Thawhleh Beiseina Chu A Rinawm A Ni!
“Thawhlehna a awm ang tih Pathian lamah ka beisei a.”—Tirhkohte 24:15.
1. Engvângin nge thawhlehna kan rin theih?
JEHOVA chuan thawhlehna kan beisei theihna tûr chhan ṭha tak min pe a. Mitthite an lo tho leh ang a, an rawn ding chhuak leh ang tih a thutiam kan nei a ni. Chuvângin, thihnaa muhîl tate chung thua a thiltumte chu a lo thleng dik ngei ang. (Isaia 55:11; Luka 18:27) Mitthite a kaihthawh theihzia a târ lan tawh avângin.
2. Thawhleh beiseina chu engtin nge kan hlâwkpui theih?
2 Pathianin a Fapa, Isua Krista hmangin mitthi kaihthawh nân ruahmanna a siam a, chu mia rinna chuan mangan hunah min ṭanpui thei a ni. Thawhleh beiseina chu a rinawm a, chu chuan kan Pa, vâna mi laka thih thlenga rinawm tûrin min ṭanpui thei bawk. Bible-a chhinchhiah tihnun lehte chungchâng ngaihtuahna chuan, thawhleh kan beiseina chu a tinghet zual ngei ang. Chûng thilmak tih zawng zawngte chu Chungnungber Jehova thiltihtheihna hmanga tih vek a ni.
An Mitthite Tho Leh An Hmu
3. Zarephath khuaa hmeithai fapa a thih khân, Elija chu eng ti tûra thuam nge a nih?
3 Kristian hun hmaa Jehova thuhretute lantîr rinna chu phûr taka ennawnin, tirhkoh Paula chuan: “Hmeichhiaten an mitthite tho leh an hmu a,” tiin, a ziak a. (Hebrai 11:35; 12:1, 2) An zînga pakhat chu Zidon rama Zarephath khuaa hmeithai rethei tak hi a ni. Pathian zâwlnei Elija a lo chhawn thiam avângin ṭam tlâk chhûng zawngin a chhangphut bêl chu a ruak ngai lo va, a sahriak ûm pawh a kang ngai lo; chuti ni suh sela, chu ṭâmna chuan amah leh a fapa nunna a la ngei ang le. A hnua a fapa a thih khân, Elija chuan naupang chu a khumah a mut a, a chungah vawithum bawkin: “Aw LALPA ka Pathian, khawngaih takin he naupang nunna hi amahah hian awmtîr leh ang che,” tiin a ngên a. Pathianin naupang chu a kaitho leh ta ngei a ni. (1 Lalte 17:8-24) Thawhlehna hmasa ber, a fapa ngei thawhlehna hmangin a rinna lâwmman a dawng a; chu hmeithai han lâwm dân tûr chu han suangtuah teh!
4. Sunem khuaah Elisa’n eng thilmak nge a tih?
4 A mitthi tho leh hmutu dang chu Sunem khuaa pa upa tawh tak nupui a ni. Ani chuan zâwlnei Elisa leh a chhiahhlawh chu a duat êm êm a. Chuvângin, fapa pêk a ni ta a ni. Amaherawhchu, kum engemaw zât hnuah chuan a fapa chu a thi a, zâwlnei chu a ko nghâl a. Elisa’n ṭawngṭai a, thil eng engemaw a tih hnu chuan, “naupang taksa chu a lo lum ta tial tial a.” Naupang chu “vawi sarih a han hahchhiau va, . . . a lo meng ta” a ni. Chu thawhlehna chuan naupang leh a nu tân hlimna namên lo a thlen ngei ang tih rinhlelh rual a ni lo. (2 Lalte 4:8-37; 8:1-6) Thihna awm leh tawh lohna tûr he leia “thawhlehna ṭha lehzual” beiseina neia an thawhleh hun chuan, an va hlim nasa lehzual dâwn êm! Chu chu thawhlehna Pathian, Jehova chunga lâwmna tûr chhan a va ni êm!—Hebrai 11:35.
5. Elisa ruangin eng thilmak nge a thlentîr?
5 Elisa ruang chu phûm a nih hnuah pawh, Pathianin a ruh ro chu thiltithei tûrin a siam a. “Mi pakhat [Israel mite’n] an phûm dâwn lai takin heti hi a ni a, ngai teh, [Moab] pâwl pakhat an han hmu a; tichuan chu mi chu Elisa thlânah chuan an thlâk ta mai a; tin, a ruang chuan Elisa ruhte chu a zuk deh veleh, a lo nung leh a, a ding ta mai a,” tiin, kan chhiar a ni. (2 Lalte 13:20, 21) Chu pa hlim zia tûr leh mak tih zia tûr mai chu! Pathian Jehova thiltum hlawhchham thei lo avânga kan hmangaih thi tate an lo thawhleh huna an hlim dân tûr chu han ngaihtuah teh!
Pathian Fapain Mitthi a Kaitho
6. Nain khawpui pâwnah Isua’n eng thilmak nge a tih a, chu thilthleng chuan engtin nge min nghawng?
6 Pathian Fapa, Isua Krista chuan, mitthite chu chatuan nun beiseina neia kaihthawh leh theih a ni tih rin theihna tûr chhan ṭha tak min pe a. Nain khawpui pâwna thilthleng chuan chutiang thilmak chu Pathian pêk thiltihtheihna avânga awm thei a ni tih hre thiam tûrin min ṭanpui thei a ni. Chu mi ṭum chuan, Isua chuan mitthi vui tûra lo kal lusûnte chu khawpui pâwnah a tâwk a. Chu mitthi chu tlangvâl a ni a, hmeithai fapa neih chhun a ni. Isua chuan hmeithai hnênah: “Ṭap suh” a ti a, hlâng chu a khawih a, tichuan: “Rawlthar, Tho rawh, ka ti a che,” a ti a. Chuveleh, mitthi chu a ṭhu chhuak a, a ṭawng ta mai a. (Luka 7:11-15) He thilmak tih hian thawhleh beiseinaa kan rin nghehna chu a tizual ngei mai.
7. Jaira fanu chungah eng thil nge thleng?
7 Kapernaum khua inkhâwmna in hotu, Jaira chunga thilthleng hi ngaihtuah bawk teh. Ani chuan, a fanu duh tak kum 12 mi, thi lek lek chu ṭanpui tûra lo kal tûrin Isua a ngên chiam a. A hnuah a fanu thih thuin a rawn dêng zui nghâl a ni. Jaira lungchhe tak mai chu rinna nei tûra fuihin, a inah a zui haw ta a, chutah chuan mi an lo ṭap chêl chûl a. Isua’n: “Naupang chu a thi lo ve, a muhîl a ni zâwk,” tia a hrilh chuan an nuihzat a. Ani chu a thi ngei rêng a; mahse, Isua chuan mi muhil lai kaihthawh theih a nih angin, mitthite pawh kaihthawh theih a ni tih entîr a tum a ni. Naupang kut chu chelhin: “Chêmtê, tho rawh, ka ti a che,” a ti a. Chuveleh a lo tho va, “[“a bula awm ve,” NW] a nu leh pate chuan mak an ti hle” mai a. (Marka 5:35-43; Luka 8:49-56) Rinhlelhrual lovin, lei paradis-a an hmangaih thi tate an lo thawhleh lai chuan, an chhûngte chu ‘an bulah’ an lo awm ve ngei ang.
8. Lazara thlânah Isua’n eng thil nge a tih?
8 Lazara thlâna Isua a va kal khân a thihna ni li lai a ni tawh a. Isua’n thlân kawngkhâr lung chu a chawisawntîr a. Pathian pêk thiltihtheihna a rinchhan a ni tih lantîr nâna vântlâng hmaa a ṭawngṭai hnuah: “Lazar, lo chhuak rawh,” tiin a au va. Mitthi chu a lo chhuak ta mai a! A kut leh a ke chu thlân puana tuam a ni a, a hmai pawh puana khuh vek a ni. “Phelh ula, kaltîr rawh u” a ti a. Chu thilmak tih an hmuh chuan Lazara farnu, Mari leh Marthi hnêmtu mi tam tak chuan Isua chu an ring ta a ni. (Johana 11:1-45) Pathian khawvêl tharah chuan i hmangaih thi tate pawh an lo tho leh ang tih beiseina hei hian a pe lo che em ni?
9. Engvângin nge Isua’n tûnah mitthite a kaitho thei tih kan chian theih?
9 Baptis-tu Johana lung ina a tân laiin, Isua chuan: “Mitdelte an mit a lo var ta, . . . mitthite pawh kaihthawhin an awm ta,” tih fuihna thu a thawn a. (Matthaia 11:4-6) Isua’n leia mihring taksa pua a awm lai pawha mitthite a kaihthawh theih chuan, Pathian thuneihna pêk thlarau thil siam chak tak a nih hnu phei chuan a va kaitho thei nasa lehzual dâwn êm! Isua chu “thawhlehna leh nunna” a ni a, nakîn lawkah hriatrengna “thlâna awm zawng zawngin a aw an hria ang a, an chhuak vek ang” tih hriat chu a va thlamuanthlâk êm!—Johana 5:28, 29; 11:25.
Thawhlehna Dangten Kan Beiseina a Tinghet
10. Tirhkohvin mitthi a kaihthawhna hmasa ber chungchâng chu engtin nge i hrilhfiah ang?
10 Lalram thu puang tûra a tirhkohte a thawn chhuah khân, Isua’n: “Mitthite kaitho ula,” a ti a. (Matthaia 10:5-8) Chumi tithei tûr chuan Pathian thiltihtheihnaa an innghah a ngai a ni. C.E. 36-ah chuan Joppa khuaa mi, Pathian ṭih mi tak Dorki (Tabithi) chu thihnaah a muhîl a. A thil tihṭhat tam takte zînga pakhat chu hmeithai retheite tâna thawmnaw a siamsak hi a ni a; chuvângin, chûng hmeithai rethei takte chuan a thih chu an tuar nasa bîk a ni. Zirtîrte chuan a ruang chu phûm tûrin an bawihsâwm a; tin, tirhkoh Petera ko tûrin mi an tîr bawk a, anmahni hnêmtu atân an ti a ni ngei ang. (Tirhkohte 9:32-38) Ani chuan pindan chungnunga mi zawng zawng chu a chhuahtîr a, tichuan: “Tabith, tho rawh,” a ti a. A mit a rawn meng a, a harh chhuak ta a. Petera’n a kut a pe a, a kaitho ta a ni. He tirhkohvin mitthi a kaihthawh chanchin hmasa ber hian mi tam tak chu ringtuah a inlehtîr a ni. (Tirhkohte 9:39-42) Hei hian thawhlehna kan beiseina tûr chhan min pêk belh bawk.
11. Bible-a chhinchhiah thawhlehna hnuhnûng ber chu eng nge ni?
11 Bible-a chhinchhiah thawhlehna hnuhnûng ber chu Troas khuaah a thleng a. Rawngbâwla a zin vawi thumnaah chuan Paula chu he khuaah hian a châwl a, zânlai thlengin thu a sawi a. A chauh êm avâng leh an khâwnvâr chhitte lumna avâng te, inkhâwmna hmuna mipui tam avângte chuan, tlangvâl Eutuka chu a muhîl a, inchhâwng thumna tukverh ata chu a tla thla ta a. Nikhawhre lo mai ni lo, “thiin an chhar a.” Mahse, Paula chuan a bawh a, a pawm bawk a, mipui hnênah chuan: “Thlaphâng suh u, a hnuk a lo la chat lo ve,” a ti a. Paula chuan a nunna pêkkîr leh a ni a tihna a ni. Tichuan, chuta awmte chu “thlamuan namênin an thlamuang ta lo va.” (Tirhkohte 20:7-12) Tûn laiah pawh, Pathian chhiahhlawhte chuan tûn hmaa Pathian rawng an lo bâwlpuite’n thawhleh beiseina thlen famkimna an tawng ang tih hriatnaah thlamuanna nasa tak an hmu a ni.
Thawhlehna—Hmân Aṭanga Beisei Tawh Chu
12. Rom ram Awptu Felix-a hmaah, Paula’n eng nge a sawi?
12 Rom ram Awptu Felix-a hmaah, Paula chuan: “Dân leh Zâwlneite Lehkhabua ziak zawng zawng ringin . . . mi felte leh fel lote thawhlehna a awm ang tih Pathian lamah ka beisei a,” tiin a sawi a ni. (Tirhkohte 24:14, 15) Pathian Lehkha Thu zînga mi, “Dân” thu hian engtin nge mitthi thawhlehna a sawi?
13. Pathianin hrilh lâwkna hmasa ber a pêk khân, thawhlehna a telh a ni tih engvângin nge kan sawi theih?
13 Pathian ngeiin Eden huana hrilh lâwkna a pêk hmasak ber khân, thawhlehna thu a lo telh a ni. “Rûlpui tar,” Diabol-Setana a hrem khân Pathian chuan: “Nang leh hmeichhia hi ka indotîr ang che u a, i thlahte leh a thlahte pawh ka la indotîr bawk ang: chu mi chuan i lû a la tithitling ang a, nangin a ke artui i la tithitling ang,” a ti a. (Thu Puan 12:9; Genesis 3:14, 15) Hmeichhe thlah ke artui tihthitlin chu Isua thaha a awmna a ni. Chu Thlah chuan rûl lû a la tithitling dâwn a nih chuan, Krista chu thihna ata a thawhleh a ngai a ni.
14. Engtin nge Jehova chu ‘mitthi Pathian ni lo va, mi nung Pathian a nih zâwk’?
14 Isua chuan: “Mitthi kaihthawhin an awm tûr tih Mosia pawhin, hnim buk thuah, Lalpa chu ‘Abrahama Pathian, Isaaka Pathian, Jakoba Pathian,’ a tih lai khân a hriattîr kha. Ani chu mitthi Pathian a ni lo va, mi nung Pathian a ni zâwk e; ani ngaih chuan [anni] zawng zawng an nung vek si a,” tiin a puang a. (Luka 20:27, 37, 38; Exodus 3:6) Abrahama, Isaaka, leh Jakoba te chu an thi tawh a; mahse, anni kaitho tûra Pathian thiltum chu a chian êm avângin, atân chuan mi nung dam ang mai an ni.
15. Engvângin nge Abrahama’n thawhlehna beisei theihna tûr chhan a neih?
15 Inthlahchhâwnna lama Abrahama leh Sari taksa thi tawh chu Pathianin mak takin a pekîr leh a; chu chu thawhlehna ang a ni. Chuvângin, Abrahama chuan thawhlehna beisei theih chhan a nei a ni. (Genesis 18:9-11; 21:1-3; Hebrai 11:11, 12) An fapa Isaaka kum 25 mi vêl a nihin, Pathianin Abraham chu a fapa halral thilhlana hlân tûrin a ngên a. Mahse, Abrahama’n Isaaka a tihlum ṭêp tihah vântirhkohvin a lo dang a ni. Abrahama chuan “mitthi pawh Pathian chuan a kai tho thei ang tih a ring a, thi hnu nung leh ang maiin a hmu kîr leh ta rêng a ni.”—Hebrai 11:17-19; Genesis 22:1-18.
16. Eng nghâk chungin nge Abrahama chu thihnaah a muthilh?
16 Thutiam Thlah, Messia awpna hnuaia thawhlehna chu Abrahama chuan a beisei a. Mihring a nih hma aṭang rêngin, Pathian Fapa chuan Abrahama rinna chu a hria a. Chuvângin, mihring a nih laiin, Isua Krista chuan Juda mite hnênah: “In thlahtu Abrahama kha, ka nî hmu tûr a nih avângin a hlim êm êm ṭhîn,” a ti a ni. (Johana 8:56-58; Thufingte 8:30, 31) Abrahama chu Pathian Messia Lalram hnuaia thawhlehna chu nghâkin, thihnaah a muhîl ta a ni.—Hebrai 11:8-10, 13.
Dân leh Fakna Hlate Aṭanga Fiahna
17. ‘Dân lehkhabua ziak zawng zawng’ chuan engtin nge Isua Krista thawhlehna a kawh?
17 Paula thawhleh beiseina chu ‘Dân lehkhabua ziak zawng zawng’ nên a inrem a ni. Pathian chuan Israel mite hnênah chuan: “In buh thar hmasate phal khat chu puithiam hnênah in rawn keng tûr a ni. Tin, pawmsak theih che u a nih nân, anin [Nisan ni 16-ah] buhphal chu LALPA hmaah a lo thên ang,” a ti a. (Leviticus 23:9-14) He dân hi rilrua a vawn reng avângin Paula’n: “Krista chu mitthi zîng ata kaihthawhin a awm tak zet a ni, muhîlte thawh hmahruaitu a lo ni ta,” tiin a ziak a ni thei ang. “Thawh hmahruaitu [thar hmasak]” angin, Isua chu C.E. 33, Nisan ni 16-ah a tholeh a. Nakina a lo awmleh hunah chuan, thlarauva hriak thih a hnungzuitu, ‘a hnua tholehte [a hnua tharte],’ thawhlehna a awm ang.—1 Korinth 15:20-23; 2 Korinth 1:21; 1 Johana 2:20, 27.
18. Isua thawhlehna chu Sâm-ah sawi lâwk a ni tih Petera’n engtin nge a târ lan?
18 Sâm lehkhabu pawhin thawhlehna a thlâwp bawk a ni. C.E. 33, Pentikost niin, tirhkoh Petera chuan Sâm 16:8-11 thu la chhâwngin: “Davida chuan a thu a sawi a, ‘Ka hmaah kumkhuain Lalpa chu ka hmu ṭhîn a. Ka mangan loh nân ka ding lamah a awm a ni; chuvângin ka thinlung a hlim a, ka lei pawh a lâwm a; chuvângin ka tisa pawh beisei takin a awm bawk ang. Ka thlarau mitthi khuaah i hnutchhiah lo vang a, i mi thianghlim ṭawihral i phal hek lo vang,” a ti a. Tin, “Chûng chu [Davida’n] a lo hriat lâwk reng avângin Krista thawh leh tûr thu a sawi a ni, ‘Mitthi khuaa hnutchhiahin a awm hek lo, a ruang pawh a ṭawih hek lo,’ tiin. Chu Isua chu Pathianin a kai tho leh ta rêng a ni,” tiin a sawi belh a ni.—Tirhkohte 2:25-32.
19, 20. Eng hunah nge Petera’n Sâm 118:22 a lâk chhâwn a, engtin nge chu chu Isua thihna leh thawhlehna nên a inkawp?
19 Ni engemaw zât hnuah, Petera chuan rorêltuho hmaah Sâm thuziak a la chhâwng leh a. Kutdawh kebai a tihdam dân zawh a nih khân, Petera chuan: “Nangni zawng zawngin hre rawh u, Israel mi zawng zawng pawhin hre rawh se, Nazareth Isua Krista, [thing bana] in khenbeh, Pathianin mitthi zîng ata a kaihthawh leh kha, amaha hming ngeiin he mi hi hetah in hmaah damin a ding ta a nih hi. Nangni in satute u, in lung paih, a kila lung ṭangkai ber lo ni ta kha amah hi a ni e. Mi dang tuma hnênah chhandamna a awm lo; vân hnuaia mihring sak zîngan, min chhandam tûr hming dang rêng a awm lo,” tiin a chhâng a ni.—Tirhkohte 4:10-12.
20 He thu Petera’n a sawi hian, Isua thihna leh thawhlehna chungchânga Sâm 118:22 thusawi chu a hmang a ni. An sakhaw hruaitute fuihpawrha awmin, Juda mite chuan Isua chu an lo hnâwl a. (Johana 19:14-18; Tirhkohte 3:14, 15) ‘In satute lung paihna’ chuan Krista thihna a thlen a; mahse, ‘a kila lung ṭangkai ber a lo nihna’ chuan thlarauva vâna ropuina nêna kaihthawhna a kâwk a ni. Sâm ziaktu lo sawilâwk angin, “chu chu LALPA tih a ni.” (Sâm 118:23) Chu “lung” a kila Lungphûma siamnaah chuan, Lal Ruat anga amah chawimawina pawh a tel a ni.—Ephesi 1:19-21.
Thawhleh Beiseinaa Chhawmdâwla
21, 22. Joba 14:13-15-a chhinchhiah angin eng beiseina nge Joba’n a neih a, chu chuan engtin nge lusûnte a hnem theih?
21 Mitthi tholeh chu mit ngeiin la hmu lo mah ila, thawhlehna tichiangtu Pathian Lehkha thua chhinchhiah thu ṭhenkhat kan hmu tawh a. Chuvângin, mi fel Joba beiseina lantîr ang kan nei thei a ni. Ani chuan nâ a tawrh laiin: “Seolah chuan mi thukru teh la, . . . hun bîk mi ruatsakin mi hre reng teh la aw! Mi a thih chuan a nung leh ang em ni? . . . Mi ko vang a, keiin ka chhâng ang che; i kut hnathawh i ngaina a ni,” tiin a ṭawngṭai a. (Joba 14:13-15) Pathian chuan ‘a kut hnathawh chu a ngaina a,’ chuvângin, Joba kaihthawh leh hlân chu a nghâkhlel hle a ni. Beiseina min va pe tehreng êm!
22 Joba angin, Pathian ṭih chhûngkaw zînga mi tuemaw chu nasa taka dam lovin, thihna hial a tâwk thei a. Lazara thiha Isua a ṭah hial angin, khawharna chuan lungngaihna mittui a cho chhuak thei a ni. (Johana 11:35) Mahse, Pathianin a ko vang a, a hriatrengnaa awm zawng zawngte chuan an chhâng ang tih hriat chu a va thlamuanthlâk êm! Nâ leh hliam tuar hauh lo, hrisêl taka an zin an lo haw ang mai a ni ang.
23. Thawhleh beiseinaa an rinna chu ṭhenkhatin engtin nge an târ lan?
23 Kristian rinawm upa tak thihna chuan a rinpuite chu: “I nu i chân chu kan tuarpui tak zet che a ni. Mahse, chak leh hrisêl takin kan hmu leh thuai dâwn alâwm!” tia ziak tûrin a chêttîr a ni. An fa chânta nu leh pa chuan: “Jason-a lo harhchhuah leh ni tûr chu kan va nghâk hlel êm! A han hawikual ang a, a nghah hlelh êm êm Paradis chu a hmu ang a. . . . Chuta kan lo awm ve tûr chu amah hmangaihtu keini, min tithathotu a ni tak zet a ni,” tiin an sawi bawk. A ni, thawhleh beiseina chu a rinawm avângin kan va hlim êm! (w00 7/15)
I Chhânna Eng Nge?
• Mitthite kaihthawh nâna Pathian ruahmanna rin chu engtin nge kan ṭangkaipui theih?
• Pathian Lehkha Thua chhinchhiah eng thilthlengte hian nge thawhleh beiseina min neihtîr?
• Engvângin nge thawhlehna chu hmân aṭanga beisei tawh a ni a tih theih?
• Mitthite chung thu-ah eng beiseina nge kan neih theih?
[Phêk 20-naa milem]
Jehova thiltihtheihna hmangin, Elija chuan hmeithai fapa a kaitho
[Phêk 22-naa milem]
Isua’n Jaira fanu a kaihthawh khân, a nu leh pate chu hlim êm êmin a bulah an lo awm
[Phêk 23-naa milem]
Pentikost niin, tirhkoh Petera chuan Isua thihna ata a thawhleh thu huaisen takin a puang