Jehova Lal Chungnunna I Thlâwp Em?
“Hnam tin zîngah chuan, ‘LALPA chu lalah a ṭhu,’ ti rawh u.”—SAM 96:10.
1, 2. (a) Eng thil pawimawh tak nge C.E. 29 October thla vêl chuan thleng? (b) Chu thilthleng chuan Isua tân eng awmzia nge a neih?
HUN pawimawh tak, he leia la hmuh ngai rêng rêng loh tûr chu C.E. 29 October thla vêl khân a thleng a. Chanchin Ṭha ziaktu Johana chuan heti hian a sawi a ni: “Thlarau chu ṭhuro angin vân aṭanga chhuk ka hmu a, a chungah a fu reng a. Amah chu ka hre si lo va, nimahsela tuia baptis tûra mi tîrtu khân ka hnênah, ‘Tu chungah pawh thlarau zuk fua a chunga awm reng i hmuh apiang, amah chu thlarau thianghlima baptistu tûr chu a ni ang,’ mi ti a. Chu chu ka hmu tawh a, he mi hi Pathian Fapa a ni tih ka hriattîr tawh,” tiin. Hei hi Chanchin Ṭha ziaktu palite’n an ziah vek thilthleng tlêmtête zînga mi a ni.—Johana 1:32-34; Matthaia 3:16, 17; Marka 1:9-11; Luka 3:21, 22.
2 Thlarau thianghlim hmuh theiha Isua chunga rawn thleng chuan ani chu Hriak Thiha—a awmzia chu Messia, a nih loh leh Krista tihna—a nihzia a tilang a ni. (Johana 1:33) A tâwp a tâwpah chuan thutiam “thlah” chu a lo lang ta hlawl mai! Baptistu Johana hmaa dinga chu Setana’n a ke artui a tihthitlinsak tûra leh Jehova leh A lal chungnunna hmêlma lian ber Setana lu la tithitling tûra chu a ni. (Genesis 3:15) Chu mi hun aṭang chuan, Isua chuan Jehova lal chungnunna leh Lalram chungchânga a thiltum tihpuitlin chu a tum tlat tûr a ni tih a hre chiang hle a ni.
3. Jehova lal chungnunna thlâwp tûra a chanvo ti tûrin engtin nge Isua chu a inbuatsaih?
3 A hnathawh tûr atâna inbuatsaih nân, ‘Isua chu thlarau thianghlima khatin Jordan lui aṭangin a kîr leh a, Diabola thlêm chungin thlalêrah hruaiin a awm a.’ (Luka 4:1, 2; Marka 1:12) Isua’n chutah chuan ni 40 lai Setana chawh chhuah lal chungnunna thu buai leh Jehova lal chungnunna thlâwp tûra A kawng zawh tûrte ngun taka ngaihtuah theihna hun a nei a ni. Chu thu buaiah chuan lei leh vâna finna nei thil siam zawng zawngte an tel a. Chuvângin, Isua zawh rinawmna kawng kan ngaihtuah tûr a ni a, keini pawhin Jehova lal chungnunna thlâwp kan duhzia lantîr nâna kan tih tûrte kan hre tûr a ni.—Joba 1:6-12; 2:2-6.
Setana Chuan Jehova Lal Chungnunna A Cho Ber
4. Setana chuan Jehova lal chungnunna chotu eng thil nge a tih?
4 Tûna kan sawi tâk chiah thilthleng zawng zawngte hi Setana hmuh hmaih pakhat mah a awm lo. Ani chuan tawi khawmuang lovin, Pathian “hmeichhe” “thlah” bul ber chu a bei nghâl a ni. (Genesis 3:15) Setana chuan Isua chu a Pain ti tûra a duhte tih aia a tâna ṭangkai thei tûr thilte ti tûra rawtna pein vawi thum a thlêm a. Setana chuan thlêmna hnuhnûng berah Jehova lal chungnunna chu a cho ber a ni. Setana chuan “khawvêl ram zawng zawng leh a ropuina” chu Isua entîrin huaisen takin: “Bawkkhupin chibai mi bûk la, hêng zawng zawng hi ka pe vek ang che,” a ti a ni. Isua chuan Diabola’n “khawvêl ram zawng zawng” a thunun a ni tih a hriat chian êm avângin lal chungnunna thu buaia a ṭan lam chu heti hian a târ lang a ni: “Setan, kal bo daih rawh! ‘Lalpa i Pathian chibai bûk la, ama rawng chauh bâwl rawh,’ tih ziak a ni,” tia chhângin.—Matthaia 4:8-10.
5. Isua’n eng hna khirh tak nge a neih?
5 Isua nun kawng zawh chuan atân chuan Jehova lal chungnunna thlâwp chu a thiltum pawimawh ber a ni tih a tilang chiang hle. Isua chuan Setana kuta a thih thlengin—hrilh lâwknaa hmeichhe “thlah” ke artui tihthitlin a nih thlengin—Pathian lal chungnunna dikzia finfiah nân a rinawm ngei a ngai tih a hre chiang hle a ni. (Matthaia 16:21; 17:12) Pathian Ram hi Jehova’n hel hmang Setana titlâwm tûr leh thil siam zawng zawngte tâna remna leh muanna awmtîr leh tûra a hman tûr hmanrua a ni tih a hriattîr bawk tûr a ni. (Matthaia 6:9, 10) He hna khirh tak hi tipuitling tûrin Isua’n eng nge a tih?
‘Pathian Ram A Lo Hnai Ta’
6. Engtin nge Isua chuan Pathian Ram chu Pathianin ‘Diabola hna thawhte a tihboralna’ hmanrua a ni dâwn tih a hriattîr?
6 A ṭan nân, “Isua, Pathian chanchin ṭha hrilin Galili ramah a lo kal a, ‘Hun chu a lo thleng ta a, Pathian ram pawh a lo hnai ta,’ . . . a ti zêl a.” (Marka 1:14, 15) Dik takin: “Pathian ram chanchin ṭha ka hril tûr a ni, chu mi avâng chuan tirh ka ni si,” a ti a ni. (Luka 4:18-21, 43) Isua chuan “thu hril leh Pathian ram chanchin ṭha thlen chungin” ram dung leh vâng chu a fang chhuak a. (Luka 8:1) Thil mak tam tak a ti a, chutah chuan mipui hrai puar te, thlipui hau reh te, damlo tidam te, leh mitthi kaihthawh te a tel a ni. Hêng thilmakte hi tiin, Isua chuan Pathianin Eden huana helna rah chhuah chhiatna leh hrehawm tawrhna zawng zawngte nuai rehin ‘Diabola hna thawhte a tiboral’ thei tih a finfiah a ni.—1 Johana 3:8.
7. Isua’n amah zuitute chu eng ti tûrin nge a hrilh a, chu chuan eng nge a rah chhuah?
7 Ram chanchin ṭha chu hmun tina hril chhuak tûrin Isua chuan amah zuitu rinawm hote chu a ko khâwm a, chu mi atân chuan zirtîrna a pe a ni. A hmasain, a zirtîr 12-te chu thu pein, ‘Pathian ram thu hril tûrin a tîr chhuak a.’ (Luka 9:1, 2) Tichuan, midang 70-te chu: “Pathian ram in kiangah a thleng ta,” tia puang chhuak tûrin a tîr leh a ni. (Luka 10:1, 8, 9) Zirtîrte an lo kîr a, Lalram thu hrilhna kawnga an hlawhtlin thu an rawn hrilh chuan, ani chuan: “Ṭêk anga Setana vân aṭanga a lo tla kha ka hmu asin,” a ti.—Luka 10:17, 18.
8. Isua nun kawngin eng nge chiang taka a târ lan?
8 Isua chuan Lalram chanchin hriattîr tûrin theihtâwp a chhuah a, hun remchâng awm chu a hmaih lo. Bâng lovin a thawk a, a chhûn a zâna thawkin, nun pângngai pawh kalsan hialin a thawk a ni. “Sihalten kua an nei a, chunglêng savate pawhin bu an nei a, Mihring Fapa erawh hi chuan a lu nghahna a nei lo,” a ti. (Luka 9:58; Marka 6:31; Johana 4:31-34) A thih hma lawkah Isua chuan Pontia Pilata hnênah huaisen takin: “Thutak hriattîr hi ka pian chhan leh khawvêla ka rawn kal chhan a ni,” tiin a sawi a ni. (Johana 18:37) Isua nun kawng pum pui chuan zirtîrtu ropui emaw, thilmak titu emaw, mahni inpumpêka Chhanchhuaktu emaw ni tûr ringawta lo kal a nih lohzia a târ lang a, lal chungnung Jehova duhzâwng thlâwp tûr leh Pathianin chûng a thil duhzâwngte chu a Lalram hmangin a tipuitling thei tih hriattîr tûra lo kal a nihzia a târ lang bawk a ni.—Johana 14:6.
“A Kin Ta!”
9. Engtin nge Setana’n a tâwpah chuan Pathian hmeichhe “thlah” ke artui chu a tihthitlin theih?
9 Lalram tâna Isua hnathawh zawng zawng chuan Hmêlma, Diabol-Setana chu a tilâwm lo hle a. Setana chuan a lei lam “thlah”—politics leh sakhuate—hmangin Pathian hmeichhe “thlah” chu thah a tum reng a ni. Isua chu a pian aṭanga a lei lam nun tâwp thlengin, Setana leh a thurualpuite’n an bei char char a. A tâwpah chuan C.E. 33 nipui lai khân, mihring Fapa chu Hmêlma hnêna pêk a, a ke artui tihthitlinsak hun a lo thleng ta. (Matthaia 20:18, 19; Luka 18:31-33) Chanchin Ṭha ziakte chuan Setana’n mite—Juda Iskariota aṭanga puithiam lal te, lehkha ziaktu te, Pharisai te, leh Rom mite—chu Isua thiam loh chantîr tûr leh nghaisakna bana hrehawm taka thi tûra a chung thu rêlsak ni tûra a thunun dân chu chiang takin a târ lang a ni.—Tirhkohte 2:22, 23.
10. Isua chuan nghaisakna bana a thihna hmangin eng nge a tihpuitlin?
10 Nghaisakna bana hrehawm taka zawi zawia Isua thi lai i ngaihtuah chuan i rilruah eng nge lo lang? Isua’n mi sualte tâna mahni hmasial lo taka tlanna inthâwina a pêk chu i hre chhuak mai thei. (Matthaia 20:28; Johana 15:13) Chu inthâwina ruahmanna kawnga Jehova hmangaihna ropui tak chu mak i ti viau thei bawk a. (Johana 3:16) Rom sipai hotu: “He mi hi Pathian Fapa a ni ngei mai,” tia sawitu ang chuan i ngaihtuah ve mai thei bawk a ni. (Matthaia 27:54) Hêng zawng zawngte chhân lêt dân hi thil inâwm tak a ni. Kawng leh lamah chuan, nghaisakna ban aṭanga Isua thusawi hnuhnung ber: “A kin ta!” tih kha ngaihtuah chhuak teh. (Johana 19:30) Eng nge kin, a nih loh leh tihpuitlin ni ta chu? Isua chuan a nun leh a thihna avânga thil tam tak a tihpuitlin laiin, Jehova lal chungnunna thu buai chinfel chu leia a rawn kal chhan ber a ni lâwm ni? “Thlah” a nih angin, Jehova hming tihchhiatna zawng zawngte thianfai tûrin Setana kuta fiahna nasa thei ang ber chu a tuar ang tih sawi lâwk a ni lo vem ni? (Isaia 53:3-7) Hêngte hi mawhphurhna rit tak a ni a, mahse Isua chuan a thawk zo vek a ni. Mawhphurhna hlen chhuahna ropui tak a va ni êm!
11. Eden huana hrilh lâwkna chu thlen famkimtîr vek tûrin Isua’n eng nge a tih ang?
11 Isua chu a rinawmna leh rinawm ngheh tlatna avângin kaihthawh a ni a, mihring ang ni lovin “nunna petu thlarau” anga kaihthawh a ni. (1 Korinth 15:45; 1 Petera 3:18) Chawimawi tawh Fapa hnêna Jehova thutiam chu: “I hmêlmate i ke nghahchhana ka siam hma loh zawng ka ding lamah ṭhu rawh,” tih hi a ni. (Sâm 110:1) “Hmêlmate” zîngah chuan pawisawitu lian ber Setana leh a “thlah” zawng zawngte chu an tel a. Jehova Messia Rama Lal a nih angin, Isua Krista chuan helho zawng zawngte chu a tiboral vek dâwn a ni. (Thu Puan 12:7-9; 19:11-16; 20:1-3, 10) Tichuan Genesis 3:15-a hrilh lâwkna leh Isua’n: “I ram lo thleng rawh se. I duhzâwng vâna an tih angin leia mi’n ti rawh se,” tia ṭawngṭai dân a zirtîr te thlen famkimna pumhlûm a lo thleng tawh ang.—Matthaia 6:10; Philippi 2:8-11.
Entawn Tûra Chu
12, 13. (a) Ram chanchin ṭha chhân lêtna eng nge tûn laiah hmuh a nih? (b) Krista hniak hnung zuiin eng nge kan ngaihtuah ang?
12 Isua lo hrilh lâwk tawh angin, tûn laiah Ram chanchin ṭha chu ram tam takah hrilh a ni a. (Matthaia 24:14) Chu mi avâng chuan, mi maktaduai tam takte chuan Pathian hnênah an nun an pumpêk a ni. Anni chu Pathian Ramin malsâwmna a rawn thlen tûrte avâng chuan an phûr hle a. Lei paradis-a remna leh muanna neia chatuana nun chu an nghâkhlel hle a, chu an beiseina chu mi dangte hnênah lâwm takin an hrilh bawk a ni. (Sâm 37:11; 2 Petera 3:13) Chûng Pathian Ram puangchhuaktute zînga mi i ni em? I nih chuan, fak tlâk i ni. Amaherawhchu, kan vaia kan ngaihtuah ṭheuh tûr thil dang a la awm a ni.
13 Tirhkoh Petera chuan heti hian a ziak: “Krista pawh khân a tuarsak che u . . . a hniaka in zuina tûrin entawn tûr a hnutchhiah che u kha,” tiin. (1 Petera 2:21) He mi ṭumah hian, Petera chuan thu hrilhna kawnga Isua taihmâkzia emaw, a zirtîr thiamna emaw lam a sawi lo, a hrehawm tawrhna a sawi zâwk a ni tih chhinchhiah rawh u. Petera chu mita hmutu a nih angin, Jehova lal chungnunnaa intulût tûr leh Setana chu dawthei a ni tih fiah tûra Isua’n hrehawm tawrh pawh a inhuamzia chu a hre chiang hle a ni. A nih leh, eng kawngin nge Isua hnung chu kan zui theih? Heti hian kan inzâwt tûr a ni: ‘Jehova lal chungnunna thlâwp tûr leh chawimawi tûrin eng chen nge tawrh ka inhuam? Ka nun ka hman dân leh ka rawngbâwl dân chuan Jehova lal chungnunna thlâwp chu ka thil ngaih pawimawh ber a ni tih a lantîr em?’ tiin.—Kolossa 3:17.
14, 15. (a) Mi hruaisual thei rawtna leh hun remchâng pêkte chu Isua’n engtin nge a chhan lêt a, engvângin nge? (b) Eng thu buai nge rilruah kan vawn reng ang? (“Jehova Lamah Ṭang Rawh” tih bâwma thu awmte chu sawi tel rawh.)
14 Nî tin mai hian a lian emaw, a tê emaw pawh ni se, fiahna leh thu tlûkna siam tûr tam tak kan hmachhawn reng a. Kan chhân lêt dân hriltu ber chu eng nge ni ang? Entîr nân, kan Kristian nihna tichhe thei thil engemaw ti tûra hmaichhana thlêmna kan tawn hunah engtin nge kan chhân lêt ang? Petera’n Isua hnênah mahni inkhawngaih tûra a hrilh khân engtin nge Isua’n a chhân? “Setan, ka hnungah kal rawh . . . Pathian thilte ngaihtuah lovin mihring thilte i ngaihtuah zâwk a nih hi,” a ti a ni. (Matthaia 16:21-23) A nih loh leh, kan thlarau lam tichhe thei tûr sum leh pai lam emaw, eizawnna lam emawa hmasâwnna tûr hun remchâng pêk kan nih hunah, Isua tih dân angin kan chhâng lêt ve em? Isua chuan a thilmak tih hmutute’n amah “lala siam tûra man luih tumin an lo kal dâwn” tih a hriat chuan, an hnên ata chu a kal hrang ta vat a ni.—Johana 6:15.
15 Engvângin nge Isua chuan hêng hunah leh hun dangahte hian a hnial thlâk hmak mai zêl le? A mi mal sahimna leh hlâwkna aia pawimawh zâwk thil dang a tel tih a hmuh chian êm vâng a ni. Engpawh huama a Pa duhzâwng tih leh Jehova lal chungnunna thlâwp chu a duh a ni. (Matthaia 26:50-54) Chuvângin, Isua angin thu buai lian ber rilrua kan vawn reng loh chuan tlâwm mai emaw, thil dik tih loh palh emaw a hlauhawm reng a ni. Engvângin nge? Evi a thlêm lai ang khân, thil dik lo îtawm tak anga lantîr theitu thiam tak, Setana ngamthlêmnaah chuan awlsam taka kan tlûk luh theih vâng a ni.—2 Korinth 11:14; 1 Timothea 2:14.
16. Mi dangte ṭanpuinaa kan tum ber tûr chu eng nge ni?
16 Kan rawngbâwlnaah hian mite thil ngaihven zâwngte sawipui leh Bible aṭanga chhânnate kawhhmuh chu kan tum tlat a. Hei hi Bible zir nâna an tuina chawh thawhsak dân ṭha tak a ni. Amaherawhchu, Bible-in a sawi emaw, Pathian Ramin malsâwmna a rawn thlen tûr emaw chungchâng hre tûra mite hrilh ringawt chu kan thiltum a ni lo. Thu buai dik tak hre thiam thei tûrin kan ṭanpui ngei tûr a ni. Kristian dik tak niin, an “nghaisakna ban” put leh Pathian Ram tâna hrehawm tawrh chu an inhuam em? (Marka 8:34, NW) Jehova lal chungnunna thlâwptute zînga tel a, Setana chu dawthei leh sawichhetu a ni tih fiah tûrin an inpeih ang em? (Thufingte 27:11) Chutianga ti tûra mahni leh mi dang ṭanpui hi kan tân chanvo ropui tak a ni.—1 Timothea 4:16.
Pathian Chu “Engkima Engkim” A Nih Hunah Chuan
17, 18. Jehova lal chungnunna kan ṭan tih kan lantîr chuan, eng hun ropui tak nge nghâkhlel taka kan thlîr theih?
17 Jehova lal chungnunna kan ṭan a ni tih tûna kan nungchang leh kan rawngbâwlnaa lantîr tûra theihtâwp kan chhuah hian, Isua Krista’n ‘Pathian hnênah, Pa hnên ngeiah chuan ram a pêk’ hun chu nghâkhlel takin kan thlîr thei a ni. Chu chu engtik hunah nge a lo thlen ang? Tirhkoh Paula chuan heti hian a hrilhfiah a ni: “Chu mi hunah chuan rorêlna zawng zawngte leh, thuneihna leh thiltihtheihna zawng zawngte a tihbo hnuah Pa hnênah ngei chuan ram chu a pe ang; a hmêlma zawng zawng a ke hnuaia a dah hma loh chuan ani chu lalah a awm tûr rêng a ni si a. . . . Fapa ngei pawh chu a hnuaia engkim dahtu hnuaiah chuan dahin a awm bawk ang, Pathian chu engkima engkim a nih theihna tûrin,” tiin.—1 Korinth 15:24, 25, 28.
18 Pathian chu “engkima engkim” a nih hun chu a va ropui dâwn êm! Chutih hunah chuan Pathian Ram chuan a thiltum ber chu a tipuitling tawh ang. Jehova lal chungnunna dodâltu zawng zawngte chu tihboral vek an ni tawh bawk ang a. Remna leh muanna chu lei leh vân pum puiah hian a awm leh tawh ang. Fakna hla phuahtu sawi angin, thilsiam zawng zawngte chu: “LALPA chu a hming ropuina chu pe ula . . . Hnam tin zîngah chuan, ‘LALPA chu lalah a ṭhu,’ ti rawh u,” tiin an zai tawh bawk ang.—Sâm 96:8, 10.
I Chhâng Thei Em?
• Engtin nge Isua’n Pathian lal chungnunna thu buai chu ngaih pawimawh bera a neih?
• Isua’n a rawngbâwlna leh a thihna hmanga a bul bera a tih hlawhtlin chu eng nge ni?
• Jehova lamah kan ṭang a ni tih lantîrna kawnga Isua entîrna siam chu engtin nge kan zui theih?
[Phêk 11-naa bâwm/milemte]
JEHOVA LAMAH ṬANG RAWH
Korea ram leh hmun danga awm unau tam takte’n an hriat angin, Kristiante’n tihduhdahna nasa tak an hmachhawn hunah an chunga chutiang fiahna a lo thlen chhan chiang taka hriat chu a ṭangkai hle a ni.
Jehova Thuhretu pakhat, hmân lai Soviet sipai lal laia tân ina khung chuan: “Tuar chhuak tûra min ṭanpuitu chu Eden huana thu buai chawh chhuah—Pathianin rorêl tûra dikna a neih chungchâng chiang taka hriatthiamna neih chu a ni. . . . Jehova rorêlna ṭan theihna hun remchâng kan nei tih kan inhria. . . . Chu chuan min tichakin, kan rinawmna min vawntîr thei a ni,” a ti.
Thuhretu dang pakhat chuan Labor camp-a amah leh unau dangte ṭanpuitu chu a sawi a. “Jehova’n min ṭanpui a, dinhmun harsa tak kârah pawh, thlarau lamah chuan kan harhvâng reng a ni. Lal chungnunna thu buaiah Jehova lam kan ṭan tlat a ni tih inhriattîrin, kan infuih tawn a ni,” a ti.
[Phêk 8-naa milem]
Engtin nge Isua chuan Setana thlêmna hnuaiah Jehova lal chungnunna a thlâwp?
[Phêk 10-naa milem]
Isua thihna chuan eng nge a tihhlawhtlin?