr?

14 Isua chuan a hun laia sakhaw hruaitute chu an hruai apiangte ‘Gehenna fapaa’ an siam avângin a dem a. (Matthaia 23:15) Chu mi hun lai chuan, mite chuan Hinnom ruam, ṭha taka phum phu lo mi sual an tihhlumte ruang an paihna hmun bawlhhlawh paihna hmunpui chu an hre chiang hle a. A hmain Isua ngei pawhin Tlâng chunga a Thusawiah Gehenna chu a târ lang tawh bawk a ni. (Matthaia 5:​29, 30) A sawi awmzia hi a thu ngaithlatute tân a chiang hle. Gehenna chuan thawhleh beiseina awm lova tihboral ṭhakna a entîr a ni. Isua hun laia Juda Iskariota bâkah, mi dang an thih huna Seol, a nih loh leh Mitthi Khuaa kal lova Gehennaa kal an awm em?

15, 16. An thihin Gehenna-ah tute nge kal a; engvângin nge chutah chuan an kal?

15 Mihring hmasa ber, Adama leh Evi-te chu mi ṭha famkima siam an ni a. An thilsual tih chu tihluih vâng a ni. An hmaah chuan chatuan nunna leh thihna a awm a. Pathian thu âwih lovin, Setana lamah an ṭang a. An thih hian, Krista tlanna inthâwina hlâwkpui theih beiseina an nei lo. Chu ai mah chuan, Gehenna-ah an kal zâwk a ni.

16 Adama fa tîr, Kaina chuan a unaupa Abela a that a, a hnuah râl tlân angin a khawsa a. Tirhkoh Johana chuan Kaina chu “mi sual laka mi” tiin a târ lang a ni. (1 Johana 3:12) Ani pawh a nu leh pate angin, a thihin Gehenna-ah a kal tia thutâwp siam chu a âwm a ni. (Matthaia 23:​33, 35) Chu chu mi fel Abela dinhmun nên chuan a va inang lo tak êm! “Rinnain Abela chuan Kaina ai chuan inthawina ṭha zâwk Pathian hnênah a hlân a, chu mi avâng chuan mi fel a ni tih hriattîrna a hlawh a, Pathianin a thilpêkte kawngah chuan thu a hriattîr a,” tiin Paula chuan a hrilhfiah a, “tin, chu mi rinna avâng chuan ani chuan thi tawh hnuin thu a la sawi ta fo a ni,” tiin a sawi zawm a ni. (Hebrai 11:4) Ni e, Abela chuan Seol aṭangin thawhlehna a nghâk mêk a ni.

Thawhlehna ‘Hmasa Ber’ leh “Ṭha Zâwk”

17. (a) He “tâwpna hun” chhûngin tute nge Seol-ah kal? (b) Seol-a awmte leh Gehenna-a awmte tâna beiseina chu eng nge ni?

17 He thu chhiartu tam takte chuan he “tâwpna hun” chhûnga thite dinhmun chu an ngaihtuah mai thei a. (Daniela 8:19) Thu Puan bung 6-na chuan chu mi hun chhûnga sakawr chungchuang pali chanchin chu a sawi a ni. Ngaihvenawm takin, chûng zînga a tâwp ber hming chu Thihna a ni, ani chu Mitthi Khuain a zui a. Chuvângin, a hmaa sakawr chungchuangte thiltih avânga hun lo taka thite chu Mitthi Khuaah an awm a, Pathian khawvêl thara thawhlehna nghâkin an awm a ni. (Thu Puan 6:8) A nih chuan, Seol (Mitthi Khua) leh Gehenna-a awmte beiseina chu eng nge ni? Mâwl taka sawi chuan, Seol-a awmte tân thawhlehna; Gehenna-a awmte tân boralna​—awm tawh lohna​—a ni.

18. ‘Thawhlehna hmasa ber’ chuan eng beiseina nge a pêk?

18 Tirhkoh Johana chuan: “Thawhlehna hmasa bera telte chu an engthâwlin an thianghlim a ni; chûngho chungah chuan thih hnihna chuan thu rêng a nei lo va, Pathian leh Krista puithiamte an ni ang a, amah nên kum sângkhat rorêlin an awm zâwk ang,” tiin a ziak a ni. Krista rorêlpui tûrte chuan ‘thawhlehna hmasa ber’ an dawng a, a nih leh mi dang zawng zawngte tân beiseina eng nge awm?​—Thu Puan 20:6.

19. Engtin nge mi ṭhenkhatin “thawhlehna ṭha lehzual” chu an hlâwkpui?

19 Pathian chhiahhlawh Elija leh Elisa hun aṭang tawhin, thawhlehna thilmak tih chuan mite chu a tinung leh a. “Hmeichhiaten an mitthite tho leh an hmu a, mi dangte pawh sawisakin an awm a, thawhlehna ṭha lehzual an chan theihna tûrin chhan chhuah an duh lo va,” tiin Paula’n a sawi. Ni e, hêng rinawmna vawngtute hian rei lo te chhûng an dam hnua thihna ni lo, chatuana nun beiseina petu tûr thawhlehna chu an nghâkhlel hle a ni! Chu chu “thawhlehna ṭha lehzual” chu a ni ngei ang.​—Hebrai 11:35.

20. A dawta thuziakah eng nge kan sawiho vang?

20 Jehova’n he kal hmang suaksual tâwpna a thlentîr hmaa rinawm taka kan thih chuan “thawhlehna ṭha lehzual,” chatuana nun beiseina chiang tak kan nei a ni. Isua chuan: “Hêng hi mak ti suh u, a hun a thleng dâwn ta, chutih hunah chuan thlâna awm zawng zawngin a aw an hria ang a, an chhuak vek ang,” tih a tiam a ni. (Johana 5:​28, 29) A dawta kan thuziak chuan thawhlehnain a tum chu a sawi chho zêl a. Chu chuan thawhleh beiseinain rinawmna vawngtu ni tûra min tihchak dân leh mahni inphatna rilru nei tûra min ṭanpui dân a târ lang ang. (w05 5/1)

I Hre Chhuak Em?

• Engvângin nge Jehova chu “mi nung” Pathian tia târ lan a nih?

• Seol-a awmte dinhmun chu eng nge ni?

• Gehenna-a awmte beiseina chu eng nge ni?

• Engtin nge mi ṭhenkhatin “thawhlehna ṭha lehzual” chu an hlâwkpui ang?

[Phêk 15-naa milem]

Abrahama angin, Seol-a kalte chuan thawhlehna an chang ang

[Phêk 16-naa milemte]

Engvângin nge Adama leh Evi, Kaina, leh Juda Iskariota te chu Gehenna-a an kal?

    Mizo Thu leh Hla Chhuahte (1990-2025)
    Chhuahna
    Luhna
    • Mizo
    • Share
    • I Duh Dânte
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Hman Dân Tûr
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Luhna
    Share